£
< .
•tnakfiicarum
\
’ %
/ 5 .
Slpologia auto;i0 in malle» maleficar^#'
J IBm (ntcr mcntfs fccoU' calamftdte^tquas p^obdoloz non tam legfm^ $
Ac I paflKm ejcperimur:vctaa 02 (cns oamno fucroine irrefragabili oiliolwt^,:
^cclcfia qua ribuug oticue bo %p5 iefus ^fperfione fui fanguinis fecuda^
Ditdicet ab initio varqo berelinl contagionibus inficere nd Ctifat ♦ tu precf^
pue in tempe bis conaf:qn mundi vefpcre ad occafum oeclinante t malicia bo^
itiinu ejccrefcente nouir in ira magna:vtlol5.in Wpoca.teftaf fe modicu 3 temp^
babcre,(0uare t infoliramquandaberte^pzaultateitiin agro Dominico fuc^
crcfccre fecit: berefim inquo malefica? a p:indpalio 2 i in quo vigere nofeif fejcii
©enotando.iBuc ou 3 innumeris macbinaf infultibnsiboc tn in lingulis: quod
cogitatu ter 2 ibile:oeo nimiu abominabileir omnibus ]cpifideUbus adibile cern£
tar:opcrlbu6 cpplcf.€p pacto em cum inferno t federe cu moue fctidilTimc fer^
uituti jp ea? p:auis e^rplendis fpurciajs fe rubijciimt^l^Jererea ea que in quotiV
dianis eruni6:bominib^:inmcnti6 z terre frugib^ab eis oeo pmitrente z virtute
oftnonu concurrente inferunf«lnter que m 3 la:nos inquifitores iacob’ fpreger
vna cum carilTimo ab apoftolica fede m eeferminiu 3 tam peUffere berefis focio
t>cputato:licet inter oiuino? cloqttio?^fefro:e9 fub predicato? oidine militans
tium minimu^pio tfi ac lugubri affectu penfantes quid remedu: quid ve fola-'
minis mortalib^ipfis p 20 falutari antbidoto foret adminiilradu 3 buic dphi pre
cunctis olfis remedfis pios rubmitterebumerosuignum iudicauimus: confifK
tc melliflua largitate ilU^qui oat otfiibus affluenter«t qui calculo fumpto oe al
rari forpice tangit z mundat labia impfecro?:in finem optatu cuncta perducere
Iterum cuih operibus bominunil fiat adeo vtilet licitum: cui non poffiraliql
pernicies irrogari^lngeniola etiS noflra ad acumen no pueniut verifatis:nili 1^
ma alterius prauitatis;plurimu fuerint abrafa«ldeo qui De nouitate operis nos
redarguendos eUimat:ad certamen illius pftdenter accedimus, ^ciat tamen &
fpfnm opno noun elfe fimnl z antiquu:breuejpariter zjpUjctnnMntiquum certe
materia z anctorifate:nouu vero partin compilatoneearumcp aggregafi6e*^rc
Dexter plurimo? ancto? in breuem pftrictone 3 :longom nibilominus propter
tmmenfam materie multitudine z maleficia? imprcriuabilem maliciam.l^ec 9
pidmus cetero? auctoru feriptis prefumpmofe Derogando noUrnnit^ opus ia>
ctanter z inaniter cictollendorcnm ce nollro ingenio pauca z quafi nulla fint ad
dita.'^nden6 nollrum opus:fcd illo? potius cenfef quo? ce Dictis fercfunt-fiti
gula conteeta.(0ua (Tmul eecaufa nec poemata condere nec fublimestbeorias
cepimus eetendcrc:fed cecerpto? more procedendo/^d bonorem fumme trinf
ratis -r indiuidne vnitaiisrfnpcr tres partes princip3lcs:originem:progrefTnm t
finerfirjlgaIefi'c3?;m3Ueom[tr3ct3mm nuncupando aggredimur. HccollecUoV
nem operis fociorceeeutone vdo bis quibus tudicium Dnrilfimu 3 iniminet:eu
qp in vindictam maIo?:laudem vero bono?conilituti cernunf a oeorcui omnis
f^onoutglorid in fecula fcoilomm Wtncni
CeiToi bullc apoftohce aducrfua bercfim maleficarum cu5 ap>
probatonc z fubfCTiptduc Docto;: almcTuiucrfitati^ Colomefi^
in requeutem tractatum ^nci^it feliciter,
§nnocenriii0cpifcopusfemnsfemo?jbd.
ijlld fumram reimcmoziaj.^^Summis oefiderates affecribuea^utpaftowlis fol-
licitttdinis cura requirit:vtfide0 catholica noftris potilTimc tcmpo2ib’ vbiq^ au
geat z flozeatrae omio beretica pwuitas oe fiitibue fideliu pellatur ea libc
ter oeclaram’ae etiam oe nouo pcedimuo p q bmoi pium oefiderium noftrum
votiuumfomatur effectumtcunctifcp pzopterea per noftre operat^nio miniaert
um quaii per 4)uidi operatozis farculum:crro2ibus e]ctirpati 9 :eiafdem fidei 5c
luo z obferuamia iu ipfotum co^da fideliu fotfiuo imptimaf. ^ane nup ad no^
Uram uou fiue ingenti molefiia peruenit auditum qp in nonnullio partibuo ala^
manie fuperiotiomecnon in jfi^aguntincn.Colonien^Creuerenfi^fBaltsburge.
z i^:emen.a>uincii0:ciaa3tibu9:terri9:loci0t oiocelibuo ^pliireo vtriuftp fc]c^
uo perfone:apnefalutioimmemo2eo z a fidecatboUca oananteo. cum oemo^
nibuo incubio z fuccubio abuti ac fuio incantatonibuotcarminibuo z piuratio^
iiibuo aliifc^ nefandis fupftitqsi: fomlegtf0:c^cefribuo:crimmibu0 z oelict[mtt
lieru partU0:animaliu fetu0:terrefruge0: vinearum vuao et arbojum fructus:
iiecno bomine0:muliere0:iumenta:peco:a:pccudes z alia oiuerfo:jt generu ani
malia. tincas quocp pomeriarpjatatpafcuarbladatfrumenta z alia terte legu/
mina perire:fuffoc9ri et ejctingui facere z p:ocuratc:ipf9c^:bomine0: mulieres:
iumenta:peco 23 :pecude 0 et animaliamiris tam intrinfecis ^ ejctrinfecis oolotl
bu0 et totmentio afficere et e^ccruciaretac eofdem bomines ne gignere et rnulie^
reo ne conciperc:virofe^ ne vjcotibuo et muliereo ne viris actuo coniugales red^
dere valeanttiinpcdire» IFidem pterea ipfam quam in facri fufeeptone baptifmi
fufeeperunt 026 lacrilego abnegare.?l!lia(B wlurima nefandaicjcceffus z crimi>
na inff igante bumani generis mimico committere z perpetrare non verentur iit
animarum fuarum periculum ;oiuine maieffatisoffenfam acperniciofu5 c)cem^
pium et fcandalum plorimomm,(Buodcp licet oilecti filii l^oni ici inflitoiio in
piedicrio partibus'^lamaniefuperiotionn quibus eriaptouincietciuitatestter*
retoiocefes.-ealia locabuiufmotep^tbenfa foteccnfenturmecno lacobuo fp:6
ger per certas partes linee rbenfiotdinio fratrum p:edicat05*r tbeologie ptofef^
foscstbereticeptauitatis inquifito:e6:p literas apoftolicas Deputati fuerinttpto
ut adbuc e)cillut:tamen nonnulli clerici ct laici illarum partium querentes plu'
ra rapere $ opou:eat:p:o eo q? in literis Deputatoms buiufmodi^uincie: ciuita''
tesiDiocefesrterre et alia loca ptedictanllarucp perfondae ejcceflus bmoimomi
natim z fpedfice efpteffa nonfuerutnlla fub eifdem partibus minimi contineri
t^fcrea pjefatis inquifiroubus inpuinciistciuitatibusioioccribus^terris et Io-j.
cis piedicris binoi inquifitionis officium e)cequi non licere:-: ad perfonarum ea
rumdem.fuperejccefTibus^ criminibus antedictistpunirionemtincarceratioiic:
et coueetonem admitti non Debere pertinaciter afferere non erubefeunt, *p:op£
quod in piouinct}s:ciuitatibus:Dioccribus:terris locis piedictis cjcceflus z cri
m(n3 bmol non fine anfmaii? carondcm cofdenri lactora t crernc f3lnrt0 ofipcrf"
dio remanet impumta.i^oe Csitur impedimenta quelibec que p lpro:p inqutfico
ru5 olficq cj:ecufio quomolibei retardari pofiet oe medio fubmouere.-t ne labes
beretice prauitatis allozuc^ e^cefiuum bmol m perniciem aUo:p innocentU5 fm
venena oiffundattoponunis remedijs ptontnollro incnmbit officio pjouidere
volentestfidei 5clo ad boc majcime nos impeUenteme piopterea coringat: ^26
uincias:ciuttare6:Diocef.rerras‘zloca p^edicta fub eifdem partibus'^lamanie
fuperioris oebiro inquifitonis officio carere eifdem inquifitonbu9:in illis offid
um inquifitonis bmoi ejcequi licere z ad perfona? earudem fup e|ccefTibus z cr^
mintbus pzedictis cozrectonemtincarceratione z punitione admitti oebc^er^
inde in ofhibus z per omia ac fi in literis p2edictispuincie:ciuit9te0:oioce .terre
z loca ac perfonc z eiccelTus bmoi nominatim z fpecifice e)cp2efl3 fo2ent: auct02(
tate apftca teno2c p2cfentiu ftatuimus.*p20cp p0tio2i cautela literas z oeputati'
onam p 2 edicta 9 :ad p20uinci39:ciuitates:t)ioc.terr3S z locamecnon perlonas z
crimina bmoi e)ctendenie 9 .^ 2 cf 3 tis inquifitoiibustqb ipfi z alter eo;2: accerfi^
to fccu Dilecto filio Jobanne gremper clerico Conllan.oioc.magiffro in artibus
co^: moderno:feu quouis alio notario publico per ipfoo z quemlibet coT^p tem
pote Deputando in ptouincijstciuitatibustDloc.terris z locis ptedict^ ptra quafi
cunc^ pcrfonas cuiufcuq^ condifionis z peminentie fuerint: bmoi inquifitionia
offici»5 eicequiiipfafcp perfonas quas in ^miffio culpabiles repetierint. iu|:ta ea
rum Demerita co2rigere:incarcerare:punirc z mulctarc.l^emon in fingulis pao
nincia^ bmoi parocbialib^eccleffio verbu Dei fideli populo quotiens ejepedierit
ac cis vifum fuerit ponere z p2eaic9re:omi9c:p alia z fingula in ptemilTis er cir^
ca ea ncceffaria z opottuna facere z fimiliter cjcequi libere z licite valcant:pleni
ac liberam eadem auctoritate De nouo concedimus facultatem .€t nibilominuf
venerabili fratri nollro (Epo ?Orgcntin.perapoffolica feripta mandamus quate^
nus ipfe per vel aliu feu alios pzemiffatvbitquando z quotiens eepedire cogno
uerit fueritt^p pte inquifito;: bmoi feu altcri^eoy legitime redfit^ folenif publi
cans:non pmittat eos p quofcuncp fuper boc contra ptedicta;:^ ptefentiu Utera?
tenorem quauis auctoritate moleftari:feu alias quomodolibet impediri.]iBolc
flatores z impidientes z cotradictores quofiibet z rebelles cuiufcut^ Dignitatis:
llatustgradusipreeminenticinobilitatis et ejccellcntie aut conditionis ftjennt z
quocucp e)ccmptionis priuilegio fint muniti/per eiccoicatonis: fufpenfionis et
interdicti:ae alias etia formidabilioresiDe quibus fibi videbil fattentiasicenfu^
ras z penas orni appellatonepodpofita copefcendo:et etias legitimis fup bie p
cum feruandis^ceffibusifententias ipfas quotiens opus fuerir aggrauare z rc^
aggrauaretauctoritatenollra procuret, ^nuocato ad boc fi opus fuerit aucilio
braebii fccularis.i^on obffantib^pmiffis ac conllitutcnib% ordinatonib^apo^
flolicis contrarfis quibnfcunc)^.'^ut fi aliquibus pmunii er vel Diuifim ab apo-'
fiolica fit fede indulti q infdictu:fufpendi vel ejccoicari no pofTint p literas apo^
flolicasinon facientes plenam z ejrpreiTam ac De verbo ad verbuiDe induito bu^
iufmodi mentionem z qualibet alia Dicte fedis indulgentia generali vel fpcciali
cuiufcuncp tenoris epiffatrper quam prefentibus non ejcprelTam vel totaliter no
infertam effectus buiufmodigratie impediri valear quomodolibet vel Differri:
ct Dc qua cumfep toto tenore babeda fit in nfte Iris mentio fpecialis.^ulli ergo
9? m
•mnfffd bomfrtom liceat baiic paginam noUre &cclarat5nf3te)ttcitlTonl0:c5cer'
ftoins zmandati infringere: vcl ei anfu temerario conrrairc»^i qnio autem boc
«tfempcareptefnjtjpferiwndignartonem omnipotenria oei ac bearomm petrl
« Pauli apoftolomm eina feiiouerit incnrfumm* Batnm rome apud fanctum
“Petrum, jimno incarnatoniu cominicc ^HiUerirnoquadringentcfirnooctuagc
firaoquarto^l^OD.ocarab/pontifTcatao nollri jinno p:iino»
Sequitur in (cqncntcm tractatumlappzobatio
ctfubfaiptio ooctommalme vmuerfitutiaColo
nieflaujcta fozmam publice inihnmmti,
nomine Domini noflri iefn cbriltu
^OmeUf^ouerint vninerii pzefens publicum inllrumenm5 Icctu^
ru^Piruri^audituritd^bannoa natiuitate ciufdemoninoftriJH*
cccci)C)C)cvii.lndiction.quinta.Bie vero fabbati:oecimanona mei»
-llaitiaqiboja quinta p^meridie vel quaf^witificat’ ^anctilTiml
^ T oni noflri ouiJ[nnocemn oiuinapuidetia pape octatti:?Onno»{i|\
jn mci notarii publici % tefliu infraferipto;? ad boc fpaliter vocatop z rogato:»
pntiatpronaliter pflimtuo: Generabilis et religiofus frater Neuricus mitito:i(5
facre tbeolpgie^fcfToz ozdinis pdicato 9 beretice pwuitatis inquflito:: ?0 fancta
feaeapftcaivna cu Generabili z religiofo fratre^acobo fpzenger etia facre tbc®
logie^fefTozeiac puenrus pdicatoip Colon.pzioze collega fuo fpaliter oeputatuu
p\ez Dicto collegafuo^ofuitate^ oiicit q modernTumm’pontife)cXDns,3ln^
•^®^^u.papa pfatu6:p vnam patente bulla comifit ipfis inquiiitozib’. t^enrico
«jacobo ozdinis pdicato^j z facre tbeolobiepfeffozib^pdictis facultate 3 inqni'
rendi apoflolica aucto:itate:fup quafcuq^ berefes:pcipue aute 5 fup berefim ma
lencariim modernis tempibus vigdntemrz boc p quinep ecclefias metropolita'
nastvidelicet jfHoguntina.Colon.Creucren.^altsburgen.z Jpzcmcn.cu omni
facultate corra tales pzocedendi vfcp ad vltimu ejcterminiu: iujeta tenozem bub
leapollolice:quam fuis babebat in manibusifsnamiintegram: illefam z n6 vi'
^aramifed omni pzozfus fufpition.caren. Cuius quidem teno: bulle ITc incipit*
jnnocenrius eps femus feruop oei. Hd futuram rei memoziam fummis oeii^
rantes affectibus.pzout paflozalis follicimdinis cura requirit vt fides 'eaibelica
noilris porilfime tempibus vbic^ augeatur et flozeat zc. ]f init antem fic.G3tn5
|\ome apud fanctum 'Petrum ^nno incarnatonis oominice ^^illefimoqua
wringenrefimooctuagcfimoqnarroinonas oecembris.pontificatus noflri
no pziino. Ct quia nonnulli animarum rectozes z verbi oci pzedicatozes publl
ce iu eozmii fermonibus ad populum alTerere z affirmare non verebantur male
neas no effe.-aut q nibil in nocnmcnm creatura^z quacnmcB opatonc efficere pof/
quibus incautisfermomb^nonnun^fecularibzacbio ad pnniendubu
fUimodi maleficas amputabaf facultas z boc in mapimum augmentum malc'
ficarumei confpztationcm illius bererio.'5deo pzcfatiinquifitozes totis eozum
cfiucns periculis z infultibus obuiare volcnresrtractamm quenda 5 n5
tam dudiofe $ z laboziofe coUegernt. lu quo no tam buiurmodi pzedicarozu 3
ignozantia,p catholice fidei conferuatdne repellere nifi funttquanmm etia in eje
malefieap oebitoo niodoo fententiaijdi % cafdem puniendi iujcta picte
6 Olle teno:^ z facro^? canoHo liiftitttta (abo:arut. Wt 0 ^ prenom moni c(l vr m
qoe COI vtilitatc fiuttcUa c6( appjobatone oocro;: robojcnf-^dco ne pfati' recra
res oifeoU z pdicatozes facrap Utera? Ignart eftiarem poicm tractam lic vt pmfc
tit coUecm:mmti 0 bene oocto? octermtnar6nib’« fcnfenttis f«lcitn:eBnde 5 ab
me vntnerfitart ColoBtefi,fett nonrtulUs (bidcm facftt pag^ne^fc^^oJ^bB0.ad ob
rcuttendum^e collatlonandu obtulernt:vt fi qua rcpbenfibtlia z a catboHca ve^
rttate ot^Tona reperUcnf:eo 2 um,mdice fic rcfutarenr:qt5 tn cofona catbolice veri
tdti app:obarcnbqt}od fobfcrtptis modis factam fuit.
Jn pjimis.€sregiu 6 ons Ifambertus oc monte manu foa^Ua fc fabfcrrpfTc
jpnt fcquif.Cgo lamb erras oe monte:f3cre tbcologie bumilis ^feflTot. ^ecm^
pio tempe facultatis facrepagine eiufde5(tudn CoIonieB. fateoi bac manu mea
piopiia iftum tractam rriperriramip me luftram5 et oiUgenter collarionatu qno
ad cius partes piimasmibil continere faltem meo bumili iudicio qb fit ptrailu
aut fententiis no errantia pt 5 o?: 3 Ut ?tra vcritate5 fancte catbolice apKce fidei;
aut contra ooao? oeterntinatones a fanaa ecefia sppiobato? aut admilToram,
Cercia etia psvticpfoflinenda z appzobanda 4 ad illo? berenco?punironesoc
quib%actaf in^um facris canonib^no repugnat.ltcru pprer eppimenta iboc
tractatu nanatara viic^^ter fama tanto? viro? peipuo? ena inquiiTto? crediV
tur efle vera. Coniu!endn5 tn videf q> ifte tractatus ooctis z viris 3 eloris:q e)c e^
fana varia z matura pfilia in ejctcrminid malefica? coferre pfitcoicetnr.* fimul z
ccclcfiarum rectolibus timoiatis confeientiofis oumtaicat ad quo? ooctiinain
fubditozum coida in odiu tam pelltfere berefis incitari poterut:ad cautelam ba
noram pariter z maloram inejccufabilitatem atep punitonemtvt fic mifericoidia
in bonis-e iullicia in malis luce clarius pateatr-i in omnibus oeus magm^etur
ipfo pzeftante cui laus z glozia. 0 cinde ad idem venerabilis magtfter jfacob^
©c ilralen etiam,tpzia manu fua fcfubfCTipfit in bunc modum. Cgo iacobus oc
Oralcn facre tbeologfc,prcl!bz minimusipoft vifltatonc tractatus mcmozati ferv
tio confozinitcr per omnia bis que p veuerabilem magifiru noilru Xainbermnt
©c monte cecanum facre tbeologic fuperius annotata fut:quod atfciloz bacfcrl
ptura manusmee ad ©ci laudem, l^arifozmiter cjcimius magifter ^ndree&
©c ocbfcnfurt etiam propzia manu fefubrcriplTt vt infra. Confozmiter mibi ?Cn^
drec be ocbfcnfurt facre rbcologie pzofcffozi nouiiTimo viderur cenfendu oe mat
terta oblari tractatustquamum pzima,facie apparuit*qb conreffoz manusmcc
feripturarad finem in eodem eppzefTum^jmouendum. Conrcquenter autem
egregius magifter Cbomas oe fcociatrimilitcr fe pzopzia manu fua fubfcriplie
pzom fequiftifgo ^ bcuias oefcocia faae ibeologtc ooctoz licet immeritus: cd^
fozmiterfentio peromia venerabilibus magiftrionoftrispccdcutibus in mate^
ria ^fati tractatus p me cpaminatiiqb atrclfoz manu pzopzia mea. i^Bbfcqof^
ter z feba fubfcripno coufra pfatos pdicatozes incautos fic acta fuit. Jn ptimfs
pofiri fuerutarricuU^ut feqmt.pzimo tnquifitozes bcreticc pziiuifatisocpura^
tos auctozitate fedisapofioliceiujcfa fozma5 canonum pmendat mgfifacreibe>
ologie fHbfcripri z bozranf q? oignenf,pfcqui cura 3elo co? officiu, ^ecudo ^
maleficia poiTe fieri prailTioneoioina ejccooparioneoysbbfip maleficos ara ma
leftcas uon efi contrarm fidei catbolicc:fe(f confonum ofetis facre feripture: im^
monecelTariu efi;iui;ra fnla^ Oocto?rfancto? IH^ quandec^ pofiefieri admittere*.
«fis
Cerdo p 2 edi'carc ergo malefida noit pofle fierf er:onc5 cftt qofa fTc ^dfcante#
(mpcdluc quatttu in eio eH opue pium mqutUto;: tu pteiudiciu falutie animais
recreta tn que qnc^ ab tuqu(lTto:ibU 0 audiunt nou funt omnibud reuelauda*
'0lnmo ejebonaudi vcniyt orna pziiicipes z quicuutp carboUci vt alTiftcre o(^
gneumr tam pqs votia mquifito?ri) DcfenIToncfanctc catboUce fidei» J^emuj
vero fubrcripri z fup:afcn'ptl ooctoteo pzediae facultatis tbeologle Imaulbus^p^
pms fe fubfcrlpfcrut:^ut egoHrnoldus notatius lufrafcrlplus cp reuelatloe bo
ncfiljfobannls vo:da oe ^Becbllnla alme vnluerfltatls (L'oionlen.bedelll lurati
qui mlbl boc retulit audlultz vc cp manibus etiam fupta z infraferiptis apparu
It vidl In buc qui fequif modum.€ijo 'iLambertus oe monte:facre tbeologie bu
mllls ^felTo: Ita fentlo vt pteferibif: teftebac manu mea ^pjla ^ tempe oecan’*
€qo lacobus oe ftralen:facre tbeologle^fefTo: minim’ Ita fentlo vt fup:a fcrl^
bimrtqd teftlfico: manu mea^na» (Ego ;^dalrlcus kridivlf oc eflingen fa^
cre tbeologie pjofelToj noulirimu6:vt pteferiptum cft Ita fentlendum bacjman’
p 2 le fcrlptura cenfeo. (Et ego conradus oe campis facre tbeologie ptofeli 02 btt
mlllmus piout fupza cum malotibus meis In Idem concurro ludiclum. (Ego
Cotnellus oe bteda mlnlm^ptofelTo: Ita fentlo vt pteferiptu eft:qfi teftifico: ma^
nu mea ptoptia. (Ego Cbomas oc feocla:facrctbeologie^feffo: licet Immen'^
tus pfotmiter fentlo venerablllbus^fcITotlbus ptefcrlptls: teftc manu mea p 20 ^
pria* (Ego Cbeoderlcus oe bumel facre tbeologie bumlllmus ^feflbz Ita fen>
tlo flent feriptum efl: per maglllros meos prcfcrlptos:qt5 teitoa manu mea pro^
p:la. Jn alTertonc articulo^:pteferipto? confotmis ludicll fum cum veneran^
dismaglllris noftris pteceptotlbus mels:ego?Endreas oc ocbfcnfurt facre tbeo
logice facultatls^felTo: ac tbeologo^r vniucrfitatt Colonlcn.collcgq minimus.
J^oullTlme aut z finallter lam olctus venerabilis et rellglofus frater l^cnrlc’
fnlllt02ls Inqullit02,babult z tenuit In fuls manibus quanoa aliam llteram pga
mencam $crenilTlml regis iRomano?. figillo fuo rubeo rotundo In capfa cer^
glauce ImptclfanmptelTula pgameni Inferius Impendcn.figlllatamtfanam z lU'
tegrammon viclatammon cancellatammec^ In aliqua fui parte fufpecta5 omf
p202fus viclo z fufplclon.caren^^ta ^In faciliorem ejepeditonem bulud negocii
fidei Idem ^erenllTImus oominus 8iomano:pre)cp2cfatuslpfam eandem bub
lam apollollca fupra tactam tan^ icplanllTimusprinceps meri et oefendere vo^
luit atep vulttet Ipfos Inqulfitores In fuam omnimoda protcct6nc5 fufcIpIt^T^a
dans z preciplens omtbus z fingulls romano Imperio fubditis vt In cpccmcnc
talium negoclo:p fidei IpITs Inqulfltorlb^omnem fauorem z alTIflentlam c)cblbc
snt:ac alia facla5 prout In cade la plenius continetur et babetur» Cul^ quid C5 It^
tere regalis prlnclpluz finis bic Infra annotanf In buc modu JHajcimlllan^oma
fauente clementia ^oma.rejc femp augufius: 5 Ercbldu)cauflrie: oujc li>urgun.
'^otbanlirabantlefjlymburglc luc5enbur» et (gclrlc.Comes flandric zc. ji
nis vcro.Bam5ln oppido nollro l^rujcellen. nollro fub figillo: mefisnonem-
brlsolcfejctatWnno oomlnl IBIllefirnoquadrlngetefirnoocmagcfimorcjcto rc^
gni noflrldUnno primo. Bc et fuper premIfTIs omnibus ^ fingulls lam olctus
venerabilis z reglofus frater l^cnrlcus Inquifitor pro fe z collega fuo antedicto
Ipfis 3 me notario publico fupra z inffaferipto fieri et confici vnu vel plura pu*
blicrnn feti poblica fnftromentu «inftromenta (n mcUoji fo:ma perift. 5 fcta'fut
bec Colon.tn ooni 6 babltation» venerabilis magiftri lambeiti oc monte predi^
crt infra ciuitatem ecclefiie fancti ?fndrce Colofi,lit[in camera negociomm ^ ftti
dij eiufdem magiftri'Jlambcrtiinferias^ub anno oomini.mdictton«mcn!is;
tiebons er pontiftcamqoibus fupta: ptenientibus ibidem ptedicris magiOro
■^lamberto etj^obannebedellotl^ccnon boneilis viris Nicolao cuper oc'feen^
roide:venerabili0 curic Colonien.notario iurato. z Criftiano ivint5en oe cnfkir
cben clerico Colonien^oiocefis teilibns ad ptemifla fidedignis rogatis et requi/
fitis.
(Et ego Srnoldus koUcb be enPkircben clericds ^olon.iora^
tns.( 0 uia premiffis omnibus et (ingulis oum (Tc vt p:emi^
timr iierent z agerentur vna cum ptenominacis teOibus pte
fensfui* (Ea^ficiicrt vidi et vtptefertur cjc relatione bedelli
audiui: 3 ldcirco pjefcns publicum inilrumentU5 manu mea
ptopria feriptum et ingroflatu ejeinde coufeci:fubfcripii pu^
blicaui et in banc publicam fotmam redegi: ^ignoco ct no^
mine meis felitis eteonfuetis Itgnaui rogatus et requiitms
(n iinent z tcflimoniu oim z fingoloip ptcmiiToit*
^eqoif tabula fubfc^
qoentis opis reutracut*.
%^bnUfec\viens
piefcntis opBfcuU continet
primo oiuirioiie5rotiu0 libu
in partee.et poftboccuiufU-
betpartia queftioneofiueca
pitula.beiirdemimerum
ncjcuni qui ofteudit folium iu
quoqucUbetqueflio fiuec^*^
puulumiucipiattc^
/<^iBper bullam
/A 5 ” » ocenti) betaut
1 V uerfoe bcrefim maUficam
m noullTlmeemartaia qoiice '
' q^ragintaocto oifcorr^dettna pjiti/'
clpallfcr babentDeclarare ♦ ^rirao
o: wmem ♦feco n do pwgrcITu^.tefciO''
finale remediu, I 0 :iginem A ad mul
tipllcatloncm: finale rcmedia5 qno
0d llUus berelio c)crcrmluium« 'pH
ma pa26 fuper tria que ad maleficia-
!cm effectum concurrunt vt funt dc^
monjmaleficus-toiuina permifiTo»
Continet in numero qnclllonis dc^
cem ^ octo quarum quatuo: fup po
tentias oemonum relique fuper ca:^:
©pcra.Cft autem prima -i totl^ope>
rto Intro dBctoria/ofn afferere malefi
C30 dfe‘^a cenfetur catbolicu 5 <$ el’
oppofim pertinaciter oefendere om
nmofitbereticu.foUo primo»
fecunda an catbolicU 5 fitalTera^e q^
ad effccmm maleficiakm fcmpba-'
beat Dcmon cum maleficio coiicur>
rerevel qp alterum fina adminiculo
fllteriuo talem effectum poffit ^dU'
cere* foUo»iiqV
Cercia ^ catbolfcn5 ITt afferere qp bfl
lufmodl effectus per Incubos-t fuc^
cubos Dcmones ficpTOCurantur qf
etiam vcrl bo mines iu nmluplicart'
onem et originem maleficorum per
tales ocmones procreanf ,fo.^nq.
(Buarta au catholicum fit aiTercre q^
actus incuborum z fuccubo^rDemo-
mum tautumodo infimis fpiritib^
?neniat»folio»)cj»
(B.nimrMn qnoquomodo poifitea^
tbolice cenferi ^ origo et multiplica
tio maleficorum operum qc Innueii
tiis procedat corporum cele(liU 5 ab^
fcu adminiculo Demonum feu a fub
ftauujs feparatis vt fnnt motores or
bium cclcitium.^eu «135 a malleis
bominum [coucurrerfte ad voces et
verba quacunc^ virtute ifcllarum fo
lio.jciu»
^e)cta quo ad maleficos cum oemo^
nibus concurrentes»Cur mulieres
' "ampliusiitncniumurbac berefUn^
. fecte ^ viri»Cuiufmodi etiam rnulP
eres pre ceteris funt inuolurc Dccls/
ramrpcrquinqjfequentes qucllio»'
nc0.folio.)cvm*
Scptimfl:'^n|inalefice virmto Demo--
imm mentes bominum ad odluvel'
amorem inordinatum initare vale/
antetDemodoproponedi buiufma
di materia5 in fcrmonibiis ad poptl?
Ium»folio»)C]Ci»
^ctana an generatiuam potentiafett:
actum Venereum impedire et malefi
ciarepoiTunt cum quadamcidenta^
li queilionetcur interdum acms ille
Impeditur refpecru vnius et non re?-
fpecm alterius pfone,fo»)c)ciii|»
|^ona:?fu preifigiofa illufione mem"
bra virilia qua fi ITm a corporibus e-
uulfa auferre folenttcum certis alqs
an«e)cis olffiailtatibus,fo.)qcviV
i^cfmatanbomfncsiU belWalesfo^
mas poffint rranfmutarc cum (uci^
^cntali aUa t)ifficultate.foUo,)cppli|*
'Undecima: oe obftctricibue malefio
cis conceptus in vtcro ct e^tra Dlucr
_ nmode mtcrlmcntcs.fo»ic;cjc«
l^uodcclma fuper permilTionem Diu(
nam qiicad oemonem z maleficam
babet c©ncorrcre:an oiulnam pnuP
fionem In bis operibus malcficaruj
commendare Ita fit catboUcu qp eiuf
oppofirom fcllicetlUam redarguere
omnino fit beretlcum.folio, )c]c)c,
OTredecima etia inctdentalis fuper o»
asoiuinas permilTionescirca carB5
bfaboU etpnmozum parentum e)c
quibus cuncta maleftconim opera
lufte pmittunf.folio ♦)c)c)ctu\
<Buartadecima an ptcmilTisnon ob/
ftantibuspeccatamalcftcotum grO'
uiotafinrpeccatis malomm ange^
lotum a ptimotum parentum: z eft
• rota materia pzedtcabilia cum rccla
ratione q grauilTimas merentur pc^,
nas etiam in ptefenti vitra ornes fl 3 '
gitiofas mudi.fo,]C]C)cui|.
d^uitadecimatan ptopter peccata ma
leftcozum innojcti fepe maleficiatur.
foIio.)C)cjcv|,
^ejtadecimatan berelTs [maleficaruj
oms alias fupftitionis fpecies ejccc'
dattfolio^jcjcicvu.in fine,
3 ^ccimafeprlma eft oeclaratiua quar*
redeciine grauitatem criminis i ma^
leficis ad peccata quecancgocnionu
comparando.folio, )c)c)cl)c,
l^ecimaoctaua contra qainc^ atgume
ta laicotu q ocus tion permittit tan¬
tam potellatem oyabolo et malcftcj
(Et in bac materia coniungitur finis
fuoptincipio oum bec vltimaquc^
fiio anneaif.p:iine,f0,]cl»
Biuirro
55ecundaparsope-
ris continet fedecim capitula I ub Of»
abus que(lionibus,^aarum vna i
ptincipio z altera in ponitur, (Et
ptima fuper remedia maleficia amo
uentia. dapimla autem intermedis
modum ptocedendi maleficom5in
maleficiis inferedis pertractit,
ma queitiot^n quis polTit p bonos
angelos ita beneficiari q a malcficf
oemonibus non poifit lualeficiari»
folio,)clq,
<t^apitulam primum oeoinerfis me^
dqs quibus oemonesad augmen^
cum illius perfidie alliciunt per ma^
leficas innojcias z bonefias puellas
folio,]clv»
iTapitulum fecundum bemodo facrU
lege ptofelTionia earum cum oecla^
ratione bomagi) picilandi oyabolo*
folio.jclvH,
t apfiulum tercium fuper modu quo
• Oe loco ad locum cotpotaliter tranf
fcrunmr,folio,l,
(Capitulum quartam oe m^do quo fc
incubis oemontbus fubiiciuntin^
etiam tractatur qualiter e)c bis mul^
tiplicantur ct an femper cum oecifi/*
one feminis incubus maleficam ag^
' greditur:et au potius vuo tempore
altero ct fimiUter oe loco: z an vi>
fibiliter illas fpurcicias agitant cu5
maioti vel minoti venerea Delectati
one:et an incubi tantum odo mulic^
res e)c earn fpurcicijs pjocreatas ag-
grediunrur.foUOtlH,
g-ap(folam QOiiitum ocmodo gmc'
raUquo ad facramenta eccleficfua
malcfida ciccrccntctoc fcjcmodiad
bu0 omnibus crcatuns co 2 po 23 lib^
©emptis co2po:ibus celcllib’ veras
infirmitates Ucer no veras fanitates
virtute naturali Inferte polTunt^fo^
lio.lv*
(j^apitulu fejctu oe modo quo vim gC'
ncratiua impedire folent.fo.lvq*
(j^apitulu feptimum oe modo quo mi
bravirilia aufer2e folent quia ea que
(n p2ima parte tacta funt rupcfpote"
' riam faciendi iam per modos opaii
dioeclaranftvndenon efl: virobiip
materia.folio.lvii* *
Capituluoctauumoemodo quobo^
mines in belliales fotmas tranfmu^
tant.folio.lijc*
Capitulu nonu3 oe modo quo oemo^
nes intra cotpota line lefione ejciftut
quando pltigiofas oganf tranfmuta
tiones*folio*l)c*
Capitulu oecimu oe modo quo oemo
nes fubllantialitcrper maleficarum
operationes bomines lnbabitat.fo>-
lio.l)ciii*
Capimluvndecimuocmodo quo om
ne genus infirmitatis inferre polfut
■ boc tamen in generali tractatur, fo^
lio.ljcvj*
Capitulu ouodecimu oe modo in fpe^
ciali quo bominib^grauioies infir^
mitates inferut.fo.ljcvii'.
Capitulu tredecimum fuper modum
quo malefice ©bftetricespre omni^
bus alqs mai02a oamna inferunt in
fantes aut interimendo aut oemoni
bus offerendo.fo.l)ci]c.
Capitulu quartudecimu fuper modn
quo iumentis varia nocumenta infc
rut.folio.l]C]c.
Capitulu quintudecimu fuper modn
quo grandines z tempeftates concie
' tare ac fulgura fulminareYolcnt.fo^
lio.Ii:]citi.
Sejctudecimu capitulu fuper tres mo
dos quo viri reperiunf maleficiis in
fecti-t no moliercs.€t ptimo oe ma^
leficis fagittariis. Cdcoo oe incanta'
< ro2tbus qui per carmina facrilega ar
ma lefiuaptraquecucpnocumetain
cantare fciunt ^ boc p verba.Ccrcio
qui p bjcuia fcripta.fo.ljcjciiij.
555 quoad remedia
maleficia amouctiatqb eft fcdm pn/
cipale bui^febe partis, ^timo poni
rurquellio.^tru fit licitu maleficia
aut p illicita tolIere.Ct babet capitu'
lanoue.fo.ljcicvii.
Capituluptimil fuper remediu ecclc'
fiallicum cbtra incubos zfuccubos
oemones.fo.ljqc).
Capitulu fcdm fup remedia ptra vim
generatiuamaleficiata.fo. l)C}C]ct).
Capitulu terciu fuper remedia contra
maleficiatos fup amote vel odiu iti'
otdinatu.folio. Ijcjcjcui}.
Capitulu quartii fup remedia vbip:c/
fiigiofa artemembia virilia auferun
tur:et vbi bomines in belliales fo^'
mas tranfmBtanf.fo.l^:)t)cv.
Capitulu quin tu fup remedia ptra ob
felTos e)c maleficio.fo.ljcjcjcvi.
Capimlu fejctu fup remedia ?tra quaf
cuq^ infirmitates a maleficis illatas
c b p licitos ejcotcifmos.fo.ljcjc^cviq.
Capitulu feptimu fup remedia contra
grandines z fulmina z etiam fup iU'
menta malcficiata.fo.jccq.
Capitulu octauu fup remedia'qDeda5
occulta ptra quafda5 occultas oemo
num infefiationes.fo.jcciiii'.
Capitulu nonum fuper remedia jp iV
lisquife oemonibusintuitu alicii/
ius comodi tempalis totalier oeuo/
uilTenf.folio.jccv.
Smifioterdepartie.
Cermp^rs Operis
fupcr remedia vlrimano tamcotra
cac opera $ pronas malcficaru fiip
Iplo;: ejetermmiu: prinet tres partes
principales rc5 modii ineboandt p
ceriumiudictitzmodu prinuanditi:
modii fentenriandt pniriendtetplc^
aendi.€t primapars ptinet qnellio
nes quinq^.^ecuda «ici}.Ccrcia.]cijc*
(Et prima z omiriu fcquam'U5jmtro'
ductioria queriiondell. '} 0 trumale
fice % earum faatojcs receptatozes z
oefenfozesrita rabqcianf tam ecclefi
oiiico ^ ciuilt iudicio <$ earu5 tn 4 (i^
rionevaleantbcrerice pzauitatrsirj'
quifitozes effe ejconcrari.i^cinde fU/
per modii mcboandi pzocefTumfo'
Uo iccv.tfequftib’*
^zima quellio.<l^uisfit modus co^
petens iudici ad ineboandum pzo^
ceflru5 fidei pira maleficas folio.Ci.
©c 6 a queitto.Cerae partis efl oc nu-
mero teilinm fo.cq.
dTcrcia qucflio. '^txn indcjc tefies pof
fit compellere ad lurandii oe oiceda
veritate m caufa fideit quotiens pof
fint ejcaminari folio.ci}«
(Quarta queflio oe conditone tefiium
folio.Ci^.
Quinta quefiio.Wn inimici capitales
ad teflificandu admittanf.fo. Cii},
l^upcr fecundam partem qualiter
ceifus talis e(l continuandus zcftq
ftio fc)cta.€t pzimo qualiter teftes ft
citandi t interrogandi folio.Ciq.
nterrogatozia fup teftes.fo. Ciii}.
nterrogatozia generalia fuper male/
ficam aut maleficum. Ct eft primus
actus.folio.Ciii}.
Jnrerrogatozia particularia fuper eof
dem folio eodem.
Septima quefione varia Dubia fuper
refponfionesnegatiuas maleficarii
Declarantur et quando poteft incar^
cerari.quando etiam pzo manifefifc
Depzebenfainberefi maleficarusfit
babenda z ell actus febs fo .Cv.
^ctaua queftio quomodo fit capieda
^ incarceranda erit actus terciusfo"
lio.Cv.in fine.
^ona quefiiolfnDeponentiu nomia
fint ei poft captionem manifeltands
z eft actus quarms fo.€v}.
I^ecima queftiozqoaliter Dcfenliones
fint pceaendccu5 oeputatone aduo
ti:acnis quintus fo.Cvq.
l^ndecima qucftto quid faciet aduo^
catus cum fibi teftiu nomina n6 pu
blicanf :actus feems fo.Cvfi.
I^uodecima queftio magis Declarati
na quo fit capitalis inimicicia inter
Delata tteftesinueftiganda ete act’
feptimus.fo.Cvti}.
Crcdccima De bis que iudejcbabet aa
uertere ante locum carceris et toztu^
re q» non fit facilis ad cjcponendum
maleficam tozmentis^ter malefici
um taciturniiatis.z eft actus octau’
folio.Ci]c.
39 ccimquarta'quclh'o De modo fentc'
tiandi odatam ad queftiones ■rlqua
liter, pzima oie fit quefttonanda z a^
cmsnonus.fo.Cic.
(^mniadectma quomo tozmenta fint
cdfttinuMa. Ct oe fignis eje quib’
maleficarcognofcif -t quomodo fint
abradende. Ct oe vari}3 cautelis fu^
per maleficium taciturnitatis et eft
actus Dccimus.fo.Cic}.
Becimafe)«a queftio. Betempoze et
Dcfd^undp mo interrogandi Dc cau
telis cjctremis a iudicc. obTeruandis
teftactus.]c|.fo.CiciiV
£5nper modos vero
fcnriandi.icic.fi* numero eft pzima 4
ftis et Dccimarcptuua ui ozdinc. 5 lii
ftiQ t%mtn et (isd^dn catideiirfd fer/
fi Tbt ad niud appellam polTtnt kti'
untiarufoUo.^fiUti*
^ccudaocblsquc generaliter mdejc
oebet obferuate tam circa fententias
(ntcrlocutotiad $ ollfiinnuae e oe
cimaociaua<no 2 dincfo*C)cv* '
drerctaquotmodidmde]c potefloela
tiim babercfufpecwm et fuperqn^
bu6 poteft facere fenrentla z eft^jcijc*
. (tt o:dinc/oIio,C)cv|.
(Buarea quomodo fit fententia fcreu'
dafuperperfonamtfed immaneto^
taliter.er efl: qo^jcjc.fo Xicviq»
<0uinta qltter fitfer^da fup Delatam z
trtffamata generaliter z eft q6»jc)cj» in
otdine^foUo.Cicviii.
l^ejcta qualiter fup Delata Diffamatam
queftonibiio tameu ettojmentio e)c
ponendas aUqnaltter et ell in otdine
,)C)ci|\fo.C]cii:.
Septima qualiterfuper fufpectajDc
lita berefi leuiter z eft in otdine.jcjciii
qucftio«folio»(r)C)c.
IBaaua qliter fefpecta vcbcmfter
(£t cll q6,]C]ciiq.in o 2 dine.fo; (TW*
^ona qualiter fuplfufpectas violenter
; z ,efl q6.)C)cva'n o:dine.fo.C]C]ci|.
I^ecima qualiter efl ferenda fup Diffa^
mati Tfufpectas* et eft queftio.jcjcvf*
(no 2 dine,foUo,t)e]cu|'.
Il^ndecimarqualiterfup pfelfam fllay
berefimfednonrelapfam « penite^
tem z eft*)c]cvu.in o:dine.fo«t)C)eiitf#
i^nodecimard^ualiter fup confeflam
berefim -i penitentefed relapfam
babiliter et eft qo*)C]eviq.fo.C)c)cv*
dTrcdecima fup modum fementiandl
bercltm confcfTamifed fmpcnitentS
z tamen relapfam z cft, )e)ci]C4(iue(ho
:fno 2 dinc.folio*C)C]cvij*
^ccimaqnarta fuper berefim confef'
fam z relapfam z impenitentej t dl
jtnctin o:dinc»fo«Cjc)cvii#
(Buihtadecimarupcortofcmm «Dep;
benfum omnia tamen ne^ntenuet
efl: in 02dme,)C)c,ci.q6.fo.C jcjcviif.
^ecimafejcta fuper conuictum z fugi^
rtuum vel fc! contumaciter abfenta^
tem er cll*)c)c)cq.in o2dine.fo^)c)cic.
IDecimafepnma fuper perfonam Dela
tas ab alia malefica incin erata vel in
dneranda qualiter fit fententianda*
ctcfi.)c]c)ciqln o:dtneJo,(Cjqc]cj\
^ecimaoaauafupmodum fententii
di maleficam maleficia tollentc« Jn
fuper etias fuper maleficas obfietri^
ces z maleficos fagittarios,et pjijC'
iinan 02dine.fo.(E]C)C)ciii*
l^ecimanona z vltima bui^rercicpap
tis z*]c)c|cv,tofiu0 fuper modos fen^
tentiandi maleficos quofcucpfrius'
le aut etiam iUfie appellantes» folio
*Par3 prima ^uefliop:ima I
/ L0pm0 buiU0 mima par0 opcKib^oyabpU.l^mirca (d q6fab($
MCipUfcUcitcr;^ cctvirmrtcoipaUnonbabctvlrmt^
^ t' lmpj(mendlinco:po2a. Sed Dcmdcs
(aucino♦! ♦ <^dont virmtibpg ftcllarn qn^pa.
-jj"--i^Qnni virronoQgiic uaro qooapa*
r HC co^^ceitnnamaroiearp^
ere maleficoeeffefit
deo catbolicnqfci’
ppofinj5 prtnadter
crenderc omofitbe
icam«(Er aranti 9
ifcrerc*
tioncdlDeterminatadad innocandunt
pemones obferaant.ergo non babent
virmtem imptimendi aliquid in co:^
pota.^ncmnltominng malefice.
temonee non operanl niii per artem^
S edargnonpot eil oare vera fomtl »
/
quamcre«uraW#ffi^<reV 5 chfif
ue tranfmurari.ant in alia fpeciem vel
fimilitudmem traniTotmari $ ab ipfo
ommu creato2e.pagano er infideli oe^
rio2 cfi. Calia aura cum referunl fieri
a maleficia ideo talia affcrere no efl ca
tbolicnm fed berettcu. ‘pjeterea nnl^
luo efiectuemaleficialio efl in mundo
^2obal. d^uia fi e^r opatoe pemouu
neret. Sed afierere q? oemoneo pof^
fint cozpotaleo tranfmutatoeo aut im
pedire aut etficere no videt catbolicu5
quia ficp^ecirnercpofl entto m mudu.
'pzeterea omnioalteratio cotpotalto
puta circa infirmitateo autCanitatef^
curandae reducil in motu locale, pa^
tet c)c fcptimo pbrficotum. (Buojum
cuncBcfimot^celi.SedPcmoneo mo
tum celi variare non pnr. ^yonifi^ in
cpiftolaad *Polic 3 rpu.( 0 uiabocfo/
line oei cfi.erco videl ^ nulla trlfmu'
lationem ad min’ veram in coipoiib’'
caufare pofTunt.et necefie fit buiuf'
modi tranfinutatonee m aliquam cau
fam occultas reducere, ‘pteterea fkui
opueoeiellfottiue ^opue oya^oli:
Ita z ciue factura .Sedmareficunfcr
fct in mundo eflTct vticpopuo oyaboli
contra facturas od.ergo licut illicitus
cfiaiTcrere facturam fupfimofam oya
boli ejccedcre opue oei.ira illicitum eft
credere vt creature et opera oei in bo'
muiibue z iumenue valeant viciari ct
rantee verae qualitatee fanitatfaut in
firmitatie inducere non poffunt.fed (I
vae funt babent aliqua aliam caufam
occulta abf(^ opere oemonu er malefio
C 09 . Sed ?tra in oecre.)C]C]cifi.q.j.fi q'
foniariae aup maleficae artee nonun^
^oeculto iufiooei iudicio pmittente
f Diabolo ppatante ^.loquil oe impe
dtmento maleficiali 4 ad acme piu^a>'
lee tria pcurrere.r.malefic§.ovabolu z
oei pmifiionem.l^jeterea fom’ agere
pot in id qt> efi min’fo 2 tCiSlviit^/
ffionis efifoitiot virtute cotpali iob.jcl
0on efi ptae fup terram que ei valeat
ppari.quicreameefivt nemine time^
ret.iinfio.^ic impugnandi funt trea
errotee berericalee qufb^reptobStJ ve/
ritae patebit.^am quida iujcta ooctff
n3m.f.drbo.in.iii][.oi.e]dit[.vbi tractat
oe impedimento maleficiali conati fut
affercremaleficiunibil eflein mundo
nifi in opinione bominu que natura/
lee eifecme quotus caufe funt occulte
malcfictfe,'imputabant, 'dilii qui male
ficoe pcedunt fed ad maleficialee eifc/
ctueilloe tantumodo.imaginarie z f5
tafiice peurrere aflerut. Cerctj' qui effe
ctue maleficialee olno oicunt elfe fan
tafiicoe etimaginarfoe.licet oemo cit
m3lcfi;ca’rcaliter concurrat.^o^t erto
ree fic occlatanf ? reptobanf.^a ^ml
/v 4 ti
oftfo^c bcrcfinotanfper ooctdJfdftl
UM.pfata t)i.^dpuc pa fanem Cbo.tti
tiiAr,z <n co2po:e.q.oicm0 illa opin^
ontm effc oino cotra aucfo:itatc0 fan
co? z p20ccdcrc eje radfcc infidditarC*
(Sini vbl anctas fcripmre facre ofeit q
t)craoncs babftpotcllatc fnpia coapa
Ua z fnpaa fma$fnat 5 e 5 bsim qn a 6 o
pmltmnf. vt cjc mnltfs fcripmre facre
|>a(rib^nota(.ideo ilU 4 oiene malefi^
^in Dibll ee (n mndo nili In edlmatloc
^boim.<£tla no crednt ee oemones nllt
<n clllmatonc vnlgftth vttcriojcs 4 ®
bo flblplt facit CJC fna edlrnatloc Impt)
rct oemonl.Ct i etla eje Imaslnatlonc
vcbcm^iall^fiSurcappcnt ifcnfn ta
Ics qks b 6 cogitat q z tne crednnf be
mones videri olcam^vel etia malefici*
(Etqmbecvera fides repudiat pqu 35
ingios oc cclQ cccldllfc z oemoneseS
crcdlm ’»55 z fatemur Ipos c)c fubtllf
latcfne nature multa pplfe 4 nos noti
poflum^* €t Illi 4 eos ad talla facleda
Iptdumt ma lefici ?oc 3 nf.l 5 lbl,(tiuia
ffolnnddltas i baptizato bereP noiat
<0 tales t> befcli rcpbendunf*?i^li| ouo
Icrrozcs oemones z co?t naturale pote
tla no negites § Inter fe d ad effectum
tnaleficlale^ Ipam malefica Dlfiidetes
Initum vn^pccdlt malefica realY coo'
perati ad effectu no m verii § fantaftl^
eu/?!lf Q puu5 effeau rcale In Icfo
pcedes ^ malefica fantaillce putat co^
oparl.l^undamenm erjctlscp ouob’
pafTlb^canon.d babenf .)c)cvl.q .v* epf.
fumpferut.vbl p repbendunf mflercs
4 credut fe cu opna vel bcrodlana no
ctunils bo:l0 eqtare* f nfpiclaf Ibl ca^
jinon,€t qz fepe fantaftlce z imaglnafie
rtalla fplumodo ftut.ldeo et Illi errates
b omnib^aliis effectib^^ita fieri indicat,
Sc? 5 e.( 0 ul 3 Ibi continetur q qui cre^
dlt vel afferlt polfe fieri aliqud creatU'
ram aut in meli^oeterlufue immutari
8 Ut cralTpzmarl In alia fpeck vel firim
puma
dinem $ a Oeo omnlu creatote.fnfidc'
lis cfi: et pagano oetcrlo:. 19 nde p:o^
pter bocqnod ibi olclf oetcrlnfuelm'-
mutazi olcunr illum effectum non elTc
realem in malcficlato fed tantummo'
do fantalllcu5.^cd q^bl errozes berc^
(imfaplantzcontra fanu Intelfcetum
canonis mllltant.ollcndifpzlmo tam
per legem olulna Retiam ccclefialW^
eam et clnlk^et boc In generali, oemu
in fpcciall verba canonis eicpzlmcndo
licet etla In feqncnti qucHlone clarius
boc oeduccref.^am Icjc oinlna in ple
/rlfcp locis pzcclplt maleficas non folii
4 cITc vltanaaszfcd etla occidendas, cu^*
^ ittfmodl penas non imponeret (i nori
veraciter et ad rcalcs effectus et lefio^
nescttoemonlbus cocnrrcret.JRozs
eift^Pipojailsnon inftlgif fine cozpo>
raJLzjtaulpeccato lice t aliu d oc mor
tcajmcqncc^fantaTticainuTTonc fei|
etid imtatipe oziri pot.;^ec eff femen
tfa fancti a[:bo.(n.fi.or.vq.ln queftonc
i^n vrf aujclUo ocmonu ITt malu 5.09
I 0 euf .|cvll|.picciplf oms maleficos et
incantatozes intcrfici.lculti. etid.^i;:*
oicif*iSnima que oeclinaucrit ad ma^
gos et ad ariolos et foznlcata fuerit in
M cis pona fack mea ptra c 3 ct Intcrficii
^ ea oe medio ppfl mei*€t iteu.jcfc* l^lf
vel mulier in qulb^pbitouic’vd oinl^
nnsfpus fuerit moziaf lapldlb’ obzu^
cntcos*€tolcuuf pbltoucs In 4 b’oe^
mon operaf miros cffcctus.l^zcrcrca
bec fnnt ^^ter boc petm ocbo 5 l 30 In
firm’mortu^ftilt.lii|.f\cgu.|.ctfaul.|.
l^arallp.]c.Blulno;z oenlc^ eloquio^
traaatozes 4 d aliud lu eo;r fcrlpt^ fup
M.ol.vq.et.vlii.tradlderur oe poteftatc
ocmouu et magicis artibus cozu fcrl-*
pta miplclanf cuiiifcuqj ooctozlsfup
ijMi.fenf.et Inueuiet nullo olferepante
magos z maleficos ^tutc ocmonu p/
mittcic oeo miros cffect^uon fantafti'
cos poffei)duc?.^acco oc vazqs allja
\
V
04 }clliop:imd
II
lods (n qoib^fano^ tbo, tCffttfcbmoi
®pcr(b’ptr«ctar vt in famma ?tra gcn
d.U.tn*cf .'zat.m pzlma ptc,q,c)t(iii,an
Kq.Ct in fcda fc5c.q6»)ccq.t.)cciM.
rpicianf ocnic^ poftillato:c 0 aglofato
res oe magis pbaraonlsCjco.vq.^n'
fpldari! z olera ?r'US.)cvllj.oc clui* oei
ca.jcvq.lEtlnfcdooeooctrma jcplana
similiter alio;: oocto^r qnibuo omni
buc conrraolccre valde abfurdnm cft
nec a vlcio berefis ejccufarl pet Immo
In lure|bcrctiai9 ccnreJjqolin^mt
I n ejepofiit one fa^ f^pm re«gglln;q j
j 3 eKn 0 ,(ft giilcucp aUtmentitbbiscJ
fidejLpccrnut $ romana tenet ccmx<
fT-r.q.Bec eft fides q oenicp ptra fanu
IntcUccm canoni0»millt9tondl0 pet le
gem cccttafllca^^am z canonn oocto
res fup.ca. pfottlarlas z maleficas
arte0»)C)cuii.q.i*'i cj: oe frigidis z maU'
fidatls.qd aliud ptendut nlfi oe male^
ficlall Impedlmcto drea act^plugales
Declarare quo olrlmlt ptractu aut pbc
dfr mrlonlu.^lcut eni fient z Cbo.lii
llll.vbl Tupta.q? fi malefidli fuptlenlar
ttirlonio an carnale copoll«tuc fi efi p
petuu Impedit z olrlmlt mflonlu ptta
ccu.culufmodl fnia no oaref fnp lllnfo
rlu fantaftlc» effectu vt oefe p 3 , 10 i'
deat Bolh.ln fumma coplofa* fillter
(fiotfrl.':'^xa^qnl ena nullibi legunt
oifficuUaffc,?ln talis effect’ poff5 ceiv
feri Imaglnarl^-t no rea!(s«^boc tan^l I
p fe notu rcUnqbant.(£t quo pon 3 ccti^
feri ppetuus vel tempalls oeclarant It
p^trlennlu ourarer nec oubltabantan
Imaginarlep malefica feu lllnfotle In^
rromltteret.^ed q vere z reallter pot
talis oefcct^^urarl '^tuteoemonlsp
pter pactu cu eo Inltu.vel etl5 p Ipfum
ocmorK 5 abfc^ malefica. I 5 b rarlfflme
fiat In eccfta vbl facfm mflonfi' merito
rlu e,cllllt.§ q» Intc: Infideles b ptlngat
bo^ ell q: luffo tltulo.illos pofflderefe
cernit vt petr^oe paUtde In fwo qrto re
A
citatocfponfo 4ocrporaoeratidoluni''^ _ ^
«nlbllomln^ptrajceratctt quadaluuc ^
cula.qua tn cognofeg no ^ter oyabo^
lu qui Icmp fe in cotpe affumpto Inter
pofuerat.cu5 tn in ecclefia oyabol’ co^
naf portus per maleficas^ter fuu Itt'
cru In pdltionc aiap tales effert^lntro;
roltere.t qualiter boc facere pot z qul^
bus medfis infcrl^oeclarablt.vbl 6 fC'
ptem modis nocendi boib’p pfifes eP
feo^tractabif .€)c all|s etla queftonlb^
quastbeologl ercanonlffe circa banc
materia monent boc lde5P5* otfcutl^
tes qu5 pofflt tolli Z eplkltu fit p alia
malcftclu tollere« 4d fi malefica mov
tua fit p qU95 malefidu eft Immlffum,
Bcld caftt (Eiotfrldus In fua fuma m^
rione facit oe qulb^ln quefilSlb’ tercic
ptispateblt.Cnroenl^tam olllgeter
canonlfie vai*ias penasA^mulgalTenc
olfflngu^do oe occulto z malfello pec
cato maleficop feu poti’ oiuinatop ca
no)rta fupftitlo varias beatfpcs vtlr f)*
nototlu llt eucbarlftla oenegef. SI ocl
cultu pnla.]d.01ertt,oc pfe.oi.ii'. fi olM
crtone*ltem fi clericus q> oeponed’ er;
In monafferlo octrudcnd’.Si laycus
c)cc5lca«d’,)t)cv|.q.v.^6 o^,Jte q ta^'
I es Infames oebeat cenfcrl et 4 ad eos^ /
concurrit fmo nec ad accufatones ocy
admltrt.fi.q^vlq.qulfquls nec. S5 .
a per legem duUem boc idem offendf]
ror.^am H^onin fumma fuper.l)c4lT
bto Codicis liobrlcaoe malefids 4«
poltcomell8m.oeficcarfis7 bornlcl^
dis oldt * SdendU5 cp ornes illi quos
vulgos maleficos vocat z etla5 IIU qui
attem olulnandifcluntpatlunf capita
lem pena5*vtJ*nemo.C*oe maleficis.
jtem tnferntpenam.l. cnlpa.l muli’.
em leges bis verbis vmuf .^eml
nl permittitur oluluarealloquln fup/
plidum capitis gladio vltote feret
, liratus z fubdlt.Sut et alq 4 arte ma.-»
glca vite Innocenti Infidlanf animo^
i H
mDlferii ad Kbidint dectur. t bibefhjfd
obijdunt vt co*C.l.nittlti.Beccrnant
ctia leged q ad eo;; accoTacdtiem autti
bet admittat licut z csnon.in ca* in fi'
Df2cm-ddci.lib20.v|.bc berf*10n fab/
dimr ibidem 3 d baitc accufat6e5 qui
libet admittit quali m crimine lefe ma
,il ieltaria^^plam e^^pemqdumpul
fant roaieftatem oima^«3ltem q» qiie'
ftionib*ad (ntcriogandu Tubqciat fub
dit*^r quilibet nullauignitate obltan^
te quelhoni fubticit z qui conuincitnr
ivel fi oetegat facin^fuum fif cculeo oc
sdimo vnguIifc^Tnlcantib^atera perfc/
Tat penae «ignas fuo facmoti vt eo*€
l.fi et.c^«i^ota olim ouplici pena ta
lie plectebantxapitld % vngulia ad ti
laceratonem co2po2i0reu ad oeuotau/
dum beiliie obtjciendo. ^am autcre^
mant forte propter femineu fe^.'|te5
probtbent participatoes* 10nde fubdi
tur.reo tiec permiuant taleo ad limen
alterius accedere alioquin concrema^
tur bona.nec aliquis D^eos fufcipevel
confulere alioquin oeporta^inJHiU'
lam z oiniaboiiapubJicanLl^icnota
T fur pena eeilit cnm amiffione omnin5
j bouoru qui calesconfulut aut fufcipi^
] nnt.^ao penas vbi ptedicatorea po'
^ putis et rectoribus terraru publicant*
plus aduerf’ maleficas ^ c|c aliis fcri^
ptura:}; allcgatonibus marcefcut.‘p2e
terea z p leges commendant qui eoru
maleficiis obllant* l^nde vbi fupra.l*
eorum* W aut qui faaunt id ne labo
Tesbominuventorugrandinift» lapi^
datione ftemunt* non pena: fed ^mio
tigni rnnc*(0ualiter aut fit licitum ta
lia impedire inferius patebit vt pri’ ta
ctU5 eft.l 0 mnia aut becnegare aut fri
uole illis refifterequomo poteftfcru^
' pulo beretice prauitatis C3rere*‘^ud^
cet vnufquifcp nifi fortalfis eum igno^
rantia e^ccufabit.^cuiufmodi ignoran
tia ejccafet (lati inferi^patebir« Conciti
prima
dendo t% oibibus pmifils catbolicaj c
;m 11 Tim 5 affertoQ q malefici funt qui
yt)cmonu auxilio ipter pactu cu eis mi
tum maleficiales reales effea^pmine'
^ te oeo^urar^t no cjccludendo quf
z ^ftigiofos effectae famallicos etiam
p media pnigiofa^ducere valeat. ©5
quia pfens fpeculatio fup maleficialef
etfecrasverfat qui plurimam abalfis
tifferfli.ideo p boc nibil adfljofitum*
cnm tales potius fortilegi vel incanta
toresticunt^ malefici* Bemu5 quia
fundamentu fui erroris capiute)c ver
bis canonis prccipucouo vltimi erro
res no loquendo te primo quireipru5
pdemnat tum nimiu contra vcntate5
icripture c)corbirat*‘^deo ad fanum in
tellcctu canonis efi procedendu*'e pri
mo contra primu errorem ticentj me^
diu efie fantalticu § extrema effe realia
10bi notandu5 q tum qtuordeim fut
fpes capitales in genere fti^fiitiois qs
recitare caufa breuitatisno e]cpedit*tfi
qr clare recitanf ab vfidoro.viij.etimo*
z feda febe per fanctu Cbo* qo.jcdj.tn
etiam quia infer^vbi de grauitatebU'
iusberefis tractabitur Iteipfis m^tio
erit.zboc quefiionevltima bui’primc
pti0*(£t fpecies fub qua b’moi mulie<'
res continent' vocat fpecies pbitonn5
in quib’ temon vel loquitur vel mira
opat.€t eft fepius prima i ordic* ^pe
cies aut fub qua malefici continentur
vocat fpecies malefico?. (Et qr inter fe
plurimu5 tifiant* nec oportet q qui in
vna fpecie laborat q etid fub alijs pp '
bendaf.^dco ficut canon te illis mu'
Herculis mennon^ facit z no te malefi
cis*ita falfe canoni interpretat q bmoi
imaginariae teductones co2poru5 ad
totu genus fuperfiitionis z ornes fpe^
des ei’reducere velint vt fic ille mulic
res imaginarie folu ita z oes malefice
^rafferant .-i Qampli’canonc5 falfificat
illo argnC vellet malefica folumd
QmefHopiim^
111
fma^fnarfc ad cffcctfi malcfidalc egrt
mdiDle vcl mo2b( pcur:ere* 'Pzeterca
tales fic crratcs pampU^rc^xndumr
ttt extrema coccdut realiaX t)cmonc5
opanrc z effectu mo:bi reale.medmm
8 utinllrumct(,f,pfona malefica oicut
fanrafflce cocurrere cu tft medm femj?
natura ptlcipat c)ctrcmo?2*0ec V3I5 ^
Dlcaf q' ctia fantafia fit quid reale qt (t
cur fantafia vt talis ull pot efficer e nec |
concurrere ad Pe monisopatl onc nlfii
per pactu initu cujxmone ln'quo pa^^,
ctb malefica fe tota obtulLmafirln^tj
oyWoto vere z reatlRfTnon fantaffl'
ce z imaginariefolu.lta etla opo:tet q^
cooperef oyabolo vere-r cozpallf. ^a
«ad.bocfuntomlamaleficoipopa vbi
femper aut per pactu aut per vlfu «aut
per locutione feu per alicuius malefio
ci) Inllrumenrl repofiti fub limine 00^
mus opatlone fua maleficia ejcercent*
^ut In fequcnti queltloe patcblt«^:c
terea fi quis verba cano.olllgcnf infpl 4« I
cletconfidcrabltqtuo2 que pdicatotef
«facerdotesp ecclefiasfibl comlffas
oml cu inflantia populo pdlcare oebe
rent.f.^ eictra vnu oefx nemo arbitref
aliquid effe numinis vel olulnltatls*
©cbo q c 6 oyana vel berodlade equi
tare e(l cu Dyabolo qui fe ita fingit? no
minattrafmearc.Ccrclo <$ talis edta'
tura fit tuc fantafllce.auando oyabol^
mente p Infidelitate fibl fublectas agi'
tat taliter vt ea q folo fpirlm fiant^cor^
potallter fieri credunlj. Enarro taU
Dfie babeat In omlbus obedire.'^nde
ad maleficialcs actus bec verba eicten
dereeftabfurdumxufintoluerfe fpe^
des» 5 Cnautc malefici etiam localiter
tranfferanf In fiia fpecle fupflltonls vf
folum imaginarie licut pbltones* tra^
ctablf oe illo In capitulis fet^e ptis ca^
pltulo terclo q vtroqj modo.lf t fic fC'
eundus erroj cum p:imo eliditur quo
ad fitudameiuu ^ fanu Intellectum ca^
nonis.Ccrclus Infup qnl verbis ca
nonis effectu maleficlale afferlt fanta^*
fheu qi verbis canonis ctia elldif.
in eo q ©icit 4 credit poffe fieri allqua 5
creatura aut in melius oeterlufue trif
mutati aut In alia fpeclemvel fimlllta
dine tranffozmari^ ab Ipfo omnium
creatote ««infideli oeterlo: e«^c tres
partes fi nude Intelllganf funtjatra^'
ceffum fcrlpmre z oetermln3tone3 00
cto^.^am poffe fieri allqs creaturas
a maleficis vtpote vera animalia imp
fecta«inrplclaf feques canon.nec mirit
'‘oft allegam cauon.epl.quld Stuguf,
eterminat ©e magis pbaraonls 4vir^
gas In ferpentes verterunt infpiciatur
glo.fup illud (E)cob«vii(.10oc3Ult pba
rao fapletes.lnfpiciaf z alia glo« ffrabi
q ©emones ©ifeurrut p mudu qn p ixu
C3ntat6e3 malefici p eos aliqd efficere
conanf z coUigut ©luerfa femina, z eje
co^zadaptonepHt^rupeoluerfe Ipcs
Jnfpiciaf z 'aflb.in ©e aialib^.lnfpicl
af i.6.drbo.i.p.q.c.)ciln.ar.lit|. (Buo^
©icta bjenitat^ca obmltmnf.folu b fup
efl: vt intelligaf ibi fieri^crcari.$ct5m
etl§ qin mcli’©cteriufne valeat tranf^
nmtari Intelligaf fblumodo a^co atp
ctojltare t ad co:rectoe 3 f^etll pun(4
ribne.f^i^tn iffa mifterio ©emonu
crcenf.irt fidit ©e ^ © 2 .©ns peutit ? ip i
feni^ctz ego occida z ego viaefacii
^ta ©e febo ©: imiffion^p anglbs ma^
los vt fup:atacmm c. Jn pfato ©enit^
ca.necmiru infpiciaf f ba aug.q ©Icuf
malefici z culnfmoi eou opatones qfi
boib’lnfdu n folu ifirmitatef § et mot
te infeFt.Ccrciu it fane intelllge eppc'
dit cu moderni malefici fepiusjope ©c
monu traffozmaf i lupos z alias befff-
as.^3 cano loqf ©e reall traffotmatoe
z editiali ? n ©e pftlgiofa 4 fcpPfit.d q
et ?tug.]cvll|'.©eci.©cl.c.]cvn.mult3 re'
fert vt©e famofiffima magaclrces.? 6
focqs oyomedis z ©c pre plfatlj'. Be q
9 it)
A:-c
*0ir0
materia in pri« patebft.Ct
fpfumpfitee vel abntes malefiet ctan
fllafo:maoyabol’aflrumatveI tpfcbo
p jjjridcaf talie ca.vi.-r.vfi^
q2fc6ap0 qoirieotc cpbi0
K \foppofim alfcrSpriemaffitbere
x-,V^cu.(0ueri0.antl'e0 ocbcatbfi
tanep manifefte oepbefi i berettea pia
oitare^vel fota vt oe berefi vebemfter
farpcctt.(Et rr <$6 moma bern, in glo*
cjdmaria m.cad ab 9 leda.§'.pntttT
t>epbcafi,cjc bberc 4 nibflomm’
ozdmattoc r 9 nctm?;«>t| 4 cuc^ manifefic
facrii ta berefi oc^^cafi zcoeclaratq?
trtb^modia 40 ccn^<^ maifefte ocpbc-'
ra0/actt vtc5 euidett|.puta q: publtce
pdteat befim vel Icgtrima^batde p tC'
, ftee.vtejc faa pfeflioe.CEt qualef publf
, ce pdicat fea tem pfata oia fe oppo/
I nut afferltee maleficas n ec.aut nui
/lo movaieat boib^nocedo ran^ manf
^ fefieoepbcnfi in tali pzauftate lub bac
viiliaaoe ptinenf/f^o eond^ et fcnfn^
i emfde bern,gl, fitcejccolcam’* febo
fiip fbo oepbenfi publice/:^d fd^ ct(y
am facft.c.fup« 4 bufda.ejc oe t^fig, Jn
fp iciat ibide lecto:.c,? replet veritate5
©3 ?tra .q: b nimis ouru vf.tu^f pe-
na aneica q notat in.c.ad abolendas.:^,
pnti.e^ oe bere.vbi in clerico ponit otf
gradatio.-r q^recalartrelinquaf arbifer
ptaris fecular^aiiadncrfione oebira pu^
niend^tu etia^teriftrantiat multi'
tud ine co:^: 4 culpabir i tali erro2c cer^
nit.f t cp multitndie tali rigot iullicic
cll tpand^.oi.jcl.vt pllitneref. j6in.(ro5
nrafit intentio potias a vicio berefis
bmoi pdicatozes jp poife cpcnfaze m i'
cafare ca vt ol eje oe pfnmp.cdras.f .4
circa.mandam^qten^ca^terfola fii'
fpit6e5 ^ais vebemente nolum^ illa5
oe tamgraui crimie pdwari tc.vbi gl»
f«p ver.pdena2i«'p:ocedi pt pfra tafe5
ITc vebementer rufpecturfi no 05 ^te'
fiea pdcmodriunfi aflit vt ibide5 oecla/
ptiina
rator violenta fafpitio.attamen q: fh'
fpitiouem ejccludere nopolTunms. et
boc ptoprer friuolas eornm alTertoncf
itcontra fidei vcritatem.(£t cum boc tri^
/)/Jplc)c fit fafpitio.leois vebemens.t vis
/icnta.oe quibus in ca.accufatus.et ca*
) cum cdtumacia.li.v|.oebcre* epnota
ta p arcbidyaconum z Job. andre fun
' ca>ccufatus z verbo vebemens.e oe p
fump^ca Jiteras*Be violcta etia loqui
rorc 9 non.oifi)c]c)ciii|.quo 2 unda 5 . 16 s
querenda cuiufmodi fufpitoni talis p
dicas fubiacer. €t quidem cu talia 00
gmatisates no eqnaliter fe ad bmoi er
rozes babere nofeunteo q» alid cp fim
plici ignozantia iuris oiuini.aliqui eri
am fttfficieier mfotmati adbuc flnetu'
antfacillado splene affentire nolunt*
2 cum eriiitin mete bereticum non fa^
Iciat nifi alTitpcrnjjacfa voTutait.bpo:'
itit etiam oicere ad fulpTrionem firp
'I crimen berefis^ton fe cqualiter babc>
Canf.?gttamenquia per ignorantia pn*
tantfe poife enadere.?!ducrtant pau'
Iulum ^ grauiter peccat qui:ep buiuf'
modi ignorantia oelinquut.^am lic5
multiplejc fiXignorantia. tamen in rc'
ctorum animarum ignorantia queeu'
fittUon potell oici ignorantia inuin"
'fljcibilie feu ignorantia particularisfm
pbilofopbos que a iuriilis z tbeologf
oicitur facti.^ed cenfetur in eis igno
yrantia vniuerfalis que eft ignorantia
/iuris oiuini. quia elt eorum que quis
Loe iurc eje lege oiuina fcire tenetnr oi'
ftincf .jdiq.^icolaus papa.Bifp enfa-'
tio celeftis feminisuobisiniuncta elt*
10C fi no afperferimus.^e fi tacueri^
mus. ^Ij^enf em babere feientiamfa'
cre feripture oifiin.jcjcjcvf. p totum. Cc
ad boc ad fubdito^r animas informan
das eadem oiftin.capi.ij.S^.ecce.z.^.li
quisvult.licetfm^ay.^olli^.drbo*
non requiratur q^babeatfeientia emi"
nentem«fcd bibeat ppctente3 id eft
i'
0inelh'op:ima
IIII
ad fuu olT(ciu5 c)cequendu.
nttamen p:o copaUquaU confolatio
ne Dummodo oamiia pzcccdeuria lu^
cris fcquentib‘'oemccp3 rccomperatit
cft eia ad verteudu5.j£^bec it):no:at(a
(une iHct Dicaf mterdu5 affectata craf
faz fupma. Bictftameu affectata idle
voluntaria Dupliciter. (0uia interdu5
cum fcientia intcnt6ui9.^ntcrdu5 cu5
(gnorantia tent6ni0.'p:im3 licet i nui
Io eiccufat fed Damnat. Be qua ‘Pfal.
noluit inrelligere vtbene ageret. ^Be^
eunda tamen Diminuit voluntarium:
(taer peccatum.(0uia fit quando de
tenet aliquid feirePed uefeirquod tene
amr.(0ue etia fuit inl^aulo.j.Cimoi
(.'iHifericotdid pfccuiue fumtq: igno
rane feci in incredulitatc.ld^i tamen
Dicif affectata indircae.q: ptopter al^
03 occupationee negligit addifeere ea
que feire teiief.nec vultjabo^arc in ftu
dio ad feiendu illa z ejccufat no a toto:
fed a tanto.yf t eti§ iujcta '^mbzorium
fup illud i^oma.ij. tflnignozas q^be^
nignitae Dei ad penirentia te adducit.
Dicit 0:auiffimj^,ecc30 fi ignozaej-
fnffimejd ®alde periculoTe.^deo p
fertim iam in tempib^ad fuccurtendu
anima;: periculie onme ignorantia re
pellam^c Duriffimum iudicium quod
nobie imminet fuper Diffriaa ratoncj
z talentu nobie creditU5 femp p:e ocu.
tis babeamue ne ipfa ignorantia etiaj^/
(n nobie notcf craffa vel fupina pmc^/;/
tbapbora boie craffi vel Tupitii qm uot
videt etia ea q cora ipfo funr.i^icit em ’
cancellarPin rtorib^regitla^ moraliu/
z in feba rcgula.g^ culpabilte ignoran
tia iurie Diuini no cadit in facienrentc
qb in fec.lib cff.{0uf3 fpuffanct^ta!^
boiemDcneceffariiead faluteq viree
ci^c]ccedut Docereimediate patuecft.
?l[d primu argumentii folutio p5 p fa^
fiu inreUectU5canonie.?!d febm Dicit
'pef .Dc tbara.pinKret vtiq? eje magna
fuaiuuidia qaduerfuebote5 agitaf. i!l
a Dco pmittereP.g» aut oeue pmittit fi^
bi aliquat aliq no.boc cedit in maiorcy
ipfi^Draboliptumelia z Difplicentiant^
q> De’in omibue vtif e© ptra fua volu^
tatem ad manifcft3toe5 gloric fne.
tcrciuDicff alterafone? egritudinie
aut alteriue effecme maleficialie alidf
motue localie in^tnm Demon p male
ficam colligit Determinata actiua que
vic5 ledere poffunt z apponit Detemia^
tie paffiuie ad inferendu Dolorem vel
nocumentu aut actu aliquem fpurcifff
mu.€t fi querif an mot^jUej-eru a oe^
mone localie reducaf in motu celcffej:
Bicendu eff q> non.(0ura non mou^
tpr eje virtute naturali rfedmbucnf c)c
obedictia naturali d fubqciunf virtuti
Demonie qui babet boc ejcjvirtute na^
turciiieq^poteff fupra corpora. ' 06 t
Dfeo non:q> poffft influere rebue mate
rialibue aliqua forma vel fubffantiaic
vel accid^talem abfcp aminiculo alteri
ue rei naturalie. ©ed quia poteft De« '
pmirtenfe ree localiter mouere mejere
bue pmnetie oolo^ vel aliquam quar^^^^^XlS^
Iitarcm^ducerc./)0nde effecme male nl
ftciahenon fubqcff motui celific nec / T T
ipfe pemon licet reeille z inffrnmenta
fubqcianf.?td quartu Dicendu.Spue
Dei pot ope Dyaboli viciarf^ut ad pne
loqmur De effectu malificiali. ^3 qr ^ 1
no pot niff Dina pmiffione.ib no fequl
tm Dyabol^ fit dco fortior. Demu^
tio viefat opa Dei p vtoletif culTcSi^
qeffrue poiTct.^Bo^m itmpfr notu ^
qrcorpa:celeftia no bntfmrcimi?meii
dt i DemoHee cu nibil agat vitra fua ^
tufe^^amagraduocatifbcertapffer aa ,
latoe venin t Ditplia et ca b fac^ videf
“primo qr feiut 'Stlite illi^pifciratoms
(unare ad cffeau que magi optdt.^e4 ^ )
cildo faciur vt boice inducarad vene^ >
radu alfqb numc i ffelf.cjc q veneratoc
ec an tpa r«^tdolarrie^ceint.?^d vlti^
a ut|
Du $tu ad termmoe ar^^timeri fap ad
m alcblmlcd. t)t5m f m fcrm CboUii.ii
fofonc vni^ar^umctt.vbi oc'
clarat oe ^mte oemonu i opaiido.]£^
I5^da5fo:cfa5ale0 parte inducipoP
fint tote naturafagen^vt gn fo:a is'
nie Induclf p arte t Ugnu b tn no pt ne
ri vtV co ($ ars no f>i iuemre Cq feu plii
gcrc^ppua acttU3^:i|s palTiuis pot tn
faeS alidd fire z (ic alcblmifle faciut ali
dd CiYc auro $tu ad accidecia cjcterioia
^ tn no faciut ven auru»qi fola fubalis
auri no e p calo:^ ignis q vmnf alcbi^
mide ^ p caloie folis i loco Determina
10 vbi viget '{«tus mineralis.ct ibo taie
aurii no b5 op3t6e5 pnte5 fpem z (il'c c
oc alijs eo|i opatoibV^d^oiit u» Bc
mones opanf p arte circa effcct’malc'
ificiales z io abfc^ aminicTo alteri^ age/
/iis nulla foimS fubalevel accid^talem
indneS pnt z q: no oicim’^ maleficia i
ferat ptc5 abfcpaminiclb alteri^agentj
46 etia cu tali dminiclb pt veras qlita^
5 tes egritudis aut alteri^paiTiois indu/
cere.g qliter 5 aminicra feu aminidra^
tionis indFoip bnt ad effectu maleficia
lem cu Demonib^concunere vel no pa
tebitperfequcntia.
0Mc(Uo fecunda:
piiim
dft Demo p fc abfcB maleflcfcocitrrente
tifimo Diuina pmiffione opat^e.^ a liH
in alqs d maleficis aferibunf .par 5 z oe
vij.virffarei«ginis 4® oemon occidit,
'^zeterca dedd p6t'{>ms inferioiabfcp
dminiculo <>tut^fupions pot zvirt’ f»
perioz abfcp aminiculo totis inferio^
ris*S 5 <>ms inferioz pot cocitarc gra^
dines z inducere infirmitates abfc^ au
jcilio totis fupiozis.Bicit em albert’
De^zietatib^reru <v faluia putrefacta
certis modis vt ibide ponit fTpiecta fu
erit in fonte mirabiles pcitabit in aere
tempedares.^pzetcrea ii oicatur.gp oc
mon vtif maleficio noster indigenti
am §<ipter eius qua querit pditionem
Contra tffrido.ii), ctbico;r* JBalicia c
voluntariu^qd^batp bocq«null’opa
mr iniude volutarie novelle iniudum
effc*<volutaric dupzantes no velle iu^
continente ce,z p boc etia legidatozes
puniut malos qfi volutarie mala ope^
rantes.Bcmon ^ fi opaf p maleficam
operaf tan^ p indrm. z cu indrm oc'
pendet ad voluntate ^ncipalis agent^
z no voluntarie agit n cocurrit no erit
ei actio imputada nec p pns punteda,
& ptra ($ nibil poffit efficere in inferi
ozib^abfc^ maleficis* l^zimo oegenc^
latone. S mis actlo_eltp^tactu^Ctjqi
no ed alidspta^sijem tos ade^]^
^ cuunibn beat cum cis c6e*g vtif alidm
fp beat oemon cu malefico u itrumeto illi infiucdb tote ledendt p
"peurrS vel q vn^fine altero vt oemo li ?tactu*^u]ct3 b etia 5 q maleficia pof
ne malefico vel ecooerfo tale effectum iint fieri abfcp ope oemonu .^bat p te^
poflit^ucerc.(£t arguiF d 9? fi- )ctumzglo*ad (5al3tb.ii|.0 infenratc
ne malefico.?fug*in li4l)c)c)ciq*q*0la d pallate quis vos fafcinauitverirati no
viribirrfiutctiapinfcriozesptatis aC' /[|Jobcdire*glo. quidam Ibabcnt oculos
—rrr^catbcUcuiit .
ffir^^ad effectu maleficia'^ cuunltefl beat cum cis c6e*gvtifali^
ris fieri poffe creduF *^5 oia nocumc'
ta cozpalia no (t inuifibilia ^ poti’ (cti'
fibili3,igif etiam a oemonib’fieri pfit*
l^zeterea e)c fcriptur^nocnmeta iob il
lata vbi ignis oe celis ceadit z famflia
cugregib’peco:{zvno impem cofum'
piit z turbo oemu oeqces liberos occi
vzentes quifolo afpectu inficiut alios
z majeime pueros.Cd ad boc etia aui
cen.v).naturalium.li.ii|.ca*vlti *ita oi^
cens. JHultotiens aut ala opaF in coz^
poze alieno ficut in^zio quemadmo^
dum edopus oculi fafcinatisz edima
tionisopamis.Ctcandem fententia^
Qucftio fecimda V
ertS ponft ?f5a5cl fao pbi?(Tcom5
cad)c*'| 0 utat ctia 'alalccnrta Ucct no te
neaf (n Ulo ($ '^>m0 imaginatlua cna5
•bfcp vifupolTit e)ctrancaco2paimtt'
rare, vbi nimis cttcndit vlrmte Imagi^
nanua.t capi'm’blc vlitntc imaginari
uam n 6 initum oiftingnif contra ali
os virtutes fcnfiriuas intcrioics vt ell
fcnfus communis z fantafia et citima
tio.fcd initum includit onis illas vir
rutcs inrerio2cs,0ed bene veru taf
^ <>tus imaginatiua pot trafmutaie co:^
' pus pmnctum.fciliccr illud in quo eil
ITcut bomo potcil ambulare fupza tra
bem q eft in medio vic» ^i f o pofita
fiueritfupcraqoa^pfundam non aude
bit ambulare fuper ea5.eoq? imagina
bitur in eins anima foima cadendi ve
bementer impzeiTa cui obedit materia
cius z virtus mcmb:o?: eius z no obe
diunt eius conario.f. ad Directe ambu
landum.^nbocergo puenit becimu
tatio cum oculo fafeinantis inqntum
imutaf co2pus^2iu piimo § non coi'
pus alienu De q imutatoe ia5 lodmur*
l^tctcrca (i oicaf q talis fmuratio cau
faf a co2pe viuo mediante aia in aliud
co2p^viou.Contra.q2 ad pntiammtcr
fecto2i0 manat fanguis cp vulneribus
occifi ^ eria abfc^ virtute cie cotpa pnt
mirabiles cfFectus^ducere^lftcm bo^
mo viuens -t.ipe cadauer bomis occili
tranilens ctia no fentiedo illud adbuc
cerroie peutit pterea iic res naturales
bnt quafda5 i^tutes occultas qua? ra^
tio ab boicaiTignari no pot«fic q ada^
mas trabit ferru z multa q ■^ug.enu^
merat.jcic.oc ci.oei* mulieres ad i'
mutatones faciendas in corpib^alieis
certis reb^vti pnt.abfcp auicilio Demo^
num que etia noitra ronem cjccedunt*
(Etqr c]ccedufnon oebem^^terea oc-
monib^quafi c% maleficis inftmul c 6 '
uerfantes afcribere.l^reterea malefici
certis vninf imaginib’^ reb^ inltrume
talib^quas interdU5 ponut fub limine
ollii oom^autad certa loca* vbi pecu'
des pueniut ant etia bofes 4 maleficii
tur z interdii mo2iun0.$?5 qr bmoi ef^
fecfpnt eucnire e)c imaginib^illis in^
tumbfitquafdainfluctiasa corpib^cc
leilib^recepias.^baf.l^aj ficut corpa
namralia fubdunf corpib’ celellibus*
ira z artificialia, ^ed corpa naturalia
pftt recipe qfda5 <>mte 6 occultas.g zc.
z artificialia.vnvidef q eo? opa poifft
p tales impifiones piacticari a no per
Dcmoncs.*P 2 eteiea fi '^a miracfa pfit
fieri e]c piate nature in eo q opat. ita et
mirada z fiupeda opa eje icture nature
^baf.^d greg.oicit. fi.oyalo. pancti
miracula faciunt aliqn cp pcc.aliqn eje
ptate.etemplu oaf oc vttoq^.^petrus
orado lufcifauit tbabita mo2tua.?ln8^
nia z fapbira mentietes morti increpa
do tradidit abfcp pce.ergo -i bo p virni
tem ale fue poterit materia co2po2alc5
in altero etia tranfmutare feu imurarc
De fanitate in infirmitate z ceonuerfo.
“^reterca co 2 p'T?um 3 nu eft nobili’^
alia corpa infcriora.fijptcrappbenfio
nem aic buane imutac corp^bumanii
ad calori z frigus vr5 in irafcerib’ z ti'
mentib^.imo etiabccimutatio pertin
gitqfK^ vfc^ad egritndinei mo2te5.$
multomag^pot fua *^^tutc materia cor
p02aletmutQre.©5 ptra e.^uba fpua
lis no pot imprimere aliqua forma nl
fi amimcnlo alteri^agentf vtfupra ta^
ctu eil.vn zaug.inpfato li. 0 o cfi pu^
tandu illis trafgrell o* 5 ib’agdis ad nuj
tu reruirc'bac vifibiliu reru materia5.®J’
foli Dco.ergo multominusbo e)c potej
liate n aturali efficere pot effect’ male )
ficiales.iandendo qr no Defunt erran^
tes in bac materia maleficas ejccufan^
tes z Demones tantummodo aut icub
pantes aut dbufda naturalib^afmu'
tatonib^ca? facta aferibetes .^deo bo
ru falfitas ondif primo per Dcfcriptio
nem maicfkor.S)c qua yfid.viq.ctb^
nio.c.i^:..IBa(cficit>icu»i ob facmom
Imasrnmdme.r.mala ^ aleris inalcfa'
^torib’effici€ini'a.vn fubdtribi elcmcii
ja peutiunt opere.f.ocmonU5 ad
Tduics t tenipcftatcs pdtadas, U'
‘ cit, 'iBcp^s bpjniniis tujblnniriligc
ad amcu ni odiu z 3mo:e in ojdfuamy
^ItcmTuDdu^tc finc^vllb veneni bau^
ftu violenria tanm carminis aias ime^
rimut.M idcm.)c]cv|;q.v.c.nec mirn*
a fnnt verba Sug.in oe cini.rici.vbi oc
claraf 4 oicunf ma<i:i et malefici.
gi funt 4 vulgo Dicunt malefici z ob fa
cino:p magnitudine fic nuncupant bi
funtd pmiflboci elemcta pentiut. bo^
tninu turbat mentes min’ pfidentiU5
In bo ac fine vllo veneni baufiu viole^
Cia tanm carministnterimut bomies.
>05 z lucan^, lilQens baulli nulla fa
nie polluta veneni incancataperitoe^
inonib^em accitis audent ventilare et
quoufe^ fuos pimat malis artibus ini
micos.(E]c qutb’p5 ($ in bmoi operib’
femp bnt oemones cu maleficis peur-
rere.Scbo q: cu quadruplices elfect’
penales alTignare poflTum^.f. mifteria
les.nojciales.maleficiaks z naturales
11 minifieriflles oicunf 4 miflcrio bo^
||no:(z angelo^z ficut no)cialcs malomm
ijpirituu immittunt }l^oyrcs em egy^
^tu in.jc.plagis minilterio bono:;: per^
KuflTit vbi magi in.ijc. tanm per malos
(^us cocorriltet tridua pelte5 propter
peccatu oauid circa numeratonej pO'
puli pmiiTum.-z be.l]C]cti.mil(b’bom^
nuvna nocte^llratis oe eicercim ^eti
nacberibvticB bic q angelos oomini.i.
p bonos oominu venerantes z cogfce
CCS peracta fuerum. ^>o]ciales ^o effc
ctus cum in fcripmris nominantem
milTiones per angelos malos fm qs
populus ille in oeferto fepe peraifiiis
fiait. (Jft malcficiales efFect^ oicunf qn
pcraon 2 maUfteosT g magos ogatfi
prima
ebr z naturales 4 cp influentijs corpo^
ru celefiiu in iflis inferiorib^circa mo:
talifates fierilitates terra? z grandies
z bis fimilib^c9Ui^nt€t inter bos et
fecms magna fit oria.ideo cu iob nojcl
ali plaga fuit a oemonc peufius z non
maleficiali ideo mbil ad^pofimm.^l
quis ^{jo curiofi’ infiarer ficut plerum
cb bec materia curiofas patif a malefio
caruoefeuforib^inltatias.rp in corttee
verbo? aerem verberantes-i medulla
veritatis nu$ penetrares, (Eur iob no
maleficiali effectu p oemone ficut nojcl
ali pculTus fuit, ^fs curiofe etiam re^
fponderi por q^iob fuitpculfus a oya^
bolo folu.etno mediante malefico vel
malefica.iBuia boc gcu^fnpllitoio \f
nondu erat inuentu.vel fi erat inuen^
mm.oiuiua tam^ ^uidemia voluit vc
potefias oemonis mudo ad precauen
oum ci^iufidias^ oci gloria innotefcc
ret cu nibil nifi a oeo pmiifus efficere
p6t.€toetempcquid^quo primuge
rms fupfiitionis inuentu fuit. (Et oico
primu gen^qno ad oemonuiuocat6e5
no quo ad pura ydolatria .^icit 7 din
cenrius in fpcc.byilo.allegans plures
ooctores prim^innentor arris magi'
ce z matbemacc fuit 5orafireo qui oici
,tur fuilfe Cbam filius ^oe 3 fm
gulfinus oe ciui.oci.forrifitnarccndo
« boc no nifi ope oyabolfi laic eria cu
clfctreic fupcrat^efta ^ino filio beU4
ediftcauitnimua. vel ampli^fub 4ce'
pit regnu alTyrioru tempe '^brac.^ic
cti 3 Irinus ob inordinatu amore5 pa-'
tris fecit fieri imaginem patri mortuo
ad qua qutcucpconfugiebant malefa'
ctores liberi erant ab omni pnnitionc
oebita,(Et cjc boc ceperut bolcs imogi'
neo adorare vt oeoo.fcd boc pt^primi
ctatc.qr fub illo tpe non erat ydolatria.
^ter rccentc memoria creatonis mu/
oi.vtoicit.s.Cbo.fcba fcbe,q,]ccv, ar*
liij.vel ctil incepit 9 ^€rob:otb».4:cof
Gtucfho fecunda
VI
1 '
fcbatboice Ignem adorare.ctlTcfn fc'
ennda ctate incepit ydolatrta.ij eft p:f^
n! / tnngen^rnpifttonigJi CPt DTutnatioTe
/Ib S c undu.t o brer nantia taciu« 3 Malefico
^ rn aut ritueT^ociE ad rc5m gen^i^up^
ftitioniaXad t)ium3t5e5 Que fit p c)cpf
fam oemoim muocat6e5.cui’ ctia funt
tria genera.fcil5 nigromatia^planetam
feu poti^matbematici.-r oinatio p Ibm
nia.bec ideo p ofui vt p2i^ leaoz mtelii
gatnojciaa illae arxee no fubiro fed^^
ceflTo tempis fuilTe inuentaencc abfo^
num elfe afferete maleficae tpc^ob no
fuilTe.^icur ern p incrementa tempo^
ru vt (fiicgo.in moralibus oicit aenit
fcietia fancioip ita etno)cic artes oemo
uiop.€t ficut iara repleta elt terra feie
tia oni (£faie.)c/. Jta 133 madi vefpcre
ad occafura oeclinantcxraalicia boim
cjccrefcente z cbaritate refrigefccte fup
abundat omnis malefico:^: iniquitas.
3pre tn 502aitres cum elTet intentus il-
tis actibus z folumodo coniideratoni
ailroru a Dyabolo fucceniTue elt ^ec
vbifup 23 .Bctempeautquo malefici
!egunf cu oemouib^^ad maleficia infc»
renda puemiTe tactu cit fupra:-: babef
(Ejtod.vq.quo ad magos ^baraonis
qui in plagis fuper egyptu oemonum'
«ffillentia ITcut moyfes minifterio bo/
no? angelo^: figna plurima pperrarut
10nde concludif veriras catholica vi^
delicet (p 3djffectu_mjii3Mcialeri?c5
4non adeffectu no)cialcm femperj^5
r maleficutrcum oemoiu cocurrcie.^t
I pcrb^^mxhdo adargumeta. ^35
ad p2imu no negaf quin effectus no)ci
aleo qui vifibiliter cernunf fup bomi^
nes iumenta terre frugea.-t que etiam
c% influcntijscorpoy celelliu fepe p20
ueniut etiam a oemomb^oeo pmitten
te infcrunf.Bicit em ';^ug.m. oe ciui.
]©emouib^rubrunt ignis^ aer quantu
cis a oco pmimmr^patct z per glofam
fuper illud.ImmiiTiones per angelos
malos que bicif.Beos punit perma
los angclos.(£)c quib’eria patet r^fpo^
lio ad fet^m oelfob.T cjc bis que prius
tacta funt oe initio artis magicc.(Etao
terciu oc faluia putrefacta z in puteu5\
ficeta oicif.q' licet fequaf effectus nsj /
)cialis3bf(^au]cilio oemonis licetnoitv
abfc^ influentia corporis ecleitis.loi
mur;aatem oe effectu maleficiali -vno
non elt iimile/^d qnartu oicif verum
etfe q^ oemones vtunf maleficis tantu
modo propter eorum perditonem. (£t
cum infertur quod.uon elteiu puuien
^Uqnlz concurrunt tan^ inllrumcnta
que mouenf ad nutum uou propriu3:
fed principalis agentis, ^ndef q fnntX
iuitrumenta animata z libere agcnria.
z licctpolt eicpreffum pactu inUueum
oemonib’ uo iam fiiu fue libertatf.qs
vt ejc canfaifionib^accepim^.z loquot
oe mulierculis combuilis ad plurima
maleficia coacte fi verbera oemonum
fubterfogere volut cooperant.prima
tn pfeifione q fponrc fc ocwouib^fub'
iecerur manent ligate*
^ alia f 0 argumctafnquibus
^af maleficialcs effect^poife
__ ^^bfcp opere oemonn5 a vetulis
^curari.Bicendu5 q eje vno ^rtcularl
pcludere vniucrfale elt oilfouu rationi
€tcum in tota vt videf fcrtpmra facta
no iuucnif tale nifi bicvbi agif oc fafcl
natone fcu inuultuatonevetulay.lfdo
no valet pboc concludere q’femp ba^
beat ita cucuirc.'f nfup efl ctia oubius
p glofam.?fn 3 br(p ^erc oemouuta>
lisfafcinatio fieri poflit co q eje gloiis
ibi elicif q> fafeinatio capitur triplicif.
■^no modo oicif ludiftcatio f enfuum ^
d fit p artem m 3 gfc 35 z fic pot fieRmil/W^**^^
nilterio oemonum. nifi probibeanmr/
a oco immediate mediante vclmini'f
iterio fancto^ angeloru5.^ecudo mo 1
do pot oici inuidia.vt ibi 'dpfus oi)ctc^
<!^uis vos fafeinauit id efl tanto odis f
pfccoftjs cft.Ccrcfo q c]c tali odio flat
imutatio ad malu Oi cozqc alicui^ per
oculos alterluo afplcieiuts in eum.€t
De fafematone boc modo oleta pinuui
icr loquunt ooctoics Pm quc3 modu5
etiam '^ulccnna z ?llga3€l vr in argu
nieufls ocducitlocutl fuut. t fam
cms ibom.banc farcuiatoiiem oecla
rat piima parte.q.]ccvij.p buc modum
(E)c fo:tl inquit Imaglnartonc aie imu^
tant rplritu0co:po:l3 conluncfl.dgluc
quidem imutatlo fplrlruu majclmcfit
In oculis ad quos fubtlUotes fpus^^
ocnlut.0cull einlnficlutaerem conti
i>uu vfcp ad octermlnamjfpadum per
quem modu fpecula fi fint nona z pn
ra contrabutquandd Impuritatem e)c
flfpectu mulieris menfiruate. vt ariflo
teles olcltiUbio oe fomno -rvlgiff^lc
Igitur cum aliqua amma fuerit vebe^
inenter pmota ad mallclam ficut ma^
|clme vetulis ptlnglt cfRclf fm moduj
ptedlctu/^rpectus eius venenofus et
no]clus z maelme puerC qui babet cor
pus tenerum ‘locfacill receptluu lm>
p:elTlone.Subdit tamen q polTlblle c
ctla q oel pmllTionc vel e)c aliquo oc^
culto facto coopeturadboc maligni'
tas oemonu cu3 quib^fojtilegc vetule
pa^ dllq^ b ab ent.
xj^lEd^ ampliori Intellectu folutl
A ^T^nu aliqua oubla monenf c)c 4
i\^>mm folutone veritas magr pS'
neblr,'0ldetur em obfiare pnmo lUuD
quod fupcrlns olctu efi.iSb fubfiantlc
fplrlmalcs no polTunt tralmuflre^
pdra ad allqtla natural em fo imainlg^
. n afninldilo alteri’ agentis erao muP'
Eiomrnuj? boxpoter/t efficere imagina
Ilo quamtucuncp fortis I anrmaTpie/
/ icrea^ 1 t 3 trlculus condemnatu ple/
rtfep vnluerfitatlbus preclpue tamen
parlfienfi.cp Incajfator aliquis proqclt
camelum In foncamTolo ^u eo $ 1 ^
cttt inteUlgemleruperlor^ imprimut
prima
(nferlorcs.fic anima Intellectlna Im^
mlt (n alia z etiam In anlmS fenfitlua,
l|tem ad boc eft articulus pdemnat’*
q materia eicterlor obedit fubflantlc
fpuall fi Intclllgaf fimpliclf z fm om/
n^ modu tranfmutat6nl0.(Bula fic fo
ll oeo vt prius patuit obedlt^lf^^ls vlfif
fafcinatlo oe qua lodmur qualiter fit
poffiblUs z qualiter no.occlaraf^^ort
emefipoffibllcbominlq^p n3turale5
virtutem anime fne p oculos tale vir/
tutem emittat que no mediante tranf/
mutatlone^rti corpls neq^ medt) no/
cumentu Inferre poffit corpori bomis
4d afplclt matlme cum 9 m opinioni
?munlorc3 vldcam’tntra fufclplentes
nibll ejetra mittentes.j^o efi ctla pofln
bile bomlnl q virtuti naturale aie fuc
fi volutate fua tranrmutloe3 fadt Ima
gtnado In oculis fuls 4.mediante traf
mutatonemedq.fiaerls poffit corpus
bois que afplclt ln;allqna3 trafmutare
qualitatem 9 m quod fibl placuerit.Ct
quia fm bos ouosmodos predlctos
non poteff vnusbomo allU5 fafclnare
cum niri bomlnu poteft Ineffe realls if
tus per naturale virtute5 aie fue.^deo
velle probare quod maleficlales effe*
ctus poffent prodlrl e]c naturali allq ^
tute fup ad Infrlugertdu opa malefici/
orum 4 virtute oemonu fifiteff pluri'
mu allenu a verltate.qr etiam f m bos
DUOS modos fafcinatlo reprobat ficut
z pfatl ouo'artlcull4(Bualiter tn fit^Tof
fibllis Ilctt fupcrl’tactu fit tame clari'
usfic oeduclt ^oteff em contingere
q^bomovel mulier afpldeno corpus
allcul’pucrl moueatl^m mediante vi
fu z Imaglnatone vel allq pafflone fen
fibllfiCt quia pafflo fen fibllis eft cum
quada imutatioe corporali z ocullTut
teuerrlml propter qb fuut Imprcffiols
multu reccptluli jfdeo quandocp ptin
git aliqua pafflone Interiore tranf'
mutanf.ocitUiln aliqua mala qualum
(aoeftio fecunda VII
tem ma)c(me cooperamesdboc alfq
(maginatione cuius impicffio cito re*
dudat (u oculos z pzopter C09 tenerH
tudinem z pjoptcr vtcmitarem radlcj
Tenfuuparttcularlu ad imaginattouis
'otganu.Cum aiir oculi funt tranfmu'
taci in aliqui qualitati nociua contiii^
gcrc pot qd tranfmutcnt acrem fibi co
c(gnu aliqua qaalitate5 mala et illa ps
•lique z (Tc ad aerem ptiguu ocu"
lis pueri c| afpicifz tlle aer ptiguus po
cerirquidoc^ in materia Difpofitam $
non oifpofita cui confdnat tranfmuta'
re oculos ipfius pueri in alia qualita^
rem malit mediantibus oculis ipH^
pueri aliquas alias partes interiores,
l^de nec cibu oiger? nec in membrC
fortificari autaugmentari poterit.yf ]e^
perimentu bui^rei manuduaiuus e(I.
(Eiuia videmus bominem patiente in
oculis quandoc^ tj: afpecm fuo ledere
oculos eu afpicientis qb coringit e)c b
^ oculi mala qualitate infecti infici'
unt aerem medium et aer infectus in^
ficir oculos oireaosad oculos mfir^
mos eo q» fm recta lineas infectio illa
oeriuaf in Directu ad oculos infpicien
tiu cooperante ad bec multum imagt^
natdne ei^qui afpiciendo oculos infir^
^ mos imaginaf fe ledi. "IBlttra pofTent
c)cempla manuductiua adduci q breui
' tatis caufa obmittunf. Concordatbis
' queda glo.fup illud pfab(0ui timet te
‘ videbut me i Ic.oicensJl^agna ^tus
In oculis ell q6 in namralib’apparet
animal em vifum^deilyctericis prior
videns lupis vocem aufert vel ric.l^a
filicus 0 prior videt occidit iiprior vi-
det occidif. (f t ratio quare bafilic’ vi^
dendo occidit bomines niii q ep afpc-
ctu z imaginatone ejccitaf in eius co:^
pore materia venenofa perquam ocu'
' Ii primo infreiunf et Demum aer conti
guus z ite alia z alia pars aerisvfc^ ad
•erem bomini ptiguu queaer^p afpl^
Tatonemcubomoattrajcit intojcicaf«
morif.^rior autvifus abbomicvbl
bomo volens bafiltfcu oaiderc circu
munit fe fpeculis ep quib^^Dum bafili^
fc’ infpicit cp rcuerberatone aer infici^
mr z (ic vfcp ad balilifcu ptingit et oed
dif.^edDubiu.Curbooccifo: beftic
no morif z bic occulta quanda caufas
opinari ncceiTeeft/^ec fine piudicip
t temeraria aflertone Dicta funt tantii'
modo Dictis fancto? inberftes catljo/
Iic3mvcritateconclud3m''q6adma^
leficiales eff ectus De quib*^ ad unslo^
mur malefici cus pemonib^ femp con ^
cufrere z vnum fine altero nibi l pofle
effrcerc.?53^argumenta patet rerpofioT
b^feinatone ad primu. ?§d fecundu
Dicifrfu)cta ^incai.in fpecu .natu.c*
piii tQi vulnus infectu fpiritib’ inter^
ficicntis ep forti imaginatone illt5vul<
nus trabit aerem infectu tranfeuutem
iam interfectore fanguis ebuliens cp^/t/ /
tra manat.quia ad prefentiam interfe^^^'^!;^
ctoris aer inclnfus in vulnere ficut ab^^
. interfectore intrauit.]^ta ad cius pkn
tiam pmouef e;c qua pmotioe fanguis
erumpit.^unt quida alias caufas al^
legantes quafi illa ebullito fanguinfo
- fit ei^cl amor De terr a fup feo mictdaffr
bicntem .z boc pr opter maledictione^
prime bomicidecayn.ad ill 6 tc b^ro
rc^Dicendu bpe q bo tranfiens^e cz'
daucr bois occifi bozrorc pcutiafdiceC
illud no fentiat.bocikejcfpu quantu'
lamcuc^ infectones redpiente z ea ani
me repntante. $5 bec nibil cocludunt
aduerfus opera malefico:^ cu omia il^
la naturaliter vt Dictu efi fieri valeant.
Wd terciu ficut Dictu eft fupra malefio
COE ritus Dcducunf ad febm gen^fup/
ftitonisqb Dicif Diuinatio.rcb’i>o fup
ftitiofevtiinobfcruatqs 4bufda redi»
cif ad terciu geuMdeo argumento no
cfi fiTc.Demu etiaq? reducunf non ad
qualibet 0inar6e5:g ad illa q fit p cppf
p:ttna
fami>emcnB(nuocflt6c5*(Efbocct(95 3'nrpfdaffoInt(orccDd< argtimcnrtf^
oimnWomoDfeficNpolTfrXpntsro/ fatcqSnrs.JnartronomWeto fip^
imli.acomamias.wromantJam ^c.
ni 9 mli.gcomamfa 5 ,„__
'Jnfpimf fe.fe.q^iccv.ar.v. Jdco B o<
ulnatto malefico:;! vb(malefta |0 fum
intcnK. ficin ftipmu gradu m flagitiia
fciret fia t afiud (ndfiiom oc eo cdftft
rent refi^uaturalS^ad ali^e cffcct^ua
turafcoejcnaniraU fmtcicedcndofl
B Iicim fo:et vt oc fc p 5 « 10c\ erti pce^
dcndo q It intenderer fupftfi^ofe reb’
natttraUb’,vtporcreb’bm6( certas ca
/racteree vel alicf nola ignota infcrlben
cdo«t iUis^ aegrenda fanfiate vel am<
J cicia 'ip afiq vriKtate t no ^ nocume^
Ito 9!i4 Inferedo vt^ntme lice t abfcg eje
'^fla pemqnu innocatoite' I tolio afagl
icfia fieri iifa poiTent t il limog^i^
3uia tn bec t bie ririaredoen^adter
ciu gen''rnpfiitoni0X9d obreriKjnti95
vanitaru vt oictu efiadeo nibil ad^
fim 5 .rap berefim malefico:? fowificaf.
€ti9 folHtio q>buic terco generi qmor
«ffignanf fp^s.cBuia vel vti0 obfer
aa^acita.t ideo nullalnocatio nifi foj
taflie t9cita«put94pter fignra? z cara^
cter» figna fteis infcribnntt ftc? ima
ginee nigromlticc vel finnt fub certia
pftellatonib^ad recipiendoj certoe iiv
flu]cu6 z impiTiones celeiliu cotpojD^
etta certis figurie t caracterib^ufignt^
tivt in annlodapidevel aliq peiofa ma
tcria.vel fiut (impYr*Qbfc^ obfernantis
pftellationfi.^indiffercterct qcacu»
materia ctia vili ad inferenau 5 malen^
eiavbitqftadalidioca rcponunf.(&
t>e bis effectib^cn fuis tmagiuib^ iat»
fernio e t no ce alt)s,5deo argnm w
no facitad.}pofitu.(0U9lii oeniqj cev'
te imagines fupllitiofe.oe quib’' tacta
cft nulla bnt efficacia in$mm funt ar^
tificilia roln.l 5 fotte materialia i eis pi;
derata poffenr bzc efficaci! fi z initus
bf ent narural! aliqua iftnti tjt im^ffi-
one cozpo? celeffiui^ficui placet* oa
ctoz^ ibide mfpici9t,<Sp tn bidt ce fll|
citfi imaginib^vti* imagines mn'
leftc9?9bfcp naturali aptiiudincad ef
fecm fiut,foiumm6 aiit eje iaffti ©em®
“u repoimt z applicat vr manualif ad
nanrqsadfciamacqrendavel adeoie ** manuaiiiau
cturas fumidas fommro? vel info:m_^ tffectfi peurzat in maiote cotumeliam
Itio?.vel ad fwfpcitones facro? ^bo:»]
vfad cozpa fmurada f meli’, wn z no
ranf fanct’Cbo,in ti.ilfo qonis vbi d'
rfi.jjln obferuatones otdinatc ad coz^
po?imut3toe5 fintlicifc.q.]ccvi. in
ma fifata.ar.q.addit.putaad fanitates
cbreru3t6nesgmalefieo?cBbic locu
bnt fcd vt oictd eft fub fcdo genere pri^
nenf fnpfiitionis rdeo nibil ad ^pofi/
tum.(Et bis eria ad quartus argumcu-
tum rcfpondef.qp quia onplices ibis
obferHatns fieri pofruiiriniagines nt'
gromantice tafironom ice T inter B ta
lis efi oifferenria. ^ in nigroinanric^
fempfiut etpzelfeinuocarones oemo^
ou i^er wzcfrapaaacum.cis inita*
creatojis vt z pampli^irritafmalam fl
erimflgirio? taliu vindicti ampli’p^
_...ipl
mitrar.^n z facrattozib^ani tpio’ bn>
iufmodi fien^curat. ?|d quintu bt5ni
q (5teg. ibi intellcjcitptatem gfcnon
nature. ;^n t ibidem fubdit.iBui filq
oei ptate funt vt ob.oidr.^uid mi-
rfi li figna e? ptate faciut* M vlimus
t)^m q fitirudo no valet, q: alta c acto
aie circa coip^ pp2iu,ZQUa circa cozp’
alicnn.^am qz cozpijpfio vnif aia vt'
fozma.-e appetfi’fenritiu’c act^allcui’
ezgani co.-^palis.^jdeo ad appzebenfio
nc aie buan e p6t pmoucri appetit’fcn
fitiu’cu aliq imutatoite cozpali caloze
z frigustveletil vfqj ad moztc* 'Md c?.-
•erfoia "^0 co:pa (mmotanda’nuna ap
p:ebaiRo aic bfiaiic fuffidt niili mcdU
ante imutatone^zij corpt? (icur ^ h'
fcinatoiie oicru cft. 'feno z malefiet eje
nulla ptacenamraU ^foltimo aujctlto
©cmonum. z tpfi oemoneo amtntculo
tUc’alteri’ rei vt p fptnaa ofla crines U
g ia fcrrtt 5 z bmot qn intromitmt. aut
fifmaltqt5rcponiuvtrucceirtuc pa^
tebtt maleficiales cffcct’ ^curant»
O Einde mag[i fp^U' tenofibul^
e aprtee inberenao pfiderandu
rfioe otigtnemalefico^t et eom
nulfipltcatone» e p oe ipisma
0udh'o fecunda VIII
cobia cemoii(b%ltftJ 4 «i* Wni a\ie
na ab ol intrate z figmita fo:et otcenda
^umoecde atatalabe infeaonis cjct'
(lererimunis.cuimbeuobfiatz apft^
ce fedis p bulla oeimiatio vep z epoti
t(a rep mgra 4 nos cpjppiiie cap farno
nib''ac flagteus ppetratfwtm ccrttfica-»
uit q abfc^ Difpcdio^tie falutf 105 ab
co:p (nqutlifoib^oefiftgnequtm’. J60
ve illopo 2 tgtnee mulriplicatoe pefit^
fcratractatun.q: labonofu cjctllir. io s
legetib^ fic fuma cu otUgftia iingfa fi
pferutada q z admitreda q ront pfona
t fcrtpmra:^: tradttoib^no oiflbna luc^
lefici3.fc?3o oe eop opib^^bt notan^^ niunf.(£t q: inter oms actus ad|mulrf*
du ^;q: ad bmoi effectu tria bnt peur^ pUcar5c3 eo? oeferutentib^ ouo eom5
rere.f.oemon.malefi ca.i Dtmha mni u
no,jc;c§^qqnT? lomartas. olug.ctiam
nicit q ep pellifera facietate boim z oe
monu bcc rupfiitiofa inanitas adinu^^
ca eft.^Jdco ongo z multiplicatio bui^
berefis ep pefiifera bac facietate fumif
9 ]etia ep ali/s elicif. ^ attento q bec
berefis .malefico:^: no folumoiffertab
plurima coopanf.f* incubi et fuccubi
oemones z infantiu facrilege oblatio^
nes*lo oe ipfis fpaliter tractabimus»
ita tn vt oe ipfis oemonib^ febo oe
ipfis maleficis.t tercio oe ipfa oina p/
milTione mentio beaf.€t q: oemone»
p intdlectu z volutate opanf z potius
iub vna cofiellatone^ fub altera ad b
alus berefib ^inge r ipl^p^aaa ncduiij, vtfemen ad^plis ^crcatoe 5 vigozemr
cjcf fia.vqu^a 5 placita aefederata m
pmn^ creatons acttf e creat uray cotu^
melia z nocum^ infanit cu 5 tu .ornes
alie fimplices berefes p nnllU5 pacru5
tacitu vel ejcbflum cu oemonib^ initu
licet no abfm infimem fatotis ois infi' ^c6o an ne p ppatone 5 ad co:p'a ede^
die.erronb^p oitficultat^ credendo? Ilia q cui caufe ff buano? actuu cotil
tflcntiut.^^crueria oiffert ab loifii p o^ opa polTint vigotari. Cercio an ne per
^nquirendu erit oe ipfis pfiellatto^ib^
a ocmonib^obferuatC.Ct ita piincipa-
liter querunf tria.l^iimo an b berefif
p ppar5c5 ad oemones incubos z fuc^
cubos pofiitofiginaliter multiplicari
no mea m^fidendoTm male oe fide
feutfen doTibivrurpatvt pti^taoueli ;
'i^tt?to ctia^Milios ocPbutp aug^
mento illi’pndic qmo: eperccre vic 5 ,fi
dem catboUca in toto vel in pte ote fa>
crilego abnegare fcipfos in co:pe z ait
©cuouere*lnfantea nondum renatos
ipfimaligno offerrefpnrticqs oyabo^
licio p carnalesact^f U 5 ;incobi 0 z fac^
/
feba qo puncipalisXoe influetqs cot^
po? celefiiu»z bocpp oecente piinuat i
on^ fug opa malefico?. Circa ptimuj
tres erut oifficultates.'0na generalis
oe incubis illis oemoiubVjlltcra fpc^
cialis a quib^ocmonfb^moi act^ejcct
cenf .Cercia fingular[4 ad ipfas malc^
ficas oeraoiiib^ie fubijcientibua*
- r ■
vCCTci»'^e(lio prime jjarriff
f^^pzinmsvide^
l\ ) 'Itiir^no fit catboUcum aflc'
fi X-izLjmc p incubos et fuccuboa
^ cemoneG^ffintboiespcreart.^crca
I no boim mftfima eft an pctm a oco In
l bocQ>bommi'muUere(n adiutonum
S)e cofia fo:mauit.(0uib’t oijcfi. frc'
fcitc t malt(plicani(ni (^en.i» €t itcm
‘:^dam mfpiratus oi)cir« (Erunt ouo (ti
came vna.cEkn.fij.Simflitcr« p^^pec
idfu in lege nature oletum ell ao ^oc
Crefcltc t mulnphcamlnl.(5en.nono
3 [n tempe etiam nouc legis a )c6o bec
plunalo pftrmata.I 1 ^ 3 t 5 .)cl]c« ^on Ic
glftls ^ ab Initio qui fecit bomies ma^
foilu i femina fecit eos.g alfi modi bo
mlnes^creandl non oebentalTlguarl*
Siblcafq^oemoncs cocurrutnonvt
ptlnclpla naturalia g vt artificialia qn^
do fiudlefe coopanf.ad naturales con
ceptus boim femen recipiendo* -t Ite^
cranfYundendo. Corra. i 0 ula am boc
, poflTet oyaboHn orni fiam vlC5 matri'
monlali z ejctra.ant in vno tanm^.^o
primo modo* q: tuc opus oy^aboll elTs
fonlus ^ opus oel dquellbet fiatum
infiitultautpfirmauit.puta ptlnentlfi
t plugaro:p*|l^ec fct 5 c modo, qj b boc
nullubl legitur In fcrlpturls rt eje vno
fiam z no eje altero bmolbomlnu fie^
retpcrcaib.preterea procreare bomf
nem cfi actus vlul corporis, fed oemo
nes affumptls corplbns non oamvlta
quia illa tanmmmodo formallterfiuic
ab anima que e act^ corpor^ pblfici or^
ganlcl potentia vitam babentis. q.oe
anima.ergopbulufitioi afiumptacoi
pora opera vite cjcercere no polfunt,fii
olcaf^alTumutcorpusnovtvltl tri'
bnantred vt femen naturale retineant
z tranffudant.Contra.Jn operlb^an'
gelorum bonorum et malorum ficut
nibll ell fuperfionm nec etiam in opc'
p;una
rlbusnamre.^iedcum oemonnam^
rali virtute qua etiam omne virtutem
corporis epeedit polTlt Imilfiblllter z fc
men colligere z Iterum applicare. Jgl
mr aut ratio oabitur.qp non polTlt Inui
fibillterbocfacere.autfi poteft altern
eriHuperfiuii.fortlficatur ratio, ^ani
in libro ve caufis Dicitur. ^ virtus IH'
telllgentie cfi infinita Inferius ^uls fit
finita fuperlus.fed omnia corporalia
funt infra Intelllgentias ergo etinfini'
tate fue virtutis potefi ea qualltercurt
<$ vultimurare.^ed Intclligentie fuc
angeli fine boni flue mali.ergo polTut
abfcn boc <$ corpora afiumat tranfmu'
rationes In feminibus facere. ^retC'
rea femen recipere ab vno a tranffun'
dere in aliu fieret p motu localem, fed
Demones no polTunt corpora monere
locallter.^baf.?Enimae(l fnba fpda*
lis ficut z Demon:§ ala non pot locaU
ter monere oorp^tlfi a fe vlulficatum»
l^nde fi allqb memb:p mortlficef red^
ditnr immobile ergo z oemones allqb
corpus monerelocaliter.nifi ab eis vi'
nlficam non poffunt. I^lctu efi antem
z qnafi per fe notu q Demones non vf
ulncant aliquod corp^ ergo nec femS
porerut monere localiter De loco ad lo
cnm.l^reterea.omntsactio efi pereo
taetnm vt Dlclf primo De generatione*
^on vldef arit q polTit elTe alids cota'
ctus Dem onis ad corpora cu nibll ba/
beat cu eis coe.Cum ergo femi immlt
tere z monere localiter fit qnoddS age.
re vldef q Demones Illa facere no pof'
fint.^reterea Demones no pntmonc
re corpora magls^lnqulora eis Inoi
(fine natnre.vt funt celefila, $ncc alia
magis Dlfianna.iglficedens probamr*
(0nia cu mones z motu fint fimul.if*
pbffico^.^equeref q Demones mO'
nentes corpa celefila eent in cclo.q>nc
f$ fm nos ne(^ fm plaronicos b5 veri
tate^^ed conira.'SngfimMij.De trl^
0jieftiotcrm IX
nftatc» Bcmoiaes collidunt femina q
adbibent ad cojpales effectueiboc an
tem fine motu locali fieri non poteft:
ergo ocmonerpofTumfemina recepta
ab aliquibua in alioa tranffund^. ^te
glofa lirabi fuper iftud (E]co,vii "^oca
uit pbarao fapientes 'ic.Bicit q oemo
nca oifcuri nt per mundn z colligut oi
uerfa feminatz cjc cou adaptione pof ^
funt ^rumpere oiuerfe fpes, IBidczt
etia glofa ibidem fuper illa verba^^o
canit pbarao^lte (gen* vi.fuper illud
■^ideutca filii oci filias bominum te
glofa ouo Dicit, *pamo q p filios oei
filii ferb inrclliguntur: z per filias bo^
minu fiUc cayii .‘•oecudo Dicit q non e
incredibile non ab boibns ($ a qnibuP
damDcmonibusqui nuiUcribnffunt
impzobi buinfinodi bomines id eft gi
gantes eflTe ^creatos:De dbus in Utera
oicitnr.igisantes ant erant fuper ter^
ram.d^nia z polt Dilnniu cotpa no fo
luni viro^ § etiam mulierum incredi^
bilis pulcritudiuis eictitcrunr ♦ ixe ^
fponlio.(0uia De potefiate ac operib^
Dpboli circa maleftciales effectus pln
ra opottet caufa b:emt3ti6 obmittere:
ideo pio Icctozi tan^ per fe nota reliu
quuturrvel ad minus li nofccre velit i
feripris Docto fuper.i|\fen*Diffiu,v.fiiv
gula ad vnguem clucidata inueniet*
5.'onfpiciet em q c uncta opera fuapcr|
iiiKll ectum z voluntatem pemones
cquuntiir.^tem q bec oata naturaliaj
non funtimmutata, ^ed iujcta Bio')
nifiu.Uii.ca.Dc Dfinomunanferunt in
tegra z fplcndidiffima quis eis vti ad
bonu 5 virtutis non valeant^lnuemet
etiam quantiiad intcllectU 3 q triplici
acumine fcientie vigenr.fcilicetffubti/
litate nature ecpicni:ia tempo:?: z rcue
latoe fupno:;r fpirituuUnuenier etia in
quibus z qualiter codictoes z natura
les botm ipzeifiones c%. influenis co:
po? celelliu pdominates agnofciit vn
z eliciant ali^s magis elTe Difpofiw^i
ad maleficia ejcequenda quoj alios
etiipeet erisad buiu fmodi e)ceqn€qg^
magisTiifeffant.(Bu3ntu vero adeinf
volutate reperiet ipam immobilif ma
lo inberere femper peccare pcccatisffn
perbie: in uidie z fumme oifplicentic
qb Deus p fui gloua eo vtitur contra
fuam volunt3tc5. dognofeet qualiter
ec bis Duobus fc5 intellectu z voluu ^
ta te mira operatur ita q non ell pote ^
lias in terra que eis poteft compararr*
lob.)cl).06 eft fup terra poteftas que
ei valeat compa ri* qui factus eft vt nc
minem timet.vbiglo* (ftlicetneminc
timet meritis tanie fancto» fubiaceti
ueniet etia qualiter cognofeit cogitati^
ones cozdiii noftro^ qualiter etia poP
fit tranfmutare cozpa adminiculo al ^
terlus agentis fubftantialiter z accide
taliter:qualiter etia ppffit monere coz^
flbza localiter immutare etia fenfus eje
teriozes z interiozes ad aliquid cogita
dum qualii etia^ polTit immutare bo^
minis intellectu z voluntatem licet in
directe que omnia licet ad pfenrc 5 nO'
ftrani Deferuirentfpeculationcs^volU''
mus tamen e,t illis folummodo co:u
^pzietates concludere vt ad queftiois
oifculTionem pzocedatur. Sut aute
4 )p2ietatc5 a tbeologis affignate q fut’
fpiritus impuri: licet non immund
c|c narura.q: m eis f^m b 7 oni!iU 5 ineftl
furo: irrationabilis ames concupiTce 1
ttafantafiapzoteruaintellige quo ai :
peccata eo^fpiritualiaXfupbiamtin
uidi35 iram.l^nde funt bumani ge,
neris mimici mente rationales'abfqj
tamen Difeurfu intelligentes in nequi^
ciarubriles nocendi cupidi femper in
fraude noni immutat fenfusnnqnant
Qffcctus:vigilantes turbat :Do:mictes
p fonia inqetat:mo 2 bos inferutuepe^
ftates cccitatu lucis angelos fe traffo:
mat femp infernu fccu po 2 tat:erga ma
Icficos Mumu cultu fibi vfurpaiittma
glce artes p eos fiunt fuper bonos oo
minari appetut -t ampb«r ^ poffe infc
ftat electis ad ejcercltiu oant femp fini
bois inlTdlanJ * (£t licet mille nocendi
babeant modos z artes.jcvj.q.i). vtpo
tc d conaf a | 3 nciplo ruine fuc vnltatC5
ccclelTc refclndcrc cbarltate vulnerare
feto^ opcB ou Icedinc inuldie felle lU/
(iceret-roibus modis buanum genus
cuertere z pturbare^ptas tn eius i Ium
bis z vmb ilico manet* Job penl'.quia
videlicet p lUFuna carnis multu onan
turboibus:fedesem lu)curiein viris
cil in lubis:q: inde Deciditur femen li
cut mulieribus ab vmbilico/|5is p:e-
Tuppofitis ad intellectu quellionis De
incubis z fuccubis Demon ib^ Dicedu
^ affert p incubos z fuccubos Demo ^
nes boies interdu ^creari intantu e ca
tbolicu^ ei’oppolitU5 eftalTerere ne
dum Dictis fanctoijt ^ z traditoi facre
feripture ptrariu qb iic Deducif*^am
5^ugultin9 bic queftione5 no ddem 4
ud maleficos ^ qntu ad ipas opatioes
2)emonu z ad fabulas poetaru in vno
loco mouet-tfub oubio reliquit* JJc^
poftea ^tu ad ^ceflTum facre feriptu ^
re Determinat, j^a lib:o,li|.De ciui.Dei
ca.iJ.Dlci^^^tru potuerit ven^ ec coii
cubim anebifis eneam parere In me ^
dio relinqmus.^am pene talis qllio
in fcrlpmrts ozif qua querif.;^tru p ^
i}aricato:es angeli cum filiabus boim
c6cubuerut*^n natis gigantib^ id ell
nimiu grandibus z fontibus viris tuc
terra repleta eft.^5 libjo*v.c 3 pi*)C]cii|*
quellionera Determinant in bec verba
Creberrima fama eft multiq^ fe oeper
tos vel ab eis qui ejeperti erat De quo:^?
fide Dubitanduno eft fc audilfe confir
mant filuanos z faunos quos vulguf
incubos vocat imp:obas ejctltilTe mu
Heres ac earu appetiiTe ac pegilte con-
cubim.igt quorda5 Dcmon^p quo$ ou
p:ima
(Tos gallitiu cupam afiiduc bac imudi
Ciam z temptare z efficere pluries t« ^
lefc^ alTcu erant vt boc negare impud^
tie videaf .!l^ec ille* *polle 3 ibide3 oc
terminant febam queflionc5 videlicet
q illud (geri* 10 identcs filii Del id ell
fetb filias bominu id ell Cafnmon Dc
incubis folu intelliglf .(0uod aure in'
cubos clTcno fit^redibilcMd illb ib(>'
dem ell glofa q fic Dic vt p:iU3 tactum
ell.^6 ell incredibile non ab bolbus
g ab angdis vel dbufdam Demonibuf
4 mulieribus funt imptobi eiufmodi
bominestid ell gigantes elfepcreatof
De quibus in Ira Dicif.(glgantes aut£
erant fuper terra qui z poli Diluuiu z£
vtfup:a*?tdidem ell glofa (£faie.|ciii*
vbi.^Ba Defertiouc babiloniceciuita
tispdicitz monllralnea habitanda
;ibi in4t bltabunt llrutiones z pilolT
ibi faltabut.Bemones intellige ibi lo
co pilolT* 10 n glofa Dicit* ^ilofi funt
filuellres bomines:bifpidi:4 incubo^
nes vel fatiri certa genera Demonuiet
(f falc*)c]c)ciiii.fuper illo vbi ^betat dc
folatoem terre idumco:p4 pfequeban
tur iudeos * €rit inqt cubile Draconu5
z pafcua llrutionu z occurrent Demo^
nla.(glofa interllnealis id ell monllra
Demonu'adlnuicc.(gt glofa btl (greg*
ibidem.(Bui alio pflofi nolc figurant
non bii quos greci panos latini vero i
cubos vocant*'?lld idem ^btus "Ifido
rus lib:o.vlq.ca.vltimo ITc Dicc6*^i^
lofi 4 grece paniti:latine incubi appei
lantur*^n z incubi Dicuntur ab incti
bando boc e llup:ando «Sepe eifi im
p2obi ejcillut etiimulieribus z earu 0
agutconcubitU5quos Demonesgalll
Dufiosnuncupat:q: alfidue bac pera
gut lmudltia.(0ue aut vulgo incubo^
nem vocat:bucromanifaunu ficariu
Dicut.'^d quem S:atiu6 Dijeit: faunc
nympbarn fiigicntiU5 amato: p meos
% 9pn'ca rm Imlf inccda^Jnfii
^tteftidterm
X
per fllud apofloU pau. p:ima (Cbo:nT
tb(02um viidccimoJBulier ocbctba
bere velamen fiiper cspiu fuu ptopter
8ng:do0 JBulti caiboUd eicponutqd
fequif ^f,anglos.i.incubo0.?Ed Ides
cll j! 5 cd 3 lnbiflo:q 0 anglo2U5.1te!n
(guiPdn lib:o oe vmuerfo pte vliitra^
cta. v)«mulnpl{citcr. *P:e^ea b oeter>
minar fetua oocto: pma prc.q.jcv, (Et l
fcdo fcrlpto^oidln.vlq. (Er dllbcr-vii|»
q.]c.at 0 fup (Efalam capimUs.^clq. -r»
jc )c)dli|*} 0 ft talla negare plc Cbomas
ipindentlc elt^ld em qb nuiLtisjfldfeJ
no po^cll oino fal fum clTe fm philof a
pbu IndeTbmno z vigilia tn fine z i
(Badbdmu Cboma oenltp brabanti'^
niim in libro q be aplbuf intlmlaf/?[fd
argumenrn* ^Id bmn oe nali ^ppagarf
OHC Inllirnta a oeo Inter mares-r femf
n% olcd* llcoel pmlfltoncracrame
mmmatrlmomipotell opere olaboK
vlclanpcr maleficia vtfupra patuit*
5ta a fimill z a fortiori In quollbs alto
actu venereo luter mare z fcmlna *^5
li querif ♦ donare potius In actu z fuo
actu vencreu olabolo permlttlf maleS
clactercere ^fuper alios bumanooQ ^
act^i^iciflc^ mnltlplejc caufa afflguab ^ '
a ooctorlbus oc quibus Infcrfus fub if
Ia parte vbl oe pmllTione olulna olfcti
«BicdT^lleo oe bllto^s multis z au JimrMd pns fufflclt caufa q prius ta ^
ctentlcls ta ca s bolicoru ^ etbnico:p'd /^cta ell fes ($ potellas oemonls e In lu
Incubos efTe pala afTeuerutXaufa a^ bis bominu. (Buta Inter omnia certa ?
qre penipjiesJjLi ncub os faclufvffuc^ mina ouriora funt pUa tcrtamlnls vbi \
cubos no oelegatlolsTcaula cu fpgs
carricVbn^nobatot^gs bec e potiT
(ima vfplu^url^Taus vtrlufi^ bq|s
naturaledaritdorglsvidelicet z aievt
(le advola vfcla boies ^nlbrc^s ejrflfant
l^ec oiibld 4n tfub certis c6lteUatio>
continua pugna et rara victoria* 0ccJ
valet vbl olclf :q' tuc opus Olaboll elTs
fortl^ ope oel cu actus mrlmomalea a
oeo idltutos pofTs vlclarl :qr no vlclat
p violentlaumo cus nlbll valeat inftcg
nlfl a oeo pmllT^lo magis p boc emf
nibusfemia vlgorarerclntfub qb^bo/li Ipotentla cocludlt ^d fcbmrve? effi
mines etla concepti femp mallcqs ejcl ^ ^create boiem e act^ vlul corpls
(lunt oeprauatu^ri et enueratlsp al^ cu olclf q> oemones no pnt oarc vlfa 5
tlirimu multis luturle vlcns a qulbuf qr illa fluitformaliter ao aia. it:;: ve»
fuu populu mundii effe voluit z 4buf ell ^ qr mallter olfclndit a femine z oc
Infideles Irretici crat*alt Xeultlcl.jcvlq
0c polluamini In oibus bis dbus co
tamlnate funt getes quas ego el)ciam
ante cofpeau vFm e 4buf polluta e ter
ra culus fcelcra ego vlfitabo «Blcglo
mon Incubuf illud imirtere potefl: oeo
pmlttentepercoaum-tnon tan^ ab
co oeclfum: bper femen alicuiusbo^
minis ad boc acceptu vt olclt fanems
ooctor In prima parte*q.l|.ar.lt|*vtpO'
fa fuper verbo gentes*Bemones Inqt ^^cquod Idem oemon qui ellfuccubuf
4 ^ter multitudini olcunf getes vnlf ad virum fiat Incubus: ad mulierem
iicrli 4 eu oi peccato gaudent: belpue (Tcutetiam aliarum rerum femina af
tn fornlcatoe z Idolatrla qr In bis z co:
pus z ala maculaf z totus b6 4 terra
olclf “ —“ --
ct
fnu^cc^.^TcuiTlbet Intueri blflorl
«3 oe incubis z fuccubls Infplciat vt
fupra )§cdam In blflorqs anglorom z
fumunt ad aliquarum rerum genera /
tloncm vt '^uguflinus olclt.iii oe trl
nltatc. ^nde li querlmr culus ftilus
fle narus eiclfllt* patet ^ non ell filluf
oemonls fed Illius bomlnls cutusell /
femen acccpru:$ cu Initatur quod nl ^ ^
bll ell fupfmu In operibus angelo?
»1
/P
r,
cut ^ nature concedif. ^3 cum fnferlf
^ oemon potcft inuifibiUter fcmc 7 re
cipere z infundere veru efl-:boc aut po
n'u0 operaf vifibiUter vt fuccubue et
Uicubu0vt fic per tale fpureitiani mfi
ciat CO2PU0 7 anima z m vri oq^ bomt <
ne muUeri0 fc5 z viri vt i corpote. q.ta
emm clt, ^2etcrea plura polfent ce'
moneo inuifibiliter qui tamc non per
mittunf etiam fi vellent c]cercere:pmit
mnmrautviftbiUtcrvel in c]ccrcitiu5
bono» vel correctionem malo». *pof
fet oenic^ contingere q loco oemonio
fuccubi alter femen reciperet ab eo : z
incubu loco alteriuo oemonto fe face^
ret 7 bo c triplici eje caufa. ^ uta qr oe
monoeputatuo mulieri reciperet fe^
men ab a Itero oemone oeputato viro
vt iic vnufqft^ circa fibi a p:incipe oc^
onio» comifTum babeat inaleficiu5
cjcercere cum vnicuicp^pjiuooepute
tur angcluo etia a malio vel ^ter fcdi
ratem actu0qua3 Demon vnu 0 facere
abborreretteum vtin fequenti qucilio
ne patebit certi Demoineo eje nobilita"
te nature certoo acmo z fpiircitiao fa^
cercabbozrerenttvel qp inuifibiliter lo
co viri feminio fini femen id eft q icu"
bu0 recepit inuifibiliter fe interponen
do mulieri intromittat: qua Interpofi
rionem facere non cll contra eiuo na"
turam aut virtutem:cum etiam in C02
po:c alTumpto inuifibiliter 7 incontie
ctabiliterfeinterponere porellfic fU"
p:a Dc illo iuuene qui ydolu Defponfa
«erat patuit. ?fd terciu/l^oc qb Dici
rur q virmf angeli ell infinita refpecru
fuperiog :boc ell quia ciuo virtuo co /
p:cbendi non potell ab inferiozib’ eju
feinp fupeicccdit ea5 ita q non limitaf
ad vnil effectu tantu.(Et boc iotqtfup ^
ma in entib^ babet ^tuteo m^ie vni"
uef fale^o. 10 n ^ter B q ell infinita fu
peri’ no potell Dici q polTit indifferen
ter in oem effectu iUu ad ^ducendum
p:ima
quia fic etia Diceref infinita inferiurfif
fupiu0.i2>cmu q: inter ageno z patias
Debet ciTe ^o:tio:7 nulla potell cc
ponio inter fubllanna pure fpualem z
co:palem:l6 nec ipi Demoneo polTent
in alique effectu nifi mediante aliquo
alio pneipio actiuo. jnde e q femibuf
reru vtunl ad effcctuo ^ducendoo: iu
jcta 'alug^.in.De trini. 10 h B argurneu
tum redundat in pccdeno nec p illud
foztifical nifi quio vellet Declaratoem
ciU0bre: quare intelligenticafferunl
babere i^tuteo infinitaa fupiuo z non
inferiu0:7 Darei fibi c]c otdine re» co:
pozaliu 7 co:po» celelliu ei fim fe i plu
re0 7 infinito© effectu© influere polTet
IB0C ailt non fit ^ter Debilitatem iii"
ferios.Cocludil q Dcmonco licet abfi
boc q cotpa alTumant poffint tranf
mutatoeo in feminibuo facere: boc nl
bil arguit contra boc qb bic inteditur
De incubio 7 fuccubi© quozu actu© e»
erccre nonpoffunt nifi in affumptis
cozpibu© fm q fiip:a tactu 5 ell. Hfd
quar tu q Demone© non p olTunt mo"
uere co:po2a localiter: vn nec femen zZ
^baturc^ ibi De anima per fimilitudi
nem ♦ Biccndnm aliud ell loqui dc
fubllamia fpirituali ipius angeli aut
Demoni 0:7 aliud De ij 3 a anima. *| 3 oc
em q anima non potell mouere cozp®
localiter nifi viuincatil ab ea vel p cou
tactu co2pi© ad aliud co2pu© no viuifi
catu:b ell q: tenet infimu gradu in 02"
^ine fubllatia» fpualiu: eje quo etia c5
/ tingit q illud co2pu0 qb babet moue"
Q re etia p contactu oportet fit^po2t<
u onatu:n6 fic aut ell De Demonibu© d»
ftu© omnino co2p3lem '«?tutc eicccdit
Md qntu Dicendu q cotactu© Demo
ni© ad co2p^femi© vel cuiucuq^ alfius
'no ellcotact^corpali© 1$ ttuali© et fit
, fm ^02ti6em coueniemeta mouemi
qua mobili ita qb illud cotpu© qb mo
uef nb e;:ccdat j?po2tbcm virtuti© dc
Qn^oterda
inoitfe fatit celefha: z to
ca«rerra vel elementa mund(.€t qnare
Illa e^cednnc Dicere pofTumna vtoi^
fctfedCbomas in queUionib^Dcma^
lo.q.)c.De oemonibuD * ^ boc eft vel
4prer conditoem natare: vel ^ter Dl
tiatoem calpe.(£lt em o:do re? fic fm
natura ipa?:ita z fm momm:z fif fu
perfora corpa celeflia mouenfafapio
ribU 0 rubilanti |9 fpualibus vt funr atr
^eliboni * lea inferiora corpa mouer
ptita fubdatije fpualibud inferiortbuf
vt funt Demonee*^ liquide boccon^
tingit eis Pm conditoem namre:Pm q^
aliqui ponebat oemones n5 elTe e|c il ^
lis fupioribus angelis* ^5 er illis que
perficiunt a Deo buictcrreftrf ordinivt
erat pbilofopbo? opinio: vel etia fi co
tingit cp pena peccati vt tbeologo? fi'
tentia efl:tunc a celeilibus fedibns Dc
truli in buciaerem tan^ ad penam no
pfit ipm aut terra c 6 mouerc*t^ec ad^
dita funt ^ter duo argumenta que ta
cite foluutur:fc 5 De corpibus celeftib^
^illa etia poffent mouerc* ^i polTcntl
corpora localiter mouc:qr funt eis ma l/j^
gi 9 ^inqua:vt etia vltimu argumeni
tum ptendit*llifidctur em q^nonval^
qrilla corpora eeceduntportionem
virtutis co?:fTqdem prima opinio lo^
cum baber.^i vero non § feba tiic it?
non polTunt monere ^pter pena peces
ri.€ft etia ad argumentum vbi qs ob/
liceret:^ idem eft motus totius-totis
licut totius terre z glebe in.iq.pbiiico.
10nde ii Demones poftent mou 6 par
temterre:poflcntetil mouere terram
no valet vt patet intuenti oiftinctionej
Colligere aut femina reru z applicare
ftd certof effectus no eiccedit co? virm
tem naturale 5 Deo eis pmitrente vt dc
fc patet* lumarie cocludaf non ob
liante qb ddam Dicut: ^ Dcmoes in af
fninptj corpibuf nullo modo pofle gc
naare; et filios Dei ilgnificenf iili|
XI
fetb « »5 angeW fncubi (iizp filias bo
minu* Uc que dc ftirpe Carn oefcende
rant. ^uia tu ?rium a multis vt pani
mdetblc#? e in fine DC fqno z vigilqs
iaffi cHambacfflirtemporib ane ^
ftanf facta z Dicta malcficaru talis vc^
Ve z realirer e]tcqucntia*ldco Dicimuf
tria.l^rimo q» p tales Dcmones (puiwW
ciffimi actos vencreinb Delectatoisf
infectionis ale z corporn quibus fuc
cubunt aut fticubot caufa ejcerccnntr •
fecundo ^ per talem actum coplett
conceptio z generatio a mulierib^ fic *
ri poteft:in^tu fem^ bumami5 appo
nere polTunt in Icco conucnieun vw'
tris mulieris ad materiam pportions
tam ibidem pe)ciftente 5 .?S fimilirficec
femina aliaru rern colligere pofTut ad
coplendu 5 aliquos effeans* Cercio q^
Demonibus attribuil in taliu generati^
oue illud tantum ^ eft motus localis
no aut i^a generatio aiins {Aucipium
nou eft virtus Demonis aut corporis
sb eo fnmpci:§ i^tus illius cuius femi
fuit:vn z genitus no Dcmonis ^alicu"
ius bominis filiuf cft.€t per bcc patet
refponfto ad argnmeta vbi quisargo
ere vellcr:q> oemones generare no pof
fcntppter Duo.^rimo q^generatio co
picl per <>tDtc formatiua ^ eft in femic
corpe vino rcfoluto.Ct corp^a Demo^
nib^affumpturqr no eft tale g
tet rnfiorqr Demo ftute fcniis formati
uam reponit ad locu oebitu -tc.Scbo
fi Dical femen non babei ^tut^gene
randi nifi ^diu calor ate in co rctmcf:
que tn c)calare neccITe eft p magn35 di
ftantia Delatu. (Eft eni rnfio q Dcmoes
polTunt aliqua reponere ad couferua /
ttouem feminis necalor vitalis euapo
rct.^cl etiam quia vclociffime mou^
rur jffft victoris mouctisfup remota*
Ideo no potent cuaporari ta 5 factlif *
b iit
0.u9r(aquelHo<> quibuff t>e
monib^^bntufmodi ejcrceittur
— xCmmcatboli^
V Icu fit aficrerc <$ acms (neu ^
pojr t fttccubo:^: ocmonu ci'
Oeniat oibiis fpfiitib’ iniuiicKd indif'
fermter z equalitcr ♦ (Et videt fic: q:
oppofim alierere cflTet o:d(n^ quenda
bonu inter cof affirmare:<pb3t^icui
^ roncni boni prinet tnadug z otdo;
'ifu^ilib:o~Pc natura boni:tta a^a
tione maU gtinct mo 2 dmario,$>cd in
aii^clia bonla nibil efl; inozdinatuier^
{>b I in malia nibtl potefi ciTe otdina ^
tum^^Bnindiffcrcnfbmoi actibuiba
bent infiltcrc* Inde etiam iUud*Bbi
nullus otdo ^ fcmpitcrn’ bo:ro 2 iba ^
bitat i terra videlicet miferie z tenebra
rum* 3ob*)c* pzetereafi n5 o^s indif
terenf bis aaib’ mfiftut B eis copetit
vel cp natura vel cfc culpa vel penamd
ep naturatq: poli peccatum omnes in
differenter vt in.pcedentt queftisnc ta
cmm eil t funtin natura ipo^i fpirttea
impuri licet non fmddt quantu ad oi^
minutione naturaliu b©nop*ln ned'
da fubtiles nocendi cup(di:per fuper^
biam tumidi zJc* ct^ copetir eis q ad
cttlpd vel penaratCuc fic. )@bi c ma^
|02 culpa ibi maio: penaffed fuptores
•ngdima^speccauerut: ergo in eo^
peni magis bis fpurcttiis bnt infide ^
re*^ibocnon edroabif ratio aliatcur
non illis actibus indiffereuf infidanr*
l^tefea vbi non ed fabiectio z obedid
eia ibi omnes indifferenter operantur
^iuoemonib^ nulla edfubiectio t ob
cdtentia:pbatur.( 0 uia illa fine edeor
dia baberi non poffunt:^ in oemont ^
buo nulla ed caucozdia* *^20uerbiop
jdiMnter fuperbos femg funt mrgia.
■^jeterea ficut equaWtd* omnes ^ter
culpipod Diem iudicq in infemu5De
trudenturtda z ante illud temp^ in ae
pzmia
re caliginofo ^tcr officium coi^beH ^
nenf nec legif effe iucqualitas cp par j
temancipationistergo nec inequaUtaf
ep parte officii z temptati6i04^5
tra glofaq.ad (ToF.jCv. d^uadtn ourat
mundus angeli angelis bomines bo ^
niinibu 0 :Dcmoncs Dcmontbus pfunt
Jtem ^ob.)cl*Dicitur De fquamif lenia
roan p quas membra Diaboli fignifieS
tur ^ vna vni adberetiergo inter cos i
Dinerfitas a ordinis z actionis» ^nci ^
dentaliter querif. a bonis angelia
ipfi Dcmoncs ab bmdi co^rfpurcitiia
cjcequendis interdu impedianl vel no
jEtDicendu^qrptates DicunfangcK
^uo?r Ditioni i^tutes aduerfc fubiecte
jfunt vt <grego»Dicit z tri*
^Spns vite Defertoratep peccator regf
«ur p fpiritu vite rdnalem pinm ct iU'
llum.tt ficut ille creature fug alias iit
fiuentilbntqucruutpfcaiorcsT Deo
;lpinquiores eo totus ordo platibfa
primo z originaliter ed m Dcotit fitici
pai a creaturis f m q? ei magis propiti
quat»^deo eti§ boni angeli 4 majeime
appropinquat Dco 4 pter eius fruirdcf
qua Demones carent fup ipfos Dcmo^
nes bnt piationem -t per cos regunf«
(Et cu indaf ^ Demones prcmlffis me
dt}s multa mala faciant:aut ergo nott
impediunf qr nd fubfunt bonis angelf
qui eos impedire peffentaut fi fubfuc
tunc cum ad negligcntiajprefidcntia
pertinere videtur ea que per fubditos
male fiunt» '^idef cp in angelis bonis
fit aliqua negligentia»ibierpddetur
fancti angelo funt minidri Diuine fapi
entie»10n ficut Dluina rapientia pmit
tit aliqua mala fieri p malos angelos
vel botes ^ter bona quf e|: eis elicit«
Ita «boni angeli non totaliter cobi/
bent malos a nocendo fiue boies fiue
Dcmones.Enfio catbolicu cft affercre
/^ucnd35 ordind actionu intcrlo^r« c)c
^ terio^;eaapquandl piationem cffel
€Lud!io quarta XII ^
©«monlbod, 10n z e[dam fpurcitic qb actfotiib^ z motffjfts celeUin co:pp2U$
alidbus infimis ppctraniur a dbus fa ^ q: vr oictu cft ocmoes nali ozdinc ii|
■ pio 2 es nobilifate 5 nature fccludii terfe Differnt.idea erit nalibus actiq^
tur.(£r occlarat boc p:imo generaliter nibus intrinfccis z eictrinfecis pfcrtini
z triplici congruentia qua talia cogru in bm 6i fpurcitiis pagendt6«(B,r 4buf
tint cou nature oiuine fapic z flaiicnc coclud if q quia bmoi fpurcitic pluri/*
quitie/Bemu magifm rpeciaU.€)cna mu p 2 eternobilitatc 5 angelice nature
tura quidc 5 . i^a confiat*^ a pjincipio ejcercenf cu ctia in actibus bnmanis V
creato is femper qda 3 alijs fuperiojes fimi z fetidifiimi actus in fe quid^ coti
fuerunt e)c natura cu inter fe Differant fiderando non quantu ad officiu nati?
fpecic nec duo angeli vnius fpeciei ctl re z ^creationis reputanf ♦ Bemu cii
fiant comunioze opinionem fequedo De quoslibet otdine aliqui cccidiffe cre
4 etia Dictis pbou cocojdat z Bionifi i duntur non ell inconueniens affererc
»6 qui ponit«)c«ca .celeftis ierarcbie in^^^ <jp illi ocmones qui Dc infimo cbo:o ei:
eodem o:dine effe jamos medios z vl/
timos:cui etia neceffario opottet affe/
tirc:tu ee immaterjalitate eo;: m ctia 5
e)c in co:paUtatc. jnfpiciat qui vult Di
ctaDoctozisiu.ij.bi.ii.iptq: peccaram
natura no tolUt.-t Demonespoft C 8 fu 5
oatanaturalia non amiferut vt fupta
tactu efi;^ opatoes rcu fequfitur nam
rales ca? cSditioes: i6 ficut in natura
Ac z in opationibus funt varif z multi
plices.Congniit etiam boc Diuine fa ^
pienne vtea que ab ipfo fint otdinata
fint.t\oma.)ciq. cBue a oeofunt otdi^
nat3iunr«€t quia Demon es fint a Deo
oepntati ad ejcercendu bomines et ad
puniendum oamnatos*^deo in qccr'
ciliis eo;: ab ectra 4 ad bomines funt
varii z multiplices, ^^gruit etiam z
nequitie ipfo:p.iBuia em bumano gc^
neri aduerfanrur:idco cu o:dinatcini
pugnant:ideo magis bominibus no'
cerc efilmant ficut faciunt.^^nde con
fiat fpnrcitiis illis ncpbandiffimis no
equaliter infifiut qt5 etia magis fpecifi
carar tali ronc. ^a cum opatio fequif
Ii3tura3 rei vt Dictum eft :qu o:ucunc g
font natrae fubozdinate: o ponetcye ti
am opatoesJibimuicerubotdidS^
p^ in rebqs cotparibus.dSnlaennrc^
rio 2 aco:panafio:dincfut infra cotpa
celelliaactoes^ momscoq^ fobdunf
iterum illi qui infimi in illo ejcifiunt
bis fpurcitijs z ab alfis Deputantur ec
infifiunt, Boc etiam plurimus cftail
uertendum: q> licet De incubis z fucc»
bis mulieribus infefios feriptura trs-*
dlt: tamen nuf$ legitur in vitqs qui/*
buftutp cotra natura loquendo n5 fo^
Iu5 De fodomitico g eiia De 4cnc^ alio
peto eje vas Debitu perpere agendo (i
icubos -t fuccubos fcciffc,3n 4 majcia
illo;: peccaminu fno2mit3s ondif cuj
indifferenf oes Dcmones cuiufcuq^ or
dinis illa pagere abbotret z verecudui
cfiimSt.(£r b videf velle glofa fup isc
cbiel^.|ci)c,vbi j52,Babo te in man’ ps
leftino3j,i.Dcmontt:4 etia crubefeunt
Dc via tua fcclerata viciu cotra natura
intelligestt intuenti patet:q> dc Demo
nib’ opottetauctatem intellige.i^ul'
lu em petm ta fepe oe^ reptoba mo 2 Ce
in mulff cod^nauit.^iait etia no nu!
li-t^acitcrcredif^ nullus talis vici|
pofi^tepusmoztafviteicpiqbadaii^
nos.]ct]cit|.c)ctedif in b fcel€ pfeueris/^ _
occefferituifi fpali gra redeptotif pote
rif liberari qt5 eje eo prs octogenartjs 4. W
z cetogenerqs illo crimie iueniuf fepe
irretiti 4bus t^o )cpi q: vire mo:?: Difcf
plina fuit:^ io illo fptete vi]c vn^ fine
Difficultate pmaicia ab b fcelecotiebit
% z^q 02do fit iter eos etia ad officiaec
b ‘ifii ‘
«crtota 4 Cptt0ii4(5e0t)em
rum nom(5a«^8m Ucetvunf (de nO'
men.r.Dtabol^muldpKcifer eicp 2 (mat
<n fcr(prur (0 Dtacrfae eoni 5
^2(€racc0.Cn bie imundie opcribuf
• vn’p:c(! dcre iii fcripmrle tradit (Tcut
tt\^% ccrti 0 al(t0vttq0»€(l cm vfus fert
prnrc t locuton(6 queUbet imundum
Tpum noUrcDtabolba oya qbe ouo
% bolus qt5 cIT: mo^fellus^q: ouo occi'
oirXcozp^-: aniaru.^ fm ctbimolocjfS
licct srccc (ureif ra0 olabol^claufus cr
^ fiafenio 1 boc nb( conocnlt cu no per^
' itiitt(f fib( noccre cj^vtUct.lBcl oya
^bolus qfi Ocduls.q; oeflu]c(t.(.co2rB4t
vf fpcciaUtcri local(rcr.i^om(ua0 etiam
t)cmou.(.fap(cns fuper fartgu(ne 5 . ^cl
I ) j (J<MiS«ineus.f.fupcr peta 4 fititcpiocu
ieluKK yat tripUci fcia qvigetXfbtiUtate nam
re c)cp(ent(a tempo:;:^ reuclatoc bono
/ ru fpuum*0ommaf etia belial qt5 inf
/ ' I j pjctaf abft^ (ugovel abfcp oTilo q: p:o
polfc pugnat ptra cu cn( oeberct ec
icrtMBocaf erta bccl 5 cbub qd (ntcrp
tat vir niurca:p«(«ania^ pcccanttu que
rcU4rutvc:p Tponfum %pm* Jte fatba
na64.3docrrariM0n«K^e.'t|.?5duer
fanasvr oiabolus Circuit tc. Jtem vc
bcrtiotb.i,bcma.q 2 facit boies beilia*
Ics.^pctft oemon foznicatoniszpnn
ceps illius fpurcicii Or afmodc^.qO in
J A icrp:etaf factura indicii, q: .tpf bmoi
n i?ic(u fscw fiiit terribile iudiciu fuper
fodomae qtuoj aliis ciuitatib^.^ic z
eemon fupbie t ^2 Icuiatban.qt) inipzc
fatur additamenta eos. q: z lucifer te
iasp:imo 0 pentes oe fupbia p:omiitt
cis additam cnttt oiuinitatis. Bc quo
< per Cfaia ons.l^irifabo fuper leuia
t]5a fcrpcntcvetcrctt 02 ruofu 3 .z ocmo
•uaricicz oiuitia:p oi mamona. (0u^
t|:^ 0 m euagelio cepielfit iBatb.vi.
I^npoteftia oco fuirc zcMd argum
M^ad^Jiitiii^crqzbonupofell innent
rlitne^loJcdmalu} nun^inucnit
prima
(Tncboiio.qifiindaffop crearftrifliii
fe bona cft.€t|i6 oemonco inqnanraj
bnt natura bona ordinati fnnt \ nani'
ralib^c ineopactionib^.adillbjob
jc.pt oici. q oemonc 0 ad c)cercitiu Oe^
putati no funt i inferno § illo acrc.ca^
ligtnofo.l0n 5 bnt ordini iter fc quc5
tuc in inferno no bebunt.l0el ctia.O^
ci potcll qr[ctia iam 010 oido in cis cef
fa t quo ad i^am btitudint pTc^ndant
cti a tali ordine irrecupabilif cecidefr»
(Et oici poted q^ etia in inferno erititi
ter eos ozdo ptatis‘t penap afflict6nif
inqntu alid ad afdtgendu anias oeptr
tabuturcnoalM.^edb ordo magis
erit a oeo $ ab i^ia Itcut etiic eo:p tot
menta.‘;^d terciu cu oF q^ fupiores oe
mone 0 «qr magis peccauerutc magis
puniutur etid bis actib^irnudif ampli
•jcoebcrcnnnfiflcre. Eefpondef. da
culpa ordinafppcnacnS per namrc
actufeu opattonemao non inltilur iit
imudicqs^ter nobilitate nanire n$
^ter eo:p culpa aut peni.(Et licet oFs
um fpus tmptint ao nocendu copidi
tn vnus amplius altero inqntu potio^
ra naturalia funt obrencbrara.i^d qr^
tum oicitur q^ eH concordia inf oems
nes no amicicie g nedtie e]c qua boies
odiutc oei iuilicie repugnat cptil pnf*
Calis cm concordia mter impiof repi
mrvt eis fe adiugate fubijcidt ad ^prf
am nequitia ejccqnda ds potioreovirl
busvidet. 3fd quintum licet carcerat
macipatio ommb^ eqliter ocputcf t$
iu acre z poft in inferno, no tn c)c b na
ruralia in eis funt eqliter ad eqlcs pe-*
nase officia cqlia ordtata.irao $to fnt
nobiliores in namrae potiores tn oif i
cio.tato em graniori fnbiecti tormeto
'^n,^apie.v|* potentes potenitoi
menta patientur*
£ft ergo qacftio fuper (nflul
«30 cotpo;; celcftt6 m qu9 treC
' 1 *^
CLueftio quinta
«Uj crroxte rcp:obimr ♦ t
caino;dme«
^cd p 9mp«o:( ^miflTo? occlararf
ene ctii obutada dbufcatu^ pictcrtlia
©b(ccrfonCb’.(Bticrif oc malcfico2n5
epibua ^ ad dntuplice cam. qmot
lllid rcpzobado e)t qnibue induere no
poifnnt.qnintavero pclud^do.f.virrit
rem Inteleaiua eje qua fluere but ^ et
licet bona ftt 9 m namrS.ell tn mala 9 $
volutatem.quatuoj aut caufe repzobi
rur ^ illoo 4 aui maleflcao aut eomm
epa efle negant.z funt co2po:p celefliu
lnfluenrfc.ilIo:p co2po:p z o:biu moto
rc0 monentia boinucjccrercenomaU
cfo.7 ymagina ac caracte^ 11 erbo2U5
clficacid*
-r^fl^poflitqtto^
^ ll qnomo catboUce cenferi <p
^ i.jJLl^igo t multiplicatio maletf
(o;;tope^ce(rerite]c influenttjd coi
tozpo^ celefliu feu cp fupabudati ma\
licia boimz no cp rpurcinfe incuboiuj
1 fuccuboy ocmonu.-iiridef ep piO' |
p2ia maltcia.i^l aug*in lidjtjcjtiii.q.oi
cit q» ad boiovoluntate ci oepiauatio
nis ei^redK flue ali4 flue nullo fuad£
re oepiauata iit.^ed maleflc’ oepia^
tiaf p pctm.ergo c 5 illi^no efl oiabol’
gvolutae buana/i!d ide oicit oe libe,
arb.q» dli bet efl ca fuc malicie. qt 5 etii
^baf r6ne.‘Pctifi bois cp li.arD.<pce'”
Pir4 oiabol^no pot li.ar.mouerc*boc
cm libertati repugnaret.erso oiabol’-
no poteft elTc ca.nec illi^cuiurcunc^ al
rcri^^pcti.^i^jeterea in li.oc eccleflafli'-
cisoogmattb^pf.^onoes cogitatio
nesnremalea Diabolo ejccitamr fed
tliquori^s cp nri arbitrij motu emcp
giit .^emu q' et influetns cojpou CC'
Icflmpoffintojiri^noa oemonib^<p^
batnr.^icuf ois multitudo reducimr
tdvnu.ita ocmulrifotme reducitur in
«UqdTnifoimc ^cip]u»^d act^ btt
XIH
maniflmtvariizmultifoimcs tam ai
vicia ^ ad ^tutes.crgovidef q reduca
mr in aliq pncipiavnifo:miter motat
mouftia»$cd talia non put aflTignarl
nifi cp motib^celeftiu 4 futvnifozmee
ergo illa cozpa funttaliu actonu caufe
•picfea. fl celeflia co 2 p 3 no centbiia-
no:p actuu ad^tuteftvicia caufe.aflro
logi no adeo fre^ntervera pzedicarcnt
oe bello? cuetib’t alijs bumanis acti
bus.funt ergo aliquo mo ca. *p:efca
C05)02a celeflia mouetura fubftatijs
fpualibus fm theologos t pbos oes.
feed illi fpus fontfu^oics aiab^nris
fleutt co^a celeflia coipib^nfis.ergo
ambo iniitbntimpumere in animant
c cojp^bots ad caufanda 4 i‘cu(B ^ctuf
buanos, ^2Cf erea coipa celeflia put i
piimere in ipos oemones ad cauradn
certa maleficia.ergo a fojtioii in ipos
boics, 5 l(rumptu;pbaJ cp trib^.^am
certi boies 4 lunatici oicutur infeflat
0 oemonib^plusvno tpe q alio quod
no faceret fed poti’omni tpe molefls
rent nifi in certis lunat 6 ib’etia ipif oc
mones initiaretur ad inferedu bmof
^baturetia cp nigromaticis 4 certas
pflellaroesobreruatad inuocandum
oemones q> no facerent nifi fcirent il-*
los oemones co2pib’celeftib’ efle fub
iectos.*^2obaf etia cjcillo q ocmoes
fm augdn.)c,oe ci.nci.quibufda co2pl
bus inferio2ib’arcef.f.berbi6, lapidi-
bus.animatib’.t fonio quibufda cer>
ti 6 tvocib’t figuratoib’. ^ cu C02p02S
celeflia rinrvirruofio2a ^ co2pa inferi
02a.3deo multomagis acroib’ co2po
ru celcflium.€t ire? amplius malefio
ci fubiiciunturvt eo? opa cp influctqs
ill02umco2po?tno etalTiflentia fpi
rituum malo? ^ueniant♦ JPoitificaf
argumeniu eicq.£xeg.c.)cvi.vbi faul 4
ve]cabatur a oemone alleuiabatur qn
Oauid cytbaram percutiebatt:o2a5 eo
tqp recedebat rpintus malus.^ed c 6
tr 3 «impoiribfle efl effectu iiue cauia
fna p:oducere,fcd opera malcffco:ii5
funt talu q> uon polTtmt nlfi opere oc
nicnu fieri* patet ejeoeferiptoe operu
malefico».e,e Hfido.libzo.vit). etbijf».
3Halcfici oicumr ob magnitudinem
fadnop.*|3i em elementa concutiunt
me.iteo bominum turbamz abfc^vUo
veneni baufiu folavi carminu animaf
interimut tc.lldmoi aut effccmo non
polTunt c)c influentiio cotpomm cele^
ftiu mediante bominccaufart.^ptetc
reapbd inetbi. i^ifficile inquiritdd
fit pjincipiu operatdnio in anima.itt
ofiendit q opo 2 tet effe aliquod ejctriti
(ccn.Bmnc eifi quod incipit oe nouo
babet aliquaj cam. Incipit em bomo
epari q: vult.lncipit autvelle. q: pco
ciliatur.il autpjeconciliatur ^ter ali
quod conciliu ptecedens.aui ergo eft
p:ocedcrc in infinitum, aut optet po^
nere aliquod ptincipiu ejctrinfecu qt5
p:imo monetbominem ad concilian
bum nifi fo:te aliquis oicat qpboc ^ a
foimna e)c quo fequeref omnee actus
bumanos elTe fo 2 tuito 0 .quod i abfur
bum/ptincipiu ergo in bonis ad bo
na Dicit effe Deum qui non eil ca pctl.
3 n malis aut cum bomo incipit age^
revelle-z conciliari ad peccandu opoz'
tet q bui^ctia fir aliqua ca eictrinfeca.
c non poteft ciTc alia nifi oiaboluspze
fertim in maleficis vt fup:a patuiuqa
coipus ccleile non potcll ad tales act^
inftucre.ergo patet veritas, 'pzcterca
cui^poteftati fiibiacet motiuu.ei’po.>
tefiati rubiacetz'motusqui a moriuo
caufatur.iBotimi aut voluntatis eit .
aliquid apptebenfum pcrfenfumvcl
intellectum quommvtrnncp fubiacet
potcftart Diaboli. Bicit ei V^ngullin^
in lib 20 ,l!c)c]ciif.q.^erpit boc malum
fciUcet quod e(l a Diabolo per omnes
addit^cnfnales.DatfeciTc figuris ac^
comodat fecolotibus adberet Tonis*
latet in im ^ faUacta Termoms. odo^
p2ima
rib^Te fubifeit infundit f3po2ib’.‘e qnf
bufdamnebulisjmplct oes meatus
(ruclligcntie.crgovidetur q in potefia
te Diaboli cft mouere volutarem ^ ell
Directe ca peccati.‘|^ 2 etcrca omne qt5
fe b 5 ad vtrulibet indiget aliquo oeter
minare ad boc q eiceat in actu ^ li.arb.
bois advtrulibct fe b 5 .f.ad bonu-t ms
lu.ergo ad boc qb ejeeat i actu peti in-
Digct q ab ali^ oetermiaT ad malum*
>Ba]cimcautbocvtde0 fieri a oiabo^
lo ptefertim in opertb^malefico:^ cum
ei^voluras ell Determinata ad m3lu5
ergo videtur q malavoluras Diaboli I
ca malevolntaris ptecipue i maleficis
z poteft fo 2 tiftcari ro per boc q (Ic bo>
n^angel^reb 5 ad bonn.ira mal^angc^
Ins ad maln.^ed.illc redneit bomiea^
ad bonu.ergo ifte ad malu. eit em Dic
Dfonifi^lejc Dininitatisimobilirer fia
bilitavt yma a fummis perfiaantur.
ixefponfio.qt qfiio qiio ad 02(gtnc5
malefico^ operu fundatnr.fuper iflu^
entiam luminariu celefiium ofiendif
per reprobationem trium errorum 4
boc afrcrcrc conamur.f.plauctario 2 U 5
gcneraliacorum z fatalium ordine po
nemin boc non effe pofiibile quo ad
p2imum.0am fi querif au cp impref
fione luminariu cclefiiu caufef in bo^
miufDUs vicium malefico» tunc ad DI
ucrficatem moip attcndendotvcritatS
fidei falnando oportet fub Difiinctbne
iDiffererevidclicet q mores bominum
(/k fideribuscaufaritpotcft mtelligiD»
fpMcitcvMnt necefiario z TuflFicienter.
i ?Butoifpofirtueetcontigenter.^i dI
i catur primo modo tunc no» folum l
talTum immo beraicum. co q criftia^
ne religioni adeo repugnat q etiajvc^’
ritas fidei intali errore faluari non ps’
tefi.liatio.Bnm eintJonitomnia a (1
Dcribus necefiario cnenire. iam tollit
meritum etperconfequcns Dcmcritd
d:olin et gratiam et fer conTequene
(2Utdftoqmttta
XIIII
Slo:{am.Ct}mqa(abonefta0 mo:^ p
Dunc erroicm pieiadidu patif od coi
pz pcccancte In ffdcra refunditur lfc5
tfa malcficicdf fine rcptebcnlTonc co'
cedltf bomo ad otatidumt colendus
fydcralcornatar*^ta»t^fcaf metes
bomfnu a oiTpolTtoib’ f^de:}? varfarfi
Olfpofitiuczcontingenterflcpot bFc' \
verftatc qt nec rof n ec fidei repugnatJ1 p
*planu em cfl qf oif politio cotpis va^')
ria multum facit ad varianonem alfcjb
ct(onutmo?eaic.vtplurimucifi aiua
complejcdnes emotis imitatur.vt t>l
<n fcjc (Sncipq 0 * 10 n t colcrici font ira
cundi.z fanguineirontbaugni. z me
tancolici font inuidi.fiegmatict pigri,
boc aut non cft neceffario. anima cib
efiatur fuo cotDit maieime qn c adiu
ta per gram.]i@ultod cmvidemuo co
Icricoo manfuetoe z melancolicos bc
nigrtos.^uoniacrgovirtos cotpom
celefiiuopaturadmijetion^e qualtta
tem complejcionum. ;^inc elt p co
requensquodamoopaf ad qualitati
mo^rvaldc th oc longin4»i^loe ««im
facit ad qlitat^ ^plejcionis virt^nam
reinferiotio^Wrtusfideris. >3n au
gu.v.oc ci.oei.in folutoe cuiufda que
Itionie &c ouob^frib^q rif infimiaban
mr z curabamr.cu qoerebafvn.de boc
eft magis comfdat r6cm ypocratif^
allronimi. Ipocras cifi rndit q? b erat
;fiprer fimilitodine coplejciSis. t aftro
nomus rerpondit^ erat ^tcr id^pti
tarc confiellatoniStHiaelr em refpon
Oit pbific^q: c5m reddit magis ^na
« magis ^inqua.^ic ergo oieendos
iS imptelTiones fyderu aliquo modo
nifponunt ad maltciam pialeficomm
fiqoidem aliqua infiUentia in eoeum
cotpotibusptedominaturpotius ad
bmoi nepbanda $ ad alia opera qcu
c^vidofa feu virtuofa. d tn Difpofitio
non oebetoid neceffaria ^jcima z fnf
^cns4'ed remota et contingas. 0xc
valet fi qois obijccrct pBm li.be ^:ic
tatibos elementom.vbi Dicit q regna
vacua facta font et terre oepopolato
apud conionaionem iouis et famrni
arguendo qoafi:qt talia e]e libero arbi
trio Dependebant bominum ergo ctii
mfluentic luminarium fuper li.ar. ba
berent eflficadam.l^efpondctur enint
q^pbUofopbuspcr boc Dictum ne»
vult innuere ($ bomines illi non pote
rant refillere illius iufluentie conllel'
lationis ad Diffenfionem inclinantis,
f^ed qma noluerunt quia ficut pbtolo
meus in almagelli. Rapiens bomo
Dominabitur allris.^ui 6 em coniun^
ctio iouis z faturui co fatuntus ba^
bet influentiam melancolica etmalas
et iupitervalde bonam poifit ad rijcas
vel Difcotdiam bomines inclinare.iUi
tamen inclinatont bomines per liber
tatem arbitni pofTunt refillerc z valde
faciliter cum adiutoiio grane Dci. ntc
itcrnmvalcc fi quis obqcerec Dictu Da
mafce.li.u.c.vi.vbiDtcit.conlWmutur
multoticns comete ct figna quedam
mortis rcgnm.lxcfpondctur eib
am fequendo opinionem Bama. qui
fuitvc patet in predicro libro comrarie
opinionis vicpbilofopbicefiue non:
nibilpcrbocconclndirarquo ad nc'
cefiitat^aemu bumanoip. opinaf ei^
l^ama.q» cometa nec namralitcr ge*
neramr nec eftvna Dc ftellis i firmatu
to pofit^vn nec ci’ fignificatio eil na^
mraf nec ifluetia. Bic ei q comete n$
ffit et bis q a ^teipio genita futaftra.
g Diula inlTione Pm ipm tps pllimunf , ^
etrnrfus Diffolniimr.^ec Bamafce.
^renuciat afit De^p tale fignu inort^
regis mag[ ^ alio:? tu qr e pfona cois |
tu qr pt ep boc oriri turbatio regni, dc /
cuPcullodia magis folUciratnr ageli j
$pl c 6 e bonu etia minilferio et ge;
neranft oiflroluumr.S 5 ntc pbornmi
opinio obfiat q Didit g ftella cleta fit
V
7 ^
‘A/^
frtip:e(Tio caUda z (Tcca generata In (a'
pcrioa' pte aeris ;ppc tgne:ct cuios v«
po:e calido z ficco globus illius vapo
ris adunatus apparet coip*^ ftellc.par
tes aut illius vapoiis oifeotinuate cir-^
ea illu glebu z longu ptenfe iu fuis cp
tremitatibus illi globo couiuuete fuut
qli cius come;z fm banc politoem
gnifteat z caufat no per fc fed per acci ^
dens mo nalitatc ^uenientem c]c infir
mitatib’’ calidis z iiccis.igtq: vt plu^
rimu oiuites nurriunl^ calidis z ilccis
;|deo illo tpe multi oiuitef motiunmr
inter quos mots regum i: ^ncipu5 eit
magis notabilis:^bec pontio nccoi ^
(tat a poiTtoe i^ama:^i bene coltde
ratmifi d ad opationem z coopationd
angeli quanecp&icjccludere polfunr
imo vbi vapores nii^ in foa iiccitate t
caliditate ad generandu cometa cocur
rcrent adbuc opatione angeli fepe con
currere bnt cauits predictis ilcut z Itet
fa qucfanctiCbomeooctoris tranii^
m indicauit que vti^ no eic fuperis iti
tirm amento pofttis p:onii)t gopatde
angeli eje materia aliqua piacente for^
C7 ^^Tmata z officio pacto refoluta fuit,,
/."■i ^ ' ni IBh videmus q» fm quacuc^ illa:p opi
^ nionu nullu penitus babent celi lum(
naria Dnium fup li.arbitriu5 ♦ 10n nec
cofequenf fup malicias z mores bomi
nnm. i^ota infuper quare allronomi
vt fepiur vera ^dicunt z q co:p iudicis
vt plurimu fup vna quincta autgetej
vnius terre eueniut. 'Buius ro eit: qr
cm fua iudicia fumut eje ailris d etiam
bfit maiore influentia capiendo ^ba ^
] biliote non neceflitante in actibusta^
^^mature ^ volutatis z \ actib^ boim in
' , gcneralib^ fle vni’gentis vel^uinefe
1 05 in pricularibus vnius pfone: qr m^
I ior effectus ltella:p iprimif in tot®|“
I gen tc ^ in vnu bofem:-: qr mafor parf
geiirip magis fcqutf affectuslnatif
lalcs corpis ^ vuus fitigraris boino;
p:ima
Ideo tc.^ b incidcntalif eit tactfl.
cuda via pfqua pfata nra catholica af ^
fertio Declarat eit p reprobatoem erro
ru genitaliaco:;: z DeS forrune colenti»
matbematicoip.Be quibus ,vii|.
ctbi.c.iic.genetaliaci Dicunf ipf natali
um coflderaroem flderu d vulgo ma ^
tbematici Dicunt* Jortuua vero vt ibi
y dem Dic*c 4 *a fortuitis nome bre Dicit
qft Dea quandd res buanas varqs cail
bus z fortuitis illudente.^n z cecant
appellant eo qpaffim iu quoflibct in^
currens flue vllo ejcaniiiie mcritoir ct
od bonos z ad malos venit.bec jffldo
rus*^5 tale Dca credere aut q Icflocs
(n corpibuf z creaturis d maleflcorn
opibus tufernntno ab ipis maleiicis
fj, ab ipa Dea fomme pueniret: fleut er
fdolatriatica z aiTercre maleflcas i^as
ad boc naras vtcalia p eas in mudo
ejccrceri poffint fllt a fide afieim ejcillit
Cmo z 3 coi pl 5 o;r'traditoc fi cui placet
infpiciat Doctore3 fanctu li.iit.fume fi'
dei ptra genrtle 3 .q.l]c]c)cvi|*r fequenti
bus: ctinncniCt pluradicet b vnicum
eos d fortafiis copia libro:p no ba
bentnon videt obmittendu:q> quia in
bole tria fuut vt ibi notat que a tribus
celeftibus caufis Dirigumur:volutatf
actus itellectns actus z corporis actuf
quo:;: t>nctpin a Deo tm z imediateifC'
cudu ab angeloterciu a cclefii corpe
Dirigit* 0 a electoes z voluntates ime
. diate a Dco iu bonis opibus Dirigunt*
I j, Dicfte feriptura ^uerb* m* Cor regis
Jupplc:q5maiori potetia viDct pofle
freflficreeo minus alij non polfunt: q?
iu manu Dfii ct quocuuep voluerit in ^
clinabit illud* Cr aptus* Bene cfi qui
opamr iu nobis velle z perficere^ bo
na voluntate* Cognitio vero bumana
inrcllectiua a Deo mcdiaunbus ang^
ordinaf.Ca ^0 d ad corpalia ptin ^"(U
ucflntejcterioraliuc interiora ivfnm
bois venii^a a Dco mediitib^agelis %
Ctuedioquu
cdedib^cojpib^DiilpertranmrBicitei
briis oionifi^iiij.oe oiuinis iiomim*
q? coipa celcftia fmit caufe eo;r que iii
bocmfido fiut: no mneceffitatc infe^,,i
rentia.Ctcumbomo iit ozdinat^fm'^
cozpusfub co:eibu3 celeftibus.fm in\
t)a .jpter incoucmemia ^ neceflario fe
querctur ♦ vr rup:a tactum elt ctrca rc
pzobationem p2imi erroats.qz videl^
cet tollcrcf ratio meritlz oemeriti imo
gFezgfiezqp oe^maloc uFo:^ aucto:
ectzpraaUa/Jofatiific oino refutat
F
tellectuvero fub angelis, fm volutate j q: nibil e,fc6m que accept65 etia (5zc
aut fub Dco porefl: cotingere q bomo
fp:et3 infpirarione oei ad bonii z illu/
minatoeboniangcli oucaf affectone
co:p 3 li ad ea ad que influentia lumia
riuccliinclinant vt z licta volutas ^
intellectus malitiaz errotib^inuoluar
j^on ell aut polTibile bmoi erronbus
quib’ malefici irretiti fimt ec influen'
rqs luminariu celi inuolui licet ad fu-
Dcndum ranguine5 vel furta aut latro
cinia vel etia incontinentias peflTimas
perpetrare polTit quis e)c illis inclina
go,oicit i omef.epipb. atblit a fidcliu
co:dib^vt fatu alic|d ce Dicat z I5 15 opi
nio videaf cade ee cu pzia q e plaetari-
o:p,z b ,fpF cade icoucnicnria q vtrobi
cp cernutur.tri funt Diucrfe qntu inter
fe oiuerlificarur vis fide?: z influe^ gc
neralis fepte planeta^,^! aute elliec
fatu ee fm quada Dirpofito5 flue ozdi
natos ca;: feoa:^ ad ^ducedu effectus
Diuinit^puifos.l^oc mo fatu vere ell
aliqdeoq^puidctiaoeip caufas me
Dias cjceqf fuos effect’, l^n illis videU
ri lient etia ad alia quedam naturalia ^^ipet q feois cauf fubduf I5 i aliis no vt
(Etiavt guil.in oe vniuerfo oicit. p <^e crcatio.aiac gfificatio z gFe collato.
oepientias babetur li meretrijc nititur^
platareoliuamnon cffici ur fructife¬
ra que tamen per caflam plantata fru
ctifera elficif.Ct aliquis etia medicus
in fanando.z agricola in plautado. et
miles i ejepugnado aliqua eic imp:cf-
fione celeitis corpis efliciut q ali| eria
eafdem artes bntes efficere no polfut
dTcrciaviafumiturecrepzobatoefata
lium effectuu. ^bi notandum fatii
elfe aliquid vnomodo catholice alTe-
nt,?Slio modo alfcrere e omnino be-
reticum,^i cin fatu eflimetur eife
eflimatiouem quoiuuda gentiliu z eti
am quomnda matbematico:g q puta¬
bant ^ eevi politionis lidcru caufare
t ur infallibilirer Diuerlitar mos.ita <$
talis efficeref nccelfario malcftcusvel
virtuofus in moribus q: talem eu elfe
caufaret vis q in oifpolitoe lide;i fub
qua talisvel conceptus vel natus eet
ppbendercf. €t illam vim vocaucrut
noie fati,$ed q: illa opinio no tm ell
falfa immo bcrcticaz omnino oerella
licet etia angeli ad gFe ifuliones coo
perari pnt intdlcctuzvolutatis capaci
tate illuminadoz oifponedo.z lic qda
ordinatio eifectuiivnaz eadeoF P^oui.^
oetiaz etia fatu,§)i em cofideraf
l oeo.lic DF^uidctia,ri at fm ^ e i cau,
fis medijo oidiatis a oeo ad eifect^ali
qs^duccdo3ficb5r65fafi,(£tb mo
]|)oeci^ioqucs De fato.iiij,De pfof.oir*
]Faru ell reb^mobiUb^ inbercs Difpo
litio p qua ^uidetia fuis qq? nectit 0:
DiniD^^ed m feti Doctores b nomic
vti recufaueFt ^rer cos 4 iUd advini
politonis fidc^ retorqbat,^n aug.v*
oe ciui.Dei Dicit.^t ^rerea quife^ ref
bumanas fato mbuit.qr ip nn Dei vo
luntatcvcl poteftatefatuvocat fniain
teneatz lingua corrigat, pater etia ep
premilfis tacita rerponfio ad qlliones ,
an omnia fato fubd arur.z an etia m a
leftcorumopa lUifubdaf.d^uia lifa
tiim Dicitur ordinatio cau fccuda
rum ad effectus Diuinirus prburfos.u
vbi oeus oirpofuit p caufas fecundas
*0ars
^duccrc effectus talcs^flc (u$ fubduE
faro.hfubdutur caufis fcbfs: ITc a oco
G 2 dinatfstt fuut mflucutie cojpoir ce
left:iu,€a vero ^ imediatea oeo fiunt
vt eft creatfo rc:;:* 0 io 2 fficatfo fUbarum
tpualiu-z aha bmoi non fubdut* ( 5 t ^
cftqbofcitl5oetf’vbiTup:a^ca que
! 'futpnme oeitari ^ppinq fatalis 02 dis
”jmobfUtate ejccedur.^^n maleficomm
t opa q? no fubfunt fc^fs caulis cu tfia
I pier curfum coemz oidine nature euc
nfur*Jdeo nec fato ficaufisalqs quo
ad eoyojfgmencceliario fubdunrur*
/ ^nfe^nter ^ nec bmof malefi
Ic Mco:^opapofTfnto 2 trtautcauf 3
/Vf a fubltatiis fepans ^ funt mo
tojis ozbiu feu cozpo;: ccleftmicums
opmfonis fuft '^fmcen«z fm fequaces
bac roe moti.q: em fubllltie Ule fepa^
te altiojis funt f>tutis aniabus nris z
ab fpa ala fnterdu cu fuerit m fua ima
ginatoc ad fola quada appiebenfion^
interfoic circa aliqb ejctrinfecu imura
tur cojp^^^iiu.lnterdu etla allenu feu
cKirlnfecn.vbl gra* 5(!li4s ambulans
fupia trabe In alto pofita cadit oe fa^
clli.q: imaglnaf cafum c]c tlmoie.nou
ante caderet fi elTet trabes Illa pofita
fup terravbl cafum timere non polfet*
'%tc ad fola appzeben/ione anie incale
felt cojp^vt In CGCUplfcetib^vel Iratis:
aut etia tnfrlgldaf ficut In tlmetibus*
poteft etla imntarl ad aliqua egrltudl
nem puta fcbie vflepja eje fo 2 tl imagl
nationem app:ebefione ad talef cgritu
clnes^-t ficut circa coip^^num ita et
circa alienuvt Illud unuitf ad fanlta^
temvcl egritudlne* z 5 ponit caufam
etla fafcinatols oe qua fuplus tactu e*
^t q: rct5m Ifiam pofitlonem effectus
malefica^ haberet reduci ad mototes
ojblu licet no pclfe ad lpa| co:pa cele^
fila/Jdeo vltra iUa ^ Ibi tacta fut,^l-
camus adhuc q talla fic contingere e
impofiibile.qKumoto:esoiblu fim
p:ima
fubfiatle Intellectualeo-r bone non ta$
fm natura $tfni voluntate q6 patet
cp opatonlbus ad bonii toti^vni'
uerfi^lUa aut creatura cui^ ope rnagl
ce opatones ftunt.t: fi fit bona f m na^
tura no m potell cITe bona febm volu^
tatem*^deo no pot elfe Idem ludlclu
oe ambab^fublfatlis.tf t ^ non potell
elTebonafm voluntate pbaf.^am
pilare proclnlu all^bus In bis q fut ^
rlavlrmtlno efiallcul^lntellect^benc
oifpofitl:talla aut fiunt In bmol opati
onlb^maleftco:p.fiutcin vtln feda pte
opis pt^^ltplurlma bornlcldla/om^
catlones.puero^z lumcnto? ocdfio
nesz alia maleficia peuratur» vn vteii
tes blsarrlb^maleficl a malefaciendo
votanturmo ell ergo bene olfpofita fc
cuduvirtute talis Intellectualis natu
ra culus aujclllo bmol artes malefica
ru Innltuf.licet fit bona fm natura, q?
b) effez Illud oia appetutvtcuilibet i'
tuenti patet.lte no ell intellectus be*
ne olfpofitl familiarem elfe fceleratls
z eis patroclnlu e)cblbcrez no qulbufi
O3mvirtuofis.'^ul^auroplbu0 male
fico^vtunturbonifiies fceleratl quia
3 fructibus eonim cognofeuntur. '^u
elllo aut fubflantlarum oibes moueu
tlnm:lnbonum quellbetcreatura icU
natur a narara.licet coirumpatur per
accidens fepe.ergo ille fubftantlenou
polfunt elfe originalis ca maleficaruj
^:ctcrea Intellectus bene oiTpofttl ^
reducere bomines in ea que funt bol
^rla bona que quidem funt bona ro
nis.abducere ergo ab IfUsz pertrabC'
re ad alia minima bona ell Intcllectuf
indecenter oifpofitl.l^er bulus autf
artes non adlpifcutur bomies allquc
profectum In bonlf rationis que funt
fclentletvlrtutes fcd In qulbufd35 ml
I ^Imls vc funt ocprebenfioncsz eperct
‘"xiz latronumz mille nocumento^r. er
^0 origo non eft a fabftantqs feparat^
CtttCllio quinta XVI
fcdabftlicjDaaliavirmtcnonbcne oi'
fpofita fcDmvirtutcm.*Ptetcrca no e
bene oifpolimsfm intellectum qui p
aliqua fcelera comifla piouocatur ad
au]cllium alicui ferendum» 33 oc aute
fit in illis artibus,'malefico^ma vt pa
tebit in ejcecutione ba;t fides abnegat
innocentes pueros occidur»^ubllau
ticemfepatequefunt oibium moto^
res:,jRpter fuam bonitatem no bis ma
Icftciis aujciliu piellant» (Concludedo
^bmoiartesficutnonpolTunta co:
po:ib’cclcllib^ita nec ab co:p motoii''
bus oHrLz cu necefle bflt o jiri eic aliq
i>mtc alicui creature collate. z illa eti
am no pot efle bona fct 5 mj voluntates
licet fit bona fcbmnatura.-rbmoi cre
ature fint ipi oemones* relinquitur g
eo^zvirmtc bmoi fiant nifi foualTifad
buc obdat friuola edimatio ^ eje bois
malicia concurrente fuper malefico»
verba cominatonat (imagines repofi
tas ad certu locu virtute quadam dcl
la:p fedrcntvt verbi gratia.qn malefio
cus oiceret imaginem aliqua repone
t)o»facil te cecam aut clauda et b eue^
niret.Cunc ideo eueniret talis a fiia
natiuitate ci:virtutc della;: foitiref p
ceteris bominib^talemvirtufem.qua^
tucucp alij' talia verba pioferrent et ei^
fentindructiperoifciplinam ad
rendu.adbuc tn efficaces in bmoi ope
ribus effe no poffcnt/;^d que fingula
refpondendo Declarabitur, "piimo q
eje malicia bominu bmoi effectus cau
fari no pnt.^ecudo q^^nec e)cvocib ^4
rucuncp bominu concurrente quacu^
9 condellatidne etiam ad quafcunc^
imagines»
I dT piimo qnon eje malicia qn
tucuui^ bumana polTint oziri
__ tooi maleftcozus opera fic oc
claratur.s^am malicia bominis fiuc
fit habitualis inquantum quiscjc fre
quentati^ daibu$ acquirit babitu iclf
nantem ad perpetradum peta non c)c
ignozatia nec infirmitate.vnde cenfef
peccare c)c malicia ♦ ^el fit actualis
malicia que Dicitur ipa mali electio q
etiam ponitur peccatum in fpiritum^
fancwmmun^potcd circa ifm male
ficum tantum emcere q talia operavt
funt immutationes elementomm et
lediones circa cozpoza indifferenter '
bominumz iumentozum abfc^affidc
tia alicuius altiozisvirtutis pzoueni^
ant quod Declaramr pzimo eje parte
caufe.fecundo eje parte effectus male^
ficialis.^as boc quod non poted bo
mo efficere abfcp malicia puta per fua Iti
naturalia imminuta: minus potedp
ipfa naturalia iam Diminuta. 'patet
cum iam fitvirms actiua etiam Dimi'
nuta.^ed bomo per peccata qualiter
cunc^ per malitiam comiffa Diminui'
tur in bonis naturalib^ pzobatur aii ^
ctozitate et rone. ^am Bronifi^diu.
ca.De Diui.nomi.Dicit.IBalus ed effe ^
ctus naturalis habitudinis], z loquiP
De malo culpe.^ndeetncmp nolcef
malum operatur illudlqubd fi opera
tur e)c Defectu operatur. Jiatio fic.
cutfe habet bonum gratic ad malus
nature.ita fe babet malum culpe ad
bonum nature.fed,per gratiam Dimv
nuitur malum nature vt fomes qui c
inclinatio ad culpam.ergo per culpas
a foztiozi Diminuitur bonum nature*
^ec obdatur fi Dicatur Dc fafeinatio'
ne que interdum pzocuratur cp inuul
tuationefeuinrpectione alicuius ve^
tule maliciofe puerum afpicientisvu'
De puer immutatur'tfafdnatur. quia f /
ficutfupza tactum ed.boc tantum mo
DO contingere poted circa pueros
pter teneram complejcionem. ^ic
autem loquimur dc cozpozum quo'
rucucp hominum etiumentomm ac
ctia elemetoi^z ad gradines imutatoes
^i quisvelit latius intelligere: ifpicf
ars
ct oocro:cm fanctum in qucUfonfbos
oe malo.^^^tru pcccam poflKt cojrum
pere tom bonu nature parte oe
mc^ elTcctuu malefidaliu oeclarat nl
e)c etfectibue oenemtur incoi5nin'onc5
caufe* ^nde ficut ilU effectus quo ad
nos qui fiunr p:eter ordinem nature*
create nobis note pervirturc creature
nobis icjnotedtcet non fint ^ne mira
cula ficut illa que ftunt pteter o:dine 5
totius nature create qualia fm potC'
flatem operatur ille qui eil fup:a oem
otdinem totius nature create qui eil
cieu6benedictus:rct'm qua 5 acccpto 5
oicifur.Cu es qui facis mirabilia ma
gna folusdta-t maleficiales citectuf oi
cuntur miraculoli inquantu fiunt ab
aliqua caufa nobis ignota-t pteter 02 ^
oinem nature create nobis nore,(F)c <\
bus elicitur q^virtus cozpotalis bois
ad buiufmodi opera caufanda non fc
c)ctcndere potefl que femper boc bs n
caufa CU 5 fuo effectu naturali nota fit
naturaliter abre^admiratoe, 1 gp effe^
ctus maleficiales poffunt aliquo mo'
co Dici miracula inqoanmm noticia5
bumanam ejccedunnpatet ejcfe ipfis
cum naturaliter non nunrpatet z per
omnes ooctotes * pteferti '^fuguilinu
in lidjcvidij^q^Ybi Dicit.^£^ magicif ar
ttbus fiunt miracula pleruq 3 fimilia 1 !
lis miraculis que fiunt per feruos oei
(£r iterum in eodem Dicit,‘jBagi facf
I ^ unrmiracul3perp2iuatos contractuf
-Viboni crifliani per publicam iulliciam
mali criiliani per figna publice iulli>
cie que omnia fic Declarantur,0a iu-
(licta Dinina eil in toto vniuerfo ficut
lep publica in ciuitate, Wrtus autcre
ature cuiuflibet invniuerfo fcb3vtvir
tus alicuius ptiuate pfone in ciuttate.
;f deo boni crtlliani inquantu p Diui^
nam iulliciam miracula faciunt Dicu^
rur facere miracula per publicam iu^
rnciQm.JH9iFKsauiC5q2opcr3tttr ej:
ptiina
pacto inito cum oemonetoicitur ops
ri per pjiuatum contractum quia opa
turperoemonem quifua naturalivir
tute potell facere aliquid pteter 02 di^
nem nature create uobis note per ^^tu
tem creature nobis fgnote.-t erit mira
culum quo ad nos fcd non fimplicif.
quia non potell operari p:ctcr otdui^
totius nature create er per oesvirtutef
creaturarum nobis ignotarum, $>ic
em folus Deus Dicitur facere miracula
^ujeta illud.dTu es dcus qui facis m(
rabilia magua folus.?Bali aut criilia
ni facmiir per figua publice iullicie. d
cutiuuocando nomen crilli vel ejebi^
bciido aliqua facramenta.fi cui placet
iurpiciatranctum Cbomam in ptima
parte.q.c;i:i.ar,i{i).porefl etiam attede
re ea queiu fecunda parte operis.c.v)
Deducentur inferius. Confeqnf ^ nec
pervoces zverba concurrente virtute
ildlqrum,
mum q» nec e)c vocibus qu®
ucunq^bominum concurreii
_ quacuuc^conllellationc fup
quafcunqp imagines. 0am cum intel
lectus bominis buius Difpofitois eil*
^ cius cognitio cp rebus caufatur CU5
intelligentem neceife fit faurafiuata
fpecu lari.^on ell eius conditio q> cp
fua conceptione feu intellecmali ope
ratione intrinfeca vbi illam folam per
'^ba epptimeretres ab eptra beat cau
fare.aut q conceptio intellectus eppP
fa perverba baberent cotpota immu^
tare.Cales em bomines qui tale3 ba
;j{berentvirmtcnon elTcnt uobifeu vni^
/fpecieitfed equiuoce Diceretur boies*
VPteterea ii Dicatur q illa efficiut per
j;^erb3 concurrente virtute ilella:^: a m
tiuitate vude contingit q pzc cefis bo
■ miuibus Dum ^ferimtverba q per il¬
la aliqd etficiut cu in aUj etia ^fcrctcs
eade no polTent aliqua trafmutat6ne5
cfficeie.qtvirt^iicUa^a natiuttateets
tteuarmr
A
4 c
l
Cutdlio quinta
xvn
Ito ocfcmft. qc ^ccdcntft»’ rtla ci
falfa e]c rcpzobatione triom orop.pla
netar^oi^.gertetiUaco;;*! fatalem o:d<
nem ponentia.l^teterea ca5 verba e)C
ptlmant mentio conecpm.et cozpota
celedla non pofTunt impnmete Intelle
ctu5 nec etiam eo:p mototee nlli per fe
ebfc^ motione co:po:p cclcftm intelle
cmm vellent lllomlnare z boc folum^
modo Heret ad opa bona« quia ad ma^
la perpctrada no lllumlnaf Intellect’:
l|obumb»f qbno edolflclu bonozu
fplrltuu § malo^.ldco patet q> It ver
ba eo:(z aliquid emclutboc non ed vl^
Cpie allculuo co:pla celcdlo ^alTlden
tla allculuo vlrtutlo Intellectlue ^ ctl^
am ‘t n Iit bona f m natura no tam pt
ede bona fcbm voluntatem Inquanm
femp ad malum macblnatz talte erit
oemon»vt fupta odcnfu3 ed»(Et <$ nec
per ymaglneo podlnt talla efficere qfl
cojpoza celedla fup l^af aliquid Indu
erent quia bmol ymaglneo quantum
cunc^ caracterlbuo z dgurlo Itnt lnli{3
nite funt effectue bomlnls operantis
perartcm.Celedla autc5co:po:a effe^
ctus caufant naturales culufmodl no
funteffectus malelico:pqul olcnntur
maleficlales.vfpote In malum creatu
rarum pteter confuetum otdlnc nam
ptofillentcstvnde nibll ad ^olitnm*
l^zetcrea fupta od^fum ed ena ^jou'
pilees funt vmasiies.adrologlce z ma
glce.que etiam ad bonu aliquod p:^
natum obtinendu z non ad cotruptlo
nem otdlnantur. >Baleffco?!atyma'
glnesfunt omlno alterius cum femp
ad nocumentu cremra^t z c)cocmonu
ludn ad allque locum occulte reponu
tur vt ocfup ambulantes aut oomtlc^
tes ledanf vt ipe malefice fatenf.vnde
z ab l^ls oemolbus cfflclut 4c4d cau^
fanttno ejtcotpo:^: celediu Induetqs
?!d argumeta/tfOd ptlmu olctu'^U0u
dlnl cd mteUlscndu q caufa oeptaua
tlonls bots redit ad bois voluntatem
(tent ad eaura 5 effectu pficlente^ p:o^
ptleolclf e^ caufamoikaut edeaufa
effectu pmlttentc vel oiTponentc 5 vel
coclllanteaut ^Iplent^dbusmodls
f,pclllatlue,olfpontltte. z ^ceptlue
abolus Dt caufa pett z oeptauatlonls*
^e’ aut folumodo pmldlue 4 mala q
mittit ^ter bona. Jujcta 52ug.i eneb*
Byabolus at olfponlt Interi’ fuggerc
do pfuadlt Interi’ z ejcterlus aenus IM
mulando.^zeceplt aut bis 4 cl totali
ter fe fubdlderut vt funt malenci;4buf
no ed opus Interl^lndlgarl ^ tm ejcte'
rlus zc.€t p boc etla ad fct55 ^ qulllb 5
ed caufa fue mallde olrecte intelllgeu
do.^t ad ^batlones patet eade rerpott
ITo.qula IIC5 repugnat libero arbitrio
moneri p modu pclplentlsmo autem
p modu olfponentls.^Bd tercld.
tus ad virtutes aut ad vicia oirpofitl^
uepoffunt caufarlablnduentliscot^
po:;rcclcdlu.‘tcaplfmot’p quadana
turall Inclinatione ad virtutes buma^
nasTvlcla.opaautmalefico:;: qzejcce
dunt coem 02 dlne nature.ldeo lUls Iti
fi uentffs fublacere no poffunt. ';^d qr
tum Ide p3t5. q: funt caufebumanoi^s
actuum co;pa celedla. ^ Illa opa notf
funt bumanlt’ adlnuentl. Md 4ntum
q>moto?cf otblu pofflnt Imptlmere lif
animas fi Intelllgaf Immediate fic im
pzlmunt lllumlnado ad bonu^t no aci
maleficia vtfupta tactu ed.^l aut In^
telllgaf mediate tuc lujcta Infiuctlam
co 2 po:p celediu Imptlmut Indirecte et
olfpofitlue.M fe)ctu.boc <$ oemones/
fm certa augmenta luneboief veicanc,
ptlnglt ^ter ouo/pnmo 4dcm ad b v^-
vt Infamat CTcamra t)cl.f.luna.vt l^lg
ro.r Crlfodo.olcut. Sedo qi cum no^
pofflnt oparl nlfi medlantlb^ nallbusT
ttutlb^ vt s.olctu ed. Ideo pfiderant
cotpopaptltudlnes ad effect’Induci '
dos z qt cereb^ ed bumldlfflmu olm
c
/J
Pars
partiu comfs vt t n^mra
lC 9 oc 0 *ldfo majcimc fubijaf opatto
ni lunc 4 eic fua ^:ictatc b 5 mone bu
nio:es. Jn cercbzo at pficiuntur vires
«iales.^ft ideo oe mones f m certa aU'
gmenta lune pmrbat bois fantafiam
qn pftderant cercb:;: ad boc oirpoiitii*
^d aliud <¥ oemortes aduocati in ccr
tie pftellarionib’ aduenidt.faciut p:o
pter ouo.^no vt boies in bunc erro^
rem inducat ^credut aliqb numcec
;in ftellis.Scoo qt pfiderant Pm aliqs
maglS
'^‘"'‘^idTeoifpoiitam adeffect^^dbusad'
kocanf/atd terciu q fient oicitWug^
J>t)c]cvf.t)cciui,t)ei,*pervaria genera la
pidu5berba;t ligno:;: aialtucarminu
, -tinilrumcnto:;:mulTco:pt)emone 6 al
liciunf no vt aialia cibis ^ vt fpus ftg'
nis inquanttt.f«bcc cis ejebibef in fig-
num omini bonojif cuius ipi funt cn
pidi* Camen q: fepe obiieit q oemo^
Ites pofTunt impediri p berbaf z armo
Hias a vejtatoe bominu vt in argnm^
to allegaf ocfaul p armonia citbaris.
10 nmtttnf oefenderc q alidpoflTcnt
^eems malcficialcs^ducere pcerraf
berbast occultas caufasabfcp au]c^
Ko oemonu tmmodo|e)c influftfa cot'
po;r cclcftin que pluo polTunr imp:^
mere in bmoi res coipalcs ad effectuf
cozpales qua in ipof oemones ad pio
ouceudu bmoieffecmsmakficiales.
Jdeo latius cu (it refpondendu eil ad
nertendum q^berbe vel armomenon
poifunt fua narurali^race totaliter e]c
dudere vejearion^ qna Dyabolus poP
fit bominem vejeare fi fibi pmittere? s
oeo vd angelis bonis^pofTunttamen
illam veicanone mirigarect ita paruo
poiretciTevcicatiotlla q^poflTenteSpe
nitus crcludcrc.^ boc faceret no ag^-
do in ipm oemonem cu iit fpus fepa-
tus in quem no pot naturaliter agere
qtiodcotui cotpus.logedo io ipuu»
pjima
, vejcatom a oemone.gimnis eifi cabfa
fjlJimtme inane ^ducere pot effectum
iintenfiojcm in materia oifpofitam m
{non oifpoiita^cui z pfonat illud
'jLf.oc aia* 5 Bctus actiuo;: funt in pati^^
’ te ptediTpoiito.Bcmo aut eft agens Ii
mitate trutis.g vejeatione intenfio:^
facere poteft oyabolus in boie oirpofii
to ad illa vejcatione fiue ad illt> ad qd
oiaboluo intendit adducere q in boie
oifpoiitionis contrarie* "puta oyabo
Ius potcftve)care inteniius paiTioc me
lancolica bomine oifpcfitu ad illam
^ boiem ptrarie oirpofircifirerm cfk
auiq>bcrbeetarmonie multupoifut
imutare oifpo (itione cojpis, z eje pnti
motos fenfnalitatis.boc p5!oc berbis
cu quedam inclinant ad leticia quedi
\ad trifticia*-: fic oe alijo. I^oc etia ptj
. /t>e armoniio per pbm.viij.polii.vbf
^'^vulr q^oiucrfc armoniebabent^oo ^
care biucrfas paifiones in boie. I^oc
etia5 refert l^oerius in mu(ica fna. €t
auto: oe onu feientia;: vbi loqucs oe
vtilitate mufice oicit q^valct ad curari
dum vel alleuiandu oiuerfas infirmi
tates.if t ita patere pt q ceteris parib^
fit veeario oebiliot.l^on atvideo qu 6
berbevelarmonic pofTint in bomine
Oifpo fitione aliqua caufa repter qu 3
bomo nullo mo pofTeta oemoneve-
)cari (i tamen pmittcref* quia oyabol’
monendo folum motu locali vapores
z ipfos fpiritus inordinato motu pof
fet bomine multu ve)care. Bcrbe aut
vel armonie nulla oifpofitione caufs
re poifent in bomine fua naturali ❖m
te per qua ^bibef ocmon predicta c 6
motionem facere.Cotingittameqnc»
q oyabolo no pmittif bomina vejcarc
nifi vejcatione ita parua q p aliquam
fortem oifpoiitione ad cotrariutollc^
rctur totalitcr.-z tunc aliquc berbe vel
armonie poffent corpuf bois ita ad ca
(tatiUQ) oifponcrc q illa veitatio toes
queflio ferta
XVIil
liter amoocref.verbi gratia.l^f abol’
qfia pofTctbominJ vejearr vejeatione
trimeieitaoebiUter^ p aliqaaeber^
baevel armomaequebaberctit cau'
fare oilatarioti^ z oirtultoncm rptrica
um 4 fuftr motus prrarij.trifticie tota'
liter ammoueref tlla rri(licta.£^ aut^
?lug.li.M\oe,t)octri.cb:ifti.?<iemu8rli
gamrastquedaalia oe^busibiDif'
fufiuo fertbit boc attribueno arti ma^
gicc.boceft$tum ad illud q^uopof'
fimt c)c fua naturali ^tutc.qb patet c)c
boc ^ oicit nc,?Ed bo c genua ptinent
orneo ligature ate^ remedia que medi
C09 ^emnat oifciplina.^n quo fatis
parer qp illa condemnat ^tum ad vfu5
refpectu cutuo nonbabent aliqua cfTi
eatiam eje fua naturali virtute. <0uan
tum aut ad illud qb.|.6icgu.ca^.jcv|,
babef .iCb iaul 4 vepbaf a oemoe al'
leuiabamr q 5 oauid citbara peutiebat
coiS eo « qi» fpirit’ mal’ recedebat zei
i^iendum ^ bene ve^r cil q» p tactU5
cibare ttute naturali ilUuo armonic
alleuiabaf aliquantulu afdiaio faulif
fnquanmilla arm 5 ia aliqualiter oul'
cojabat appetitum eiuo per auditum
perquam Dulcozationem reddebatur
minuoaptuo ad illam veration^. ^5
q> fpirituo malua recederet quado os'
uid cytbarifabat boc erat propter vim I
crucio quod fatio erpreffe Dicif in glo ^
fa vbi fic oicitur.(Erat oauid in caticio
itiuficio erudituo oiuerfo^fonomm
rationabilia moderatufeo concenma. t
'^nitatc5 elTentic fignificat que varqf >
modio quotidie refonat. ^auid mali i
guumfpiritumiucytbara compefeu^
fttnon quia tanta eitet vio in cytbara: f
$ in ligno crucio qui in ligno crucio t <
co2da:p ejctenlione id eft venarum gc'
rebaturquciammuc pcmonco eifU'
0ebar*
. ©equitur quo ad ipfae male
ftcaa oemouibue fe rubqaeu'
tibu0.£tefe)ctaquo ad qucftC
ou^ z fecuudum membra.
/f( "pioiermetm^
I meica Difficultate quo ad ipfao
f maleflcao oemonibuo fe fubqcientib^
plura fuper mo dum aggrediendi bU'
infmodi fpurcitiao pouunt oifficulta'
ri.^primoe^rpartc oemoniozcorpio
ab eo affumpti ep quo elemento Iit il¬
lud formatum, ^cbo eje parte actus,
an femper aim infuitone feminia ab
altero rccepto.Cercio c]c parte tempo
rio z loci an potius in vno tempore $
in altero eieerceat. (Quarto an vilTbiU
ter quo ad circumffanteo fe agirat.€]c
parte mulierum an tantummodo ille
que c)c buiufmodi fpurcitqo procrea^
tura oemonibuo freqaentantur.^C'
eundo an ille que ab obffetricibuo te¬
pore partus oemonib’ offeruntCer-
Cio an remiffior (tc in talibus (pa vene
rea oelectatio. ild que omnia ad pUs
cum non (Ic refpondendu eo ^ tantU'
modo generalitati ffudem^-iinfecu-
da parte operio illa ftngula p eo^ ope
ra e)cplananror vt patebit i quarto ca^
pitulo vbi oe lingulis modio fiet mc-
tio.ideo ad fcdm principale tendam’
(£t primo cur in tam fragili feicu boc
genua perfidie inuenitur amplius ^
in virio.^t erit queffio prima genera'
lio quo ad conditiones generales ma
lierum. fecunda fpecialic- toiufmo'
di mulieres amplius inueniuntur fu-
perllitiofe z malefice. Cercia fingula
rio quo ad ipfao obffetriceo que oms
alias in malicia ejecedunt.
100 ad primum.cur in fejcuti
fragili mulie:pmaior mmtudo
tnaleficair repit $ inter viros a
«inMem (ncontrarfu argum?MOcdtt>
ccrc no c)cped(t;cu tpa c)cpcr(enf(a pjc
icr verbo:p z ftded(gno|r tcftfmonla ta
lia fadt crcdibnia«&kam’ fcjcu no oc
IbCcfendo bi quo oeusip magna fecit
fo2t(a vtpfundcr.q^oiuerfc a omcrfla
f^up bcc alTignanf roncs^^emp tamS
(n pimdpaU' pcozdates^vndc z p mU'
antfameto ipa materia bene I p:c
dicabiUo atfcctanrc^ audire vt ejcperi^
cntia fepe oocult oumodo olfCTctc p'
ponatur* ^am aUd uoctojea banc ra
cioncm tradunt* Blcut eifi tria effe tn
m; natura*lingua.ecclelIalllcu0 z fe
tnlna.quemedlu In^bonltateautm^
llcla tenere nefclunt*^ vbllimites fuc
pdltlonia e]ccedut*lbl quenda apicem
z fupzcmu gradu In bonitate aut ma^
Itcla vendlcat*ln bonitate ddem qua
do a bono regunJ fplrlm vnde z opti'
ma funt*3n mallcla i>o qH a malo fpl
ritu regunJ vnde z pelTlma efficiutur.
|0e lingua em patet cum eluf mlnllte
rlo pluria regna iidel ]cplane funt fub/
tugata vn z apfls ppi in Igneis liguls
fplrltulTanctnsvlffle elt*l^t3 z In alqf
rapl^lbuspdicatotlbuequotidle Utt
gua canu vulnera z vlcera languentis
labari llngentc6*lu)cta lllud*lllngua
canu ruo;z ejc Inimicis animas eriple^
tes.l0nde z t>u;c z pater ptedlcatom3
otdlnls tn Hgura cattull latrantis z ac
cenfam facula In ote gellantts pmoti
Urams eH vt fuo latratu vfc^ In pfens
babeat lupos beretlcos arcere a gregi
busoulu]cpl*'patet ^ejc quotidiana
cjcperientla ^ vnlus viri pmdetls lln^
gua Interdu infinito? bomlnu ftragef
ptepedlf* ^ter que non Immerito In
cius pmendatlone <5alomon ^uer*
t>ccimo*plnra ceanit*3n labijs faplc^
tis Inucnltur faplcnti3*(Et ite?.' 5 !rgC'
tum electum lingua lulll: co: Impio?
pio mbilo* 3 lterum*labla lufil erudi'
ont plurimos; qui aute5 indocti funt
p:ima
fn coidls egefiate mo 2 lenf*Cnlur cao
fa ibidcm*)cvi.rubdif.da bominlseft
I f piepararc anlmu z eeu gubernare Uti
^guam*Bcmala toUngua iuuenies
Ecci*)c]cvlii*linguatercla multos cs'
moutt z oifperfit illos a gente in geii'
tem*cluitate 0 munitas t>efiru)cit*c oo
mos magnato? efibdlt*(£t olclf ligua
tercla eo? 4 inter ouas ptes cotrarlas
incaute vel maculofe loqulf* 30e fe^
cundo*f*ecclefiallicis itelllge clericos
. et religlofos in vtroqjfejtn. Crlfo.fup
illud* (Eleclt vendentes ^ ementes oc
, templo* $5lcutom[n^nu a facerdo
Hj, tipita^mnjem3Tuab'^egredif*^ic
ro*in epfa ad 0epocima*0egociato
rem clerlcu er Inope oiultem er Igno^
biU glonofum quafi quanda pelle lU'
ge, (Et beatus Sern*omcl’*rriii«fuper
(L'ant*loqucs oe elerlej olclf*Sl infur
geret apertus beretlcus mltteref foiaf
et arerccret*li violentus Inimicus ab'
feonderet fe foifitan ab eo boni* ^uc
I vero quo abi)cient aut quo abfcondft
' Ce*^mnes amici z tamen oes inimici
omeeoomeiUciznulli pacifici ornes
ptorlml r omnes que fua funt qrunt*
i & alibi nolln ptclati facti funt pilati.
J noitri palloies facti funt tonfotes* ^t
loqulf etla oe pielatls rcUglofo?quf
onera grania Inferioiibus Imponunt
Digito 5t fuo minimo no tangerer* ^t
(5rcg*lnpallo*Diclt.^emo amplius
inecclefianocet^dpuerfe agens no
men vel otdlne fanctitatis babettoelw
quentem nacp buc redarguere nullus
ptefumlt.-t Injerempld culpa vebemp
ter ertendlf qn p:o reuerentia otdlms
peccatot bonozaf* ^e religio fis etlai
Dicitbtus '^ug.3d l^incentitt Dona»
tlltam*^impllclter fateoz caritati vc'
Ure coza bno Deo nro 4 tellis efl fuper
anlma3 meam er quo Deo ferulre cepi
quoniam Difficile fum erpertus peio'
res ficut z non meliores $ qui in mo/
queftio fcm
XIX
na(lcn|0 ocfcccrunt antp:ofcccmnt. /m rtouo tedamfto in feminie chracit
©c moUc^z i>o maUcla oilTcrif, €ccd/ vtm i>guiibas 'i alijs faneris fcitiin^a
ppv, ^on cft caput ncqnfns foper ca* ^ pfiidas gentes -t regna ab ydolatric
put coIubrC.-i non cft ira fup iram muj enim ad jepiana religione oedu)ccrur.
iieri 0 .(r 6 ino 23 ri leoni z Draconi plus
placebit^ babirarc eu muliere nem,
(Et inter plura que fequunf et pcedut
ibidem oe muliere nequa5 concludit.
g>:eui 9 cft omnis malicia fup malici
Si40 inlpicerc velit l^inc.in fpe.by
fto.li,)C)cvj.c 9 .i]c.De regno vngaric per
gilll icpianiiTima.Ct oe regno franco^
rum p lotblidc virgine z clodouco dc
fponfata infpiciat-i mira inueniet. vft
am mulieris.^inc (Trifofto.fup I lBa quecunc^ vitupationes legunf in coit
tbcu.j:ijc.^on c^pcditnubere,d§tnTcn cupifeentia carnis interptari pnt vtfp
aliud cft mulier ni ij ami citie iiUmica./
^ iUdfUgatntfsij ena m eccllailirm aTii m
riffuYaitsrrrmraffd: trcMdabil^^^
rtfta0;DOtficft(cujjericu^
Ic bctrtmcntu. malu nature bono cp"
lote DtPict a.ergo ii biinitter e Uia p'gg
mulier fi carnis peupifeto intelliga
tur.f ujeta illt>, Inncni amariot^ mot
tcmulierc.-r bona mulier fubiccta car
nis concupifcetia.Sutc alij alias ro'
nes alTignates cur in maiotc multitu'
dinc repianf femine fupftitiofe ^ vir<
^catumeframo^j^ vc^j z oicuteftetrescaufas.#:im3eft4«
Jiloaii«u neaflpiaeft; vt aut DimiH fine funt ad crededu. z qt pticipalitcr
t^ntes ^ulFcfia faciamus aut quotis
djandff puguars babcariius.Culli^ t>c
niqjairfbctdticc oicit, Biros ad vnu-
quodep maleficium iingule id cft plu
res cupiditates impellut.muliercf ad
Demo qrit cozrupe fide.ideo poti*' eas
aggredit. Bft z€cci.]ci)c.(Bui cito cre
dit Icuis cft cotde z minotabif, ^c6s
caufa cft q: a natura ^ter flu)cibilit3'-
tern pplepionis faciliotis funt irnptef
cupiditas vna Ducit .iconis ad reuelatoes capiendas pim-
muliebtiu em vici^oim fundamciv/ pteffione fepato^t fpirituu qua pplcpi-^
tum ^auaricia.t Senc.in fuis trage oiic etia cu bencvtunf mulm bonefut
dijs./iut amat aut odit mulier nibil)ff cu male peiotes funt. Cercia caufa q:
tcrciu DcdtfTc cft: flere f^ina eft men j lubtica bnt lingua.t ea q mala arte fd
dacium.Buo genera lacbtymaip ba^ ' unteis coparibus feminis vit celare
bentur in oculis femina?, veri Dolotiff polTunt.fecp occulte cu vires 116 babe-
vnu.infidia? aliud.mnlier cu fola co */ ant p maleficia vindicare querut faciU
gitannala cogitat, ^c bonis aut mu'^ tcr.BnCccl.eicv.vts.Comotarileo
lieribus tata laus eft vt ctia beatificaf
fe viros Icganf z falualTe gentes tertaf
z vtbcs.Batct DC Inditb Belbota et
*l 4 )cftcr. Bine aprus.iXotint.vq.Si
qua mulier babet vi? z bic cofentit ba
ni z Draconi plus placebit^ babitate
cu muliere ne^.breuis pmis malicis
fup malicia mulieris. ^te5 pot z addf
illa cu flujcibiles funt id citius puerof
Dcmonibus offerre pnt ficut z faciunt
bitare cu illa non Dimittat vi?:fanctifi ^fit z tercij alias rdnes alTignates qs
catus cft em vir infidelis p muliere fi' pdicatotes caute oebetrponete z vice
deleni. Ideo (Ecci.j:^:vi,o:. lEulicris rc.g? licet in veteri teftamcto feripture
bone btus vir nuer^ em anor Dnplc]c. vt plurimu mala loquaiif dc mulieri-
JHUlta ibi narrat laudabililfima p tp bus z boc ^tcr ptima puaricatricem
IU pene capim DC etcclletia bona?.<Et mulierem.f.cuam z imitatrices ei’ ta
4 )ucr»vlno* BcmTierifojti.qpiactia incucjcpoft in nouotcftamcntopto-
c iii
ptcr nuitatione nommis vt cwa i auc«
(f t VI ait Iniero, Com qt5 iiunlit ma^
M maledictio euc: tonimabllriIitJ?ene
dictio maric«'^nde plu:ima z femper
laudabilia fuut oc ipis pjcdicada.^s
quia adbuc modernis tempibusbee
perfidia amplius in mulieribus ^ in
viris inucni^ vr ipa ejeperientia oocet
curiofiuscaufam inueftiitando vitra
p:cmiiTa oiccre polTumus q^ in omni'
bus viribus tam animem co:piGcu 5
imt oefcauofe non mi>: n plura male
fteia in eos quos emulanf fieri p:ocU'
ranr4(]prum em ad intellectu feii ad in
tclligendum fpiritualia alterius vidc^
tur elTe fpeciei a virj cui auctomas et
ratio cum varijs feripture eccplisal'
ludit.dEberenri^ait. Tl^uliercs ferme
\^ueri leui fententia funK(£i lactan
tTu6.u).infiitutionu» ^un^ ali^ mu^
lierem pbilofopbia fciuilTe nifi terne
lle 6 .€t‘p 2 ouer,jci.quali oeferibens
muliere oicit. (Eli circulus aureus in
nanbus futs: mulier pulcbra z fatua,
hiatio naturalis efi. qa plus carnalis
viro eiciftit vt patet in multis carnali'
bus fpurciti|6.qui etia Defectus nots'
tur in fotmatione pjime mulieris cu 5
De cofia curua fotmata fuit id efi i5 co
fta pect 02 is que efi tona z quafi corra
ria viro.€]c quooefectu etia p«>cedit
Q cu fit animal imperfectu fp oedpif.
‘pjopter qt5 fp occipit Otbo infirurt
iufidias lacbtymas 'tc.€i illud.Bu fc
mina plotattvi^ occipe labo:at.*pat 3
tn vro 2 C ^ampfonis que multu infc'
lians cum ad oedarandu fibi^bleu'
ma^ypofitumfodalibusabco ejcpoii
tum ds rcuelanii-t fic occepit. ^>afer
t in prima muliere q e)c natura mino
rem babent fidem cu oiicitferpcnti rn-
terrogantf.quarenon ederent oe omf
Bgno paradifi. refpondir.oe omni zc^
iicfo 2 tc moziamnr i quo oftedit fe ou'
bitarc^ non fide babere ad verba od:
p2ima
qoc omnia etiam etbvmologia nomi'
nis ocmonfirat. ^^l enim femina a fc
‘zminus.quia fpminotcm babet -tfer
nat fidem z boc e)c natura quo ad fide
litate.licet e]c gra fimul z natura fides
in beanlTima virgine ntin^ oefeccrac
cum tamen in omibus viris oefcdlTct
tpe palTionis )cpi. ^Bala ergo mulier
e;t natura cu citius in fide oubitat etii
citius fidem abnegat q6 efi fundamc^
tiim in maleficis,feu3ntu5 ocnic^ad
aliam potentia animc.f.voluntatem.
eje natura cu odit alique que pzi^ama
uit tunc efiuat p iram z impatientia 5 .
z ficut marif efius fp bulit z currittfic
falis efi rota impatiens, 'illudit butc
rationi anctotitas oiucrfa (Eccfi.jcjcv.
I^on efi ira fnp ir3niulicr^(Et$)enc.
tragefi.vii).|0ulla vis flamc tumidic^
venti tanta nec teli metuenda t 02 ti qn
ta cum coniunjc viduata redis ardet cr
odir.paret in muliere que falfe accofa
uit rofcpb z icarcerarefectt. q: noluit
fibt in fcelusconfentire adulterii.(5c'
nefis.ytrjc.iEtreaera potilTiraa caufa
oeferuiens in augmentu maleftcatu i
oolo 2 orum oucllum inter maritatas
z non maritatas feminas z viros imo
z inter ipas feminas etia fetas: 4d roc
oecereris.l0idc6 em in (gcn.qnanta
fuit impatidia z iunidia fare ad agar
pofi^pccpit(0cn.)c)ci.do3ta raebet
ad lyam^ter filios quos no bebat
racbcl 0cn.]C]C)c.(Bnata anne ad fene
nam fccnndam ipa fterili ocntc.i.^C'
gnm.i.(0uara marie ad moyfen.^u^
mcrt.)ci|. 10n murm orauit z ocfrajcit
moyfi ^tcr qd efi Icpta pcufla.'(0u5
ramartbeadmagdalcnaipfa fedente
z martba miniftrante lucc.p. 10n ct
(Ecci.]cic]cvrf.Cr3cta cn muliere oe bis
que emulaf.qfi otcatrnon efttractadu
cu ea q 2 fp cmnlatio id efi innidia e in
mala mulicre.lEt que inter fe ficagita^
(or c^uato mag^aduerfiis viros.(&U9
qnefHoJ^xt^
re etiam vt narrat 10 alcrm 0 . 5 ^o:ony^
us rc)c grcco^ t)(c qua moztuus eit
)cit 'i.coiicio fratri fuo,ad fnmma feli¬
citatem nibll mibi oceiTet fi mibi fem
per v)co: oefiulTet. Coi leoncius* €t
quo v)co: obdat felicit3ti.€t illc.HlRta
riti boc om« fciunt.(Et Socrates pbs
fnterrogatus (i t)Uc«Jda elTet vjco:. J\e
fpondit.Sinon capiee foUtudo arbi
trans cjccipiet. bic generis interi’ bic
beres alicnuf.Sed fi cepis illic pctpc
tua follicitudo: conquell^ querularu:
botis cjtptobratio affiniu grauc fuper
cilium:garrula focrus ligua.fucccfToz
alieni matrimonii' incermf liberomm
cuenms.bec cijcit vt ciyjertus.^a vt
aiCl^iero.p 5ouinianu/Bic focratef
buas babuit vjcozes quasingenti pati
entia fullinens no 'potuit tn ab ea:;! co
mmelqs clamoribus t vitupationib^
liberari.^ndc quada oie ipisqueru-
lanribus cotra eu t i^c oomu egrelTuf
VI ea:p molcftiaf euitaret t ante oomu
federet: jaiccerunt ille mulieres fuper
CU 5 aqua immuitda.fup quo ipfe non
pturbatus quia pbus ait.Sciebam ^
pqdtoniirua pluuicfcquercnf. (Etoc
quodategif culus vjeonubmerfa erat
in fluuio cy cuqucrerctcadauerei’ad
educendu oeaqua ibatp fluuiu cotra
aqua:z interrogatus caufam cum res
graues oefcendaiu infra t n5 fupza q
re quere:et p aqua. jfVefpodit.K^ulier
irta in vita fp fuit ptraria oictis z factf
(lue mandatis meis.ideo quero cotra
rio mo fi foztc etia monua contraria 5
voluntati vitra pfuetu tenuiflet. €t 4"
dem fiattejcpzimooefcctn intelligen
ric abnegationc fidei facilt^viris Ccur-
runt. Ifta e)c fcbo.f.inozdinatis affecti
onibns z paffionib’ varias vindictas
querunt e]cco$itat z infligut fine p ma
kficia fiue aliis quibufcunc^ mediis.
)0ndenon mi?r tanta multirndinem
malefica;! in boegenere ejci(lere»)^uq
XX
tum infnp oefectu in memozariua po
tentia cum boc fit in eis e)c natura vi •
Cium nolle regi fi fuos fequi impetus
fine quacuncp pietate ad boc ftndet z
cuncta memojata oifponir. '05 Cbc
opbraftus.Si tota oomu ei pmtferis
feruiendu:-t fi aliqd tuo arbitrio refer
uaueris etia minimu vel magnu fidej
iibi 3 dl>iberi non putabit z iurgia c6^
citet ei nifi cito pfuleris parat venena
aurufpices z ariolos coruHt.ccce ma-
leficia.S3 quale fit oominiu mulieru.
audi Culliu in paradojca. ^uquid il j
le liber eff cui mulier impat leges im-i
popitpfcribit iubefvetat qtjei videf f
nec ille imperant aliquid negare por?
vel audet.(£go iftum non naodo fiuuj
fi nequiffimu feruou appellandu pu¬
to licet amplilTima familia natus fit.
z Seneca in perfona furiofe me-
dee.quid amodo ceffas fcquere fdicc
impetu ps iffa vltois qua gaudef quo
ta eft -ic.vbi multa ponit offendens ^
mulier no vult regi fi fuo impetu pro¬
cedere etia t oamnu fuu ficut ©c mul¬
tis legif mulieribus q vel ob amo:cm
vel oolor^.qz vindictas facere non po
tHcrunnfeipas occiderunt ficut et oc
laodice narrat Siero.fup Banielem*
que eiciffens Vito: regis ?intiocbi re¬
gis fifrie.3cl3ns ne plus amaret bero-
nte^ qua ec bd>at vjcore beronice z fili
um ei^ cc oco antioebo |!>’ fcc occidi z
p’ reipa 5 Vcncno occidit» qz n vult
regi z fuo ipetu ^cedere, ^deo (Trifo*
non immerito oicit. B malum omni
inalo peius mulier mala fiue Ttlrp au
^irniuc oiiKS.Srenimvjcoz^omita
fit udu ceflat nocte i oievi:p calliduntf
ftimularefcrmonibus blanda neqrer
-limpoztuua violcnter.Si^o paupe'
rem virum babet ipfum quo(^ ad ira¬
cundiam ^rijeas incitare nouoefinif,
€t fi vidua fit ipa per fcmetipfam om
nesocrpicit paffimet ad omnem au-
€ iii|
*P3rs
dfldam fpirim fiipbfe jnfllmat (Bue
ramu0 mucnmiue fere otfila miidi re
^ 1 003 «tpter mulieres fuilTc cuerfa.lBd
—*^«rij(fnum cmg? fuitregnu 5 fcliic.f.Croyc
^ ^terrapramvni^femincXbelcueoe
I Irrucmm cft multis milib^grccoy oc
cifis.jffxegnuiudeo;: multa mala z cjc
terminia babuit ^ter peflTima rcgiua
<e 5 abeU filia cius ?ftbalia 3 regina in
regno iude q occidi fecerat filios filii
vt eo monuo ipa regnaret § vtracp oc^
cifa.llegnu romano:;; multa mala fu
llinuit ^ter Cleopatra regina egypti
peflTimS muliere.-r ITc oc aliis* "^nde
^110 mi:p fi mundus iam patif ob ma
liciam malic;r*^cmu infpicicdo cOt'
potis ipius carnalia oefideria* ;^nde
iunumera nocumeta vite bumane c6
tingunt vt merito cu catboncvticen*
oicerc polTlm^ Si abfc^ femia polTit
e(Te mundus puerfatio nofira no eflet
, abfqj ofis cu reuera fi muliet: no eent
n l nequicie etia tacendo oe maleficis ad
bucab innumeris periculis mundus
remaneret epomams^^aleri^ad |\u
finum.Cbimera muliere elTc nefeis §
fcircoebes^ monfiru illud trifotme
(nfigni venufief facie leois oletis ma
culetur ventre capte virulente cauda
Mvipercarmetunvult oicerci£^cafpc
^ ^ ctus eius pulccr-tactus fetidus*puer
natio mottifera.’^udiamus z alia pto
1 ptietatem p voccm*^3 ficut ell mem
daicinnaturaficetin loquela* ^am
pungit z tamen oelectat*vn z ea;t vop
cantui fyrena:;t alTiratur que oulci me
lodia tranfeuntes attrahunt et tadem
occidunt*!0ccidunt 4dem qt z marfu
pia euacuant*vires auferut*^ oeu per
dere cognnt*;|tet: l^alerius ad Eufi
num*^ec loquens placet oclectatio:
z pungit oclictu*flosvener[ rofa e(l*qt
fub eius purpura multi latitat aculei*
*Ptouer*v* Nitidi’ oleo guttur ei’ id
cll locutio iiouiiTima ei^ amara qfi ab
p:ima
fintbeom. 'jfudiamus z aliS in
ceffu flatu z babitu ibi efl vanitas va^
nitatum*l^6 ell bomo in mudo;4 tm
(ludet placere oeo benigno ^tu 5 mU'
lier etia mediocris fuis vanitatib’ flu
det bolbus placerc*j0e quo ejcemplu
in vita pelagie qn Dedita mudo oiicur
rebat p antbioebia ornata iiimis:qui
fanctus parer nomius noie videns fle
re cepit et oijcit fociis q> toto tepe vite
fne tanta Diligentia nun^adhibuerat
Deo placere tc. que Demu o:6nib’ei*
conuerfa efl* 'I5ec efl d qua (£ccle*vi|»
z oe qua iam ecclefia lamentaf ^ter
ingentem multitudinimalefica;:*lri
ueni amariori morte muliere q laque
us efl venato? fagena cor eius*vincu^
lafunt manus cius:4 placet oeo fugi'
et illa*4 at peccator tfl capietur ab ea«
5?marioremortc id efl Diabolo,'?Fpo
caf.vj^^omen illi mors* 09 licet Dia
bolus indujcit eua 5 ad peccandu: euai
tamen feduicit adam.Ct ficut peccatu
eue non indujcifiet nobis mortem ani
me z corporif nifi fubfecuta fuiffet cui
pa in adam ad qna indujcit eua z nott
Dvabolus*ideo amarior mortc*3terii
amarior morte.qr bec naturalis z ime
rimittm corpus g peccatum a mulie
re inchoatu occidit alam priuado gra
tia z corpus fimiliter in pena peccati*
te? amarior mortc*quia morf corpa
lis efl inimicus manifeflus z terribif*
§ mulier inimicus blandus z occult^
€t ideo amarior z peticulofior laque
usiam non oicif venato? % Demonu*
quialam capiuntur homines nonfO
Ium per carnalia oefideria eas videti
do audiendo cum ea? facies fit vetuf
vrens z voic ferpentis fibulus* ;ju]cta
li>ernardum*'0crum etia innumerof
malcficiendo homines z iumeta *^3
gena Dicif cor eius.i.infcrunbilis ma
licia que in cordibus earum regnat *
manus funt vincula ad Detineud^^
quellio (cxu
vbi manu ad maleddmdu creaturam
apponut tuc otabolo coopante b etfici
unt qb p:ctedut«(r6clud9m’*0mia p
carnale pcupifcentil.CI qz tn eia e(l ifa^
nabi!i0/02oiierb.penuf.Crla funt lu
fariabiUa tc.t: qrm qb nun^ oidt fnf'
clt fc5 00 vulue.^ft z CU5 oemonibu0
caufa ecpledc libldmlo fe agitat.‘plii
ra bic Dcduct polTent:^ mtelligmbua
fatl0 apparet.nomiru q plurc0 rcpcrl
unt infecti berefi malcnco^ muUere0
^ viri. z pnr bcrelio oieenda c no
malefico:;:^maleficaruvta potiofi fi-
at Dcnoiatlo.iEt bndtccuo altiffimus d
vlnlcrpccic a tanto flagltlo vfc^ in pnf
fic pferuat in dvtic^ cup nobio nafei z
pati voluit:idco ^ipm puilcgiauit.
Cuiufmodi muUerea ampU^
.mueuiarurruperHitiofe^ male
fice*
V "X 100 ad fccudii cuiufmodi mfi-
4 q Wlieres pccterie tnueniunf fnpilj
tiofe malcficno infectc.Bicedu
i vt C)C pccdcnti quellioc patuit. q> quia
«ria generalia vicia.fc5 infidelitao. am
/ bitio f lu)curi 9 .pcipuc in malio mulie
^ ribua regnare videnf.Ideo ille p cete
^ rismaleftciiointcndutqpte ceterioii
li0 viciia oedite funt.^teru quia inter
illa tria vltimu ampli’ ^dominaf.ibo
qz infatiablle -ic.ideo z ille inter ambi
tiofao ampli’infecte fut d<P ecplendia
fui0 p:aui0 cocupifcctiio ampli’ inar'
ocfcut vt fut adultere foznicarie z ma^
gnato:: cocubine.z b e)c fepteplici ma
lertcio vtin bulla tangif.vcncreiiactu
z conceptU 0 in vtero vari )0 inficiendo
maleficiie.pzimo menteo boimadi
ozdinatu amozem zt, imutando. ©c^
eundo vim gencratiuam impediedo.
Cercio m^:a ilU actui accomoda au^
ferendo.iBuarto boieo pzeftigiofa ar^
te in beilialeo fozmao mntido. dSluin
fo vim generatiua quo ad femelUa b'
XXI
ftrucndo.^ejcto abozfum ^curando*
Septimo infanteo oemonibua offert
t)oabfq^alt} 3 aialibu 0 t terre frugib^
dbus varia nocumeta inferut.oe dbuf
in fequetibu0 tractabit^ ad pfia o no
cumetio boim ocmu0 rbnea.ift pmo
coclufiofup eoa quo0maleficium ad
amotem.vel odiu inozdinatu z poli ca
oem materia pmaiofi intelligetia m
oifiiaultate e oifcutienda.coclufio aut
bec efi.l^am fetua Cbo.in.iii|.t)i.]C]C]c
iiij.oe impedimeto maleficiali pertra
ctana ficutoftedit quare pmittif oya^
bolo 9 beo maio: ptao maleficfi fuper
actue vcnereo0 boio ^ fup alioo: rati
onea alTignadn.lta oicere a fimili op
tet ^ be mfterca ampli’ infeftant que
bie 9 ctibu 0 ampli’oefcrttiut Biciten?
q? q: cozruptio peti pzima p quam b 5
factU0ellferuu0byaboliino0p actd
generante ocuenit.ldeo maleficij' po^
tefiaa pmittif oyabolo a oeo in b actit
magis $ in alnazficut etiam in ferpeiv
tibu0 magis ofiendif virtus malefici^
omm vtibicif ^ in alfis aialibus. quia
p ferpente oyabolus tan^ p fufl ifiru"
mentu muliere rept 9 Uit.;Bn etiam vt
poilea fubdit.l 5 mdtrimoniu fitopua
t>ei tan^ ab eo infiitutu. adbuc p opa
byaboli.interdu oellruit.i^on quide5
p violentia q:cenfereEfic foztio: oeo.
^ed eje oiuina_p.miirionepcurado im
pedimentu actus coiugalisvel tepota
Ic vel perpemu.e)c 4bu0 boc quod e]c>
perientia oocct:oicamus qp bmof
fpurclcias ejcplendas ta ergafe cp z fc'
culi potentes cuiufcuucp etiam ftatus
t conditionis innumera maleficia per
tractant eo:p animos ad amozem be^
reumvel pbilocaptionem adeo immu
tando vt nulla confufione autpfuafio
ne ab eis oefilterevaleant.(£)c dbus ett
am et etterminiu fidei feu piculnm in
tolerabile quotidie iminet q* cozu ani'
mos imutare taliter feiunt qpeis nul^
Ium nocumcntu ITuc g fe (tue ab aU |9
fieripmirraiit ficcp quotidie crefeunt.
(£t vtina cpperientia noe minime edo
cuilTetamo-i odia talia etii in facrame
to matrimonn piunett fufeitata p ma^
Icficia t fifr infrigidatones gcneratiuc
potctic.vt nec redditione nec eicaaio^
jiem oebiti matrimonialislocu^ ,pjc
foaberevaleant^^cdqtamot-t odiui
eia ejciltunt qua etia ocmon intrare ne
qoitme alicui bec quaft incredibiliavi
peanf fub qucitione funt oifcutienda
cn etia oppolita iujcta fe polita magis
ducefeunt»
^ueftiotart maleftce metee
boim ad amo:cm vel odm va^
leantlmutarc.etelireptima m
vi^inc,
J erif anbeino
^ ^nee p ipas maleficas metes bo
inuadamoj^vflodiu ino:dinatU5
lutare z incitare valeant* OEt argmt
no fm piemifla.Cria fum in bomic
)luta6.intellectus z co:pus.‘Pnmtt
ceus fic babet p fe regereiquia coi rc'
p;is in manu oni.ita fecunou p angeln
illuftrare z ipm cozpns p influjcus ce^
felliu coipo» oirigere.pieterea intra
coipa ocmones no polTunt effe illa im
mutando.ergo minus infra aiam ei’
potentifs odiu vel amoiem imitendo.
'patet pfequentia.qi gc natura maiO'
rc 5 babentpoteftate fupia coipoialia
^ fupia fpualia.z ddem no poflTunt
Imutare fupia patuit in plerifq? locis*
qi nullam foimas fubftantial^ vel acci
Dentale inducere polTuntnifi admini'
Mlo alicui^alteriusagcntis.licut etia
nqmlibet alius artifcjc.eft etia 3 ad idem
^ C]ci:v|.q.v.epi.mfi.(aui credit aliqua
creaturam polTc tranfmutari in meli^
vel in Deterius mfi ab ipo oim creato^
feijilideli z pagano Oeterip; cft, pie-
tcrea orne agens c» polito cognofefr.
fuu cfTcctu.^i igif Diabolus 00(15 mS
tes bominu imutare ad odiu vel amo
rcmipolTct internas cogitationes an<
me videre qb efl: cotra illud q6 in K.dc
eccleitafticis Dogmatibus Dicif. I 0 y 3 -
abolus internas cogitatones non por
vidcre.(£i iteru ibid^.i^on ornes cogi
tationes noftre male a Dyabolo e;fxita
tur:§ aliquotiens e» noftri arbitrii mo
tu emergunt.pietcrea amoi z odiU5
funt circa voluntati que radicaf in ani
ma.ergo no poJfut caufaria Dyabolo
quacunc^ artc*tenct cofequentia.quia
illabi aie*vt Dicit Mu^AWi foli cft poP
libilc d eam creauit^picterea.fi DicaC
q potcftmsuere fenfitluas interioies
z iic confequenf voluntate non valet,
quia vis fenlitiua ell Dignioi ^,vis nii
tritiua,Sed Diabolus non poteft foi^
mare actu virtutis nutritiue vt foimet
carne aut os,crgo etia n6 potell caufa
re aliqui actum interio» viriu5 anime
f'^ed contra .l^yabolus no folu vifibi
liter § etia inuifibiliter boies tempta^
re Dicif *b aut falftt5 cfTet nifi interi^ cir
ca aiam z eius potentias alidd caufa*'
repolTet.pieterca l^amafc.in fuis fi
t£ntiis.0mis malicia z omisj imundi
da 3 Diabolo ciccogitata funt.iEt Dyo.
tii).c.De Dimo.multitudo bmonii cau^
fa omniu maloiu z fibi z alqs eft.jf\C'
fponlio.l^icpiimo Danda ell Diftin'
ctio De caufa,z fecudo qualiter potelt
interioies potentias aie imutare que
Dicunf fenfitiue interioics,z lic tercio
concludef ^oritu*(^uo ad pimu cd'
fiderandum eft q caufa alicui’potell
aliquid Dici Duplicitcr.^no modo di
recte ':^lio modo indirecte. Indireac
quidem (icut cu aliquod agens caufat
aliquam Difpolitione ad aliquem effe
ctum Dicif eflTe occalionaliter z tndirc
cte caufa iUi’effectus.(icut fi Dicaf q
ille dfecat ligna ed occafio combudio
Qiieltiofeptiina
XXII
!)(0 ipo^r.tboc modo t>icac polTuin’ vcl .ppomt ad ^ntellccm vel ^taj
Q?,t)Y3boIii9 eft caufa oim pcto^z nro^ ad feiifum intejio:e.vel ^tu ad fcnfUj
qj ipfc mWgauit pnmu boiem ad pec c]ctcn'o:c,^0^tu ad intellectu quide 5 *
candu e)c cul^pcto confecuta cft in to^ 1 q: intellccmc bumanns poteft adiu-^
td genere bumano quedam p:onita 9 uari ab angelico intellectu bono vfalt
ad omia peccata.i fic intelligcnda fut /i/ cognofccndu p modu illutninatio
verba i^amafc.T oyo.iDirecte aut 014
citur alidd elTe caufa alicui^ inquatU5
opaf Directe ad illud.-t boc modo| Dya
boluo no efl: caufa omie pcti.^ou ein
omia pcta comittunf oyabolo indiga^)
te fed qucdaj cp libertate arbitrii z car /
nis co:ruptione. 0 ^uia vt iBuge.Dicie
(ftiam fi oyabolus no edet boieg ba^
beret appetitu cibi z venerco^ z bmoi
circa que inozdlatoes multe cotingut
nifi p rone talio appetitus refrenef* et
ma]cime pfuppofita co2rupt6ne natu
re»iiefrenarc aut z ordinare bmoi ap
petitufubiacetli»ar,fap que etia5 Dya
bolus minus babet poteft 3 tc»Sed q:
p banc Didinctione no poflum^oifcer
nere qualiter interdii amor bereos ftu
pbilocapao ^curari pot. €d vlterius
aducrtenduioyabolus l5non podit
ede caufa ilU^inordinati amoris oire'
cte cogendo bois voluntate peted ta^
men ede p medu^fuaderis.f t b item
oupliciter»fc5 vifibilirer z inuifibiliter
IBidbiUtcr dcutcum in aliqua fpecie
bois fenfibilif apparet etia ipis malc^
ficis cis fenfibilit loqud z pfuadcr
pctm.ficutteptanit primos parentes
in padifo in fpeferp^s.jcpm n oefer
to in aliqua fpe vifibifr ei appares»(f t
qr no cd putandii q> folu5 fic pfuadeat
boiem.qr fequeref q nulla alia pcta fi
erent et indructionc oyaboli nifi'que
Dyabolus vifibilit appares pfuaderet
Ifdco oieendii cd q etia3 inuifibifr iti'
digat boiem ad peccandii. quod qu(<^
fitouplicitcr.p modu pfualionisct p
tnodu Difpofifoi0.‘per modu pdiaf^
onis ficut cu ^onif aldd tuti cognl
Huc vt bonii.t p pot fieri triplicircr»q?/^
nis cuiufda. vt Byo.oicit.liatio qr (v
cut intelligere fm pbm ed quodda pa
ti.^deo pot imprimere in mtellectU 5
aliqua fpecie.vfi actus intelligendi eli
cit.ijfr fi Dicat q etia 5 Dyabolus b facc / / ^
re podet fua intute namrali q no cd Di^
minuta.vtpt3C]cpcedentibus. iBicen ^ T/
Du q no potcd p modu illuminariois^^
fed p modu pfuafionis.^\atio:qr Intel
lectus bois cd idi^condirionis:^ ^to
magis illuminat tanto magis cogno^
fcit verut-t cj^to magis cegnofeit veril
antomagispStfibicaucrea Deceptio ;
nc»€t qr banc Deceptione Dyabolus fi
naliter intendit.ldco quecunqi eius 2
fuafio no pot Dici illuminatio liC3 poP
Iit Dici reuclatio initii p impredione
quanda in vires fenfitiuas inreriorefir
aut cjcteriores vbi vifibiter pfuaderet
aliqd im^mcret.vn intellecruafcognf
tio pfuaderet ad alique actu ctercedii
qb qfr fieri pot vic5vr in vires interior
rcs.alidd im| 3 mcpodit.? 0 ducrtcdu 5 ^ /
q qr corpalis na nata e n^r moneri lo
calit3 fpuali.*pt3 b in corpib^nris q
ab aiab^mouet fdr i corpib^ celcdib’*
^6 e aut 0 pt 3 nata formari ab ea ime
oiate z lo4mur peipue b formis a for^
manedo no ab iformado vn 03 q pcur
rat aliqb corpalc ages.vt 4)bat m.vij*
metb.i^Bateria corpafn^r obedit bo
no vfmalo angelo ad motu localc3 4
date qr bmoes fic p motii locale femi-
nacolligere pnt z coiugcrcfen adbibe
re alidb^cdectib^mirabdr faci^disvt t 5
magis pbaraonis ptigit vbi ^dnjccrt
ferpcntes-ivcra animalia vbi Debita
actiua Debitis padiuis coiungebant*
Idcoquecuncpe^rmom locali mate^
rtc co:p5li accfderc pfit nibil .pbibct p
Dcmoncs ficti n(noi'ii(n(ta9 impcdia
tur.(0uo iterii ftantc fi volum’intelU
gere qud por faiuafia bois ^ iincriojef
potcfiao fetifitmas uKitare ad appart
tioiies z imperuofos actus p mom lo
calein.^otandu ^ ficut pbs in Ub.oe
fom.T vigU.aflignatcaufa 5 apparitio
nis fomnio? p motu locaU eje eo ^ cii
Qial t)o:mit oefccndcnte pluriuio faiv
guine ad puncipiu fcufitiuu fimul oe
fcendut motus fiue impITiones relicte
ecreufibiliumotionibus p:eteritiset
ejuc coferuate fuerat iu fpiritibus fiue
Tirtutib^feufibilibus interioiib’ q fut
fantafiarcu imaginatio que idem fut
. fm fetm Cbo,vt patebit:(£ft em fanta
JfTa fcu imaginatio qfi tbefaurus dda 5
I fotmaru p reniU3 acceptarB,10n cotin
1 git ita mouet p:incipiu appiebcnfi^
uum.i.potcntia coferuatotta fpecieru
apparet in fantafiis ita rccetcr ac fi
cuc piincipiu fenfitiuu a reb^ipis cjcte
rioiibus fecenf imutarcf.l^eru cft q^
no oes B intelligut.fi fi 40 fc occupare
vellet cofiderarebaberetnumeru z of
ficiu renfau iiueriom.d fim ?t^uicen.iit
lib.Dc aia.licet oicat effe 4 nc^.rc 5 fenfu
coem.fantafia.imagitiul.eetimatiua.
mcmona.Came Pm btm Cbo.i pma
ptc.q.l]C)ci)c.oicit efle qmo: tm eo q> po
tentia imaginatiua t fantafiam ponit
vna:timefU>li)citasido obmittif oecla
ratio.co q> ctia qt in plerifcp loc[ b bis
ptractaf:tantumodo boc qt5 oictU 5 eft
fantafia eflTe tbcfaui u foimarut alicui
videref mcmoiatiua elTe bmoi. oifiin
guc.q 2 fantafia cfl tbefaurus feu cofer
uato:iu fo:maru p renfum acceptarum
memoiia aut tbefaurus intentionum 4
fenfu no accipiunf. 0ui3 em vidcs.lu
pu fugit fio ^ter indecetia colojf aut
ftgure 4 fut fojme recepte a feiifib^eic
terioubus z repofite in fantafia, fi fU'
git q: inimicus naturex boc babet per
pzima
quada intentione z appicbcfionem eic
efiimanua 4 appiebendit vt nociuum
z canevt amicu.ficoferuatotiu illarum
intentionu efi mcmo:ia.q: recipe z re
tinere in coipalib’ rcducun t ad oiuer
fapiincipiama bumida bene recipiuc
7maleretinet4(f cotrario aut cil oe fic
cis.?Bd^ofitu boc q6 cotiiigit in 001
mietibus oe apparitioib^ fomnio:p ej:
ijpirituu.ufperu in coferuatouis repo^
fitaru z boc ejc naturali motu locali p
ptercomotionefanguiszbumoip ad
piincipia illa.i.adi^tutes fenfitiuas iti
terioies.z oicim^motu locali intrinfe
co in capite z in cellulis capitis. :^oc
etia pot accidere e)c cofifi motu locali
p ocmones^curato.': no tm in t>o:mf
entibus fi z m vigilatibus in 4bus. oe
mones pfit admouerc z comouere in^
terioies fpiis z bu motes z fpes cofer
uate in conferuatonis educanf oe tbe
fauris ad ptincipia fenfitiua.i. ad '{’tu
res illas imaginatiua fantafiicam ft
res aliqs babeat talis imaginare:'^ ta^
lis oicef interiot t^ptatio z no miru ($
oemon b pofTit fua naturali i»rutc cum
4libet bo p fe vigilans z vfum ratonis
babes p voluntaria comotione fpecic
ru pferuataru educere pot oe fuis tbe^
fauris fc 5 coferuatotiisbmoi fpecies
vt res aliqo ad fuu placitu imaginef 4
(tante Ytiam clare intcUiglf materia
oe amotebereos. 0 a 5 qt oemones vt
oieme comouere pfit bmoi (pes^c.
faciut i(ta oupfr .'^liqn abft^ ligamlc
vfus ronis.vt oe teptatoe oictu e(t t p
cjccmplu oe volutaria adbefione 4 in^
terdu fit.?l1iqn aut q» totafr vfus rois
ligcf.-i b etia pofium^ejccmplificare p
naturales 4rda cefectus vt in freneticj
z ebajs.frgo no miru <$ oemones fic
ligare poffuntoeo pmittente vfum ra'
tionis.-r tales oicunf arrepticii z indc
arrepticius ab arripio arripis.qma ar
reptum a oemonc.ctboc oupliciter.
qneflto Tcptim^
?d abfcB malefica t maleficio: tcl cn^
caabfcgmalcficio.qivtpBa fn pjefa^ ,v
IO Ub.olc!tQ?aU43jnj)afrione ej:fll^'
tmodlca rifimdlne moueftfic amano
e]c modica fifimdine amaci.^ (?c etia5
odiobabenri.jdeo oemoneodc act’
boim e)cpcrmnf:(ibu0 palfionib^ma^
0i0 fubdunf illo0 ad bmoi amo:emvl!
od(uiiio:d{ttatuitifiigat:eofo:ciu0 iti
imaginatione z cfiicatina imi^me
00 boc qd intendut qnato etia td faci^
lina pnt. JaciU^antpolTunt qnato ctl
em amana facilinofpecie refernatam
od ptincipin renfitinud.imaginatione
edncit:'t in ei’ cogitatdne oelcctabiU’
motatCu maleficio f o qn talia p ma
leficaa z ad maleficarn inllantia ^ter
pactu initu cu eiapcnrattOedbna enn
metare pte multitudine tam in Ipuali
bua a fecularib^o c poflTibile^cBuot
em adulteri pulcerrimaavjcotea oimit
tentea in fetidilTimaa aliaa inardefeut
^ouim’vemlam trea fucceflTiuc abba
tea vt publica oim fratru fama in illo
monafierio acia in bodiemu oie refert
no folum in bia tnaleficiaife fi z inta'
emiirec:^ quarm iam itHi modo oeme
tatTe qdi: ipfa pnblicavocc fatef neeve
retur Dicere feci z facio:nec oelilterca
meo amote poterut:qttantu oe meia
ilercotibua comedcrntmritat^ p
fum btacbitt oemollrando JFateo: an
te q: nobia no aderat tlcifcendi z in4
rendi fup eam facultaa:ideo adbuc fu
pert il* 0t qt oictu fuit in ptincipio oi
(linctionia ^ inuifibiliter infligat oya
bolna botem ad peccandu no folu per
modii pruafionfa vt oiau elltimo etia
p modu Difpofitoio.ls non oeferuit ad
^ofitu tfi fic oeclaraf* “per pfires em
admonitoem rpirituutbumo;: facali
quoa magia oifpofitoaaa irafcendu5
vrpcupifc^dutvfad alidd bmoi.X^a/
nifcilu ell em q> cotpe aliqualif oifpo^
lito ell bd magia <pnuaad cdcupifceti
xxm
') tiam"«frdmtbmoipa(rionc0‘4b^iiv
furgentibuabo oifponif ad confenfit^
^ed qtpcedentia Difficile eilpdicare;
ideo facilioti modo p pptl anifametv
tofutoeclaranda^^ quibna remedii^
poifint talea maleficiati liberari tracta
mr in tercia parte*
flfeodus apponendi premiffa
t)eamoie bcrcoe infermoib^
a epulum,
medicato: Dcfuptadictjficmo
uet qucllione. ?fn catholicum
iit aiferere q malcficevaleat ad
alienaru feminaru ino:dinatU5
meutea boim imutare z eo? co:da fic
fuccenderevt nulla cofufione plagia*
verbia aut factia ad Dcfillcndu valeat
cogir-t fimiH ad odiu inf matrimonia
l «er coiuuetoa iucitarc:vt nec re dditl-'
ouia nec cjcactionia Debiti matrimoni
alia locu h ple babere valeant«qniu^
mo interdii eoa optet currere ad ama**
fiaa mtcpellenoctia fileutio p inulta
terrarufpacia.^up que fi voluerit ar
gumdta aliqua cp p:ecedeti quedione
fumat.fi no^Dicattatumodo q» quelh^
onea ille patiunf Diificultatea propter
amo:d z odiurd tn fundanf iu volun^
tate que iu fuo aau fp libera emec co^
gi p6r p aliqua creaturam nifi a Dco 4
eam regere pot.vnd nec Demon vfma
lefica eiua ^mte ad amoti vel oditim
voluntate cogere videf «^tem q: volii
laa ficut z intellectuafbiccriue eriilut
in aia:*z illabi aic illi foli ell poffibile 4
eam creauit.ibo Difficultate patif que
ilio 4 3d veritates enucliandaa iu fuia
ptibu0,bi0 tn no oblldtibna oiccndu5
cil primo fnppbilocaptionli: odimfe
cudo fup maleftcin generatine poten^
tic.©e primo q licet in intellectii z vo
luntatc boia imcdiate Demon nequeei
opari^tfi f m ola Doctorea tbeologoa i
H.ren»De tmte oemonia in opando Iti
‘Pars
p:ima
C 3 :pua t m potitize coiplQ IToc co:p(
aUigataoiflnc fi[ntfcnra6intcrio:c0 il'
iic cjiurioKv pnurtfrc oco agere val^t
230C pbaf aucte t rone e)c pcedent( ^
flioue fi placet iue^le^iT nott.oicat au
ctojiratc z ronc, totJ 4 »Bcmoul oijclt
t)CU 9 .(Eccelumanu ma.l.ln ptite cft
3 ob,'t b erat 4 ad cojpua.qb pt^.qt in
0iam uoluit oarc»vn oi!clt*^erutamc
aiam ci’rerua.UUcfa 5 feru 3 .fiatio qa
«mocditmcotpuoocdltetia fup oea
potctlascozplalllgataa.vr fuut quic^
c)Ctcrio:cs z quatuot mren'o:e 6 «fC 5 feu
rus cols.facada (lue tmagtuadtta«e(l(^
itiatma z memotariua/i n 5 pot aliter
Declarari &ef oe potcisz ouibus eicem
plu.vbi potci p memotatiua redire W
|unt:z oucs lupu z canem oifcemut e)c
^ naturali imaginatoe.vnu tan^ inimi
^ cu.alteru tan^ amicu fue nature»Co'
I fcqucnf cu ornis nollra cognitio intcI
|e(tiua o:tu babet a fenfutcu intellig^
tcn\ iujc pi?m in.q.Dc aia.ncccITc fit fa^
farmara fpecnlari, Ideo fient oemou
p6r interiotc fantafiiirantare-.fic erii
intellectu obtencb2arc*(Et 15 quidc no
erit imedwte agere in aiam:§ median
me ale fic accidit qn pofipofiris^tfi#
vr oina aliena negotia curat feducltur
cofuctudiiie z fit vna itate fenfus cu
illicitis.^e fct5o q» ctia abfcp malcficf
oiizt interdii cu teptatione ocmonum
ptincipaliter ficocclaraf. ^am amoii
fotot^ fuam tbamar rpcciofiifima ada
mauit z oepicrat in ca valde ita vt^ppf
cius amo 2 ^ cgrotarct.iiM^eg.)cii|.|i^5
em intantu facin^fiup:! 4s .pfiUrct tU'
fi in toto cozruprnsT a oiabolo graui^
tcptatus*^n glo.ibidc 5 ,tf 5 oc monet
nosttideo oe^pmifitvtfp cante aga^
musneviciainnobiaonenN pneepf
peti qui falfam pac^ piclitatibus fpou
Detmos patos inuenies imptouife tru
cidet.j^ebocfcbo genere amoris re^
fertus eil liber fetop patrnj 4 refert g?
licet ocm t^ptatione carnalis ccatpi^
fccntie fibi mbtra)ciircnt tn vitra $ cre
Mpottemptabanf aliquoties amo 2 a
tnulieru.^nde e4»Cop.]cij*aprus ol
cit.l^ams cft mibi ftimnl^carnis mee
angelus fatbane 4 me co japbi 5 et. vbi
glo.Ceptando p libidine catus c mi^
^bi.C^tatio aut cui no cofentif no efi
pctifi^ materia ejccrcedc virtutis.et 15
libus fantafmarib’ 3 rc 5 q? nibil amaC «J intclligif oe teptar6ne 4 ab bolle no a
Bifi cognitu.oenfeicemplaad placitu ^'^carne que fpefi: ad minus petm venia
De auro qb amat auarus: q: [intelligit /ie etia fi ei n6 confentiaf .*poterit pdi^
ci’virture ^34eo obtenebzato intel p cato: aliqua cjcempla oeduccre fi pla^
lectu obtenebiaf z volutas in fuisaffe cuerit.]©c tercio q» amo: bereos jjue
etionibus.iacc aut pot facere cemon
t abfq» malefica z cum maleftca.imoe
accidere pnt eje fola incautela oculozu
t oe lingulis tradem^eicempla.^a vt
5laeobi.i.oicif.^nof4rcp teptaf a co'
cupiTcetia fua abl&aaus t fflect^^Bc'
fitae cocupirce^ cu cocepitparlt pec^
C9tu.pctm ifo cu confnniatu luerit gc
nerat mo:te,^ic iTcbem cfi vidilTi oi^
nam cceuntead videndu mulieres re
^ionis adamauit ca z rapuit z oo:mi'
uit cu ca z coglutinata cll anima eius
cum ca ,c^cn* jci^jciiij.z fm glo3fifir^
niat c]c maleficiis ocmonu oifcuiru ell
rup?a.7 oc bac loquimur tept9ti6c.€t
fi quis olceret quo poir 5 oifccrni q no
cp oiabolo g folu e)c maleficio talis a^
motino:din9tU9<pccdit,Bicendu3 qf
e)c multis*1^:imo fi taliter teptat^ pul
eram t bonefii babeat v)co:e z oppofi
tu confiat oe altera zc-Sebo fi indici'
um ronis oino ligaf q nullis plagis
feu verbis aut factis aut etii confufio
nibus ad ocfifiendu ab ea oucivalear*
€t tercio potilTimcqniecotinerc nou
potefi 4n interdu inopinate fe etiam p
(aucftiofeptimS XXIlH
lortgfi fpadom no obllantc afperitatc
fttnerte ^ut cp taUu cofcITione ( 4 fc^ fi'
rtrc pot fc tranffcrrc babeat fiuc oe oic
fine t>c norte*0a3 fic oicit Cbiyf/up
>H3tb,r)C.t>c afina qua )cps cqtauit.q^
cu ocmon volutate bois peto poflTidet
q(i ad libitu trablt 4 placer, ejcemplus
oans oc naui In mari pdito guberna^
culo que ad libitu venti ^nclf.-; licut
q eqno porenf in lidet t ree t^»ranni ba
bens poire(none.»0uarto olfcernit m
eo q> inopinate z fnblto vebunt z imu
tanf iiuerduvt nlbll eis obftare poflTlt,
(bliclf etia ep ipl^pfoneInfamia,t en^
re^ ad vlrerlo^e qone oe maleficqs cir
ca potetia gnatiua^ccdam^q etla an^
neea ell:^mo folnenda fut argumda.
©cquumr foluttoixes argu^
mencozum
^"7 1 raiirgamenta aut refpodendo
n if^9{dp:lmuq» volutas bomis re
a oeo fteut intellect^ab art'
gdo bono.‘|i^t3 rolutio.;|ntellect^cm
(icut riimmodo llluUraf ab angelo bo
no ad cognitione vcrl.vn fequlf amo:
bonl.q: veru z ens couerttmf.lta etlas
Intellectus pot a malo obtenebmi in
cognitione veri apparetis:^ b p cofu^
lione3rpccleru pnnclpqs fcnlitiui0.C
virtutibus -tpotetiisfenlTtluls Interi'
cjlbus repfentatls.vn fequtf amo: In^
o:dlnat^apparetls boni puta coipalls
Delecrarols qua etla tales querm,?ld
fecuduargumentuqp intra coq^a non
pnt elfe Illa imutado,ptlm Averti ptlm
no.-t b A 3d triplici imutatlonc, 0cn
cmplitillatmutare^mad eductlone
elicul^fo:mcliuc Tubil^lalls itue acci
©entalls q^ctll potl^olccnda eft ptodu
ctloA^ imutatlo fine adminiculo ali'
cul^alterl^agentlsaut etla line olulna
pmllTione.^iaut loqmur oe tmutati
one qllficatiua vt oe fanltate z infirmf
u(cMcytef:p(cditib^ptSpntyirf96 i
firmitates etla vl^ ad llgame ronisC^
mlttere.-z ficodiu z amo:e io:din 3 tU 5
pcur3re.'^6t etla3 adcfl terefa imuta^.
tlo A fit qn angel^ bon^ vf mal^lllabib
cojpl lic oiclm^q? oe^tatumo llblf aic
.i.cenrle aie,^3 olclm^q» agel^lllJ
blf co2pl pclpue mal’vt i obfeflif Ibl H
lllablE infra terminos elTentle co:pi0,
q:licillefolumodoAoarelTefc 3 ocus
creato: Illabi pot i: ptlneftan^ qui ba ^
bet lntrlnrec35opatloncaic«BiclE tn ^
llllabi co:pi qn aliAd opaf circa coipuf
q: Ibl elt vbl opaf.vt olclt Bam.-i, mc
|opaf infra termios C 02 p 3 lis ^tltatlsc
sinfra terminos elTcnric co:pl0.10ft ell
icif q> co:p’b3 terminos Duplicis rois
^Itatf z ecntle, (£t e ollllnctlo lic ln6
fuppofltuznatura.vn licco:pi Illabi
pnt Itaz potetijfalfl)cis o:gal0 cotpalf >
btts z p pfis pnt lmp 2 e(Tidcs facere in
pot^tias vn p accides talis opatlo z i'
p 2 elTlo refultat in Intelleau cu el^oblc
ctii Iit farafma lic colo: vlf «'vt t>: Llq.d
aia.c pnr p accides vfc^ ad volutate q:
volutas fuu oblectu rclpit ab itellectu;
fb rone boni fm q? Intellect^appbedli:
allAd in rone boni veri-t appardt.^tdi
tercluargum^cogfcerc cogltatlocs
co:dls i oupfr.vfin ftto effectu vf vt (t
inlnrellectu.*p:momonofoluangc, ^
Ius % etla bo co^fcere pot:l 5 angeP
fubtllt«'vtpateblt. ^33 interdii cogit»'
tlo cognofclf no folup aetnm e)cierlo 4
rem fed etiam ptmuratlone vultns.ct'
etla medici aliquas affectiones animi
p pulfum cognofcerepnt, IBn aug.ln
llb.oe Diulnatione Demonu Dicit q^ alf
qnboimDifpofltlonesno folu vocc^
fatas $ etla cogltatoe cocepras cum ll
gna queda ejc animo ejcpnmuur In coa
po:e tota facilitate pdircm,A^uls In li'
b:o retraaatlonu boc Meat no elfe alTc
rendum.qud b fiat cftlmo retractae
Qfi 40 Diceracum fenlilTc q^cogitari»
ottcd ocmon cognofccrcr in intcUcc»»
||({omd(Idj)o(runtcdgnord cogftati
oncsput fut m lmcllccm:t affcctioe»
fut (u volutate,-! (ic folus oc’ co^
gitatloco co:diu z atfcctiocs volutaro
cognofcere pot,Cui’ ro cll.q: volutas
creature roualis foU oco {^incdiz Ipfe
Inc3folu0op3rlp6t:4 cll puuclpalc
cl^oblectuz vlrim’ftni0,T Ideo ea ^ Ui
volutate l^uut vel ejcvolutate fola oepe
Deut:foli' oeo funt nota. IBauifeltU5 i
aut (p e)c fola volutate oepSdet q» aero
allqs aliqua plideret.qKualids bab5 f.
bablm fcletie vel fpes itclUgibiles i eo
cjcillctcs vtlf cis cu vult.‘p:ob 3 f etli
€K bls que oleta funt,q: augcl'^6 pot
Illabi 3ie:§ no poteftp natura5 videre
ca que fut In aia:^ $dlu fut In Intimo
eie,10ftqfiargulf.feemonno potvl^
^ere eogltatoes co!dln:g non pot eot
oa feu m^tes boim ad amozevel odlu
inciuxtJBicil q (Tcut cognofa't!re5 p
ctfeetuse fubtaiotl modo $ boilta eti
om fubtlllotl modo poted imutare ad
odld vel amot^ comouedo fantafma^
ca z fntelleero obteneb:ando«€n:etla5
•ll4d tlmotods cofelentqst vlrtuofis
p tOTf, confolatloe aduertendu q imit
catlo ienliblUs e]cterlo: z cotpalls q eo
comltaE cogltatones [bots qnq^ ell Ita
c]clltstIndeterminata^ oi^abolus p
cam In certam cognitione cogltatonls
mniit no p6t.p2cfertlm qn ftudqs aut
/ bonlsoplbusvacant Intcrpellatlm.t
^ tales tue in fomnls plusvejcat.cjcplen
^ tla bec oocet,(0ncB eft Ita foztls z vei'
minata ^p illa pot cognofeere cogita
rionS cjptd ad fpecl^vt q cogitat oe In^
uldla vel oe lujcurla,^ an p cam pofflt
certltndlnallter cognofeere ^tum ad
ornes clrcuftantla 3 ,vt vlc5 fup talevel
talem fub oublo olmlttam^flc z repe"
rlmus.rilli qt 5 verd c q tales drculta^
tlas ee aalbus pofhuodu cognofeere
pot/^d qrtu pt5 qi I3 illabi aic tm con
iicnlat oco,m illabi cojpl z p pns pote
tt}salfi]clsce2pl modo dipta tacto.tt
pot puenlre angelo ITuc bono flue ma
lo,vnamo2zodlulntall bole caufari
pofTunt.'^d Illud q -{^tus fenlTtlua fil
0lgnl02 $ nutrltlua q tfi no pot imu^
tari ab eo.l^lcendu q imo fupvlm ntt
trltlua etla poflet Ita vt all 4 d clri^ vel
tardius olngef In os vel In carne, fed
ad Illud no coopa{ Itcut ad Impedlen
Ou vel agltandu vires fcnlitluas Inte^
yio2es vel c)ctcrlo2cs:t boc ^ter fuu5
//lucru qt 5 et fenfuu occeptlone z Intel
^cems lllulioncVfliuu peurat*
@ueftiooctaua*ati generati
ua potentia feu actu venereu5
malefice ipedire poflut quod
makfidu Iu bulla cotmetur.
i ^^aldo cade veri
^ >s^Was fc5 q adultcrc fotnfcarlez?.
%mplluse)ct(lntmaledceollcndll per
Impedlmentumaledclalefnpactu ge
neratlnc potatlc:z vt veritas mag^elci
cefcat arguit p2lmo,q^ no lit pofTiblle*
q2 n tale malelicln elTet polflblle poff5
etla maritaris ptlngcrc q 6 li cocedlmr
tue cu matrlmonm lic opus oel z ma^
Icficlu opus oyaboIl:fo2ri^erlt op^oy^
aboll ope ocl,@l to coccdif q tantu^
modomtnlcartiszno maritaris mne
redibit opinio q maleficlu nlbll fit in
rctfed tm In opinione boim cul^oppo
litu In p2lma,q.tacm efl:,aut oablt ra^
tlo cur Illis z no Illis cotlngcre polfot
z cu no videt fbelTc alia ro nlfi q2 op’
ocimatrlmonlu e)clllit,<Et lllaro fm
theologos no cocludlt vt5 ln,lli).ollt.
iq:)clli|,b Impcdlmeto malcft'clali,ma'
net adbucargumenmq» opus oyabo
ll erit fo2tlns opere t)cl,z eri boc lit c 5
nenlcn0alTcrerc,crgo etla incouenl^s
ell alTererep maleficium polTc Impc'
olrl.' 3 ctum Venereum.Item byaboUi»
non potell Impedire actus aUaru virlu
QMcfHobct^ni XXV
natftraUo5 vt comedendi ambuland< « nfebrtomfitfts comitat ea faaeca^
cn'gcndi:q6 videt efle vera ep eo qttla la aec ^ter boc poterat ea cognofeere
Intcrfmere poflent tora mundd* 10:c ^cbo modo boiern iflamare ad acta
lerea cu actus veaereuf equaUter fe ba flla vel erta refrigerare ab actu lUo ad
bet ad omne muliere (i Impedlfnmpc bibendo occulte i>tutef re:p quas optf
dlf ctla ad omne muliere: § boc eft fal me noalt ad boc validas. Cercio mo^
fumrergo z p:lmu : q falfum ftt oocet do turbado elllmatlon^ z Imaginatio
ejcplentla cu tales qui olcut fe malefio' nem qua reddit muliere ejcofam quia
elatos funt potentes ad alias: licet no pored vt olctu e(l In Imaginationem
ad Illas quas cognofeere no potell :q: lmpnmcrc.<Buarto repnmendo oirc
videlicet no vult: vn nlbll poteU In re, cte rlgoie membzl frucrlfrcatoi cogm^
Jn prlii z p veritate efl:.c.<5l p fonla ^ enti llc etla motu locale repilmere po
rl3s.]cc)c(i) .q.vilf. Itc oim tbeolog®:}^ teft.(0ulnto pblbendo mllTionc fplrl
t canonlftaru fententla vbl tractat oc mu ad membta In 4bus ell fjtus moti
maleficlali (mpedlmento matrlmonif ua quafl Intercludendo vias femis nc
Jtem ratio alludit cu 3 malo: fitpote. ad vafa generatols oefcendatvfnc ab
ftas oemonls^ bominls:z bo Impe ^ eis recedat:vel ne ejccldat vITcmlttaf z
dire poteft potentia generatlua fluep multis alqs modis. Ct fubdlt boc qt5
bcrbasfrlgldKfimasfiucpallaipedl' fupiaactuellabaltis ooctoilbuscoa
menta zc. vt qfcp imaginari potell g z coidando olcens. “^lus em permlttlc ,
oemonqulacutloils fclentle ejcillitU ©ens fuperbuc actu per que |^upec|^/V ^
facere pamplluspotefl. En Ilo ejcouo catU50lffandlmr^fuper3lios actusK,,
bus q fupia tacta funt^ltas fatis pa ^ bumanosifl? z fuper ferpentes 4 ma^? ^
rene potell licet modus Impediedi n5 gts Incantatioibus oeferulnut^ alis 1
(it fpeculatlue oeclaratus.fea tactum aialla:^ poflpauca oicir. Jdc ctia 5 oe
cfl q maleficia non e(t folu In opinlne muliere ell:q: potcll:lmagin3tl6e5 ei?\
boim quafi nlbli;in re:lmo effectus la fic oementare vt cjcofum babeat viru 5
numeri maleficlales accidere pfit vere q» p:o toto mudo no pmlttlt fe cogno>
c realiter oeo pmlttente. 0 ffenfU 5 ell fcl. "poli vult oareronem quare pluo
ctla q oeus amplius pmlttlt fup vim maleficlunf vlrl circa talem aaum ^
generatlua ^tcr maiote ei’ coiruptlo mulieres:^ oie q^ quia ta le Impedlmc
nem ^ fuper alios acms bumanos.. tum fit Interdu per obllrufionc vafis: .^L
^5 oemodoquo raleimpedlmentuj vel ctlap motu localem repilmedo ri^ ^ ^
ijcuratur ell aduertendii q no ^urat go:cm mcmb:i:quc potius z facilius
folu circa vim gencr3rlua5 ^ etla circa In viris contingere pfu; 16 plurcs vlr|
vim linaglnatlua fcu fanrafia z fuper maleficlanf ^ mulieres. l^offct etlaj
boc notat.^Pc.oe palu.ln fuo.llij.olll. 4s oic^c qid q: plurcs muleres fup /
)C)C)cllit .quin:^ modos.Blc em q quia filtlofe funt ^ vlrlr-r potius allicere cu
oemon eje boc q ell fplrltus babet po^ plunt viros q mulieres: vel ctla In De
teffate fuper creamra cotpalem ad mo fpcctU5 boc faclut mulieres comete vt
tum localam pbibcndu vel facienda, vtroblcp faaat occaflon| adulterandi
3dco poteil co:p 3 Impedire nc fibl ap ©u vir alias cognofeere pt z no ppiias
ptoplnquantDlrectcvfludlrecte Inter -rfifrvjco: etla alios babeat quei^ams
ponedo feqii^lncotpeairumpto: fle fo:cs.'^ddltctlaq^De’pmltntampll'^
acdditfponfo 4oaponfaiurat^dolu 5 fcnlrcln pccato:cs #ln lullos.
p:inia
angelus Mjcir Cbobic*'^n illos 4 libi>;
^ Sini vacat accipit oemoniu ptatem» U
/pca ctia aliqn miuftosficin ^ob:^n 5
0 circa vim gcneratiua ^tcr que oebft
facere cofelfionec z alia bona ne ferro
manente in vulnere frullra ITt medici
n35 apponere.bec "l^e.^ w Smotione
talio effect’ patebit in tercia pte opis.
3 ncidcnt aliter aliqua Dubia
declarantur.
l^cidentaliter ^oifi qrit .(0ua
ili re actuo ille aliqin impedit re ^
il ij«ctuvm’mulieris z norefpc
ctu alterius. Jinlio fm ^onauc.bcc c
vfqz fottilegus feu malefica ad boc rc
fpectu pfone Determinate Diabolu im
-v. - mutauit:vel qiDc^refpectu pfone cu^
^ 7?^ufUbet ipedire non pmittit.0ccultu5
cf...»iudiciu bic latetivt pt5 in v)cozc
tbobie.(£taddit:fi^rifquo Diabolus
b facit, j^icendu g^ipedit generatiui
no impedimento ejetrinfeco lededo ot
ganu 4 eptrinfeco impediendo vfum,
l0n q: c impedimentu artificiale non
naturaletio ^t impedire ad vna qt 5 no
ad alias: vel tollendo ejtcitatoem peu-
pifeentie ad illa z non ad aduerfus ali
em « boc p -i^tut^ ^na vel berba vfla
pidem vel p aliqua natura occultam»
€t bec coueniunt cti Dictis “pe* Dc pa
ludc»^?etcrea cu in potItia talif act’
benc(5 c% frigiditatenature feu natura
li Defectu ptlnginSi t[rif quo pt Difcer
ni q^eicmalificio vel non maleficio co
tigerit» ^xndit l!aofiien»infuma:licet
boc no fit 0dicandu5 publice qn virga
nullaten’ mouef^nu^ potuit cogno
)fcere b efi fignu5 frigiditatis:^ qfi mo'
\] L net z erigit pficerc aut non poteft efi fl
( gnu maleficii. i^owndu infup ^ non
I folu fit maleficiu ne quis actum illum
cjccrccre valeat:^ etia aliquando fit nc
mulier cocipiat vel vt abotfum faciat»
&cd nota fm canon» fanctione3:q? q
<{ptcr vaidictc libidinf ejtplendi;
vel »ppter odiiJ alidd fecerit viro vrmU
licri »pptcr quodno pofiet generare vT
concipere rcpnrat bomicida» e^ Dc bo
mi^.fi alids» nota coit loquit *c •
oe amatoUburrcculi qui fuis amafiis
per pocula nc ?fufion£ incurrant talia
^curanvcl etia p certas berbas natu ^
ra nimiu fufrigid^tes abfi^ aujcilio oc
monu:vnpenitete0 fiebomicide funt
puni^di»]fealefici aut ^ maleficia ta ^
lia^curatesfuntfm leges vitimo fup
plicio puniede vt fup:a in |?ma quefii
onc tactu cit»(Et ^ folutoc argumeto^
vbi oifficultat an mrimonialit coniun
Ciis talia edtingere poflfint»(£ft vltcri^
aduertendng’licet ejc bis q tacta fune
no pateat ftjp boc veritas tn vere z rea
liter illis in mFimonio fic t eje cotinge
re pnf»€t pmdens lecto: 4 copiam Ifi
b:o:p babet inueniet tam apud teolo ^
gos $ canonifias pcipue»er»‘t in ma >•
teria oe frigib z malcftciatf z in.iiti.Di'
fitn.]C]C)ciii).mutuo coco:dates:t cnos
erro jes rep:obates:pfertini circa mPi^
monialiter cdiuctos 4 fentirc videban
tur ^ tale maleficiu no polfet cotinge^
re inter mrimonialiter coiunctos mo
tis illis ronib’ ^ Diabolus non poffet
opera DeiDefirnere»(Et pUmus error
qui ab cis reptobatur efl: contra .illos
qui Dicebant maleficium nibil elTeiii
mundo: fcd tantum effet in opinione
boim 4 ep ignozantia caufa;: occulta^?
^ quas ctia 5 nullus boim feire poteft
aliquos effectus nales maleficiis ipn'
tabant:qfi illos efficerent non occulte
caufe 4 Demones per fe vel maleficos*
€t bic erro: licet ab oibus alijs Docro'
ribus fub fimplici falfitate reprobatur
tn a feto dTbo.a crius impugnatur vbl
ifm tan^ berefim codenat Dicens: qp
bic erro: ep radice infidelitatis ^ccdit
i^tquia infidelitas tn irpiano berefis
Dicit: ideo tales vtberctici merito fut
fufpecri * qua tamen materia etia^
0iicllio6m»a XX vi
in ^ma queftiotic tactu e(l:Ucet ibt no
taliter fit oeclaratu* fi quis alia oi
cta ooctons fancti in alijs locis pfide /
rattrones inuenit qrc afferit talem er ^
ro:em c)c radice infidelitatis ^cedere*
in qftionibus oe malo vbi; tra^
ctat oe ocmonib^ z in.q.i.an ocmonef
babcantcoiga naturaliter fibivnita.
3 ntcr alia que ibi recitant m^tio oe il
Iis d fingulos effectus ad ❖tutes celc/
(liu co:pom qbus z fubeffe Dicebat oc
cultaf caufas effectuu inferior Dicens
Confideraudu efl: q> peripatetici arifto
telis fectatozes no pofucrut oemones
effe:g ea q artribuunf Demonib^Dice ^
bant^uenire e)c ❖tute celeffiu co2po:{r
z aliaijtnaturaliu re^^^^n ^^us^Dicit
)c*De ciui,Dci.po 3 pbirio vifum fuiffe ^
berbis z la pidibns z aiantibus ac fo
nis certis z vocibus ac figurationibus
atep figmentis dbufdam etiam obfer ^
uatts in celi conuerlione motibui fide
rum fabJicati in terra ab boibus pote
(lates fideru idoneas varijs effectibus
cjcequendas. (£]c apP 3 r 5 erro: ($
omnia reducebant in caufas occultas
fideru z oemones tmmodo fab:ic 3 re^
tor e]c opinione bominu*©5 gp bec po
fitio fit falfa manifelle ^bat fetus rbo
mas.eic boc ibidem: <$ repiunf alique
opatione6oemonu5quenullo modo
pht c)c aliqua naturali caufa p:occde ^
re» puta qp aliquis obfeffusja Dcmonc
loquatur linguam ignotam:^ multa
alia inueniuntur opera oemonu tam i
arreptitijo ^ nigromanticis artibus d
nullo modo pnt nifi e]c aliquo intelle^
crup:ocedere:ad minus bona^m na
turamtlicet mala 9 m voluntatem. (Er
ideo coacti fuerunt ^ter incomtnil
tia tacta alfi pbi ponere oemones effe
licet poli in varios errozes inciderunt
alifs putantibus animas bominum a
co:po:ibus eieeuntibus oemones fieri
l^nde f multi aurifpices pueros occi
derunt vt alas eo:^: fuos cooperatoje»
babcrenr:z plures alii ibi errozes reci
tanf.^n patetqpno immerito oocto;
fetuf oie tale opinioni e)c radice ifidelf.
tatis ^cedere.^i cui placet legat Wu
gulli.in.viii.x.i)c.oe ci.oei fuper vari
03 errozes infideliu circa naturam oc
monu:quarc etia cois ratio omniu oo
cto? que in ^fata oillinctoe aliegatur
contra bmoi errantes fc5 qui malefici
um aliquid effe negantef magne ell ef
ficacie in fententiazlicet bzeuis fit i ver
bis: vbi oicuc qi qui maleficiu nibil eP
fe in mundo affernnnprianf omm oo
cto?r fententiis z facre feripture oecla^
raris oemones effe z oemoes bre pote
liate fupza cozpa z fnpza imaginatoes
bominu3 oeo pmittente: vn z fup cos
malefici mira opari poffunt circa creo
turas.l^n z meritoipo^z oemonu in ^
flrumenta z ad quo^z inilantia oemo ^
nes interdii ad creaturazz nocumenta
opanf malefici oicui 1 l.(Et dd^ni qp p«r
rep:ob 3 t 6 c 5 bui’( 3 mi errozis a oocto
rib^ non fit mentio oe mrimonialil co
iuncis:tame p repzobatoem febi erro ^
ris boc patet, j^icut em qp alio;z erroz
erat q licet maleficiu effet z abundaret
in mundo ena contra carnale copula5
tn qz nullu tale maleficiu pt ceferi per
petuu:i 6 nun*^ Dirimeret mrimoniU5
iam c 6 rractu.(Eccc cp mentio fitoe ma
trimonialiter coiuctis. ^mpzobando
aut buc erroze: licet b oecla rare no oc
feruiat ad 4pofitu:tn ^ter eos d cop^
am libzo:;: no bnt.^tadu q ipzobant
per^boc q talia afferere oicunt effe coii
tra e]cpimenm5tcontra iura antiqua
z noua. "Budeoant tale5 catholici oo
crozes oillinctionem q impotentia ec
maleficio pzocurata aut ell tempozalif , /
aut perpetua. $i tempozalis mne no ^
impedit.Cunc autpzefumit effe tem^ , '
pozalio qn infra fpaciu triu §no^z coba
bitates z qntu piit opera oantes fiue g
0 ij
'^ars
ccclcfiaft(c8 facrmita iiat per al(a rt'
media fanari' prit.Si vero non fanenf
altqno remedio eicruc pfumit eife ppe
tua:T mc aur pccdit mrimonii con tra^
ctione z cofumationem iz (Tc impedit
mrimoniu prrabendu z oirimit ia con
tracm:aatfcquif mrimoni) ptract6e5
^ non columatocm z fic ctii vt Dicunt
aliqui oirimitmrimoniu iam ;xracfu
Dicif cifi.]c)c|:ii|,q.|.c.|.^ coiugiu cofir^
maf officio fc5 carnie:vt glofa aut fe
quif mfimoniu confummatu: z tunc
vinculti mPimonialcno oirimit plura
ibi notanf.cjc oc frigib zc,q B^ollien.
t (^offre.-: Doctojca ctia5 tbeologoa
vbi rup2a,?0d argumcnta.Hd p:iinu)
fatis pt5 eje bis oicta funt. ^33 i^mo
q oei opa pnt oeltrui p opa Diaboli ii
malcficiu poiT zt inter piugabs conti ^
geremo valet inllatia: imo opporit05
patet cu nibil polTit Diabolus nifi oeo
pmtttcntc*ltc q: no p violentiam De^
Itruit vri tyfanus:^ per quanda artem
cjctrinfeca vt fupta pmitMd fc63 pa^
tuit fnpia quare potias dc^ permittit
fuper buc actu venered $ fuper alios
actus :pt etia fup alios qfi Deus pmit'
tit.lBh no valet q pimat mundii.
terciu fifr patet e)c Dictis.
(aueftio nona an malefice
pftigiofa lUuftone opantur cip
ca mcb:a viriUa quafi illa omo
fim acozpibug euulfa,
7^\i:rao eadem ve
K I ritasDcclaraf perDiabolicaf
A. /Vcfiatoes circa memb;r virile:
cniurrei veritas vt magis elucefcat ^
ritur.?tn malcftccvaleant mebia viri
lia virtute Demonu vere z realiter vel
folumodo predigiofa apparitoe aufer
reitarguif vere -i realiter p argumc
tu a fottiori. ^^aiota pntoemones vt
boies occidere vf localiter trafferre n
piitm
Ibpja pataitDe iob z tbobie. vif. vfrte
occifisrergo etia pnt membra bois ve
re t realiter aulfcrrc.’{l^iercrea glo.ftt ^
per illud.ps. Jmmiffiones p angelos
malos.l^eus punit p malos angelos
fic populn ifraeliricn fepe punmir va ^
rqs langnorib ’ vere z realiter corpib’
immilfis ergo z bmoiinfirmitates cir
ca memb^r tale imittere ^t.^i oicarar
q poteft Diuina pmiffione tuc fic in p'
cedentibus Diem c itiq Deus amplius
pmittit vim generatiuam molcficiari
«fpter j 3 ma corruptoem peccari que^p
actu generante tn nos Dcueuing cti 35
amplius permittit fup memb^r illius
poientic generatiuc vt i^m totalif an
ferat, ‘prctcrca maior fuit conuerfio
Vitoris lotb in dama faU6.^cn,)ci)c.^
auferre memb^virfic: fi illa fuit vera
z realis z no appares conuerfio: qr ad
bucvifibilitcrvt brfuped illa datua*
(Et facta fuit per malu angclu vr coa ^
cti a bonis d prius cccitatc eos gculTc
rant vt bodiu Domus inuenirc no pof
fent fic etia alie punitoes fodomitarn
qr z glo.ibide afferit ipam etia illo vi ^
Cio infcctamtcrgo z ida facere pofTunt
^rctcrtatdcuc^ptinducerc formam
nalemfttillaauferre. ^3 Dcmoncs
formas namrales pluries indu]ceruc
vt pt5 De magis pbaraonis d '{>mte Dc
monu ranas z ferpenteo feccrut .^tc5
^lugudi.in li.l]C|C]cii|.q.Dicit q oia que
vifibiliterfiutctia p inferiores ptates
acri 9 .'|dcc non abfurde fieri pofTe cre
duntur: fiboc podunt facere boies vt
aliqua arte vel incifione memb? aufe^
ramrrergo z Dcmones ida facere inuf
fibiliter qt 5 alfi vtfibilitcr pnr. ^5 ptra
fiug’icvitj.De ciui.Dcii^on ed creden
du etia bois corpus Demonu5 arte vel
ptare iu bediali lineamm poffe coucr
ti:g etiam a fifi non pt auferre b q55 ad
veritati corpis bumani Dcfcrnit. ltc$
triniwtc Dicit» ^on ed putandii
0.iiemonoita XXVII
ffli 9 tr%rcfro 2 ibn 9 angelis adnttm5
fcruirc bac vifibiUu rcru materia § iV
li oco.fxufio .^ulli oubiu qn maleft ^
ce ^dam mira operani circa m^2a vi
rilia vt c)c vifis z auditio plurimo^r im
mo icjcipapnblicafama pilat ocbq?
p ferifum vifus aut tactus veritas illi¬
us mcmba cognofcebaltqb qliter fie¬
ri potcil. jDiccndU5 ^ licet oupfr fieri
poiTitXvcre z rcalitcr vr argumeta pa
ma tetigcrut z piligiofa opatoe: ea tti
que 3 maleficis fiut circa bmoi non fi¬
unt nifi plligiofa illulionc:q tn illufio
no babet locu in imaginatoe patiftis:
q: imaginatio eius ^t vere z rcali£ eili
mare aliqua rem no elTc prentemdicet
p nulla3 opationem fenfus c)cterio:is
fc5 vifum aut tactu percipit efre pfente
potcil oici vera ablatio membri
e]c pt e imaginatio is patientis licet no
c)c ptf rei qo qliter fit funt plura notan
da.'p:imo ouo modi quibus iila fieri
pnt .^6 miru Diabolus fcufus bna-
iios e]cterio2es Decipere fit:qui interio
res Dc 4 bus fupza tactu eil Uludere pt
fonnas referuatas educendo ad ^nct -
pia fua rennciua:Decipir aut eof in fua
na(ioparde:vcqb vifibileeilfit illi iui
fibilcuangibile intangibile audibile in
audibilc:z fic Dc alijs.^^cc aut veritaf
Ita nibil po nit eje pte rei oia fiunt cjc
(mmutatoe 02gano:p Dcilruentium ad
vifum auditu -ic. vt funt oculi z mau’
dbus imutatis iam fallmenfus indici
um**poiriimu 6 iila ejcnwibusqbuf-
dam Demonltrarcmam fic viuu Dulce
;fprer iiifectocm Ungue in febricitante
videi ama^rrvn guil^oecipit no eic pte
rei § ejc pte bnmo|r. jita z ibi nulla De
ceptio eje parte reiidn ibi fit virga ad -
bcrens:§ Deceptio et; pte organi fenf^.
jjrcru fic fupra Dictu eil dc vi genera -
fiua illi impediendo p impofitionem
alicui^ alterius corpis ciufdcs coloris
t apparemierita t aliiib corpus plaim
figuratu colore carneo iterponere put
inter vifum z tactu oculo:p z manuu5
z inter ip m veru5 corpus patientis ira
q fuo iud icio nibil valeat videre t fen
firenifi c orpus planu^ z nullo mebro
interrup tu.l 0 ideal Dicta fert Cbome
in. ii.Dilltn.vii|.arti\v,De plliogisillu^
fionibnsrz fifr f a q.tci*t in queilio
nib^ De malo:frcquenf allegans illud
Hug’ .in U.l)c]ctiibq.ferpit boc m 3 lu 5
Demonis p oee|addirus fenfuales Dat
fe fignris:accomodat fe coloribusrad-
beret 5onis:odoribusfe fubtjat:infu-
dit fe faporibus. I^retcrea alludit ra'
tio ^no folu per iuterpofitoe5 alicui^
corpis plani non membrato: talis illu
fio plligiofa in vidente z tangente fiat
imo z p modu quo certi fpus feu fpes
referuati educuui ad fua pneipia feu ^
fitiua interiora fc5 ad imaginatoem et
fautafiamtvn cotingtt alidd tmagiuarf
ac fi primo eliciatur et fenfu etteriori«
^a vtin ^cedenti queilionc tactu eil
Remones tmtc^riapnt localif coj
pora mutarcret trafmutatione autem
fpirim z burno:? ctia fm nature opera
tione cotingut: aliq ^m imaginationi
vel fenfum videri naliter Dico: quia et
pbs in De fom.z vigif.atTignans caufi
apparitiois fomnio:^ Dicir,q cnm aial
DormicritDcfccndente plurimo fagui
ne ad ^ucipiu fenfitiuu 5 fimul Defccu-
dunt morus fiuc imprclTiones rcUctc
eje fenfibiUu motionib^ t| in fpirirtbus
feufibilibus conferuaul. Cermiui fuc
rut fupius Declarari ira q tunc aliqua
appareat ac fi tuc ^mo a reb^etrcriori
bus fenfus imut 3 rel»€t natura fa
cerept a fortiori Diabolus formas feu
fpes corpis plani z no mebro virili 02^
ganifato educere potefi ad vim fatua -
flica z imagiuatiua z inde fenfus iudi
cet ac fi in re:p <>it 3 tc ita cflT^p bucetia
niodu 3 vt patebit inferi^ boies vident
aialia cum tnuo» firw iu reru veritate*
V iii
T^ars
.(Ecundo notadi futitali) mod<
^mUio:e0ad intdlismdu tp'
\ dicaiidu.^am q: pfngiuiuNl
'aliud c(t f m ^Tt^.vdj.crbimor.c.lic. ^
fcnruii dda5 odulio z ^fcrtim oculo:?*
10fi z t>2 a ^flrmgo q: aciem oculo2i^5
^llriugititavt res videant alif e(Te$
Imt.it vf alepandcr oe ales Mc pte 4i|.
'pieffigiu ^lic fumptu eft illulTo oe'
monis que no babet caufa e)c pte mU'
tatois rei:f| folumodo e? pte cognofe^
tisdt>cludit:(iueqntu5 ad interiotes
fcnfus:iTue quatu5 ad ejcteriojcs* 10 h
01 genere loquendo etia oebumana p
(ligiofa arte otcamus* Cribus modis
pt fieri* “©na abfcp oemonibuo: illa
potius ocluftotq: artificiali! fit agi'
tatoebolm ofiendentiu vel occultanti
iim aliquas res: fic fir in traiectioibus
p ioculatotes vtp mimo0*'tf!li’modus
m cria fine ❖tute oemonu vtpote nalif
i>mre co:po? naliu vtetia mincraliu
4 babcf poflunt fim quanda5 virtutem
bmoi rebus indita rem ofiendere vrfa
ccre apparSnon fic efl:,'©n Cbo*|>m3
pte *q.c)ciuj*arti*iu|*z fm alios plures
^da5 berba fuccenfa fcu accenfa fiimi'
gans facit trabes apparere ferpentes.
Cercius moduf oelufionis ell 4 fit per
oemones oeo tn pmittente.l^nt enim
oemones cp natura vt patuit qnda po
ce(late5rup quarda5res inferiotesqs
pnt cjcercere circa illas qn oeus finit ve
tunc ctia5 res appareant aliter ^ fint ♦
^20 quo notandu terdo <$ oemo 6t
<!lnc0 modis illudere aliquem q^iuai/
cat rem aliter ^ eft * *pnmo artificiali
tratectione vt Oictu eft :quia quicquid
bomo fdt per art^ melius ipc fcire po'
teft* ^cbo modo naturali applicatoe
alicuius rei vt oictu eft per interpofiti
onem alicuius cotpis vr alte^ occulte
tur vel etia c% fantafqs boim illas per
turbando*Cercio modo vt qn in affiV
co eo:pe oftenditfe elTe aliqua rc5 que
pziina
noiic(l:licat<Br£f.(n pi(mo0(alos»
rummarrat oemonialt^ comedit la¬
ctuca que tamen vti^e oemon faftus
fuerat lactuca no ^ oemon in lacmcc
fpe aut in i^a lactuca erat:vel etia con
tigit VCntbonio in mafTa auri qua 5 iti
oeferto repperittvel etia qn bominem
veru tegit z facit vt bzutu animal vide
atur 4 ^utiam oicef* (Buarto modo vt
qn turbat 02ganu3 vifus vt vidcaf res
nubilofa que eft clara vel ecouerfo vt
vetula appareat iuuencula* z poft
fletu apparet aliter lume ^ ante.dSlui-
to modo vtinimaginatiua potcntia 5
0pando z trafmutationefperum fenfi
biliu p comotionc bumo ? vt fupta ta¬
ctum eft faciendo vtme quafi recetes
z noue apparitoes in ipis potentijo (i
fitiuis caufenf *(£t fic trib’ vltimis mo
dis ocm 5 Illudere pt pftigiofa arte feti
fus bols:^ etia febo modo. 10 n nulla
oifficultas 4 n memb:? virile occultare
^ftigiofa arte velit * (Euidens indiciu5
iiue e]cpimcntum qb nobis in officio
inquifitois eiciftentib’ reuelam fnit in
fra ponef vbt oe bis z altjs factj plura
rcciranf iu feba parte tractatus*
• Quomodo malcficm a pc^
ectu naturali ptMfcerm*
C—-^T^cidentalis queftio cu5 certis
U I alqs oifficultatibus.nS^ fi qri£
,_t-*.^ctro ablatu eft memb? tgno
rat aut au p maleficiu feu alias oiuina
pmilTione p oemonis potcntia5 fit ab¬
latu funt ne modi cognofcedi z oifcer
neudi inter ifta.Enderi pt ($ fic.^no
9 tales quibus accidunt vt plurimum
lunt adulteri feu alias fotuicarii* IBti'
de oum amaffis nou ad nutu feruiunt
feu eas relinquere volunt alfis adbere
do tunc in vindictam talia procurant:
aut alias potentiam illius membri am
putant. Scendo cognofeitur per boc
nou eft ourabile * |^am fi non fit q:
Qxidtiobtdmi XXVlil
nulcfido tone non ell t!>nrabilc:^ qnl
4 oc^ rcdibit.^cd bic ke? fubo:it ou^
bOat(o an boc fit c)c natura malefidj
non fit Durabtlc»t\ndemr q poteft cf'
feppctuii z ourarc vf(^ ad mo:rcm:fic
etia oe tmpedimento malefidaU i ma
trimomo. 5 od(cant canomllc z tbeo ^
loguQ^reperit tempalez perpetuum«
^am olcit ( 5 offre 4 n fuma» Maleftcf.
um non poteil fofut femper p filu qui
fecit:vel quia eOmonuue: vel quia ne
feit Delere ipm:vel quia maleficiu5 elt
perdim.l 0 n a fimili Dicere poffumus
inaleficiu petro illarum erit perpem
ttmrvelgnia illa malefica que fecit no
poteOeu fanare.^unt em malefice in
triplici $encre.0a5 quedam fanant et
ledunt.^ueda ledut:^ fanare nebunt
( 0 ueda tmmodo fanare videnf.i.lefio
neo ammouere vt inferiae patebit: fic
entnobie cotingit.^am Due malefice
mutuo rt]cantee bum vna alteri ipzo ^
pcrarct:vn 3 Di)cit.^on fum tam peffi^
ma fic m quia quoe ledo fanare fcio«
“^cl etia Durabit vbi ante eiuf fanatio
ne malefica Difcederet vel locu mura ^
do vel ab bac vita cifcedendo. ^35 et
fetuo Cbo.Dicit* Maleficium qblibet .
Ita pt elTc ppetnu ($ non pt babere bu^
manu rcmediu:q? z fi babetrcmcdiu5
no efi tn boebomini notu vel licitu: U
cet oc’ polTit pilare remediu p fanctU 5
flugeluDcmonc licet non malefica co,
gendo» 10 erutamen fummu rcmed]u|j j
ptra maleficiu ell penitcntiefacramcni ‘
tum.c)ctra dc frigid, ^am z infiruitael
b omince: ita et membmm illud fm
alia auferre pnt vere z realirer «^3 tuc
Demonee no opanf p maleficae dc qui
bu 8 ia mentio babel, (f t p bec eti 35 ad
febm pt3 folotio*S 3 *d illud q> q: De '
ueampliue pminit vim generatiuam
malertciart ^pter zc, ergo etias pmittif
vt illud memb? vere z realiter aufera^
mr:non palet vt femp boc fiat: q: non
eifet p modu maleficfi boc fieri :nec eti
am malefice boc affectat DU3 talia ope
ranl q non babeatptatcm reilituendl
memb^r qft volnt z feint^^;: quo patet
q no verc:§ plWgiofa arte aufert«
terciu De conuerf'ione vjcotie lotb Dici
tnue vera fiiit z no piligiofa arte:nunc
ant lodmur De arte blligiofa. ?l[d quar
tnm q Demonee poffum inducereali''
quae fo:mae fub(latialee:g etia aufer
re^Bicif quanm ad magoe pbaraonif
q fecerunt veroe ferp enree» z poifnnt
Demonee circa aliquae impfeaaecre
a turae ad miniculo alicui^ alteri^ age
tie aliquoe cifecme ^ducere que non
pofTuntcircaboieeoe quibuf Deo ma^
gie eflcura.^ujcra illud«^un 4 d Deo
cura efl dc bobue/polTimt rn femper
vt Dictu eil Deo pmittente boibue crii
nocere vert z realiter:ant etia filigiofa
arte:z per bec ctia3 patet folutio ad vl^
timum argumentum^
^.ucftio Decima an male
fice operantur circa bomineor
in beftialeo fotmas pzeftigio
fa arte 1IIO0 tranfmntando/
co2p3li6fcpe^uen(ic)cpeccato«e)ctraf /
DC peni.cii infirmita 6 : 4 liter etia malC' | fl w yci I
ficia fint aufereda patebit in tcrcia ptel \ ^Dcclararar vbi etiam
tract3t’:zinfci53pte.capitulo,v|*tr€0 minee tranffo:mant in belli^
«Ue Diffcrcntie tangtmtnr. ' .arguitur q uott
/j l P v^rtt ad bmu.^ nullt Dubiu 4 n / %cnfi . (Buifquie credit poife fieri ali
Deo pmittente occidere pnt/ quam.crcamram aut meliue aut oc -
D iU}
L> '
'y
"L '• —c'
/ ‘
T£>ars
ttrfnelmotarf ant trafTozmaK fn 31^35
fpem.vf alia in fimilimdme iiiIT ab ip
fo crcato:c 4 oia fecitt p quf 013 facta
fur..p cnidubio infidelis ell z pagano
©etcriot^-ivtamnr argumetis feti tbo*
in.(j-rnia.Di.vii).?On oemones polTint
imp2imcrc in fenfus cojpalcs piligijs
t)cladcd0.10bi p2inioarguit^ non*
^^3 illa fo2ma bcflic fividef oponct cp
fit alicubi.^no pot cfTc tifi m fcnCu* q:
fenfus no b3 aliqua fpem nifi a rebus
accepti.i ibi no eftvcra belfia p aucto
ritate (Tan.allcgata. nec ite:^ poteil ce
(n re qvidef:ficut.q» mulier vidcaf bc'
(lia*q2 Due foime rubif^tiales no pnr*
ee in code fifz fcmel.ergo cu5 illa foFa
befiic qvidef nullibi poffit elTe io nul^
{a pfiigiofa illufio in oculo videntis fi
cri pt.cimfio p aliqua fomii ncccfla'
rio b^at (minari* pjeterca fi oicatur
^ fo:ma illa fit in aere circuflate.b no
pt ci,m q2 aer no efl fufccptiu^alicui’
ro:me fcu fi^re.tu ciia q: no fp vnus
< idem aer circa illa pfona ftu)cib(
litate manere pot peipae qn mouemr
ru ctii q: fievideref ab oib*^ talis tranf
fo2matio qb tn non fit q? oemones n3
videntur ad min’rct6i:viro:pvifiones
©ecipcrc.^jctcrca fciifusviiTuus feu
pot^avifiua ^ potentia paffiua * g oe
pafTiuu mouef ab actino fibi ^poteio^
nato*actiuu aut ^ozeionatu fenfui 3
t>uplc]c*Bno quafi onginas 3 ctum*f.
cbicctu.?!lind autqfi Deferes fic inc'
J)iu*fcd forma illa ^videf no pt ei ob^
Iccrufenfns.nctB etiamediu qfi Defe>
rcn0,i^epjimo.r*^n6pt ecobiectus
qj a nulla re fumi pt vt in pccdenti ar^
gumeto tactu cll cu non fit in fenfu a
re accepta .nec in ipa re nec etia in ipfo
aere qfi in medio oeferete vt pjt^tactu
cil in fcrcio argumeto* 10:eterea fi oc
mon mouetvim cognitiua interiorem
aut boc facit fe obiiciendo^mti cogni^
boc facif Htiutado ipanituon
prima
aut boc facit fe et obijciendo * qr opoi
teret ^ vel alTumcrct corp^: z fic non
polTct interius ingredi ad organu ima
ginatonia*cu ouo corpa no fint fimul
in eodem loco.net^in afiumedo fan^
tafma.qb etia ee non ^t.qr fantafma ft
cll fine qntitate*^cmon aut oi qntita
te caret.filV etia no pt boc facere imu^
tado.qr autimutarctalteradoqfividc
turn6poircfaccre*q2 0i3 altcratio fit
p qualitates actiuas quibus ocm 5 es
carcnt,?!ut immutaret trafmutandp
fine localiter mou^do qt 5 videf ee ico^
ueniensonab^ronibus* ‘primo i^ej
qrtranfmutatio organi no polTet neri
fine fenfu oolorif.^cbo qr f m boc oc
mon non oflenderet boi nifi nota*cu5
m aug’*oicit.^ ondit boi formasz na
tastignotas.crgo videf ^ ocmonca
nullo mopfitimaginat65 vel fenfum
' bois oecipc*$^ed p aog.)cviij.Dc ciuf*
ocfioicit q> trafmutatoncs boim i aia *
lia bruta q oiefif arte oemonum facte
non fueFt fm veritate ^ folu fm appa^
rcnti9*:^oc aut fieri no polTct fi oemo
nes buanos fenfus trafmntarc no pof
fent*^retcrca alluditzautoriraf ang.
in li*I)c)c]cit|.q.q etia pri^allegata ftiir.
fcrpitboc malu ocmonis p oes addt^
t’fenfualcs tc*jff\nfio fi lectorvolucrit
fup modu trafmntandi infpicere inuc
niet in fc6a pte opis*ca.vi* varios mo
i)es*?!d pns tifimo fcbolafiiccpcedc^
oo.oicam^triu oocto^ fnias cocordl'
tes in eo q> oiabol"pt fantafia bois oc
cipere*vt bomover^aial vidcaf.ini qs
ctiavltima fubtilior ceteris* q z fanai
tbo.cfi:*(Etprima ell oni?[mtbonini i
prima pte fumme ti*v*c*v* §.v* oecla-'
rantis q> oiabol^fantafiam bois ad oc
cfpiendu qnm ^patur: z peipne circa
illufione fenfuu.-z oeclarat naturali ra
t(one*canoni0 auctoritate z ejepimeto
ru5 mulfipl{citate*‘primu fic* Corpa
iiatnraUter fnbduturz obediut namre
auemo Dednia X XIX
QfigcUcc qtitu ad motu localc^^fngclt
aut mali cri 3 ii amifcrint gram non tn
<>fmc naturaU.vt fepi’fup:a tactum c
Cu aut pot^ia fataftica ITue imaginati
f ua (Tt cotcalu^u, adijca o:g 3 noco:po
reo naturaliter fubdiJ etiam mallo* vt
polTint eam trirmurare caufando vari
06 fantalias ep oe ceiifionebumom t
fpuumadpncipiu fcnlTtiuu ^curata
eb eie/j^ec ille-: fubd^. 'Patet z c)c b
canone.jcjcvi.q.v ,ep(, |llud b 6 cll ob^
mittendu ^ qda fcelerate mulierem p^
fatba retro conuerfc oemonu illufioni
bue-r fantafmatib^feductc crediit fe et
jpfttctur cu Ofauabotifnoctnrnif oea
pagano^r.vr cu berodiade t cu inume
ra multimdic mulie:p equitare fup qp
oam beilia 6 *t multa terra:;: fpacia in
tcmpellc noctis ITldio ptrafire**? infra
<ianap:opf facerdoteo ptcdicare ont
ppro Del vt nouerint omnino bcc fab
faee^^tnonaDiuino ^a maligno fpu
talia fantafmata mentib^ fideliu irro^
gari.fiquidcipc fatbanas tranffozmat
fc in oiuerfa;: pfona:;: fpeo atep fititU'
tineet mfte3 qua captiua teneti fom
Ilio Dclud^do p oeuia qc^ oeducit. (£t.
quide intellecrufbui‘^canoni 6 in jjma '
^Ilione tact^cll quo ad quaiuo: q p:c
cicada funt.$»ea ^ ndvalcant etia ve
bivbibcc affcctatt no impediutur ci^
uina' 5 >tute.fic no elTet veruo intcllect^
q: fepiffime boieo muiti t no malefici
p multa terra^ fpacia cozpaliter trdffc
ratur.^ed qivtrocc mo pt fieri fequiJ
in piefata fuma.t in.ca. nec miy.ea*q*
^lug^marrat q in libiis gentiliu legif
ccquada5maga cictacirces^ focioo
vlijciemutaueratin befriasqc magi^
cio^fiigijs poti^fingebaf ^ in re;:veri
tate complercrar alterando fantafias*
bominu 'Patet boc etia p plura epem
pl.a/Aegif em invitafpatru ^ quedam
muccula qi affentire noluit cufda5 iU'
ucni oe turpitudine cl rolltcitaiui ipe
iooenio turbat^ejc boca qnoda iudeo
peurauit m3leficiU5 fieri p illam. quo
pacto.mulierconuerfaell in equa3.q
puerfio no fuit fim rei veritatem g fim
ludificatione oemonie fmutatio fanta
fiarni fenfum ipiuo mulieris z afpicie
tium eavt videref equa q cratvera mn
licr.vri cucta ad btum 'HBacbariu no
pomit oiaboPita opan q illuderet fen
fu0 eius ficut alio:;: ^ter fuam fctita-
tem.na fibividebaf muliervera n 5 eq
cui^tande o:one liberata eftab illa il^
lufionc^cices boc fibi accidilTe q: non
vacabat oiuinis nec freqntabat fadn^
tavt cicebatddeo ciabol^ptStcm ba^
buerat fup eam.-i fi alias e^t bonclla.
■poteft igF cfabol^ p comotione inte^
rio:;: Tpumt bumo? opari ad immuta
cu actuz potentia nutritiue. fenfitiuc
z appetitiuet cuiufcuc^ potitie cozpa
lis ozganovtetis.fm btifi tbo*i.p.q*c]C|
Sicut credi pt fuiffe gefrum fup fimo
nem magii in ineStatoibuo fuis q cc
eo narratur. Sed nibil boj^ pt oiabo
Ius facere nifi oeo pmittete d cu angeP
fuis bonis freqnter repzimit malicia^
cius occipere nosz nocere querentis*
Dicit aug^.loqucus oe maleficis.
'iaifutdpmilTuoctelemeuta pauiiit
boim metes pmrbatmmus confideii
tium in Deo,]C)cv).q*v.necmiru,Bozn
ctiaopatoep malefica arte fit quido
(Bvtvir no poflTitviderercvjcozc z ccoii
uerfo.-r boc p imutatos fantafie repzc
fentando ci tale vt rem odibil^zbom^
bilcm.'5pc «ia oiabolusvigilatibusr
cozmicntibns fuggerit repzefentatocf
mrpiu fantafie ad cecipiendu* z indu
ccnduadmalu^Beuq: pctmno con
lifht in imaginatocn in volontaic. io
eic bmoi fantafiisper oiaboIU5 fuggc
ftisz alteraionibusvarils bomo non
peccat nifivolnntate^Jia peto alTen
tiat*ScOa fnia ad ide modernozu oo
cto?: oeclarstee piimo quid fit pfiigi
‘^ars
iim ctqnot modis oemonptbmo^ fl
luliones caufarc/l^icnota ?tntbo
mus allegat ca Cj »1 p:cccdcnti.q.l)c,ta
cta funt.vn no cll opos illa rciionarc.
dTcrcia fnia cll feti tbo. 1: cfl: rcfpolTaa
fup argumenm quo querif vbi fit illa
fojma beflie q videf. ‘^utin fenfa aut
I u rc.aut in acre circudStc.^ il
la fo:ma bellic ^videtur no cfl nifi in
fcufu pjimo mtcrioti t p fo«e imagia
tion^ refnltai in fenfum cjcterfozc quo
oamo^t q ibi fit pt p ocmonis op3t65
contingere oupl(cit€r.l0no mo vi fpc
cies animaliu oicam^A 1'unt in tbefau
ro imaginatonis referuate fluat opatj
one oemonu ad ozgana fenfufi interi
ov.fic etia in fomno contingit 4)ut fu^
pia occiaram5 eft:,(Et ideo qn ille fp^s
cotingut organa fenfus ejcteriojfs pu^
tavifusvidenJ ac li elTent res pntes ^
tt acm fcntiref.-jtli’ mod^ pt elfe c)c l ,
mutatione organo^t interio:|2 qb’ mu
tatisfalhtfenfus iudiefu ficutpjico
d babetgullu corruptu cui oia oulcia
videntur amara.t pa:;: oiffert a primo
3B^oc aiit facere pnt eria boies virtute
quarudam res naturaliu fteut ad va^
poratione cuiufdi fumi trabes bom^
vident fcrpetes.t inulta ejcpimfta b’
inucniun?*vt etia fupra taemm efl.
0oltttioae0 qrgumentomm
^ argumeta ptjad primum ce
a tect^illefcpeallcgaf-tmalein^
tclligit4'^amquoadboc q>lo
qnitur oe traufformatione in alia rpe5
vel fifitudine oeclaratu e q liter boc fi'
eripr prefligiofa arte, ^ed quo ad^
q Dicit q no poffit fieri aliqua creatu^
rapture DemonisXi capif neri ^crea^
ri manifeflu e q> no. fi '^o capit fieri p
naturali pductdne fic cerm c ^ pnt rs
cere aliqs creaturas impfectas. quod
qualiter fit Declarat fanctus tbo.vbi.5
‘^am Dicit q oes tranfmutaroncs cot
' poraliu res q pnt fleri p aliquas virtu
tes naturales ad quas ptinent femitR
p:ima
q in clementis bui^mundi iimenionf
puta in tcrravcl aquis ficutrelinquuc
iua femina fcrpftes et rancz bis fifia*
pnt fieri p opatones Demonii bmoi fc
minib’adbibirio.ficut cu aliq res traf
mutaf in ferpetes vel ranas qp putre
faaione generari pnt. '|llc vero rranf
mutationes corpaliu res fi poiTur,
virmte nature fieri nullo mo opatonc
©emonu fm rciveritate pfici pnt.ficur
q corpus bumaini mutrf in corp^ be^
ftie. aut ^corpus mortui reuiuifear^
quod fi fterivideatur apparetia eflprc
ftigiofa.aut oiabol^n aflnmpto corpe
fe agitat coraboib^.fortiftcaf illa .^35
albert^in li.oe anialib^vbi qrit.'^n Dc
mones feu etia Dicamus malefici pof
fint facerevera animalia, findit q fic
Deo pmittehtc.t bocqno ad inipfecta
animalia.^ no pnt in inflati ficut Deuf
faccrc:fi motu quoda licet fubito ficur
pt5 De maleficis. (£]cob.vii.fupcr ifto»
10ocamt pbarao fapientes Diar. Be
monef Difeurriit p mundu z colhgunt
Diuerfa feminaz eos adapiatone pnt
^rnmpe Diucrfc fpes.iEr gto.ibide fic
Didr.Bu p incantatos Dcmonu male
fici aliqd efficere conaf Difeurrut p mu
Dut femina fubito eos ^ib^b agitat
afferut.t fic cjc illifpmittete De-o nouaf
fpfe res <pducut.I0ec etia fupt^taaa !
funt.?tt vbi fi Difficultas fiiboriretur*
?fn talia facta Dcmonu eent opa mira
culofa Diceda.liniio patuit ejc pccde
rib^.q» ctid Demones aliq-^a miracula
facere pnt ad ^ virt^ namre pticnlari»
fc ejctedcrepotefl.if t licet talia fint ve
ra no tn ad veri cognit 63 ab eo fiut.
que fenfum opa anti)cpi pnt Dici figna
mend3ci3.qradfeductd3boim fiunt*
“patett folutio ad aliud argumentum
Dcfubiccto formcDicam^fiieftiefora
^videf n5 efl in aere nec i (pa re: vtpa
iuir.§ in ipo fcnfinput eje fnia feri tbo*
vtfupinsDcclaram c.?gd illud qb oe ^
pafiiuu mouef abactiuo fibi^rdo
mcmotxdnn XXX
nato conccdif.Ctqnfubfnferf ^ fola
niaq videf no pot ec obiectu o:(g:^nif
•au fcu cUctais eo ^ a milla re fumaf
IBicit qf imo a re q: a fpccfe feitfibiU t
tma^inatde referuata qua educere pt
«Imastnatonifeueda feufinue pote
tie offerre pt vt fuptadkru ell ♦ 'nd vl^
t(mu Dbm.cy oemon no imutatpoteu
ttaXendrtuac (magmatma fc et obqcC
endo vt ofleufum ell:^ ea tranfmutan
Do.uon quidc alterado niTi ^mm ad
motu locale.qz no pt oe fe tmpnmerc
nouae fp^ovt oiau cffammutatautc
tranfmutandoddocaUf mouendo.z b
(te:p factt no fubffatia o:gant otuiden
00 vt ITc confequaf fenfus oolons.fcd
tnoucdo fpuez bumoteo.tS^ aut vitc
rPobijcff.q» fequereJ q fm boc oemo
noupoflTitaltqdnouibdi ocmoftrarc
fm tmagmatiuSviffon^» B<cendu5c
q nouulalidd potefl tnrelltgt oupUcii
■^no mo totalff noouz fmfczp^ fua
l^nctpia*^ fm boc oemon no pt aU4d
noou bot fm vilione imagiUariam oc
ttionffraremo em pt facae q cec^nat^
imagtnef coloteevel q furd%3t’ tma
gtnef fonoo.HIto mo oF aUdd nouus
fm fpFm tott^.pnta (i oicam^ce nouu
fttimagtnatoe qraliclo imagmeFmon
tee aureos quounu^vtdtt qztnvtdit
tau^<t monte pt naturali motu ima>
ginari fantafmata aurei motis. e boc
modo poteff oemon aliddnoui ima
giptioni offerre*
/(©uW t)e Iupi0 mterdii boi-
imnee r pixeroe cx cunabilig
rapimtc0T comcdetes fentic-
t)n fittan cUm picfti^oh arte
pcrmalcficag,
^^jflRLcidmtaUsqacttio oe lupis
iJl interdum bomines-t pueros e
J-Upomib^ rapientes t comedett' '
te0i:cam magna allucia oifcurrentes
Iravtno^aliquaarteaut poteria ledi
aut capivaleant*Biccndu eff q boc in
terdubabctnamralccaufam.interdu
vero pteftigiofam art^ ou p maleficas
contingut* Be ptimo 'libertus in oc
animalib^oicit q ex dncp caufis ^ac'
nire pt;;^liqn ^pter famis augmentii
iicut^ ccrui aliqnt alie beffie boibu®
app:opinqu3t*’;^liqn <tpter ferocitate
virium boc in regionibus frigidis.^ etl
am qfi babent catulo3*^ed q: oe bis
nibil ad ^‘>ofitu oicim^ q oemonum
illufione fiut.qn oc^ ^ter paa punit
alique ppfm* Juxta illud Icuiti.pf*
Si non feceritis mandata mea mitta5
invos beffiasagri que confumat vos
-t pecota veftra.T Beutxxxii* Bentes
beitia;: immitta in cos cum furote tc,
^er quemaut modu.?i[n finr veri Itt
pivel oemonesin formis lic apparen
tib^oicitur q funtveri lupi fcd obfidc
tura oemonib* vel agitantur ouplici
in6.'Bno mo abftp malefico:? opatio
neficutquadragitaoaob^pueris coti
rigit a ouob^vrfis oc filua ejceuntibus
quos iugulaucrut irrifionc facta j
belifeo <rpbe oicedo;afcende caluc -tc,
t oe leone 4 ^ba5 oei iuffam no im
plete ocadiraii.rcg.jciii* €t bifforia 6
epovkniit4 letanias miores inllituc
rat an •rcefto5 oni eo q lupi ciuitates i
tratefboicfvo2aueftpublicc*?llio m 5
etia malefico:? illufioe. fic guill’*vbi s
narratib 4daviro 4 fe puerti putabat i
lupii ceit[tpib^4t>’i antrjlatitabat^jl^
luc ei certo tpe iuite fibi iter t cu fijcus
manStvidebafq' lupus ipc fact^circul
ret pueros oeoo:ado*i cu iU6 reafr fo
lu oemo 4nda lupu poffides faeSt pu'
tabat falfo fc fdniaf drcuire.z fic tadiu
ocmtat’fuit 4ufip luet’^ iac21 filua ra
pt’. I^electaf i bis oemo vt paganozu
errori 4 boiestvemlas i befiias muta
ricrcdcbatuducat* 10n oirccrnff ^e)c
fingfari di pmifrioc z dmonu ope tiia
euenmH h cx nali dfectu. qn nlfa arte
aut por^tia ledi aut capi prlt * fic vice.
4
pjinia
fn '’pc.lnfto.U.vi.c.t:l.!tarrat»‘Iit galKa
{juif amcjcpimcarnaroem 'ranbellu
piimcfi lupus vigile vagina gladium
abdulit.
^ueftio«jcf,cp 0blletn'ce0
malefice cocepms in vcero Di-
iierfie modis interimut abo:-'
fu5 ^curat^i: vbi boc no faciat
Dempnibus natos infantes of
ferunt*
C \ Biuro ferto et
q F feptimo infirveritas fuptadi
i craa)bafpqmo:b 02 rcndos
flctos As circa ifames i vtero z c]c vtc -
ro mris cjccrcet A cu p mulieres oemo
nes c)cerc8 bnt z no p viros: io porius
tn ultcres ^ viros fibi alTociarc ille ifa
tiabilisbomicida fatagitrfnnt bmoi
cpa.^acanoniftcplufqptbeologi oc
tnaleficiali ipedimeto trerantes vbi fu
p:a.S>icnt <$ malefiiciu fit non foln nc
As aern carnale erercere valeat oe qno
fiipza tactn eU» ^ed etia fitnemulier
pclpiat vel li pcipitiq toc abojfus faci-
et.Ctaddif terciusmodBScn5qrto^
vbi abozfum no ^curat q tuc infante 5
?fnmut vel oemoni offerfit. ^e pmis
PDob^ modis no elloubiu cup nalia
bo abfqj oemonu aujcilio vt p berbas
vel alia ipedtmenta ^curare poflTct <$
mulier no polTct generare vel peipere
vt fup:a tactu ell .§5 oc alijs ouob’ q>
etia a maleficis ^curanf oilferendnj
clf nec op^ cH argumera oeducerc vbi
euidcnnlTima indicia ^eicpimeta bec
reddut credibilins»(Et oe ^mo q certe
malefice pbnane nature Uiclinatocm
lino aduerfus oim bcfiia^codirioncs
lupina butaicat fpc cicccpra ifantes oe
Bojare z comedS folet. (f fi indfitst ca
manusocArup^a metio btbita eflA
bec nobis remlit q» ea oc ca ab mcoHs
comitatus burbip vocat^ ad itiA.ntoQ
facienda co vidclic 5 q cil pne^ cp
cunis amifiiTct z ccplojado pucrionc
miilieru nocturno rpe vidilTet 7 pper»
difl 5 ifante occidi z liArc ebibito oeno
rarc.lfo vt pos tactu e vnico anno A 'C
fuit ah^^pic elapf^.rl.z vua maleficaf
igui tradidit certis alijs ad oniu arcbi
ducis ouilrie.Sigifnuldi fuga capicti
bustalTut^pfinnarocbui^rcripta A -
da Tobani nider i fno fonnicario cm’
vri'^7 eos qfcripfir recens memozia
fupernvfmo ieredibilia fic apparet cp
ifinr:f 5 z^q maioza oana i bis oibus
obllcrriccs malcfice^curatjjut male
fice penitetes nobis z alijs fepi’ retu¬
lerunt oicctcs * ^emo fidei catbolicc
anipli^ nocet ^obfietrices vbi em pit
eros no interimur rite qfi aliAd acturi
fons ep camera ifante oefernt z fnrfuj
i are clcuatcs ©emoib^offerut.Xl^od’
aut i bmoi flagitqs A obfuaf ufidam
pte patebit 7.c*vij.qna3 et aggredi ne ^
cdTc c 0US vnica outapat occifione A
fiionis oc pmifiione oiuia pmiflTa* P>\
ctii cfi em a Ancipio tria n eceffario ad
malcficiale ctfectu c6cnrr2:ocmone cu
maleficia z oiuina perniifrionem.
iBiiodecima queftio
0 ndc cofidera
oc ipa pmiflTioc oiuiatcir
^ ‘ ca qua qtuoz &raf ♦ ^no au
necelTariu (it ipa5 pminione ad maleff
ciale etfecm cocnrrS.fcdo q^oc^inflc p
mitit creamra ep na peccabil^ etia actd
inaleficialc z alia bozr^da fiagitia ppe
trare alqs onab^ pmiffionib’ pfnppo
(itis.Cercioq^maleficiozum fiagitia
cuncta mala que oeus fieri permittit
epccdunt.(Buarto qualiter bec mate /
ria fi^opulo publicanda.
/ ^mrc^tcrcmpzu
c male buiusptime partis ta-
^^y^cttsoioiuam p^rmiffiouej
€Uicmo!vndcdina XXXI
(Vicrttflr.?fn Muma gm(flrion^ fn bi9
OBibuc inalcfico^t comcdarc ita lir ca
tbolicu q eius oppofitfiXredargucrc
Illam ommno lit bercdcu. % arguitur
no (Tt bcrcticu 3ircrcrc.gp ocue tata
ptatcm no pmittat oiabelo in bmoi
fnalcficijs.refufare cm illa q in conm
mcUI creato210 poffunt cedere i catbo
licu-t non bercticu.S^ed aflTcrere gp oi
ebolo no pmitta^ talia ptao nocendi
bominib^e catbolicfi^batur.q: oppo
ftfuafrcrere videf cedere incontumcll
om creato2i0.fequif q> no omnia
fint fubiceta oluinc ^uidetic eo q oia
fapie0 jpuifot cjccludit oefecriiz malu
quanmpotcftabbiequo^rcura gerit
(Tu aut ca q p maleficia fiunt fi a oeo
cmiitutur ab eo no ciccludutur.t fi ab
co no cjccludutur no eritfapleno pai
fo: ipcocuez fic no f^funt oia fuc^ui
bentic.q^qtfalfum eftioboc falfum
q oeue permittat» l^jcterca ille alicjd
pmittit fieri qb poifet impedire rivell5
aut^nonpotefi impedire etia fi vel
let.fncutru illo?: oeo poteft puenire»
^on p:imu q: talie indicatur inuid’
ne feom quia talia iudicaf impotca»
Cunc queritur incidentaliter.boc ma
Icficiu petro ‘accidit-r oe’ pomit ipedi
re et non fecit,ergo oeua efi tnuidua
feu non b5 cura oe omib^» ^i^^o non
potuit impedire etia fi vellet tuc no c
omnipotena q omnia fient inconucni
cna c alTerereXoeu no bre cura omni
umic.ergotbocq^malcficia ejcoci p
mifiipne contingunt» *P2eterea. deun
Dimittitur fibi et efi ona actuu fno
ru5nonfubefipmilTioni aut ptouid^
tiealicui 9 gubernantia»fed boiea libi
(pia Dimittuntur a oeo fm illud i£tru
^v»j^cu0ab initio confiituitbomine5
ctreliquiteiirn in manu conliTij fui»
fpccialiter etiam mali in fuia opibua
relinqtiutnrfim illud. j^imifit eoo fe
cundu Dclidcria co:dia co:/ , igitur no
oia mala Diulne pmilTionl fubdutor.
I^zeterca aug. Dicit in 0 icberi. ficut
etia pba in.iic.metl 5 »]iBeli’e dda5 ne>
fcire q fcirevtvilia.^ o^ qb eft melina
eil Deo attribuendu.ergo Dc’no impe
Dit fe De illiaviliffimta malefico» opl^
buavt illa pmlttatvel no,’^d idc apra
i).Co».ijc.f^on ell oeo cura oe bobua
^ eade rone dc alfia irrbnalib’ creatu^
ria.vn qn malcficiafvrno.no ^ oeo cu
ra.nec ena ei’pml(Tionii| eje el’4>uldc
tiajjceditfubduf.t^tetercad cic ne'
ceiTitarc contingut ^uida pmlffione?
no requirut ficut nec ptudentia ♦ pt5 q
p pbm in.vi.etbi»‘P2odctia creaa ro
contingentiu dc quib’cft cofiliu z clc'
ctio.fi p^eo effect^malcficialef e)c necef
(itate ptinguf.puta qn c% aliqua caufa
z influentia co:po?r celcltiu acccidunt
(ufirmitatcavel aliqua alia q noa (udi
cam’ maleficia vn no fp fubduC oiuie
pmiflTionul^teterca.fi permilfione ol
uina boiea maleffciatur tunc queritur
Cur poti^fupvnu ^ fup allu. ^i oica
wrqp^fpcta.d magia abudativno
q in altero.bocvidef elTe falfum quis
tuc maiozea petozea ampli^maleficis
retur.c^^riuou apparet co q?min’in
mudo ficut puniutur» lupta illb» ^C'
ne efi oibua 4 puaricant ita etia male
ficianf.‘patet ocniqj eo q innocen
tea pueriz ali| infii 3 mpli‘^maleft'ciuf*
Sed p De^pmittit licet no velit m 3 lu 5
fieri z boc ^ter pfectionem vniucrfi»
l^fonifi^.iU.c.De Di.no.Critmalu ad
oca.i.pfect63vniuerfi pferea. z aug.iii
cncb»€]c oib^bonia-r malia cofifiitvni
uerfitatia admirabilia pulcritudo.T^n
quantu etia illud qb malu 02 bn otdia
tu z in loco fuo politu ernineti^come
Dat bonat illa magia placeat z lauda^
bilio2a fint Du cbpanf malia. fte5 faii
ctua tbo. imptobat opinione illo?:, q?
licet Dcua 116 velit mala qi necp creatu
ra aliqua appetit malu fiuc appetitu
naturali'fiucaiaUfmcitcUectaali i
volutae cuf^otnccme bonu. vult taift
mala cevcl fieri.boc okit ee fairu5* (ja
t)c’nec^vult mala fieri ncc^ vult mala
no ficru]|vDltpmittere malu flent b e
boiul ^tcr pfectlonevmuerfi.tl^uarc
aut fit erroneu oicere* j^e^ vult mala
ccvcl fieri ^tcr bonum vnluerfi olclt
(Eluia nlbil ell ludlcandu bonu nlfi fc
cundu Id qb copetlt cl p fet no q accl^
oeneJlcuti^tuofue ludlcaf bon^ln in
tellectuali creaturat no aniall.>Balu
flilt no ozdlnaf ad bonum p fe g p acci
oene.q: ^ter intentione eo^ d malum
opanf refultat bonu.ficut pter intet65
malefico:}: aut p:eter Intentione tyran
no? fuit <$ c% coT^ pfecntlonc clarefce
ret patientia marri:;:.l^nfio ♦ (Buefllo
qntavtlllozadpdlcandu tanto etiam
olfflclllo: ad Intelligendu epfliMEll ei
inter argumenta boc pclpun non tam
laycor quomnda faplentu JBalc
fida ta bojrcudavt fupiue tacta ff non
pmittl a oco caufae oiuine pmiflTionlf
biu^lgnoHtee.ejc qua etli ignotantla
q: malefice no fuppzlmutur p vltlone
Ofbita latota )cplanltate5t)epopularc
vldcntur«vt ergo advtrac^ viam luicta
tbeologo?:fniam oocto t Indocto fa^
tiffiat p olfcuflTlonef oua:}: oltflcultatu
clt refpondendu t primo, mund^
Muine ^uldetlc Ita fublacet <$ Ipe Im^
mediate oib’^uldet.^cbo q^vnluerri
rate malo^: q fiunt fine in malle culpc
fiue pene fiuc oanl eje buab^prlmfe Q'
mtlTlonlb^circa cafum angelo^t ^mo
ruparentfi luftepmlmt.vnt patebit
q in bie Diffidere ptlnaclter berert3 fa
plt ctt erroffb^lnfidellu talle fe Impll^
cat.iBuo ad prlmu notandu. q pfup^
potito Illo q^ ^utdentla Deo couenlat
^u)cta 1116 fap.)cllt).d[u autpF gnber^
nae oia puldftla.optet etla aflercre q
oia fint Ita fublccta fue ^uldetle q et(
am oib’ Imcdlate ^uideat q6 vt pate-
pjima
fltoltcdam’p:lmo p rep:obato5 cufuf
Dam conrrarn errorie.i^aam fup Illud
3ob.)C)cli. J^lubee latibulu ci^ z circa
cardlnee cell pambulat nec uFa confio
Derat.oBuida qpluatl fucrut lujcta do
ctrlnafcti tbo.j.par.q.ricij.l^onetan'
tumo incorruptibilia fubiacere Diuic
^nldetie.^ut funt fubffatic reparatez
corpa celeflia cu fpecleb^ re?: inferio:}:
d etla funtincorruptibllia.lndluldua
vero rpecie9 qr funt corruptibilia Dlce
bant no fubiacere.] 0 n fic Dluine ,put
Dentie Dicebat fubiacere oia Inferiora
d in mundo agunturdn vniuerfali tffi
tno inptlcularlfeu fingulari. g>5 da
bocalijevldebaf inconueniene. vt Dc
bomlnc no eifet amplior Deo cura ^
De alfis animalib^. 7 ^deo rabi moyfee
volene mediu tenere Dijcit peordado^
cu prlmie.iTorrnptlbilia oia fic ff indi
Dua xcTf, oino no fubiacere Diuine gu'
bernationl fed tantumo vniuerfalla et
alia d tacta funt.^^omine vero ab Illa
generalitate corruptibilium c]ccepit«.
•rboe ^ter fplendore intellcct^ d par
ticlpant ctt fubffafittje fcparatle: z fic
fm iffa opinione dedd boib^acclderet
Inmaleftcile dTetetpmifrionc Del na
aut dedd anlmallb^aut alfie terre fru^
gibue cuenlref.€t bcc opinio licet fit
veritati propinquior illa que omni
noprouidentlam Del dc rebus mun^
Di negabat alTcrene mundum cafneS
factum fient fuerunt Bemocrlmo et
epicuri.tamen etla5 non caret magna
falfitatceoqpnecelTeell Dicere omnia
Diuine prouidentle fubiacere. no i vnl
uerfali tantum fed etiam In particula^
rl.vtnonfolum maleficia bomiuum
fed et Inmentorum z terre frugum e)c
Dlulnat prouida permlfflone eueniut
q6 fic pt5.?[fd ranm fc cjctendlt proiil^
Dentiat ordinatiareu In fine quantuj
ipa caufalitae fe ejct^dit. ficut a fimiK
in reb^alicul^oomlnlo fublectleq U3
04 tcftio buodediiw XXXII
tom fnb(^ccnt e(os (n^uarii
fib< ejddut fubicctCttii aut caufalitas
Cei ^ c(l p:(mu agens cjccedit fe ad ofa
cnrta non folum quantum ad ^nap(a
rpeciei g edi quantu ad ^ncipta (nd^
u(duaUaz non folum OicotroptlblUu»
fcd ertam, lnco:mptibiUum. 3deo IT
cur oia babait effe a oco Ita ofa funya
ulfa ab eo»uad alique fini ozdfata* (£t
boc tiglt apfe ad rom.jcuf. (0ue a 6o
funt ominata ffit^q.o. Sicut ofa a 6o
funtdta ena ofa ab i^o oidfata fut.t p
confe^ns puld^tte ci^fublcctc. q: pzo
pfdentiaoeiniblUUud elfe noicif^
rod.ca ozdfs re:p in fin^.0fa ergo fqn
tum ptldpit oc ec (ntatu etla fubdun
rur oiulnc oc^ofa ?gno
fclt nd folu f vnmerraUfeuvnluerfatia
Imoz In ptlcularf feu prtcularla.€t cd
Delcocmltlopgaturadres creatas (il
cognlm^artls ad artificlara.^Oo ITcut
oia artlfidata fubdutur ojdlni z pni'
oentie artis Italofa fubdutur oidinlj et
pnidmiit oel.S 5 qi p bec no fatis fit
vt Intelllgamr q mfte pmlttat ma
(a fierl.<t maleficia m mddo licet intel
ligamus bocq I6e fit^uifo: oia gub
nas qb q: conceditur io etiam oeberet
oe malum ab bis quo^r cura gerit tji'
cluderc♦Jn^ bofeseivldcm^lta fieri q
faplens d^ulfot eiccludlt oefectu z ma
Iu quantu potefl ab bis quoip cura gc
rit.ldco ad lntclllgendtt 5 Illa» cur non
omnia mala oeus ciccludlt.^otandu
q aliud efl: loqui oe ^ulfote ptlcularl
z aliud oe ^uifotevnluerfall. 'I^toui
fideit lufio^tvt ptfl)in lo non b 5 oe’
ofa mala Impedire ne multa bona oc^
elTe contlngatvnlucrfo. 10 nde augu.
In enebe/fideo miferlcots c omnlpo-
tens oeus q non iineret aliquod ma^
Ium elTc In operibus fuls nifi adeo eP
fet omnipotens z bonus vt beneface^
ret etiam oe malo.(£t bulus ejtemplu
etiam babem’in actoibus rerum na'
turallum»^amco2rupriones« oefe^
ctus qnl accidunt In rebus namralib’
licet fint contra intentione nature par
tlcularls Ullus videlicet cui talis cot'
ruptio contlngltvt^fur fufpcndatur
vel q animalia in cibum bomlnls oc^
cldantur.funt tamen oc intentione na
rcvniuerf 3 lls*vtvldellcetconferuitur
bomlncs In vita z In bonis vt z fiebo^
numvnluerfi confcrnetur»vt em fped'
es rerum conferuantur opoitet vt co:
ruptlovnlusfit conferuatlo alterius*
^cclfiones enim animalium confer
uatvitam leonum*
fo2 em pticularls neceflTe babet maliu^^
occludere quantum potefl quia noiO
potefl c)c malo elicere bonu* Beus at
cu fitvniuerfalls^uifo: totius mundi
et potefl ejc particularibus malis plu
rima bona elicere ficutejc pfecutlone
tyrano](! pacleiicia martm*^ e]c opibus
malcficoip purgatione feu j 3 b 3 tionc 5
Beclaramrfuper pcrmiffto^
tiem Diurnam q? Deus non po^
tuit conferre creature vt e]c na^
effet impeccabilis*
IBo ad fecundum q vnluerfi
atem malomm flue In culpis
fiue in pems luflc oeus permlt
/at ctpjcfcrtlm iam rcfrlgefcentez mu
/loo ad occafum oecllnantc oeclaratur
/ k)c ouabus ptopofitionib’ neccflarlo
^ Y2cfupponendum quarum p:ima q
turaeff
m
V i
oeus non potefl facere flue melius vt
CU3 tlmo:e oel loquamur uou efl pof
fibile vt natura creata vt efl bomo vel
angelus baberet boc q e)c conditione
fue nature peccare non poffer^ccuu
03 q? oeus iuflc permifitbomlue pec
care vel temptari.quibus flaurtb’cu5
ad oiuinaj p20uidentla5 ptiuct vt vua
'0^rs
eiticcp crcatora i fua namra rcllnqt of
ccrc opo2tct qt. pmifTis ipolTibilc 6
q oc^no pmittat nialeficia ricri
cernonu.Ctpitmw quidegpnonfait
polTibile crearnrc coicarc ^peccare ft.
pofTct ejc conditoe nature.ondif a oo'
cto2c fancto i. u.ri.jctiij.arq.q: fi boc
fuiffct coicabilc aUcui crcamrc oe^vfi
qp coicalTef eo oes alie coUabfief bo
nitateez pfcctoncs creatura» funt coi'
carcfalrim iseuerevt.vuio pfouaf ou
a» narura^r in icpo.maf nitario zvirisi'
nitatis «1 maria*vnio gratuita inviato
rib^vnio beatifica in clcctisz fieb ali>
isXu ergo no legim^ boc alicui crea^
rure coicatutq: nec boi nec angelo, iu
;cta illud,€t i angelis fuif repperit p 2 a
uitatc^cermcftq^boiaDeono pt coi*
cari boc ^e)c natura fit ipcccabinicct ,
boc p gram inueniant, <fecbo ad ide5
qi fi effet coicabilet no coicaretur vni
nerfum non cflet perfectum .cuius p'
fectio in boc confiftit vt omnes boni^
tates creaturarum coicabiles in gene
re fint coicate, l^ec valet argumenr n5
q Deus cum fit fumme potens z altas
ad fuani fimilitudinembominesz an
gelos creauit q etiam boc conferre po
ruerit g creatura e)c conditione fue na
mre baberet q peccare no poiTcr,
etiam q facerem babitus ille gre qui
confirmationem in bono caufat eflTct
pars elTentialisnature angelivel bo^
tninrsvtficfcbm naturale fuum ^nci
pium « naturalem conditionem bPet ,
confirmationem inbono, vt peccare
non polTet, i^am pjtmum argumetu
non coneludit.qi licet Deuf fit fumm e
potens ficutzlumme bonus non ta^
men boccoferre potell non cjc impera-
fcctionefuepotentie^fcd e)c imperfC'
cnone creature.que impertoio confi
Deratur pzim o q» boc reapere non po
rdl ncc potuit bomovel angelus, 1 x 6
fiLicmii fit aeatura effe fuum Depcdec
pzima
a creat02e,(rcut caufatus a caufafui ci
z creare efi aliquid e]e nibilo facczcAo
fi fibi relinquitur oeficit.conferuatur
aut^diucaureinfiuentia5 recipit.(£)e
emplum fivif oe csndeUl que tamdiu
lucet ^diu babet ceram, ( 0 uo liante
nomm eilg^oeus creauit bominem»
z reliquit eu in manu confilq fui,€cci
)cvi). (f r fimiliter angelum a pneipio
crearionis,(£t boc factum ellper libe^
rum arbitrium cui^ficut <pp2iu ell face
re vel obmitterc ita ^>2iu3 til a fua ca
recedere et non recedere. £t q: boc eft
polTepeccare: polTee)c libtate arbimj
a Dco rcccderc.ideo noiVpotuitb bovf
angeP recipere.nec ei potuit a oeo coi
carivt e)c natura baberet libertate arbi
tri|T etia c)c natura bFet non polTe pec
care.alia impfectio e)c qua boc no po^
tuit bomini vel angelo coicari ell, da
implicat contradictione5 q qiin fe no
funt factibilia Dicimus Deus non pot
illa facere,^cdpotius Dicendum q
creature non polTunt illa recipe,vt vi^
Delicet aliquid fit viuu z mo:tuu firnt
z femel, Jta etiam implicat vt aliquis
babeat liberum arbitrium e)c quo pof
fit caufe fue inberercvcl uon iubercre
z q poffit non peccare.quia fi uon po
teli peccare no poteil caufe fue no in^
bercrccum peccatum fit fp2eto iuco^
mutabili bono rebus mutabilibus iti-
bcrere.Spernereaut vel non fpemC'’
re efl cc libertate arbitrq, ^ecudu ctf
am argumeum novalet.q: fi gra cofir
martonisverteref creature iu natura5
ita q eje pnucipus dTentialibus babe
rct non polTe peccarc.tuuc non bret z
aliquo Dono accidentaliz gra non pof
fc Dcftcerea; peccare fcd bret boc p ns
tara 5 z mne clTer Deus quod cft abfur
Dum,*B 3 ncfolunonem tangit fanct^
^bo.vbi fnpta in foluTione vltimi ar^
gumcnri.cum Dicit q^ quandocuc^alf
cui uature cenuenit aliquod accideuis
QiieUio tredecim^
qood cjcfnflucinfa fupcrfo 2 (f taiitum
modo Ineft.non potiiifcrfo: natura U
lud accideno p fe babcre lUA' efficeret
naturerup(02(9.(icut fi aer lUuminaf
tn acm p igne no pot elTe q fit oc natu
ra fua lucidus i acm nifi fiat ignis.Bf
co ergo ^cu cofirmatio iniit creature
ronali folu p gratia ^ efl quodda fpua
le lumen z nmilirudo tcreati luminis
no potellelTeg» aliqua creatura e)c na
tura fua pftrmatlone babeat vel gram
nifi efficeret oiuine nature p effe oica^
mus eiufdenature. qt5 cllominofm^
polTibile.dTocludamuf q^no poflTcpec
care p natura oeo tmmo coueniteo q
ficut abelTe ©elicere no poteft cum ©at
omibus elTe ira nec a rectitudine boni
tatis ©eficere cu boc ei pueniat p codl
tionem fuc nature. Bmibus at aliis d
boc babentvr peccare non poflint c6'
fertur c)cboc q confirmanf p g 2 atiam
libonc.ejc qua filii efFiciunf z quo"
dammodo ©iuine nature cdfo 2 tes,
©ccUmtur queftio fuper t)U
90 permilTiontr muitta0qua0
t)eu0 luftcpermifit videlic5 Di
9 boIu 5 actpxc omni0 mali pec¬
care fimul et p:imo0 parente0
cadere cx qbue nraleftco;: ope
ra iufte ptxmitii\t\xx*% eft trede
cima in oidine piime partie^
/i^cuda quellio fi
(l \mul z ptopofitio q ©eusiufie
|[\^Vpermifrt qu3fda5 creaturas an
gelTcas quas aliter condere non potu
it nili q peccare polTent etiS actu pcc^
care.Ct quafdam limlli modo creataf
per gratiam ^feruare^boc abfcpper
oia tentatione.bominem i>o iufie per
mifit z tentari z peccare, que omia (Tc
©eclarantur.^amad ptouidentiam
Diuinam ptinetvt vniiqnod^ in fua
X3exiii
natfira relinqfiaf z i rufsnamraliboo
opc 2 ibusnon omnfno impediatur.qt
vt l^ionifi^©icft.iiii.ca.©e ©i.no.pzo
uidentia fion eficotruptlua nature^
faluatiua.quo fiante cum manifefiu 5
(it q fictu bonu gentis ©iuinius q bo
num vnius.i.lEtbi» jta z bonu vniuer
(i cjccedit bonu pticulate cuiufcuq^ n®
ture create in particulari»3deo etiam
attendere opo 2 tetq> fi peccatu oinino
impediretur p boc multi gradus tol¬
lerentur pfcctionis.tolleref cin natu¬
ra illa que potefipeccate -r no peccate
iOt fi ©icar.tn babuilTet bo c]c pditioc
nature vt ptius tactu efi.^xndetur SI
nullum petm fuilTet fubfecutu in acm
g fiatim confirmatio tuc fp lateret dd
gratie ©eberef in bonis erga ©eu z dd
potefias peccadi potuilf 5 z plura alia
quibus ablatis vtic^ miuerfi multuj
©etraberef.Becuit etias vt nullo fug-
gerente ab cjctra peccaret, ^ occafioiiS
peccandi cp feipo fufeiperet z fecit
vbi ©eo equalis efie voluit»q© efi intel
ligendU5 non (impliciter z ©irecte nec
indirecte.fed folum Pm quid.t boc ©c
claratur ^ter auctotitatem (Efa.jciiif.
^n celum afeenda z (imilis ero alrifTf
mo.non enim (impliciter z ©irecte^qi
fic babuilTet intellectu ligatu z ertone
um appetendo aliciuid q5 fibi erat im
poiTibile. Cognouit enim fe elTc crea¬
turam z ©eo creatu, z ideo equalem fi
ericreatoti cognouit boc libi elTe im-
poflibile.^ec etiam indirecte qt cum
totum bonum angeli z creature efi ifi
boc q5©corubefi. ficut tota claritas
aeris efi in boc q>fHbi|citur radiis folT
(deo boc angelo non potu it appeti.q:
appetfjlTetcontra bonu nature fed ap
petiit ©ei equalltatem non abfolute §
febm quid.boc (ic eft.cum ©eus babj
per naturam fuam ©no.beatitudinej
^ bonitatem z aliud -r q^ab ipo omnlf
creamre beatimdo z bonitas tranifmi
fl(rar,v(dai3aii5cIo9 ofgnftatcm M'
cure fue qua crcarurid cmctie pjeemf
nebat voluit z appentt a fe (n oia infc-
nota beatttudmem z bonitatem ocri'
uariz boc p fua naturalia lia ^ ipc prf
mo illa epnatura babcret z ficalie crc
Bture ec nobilitate fue nature acclpc'
rcnt. (^t 4^ cflam illa appciijt a oeo et
fub Deo volene eife Durnmodo Ida ba
beret ideo nec etia ^mm ad modum
babendi Deo equlpan' voluit.^ tantiV
modo fct 5 m quid.jii^ota Infup q^qula
fuu Deltderiu attentauit vt aqacm per
duceret.lbo fubiro fuu Dcrideriu ali|d
cjcpofuit.iEt quia fubito erla fuit alio
rum an^elo^ vifio Deiidcrii z confen^
lud puerfuo fui Dcliderij\ldeo pecca^
tum pzimi angeli alto;; pcta cicceffit z
pteceifit quatitate cnipe z caufaUtate«
no m Durationedta q> illud Hpoc.jcq.
I^raco oe celo cadeno trajcit terciam
artem ddl3;;.(f t in figura leuiatban
abef ,^pe eft reje fup oea filloo fuper
bic z Yc%,fn\ pbm.v.maba.Di pdnei ^
pium initum mouct p fuam volun^
ratem z imperin fibi fubicctos. Ideo
n. fuu peccatu alio:^; occafiio peccandi
tfuitdta <$ ipc pzimuoa nullo cjctrinfe^
co tentatuo alios cjctrinfcce tentanit,
CEtqdem q 5 Dictum eft q inftantenea
cpatlo in otfiibus illia fuit epemplifi'
catur boc et fcnfibilibus^^am iimul
tpe funt illuminatio aeris vifTo color[
1 Diferetio rei vife. l^ec ad longu po^
fui vt coftderando tam ftupenda per^
miflTionem Diuinam fup nobililTimas
creaturas ^ter vnu Dutajcat peccam
embiftonisqudndpticulares pmiflK
©nes fup rnaleffco:;; opa |pter maiota
peta^tu ad aliquascircuftanttas ad'
mirret. i^a malefico*!; peccata i varqs
circumftantiispctm angeli i pdmo;;
parentum eccedut vt iam in fc?5a que
tlione patebit. $>5 z boc ^ jpnidcntiz
ppime pmifit p;imo5 boUm tentari
pjiina
« peccare eje bis 4 Dicta funt De tranf'
greirojibus angelis fatis patere pot.
Sicut c?fi ad eunde fine bo z angcluf
creati fncrut z in libertate arbitrif rcU
cti. Udeo vt beatirud inis piemiu non
abfc^ merito peiperent ideo ficut an'
gclusacafu no fuit pferuat^vt ptaa
pecandi e)c vno. z ptas gre pfirmatiO'
nw c)c altero ad Decozem vniuerfi pa'
tefccrct.ita z circa bomine feruari op/
tuir. 10 h cr.fiCbo4.mDi,i:]cu|.arti4|\
Jlludecquo Deus apparet laudabiT
non Debet penitus impediri.^ in pec'
catis etia De^ apparet laudabilis cum
p mifericoidia parat z p iufttcias pu'
nit.vii no Debuit pettn impcdire.tan'
tumodobieuitert recapitulando ad
^pofitum redeam’Dicam’»£t; iufta
Dei ^uidentia bo in bis permilTus eft
multis fonibus* Intima vr oftendaf
oei potentia 4 folus inuertibilis i ots
aute creatura mutabilis«Sct 5 a autro
vt Dcclaref Dei fapientia que ec malo
fcit elicere bonu.qt 5 no potuit fieri ni**
fi Deus creamram peccare pmtfiiret.
Cercia vt manifeftef Dei clementia.fit
qua cps p mo;te fua boiem perditu If
berauit.\^uarto vtoftendafDei iufti'
Cia que non folum reddit bon is ^mia
^ z malis fupplicia.(0uinta vt bomo
no fit peiotis pditionis $ alie creatU'
re quas ornes fic Deus adminiftrat vt
eas agere ^ms motibus finar. 10n z
bomine <jp:io arbitrio rcliuquS Debti
ft.Secta eft laus bumaua laus enim
viri iufti q potuit t non eft trafgreflof
Septima c Decot vniuerfi. quia ficut
triplcc malum culpe peue z Damni irt
uenitnr ita cc oppofito triplcc bonii.
f.boncftubonu oclectabilc z vtile.DC'
C0;atur.|^am culpa Deco;af boneftaf
per penam Delcctabilitas.per Dammi
lumma vtilftas.Ctpbecpa^etrcfPPlI
do ad argumenta»
(aiielliotrccledma XXXIIIl
©oluttoite» argiitnentoja
/ IVgfm ad pjfmu vbi oj afTcrezeq?
'j n /loyabolopmittaJ ptas nocendi
1 r Ifjomfnibnsfitbereocn.Bppo
ntm^ potius p3tet4a ftcut affcrere q
oeus non pmittatbolemcic Ubertate
arbitrii peccare qn vult eft beretienm*
ita aflercre q nens petm Dimittat inul
rum.bocatntpptatemnocedi bomi^
nibus in vindicta malo:p z ad Deco 2 C 5
vniuerfidujcta lllnd ?0ng.m U.foUlo4
otnm.jinlTillionezitaeitvt nu^oe*
decus ailpe At Ane oecote vindicte*
'pzobatio oenit^ argumenti no valet
Dc fapient^uifo:e4 cjccludit Defectu
z malu $tu poteA.q: aliud eft De eo 4
babet c*«*a particulare % dc ptouifote
vniuer.ali.i^am pn'm’e]c malo no pt
elicere bon^JTcut vniuerfalis <puifoi
facit vt p ptecedentia patuit/;^d febm
paruit q tam potentia q bonitas z iu
fticia Diuia patdeut in boc q mala p/
mittit, vil qn Dt/dut Deus poteft mala
Impedire aut no«Bicif q poteft impe
dire % non Debuit rationibus ptactis.
^cc valet iuftantia A Dicaf ergo vult
mala Aeri cu potcft:ipcdire z non vult
qtvt in argumentis^jveritate tacms
cft»l^etts non poteft velle malaneq^
vult mala Aeri neq^ vult malu no Aeri
g vult pmitterc malu Aeri z boc ^ter
pfectionem vniucrA. ?0d terciu '^ug*
«pbnf loquutur De cognitionebuma
na cui melius eftnon cognofccre ma^
U z vilia Duplici De caufa* *p:imo 4a
p ea impedimur interdu a pAderatoe
malo? z b ptingit q: no polfum’ Aml^
multa itelligere. ^tia z ea De caufa q
cogitatio malo? puertit interdii volu
lat^ in malu* ^cc at in oeo locii non
bnt 4 intelligut oia opa boim z male^
Aco? abfcp ali4 Defcau/tf5d qrm apfs
cura Dci 3 bob^remonit. vt ondat q» q:
aeamraronalidb^&Ube? arbitrium
Domintu fui actus vt ocm eft*^deovK
et imputef aU 4 d ad culpa vel ad me^
ritum treddaf eiiupbocpcna vd pzc
miu.b 5 Deus fpeciale De eo ^uidertaj
f m que irronabilia no puidenf. 10 el
je aut aifererc q indiuidua irronabili-'
nm creatura? e)c illa auctotitate no p^
tinerent ad Diuina ^uidentia eftet bc
reticum.q: effet aifererc g non omnia
fubiectaefTent Diuine puidentic ptra
feripture facre pmendarionem fup Di^
nina rapientia que attingit a Ane vfqj
ad Anem fonirer z Difponit omia fua^
uitcr.z cAet erro: rabi moyfes vt in ar
gumentis ^ veritate pzmitMd quitf
tum quia bomo non eft inftitutot na^
ture.fed vrif naturalibus opibus art^
z virtutis ad fuu vfum* Ideo ^uideii
tia bumana non fe eictcndit ad ncceP
faria que eje natura «puemut.vt q craC
folodatunadquetnfe c)ctendit puu
detia Dei eo q^ ipfe t actot nature* 10 il
z Defectus naturales.etiam A e)c cur ^
fure? naturalium ^uenirent adbuc
Diuine ^uidentiefubiacerent. quare
c Democritus 7 alii pbilofopbi natt»
rales erraueruntattribuentes foli ne*
ceiTitate materie quicquid infertonb*
accideret, '^d vltimu licet omnis pe^
na inAigitur a Deo ptopter peccata nS
tamen femper maiotibus peccatori¬
bus maleAcia in Aiguntur.vel quia Df
abolus non vult vt Alos afftigat z teii
tat quos iufto titulo poAiderefe cer¬
nit* vel ideo vtnon ad Deum accelerat
iujtta ill 6 * 'il^ultiplicatefuntlArmit^
tes.poftea accelcraneruttc*(^t ^om
nis pena inftigimr a Deo propter pec¬
cata patet e]c fequentibus. quia iu>:ts
^teronymu*( 0 uitquid patimur pcc
catis noftris meremur»
Declaraf q petI maleAcougiiiors
funtjjctis malo? agelo? z ^mo? pa-
Ac iuocetes punmf e]c cui-
pis par?tam,(t3 z iam plurcs frinop'f
Dammficantur z malcftcm^^ pzopicr
peccata malefiicozum*
Decimaquarta.-r t\l
rota materia predicabilia*
if<SL£d fijp cnozmi ^
iL crimmoqucrif»?lin ma^
flaglna cucta mala q t>e
»0 fieri fiint et vfc^ in pno a pzmcipio
-imiiidi fieri permlfit tam In culple^
. lirpcifis oamnl 0 ie]ccedimt,(£t vidd
^ no pclpne ^ ad culpa* ^a pctm q 6
5 s pmlttlt qt> faciliter vitare potuiflet
ejccedic pctm qz5 alter pmittit qt3 ita fa
cilitcr vitare no potuit**Pt 5 p Sfugdn
t)eci.oei*'jHa 0 na ellinpeccado iniq^
las vbi elt tata in n peccado facilitae*
^5 adam z plnrea 4 cj: aliquo fiam p
fectionie feu etii gre peccauerut.
ciliua ^ter aiTifientia gre peti vitare
potuifTent.pfertim ada 4 creat’
fuerat $ pluref malefice 4 bmoi oona
no pceperut *0 illo:p peta oia malefico
rum flagitia e)cccdunt. I^zeterea quo
udpcna*m 3 ioziculpemaio: penaoe-
betur*^ peccatu adegrattiffime puni^
tum fuit in boc g 6 vt pt 5 in oeo pofie^
ro 0 eiu 0 pena cu culpa ofiendintraf
fufione oziginalio peccati g elue pec^
catum grauiuo efl oibue alife peccat^
l^zcterca quo ad oamnii i^am iujeta
5lug.€)c boc ali44 efl malu qz adimit
bonu.gvbi plue pe bono amittit ibi
maioz culpa pceflit^g peccatu |5mi pa^
rentio maiue oamnu tam in naturali"
bu 9 $ in gratuitie intulit vbi noe ino
centia «immortalitate pziuauitquod
nullum alio:iz requentiu peta intulit*
ergo 'rc*^ 5 -p id qb pluref ronee mali
includit magif eflmaliu^paamalefi
C 9 :pfuntbm 6 i.|^am omia mala ibo
nie nature-rfortune ^curare polTunt
beo pmittenre*vt c)c bulla pape pedu"
pii\m
cftur**^zetcreaada 5 peccauit foliimS
faciendo illud quod efl vtroqj modo
malu qz ^pbibitu.t qv 5 no erat malum
f m fe* ^5 malefici z alij' petozee pec"
eant faciendo illud q 6 efl vtroq^ mo
malu z^mkz ^bibitu.vt bomfeidia
T alia multa inbibita* 10 n peta eozum
grauioza funt aiqfpeccatio* pzeterea
pctm qb efl ep certa malicia efl graui’
peto qt 5 efl p ignorantia*^ malefice eje
magna malicia ptemnut fide z facra"
menta fidei put pluree confefie funt*
txnfio*g mala q a moderni 9 '.malcfi^
ppetranf cucta alia mala 4 ocue vn$
neri pmifi t fm qb i litfo 4 flibiP t^gjf
riccedut.-rbocquoad peta 4 ptingut
in puerfitate mo:p*licet fecne fit b pec
catie 4 opponutur ali |9 t>tutib’ tbeo" '
logici0*potefl ofledi triplici via♦'pzi'
mo in generali pparado eo^ opa indif
ferenter ad quecunc^ flagitia niundi*
^ecudoinfpeciali pparandoad fpe
cieefuperflitionio erquocucp pacto
cum bcmonibue inito* Cercio copati
do illa ad peccata malo|z angelorum:
autietia pzimo^ parentu* IBzimu fic*
cu triplep fit malu.vidclic3*culpc
pene bamni*eo q tripleje fit bonii cuf
illa opponunf.f. boneflu*bclcctabilc.
« vtile*€tculpe|opponif boneflu
ne Delectabile. Bano vtile* ^ culpa
malefica:^ epeedit cuncta alia peccata
fic apparet* l^a iupta bocmna5 fanctf
Cbo.in.q.Di.jcjcn.ar.u* Idcet in peto
multa’pofrint confiderari eje 4 bufpcfi
grauitiae vel etia lenitae trabi potefl.
iBh z contingit q idem peccatum q 6
fcbmvnu eo:p efl grauiuo fm aliud Ic
uiu 9 inueniatur put Dicere pofTum^.
n fornicatione iuueniepeccat.feneic
infanit.Camcn illa fimpliciter graui"
ora funt que pluree z potentioree ba"
bent non Dico circumflantiaefolum
fcd in fpecie z quantitate peccati cfleti
tialupeccati grauitarem* fic Dicerf
mcmo'xm> xxxv
polTumueq? Ito peccatum ade^mj
•d aliquas circumftantias grauius fit
omnibus aluspeccatis^um adboc
q minoii tcmptatoncpulfatus cecidit
quiaviddicctrantuab e)crrinfccs,€r
etiam q? facilius rciiftere pomilTcr^'
ptcrojisinaleittrticiamin qua creat^
crat.dTamcn $tum ad fpeciem t quJ^
tiracem peccati z etiam ^tum ad aliao
circuftaiinasquc petm magis aggra^
uant ficur multa grauioza paa funtfc
cuta :ita z inter illa etnia maleiico^ cp
cedut qt5 etia clarius cj: ouobue oedu
cif .^am ficut vnu peccatu oicif mai^
•Itero vel caufalitate vrpain luciferi»
vel generalitare vr pcnftade^vcl oefor
mitate vtpctin 3ude*l^cl Difficultate
remittendi vt petmin fpmfcrm» 10f pe
riculo vt peccatti ignotantie» 10€{ tti'
fepabiUtate vt peccatu cupiditatf.l^lT
ptonitatate vt petm carnis» “^el oiuic
maieffatis offenf!onc:vrpctmyoola^
rric'tinffdeUtatis»;0el cjcpugnadiDif
ficulrate vt ropbia»10^el mentis cecita^
tevtira»^ta‘z:pcyft|pctm luciferi omia
alia peta malefico^ opera qcccdm rtaj
in Dcfotmitate crucifitum abnegares»
^-tpronitatt fpnrdtias carnis cu oc'
tnonibu9C]cercenres/aEc mattis cccP
rate in orne nocumenta tam animant
cjp co:po2U3 bominum t iumentomm
totomalignitatisrpu Debaebantes.^
nt ee fupTadictis patuit»(ia,6 etfl iujera
]^t5.nomen offendit* Bictmf env ma^
icftci ob facino 2 um ma^iitadiacj zc»
vt fup:a pamlr.Beducif ec)ciffo»0a
cum DUO,rum in peccato auerfio zcoti
ueriTo. Ju)cta illud "jjtuguff iai»‘Pecca
tum eft fpzeto incommutabili bono re
bus mutabilibus mberae. (Er ipfa ert
am auerfio a Dco lit ra(^ formale (Tcur
ipfa conuerfio ran^ inatcriaIe»^deo
tanto aliquodpeccatum eff grainus:
quanto magis Ijomo per ipfum a oco
feparamr»Ct quiapet iofejelttatcj.bo'
mo maidme 9 oeo efongafddeo z nti'
iusomnibuspeccatis maleficium in ¬
fidelitatis cjciftir» (Et boc Declaratur p
uomaibcrcils quod eff etiam apoffa
(ia a fiidc limul et q tora earu vita pec¬
catum eff»Bepdmo* Rameum pec¬
catum infidelitatis confiffat in tenite-
do fidei*€tboc poteft Dupliciter fierir
vel q: renitif fidei nondu fufeepteaut
fufcepte,^i piio m 5 tuc eff infidelitas
pagano :um fcu gcmilmm» fecun-
00 modo tiic ireruin Dupliciter.qr aut
renitimr cbitfftane fidei fufeepte inft-
gura aut in ipfa manifeffarone verrica
ti6*'p2imomodoJeff infidelitas iude-
02um*^ecundo moDo infidelitas be
retico2ttm*l^nde patet qr^erefis ma¬
leficarum inter tres fpccies infidelita¬
tis graniifima ejeiffit^nod etiam ratt-
one et aucto:ftatc com pzobaf»|^a 54 i»
^ctri.u*®icif»]rBelfiis erat illis viam
ver itatis non cognofccrc ^ poff cogni
tamretroffUm c®nttcrti»iHLardtre»jt^at
ficurgrauins peccat qm no implet qo
piomifit^illequinonimplcr bocqd
nun^ p2omifir»JdcoinfidcCitas berc
ttcommqui piontcmuf fidc3 cuangc>
lij et tamen eirenituntnr cozrumpen^
tesipfam grauius peccant ^iudet er
pagam*(Et irernm »Judei grauius pcc
caiw ^ paganfiqnia fufccperunt fidet
cbziftianefignramin vereri Icg eq»a5
ntale fnterpzetantcs conumputqu od
pagani non faciunt.idco crtani ipfoz»
infidelitas eff grauius peccatum ^
fid elitas gentilium quf nun^ fide ena
gelfirufccpcrunt»Be fecundo q>^ e apo»
(fare uuncupauruT»i^am fm dibomf
feba fct 5 c.q.)ai-?§poffafia impoz^r qn
dam retroceffionem a Deo er religio ne
que fit per Diuerfos modos quib^ bc^-
moconiuiTgirur De€r.vcf per fide» ^el
per pcrfubtecram ad obediendum vo
limtat^»^el p rerig!one*r ckrtmnm
^ci)m c 0 etiant oicit l^ymuudirs z
e iit
‘ 3 ^oftiai,<s apoftafia cft tcmcrar(d0 a
fiddftamvclobediemic vcl rdigioCa
cjcccffus.ttcum remoto p2io:i rcmo'
ucf poftcrm0:fcd non econucrfo^loo
et ptima aliae ouae cjcccdlt* fcil5 apO'
ftafiaafidc pccdlta relljtionc.ocqua
)clvlii.t)iftm.quantulibcr.ct.j:Yi'.q .idc
gi no oebct.Camc fm ludlca
tur apoftata fcu fugltlo^ctla fi ad lori'
gmqua oiu cua ge^.nlfi poft^ fic viult
q aitimu redeundi fe oirpofuilTe oflen
dit.ff.oe re miU.l.ocferto2e5.(Et boc
cret fi v)co:em ouceret vel (tmlle tale.
Similiter et apodalTam inobedientle
vbi qmefpontc contemnit ptecepta ec
clelie z pzelato^r.oequa.lij.q. iiii.allC'
nl.( 0 uia etia Infamio edlcif repellitur
atellimonio z Debet eicc 6 municari.)c|
q.lij.^i aut.'^nde a apoftalia 6 qua
loquimur fuper apodalTa maleficaru
Dldfapollaliaperndle Qettanto gra^
ulot.quanto z cu Inimico fidei ratole
falutio per pactu c)cp2cfru5 peragitur,
'idoceifi babent facere malefice -rboc
fnlmlcuo illeejclglt vel In toto vel i pte
ISceperte funt em per nos Inquifitotef
que omnee fidei artlculoe abnegauc^
rant.quafdam vero certae Innumero
femper tamen confelTlonem veram et
facramentatem babedt abnegare.l^n
de etlultanl apodate perfidia non v^
detur tanta fulde licet Inalife aduer^
fue ecclefiam malota eicercullfet. oeq
t.ij.q.vij.non pored.Sl qule vero Im
cldentallter quereret.^ulD fi mente t
co:de fidem tenerent quoiu ferutator
folum Deue ed.etnon quecunc^ angc<
lica creatura vt fupia patuit, facer^ta
men reuerentlam et obedlentlam Dy/
abolo per aaue eicterloiee. Blcendu5
videtur q» cum apodalTa perfidie Du^
pliclter poted fieri.per aaue Infidelita
tts e)cterio:c 9 abfcp cjcptelTo pacto cu5
Dcmone inito.ficut qui In terrle Infide
Ilum mabumctlcam vitam alTumeret
p2lma
aot in terrie cb:idiano:p cum e^pjelT®
paao zc, ■pjlmi vbi mente retinent fi^
dem.actu tamen ejcterioil ncgajit.licet
non,'lint apodate nec beraicl tfi mor^
taliter peccant. Sic em falomon oqo
fuaruv)C02Dm reuerentiam c)cbibuit.
^ec em aliquif ejccufaf fi cp metu boc
facCTCt.qula fm ?!ug.Sanct’ ed mo^
ri fame ^ vefcl idoloticle.aliqulbab^
SaclU 0 .)C)C]cti.q.iii|.Saciu 0 .‘fBakfi'
ce aut quantucunc^ fidem retinent co:
de et abnegant 02e apodate tamen lu^
dlcanf eoqr fedu0 cum motte a pacrii
cum inferno peplgerut. l^nde fanet’
Ibomae in.ii.oidin.ilij.ar.vltio.
quenaoefimilib^operlbue magide.
(Etquiquocuncpmodo aujclliu petut
a oemonibu0 Diclt.' 5 n omibuo e apo^
dafia a fide p2opter pactu initum ca 5
pemone vcl verbotenuo fi Inuocatio i'
terfit vcl facto aliquo etia5 fi facrlficla
Dcfint.non em poted bomo ouob’oo'
minie fcrulrc.l^d idem ^Itlbcrtuo vbl
fup2a oidin.viii.vbl qucrimr.'^trum
maglcio z matbematlcla linendae fit
peccatu ctapodafia a’fidc. 3 ta rcfpon
dit.lin talibue ed femper apodafia
bi vcl operi0.Si em Inuocatlonee
ont tuc apertum pactum Initur cu oe^
moneatuced aperta apodafia verbo
rnm.Siautnonfitnlfi opere fimpU^
Ci tuc ed apodafia operio. (£t q2 In ble
omnib’fcmper ed fidei contumelia qi
cjtpectaf a oemone quod e]cpectandu5
ed a Dco Ideo femper apodafia ludica^
mr.Cccc $ clare Duplicem apodafia 5
•' ponut terclam fublntcUigentco fcilicj
co2dl0 que fi Defit tamen malefice vcr<
■ bioctopcrib^apodatriceo iuDicanmr
‘penioergo vt patebit'tbcreticoium
et apodata 2 U 5 fubiacerc Debcnt.CEd et
fcla criminio enoimitae p cuctio alqe
berefibue in eio.^am fi iu)cta '^ugii
dinumomnio Infidelium vita pecca^
mm ed. jcicviq.q.i.^. ij.et edglofa fug
0xiie^o>xii^
flitid Ecmiano^. 'Bmnc qt5 non
e(l c]c fide peccatU 5 ell.(Buid fudican^
dam cft oc tota vita * id ell Dc omnib’'
alijd operibuo maleficam que tamen
non ad complacentiam oemonu 6am
(tcut ieiunare.ecclefiae frequetarexo^
municare et ftc oc aliio.^Jn omnib^em
peccant mo:taliter quodiicoeclaraf*
Canta e(l em labeo bniuo peccati gp fa
cultarem refnrgendi :licet non cp toto
amputat.eo peccamm non co:rum
pft totum bonum nature et lumen na
rurale in eio remaneat. Camen ^pter
prcflitum bomagium nifiab illo ab^
foluanf.omnia eomm of^ra etiam oe
senere bonom5;runt ponuo oe genere
malom quod in aliio infidelibuo non
ccrniE.l^am fm fc 6 a fcbe.qo.)c.
i^n^omnio actio infidelis fit peccatU 5
nicit qa ^uio opera iniideliD5 que funt
oe genere bono:p vt ietunla elemofyne
ct buiufmodi non iint eio meritona p
prer infidelitatem qneeft grauifrimu5
peccatom. tamen quia peccatu no co:^
rumpit totum bonu nature: fed rema
net in eis lumen naturale. ;^deo non
omnis actus eomm efl mo:tale pecca
rum.fed aeros procedens eicipra inft^
delitate vel relatus ad ipfam eti85 fi (it
oe genere bonoru.puta faracenus ieiu
nat vtferuat legem .TOabumetioe ic^
lunio mandanDe.;|udeus celebrat ;fu^
as fefliuitates z bmdi in bis eft motta
le.€t fic intelligif illud i^uguflini fu^
pra allegatu, ^mis infidelid vita pec/
catum eft.
^ malefice grauilfimae me^
reittur penaa vitra amnes da-
gigiaras mundi.
A pdagicia cuncta alio:(z peccata
r ejccedut^tumad oemeritU5
peoc occlaratr primo quo ad penam
XXXVI
bereticisinfUgendam.^ecundo di ad
penam apoflatis inferenda, ^am bc'
retict quadruplici pena puniunt febm
iiaymnndufcilicct ejccomnnicatonc
ocporitione.reru ablatione.t corpora^
li mo2tc.Bc quibus omnib’ leao: in/
uenietfuperprimu.oe fenten. e:ecom.
^ouerit.ct fnper fccnndu.)c]cfui.qd.|\
(Bni contra pacem.et terciu.t)iftt.viq.
quo iure.er.)qciii.q.vi{.capi.|.et fequen
ti.fuper quartu.eode titulo, fcilicet oc
bereticis.(Ejcc 5 municanms primo et
fecndo.imoetgrauiifimas incurrunt
pcnas.Credenfcs.reccptatores.fauto^
res ct oefenfores. ^am vitra pena cp'
coicationis illis inflictam beretici ett5
fautoribus et ocfenforib’fnis et recepi
ratoribus et ipfo^ filij vfc^ ad fcba5
nerationem per linea patema.p linea5
vero materna adprimu gradu ad
nuUu benefiem vel omeiu ecclefUaflicu
admimmf vt eo.t(.quicun^ct ca.fla'
tutUylibro.v|.^ed fuper tercia^enaj
fi beretici babent filios catholicos pii^
uaf paterna bereditate in oeteflatio^
criminis.^t fuper qnartd pena fi poft
Deprcbenfione5 erroris continuo notf
velit reuerti ct berefim abiurarc fubito
oebet comburi fi laicus ell. J^alfarii el
pecunic llatim morti tradunf quanto^
magis falfarq fidei, ^i vero clericuo
pofifolennem oegradationem relind^
tur curic fcculari occidendus.^i at re
uertanturao fidem octrndi oebentin
perpetuum carcerem.oc beretici (£jc/
communicamus.primo etfecundo.er
boc oc rigere inris. ^Bitius tamcagf^
tur cif eis poli abiuratone qua ao arbi
trium epifeopi ci inqutfitoris face oc^
bent prout in rercia parte operis pate^
bitvbioevarqs modis fententiadita
les tractaf.quis etia otcaf oeprebefus
c conuict^fcueria5 relapfus. t^isaut
modis mulctarc maleficas no vr fuffi^
cere cu non fint fitnpUees beretice.^ z
c uii
*0ire
flpoHatc ct vlrra boc q in fpfa 'apofla^
fia non bomujfl?‘'p2optcr metum aut
carnte oblectamenta lidcm abnegant*
vt fupia tact!i5 elt 0cd ipfio «emonl^
bue vitra abnegaiouem etiam boma^
gium coipoia z animas offerendo p:c
ft ant.€ic quib^fatls ptobablle vldaur
q ^mmcunc^ penlteant z ad fidem re
tjcrtantur non pebent ITcttt allj beretl^
cl carceribus perpetuis mancipari feo
vltlmo fuppticlo punlrl.i boc etla5^/
pter oamna tcmpotalla bomlnlbus et
Inmentls variis modis Illata leges Im
petant* vt patet*C*tc maleficl5.l.null’
tnemo.t.Lculpa^Ct ell Itmllis culpa
p:obiblta«oiTccre ct oocere.^t loquun
ror leges fuper fottllegos.quantoma^
gis fuper maleficof.vblolcuntjq» pena
Illotum ellbono:ppublicatio et teca^
pltauo*€t n qulstallartemullere5 ad
luicurlam piouocaucrttivel ecouerfo
belltis ejeponitur* vtolcltur Ibldem.l.
tnulmctpebls Inptlma quellloneu/
ctum ell*
(Bucftioc t)mmaqmiita:©e
claratur qp piopto* peccata ma
leftcarumiuuq)ci|'fepe malefici
autur licet etiam luterdum ^
pten^eccata piopria*
/^jCdet q? Pluma
IV Upmlflionc plures Inno^ij oi'
I Tlificantur et puniunt Inpre^
'ntllfls nocnmcntlspiop^r aliena pec
cata maleficarum et non ptopter cnU
pas ptopnas*|^c alicui boc videatur
inconucnlens ofteudlt faucmsCbo^
mas fcamda fccunde*q,cvlq* l^oc fie
rl iufte a pco* loquendo pc penis pre^
fentls vitctrlpllclratlonc.^tlmoqnl
dem ^vnnsbomoeftresalterlus.efi
cut quis punitur In rebusnta et m pc^
nam alterius aliquis ptmlrl pot* 0.^3
piitm
filij’ f m coqjtts funt quedam res pfi 9 »
ct fcrul ct animalia res pomlnorum.t
ITc filii puulunf quandotp p:o parcnrf
bus ficut filius natus eje adulterio pa^
uld mottuls fult^ clnus* et animalia
amalecbltarum infla funt Interfici.
uls z In butufmodl ftt ratio mlUlca.vc
b 3 bcror.|.q,lli|.^.paruulos. ^^ccudo
quia peccatum vnuis perluatur in al^
terum ctbocpuplicitcr* per imitatio^
nem (icutfilq imitanmr peccata par^^
tum et fetui z fubditl peccata pomino
rum vt audaclus pecccut vt fit iu reb’
male acquifitis in qufl>^fili| fuccedut
ferniin latrociniis et gnerns Inludls*
10 ndc fcpius lnterficlunf:et fubditl p
latotum audaclus peccam pum cos
peccarecernut etiam fi eadem’ pccca^
ta non committut vnde et luUe pnnlu
tur* perluatur etiam peccatum vui*
lii dUemm per modum mcriti*vt fnb<*
dltomm in malum ptdatum *ld ell q
peccata fubditotum merentur pecca ^
totem ptelatum fm illudlob.ixegnt
re facitb|fpocrita5p»}ptcr peccata po
pult.Beriuaror etiam peccatum z cd/
fequenter pena per alique5 confeufuj
Tcl PiflTlmulatione.^oc cllquado fu^
perlores peccata non redarguut mne
fepiirime boni cum malis punluftvc
plclt -^ug^.iu ptlmo pc clul.ocl.
pium \bl inter nos inquifitoies vnus
reppcritquoddam oppidum moitaU*
tate bominu quafi pellitutu: et vbi fa^
ma volabat q’quedam mulier fcpulra
llntbeamen iu quolepulta erat fuccef-
line Peglutirct i ^pellis celTarc n pof»
fctnificic integro lintbeam eu peglutl
endo ad ventrem confumpfilTct. ^a^
bito con filio pefuper fcultemscum p^
fecto cinitatls fepulcbrum eifodlentes
Innenerut quafi Pimidlctatem Uiubea
mluls per os er collum. vfcp lii ventre
immllfam etconfumptain. < 0 uo vifo
moms fculrctus gl 3 diU 5 e^traicu z ca^
pDtampntando cjctra foueam pzoiecft
(icc$ fubito peftie ccdauit. (Ep qalbus
vr((^ oiuma ptndrioiu peccara iUi^ve/
cule fuper litnojclos pzopter oiirtmuU
cionem pceddentiu pnnlta faeruc*^
prebablca itiquiTicoiie repertu faitipy
fam louffo tcmpojeWte fue rottllegain
a magam fuifrc4€]cemplut>e puuitio
ne Dantdm enumeratonepopulip pe
flem^^crcto dt Dlnina permidionevc
bomane focictane rmo commendet
c)c qua vnus bomo oebetpzo aUo fol/
Kacuo eff c vt non peccet et ad oetella^
ttonem peccati ou fclllcetpena vm’rc
dundatlnomnea.qualiomslint vnu
coq>\€)ccnmIu oe peccato 'alfcborlo
fue»v 4 .'poffum’ adbuc addere ouos
modo9p2out puniunt mallluterdu5
per bonodinterdu etla5perallo0ma^
lo0*0qm vt^uum^ oldt.)C]cli|.q«v*
f .vlllmo/^tUqndo be^ punit maloap
legitima poteftatem gerenteeejcml^
dato rao*erbocoupllclter» interdum
cum merito punientium fient punlult
peccata cbananeozu perpopulu fuu*
jnterdu abfc^ merito punientiu5: fed
etiam In Ipfozu penam ficuttribu ben
lamln punlult. et Delenit vfc^ ad pau^
co 9 .*^llquando punit etiam pezpopu
los fuos luiTuTeu pmlffione cjecitatoa
non tamen intendente® Deo obfequi:
fed fue fatlffacere cupldltatl.T ideo cu
fui Damnarone ficut lam punit popiP
lu fuu per tbnrcos. et repius ante per
alienigenas etiam In veteri lege, ^ed
nota.^quacuc^Decaufa quia puniat
fi non fufilnet patienter penas tuc fut
flagella non ad fatiffactlonem: fed ad
vindictam tantu Id ell punitione.lU/
>:ta illud j©cutro.]cic]cl|.lgnis fcilicet
pene tempojalls fuccenfus eftin furo
re meo.id ell in punltionc.q: alias no
efi in Dco fnroz.et ardebltvfc^ ad infer
ni nouilTiina.id ell vindicta blc Incipi
ct et ardebit vfcp ad eictramam Damna
XXXVII
nationem, vtcpponlt ’^ug’. €t babet
Dc pc.Dl.lii|. 5 ’»aucto:itas.^cd fi patl^
enter ferant Ipfa flagella ct fit patiens
In fiatu gratiebabentlocu fatlifactlo^*
nls vt Dicit Cbo.in.(li|. €tlam fi guls
puniret a indice pzopter maleficlu co^^
mllTum vel etiam malefica etboc fm
plusetmlu^fm Dcuotlonem patiens
tia et qualitatem criminis. IHozs aut
naturalis cu fit vltimu terribiliu. noti
tamen efi fatilTaccona.qz per natura5
Inoleult in penam ozlginalls peccati*
Ulcetfm ©cotum etiam volutarleec
cu Deuotlone ejcpeaata et dco oblata i
fuaamarltudiepoirit fieri alid modo
fatiffaaozla.IBozs tamen violenta d'
ue 4® eam meruit fine non femper efi
fatiffactozla fi patlcter fufilneat z in g^
rla.Ct bec qulde 4 ad penasjpter alio
ru peta Inflictas.^zoptcr^zla aut et
Dc^fiagellat In vita pfentl x fp jllterclr
ca maleficia Inferenda.l^am tbob.vii
©uper Illos 4 libidini Deferuiut Dya^
bol^accipit potcfiatem.qb ertam c)c py
cedentib^pamit Declarando maleficia
circa membza et potentia® generatlue
potentie que Dc^ampll^ permittit ma^
leficarl.‘;^ttamtnad predicandu5 pp'
pulonotandu^ptemlifis punitioni*
onibus non obTwntib^fm qs De’pro
culpis alienis fiue pzopzifs punit bac
regula luris pzo fundamento teneat z
populo proponat 4 Diclt.©lne eulpa
nlfi fubfit cl non efi ali4® puniendus
ejetra De rcg.iu.x bec regula locu babi
in ludlclo poli.l.D6l.x In indicio fozl.l»
Infozobuano fiucfcculart fiueeccha
ftico.^eclara De ludlclo poll.l^acu5
Dc’ouplicipena fpuall;xt^all punit.
Jnpzimainuenitgpnun^fine culpa
jn feba Inuenif ^ interdum bene fine
culpa: fi non fine ca. Be pdma fpualf
pena q cu efi triplc)c fcilicet. fubtractlo
gPc.vnfequif obduratio In pfiltls. no
fit fine culpa pp:l3.©cba pena Dam-^
nUd cftpzfmtonis gloifc.boc ctia na'
infligit iinc culpa p:opn9 vt i adal'
tie.vcl coutracta vt m paruuUa in ozi'
ginnli occcdcntlbue.Ccrcia pcua fcu^
ruead dl cruciario ignis infernalis ct<
•m patet. 10nde quod oicit (£po6,jcjc»
(Ego Dominus 3 dotes vifitans pecca/
ra parcnru in filios vfcp in tercia 3 « qt/
tam generatione.intelligif De imitato^
ribus paterno? fceleru vtc|cpoiiit gra/
tianu 0 .).q.iii|.iS'.quibus.vbi etiam Dat
alias ejcpofitones.J^c fccuda aute pc/
na cempotali punit dc’. '^timo ^er
culpam alterius vt fupia racru eil. tri^
plici ratione.vel etiam fine culpa alic/
na et pjDpziatfed no fine caufa .vel eti¬
am ejc culpa pzopria et non aliena, qd
fi vis fcire caufas pzopter quas Dc^pui
nitt tamen abfc^ culpa aliena et^ia
videas quinc{tmodos quos ponitms
giilerin.mj.Diftin.jcv.capi.q.Srrecipc
tres pzimas caufaf. j^eliquas Duasac
cipcpzo culpis^zijs.^am Dicit qui-
ve caufis Dc^omine fiagellat in vi¬
ta pzefemi fine penas infert* ^:(movt
Deus glorificcf. (f tboc fit quando mi-
raculofe remouef pena fine flagellum
lElcemplu De ccco nato.^ob.ijc.Be la
59ro refufeitato '?ob.]cr^$ecudo fi pzi
mu Defit immittif tamen vt meritu cu
mulef per eicercitto p9tientie.?0c ctia 3 r
vt virtus latens intus alfis manifefieC
(Ejcemptuin lob.j.ctCbob.q.Ccrc5
vt virtus conferuet per bumiliarionc 5
ftjgello;^. €]cemplu in ^ulo qui De
fe Dicit.if.ad Connt5;]cti.i^c magnitu
do renelationu ejctollarmeDat^eft mi
bi fiimul^camis mee angelus fatbane
i2.qmfiimul^fim ixemigiu^fuitque-
dam infirmitas cszpalis.l^e funr cau
fcfineculp3.(0uarto vteterna Dam¬
nato bicincbocf.vtfcilicet aliqualiter
ofiendaf quid in inferno patief.(£)cem
plu in berode ?0cf.]cq.ct in '^ntioebo.
purifi
pzum
cetor.vd pejcpulfionem calpectt^fd'
licet e? flagellis pterif. (£)cemplum Dc
maria fotoze aaron 0ucxiii* ajlepza t-
fecta.t tfrabelitio pzoilratis in Deferto
fm lBiero*mti*q.iiit*qaid crgo.l0el
ad fatiffaaonem pene.(j]cemplu in Da
uid qui poli remiffiont adulteri) com
miifi quo ad culpa 5 tn pena fuit ejcpul
fus De regno, vt patet in.ij.Kxe. qb no¬
tat (D^cg.Depe.Dif.i.fi peccatu Dauid.
^ofiet etid Dici omne pena qua pati¬
mur pzocedere e? culpa nollra faltim
oziginali cu qua nafeimur qz ipfU 3 efl
caufa omniu C9afalitatu3.ar. Diftin.v,
ad eius.^cD z tercia pena que z Dam
ni loquedo De iila quo ad eterna Dam¬
nationem qua in futuro fuilinebttt.nc
mo ambigat quin fup oifis Damnatos
in penis fenfibilib^cruciabunf.^icut
em gratie vifio i patria.ita moztali cui
pe pena in inferno fuccedit. €t fic gra¬
dus beatitudinis in patria pmenfurl-
tur iujeta gradus cbaritatis z gre i via
ita z menfura fupplicio? in inferno iu
)cta menfura crimina in via.t^oc ^qt>
l^cuf.]C)cv.Dicif.‘pzo meuTura pecca¬
ti erit t plaga? mod’. (£t fi boc i altfs
peccatis omib^tamen in fpeciali male
ficis boc conuenit qb ad ‘^ebze.jc^an
git. (Buanto magis putatis Deterioza
mereri fupplicia qui filiu Dei conculca
uir z ranguine 5 teilamenti pollutu du-
icerit. in quo fanctificaf cfi. ^cc funt
pzopzia malefica? fidem abnegantiU5
z Q DiuiniiTimu facramentU5 plurima
maleficia vt iam in fccuda parte pate¬
bit ejcerccntiu.
Sejctadecima* IBcclaratur
i (pccio^li veritae piemiffa co-^
parando opera maleficam5 at>
aUa^uperftitonia fpence,
A |!:^emilTabeni-
i V quo ad cnozmitatem criml
Qttcmorvi XXXVIII
nu in malefictd p2obatp compattoti^
ad alia opera mago:p et oiainatorum*
^85 cu quataordccim ftnt fpecieadr
ca opa Tupilitiofa e]c tripUd genere oi'
uinationu.d^uo:^ pjimu fit per manf^
feliam oemonutnuocatioii^. ^ecun'
du per tacitam folam conrideratione5
Difpofttionia vel moma alicui^rei. vt
iideru oiern.aurarn etbmoi^Ccrciup
confiderationem alicui’ actus buma^
ni ad inquireudu aliquid occultu que
fojtium nomen babcnt,(ft fpeciespzi
mi generis oiuinotonis quc;fit per ejc^
pzeflam oemonu inuocationc^iintpte
lligiu.oiuinatio fomnio^.i^^igroman
tia*^iuinatio pbitonica. (Reornantia
Idromantia^^^feromantia.^piroman
tia et ariolb:p cultus Cbo.fcba fcbc.q.
>:cv«z.]c)cvj.q.iu|.igif.et.q.vmecmiru*
Species oenicp fccudi generis genea^
litici*aurufpices.augures omen ferui
ribuscbyjomantia et fpatulamantia.
Species etiam tereti generis varianf
fm omnia illa que fomu nome babet
ad inquirendu aliquid occultu^fcilicec
per confideratonem punctoium.fedu
caru.dgurard in plumbo liquefacta^
€t oc bis Cbomas.vbi fup2a.t,)C]cv|\
q.ii^et.q.iiq.per totu.Camcn bec om^
nia crimina maleficarum dagicia ejcce
dut« quod oc picilantioubus fpecieb’
deducif* 10nde et oe minotibus non
oifficultaf .i^a5 in piima fpecie vbi ali
qui pjedigiofis quibufdam apparitio
nibus fefus bumanos occipiut vt res
cotpozalis aliter fentiatur per fenfum
vifus aut tactus vt in precedentib’ta'
emm ed oc modo pzedringendi. TBa
leficebisnon contente circa membra
generatiucpotentic illa interdum pte
lligiofa apparitione auferendo lic5 no
in reram veritate, etiam ipfam genera
tioam potentiam pluries •uferunt.ne
mulier concipere aut vir actum eicercc
re valeat etiam remanente m^to abr
pieUigiofa illufione pod coceptum
etiam abotfum p:ocurantfepepzocu^
rant cum innumeris altjs malis m oi^
ueriis etiam formis bediarus apparft
vtinfuperiozibuspamit, Jnfecod*
oenic0 fpede que et nigromantia oidf •
et fit per monuotu apparit6ne5 vel lo
cutionem.cum vt oicif tercio lib, etbf
mol. pigros grecemois oictf latine.
mancia vero oiuinatio,f 3 Ciut autesta^
lia per fanguinem bominis aut alicu^
iusanimalis/upquibufdam caraae^
ribus,fcietes oemones fanguin^ ama
read ed eius effufionc et pcccat3^'^n
de fit vt vbi mo:tuos ab inferis fe vo^
care putant ad refpondendu ad inter>
rogata,ocmones in eotu fimilitudini/
bus apparentes talia epercct.Ctbmoi
artis erat illa maga t pbitoniiTa oe q,|
lkcg.]e]cvii)4 ad indantia faulis famu
elem fufdtauit,^ec ejc boc putat qmT
talia ede licita q feriptura comemotac
3135 iudi^fpbetc ab inferis vocata fau^
li euentiiuturi belli etia p^mfiere pbi^
toniifavapuidc.cBuia vt augur,oidt
ad fiiUilicisu, 00 edabfurducredS
aliq oifj^ntftioc pmiflb5 fuiife.vtnon
onante artewagica vel porctia:§ oifp^
fatone occulta,q pbitonida5 1 faulela
tebot fe fudi fpus ondcrctreg^ afpccti^
b’oina eu5 fnia pculTur’,10cl no vere
fpus famuelis a fua requie ed ejccitat’
^ aliqd fatafma z illufio oemonu ima
ginaria oiaboli maebinatoib’ ed facta
qua appellatSamuele feriptura,ftcut
imagines folent fuarum rerum nomi^
nibus appcllari.lfeec eje rcfponfioe cit
iufdam argumenti fup quedione. 'Mn
oiuinatio que fit inuocatone oemomi
fit illicita.fcda fct 5 c.q 5 ,)ccv.ar. iiii.^d
fecundum. Sed fi lectoii placet vidc^
at refponfionem fup vltimu argume^
tum quedionis,?[fn gradus^Bie fint
in beatis in eadem fumma.q. cl]c]ciiu>
f nfpiciat etia oictu aug,)c,cvi. q,v, nec
fniru.Sedbecpa^ad malefica^ opa
Anulla in fe retinent fpcciem pietatis
Tt (nroetiti eom opera patet fangofnej
innocentem fundere non ceflTanteo.oc
culta qnec^ Dyabolkfstnflrucronibuo
tnanifolantcd nec viuio aut mo^ruid
parcut vbi animas cum.coipojib^ itt'
ferimut^ln tercia oenic^fpecie que et
fomnio? oiuinarto oidf Dupliciter ob
feruat^^Jimo quando quisvtiffom
ni|6 vt valeat aliqd occultu inuefliga^
rc eje rcuclaronemalo:pfpirimu5cum
quib^babenf paaa ejeptefla quado fcj
ad boc inuocanf. fecundo i>o quan¬
do quis vtif fominis ad copofeendu
fntura fm q? fomnia ptocedut eje reuc
latone oina vel eje ca naturali intrifeca
vel cjctrinfeca quantu pot fc ejctenderc
talis virtus non erit illicita oiuinatio*
bec dTbo^vbi fupta^l^to cm^intcllig^
tia vtp:cdicato:e0 nucleum ad min’’
bdbeanr ♦potandum ad p:imu oc au
gelis q>cum angelus fit limitate virtu
tis efRcartus reuelare poteft aliqd fti-
mro2um anime oirpoftte^indifpoli'
re.BirpolTtto aut fit poft redat6e5 mo"
tuum c)cterio:ptintcrfou vt quado li-
lentes fimt noeres-rfedati funt moms
fumofitatu T boc fit circa auro2am qn-
dooigellio elt ppleta^t boc oico oe no
bis peccatonb^fiRb^qufb^angn cp oi
oina pietatead^recnt65 officii aliq re-
oelat aut tepe fludti in auro:a intellcfn
©e occultjfcripraraii info:matc.*p2eii
det em augd^on^mtellecmi ficutoe-
usvolutatuico:pacdcfiianris co:pi
bU3»atiis autpfectionb^ dbufcucp.pot
i quaalcB bo« ruelare vigilado i ooj
miedo ^uis i iu]cta pbm*in oe fom.i
vigiRfunt mag^apte redpe rcuelatoes
vt oiem efi vito rpe ^ altero^ut ceteri
magi facere pfuciierut. 5 l'dfc< 5 m nota
q? eje uamrali folltcitudine nature t 5 re-
gimiitc cotpis pnngit ^qneda futura
bnt eam naturale mboiefomniante.i
tue illa fomuiafcu vifiones furrt tairtu
mo figi u 5 caufcdlcui ejrptc augcUoi
p:ima
ctuefi.ibocaccidcntiu futnro;p in bo
mine vt fanitat^veregritudiitis vl’ pe¬
riculi ic.€t bec eil fnia 'tftnfiof .vbi fu-
pta.iSnia natura rcpnratin fomnis
ale aliquas oifpofitdes que ffit in co:-
po2e ep qnib^poflea ptmgir infirmitas
vel aliud^vt fi quisfomnet oe occupa
tiombusigneis^fignum eftgpdomf
natur in eo colera.fioc aeris vtoc VO'
lam ctbninfmodi fignnm ellfangni-
nis.n aque vel alterius liquotis aqnci
fignum cft ffegmatis fi ce terreis, fig^
num eftmelancolic.Ctidco per fom-
nia quandoqt innantur mcdiciad co-
gnofcendnm oifpofitonis cotpotis.vt
etiamcicitpbilofopbus tn eodem H-
b:o,$>cd bec iterum lenia funt p com
parationem ad fomma a maleficis fn-
perfiitiofe obfcrnata.i^am fi cozpota
liter vt fupza tacmm cfi nolunt tranfi
ferritfed tantum imaginarie cernere ^
a confodalibusmaleficis perperramr
reponere fe babentad finifirnm lams
in nomine fui Ofaboli i omnin oemo
nionim.l^ndc fit vt et fingnla imagi¬
naria vifione reptefentanmr afimilL
^i aliqua occulta fdre pzo fc vel alfis
bominibus volunt a ocmonibusper
fompia infirunntur non per tacita fed
per ctptciTa cum eis pacta inita, ^ec
iternm per quodeunc^ pactam qnocu
fp modo per aliqnodfacrificinm alicu
ius animalis renfacrilegeceprecario
nisant cnlms etiam latrie c)tbibitio-
nistfed fcipfas in anima etco2po2e oe
monibns offerentes, fidem peniras fa
crilegoo2e abnegando.l^ecbis con¬
tente etiam ptoprros anralienos in¬
fantes cemonfbuo offerunt am interi
munt.ee quibus fupta babitum c. jn
quarta ocntcprpccic que per pbitonef
a pbiton appolline.iujcta Hfidorum
qut 3 ncto 2 ^!Uinandt ciefrur fuiife c)c-
crcem2.norTperromniaautpcrmo2rt>
ozam alio cutcuesdcd per vinos.vc iu
Queftio t)edmafeptfm^ XXXIX
errc pddis.quf (Tc arreptf a oemonlb’
vcl voliitaric aut muolutarie ad pzcdi
caiidu ra umodo futura:-: nouad alit
flagitiappetrando agitanf qualis fU"
it illa puella oe qua Wctu,]cvi. Clama
00 poft apolloloe q»clTcntvcri ferui
oci.Budeiftdignatus paulus impe^
rauit rpui cjcire ab ea. ^at5 q modica
fit com patio p rcfpectu ad malcficasz
co^r opa.quc vticp (Tcob magnitudine
facino? z cno:m itate criminu.iujc Jd
oo.vts.babitu cH nuncupanf. "^nde
caufa bjeuitatis oc alijs minozib^fpe^
ciebus oiuinationu bec pbare non eje
pedit vbi maiozes cjccedere nofeutur.
nam vbi pjcdicatozi placet applicare
alias fpecies vt geomantia que fit cir^
ca co:pusterreltre:vtin vngue vel iu
ferro vel lapide polito.^dromantiairt
que fit in aqua vel criftallo. '^eremati
am que fit in 3 ere.‘piromanti 3 que fit
fu igne;^riolo^2 que in vifceribus ani
maliu imolato?: in aris oemonu. lics
bc oes p c)cp:efram oemonu inuocati^
one fiant.nuUa tn efl: compatio ad ma
leffcia maleficaru cum ad nullu nocu^
meum boim iumento^r terre frugu5
lendut oirecte.^ed ad futuro2um pte
cognitione.Be alijs etia fpecieb^ oiui
nationu que cu tacita iuocatione eti
am p tacitu vt fic pactu erga oemonef
practicanf vt funt genealitici feu altro
logi fic oicti ^ter nataliu cofideratio
iics.?Curufpiccs d otes z boias obfer^
nant.jfugures 4 geftus garrit^auiu
z omen 4 verba boim obferuat.Ct cy^
romantici 4 lineametis manuu aut
fpatulis aialiii oiuinat.Si cui placet i
fpiciat pccptonujf^ider circa fccundu
pzecepm plura inueniet quo fint li^
cita z quo non.reaUficaru ^o opera
nun$ funt licita*
f^ccimzkptima eft Declarati
oaquartedecimegrauitat^ cri
mmi0 ad peccata quecunq5 Dc
nwjmm comparando*
«rtantaellea
\ facluoiu magnitudo q etia5
r V.- malo^p angeloiu peta-: ruinam
cjcccdut.Ct fi in culpis quo no etid in
infernalib^fupplictjs.Ct ^ 4^cm 4
culpas oemoftrareno eft Difficile va^
rqs ronib^.^piimo na licet eius petin
fit irremiffibiletb tfi non ell ^pter ma-»
gnitudin^ criminisbabedo rcfpectU 5
ad eop naturalia.-: peipue f m opinio^
ne Illo? qui Dicut eos tantu in natura
libus^nun^ in gratuitis fuiffe crea^
tos.Ct q: bonu gratie ercedit bonum
nature.ideo illo?: peta 4a ftatu gratie
cadut aaut malefice fide fufeepta in ba
ptlfmo abnegates ejciftuf.eomm vticp
peccata ejcccdunt.^i Dicam^eos i
gra fuiffe creatos I5 nd coftrmatos. fic
etia malefice I3 no creati in gra tame a
gra fponte ceciderut ficut -: illevolens
peccauit.^ecudo oemonffraf.^a515
cius petnv fit irremiffibilc varfis 6 cau
fis alijs.puta fm ?Oug’.q: nullo fug^
gerente peccauit.ideo etia nullo repa^
rante redire oebet.^el q: f m Bama.
contra Dei fozma intellectu peccauit.-c
cognitio quato eftnobilionato peio:
ell erro:. Seruus em feiens volunta*
tcmDnifui-tc.^Bel iteru fm eundem
Bam.q2 nd eft fufceptibilis penitetie,
ideo nec venie. 1: b e)c natura fua. que
q: fpualis tatumodo ell femel vertibi
lts.eo q fe totam couertit q in bomlc
non fit vbi caro fp repugnat fpui.^el
iteru q: ejccelfo loco pcccauitvt in celo
bo aut in terra .^10 tn non obllantib^
eius culpa in multis alijd minoiaf c 5
paratiuc ad maleficiaru flagirta.
mo in boc q ille iujeta 50 nfclmu in q'
Dam o:3tionc nulla piecedente Delicti
vindicta foperbiens peccauit.JiB9l^ff^
pars
cc^>o pod tantas penas fepc miiltrs
ItjG maleficis inflictas imo tpoft pc^
nas quas pcipiuiit in ecclefia oyabolo
occafionc fue rume mfliaas omia bec
cdtmmnz no ad minima pcta mo:ta
lia vt ceteri pct6:esqni eje infirmitarc
anrmaliciaabfc^ babim maliciepec^
cant «^5 e,c ^fnnda cojdis malicia ad
bo:rcnda flagitia ^erant.^ecudo
licet tripleic fit flatus mali angeli»ln^
nocenrieCulpet :iHirerieTeu pene,
'fpfe tfi fic ab innocentia femel t3ntU5
cecidit t q> ad illam nun$ reflitut^ fu^
it.peccato: aut ad innocentiam p ba^
pttrmu reftitutus iteru ab illo cadens
multu p:ofiundaf.(£t fup oes ipfe ma^
Icfice vt earu flagitia oemonflrat.Cer
CIO ille p crcato:e:nos at t fnp oesipe
malefice cotra creatore t rcdempt02C5
«.(Buarto ille Dereliquit oeu pmitte^
tem videl!C3 eu peccare t non cjc pieta
te cu a?requcnt^mo 0 ante fup oes ipfe
malificc peccatis elongamur 3 oeo p-
mittente z tz pietate nos continuo
fequmtctbeneficijspRmisnos pue
nientcm.( 0 uintoiilep 2 cflat in mali^
Cia t>eo reptobante t fui gram non ap
ponente nos miferi currim^in illi ma
«Ciam oeo cotinuo reuocante. ^ejeto
ille manet obdurat’ ad puniente 5 nos
obdurati ad blaudieut^ Ct fi ambo co
Ita oeu tri ille contra fe requirente nos
cotra p nobis motientCque vt pmifU
mus fup ornes malefice oeboneflati^
tesofleudnt.
Solutionem argumentozum
ttiamt>eclflrautventfltetn per
copflratioue.
r j — argumeta.?5d ptimu pt3 re>
BSjrpofiopcaqueinpaincipio cor
JiJ poiis queflionis tacta fut. 10n
ocvi^liqb peccatum oebeat ceuferi
graumsaltero^-i quo peti maleficam
irauioza ^cris <riflunt
p:ima
aliud ^ ad penam. S^fcendu fI2
culpa ade tta z eius pena onplicif con
fideraf.vel qno ad pfonam vel quo aci
naturam tota vic3 pofleritate eje co U'
cutam/p:imo modo.^icut maioas
pcta fttentt pofl eu perpetrata, qa vide
licet ipe folumodo peccauit faciendo
illnd oberat malu no fm fe fi q: pbi^
bitn.yomieationcs adultcriai: bo
micidia.vtroc^modo mala fut fcsfm
(ciz q: ^bibita ideo cria granio: pena
eis ocbct.^ccndo -bo modo.15 tnaic^
ma pena paimu pctm fecuta e.boc tn c
p indircetn in($m vic5 p en tota pofle
ritas ojiginali peto fiiit ifecta.eo ip^
fepnm’parens oim p qbns oibns fo’
Ins filius Dei fatiffacerepotuit poten/*,
tia o:din3t3.*|02o fuo aut pfonali me
Dictare Diuina gratia penttuit z falua^
tus p’folutione facta p jcpmancopabi
liter aut pcta malcficaru c]ccedut i gra
mtate.no ptente De futs pfonalib’ pec
catis z pditoib’ cu etia inumeras ali^
as p’rc cotinue trabut.?gd tcrciu Dtc^
Dueicpbabitis fuitp accidens in
peto adeq>maio:e lefione intulit.(Et
b vic5 q naturi integra iuenit z q coz'
rapta neceflario no volutarie tranr^>
Dcre babnit.vnno fequif q fuu pecca
tu (impliciter graui^ceteris fuit.Cuni
etii q: bec ide cui fcqnria pcta fecilTet
fi tate natura iuueniffcut.ficr Pm mor
tale pctm no pjiuat gra5 co q illi non
iucnit.|5uarct aut fi illi menirct. ^cc
cfl folutio feti Cb 04 n.i|.oifl.]C]C|.arr,^i
in folntoc febiargumctirqni folutio^
ne fi 4s ad plenii vult intclligcre b3 co
(iderare ^ adam oziginalc iuflicii fi p
flitilTetno trifftKlilTct in pofleros^nt
'^nfcl.opinabaf^it ctii alicjf p’eu pec
care potuiflet videbanf Dcti Docro.Di.
jc)c.Sln pueri mo]c nati fujifem in gra^
tia connrmati.lte5qnolibc4.?fn ide
quintmcfaluanfbomiesralbatt
ioir fi adam non peccafieu
ciudliobedmaoctawa XL
^rquimr mod^pzedicandi
contra qmq5argumeta laico:p
quib‘^^bare videntur fparfitn
q> t)eu0 pmittittata ptate bfa
boloz maleftao circa bumfmo
Oirnaleftcicmfereda iao.jrviii
JtDeniq5 pciica
Jo 2 ^uidas fup certa argumcn
ta laicoy vel crla mto:p quozu^
't)5 Qtntanw maleficas cflTe negat ^ I 5
nialicia 1 potentia oemonis ad infero
Dii fno oefiderio bmoi mala pcedat
Oiuina tn pmiflTionc fibi pdcfccd^tc ne
gant« j^ec volnt qp oeus talia fieri per
niittat>‘il 5 modn 3 rsuendin 6 babeac
c in tencbns fient ceci palpitant, iam
vnnaaltcrumcdintangcdo.opuo tn
€(1 co;r affertioes ad 4 nc^ argumenta
rednccrc.€]e db^vtiep oes cob cauilla
tiones ajccderc pnt.J t ptimo q oeus
no pmittat oyabolo (6 tanta potcftarc
fenireiubomines.
^ ^ “Titru ad makficialc effitetu a oc
jl V 11 mone p malefica a>curandu fp
*^abet concurrere oiuina pmif'
(lo.^t^guitdmBsrgumftis^ oeus
no pmitrit.vnde etia maleftciu nibil i
in mundo.CPtpnmu fumit ejepte oei.
Secunducicptcoyaboludrerciu eic p
te malefice. <&mmn cjc parte motbi.
•<0uirttu epptepdicatoBtiudicu 4i9
lia corra eas ^dicant z indicant 14 vti
qp nun^ fecuri elTent. Pzimo fic.Be’
punire porefibotem ^terlpeccata.et
punit gladio fame z monalitate. ^tej
Diuerfis alfis infirmitatibus varfis et
innumeris quibus bumana conditio
r«bi3ccf.vndeq:opuseiu6 ell adiun
gere alias punif6nes:idco no pmittit
Accudo fic.(P)c parte oyabolifi vera
cflent que p 2 edicanf q vidclic 5 vim ge
ncraiiul impedire pofiunr.vi; viddte^
mulier nort concipiat, vel IT concipiat
^abojfiim faciat.vel fi no abo;ru 5 q^
etia pofl:partu natos interficuTt. vticp
fic pimere polTcnt tom mundu. (£t ite
ru polTct oici q opa oy aboli efTent fot
ti02a opibus oci.fC5racrameto matrb
monq q^ eft opus oei.diercio c)c par^
te bols.^am videm’ fi maleficius oc
bet elTc alidd in m mudo:tanc alidbo
mines plus aliis malcficiunf.i^e quo
fi querifvtiq^ oicif boc clTe .tpter puni
tion^ pct6?r.^ boc ell falfum.g z illud
q maleficia fint iu mildo.jFalfitas au
tem pbaf e)c eo.q: tue maiojcs pccca^
rotes ampli^pumrcal.boc cfl: falfu cu
mtn’’ puuiauf $ alii interdum iufti.q?
etia cernif i pueris iimocftibus 4 afle
runf maleficiari.tBuarto poteil addf
z aliud argumentu eje parte oei.boc q
4s impedire polfct z no impedit g fte^
ri pmittit. vti(^ iudical eje fna volnuta
te ^cefiilTe.^ed oeus cus fit fume bo
nus no potefl velle malu. g no poteil
pmlrterevtfiatmaluqt) tpe impedire
porefl.^tf 5 pte morbi oefecros z in
firmitates 4 bicunt maleficiales fire*
etia funt oefecnbus z mfirmititibne
namraltbus.i.qui cp oefcctu nature p
ccduf.q^ eifi alids claudicat.ejccccaf vP
rone pdit vel etia mojif ep oefcctu na^
turccotmgcrepnt.vndcno pfit fecurc
maleficis afcribi.lBltimo cp pte indi'
cum z pdicato?z4cn talia aduerf^ma
Icficas pdicant z ptacticant vriqs^jpter
ingens odium a maleficis contra eos
coceptu nu^ effent fecuri.^s ? argU'
meta fumant ep q6ne,j* fup tercin pn
cipale pme ptis tractat^.-t ponant il
Ia q fur magis ad ppiYn quo vies pmit
tit mala fieri lics no velit malu fieri, p
mittit aut ^pter admirabile pfcctioni
vniucrfi q pfiderant i b q bona cemJ
oauf emineiius^ magis placer «z funt
laudabiliora 0U3 compant malis. ba<
bent tbi aneres. Jce^fnda bi piuic fa
pfcntfc i'aft(c(eT bon(tat(s rclocft qoc
afe elTcnt occulta,€t bjeuif fi occilio^
ne quellioiepolTut colligi e)c bie que
ibi tangunt varia occumeta fi info^
matione popuU,vic3 q oene iulle ou^
00 cafno pinifit.fcj angelo:^: z piimo^:
pentu 4 cii fint maioies alqo oibue ca
ribU5,/^6 miru fi alii minoieo pmirta
tur,aSlnaliter ante funt maiozes ^ a 4
caufalitatcno quo ad alias circufiati'
as fin quas peta malcficaru,vtin, iii*
q,tangif,t maloor angelo^z z pjimom
penm5 peta eiccedut. z quare oe^iuftc
pmifit illos pmos cafus tangit in.ij,q
c]c 4 bu 6 prima colligere z Dilatare po
teft ad fuu placitu,^ed ad refponde^
Dum fup argumenta. I^am ad ^mu 5
ctt oicit.JBeus fufficienter punit p na^
rurales infirmitates.monalitates.gla
Dio z fame.lvefpondet e)ctribus.'p2i
mo quia Deus no llmitauit fuam vir^
tutem ad naturalem pceflTum :aut erf
am ad influentias cozpozu celefliU 5 vt
videlic3 p:eter illa agere no poflTt ideo
«p2eterillafcpiflrimecgit in punitio^
nem peccaminu.mo2talitatesz alia m
ferendo p:eter ocm mfluenti33 cojpo^
ru.ficutin punitione peti fuperbic in
Dauid fup mo2talitate inflictam popu
lo ipter populi numeratione zc
cudo bocvticp congruit Diuine fapien
tie que cum rebus omibus fic admini
ftrat vt eas ^iqs motibus agere finat
3deo ficut no conuenit malicia ocmo
nis otno impedire fed potius Decet ip
fampmitterevtagat^tumad bonus
vniuerfi fpectare potefl.licet continuo
ctii refrenat p bonos angelos vt non
tantu noceat ^um nocere vcllet.;|ta
etiam non couenit malicia3bumana5
refrenare fup ea ad 4 eje libertate arbi^
irq potefl.vtefl fidem abnegare z feip
i^um Demoni Deuouere que vtic^ face^
re in poteftatefunt volutatis bumane
Cic quibus etia Duobus cus Deus m
p2ima
jcime offendit iuflc pmittft ca 4 o male
fica oefiderant -r^ier que fidem abne
gauit z ad que Dyaboli potetia fc ejete^
Dit vt cflboibus.inmentis z terre fru"
gibus poffe noccrc.dTcrcio Deus (nfle
pmittit illa mala fieri p que Dyabelns
etiam pindirectu maicime toiqnetet
iumam recipit Difplicentiam fed p illa
mala que a maleficis virtute oenionn
fiunt p indirectum Dyabolus majeime
tojquet Dum contra fua3 voluntatem
Deus oibus malis ad glo2ia3 fui nols
ad fidei comcndationcm.ad electoiuj
purgatione z cumulu meritop vtitur*
Certu cft em gp inter oes Difpliccntias
quas Dyabolns cp fupbia que femper
contra Deum erigtt.iu.tta illud, ^up^
bia eop qui te oderilt afeendit femper
bec ptecipua eft qua fibi Difplicct q Dc
us omia fua maebinameta in fuigfias
^c.coucrrit.^ufte ergo Deus cuaa per
mittit.'^ fecundu fuperius refponfuj
eft z opo2tet refpondere ad duo que in¬
cludunt in argum£to.fc3 q no Dicimr
Dyabolus fo2tio2 Deo nec cius factura
imo cernit q minime virtutj e)ciftit cu
nibil poffit nifi pmilTione Diuina.vntS
cius '^tuspoteftDici minima compa^-
rando ad Diuina pmiffione.l3 fit majd
ma compando ad "^tutes cotpales qs
naturaliter e]ccedit.in)cta illud fepe al^
legatu.|^on eft poteftas fup terram 3
ei valeat compari. Job.icli. 'Mtcm ad
qbrcfpondendu.€urvtc3 Deus poti^
fupvimgeneratiuam pmittit malefi-»
Cia fieri qua fup alios actus bumanos
Bc quibus etia fupta tactum cft i ms'
tcria De pmiffione Diuina fub titulo.4,^
modo malefice vim generariua z acm
Venereum impedire poiTunt.iEft em 1 >
jppterfeditatem illius actus.^t 42 02f
gtnale petm inflictu e^c culpa p2imo2ii
S illu aetnm tranffundit z e>:eni
etiam Dc ferpente qui p2imum
inftmmcntuDyaboUiuit^c* i^dter^
€Lttellio£>cdmaocta«a XLI
dum ofccndu <$ ficut mtcntfo z appc^
ritus o^3bol^ maio2 eft ad tcmptaudu
bouoe^malos:Ucetc)c parte tempta
ri mag^ temptat m alos $ bonos :ld c
g amplio: abtUtas eH in malis ad red
piendu temptatoem oemonis $ lit in
Donis. ^ta erii plus affectat ledere bo
nos ^ malos: licet maio2e abilitatem
ledendi innenirct in malis $ in bonis
€t buins eflrafio:q: ^m (grcj^^quan^
to crebzius ds Oiabolo fe fubi)cit :tafo
(ntolerabiUo:c$ fibi facit vt ei relucta^
ri non poifit* S5 cum mali crebrius fe
fubiiciat Diabolo eis rit temptatio ma
gis intolerabilis z ffequentioz cu non
babeantfcumfidei formate quo fetu
cantur.!^cquo fcuto apfs Cpbefi.vi*
Jn omnibus Tumentes rcutU5 fidei in
quo politis oia tela nequiffimi ignea
cjctinguerc»S5 c% alia pte magf z acri
us impugnat bonos m malos« (Et ra ^
tio quia cu iam pofiideat malos non
aut bonos.tio magis conaf per tribu^
lationes trabere ad fui Dniu iuflos dd
non babet^j^peccatojespoiTeffos: fic
alid^ ptinceps terrenus magis infur >
git edera illum qui plus aufert De iure
fuo vel d pl’nocet regno ^cotra illos
d non fibi ptrarianf, Md quartu <$ De^
pmittit mala fieri non vult tn mala d'
eri vitra pmlfla que tacta funt predica
to: Declarare poteft p dnqs ligna volu^
tatis Diuine que funt:pceptu:^bibitio
cociliumtopatiot-r pmiffio: vide fctin
dTboma peipue in pma partetquia ibi
planius Declarat.q.djc.ar.dl. ^am li
cet vna Iit volutas in Dco d-dt ipc De^
(ic z vna eius elfentiariamen per reTpc
ctum ad eius opera indicaf t ligniftea
tur nobisdus voluntas multipliciter
pm qd pTalmilla Dic* ji^agna opa Dni
cicquilita in omnes voluntates eiusV
'feii voluntas in Deo Diftinguitur no
e)c parte rei:§ eje parte fuo:}: effectuum
ita yi voluntas <ip:ie Dicta Dicatur
luntas beneplaciti.'Voluntas metba'
pborice Dicta Dicatur voluntas iigni i
quantu videlicet p ligna z metbapbo^
ra indicatur nobis Deu boc vcIle.?T^ fi>
mili.^icut paterfamilias vnas babes
in fe voluntate Dcmonllrat illa quinep
modis:lc5 per fe et per aliu.^Per fe Du
pliciter:Directe z indirecte. Bireae c»
alidd opatur:-: tunc elf opatio.lndirc
cte aut qn non impedit opantem ficut
z in.iiii.pbifico:}: br.fxemoucns et p'
bibens eft mouens per accidensrt qn
mm ad boc b: lignum permilfio.*per
aliu aute Declarat fe paterfamilias ali
quid velle tripliciter. 10el inquantum
o:dinat alique ad alidd faciendum ne
ceffario z ^pbibendo cotratiu: z lic fut
peeptio in peeptis:^ ^bibitio in alTir''
matiuis z negatiuis pceptis. ^el in ^
quantu o:dinat alique pfualiue ad aU
qua cdciliatiue:i: boc ptinet ad cdfiliu
«ficutvoluntas bumana manifefta^
p bec quinc^ fic z ipius Dei. em p:c
ceptu pbibito z confilium Dicaf volu^
tas Dei patet p illud IBatb.vj.^^iat vo
luntas tua licut in celo z in terra :id c(t
vt in terra impleamus eius pcepta vl
tcmuspbibita« impleamus^ polfc
cofilia.Ct limiliter qp permiffio z ope^
ratio Dicarar Dei voluntas patet p
gultinum qui Dicit in enebe* j^ibil fit
nifi omnipotens Deus fieri velit:vel (i
nendo vt fiat vel faciedo.?lfd ^olitU5
CU5 Dicitur illud ^ quis impedire pof-
fet z non impedit iudicatur eje fua vo^
luntate ^ceffilfe verus ell.^scum in^
fertur. J^eus efl fumme bon’:ergo no
poteft velle mala fieri: verum eftrvoln
tate beneplaciti z p quatuo: figna bu^
ius voluntatis quia non poteft opera
ri mala nec p:ecipere mala nec vt non
pbibeat mala z perfuadeat bona fup^
crogctionis:poteft autem velle pmit"
tere mala fieri. 5fd aliud quomo cer
nunf infirmitatesab inuicemvtvna
f
iTt malcficiaUo: sUcra nattiraliG pOta
ccocfeciunature. ?\ndemr q variis
‘inodio.l^nmo mcdico^ mdicio.]c,cvi
q.v.j^oii licer.z.q.M.ca, Jlludtvbi ver
ba F^Uvjullitn e)c icDo oc ooc.jcpiaiia.
i^d bocciicnus(upUitionis pertinent
omnes ligature z remedia Cj medico^t
©ifciplina condcnat in quibufcnn^ re
bus rufpendcndis atcp ligandis. li'
mili vbi medici e)c circnilantijs videli
cet etare compleicioncJanaizfubito
fi in ictu o cculi immutata z q non cp
Dcfeau fanguinis ftomacbi aut labe l
firmitas acdderit.ljudicant illa no c|c
Defectu nature: § ab ejctrinfeco accidif
fe.(f t ab ejctrinfeco vbinon ec veneno
fa infcctione:quia ITcfanguis z ftoma
cbus malis bumoubus ertct repletus
tuc cjc fuiTicienti oluifione iudicat effc
ctum elTc maleficialem. Jtc fcbo cum
eis ejcidit incurabilis vt nullis medica
minibus eger pt rcleuari; immo poti’
cernunt ipm aggrauari ♦ Cercio q: fic
fubito interdum accidit q iudic(U5 itt
firmifuper boc cotingit.^esgella vm'
cjc nobis innomit.^a quida5 oc opti'
matibus ciuiratis ^pirciis nimis ccr
oicofe voluntatis vjcotem babuit inta
mm vt cu ipe libens tn oibus ei copla^
cerc lludcret:tn in ennetis fere fuis af^
fectionibus ei recalcitrabat z ^bis co^
tumeliolTs femper ipm moledsre fata
gebat. ';^ccidit inde vt oomu ingrelT’
quadam oie cum mulier folitomote
contra fe btiganti verbis obptobtiofis
'tirelocuparceoomu ejeire volebat
<pa boftiu per quod cjcircbabebat cur
fu veloci anticipando obferuauit z vo
ciferado conteltabarar q nifi cam ver
bcraret nulla ptobitas aut boncllas (i
bimen’5.?Ed que verba grauia tllcma
imm no animo letendi cjctcndit z i^35
ejcpaniis Digitis fuper fpatulam leuif
tangendo fubito ad terra5 collifus om
nem fenfum perdi4u :t.per plores fe ^
piitna
ptimanao in lecto oecumbens grattilTl
ma infirmitate octentus fuit:qua in re
p erifari poteft illa infirmitatem no cjc
naturali oefectu: § p maleficiu mulie^
ris fibiaccidilTe.^piura imo quali in ^
numera pfimilia aera funt z multis itt
notuerunt»^unt ddarn qui p certam
ptacrica eicpleuttam rei capiunt p buc
modu. ^am plubum liquefactu fup
iufirmuteneutzinfcutcllam plenam
aqua infundunt z fi imago aliqua coii
deufata cernif:tDnc infirmitatc5 c% ma
leficio accidiffe indicant:? 4^35
lis imago ope oemonum aut naturali
virtute erumpat vbi interrogantur ta ^
lia ptacncantes rudere rolent:q' virtu^
te laturui fuper plumbu qui alias ma
I us ejcilltt ficur fol fup auru maleficiu
fua virtute oltendcr c folct ♦ $^ed quid
Dc bis fentieudu finau videlicet pzadi
ca licita (it an non.Circa terctu pfiuci^
palebuius tractatus tractabif canoni
ftis cm videtur licitum vt vana vanis
contundanf: licet tbcologis omnino
prrarium videaf C05 non fint facienda
tnalavt eueniant bona.Wd vltimu vbi
oiucrfaqnerunf. 'pdmocum malefio
ccnonoicantur. fecundo cur pneipi
bus eis fauentibus ad puiciem omni'
um inimico^ ipo^r nou cooperantur.
Cercio cur pdicatonbus z aliis cos p
fcquentibus non noccre valeant. Md
pzimuoiccndum:^ ideo vt plurimu5
malefice non oitanf vt iujeta coplaceti
tiam oemonis in ptumeliam creatozif
quantu poflTibile cll^ vililTimo ptecio
cmanf .(Et febo ne in oiuitiis notentur
Md fecundum cur bucipibus nou no
cent caufa elt manirellatquia quanro5
in ipis cft boc fit vt ipoa in amicitia re
tineant. €t fi q^uerif cur eozu inimicis
non nocant.lxcfpondetur quia bon’
angelus ejc altera parte boc maleficiu
impedit iujeta illud Banielis ♦ ^
ceps perf^rnj rclfiiitiiiibi vfginfi vna
0LiTerti6p5i'ma XLlI
t>febO 0 «'^idc oocto.in.ij.fcntcn.an tti
ter bonos an^^clos (it pugna 'z qluer
tcrciu oicif g» ideo nec inquifitoJi
b ns aut alijs offictalib^ nocere pofffit
quia publica iufttcia vrunf, (Ft^cmpla .
varia ad bocpolTcnt adduci;!^tempis
p :oli)cifa 9 non patitur. ^
£jcpliatparsp:ima
5ncipit fecunda pars bu
lufi^eris.
psS^cuda pars p2i
^ fy^ipalis buius opi6.(0ui3 ell
modo ^cedendi qui ama
leficisp malefietis inferendis obferna
tr.€t per occem z octo capitula oilli
giiitur cu ouabus oumta^at oifftculta
tibus quaru vna in ^ncipio fup remc^'
dia pferuatiua vt videlicet quis malc^
ficiarinon poffittaltera in fine fuper rc
media a monentia maleficia: et p que
maleficiati curari poifunt cu ^m pom
in.iiij.pbifyco? remonens t ^bibens
coincidunt:^ liint caufe per accidens.
3 dco vt pbec totale fnnoamentubtt^
iusbozrendcberefisbabeatur ♦ Circa
ouo pzincipaliter infiilendu erit.^pzi'
ino circa introitu ean z ^felTionem fa
crilega5.^c6o circa ^greiTnm in mo^
do opanditbonendaobfcruantiam.
percio impedimenta falubtia contra
ca^ maleficia z remedia pfeniatiua: et
quia in mojali iam labotam^ materia
10 n argumetis variis z oeclaratioib^
vbicBinfiilere opus non eft: cu ea que
p capitula fcquenf fint p pjccedentes
queiliones fufficienter oircuffa. ^deo
ptecamur in oeo lectorem ne oemon ^
ftratoem in omnibus querat vbiaceS
modatajfuflPicitpbabilitas ea oeduce^
do que conftantaut vifus vel auditus
^:ia ceperientia aut fide oigno:p rela
tibiis eiTe vera. Circa primum aiuem
ouo ptincipatiter tangentur. ‘Primo
oiuerfi modi i^ius oemonis innojeios
alliciendi, ©cbo oiuerfi modiipa5 bc
refim ^►fitendi. Circa fecundum vero
fqcper 02dine3 tangenf quo ad modu
^acedendi z curandi. (0uia primo oc
bis que a melcftcis p:o fc z fuis corpo
ribus practicantur ♦ fecundo oc bio
que erga aliosbomines operanf.Cer
Cio oe bis que erga bellias. €t quarto
oc bis qbus terre iTUgib^ nocet.tBui-*
to oe maleficio tantummodo virom5
dbus^vidclicet maleficiis tantumodo "
viri t non mJilieres infiilut.^eicto oc
quedionefup maleficia amouenda: z
qbus modis curantur maleficiati*
£ft ergo pzima quellio p oe >
cem^octo capitula oiftmcta
cum totidem modis infuis r(
tibus variauturet multiplicatt
tur.
©ueftio pzima
'rum qs pofTit p bonos angC''
los ita benefitiart:g a malcficit
)er quofeue^ infra feriptos mo
los non valeat malcficiari.Ct videt q?
non.Co gperptecedentia oeclar3tU5
clt etiam inno)cios ct innocentes z iu^
(lospluries a oemoib’ affligi vt ^ob
^ plures pueri innocentes qui ceruuu^
tur maleficiati cum multis alt}s iullis
Zicet non eqnaliter vt peccatotes: eo ^
non in perditionem fuarnm animaru
qnamnis bonis fomme et cojpojunt
affliganmr.ln contrarium eil maleft'^
Ciarum faflio g videlicet non omnes
ledere valeant:redtaniummodo illos
quos cernunt ep infotmatione ocmo ^
num oinio aujcilio ocftitntos.defpo
fio.Cria funt genera bominum bene^
fteiaria oeo quibus illud pelTimu5gc
nus fuis maleficiis nocere non por^ft"
pumi fnnr publica 5 cos in yy
‘^ar0
«1tcrcmt:dBtofFido aliquo publfco ad
Derfo6to0fnfiftunt«^ct5i qui oe rifl^
bucmlelic feraarte z vcueratf vt per
aq benedicte afperlTone: per faUs cofe
cratifumpti6em:percandelarri in oie
purificationis:^ frondiu in oie palma
mm cofccratoi: vfnm licitiitcu ad boc
talia ccclefia e)co:cifat vt vires oemo ^
nis imminuant feu muniut: oc quib’
modis patebif.Cerci) funt 4 per fetos
angelos varqs z infinitis modis bene
ficianf ♦ ^mis ratio oaf z per varia
acta z gella compiobaf q: em ois ptas
a oeo eflt «gladiu po«at*lu)cta apfm.
3ii vindicta maloy z retribntoem bo^
non non miru <$ mc angelica potcfta"
re oemones arcenftqn iu (licia in vin ^
dictam illius bonendi criminis c)ccr ^
cef.dotant ad idem oocto:es: q> quia
ptas uemonis duep modis impeditur
in toto vel in pte. '^timo p terminum
fue ptiti a oeo impofitu: ficot oe 3ob
bmo z fct 5 o tangii ♦ (Et oe illo oe quo i
lomicanonider legitur 4 indici faifus
fuerat ou quida5 ipm inuocaifet vt
inimicu fuil vita priuaret aut in co:po
re lederet:vel ictu fulminis interime -
ret:ctt vocaflTem oemcne ait vt eiuf au
jcilio talia ppetrare*^ndit mibi ^ neu
tru facere poiret:b3bet in4t fidem bo'
namzoiligenffefigno crucis munit
Icclrco^ron in co:pc:^ in vndecima p ^
te fructuu fuoy in capo fi libet ei noce
re poffum, ©cbo impedif p impedi ^
mentu eieterius adbibitum vt in afina
balaam*i 0 ume.]C]ctj«Cercio p miracu
Ium impolTibilitatis ejcterius factum*
lEt funt qui eic fingulari ptiuilegio be
neficiantur.Bc quo terciu genus bo'
minu qui maleficiart non pofiunt iam
inferitts patebit.dBlaarto per iudiciu5
fingulariter oifponentis per obllacu /
Ium bom angeli:vt oe afmodeo interfi
ciente fponfos fare virginis: non autc
cbobiani*<^umto inurdum per eau ^
fecunda
telam fui i^iusiquia rro vult interduj
Diabolus lederc vr peius inde fequaf:
vt cu cjcaoicatos veicare pofTet: ficut t
co:mtbumque5ve]cauit e)cc6icatum.
Co:intl>.v*tamen non facit vtfidjK ec
clefie 1 claniu potefiate eneruat* jdeo
a fifi etia oicere poffumus q etia fi oi ^
uina virtute no arcerenf qn p ublica iu
fticiae)cercetur:adbuctamen fepema
num feu 4>teaione a maleficis volun^
tarie retrabunnq: vel timent earu cou
uerfione:velq:oefiderat z accelerant
eap oaninatoem.??ctis oenitp z gellis
bec copzobanf *^a z pfatus oocto: rc
fert q malefici ❖bo z eicpietia tefiimo'
nium oederuttip eo ipo quo p rei pub
lice iuilicie officiales capiunf: ilatint
omnis malefico:p eneruaf ptas*')0fi t
quida iude;; petrus noie oe ouo c fu ^
pza mentio facta e(l:cu quenda malei!
cu (ladlin nomine p fuos famulos ca^
pere voluiflret:tanttts tremo: eo^r ma^
nibus inculfus fuit z naribus ta mal^
feto: illapfus:vt fe fere oefperarent att
maleficum inuad ere auderent * (0ui /
bus onm iudc)c imperalf5* Secure m<
ferum inuadite:quia publica tact^iu ^
(licia omnes vires perdet fue nequitie
(Et ita rei ^bauit effectus: nam capt’
z incineratus fuit^tcr plurima ab eo
perpetrata maleficia que fparfim bine
inde pofita funt z accomodata ofuet"
fis macerfis ♦ ©ed z plura que nobis
inquifitozibus in officio inquifitionis
labozantibus contigerunt fi recitare
ejcpediret vtic^ animfi lectozis in am ^
miratione5 verterent*^ed quia laus i
o:e ^:io fozdefctt potius ejepedit file^
tio pzeterire q notam inanis glo:ie in
currere:illis oumtajcat qcceptie quea^
oeo in lucem pzodierunt quod celari
non pclfunt* Jn oppido nempe raue^
fpurg oum a confulibus malefice inci
nerande inrerrogareniur:cur nobis in
qulfitoubus aliqua maleficia fic alqs
0,ucmopmna XLIIl
bomlnibtt s nou intuhITcnt. Eefpon ^
derunt.Kcct pluries boc facere atteu
taffent nou tame potuerur.<Et oe cati-
fa iii^reiuibus refportdcbaiu fenefclre
lufi ($ lic a oemonibus infozmate fuif
fciutquoticus em uocturnis z olurnis
tcmpoubus uobls mfelli fuerut euar^
rare nou rufficlmusaam vtr)?meeaj5
fam vt canes ant capie fuis clamonb’
z mfultibus nos Inqetarent: oe nocte
ad ojones licet Indeuotas fnrgennb’
cjctra fencflra loci que tamen in tanta
0ltitudincerat ($ nifi per longilTimas
fcalas quis adire poruiflTeructu validif
fimo qlT ad caput oeoireao peutiebat
acus lintbeo quo caput tegebaf inferi
tes :(ic ctti a nobis furgentibus repe^
riebanf quait illos capiti nro immitte
re arte magica voluilTent. S5 lausal'
tiflimo qui fna pietate abfcp meritf no
Uris nos tan^ poblicos iullicie fidef
indignos famulos ^feruauit»Be fecu
dis vero ratio in fe pater^^arn ad boc
e]C02Ci5anf ab eccleita omnino funr
efTtcacifftma remedia ad ^feruandus
fe ab infultibus maleficaru. (0uod fi
qOeritur per quem modU5 quis fe mu
nire oebet»^iccndum pomo oe bis q
abr<B alligationibus facro:? verboms
fueritt-toemuoeipisfacris carmini'*
bus.0amoep2imis licitum edaqua
benedictatetiaquecunc^ bonedaloca
bominu eciumento:p cuinuocatione
fanctilTime trinitatis z o: 5 ne ottica iit
faluationem bominum z iumentomj
afpergereiitc em in ejcoicifmo oiaf vt
vbicuc^ arpeifa fuerit careatomm im
mundicia liberetur a nojeia no illic re^
ftdeat rpiritus peftilens zc»^omines
enim z iumenta faluat ofis iuicta pto ^
pbetam vnuqnodc^pto modulo fuo»
fecundo ficut piimum oe necelTitatc
ita boc fecundo licet cereum benedi ^
dictum attendere edoe congruitate a
rpergere videlicet cum tali cereo loa
Inbabitantia.Cercio berbas confccra
tasadiungerevcl fumigare cum illis
habitabilis in aliquo loco occulto con
iuitgere plurimum ecpedit.^ic enim
in cioitatem Spirend anno eodem 4
bic liber ed inchoatus contigit: ($ 0U5
quedam oeuota mulier cum quadam
fufpecta malefica verba babuifiet inf
moiem muliercularum mutuo bziga^
tium riicoratoe uocte tamen cum par ^
uulum lactantem cuuis imponere vo
laifTcttz mente reuolues ea que oe oie
CU5 fufpecta malefica peregifTct rimes
oe periculo pueri berbas benedictas
puero fuppofuit aqua dmiU afpcrdt:
fal e)coci53tum oaparnm immifit: ii>
gno crucis muuiuit z cunabulo oilig^
ter alligauit.€t ecce circa modium no
, ctts vagientem puerum auoiuit: z Ott
iutta mo:em pueru5 contrectare z c«
nabulu iu alto lectum pofitu mo^
nere voluilTct cunabulus quidem mo^
oirifed puerum contrectare quia abe^
ratuoupomituremens pauperculae
oe pueri amidione vebementer oolcs
lumine adeeufo paruulu5vagiantem
fub lectica z in angulo fine tamen Icd^
one rcpperit.iBna in rc perpendi po ^
ted quanta iniit ejcotcifm’ ecclede ad^
nerfris infidias oiaboli virtus, liqnct
infuper omnipotentis oei clementiae
Capientia qne attingit a fine vft^ ad
nem fouiterioifponit etiam ido? peili
mo^r bominum e oemonu5 maleficis
fuauiter :vt vbi queruut fides imminn
ere z iufirmarc:eandem in multomm
cordibus firmant e radicent validius
litates enim plurime fidelibus ep
buiufmodi malis proueniunt: vbi fic
fides roboratunoemonis maliciaifpf
citurioei mifericordia z potedas ma ^
nifedatur: homines ad fui cudodiam
actuantur.eadreuercuduscbridi paf
llonem z cerimonias ccclefic accendn
nir.llUsetiloiebusfcuUems cutuf>
f uj
' dam vfllc vaiTcnt3l:euni0:raui'(Tim(«
t)Olo:(bu» z to:licinbu9 co?po:i0 cffct
malcfidams:-! «y per maleficia fibi c 5
tlgiffct iion tam ab alfie maleficis^tu
^ per crpictmaj edoctus fuit: Dijcit em
Q» fiugulis onicia Diebus fe munire cu
fumprionefalis z aque benedicte folc
bat:c q? vna oie ^rer cuiufdS celebta
das obmiferat nuptias eodem etia Dic
tnalefidatns fuit.cBnid Deni<^ De illo
in 6iaucnfparg cu a Diabolo in fotma
vnius mnlieris ad carnalem aau folli
citaref: ille plurtmu anjeius Du Defille
re nollet Diabolustilli pauperi in men
cem venit vt fumptione falis ^utin p
dicatione audierat fe munire Deberet»
■^n cum ad introitu llube fal benedi'
ai fumplTiTet mulier tomo vultu cu5
infpejeittt quis Diabolo tu ipm De boc
©ocuiflet imptoperando fubito Difpa ^
ruitivbi Diabolus per fe in effigie ma ^
lefice:aut cum ^fentia cotpali malefi ^
ce affuerat cu vtrucp fiacere dco pmittd
tc poteft«.^5 z illi tres fociq per via am
bulantes:Duo eo;r ictu fulminis geuf'
it fuerant:? tcrcius territus cu5 voces
in aere clamantes audiffet peutianius
^ illumraltera voc cus refpondiffet no
pofrumus:qtbodie:verbu caro factu*
cll audiuit:ttellc]cerat q ea De caufa q:
tnilTam audierat:? in fine miffe euan ^
gelium ^obannis. ‘fn p:incipio erat
verbum ?c,audiuiiret: ideo pferuatus
fuiffct, ^3 ? per facra verba co:po:i al
ligata cp miro modo funtpteferuatiua
Dummodo fepte conditiones in ipfis
feruentur. Be quibus ? in vUima que
Ilione buius fecunde partis mentio fi^
ct * 0 ^ tbi De remediis fanatiuts fic
bic De remediis pteferuatiuis tractabf
tur.iErilla facra vcrba^nonfolum ad^
fcrn 3 ndum:fcd etiam ad cnrandu ma
lefidatos tendunt» *primu5 autc furit
pteferuatiua loco:|r bominum ? iume
verba tituli Mmpbalisn^Hti iql
fcDa
uatotis:Dum fc flfcet per qQatdot par^
CCS loci in modu5 crucis mfcribunror»
^bcfu0>jtlda5arcnu0^ fieic^i^ Jn ^
Beor: >|<.vel ctta iungendo nomen vir
ginis mane: aut euangeliflarmn: auc
etiam verba TobSnis. Verbum caro
factum cll* drerciU5 vero genus quod
8 maleficis ledi non potcfl ell finguls
riffimum vtpote precipua angelica ot
flodia muntmm: in tertus ? cjcterius •
Jnterius per gratic mfufioncm.iEicte^
riuspercelelliumvirturum tdeilper
mototeso^bium celelliumptotcctio^
nem»(Etbocquidc5 genus in Duabiis
fpedebus clecto:p Druerfificatur: quia
vel munitur contra omnia genera ma
Icficio? ita ^ in nullo ledi polTunr.vel
(f ptecipue circa generatiuam potenti
am ita cailificentur ab ipfis bonis an^
gelts:ricur mali fpiritus quofdam ma
losbomines:velinfiamant circa vni
vel infrigidant circa aliam p fua male
ficia» *p:imum Dc interioti ? ejcrerlotl
ptoteaionequo ad gratiam ? quo ad
ifiuentias corpojum celefliumficDe^
claratur» ^am licet Deus per f< gratia
infundat menti noflre:ita ($ nulli crea
cure poteilas ad talem in^fionem fe
cjctcndcrc potcfl Juicta illud.(gratia5
?glotiam Dabit Dominus: tam£ Difpo
fitiue vt tradit fanet’ Cbomas m quo
dam loco fnpcr teremm fententiarnm
quando Deus aliquam notabilem gra
tiam vult infundere angelus bon’ co'
operatur» (£t boc ell quod Bionifius
pzaendit quarto capitulo De Diuinis
nominibns.‘ 2 ^cc ell let Diuinitatis im
mobilitcrllabilitavtimaa fumis per
media perficiantur: ita q qnicquid bo
ni a fonte totius bonitatis in nos ema
nat totum per miniHeriurn bononim
angclomm babemus»liemus
pia cum r 3 rionibus»i^am licetad ver
bi Dci conceptionem in vilginc beatiP
itmapcrquamocus bomo factus
mdHomitrn XLIIII
foU virros efficictcr affucnt ta^
mcn angcUco mmiflerio mens virgi ^
nisperfalutarioncm iper (mcUecms
co^natioiKiti t lnfo2m3tione5 mul
tt^rT^^^ra vel ad bonum pdlfportra
fuir.Ilione nam'jpKfan ooctons fen
tcnria eft ($ in bomine tria funt vt vi /
demu9:rcilicct voluntaouinellccms t
potentie aUc mteriojco z e)ctcrlo:c3 af
nice membns z ozganls cozpo^alibus
3n pjlmu folue oeuo agere valet quia
co: regis in manu oomini:oirporitiuc
flugelus bonus inquanmm tmelleccu
ad veri t boni agnitionem amplius il
luminat ita $ in fecundum etoeus 'et
angelus bonus agere poiTunt illumi ^
nandOt^Et m tcrcium fimiliter bonus
angellis ad bonum: et malus ange ^
Ius licet oeo permittente immiffio ^
nes malas imp:imere potell, Camen
in poteltatebumane voluntatis ellta
leo immifliones factas acceptare vfrc
fiitaretquas etiam femper bomo cum
Pei inuocata grana potedptopulfare*
3©e e]ccerio2i etiam cudodiatqne p mo
totes o:biu5 a oeo comunicatur ed c 6 '
munis traditio et magis confona tam
facre paginet pbilofopbie naturali
q? omnia co:po :3 celedia moucnf vir^
tute angelica z Dicuntur motoiesotbl
um:tS^ )cpo z ab ecclcfia i^mtes celo^
vocanmri-t confequcnfcr a celedibus
influentifs omnia buius mudi coipo^
ralia regunturnede pbilofopbo 6mo
metbcrom5» (Buare z Dicere poflTum^
cnm Deus lingularem babet ptouide^
tiam De fuis electis: licet qttofda5 ma^
lis buius vite fcilicct penalitatib^fub
ijcit:quorda5 tamen ita pieferuat ^ in
nullo ledipoflTunniEtbocDonum red
pinnt vel ab angelis bonis 0is ad co^
dodiam a oeo oeputatis.l^el eieinfln
entus celedium como:p fen a motoU-'
bus ipo^: o:bium. Jnfupcr notanda 5
licet aliqui contra omniamale^ia
muniutur* ?!UqOi vero contra aliqua
z non contra omnia: fimt tamen alidi
qui (Ingularitera bonis angelis fug
vim generatiuam ita cadificanf qj^nul
lo modo 3 malis maleftciari circa iUa5
potentiam poflfunttfed oe bis feribere
videtur in parte fnp€rflun:licet in par
tc fo jet ne celTarium ptopter boc q idi
qui circa potentiam generatiuam ma^
leficiontur ideo Dedirounmr angelica
cudodia q vel femper funtin mottall
pcccatotvcl nimis Ubidinofo affectu il
lis fpnrcittis infidunt: vnde etiam vi
in ptima parte operis tactu 5 cd: Dcita
amplius permittit potentiam illa ma
leficiari ne Dum eius tnrpitudl -
nem quantuj z ^ter boc q conuptio
piimi parentis lub otiginali contagio
ne in totum genus bumanum tradu^
ducimr*l^icamus tamen pauca qua>
liter bonus angelus interdum viros
lUdos z fanctos beueffcietz ptecipue
circa vim generatiuam.^am ita factd
cdDefanao «Sereno abbate :dc quo
refert caffian’ in colla ♦patrum,coll«'.
abbatis Serui p:ima ♦ tl^inc inquit
^internacojdisatcp anime Diurnncp
piecibus:ielnn4s quoc^ atque vigiliis
infatigabiliter infldens cunctos edus
carnalis concupifeentie tande5 per Di^
uinam gratiam iu fc cjctinjcifTc perce >
pif^Beinde maioti 3elo caditatis fuc ^
cefus ptefaris vfus remedijs a Deo pc
ti|t vt iterioais bomiuis caditas in co?
pus redundaret oei cono, 'podremo
autem veniens ad cum angelus in vi>
done nocturna: cinfc^ vclut aperiens
ventrem quanda ignitam carnis dru'
mam De cius vifceribns euelles fuife^
oia vt fuerat locis intedina redimens
€cce inqt incentina carnis tue abfeifa
funt z obtinuiffe te noueris bodierna.
Die ppema co apis puritate inf votu 4
popofeidi vt ne ifc 4<^em uali motu 4
cti35 in puulis atq^ laaentibus cjccita^
f inj
*^3r0
mrvUcrftis pftlfcr(0* Qkttiz oc btZ'
to eqofdo abbate oiciibtus
pzimo libto ^(alosoy.lldnnc tncit cu5
tuuenturis fue tempote aert certamen
C3rn(0 mcent(na fartgarft.fpe fue jav
tationls angullie ad oronis flud(d fol
lertioie fcccrtXuncp bac in re ab om^
nipotentt oeo remedm conrinms pcf/
busquereretmoctequadam aflKltcn^
f e angelo eunueban' fevidlt.clufc^ vlli
one apparuit q? oem niotu cj: genitali
bu0 membns abfcideret.atc^ e)c eo tc-
porcita fuitalien^a tentatone* ac fi fe^
jcum no bret in co:po2e«eccc quale be^
iieficiu C 3 ilificat 6 ni 0 ,( 0 uia virute fre
tU0 ep oei omnipotenti0 auicilio vt vi
ri0 an p:eerat ita cepit 'poRmodum fe
mini© pzeelTe/Jta invitafpatru illotu
f |uos fctu0 3craclidc0 vir religiolTf'
imu0 collegit in libro fuo que paradi
fU3 nomiat:meminit cuiufdl feti pri0
^ monaebi que belia vocat» Idic mife
ricordia mot^trecftaofeminaoin mo
nafteriu collegitz regere ccpit.dTranP
acto aut biennio <am triginta4n(^ aU"
ito0bn0 vite tentat^a carne in b?mn
fugitvbi biduo ieiun^ orano ait»l^ne
oeueaut occide me aut libera me ab
bac tentatone* ^efpe igitur fomnu©
ciirreplit.‘rtre0 3 ngelo 0 ad fe venire
vidit:quib^querentib^Cur a moaRe^
riovirginu fngiifet»nec ille p verecun^
Dia refpondere auderet.oijcerut ange^
luSiliberaberionum redibio curam
feminar gerendo»l\ndit ille cp libens
dTunc illi iuramentu ab co cjccipietea
qdejcegerant eu eunuebarunt^am
vn^manu0»alterpede0»tcrci^nouacu^
la tcfticulo0 eiuevifuo elt abfeindere*
no ^ itavere eet ^ q: ita cflTe videbatur
querentibufeg an ne remediu fentirct*
^fiditille fe plurimu c]coneratu»;^n
quinta oie ad lugente© femina© rediit
t per quadraginta anno© quibu© fup-
oi;;it nec prilline tentatonie ocinceps
fecunda
fcintflia feniTt. ^on min^bfiRciu col¬
lam cITclegim’beato tboma ooctore
noRri ordini© q: cofanguinei© in^
grcRiim oicti ordini© in carcera t^^.vtp
meretricefeduceref adfeculu tentat^
eR4 p confanguineo©immiRavcRc
t ornatu comptilTimo^cuooctor eam
intuiroofuiRTet ad materialem ignem
cucurrit titione ignitU5 arripuit z fug
gcRrice ignite libidini© e carccre fuga
uit.-t ordni Ratim’^ caRitati© oonogj
ftratu© obdormiuit» ^biouo angeli
ei apparuerunt oicentc 0 .(£cce oei ep
pte tecingim^cingnlo caRitat^qb nui
la poRit oe cetero impugnaton e oifToI
uuCt^bumanaviriute meriti© non
acquiritur e)c pte oei confertur eic oo
no»Seniit igitur cincturd»f* tactu cin
cturet cjcclamando euigilauit. I0cin
cepf(B tanto munere caRitati©fe oota
tum fenfttrvtab eod^tpe o^m abbo:
reretlujcurilvtnec fine necelfitatc fe
mini© colloqui pofTetfed pfecta caRi
tate polleret bec cp fornicario 0ider.
^i©igF tribu© generib’boim o^pti©
nemo fecuru© a maleRci©*(!ln ep oece;
z octo modi© infra feripti© aut maleff
datur aut ad maleRciendit tentaf z in
citatur»!^c quib^per ordini primo eR
oilfcrendu vt poft eo clarius quib^ re
medii© malefidatipoffint releuari o<
fcutiaf -rvt eoclariu© pateant ipi oecc
t octo modi ptotidc capitula oedueS
tur»vt primo circa malefica^ Introitu
pateat oiuerfi modi per quos fpe ma
leficc inno]cia© iuuencula© in augm^
tum illius perfidie attrahunt, Secun
00 oe modo faCTilegc profeffionisea
rum vbi c quedd oeclaratio omagij p
Randiipl oiabolo inducitur. Cercio
oemodo quo localiter traniTeruntur
in corpore vel in fpiritu, Ct quarto 4
fe incubis ocmonlbus fubt)ciur.(0ui
to oe modo generali ^ut per facramc
U ccclefic fua maleficia c^crcentt S
0.ucftiop:iitu
fpecUU t>t modo quo oempHo co:po
ribaacclcftfljuequafaincp crcatoraa
ocopmittcntc (nnccrc folcnt.Sqcto
Dc modo ^ov(m gcueratmS fmpcdf
rcfoleut»Sepnmofupcr modu quo
mcmbiavlnlta auferre pieftigiofa arte
folent*0aano fuper modu5 quo bo
mlueo m beftialep fotmastraufmuta
re foleut.^ouo fup modum quo oc
mouesmtracapftafiue lefioe ciciftut
qu plWgiofas apparitoues opautBc
cimo fup modu quo Demoneo opatio
nc malcftca^j boiee (nterdus fubllanti
aUtcnnbabitSt. 'Undecimo quo om
nc 0euu0 fufirmflarts (uferre folenn z
boc tu generalt.j^uodecfmo oe qbuf
eam (nftrmuattb’ in fpcctaU. Cercto
ncctmo fuper modu5 quo obUctrtccs
malefice maiora oamua) iuferut oum
iufaureo aut iuterimut.aut oemonib’
ejcccraudo offerunt.cBuartodccimo
fuper modum quo iumeutisvaria no
cumenta infernut.(0mntodccimo fu
per modum quo grandines «tepeda
tesconcitare:-! fulgura fulminare fu
perbommcsziumcnta folent.Scdc
cfmo occimofeptimo et oecirnoocta
DO fuper treo modos quo tinviri z no
mulieres malcftcqs funt intenti.
bec fcqucmr queftio fuper modos tol
lendi bmoi maleficia, i^ec edimat ds
funditus bo:jrnoticii cape p eo ^ bi
vari] modifupervaria maleficia iferc
ta rccitantur.:^oc em z modicuvtile
(mmo fortaifis et nocere poffet necp el
^bibiti libri nigromatte bic inferunf
cum boc genus fupditionis no libris
out 3 ooctis fcd omnino ab imperitis
pracricaf.vnu bfis fundamentu.oum
illud 110 c]cprimitur aut practicafiin
polfibile fitaliquc maleficiis vt male
ncum infidere.ixccitanf aut 15 modi i
fuperficievt eo» opa non incredilia vi
ocantur fientbucufcb in magna fidei
conrumcUa^ipo:^ malefico^ augme
XLV
tom actu cd.£^ fi alids cp prebabftif
cu Dictu ed aliquos pferuari p infiucrt
tias corpo? celediu vt maleficiari nui
lo mo polTint.vclit boc etid attribuere
illis infiucntqs oum aliqui maleficii
mr quafi qued35 neceditas ibi fit fiuc
ad preferuandu a maleficqs.fiuc ad i'
ficiendu ab illis.talis non recte metc5
Oocto:;r fapetvarifs rcljpectibus. ^rio
qr em tria fimt q a trib‘^celedib^C 3 Ufiff
Dirigi poflunt.f. volutatis aaus.intcl
lectus actus.T corpalia.iEt primu5 vt
fupra tactu ed a folo dcot immediate
Dirigi 0 .Sct 5 m ab angelo. Cerciu a ce
ledi corpe.licet Dirigif no tu neceffita
tur.^c^o qr em ep Dictis manifedu e
q^elcctocstvolutatesimcdiatc a Deo
Dirigunf.jfujcta apfm.Bc^edd opaC
in nobis vellet pficcre^ bonavolunta
te.t cognitio bumana itellectiua a bo
mediaiitib^ngclisordinaf. ^bo etii
corpalia quccuq^fiuefintinteriora vt
<>rutest fcientie acdfitc p corpales po
tccias interiores.fiue fintejcteriora vt
fanitates z egritudines a celedib^co:
poribus medlantib^angelis Difpefaii
tur.qb et Dionifi^cangit.iiii.cap.De Df*
nomi.^jcorpa ccledia funteaufe eoru
que in boc mundo fiunt, tfi bec funt i
tclligenda quoad fanitatest egritu
Dines namrales.l^eaut egritudines
cum fint fupernaturales jpter Demo
nis potentia que illas Deo pmittente
fcrt.idcononpolTumus Dicerely epi
fluentiis corpo;: cclcdium conmigat
^ aliquis maleficiatur.ficut bene Dici
poted ^ cp influentiis corpo:{r celedi
um c ^ aliquis maleficiari no poted*
(Et fi oicitur ^ oppofita bfit fieri circa
idcm.t ficut .tpofitu in .fpofito ita op
pofimmjin oppofito. Ciftdemr q? vbi
aliquis preferustur virtute corporum
cclcdium ab infirmitatibus bis fuper
naturalibus boc bo fit virtute corpo;r
celedium immediate.^ virtute angelf
'^arsTecuia 0,uefKo piima
ca flla influentia cofonarc poteft.
xt inimicus fuie malcficijs non poflit
fup €35 pualere^-r virt** illa angelica pt
ocriuari vcl a moroze o:bio cclcflis vt
fi iam in punao 4^ mo:i oeberet fug
periodo naturali oc^ fua potentia qui
fp per medias caufas bmoi ogat boc f
mutare ptf ture confcruatiuap oefe^
ctiua nature immiteiidoz ei’ influetic
itaz oiccrepoflurn^oe eo 4 maleficia^
ripoiTctetia tali mo a maleficijs
fcruatur.vrfit talis ^feruatio ab ange
loadcuftodia oeputato que etia pre^
cipna ell inter oes cuflodiaf.^t quod
t):3cre.)c)ci|. ^cribevi^tiflu fterilem
4 in t>icb’fuis no ^fpaf/^oc intelli'
gi! ^tu ad electonesvolutaris in 4buf
bovuus^rpatalius n6,q’5 etia cotin^
gere potell influentijs coipo:^! ccle^
mu*vabigra«ali43 inclinaf ejc ipicfli
one cotpo^ celefliu ad aliqs electoes
vtilesvt ocigreflu rcligiois^vel bmoi
CEteueje lumine angeli illuminat ei’
intellect’|iid ea de agenda.^i cp oiuina
opatoe inclinat eius voluntas ad boc
;pfeqndtt talis Dicit bn ^fpari. vretia 5
qn 4s inclinat ad aliqua art^vel ad ali
quid vtileptacticandu.ipconfra Dicet
inalc foitiinat^^qn c)c fupiodbus cau^
fis ad pria cius electio i\K\in 2 t.'Bt 4-^
bus fententifs-t multis altjs loquimr
fctfis ibo.in fumma contra genti.lfuf
ct in plerifcD alits locis quo Differt Di^
cere alique elfe bene vel male natum
bene vel male fonunatu. bn vcl male
gubernatum cufloditu.(0uia qc Difpo
fitione relicta a co:po:e celefli Dicitur
aliquis bene vel male natus, m fic etia
fominatus.fmvero <$ ab angelo illu^
minatur Dicitur bene cuftoditus m no
malevbircquimrilluminatoes.Sed
fm g a Dco in bonumm illud ptofequi
tur Dicitur bene gubematus.cBue ta^
men electiones bic non babent I0CU5
quia De ipis non intendimus fleur Dc
pteferuatione a maleflct(3 inferendis.
|0e qua ad ptefeus futficiat.aggrcdi^
DO caru5Ccrcmonialiaqucab eispta
cticamur.ift pumo quibus modis iti
no]ctos ad earum perfidiam alliciunt.
iBer>mcrri0medi)0 quibus
bemones attrahunt ct alliemt
mtiojcio^ per maleficae ad au
gmentum illiue perfidie.
Capitu.f..
/ '^Brttautes rres
/7V ■ modi pze ceteris quibns Dc^
monespmaleficasfnno)ciof
fubuermt.€t eje quib’conrinuc illa p^
fidia augmen tat.Ctpzimus eflp tedf
nm c]c fmpomina tpalium Damnifica
none.0a fic fetus ^legotius Dic.BI
aboPfreqiucr tcntatvt faltim tedio vl^
eat.lntelligastamen boc infra vires
tentati.mfup Diuina pmiifion^ Decla^
ra q? oc’ pmittit nc boies ignauia t02>
peant.ln cni^figura Dicitur ^udicif.
Haas gentes non Dcleuit Deus vt ern-
Dirct ifrael in eis. m loquitur dc finiti'
misnatoibuscanancoy ^ebufeis et
ali}s.(8tia buffitem alij bcrcflci pnWtttt
tur vt Deleri non valeant, j^ra z oemo'
nes per maleficas tantis afficiunt Dak
nis in tpaltbus vicinos z mnojeios vt
qnafi coacti maleficarum fuffragia ^ ^
mo babeant imploiarc z Demum ea»
confilqs fc rubmitterc.(£)cpericntia Ic
pe nos edocuit.^ouim’in Dioccli att
guflienli bofpitccuiifra anu.i:liii)\e4
fuccelfiucDum fuiffent maleftciativjc
02 tedio affeaa maleficas confuluir et
iujcta earum confiliavric^ no falubiia
alios quos ejcpofl em erat quia vecto:
erat a maleficHs pteferttauit. c^uate dc
jCapimlupzimum
r
ii(c»maU'crc0(5 offido <nqui(Taoti(0
Hobie ej:((tcnrtbU3 conqocfre fiicrunt
9 oum oamna vaccid ejc pimart
one Imi&t alite tumftie illatie fnfpc'
aae maleficae confalulflcnr.enam rc'
media oblata pcrcepilTent oummodo
aliddvni fpiritui ptomittS voluilTcnr*
«ilUeiriquirenrib^quid nam ^mitte
dum fo2ct rcfpondcbanr pap boc clTc
Dumo infoimatlouibue illiue mgrt af
fcntirmt fup certae obferuatias tepo^
re oiuino:^ m ecclclla aut iu cofelTioiit
bue facerdotibue fadendu aliqua
ticendo airentircnt.'^bi notaudu ^vt
fup:a tactu ell mille ille artifejc a mini
luisz paucie incboat.vt tpe cleuato
nie coipie c^i in terra fpumat aut ocn
loe claudant aut q^ aliqua verba inuti
lia ^ferant ficuti nouimue eam q ad
bucfupcreft feculari bzaebio ocfenfa
qn infra mifl’aru5 rolftiia facerdog po^
pulu falutat Diccndo.^ne vobifeum»
j^a femp fubiungitvulgari fcrmonc.
Rcr mir oie 5ung im arf vmb. '^ut ^ i
confeifione poli abfolution^ facta ert
«m iimilia ^ferant.aut ^ nun^ c)c in
legro confiteatur ^dpue mojtalia pec
cata.dccB ad omnimoda fidei abnega
tioncz facrilegi ^pfefTtone paulatim p
Ducunmr,€t b mod^feu etia quicuc^
confimilieobreruatura malende er^
ga boncflas matronae viciie carnali'
bue min^ oeditae magie aut terreuie
comodie iubi3ntib’«§ed erga iuuen
culae ambirionizvoluptatibue coipo
rie magie oeditae aliu modu obf uat
fc3 per carnalia oefideria': voluptatee
cozpone. 10 bi notandum cp licut inte
rio-t appedtue oiaboU' maio: cfl ad tc
randum bonoe ^ maloe.licetcjc par'
tctentatoium magie tentat maloe^
bonoe.id ell qp amplio:abilirae repif
Inmaliead recipiendum tcntatione5
cemonie ^ fit in bonte. Jtaz oiabol’
ranctiotee qfi^ virginee % puellae ma
XLVI
giefcdttccrcconattir.coi ejeperientia
lupcrcfl ct etiam ratio*0am cum ma
loe iim poffideat non ante5 bonoe io
magie conatur reducere ad fui oninin
iuftoe qnoe no babet ^ pofieflbe ma
loe.^icut etiam aliqnie p:tncepe ter
renue magie mfurgit contra illu5 quf
plue aufert oe lurc uo ^ contra aliof
qui neu fibi contrariautur,€)cpicntia
^.am iu oppido raueufpurg c ouab^
incineratiepioutcttam iufcriue pare
bitv^bi oe modo quem obferuant con
draudo tempefiatee tangeturvna illa
balncatrijc inter alia que fafia fucrac
etiam boc recirauit fc multae a oiabo
lofuifTcperpelTaemiurue ea oe caii
fa qp virginem quandam oeuota et fili
amcuiurdam pzediuittequem nomi
na/copnenoneilcumet ipi iam oc
functa fitoirponenteoiuina clcme^ia
nemalida oeptauarct co: eiue fedtt
ecrcoeberettalitcrvtipfam fcllmo ali
quo Dic inuitaret vtetipe ocmouin
rpcciefuucniecum ea fua colloquia
babere poflet/stlddidcrafctiam qp lic5
fepiffime boc facere attdtaffet femper
ramcnvbi iuucuculam fuifTct allocii
ra illa figno faucte crucie fe muniuir*.
^tbocvticpejciulliuctu fancti ahgcK
ad elegandum opera oiaboli ptocef
fifle nemo oubitatȣfi et alia virgo itf
oiocefi argcutiueufi conftituta que ct
vui e)c nofirie confefla alTeruit ^ Oie q
oamoommicaou5rolit3ria in oomo
paterna incederet vetula quedam illi
»e oppidi ipamvifitaudi gratia accef
fit ct inter alia fcurrilia verba que pio
tulerat bec vltimatim fubmtulit vt ea
fi placeret ad locum vbi iuuen ee om
mbue bominifiue oppidi incogniti
motarentur oeducercu(i:t oum aitvir
go afleiifum piebuifTcm etipram fiib
fecuta ad oomum venilTem.vetula fb
imlit.i^ccce gd^adcamera fugiozem
afc^dcm^vbiioucnceinoiat^CQueaf
*^ars feamdJi
nefignocrudstcmunias ^Mimme
facturam aflerutlTcm illa pzeccdeiuc
ego per gradus fcquendo occulte me
ligno crucio muniui ♦ }©ndc contigit
In fummitate graduu z ante camera
pariter conSltutenlla vetula botriblU
vnlfu z itomaebato animo fc vertedo
z me alliciendo t)l]clr.i£n maledicaris
ligno crucio cur tc lignalll: abblnc In
nomine olaboll recedas liccpad pto'
pzla redii lllefa,(0ua eje re coUlglf qn^
rio vcrfutijs antiquus Ille bollls In fe^
ductionem anlmaru oebacb3mr*‘^:e
fataoenlqs balneatrljc Inclnerata per
bunc modum alTerultab alia qu3da5
vetula fc feoeducta cu 3 tamen eluo co
fodallo ollfercntl modo:qula videlicet
oemonem In via In fpecle bumana iW'
nenlffetcumtl^a Intentionis fullTet
amalium fuum fotnlcatlonlo caufa vf
(\mc:z vbl a oemonc Incubo cognita
fuiffet z Interrogata an eu 5 agnofeeret
tlpa fecum minime agnofeere alTere
fct*3Uc refpondlt.30emo fum: z fl vo
luerlsadmubeneplaclmm femp ero
paratuomee In qulbufcuncB necdTlta/
libuo te oeferam,^!d que Illa oum an^
nnllTctoeccm z octo anulo vfc^ vidcl 5
ad vltlmum vite fpurcltiio Illis olabo^
licis Inferulult cum (idd tamen omni
moda abnegatlone. (ft elt tercluo mo
duo alliciendi pervias meUtcle «rpan
pertatlo«f^am co 2 rupt^ luuenculls z
fpzetlo ab amatoilbuo quibus fe nube
dl gratia ad eoms ptomlfla Impudice
copuUuerant vbl lam omni frullranf
confidentia z fc vndlqj Infamatas coii
fiderat etla ad quecunc^ olabollca pfi
dia fe conuertunt aut ratione vlndlctc
Illum maleficlando amatorem feu Illa
cui fe colnniclt aut alias omnib’ fpur ^
citqs fe fubmlttendo macblnantur.Ct
ficut talium Inuencularum non cllnu
merus vt bcu ejcplentla oocet: Ita nec
nnmcr^ malefica): e;c cis Infurgeaum
0.ucfilo pjinia
pauca cp multis referam^» (Eli loc’ Iu
Diocefi |@>2i]cirnvbi luueuio fup vjcozc
fibl maleficata tale cafii oepofuit ]lir)d
cm tempe luucntutls quanda ait ada
mando oum Ipa iugiter Inllaret vt eas
matnmonlo copularem z ego ca fper
nendo aliam ejcalio onlo ouplTem Iri
vjcotem volens tamen amicitie gratia
cl coplacere ipam ad nuptias Inuita ^
bam,(0ua veniente ous alie mulieres
bonefie fuas ^Inao feu oblationes p
fattarent Illa que Inultata fuerar ma ^
nli eleuans ceteris mulieribus que clr
cufiabantaudientibus ol.tlt: paucos
oles fanos poft banc oles babcbls. (Et
fponfaterrita cu eam non agnofeeret
co vt pmilTum cft c)c alio oominlo co»
pulata fuerat onm interrogaret clrcu ^
flantes que nam cflTct que cl bmol mi^
nas IntuUlfct/^lle Ipam vagam z olf^
folutam mulierem eiclflerc affirmabat
non minus tamen ea qucpdliclt z eo
o:dlne fnbfecuta fuerunt «i^am poli
paucos oles adeo maleficlata fuit z oi
bus membtls oefWtuta ^ etlas vfcp Iri
pjefcns vitra annos Occem In fuo co: ^
,po2e maleficia cernunturtfi coque Irt
vno oumt3]C3t opldo lUmf oloedTs rc
pertafunilnfereda elfent liber Integer
fojcr conficiendis: confcrlpta autem
fnnt et repoflta funrapud eundem cp j
fcopum 3zimxt vtlcp llupenda z in'
audita vt teflls ide ejclfllt ♦ 0.cc filctlo
ptercundu putam’ rc llupenda t lau'
dlta*l^3Comesqdampclarnsgenerc
z vucllran* terrltotij In cofimb’argeii
tlnenfis Olocefls luuencula fiTl genere
pclaram ouplt v)co:e qua tame poli cc
lebtatas nuptias vfcp ad terclu annu5
carnallfcognofcgn poterat maleficia
llipedlmeto vt rei ^ibaulteuet^ppcdl
tu0,?En)cl’^ (Jdag^ Ignotansz fetos
oel luglf lterpellas»?Occldlt vt ad clui
tatemctefesobnegoclo^t^tuda dcpc
dlt5c5 appllcarsiltt q ou p viros z
£apitiilum recnridii
XLVIi
reas fcra’« familia vallat’ inccdft
ol mulieri ^ en illoa annoa cocobma
fua fuerat obuia bret.quavifa Dum fu
per maleficia fibi illata minime cogi^
taret impiouife ea blande ej: antiqua
amicicia contracta alloquitur.-t quali
ter fe bretivaleret iuclligat.5i!t illa cer
nens comitie pietate viceuerfa comi'
tem oevalitudinefuicoipiez ilat’oili
genter inuelligauit, (0uo refpondetc
q bhzfifQC cunctaftbi fucccdcref,3sl'
13 attonita paululii filuit.t corneo cer
peno ea attonita ampli’verbio blan^
ois eam aggreditur ad collatos inniti
Do.?ft illa oe ilatuvicoria inueiligan
ooifimile refponfum accepit:q» bene t
omnibus fe bFet. Cunc illa an ne pue
ros gencralTet in4fiuit. z comes, tres
iml?i ait funt pueri mafculi. quolibet
tnnovnu genuit.Cunc ampli’illa itu
pefacta paululu iiluit.-t comef.j^ogo
te cbarilTima cur taoiligenter indris i
oicamecemoubito 4n mee felicitati
congratularis.Cunc ma.l0crc cogra
mlo2:red maledicaf iUavetula 4 obtu
Iit fe coipusvFm velle maliftcarevt car
nale aau cu vjcorc vFa ejcercerc mime
baberetis.ln coi^iignu puteus 4 e in
medio curieveftre continet in fundo
olla certas res maleficiales contincit'
tem .4 ea oe caufa ibide5 polita ftiit.vt
^diu ibide contineref tldiu coeundi l
potentia vobis adeifet.^ ecce oia vana
funtoequib’gaudeo tc.^ec comes
Diu oiftulit;ad oomu regrelTus puteu
tjibmriri fecit.olla repperit. z cuncta
concremando potentia illa perditam
fubito recupanit. BndecomitilTa oe^
nuo nobiles quafe^ ad nuptias nonaf
inuitauit affirmas fe iam oomina illi’
caUrit onii.4 tanto tpevirgo pmanfif'
fet.Calt^irz onium ^ter bono:em co'
mitis 116 ejcpeditnoiatim e]cp:imerc.
boc em ipm reaa ratio pfnadet.-tvt 1^
dantia facti in oetedato5 tanti crimis
oetcgamr.€]c quibus patentvani mo
oi a maleficisvrttati in augmentu fue
pfidie.pzefata em mulier q: ab vjco:c
comitis cjcpulfa.boc maleficiu comiti
e)c alterius malefice infozmatione iru'
lcrat.(0ua oe ca innumeri effect’ ma^
leftcialesfeqnntur.
©equitur ocmo facrilege^
fe^nie. £apituaf«
ini0d»s antes fa^
J|m| \ crilege ^felTionis fup ejcptef
iO /lfa m pactu fidelitatis cum oe
mom5u5V3ri’c]ciftit.vtpotc cd et ipfe
malefice varqs ejceratns circa malefi'
cia infereda infiftut. ‘^20 cui’ intellC'
ctu eft p2imo aduertendu q licut i gc'
nere triplices apparit maleficevt i pii
ma pte tractatus tactu ed.r. ledetes d
curare novalentes.Curantesi cp alig
lingulari pacto cum oemone inito no
Icdentes.ledentesT curates.ita x inter
ledetesvnu genus ejcillit fupiemu iu
quo genere ejcideref oia alia maleficia
4 alie fparlim eicercent perpetrare va^
lent.^nde^fitendivbi oefcribif fatis
oeclarat oe alfis fpebus inferioribus.
Sunt aut be 4 p bumane nature indi
natione immo oim ferau lupina tatu
md.ejccepta 4p:ic fpei infantes vorant
z comedere folent.(£tbec ell fuprema
fpes in maleliciis ecercendis. funt em
^d innumera nocumenta alia tedut
Wc em grandines z aures lefiuas cu5
fulminib’e)cagitantftcrilttatcm in bo
minibusz iumentis 4>curat. 'Infates
quos no ocuorant oemonib’ vi fupra
patuit olferut aut alias occidut. Sed
boc circa infantes non renatos fonte
baptifmatis.quos autoenorat renati
funtvt patebit fed no inTi oeo pmitteu
te.Sciunt z infantes ^e aquas am^
bulantes in ipas nuUovidente in afpc
ctu parentu ^iicere equos fub infeiTb
ribus freneticos facere oe loco ad lo^
cnm per aera vel cojpaUtcr vcl
narlc tranfmcarc iiidtcuz pftdcnrium
aiumo0 nc eis nocerevalcant im mu'
tare taciturnitatem libi z alijs iu tot'
mentis ptocnrarean fc capientiu ma^
nust animos trcmotem magnuicu^
t€re:occulta alijs manifellare.-i
futura e]c ocmonu infoimatoe que v<
telicet aliqua caufam poiTunt babcrc
naturale pzedicere^vide ^ftioue au oe
monesvaleaut futura pcoguofcerc in
i)\rniQ:p t)illiu.]ci|\abrentiavelut pntia
confpiccre ad amo:cm vel odium ioz^
oinatu mentes bominum immutare
ictu fiilminis nou nun$ quem volut
vel etiam aliquos bominesct iumeu
ta interimere, vim generatiul aut etia
potentiam coeundi auferre. abo:funi
pzocurare.infantes in vteto matris fo
Io eicterio:i tactu interimere.folo ctia5
vifu abfcp tactu interdum bomines et
fumenta maleficiare et mojtem iferre
.ipzios infantes oemonibus oedicare
z b:euiter omnia vt pjemilfum efl: pe
ftifera que alie maltficc rparlim ^cu^
rare feiunt quando oei iuHicia talia fi
eri permittit.'Be in illo genere rup:c-
mo ejcillentes perpetrare feiunt. non
aut cconuerfo.boc tamen ellcoe oim
fpurcicias carnales cum oemonib^cjc
ercere.ideo z eje illou modo p:ofited(
qui in fupzemo genere ejcillunt aliaru
maleficau modu faciliter ds cape pot
J^uerut ant tales oudum anre trigiiv
ta annos in confinibus fubaudie ver^
fus onium bernenfiuvt recitat ^ider
fn fuo fornicario .nunc aut in confini'
bus lombardieverfus unium uucjau
firie.vbi-t inquifito: eumanus vt in P'
cedenti parte tactum efl vno anno q^
ujagintatvnam maleficas incinerarf
fccit.-t fuit annus oni 'Tc.ljcicicv.d ctia5
adbuc continue inquirendo Iabo:af.
3 l^odws autem ptofiteudi ouplc?: c.
0.aeltiopuma
l^nusfolcnnisperlTmilc ad votum
folcnnc. lius modus profitendi pri
uatusqui feorfum oemoniquacuncp
bo:a fieri potefi.^iolenis inter eos fit
vbi malefice i certa contionem fiatU'
to uieveniunt et oemonc in alTumpta
effigievidentbois.qui ou fnp fuanda
fibi fidelitate cu tpaliu ^fpitate z lon^
gitudinevite bortaf.ille d alTunt noui
Cia fufeipienda fibi comendant.lEt oc
mon fi ue abneganda fidez cultu ebri
ItianiflTimo.i ue cjctenfa muliere.fic ei
z bearilTima^J^gine maria nuncupant.
z oe facris nun^vencradis inuenerit
nouicia feu oifcipuluvoluntariu.Cuc
Oemon manii eictenditr-tviccuerfa oi'
fcipul'^feu nouicia ftipulata manu il'
Ia feruare^mittit.ift oemon babiti^
illis pmiflTis llatim fubiugit bec non
fufficerc.(£tvbi oifcipul’ d navlteriuff
fint facienda inqrit. Bemon omagtn
petit qb cotinet vt in anima z corpozc
fibi eternaliter ptineat-t ^ofle alios
quofcuncpvtriufc^ fejcus fibi alTociare
velit;?ldiugitocni(pvt certa vngueta
e]c oiTibus z mebris puero^ z peipue
renatou fonte baptifmaris fibi pficiat
p d cunctas fuasvolntates ejcplere cn
fua alTiftentia poterit. I^unc modum
nos indfitores ejepientia tdlc percepi
mus in oppido brifiaco bafilienfis ol
ocefis pleni info2m3t65 capiendo ab
vna luuencula malefica fed conuerfa.
cui^t matertera in oiocefi argentinen
fi mcinerata fuerattque etia addiderat
q p modu quo ei^matertera ipam pjl
mit^feduccre tentafTet talis erat.iBua
oi em oie fecu p grad^afcendere babe
batz eius iuflu camera intrare, vbi cn
vidifTet dndedm iuuenes in veftimcn
tisviridicolo2i^ad modn quo ruibe^
ri incedere folent: matertera fibi oi)cit
(Elige e)c bis iuuenibns^ eum qu^vo
lucris tibi tradam.^ ipc tc fibi in fpou
^iipitulufecudu
fam aflumct ct cum illa nuUiint fe vc'
Utbabcrc affcmilTetgrauiter vulnera^
‘ca tandem acquicuu modam e)c(>mfl'
pjcmiirum.alicrmtetiam ^fepma p
longa terra;: fpada oe nocte fecii trai"
lata fuerat etia ab argetiavfc^ colon^a
l^ec efl: Ula cui^occafione fn pna que
flionc ^miflTnm^cll nos velle oeclara^
rc.an maleficeverez coipafr a oemonf
bus tranflPeramr oe loco ad locn. (£t b
;R)terverba canonis.jocvj.q.v.epu vbf
tcjctus fcntit q folumo fmaglnarfc.cn
rfi interductu veret cozpalfter tranffc'
rantur.^ntcrrogata em an folu fmagf
nari et fantadfce ffc fnccdcrent per oe^
mones fllufe.tkcfpondft <$ vtroq? mo
jpttt ctfivcrfras fe babetvt inferius oe
mo tranfFcrendf localiter oeclarabif.
^Ederait etiamaiou oana ab obde
tricibus inferutur.qivt plurimum iU'
fantes aut bnr interimere aut ocmoni
bus ofTerrc. 3 b ipa etia matertera alTc^
ruit fe grauiter mifre femcl 'J>beratam
eo q ollam quanda occultati oifeoo^
periendo plurimo:? infantium capita
repperiirct.€t plura alia remlit p:ius
^dito fi oieendaveritate iuramentovt
occuit.eius ocnic^verbis fup modum
^pfitendi fides indubia accomodatur
etia p ea 4 if^fuo fornicario p:cfatus*
Jobes nider ooao: peipuM etia no^
ftris tpibus miris claruit feripturis re
eitat»t boc c)c relatu inquilTtofis edue
fi oiocefis qui etia in ipa oioceli mul'
tos oe maleficiis reos inqiTerat t inci^
nerari fcccrat.Bicit em pfato inquifi'^
I02C mibi referente peepi q in laufanc
fe oucatu qutda malefici ^:ios natof
infantes co)ccrant t comederat. 3 Bo^
Ous aut oifcMi tale arte fuitvt oijcit q
malefici in certa contioni venerunt ct
ope couverifimiliter oemone i adum
pta imagineviderent bois mi oifeipu
Ius babcbatncccdario oare fidem oe
«bnegando ebridianidimo oe cneba^
XLVIU
ridia nun$ Idotandat oe calcado fu'
per crucem vbi l 3 tentervalcrct.‘ 3 cc|^
aliudcjtemplu5ab eodem. Judinfu^
per fama cois petro iudicc in boltiiv
gen referente qin terra bernenfium»
jciq.infantes; oeuouti edent a malefio
cis q ob2cm etiam publica ludicia fa^
tis ourc cjcarferat in tales paricidas.
(Tu aut petrus queiiuideta quadam
capta malefica per quem modum ui'
fantes comederent, jflla rndit. 3 Bo'
ous ide cd. ^am infantibus nondn5
baptifatis piccipue infidiamur.vrcti^
am baptifatis piefcrtim quado figno
erneis non muniuntur z oiationibus
lecto: aduerte q ideo non baptifatif
p2ccipuc infidianmr indinctu oiaboli
vt non baptifetur fcquitur bos in cu'
nabilisvel ad latera iacentes parentu
ccrcmonijsnodrisoccidim’ As pod
^ putamur oppicdi ede .vel aliunde
mo:tuiocmmuloclam furto recipi"
mus:t in caldari oecoquimus quouf
q cuulfis odibus tota caro etficif pc"
ne potabilis.oc folidioie materia VU"
guentum facimus nodris voluntati^-
bus et artibus.ac tranfucetionibus ac
comodis.oc liqttidio2ivcro bumozc
flafcone vt vtrem replcmus.oe quo is
qui potatus fuerit additis paucis cc"
remonils datim confeius efficitur et
magider nodre fccte. S)equd ad idc5
modus alius magis oidincms -tela"
rus.^am iuuenis quidam cum vjco"
re malefica captus in bernenfium in *
oicio feoifum ab eadem z in oidincti
turrim repofit^ oi)cit. ^i nieo:um fa"
cino 2 U 3 vcniam confequi podem.onv
nia queoc maleficiis fcio libens patC"
f8cerem:mo2i enim video me opoitC"
bit.Cuncpper litteratos circumdates
audidet omnimodam pode confequt
veniam fi vere peniteret. tunc Icte fe
mo:ti obrulit:et modos p2iiiieue infc
fcctionis oideruit. lD:do inquit ta^
■^3r0 featnda
lis efl qbo ctia fcduct^rum. Bptctp:!
mo vt ofiico oic an$ aq bndlcta confc
erat oifcfpulu futupeu mgris ecclcfii
- introirc-z ibide abnegare co:a eis )cp5
ei^fidc:baptifnia'Z vniuerfale ecclefil
j^einde omagiu pltaremagifterulo.f*
paruo nugillrodta em cemonc z non
alitervocant^^bi notandu ille mo
t)us cu alqs recitatis pcojdat. i^ec ob
ell q» oemon interdii pns ell vbi oms'
giu fibi p2ellatwr:iterdnvcro no. Bo^
lofe cm tunc opatur cernens oifpoliti
one fururi oifcipnli.q fottalTis ab eiuf
pzefentia tancjp nouiti^ ret;aberemr ti
inozis ca.cu tfi alias p fibi notos z fa'
miliares facili^ellimat eum alTenure*
Ideocpcuttunc magillerulu vocant
cu abfens eflvt minote terrote ep par^
ua ellimatoc mgri concutiaf.^equif
poilremo.Bevtrc bibit fuptadicto/^
facto llatim fc inreriojib’ fentit imagi
nes nre artis concipere retinere fup
pncipalcs ritus bui^fecte.ln buc m(>
tiuaitXeduct’fum.(f tv]co: mea qua ta
re ptinacie credovtpoti 9 incendiu 3 fu-
ftineat:(^ minima fateri velit i>itatem
fed beu ambo reifum^: ficut oijcit iU'
uenis itaveritasp oia reperta ell. 0 ^
piecofefius iuuenis in magna ptritoc
mojivifus ell.'^)co:vcro tellib’c 6 ui^
cta nibil^itatismec in ipa toitura fate
ri voiuit.nec in mojte.fed inecdio p:c
parato p lict02em eide5 i^bis pelTimis
maledl)cit:t fic incinerata fuit.(E]c quf
bus liquet mod^^fitendi ea? folcnis
5 lU^vero mod^pjiuat^fit oiuerfis me
tijs.lnterdu em viris aut mulierib’^
aut aliqua alia co^palifeutpali affii^
ctione tnuolutis oemon allat.interdu
vifibiliter:interdup medias alloquii
pfonas.z fi fm eius confilia agere ve^
lint oia ^futura pollicitefad nutum
a puis tnvt in pnmo capitulo taau5 c
incboandovt ad maioza paulatim p -
cucat» Baria polTent adbuc ocduci
€Luellio p2ima
QCtH gella p nos in inc^litoc repta fed
q:Difficultate becmaterians patitur
bteuitati lludendu ell cn5 vlterioti oe
claratione.
Declaratoe omagif p:c
V ftaduU qua fimt nduertenda.
r€? fup boc q Diabol'’ omagiii
Jv I recipit aliqua funt aduerteda*
^uavidelicetoeca-t^ oifferen
terbo^ciat.-z pnmo, ^^am licet boc
faciat pncipaliter ad maiojc offenfio/
ne oiuine maicllatis creatura ei ofea^
tam libivfurpado.t ob maiote certitu
Dinc luture illi^oanatois qua fumme
affectat.Camefepe repertu ell a no5
tale omagiu ad certos accepilTe anos
fimul cu ^felfione ;interdu pfmo'
nem tmz omagiu ad certos annos ol
llulilTe.(£ t oicam^^felTione con fillerc
in fidei totaliaut partiali abnegatone
Cotalivt fupta tactu ell cu fides cp in
tegro abnegaf.‘partiali cu5 eje pacto
inito babetcerimonialiaqueda p lia"
tuta ecclelTc obfcruarc. vt onfefs oieb’
iciunare.aut fejctis ferfis carnib^vefei*
aut certa crimina in cofelfione celare^
vel aliquod ITmile ppetrare.Bmagin
vero oicam’confillerc in coipis^ anie
traditione.qua oc ca aut talia p:acti"
cantur polTumus alfignarcqruoj can
fas cp pte oemonis.Cu emvt rup:a in
ptima pte tractat^oeclaraf circa fcdm
pncipale.?fn oemonesad odium vel
amo:e mentes boim poffint imutarc
pamit.^ intima co:dis no polTit pene
trare cuboc foli oeo coueniat.if ? con
lecturis tn in illo? cognitos oeuenit*
vt etia iam inferi^patcbit.iSo f>futus
ille bollis fi confiderabit nouiciam in
aggrelTu oilficilem ad confenfum tuc
blande eam aggreditur.pauca eiciges
vt paulatim ad maiora perducat.Sc
eunda caufa.f^am cum inter abnega
tes fidem oiuerfitas credenda e(l cus
iCapiWlttfemdS XLIX
<|Oedam oitfcd non cotde*qn6d&5 ozc
rtco:dcoy 3 bolu« e^cperlHvoleno an
co2d€ fient o;c fiW pzofitcatur^ccrton
ennos ocputanvt co firtempe eje ope^
ribno et conncrrattoncmente5 elue (n
nefi(get«Cercia canfa^^am fi p tamn
tentpo2iorpadu5 cognofeet ipTamad
queeue^ epeqacnda minn^ volnntari
tmetqplam >:eznopcc2defibUdbe
rear.p2eftimit(^ otumam mifcricotdri
ei pzopter angeli boni cnitodiamqna
bentonin mnitiocjtperiri poteftpro/
fnmrummc ipfatn abqcereettempo^
ralibno affiictionib*e|cponerc conamr
Trvelficcjc oefperationeeinn locmm
babere valeat* verita© patet*
^am ficanfa qnerimr vnde Itr q? cer^
te malefice fub quibnrcoq^ tozmemia
etiam maeimi©nec mintmd veritaee5
lateri volut*vbi tamen allefaeiliter eo
qncctmmimerrogataraa criminafa^
tenmr*^em vnde boc q^fibipfie poli
^falTemnt vita aoferre rufpendio co^
nanf.liencra etnoici potefi vbi oi'
mne coactio per fanem angeln adboc
non concnrritvt malefica cogamrfa'
teri veritate5 et maleficin racimrnitat^
nbfcedere.q’ tfic opere oemonn fit qb^
cun^cuenitfiaecacimmitad fiitecri^
minn confelfio* ^zimu fitfnper ille©
qua© ote et cotde nonit fide5 abnegat
fe et fimili modo bomagin pzefiitiife*
qsarnm etiam pcrfenerantfo cer^
me efl vbi per oppofimm aliae relin'
quet non tuendo:eoq^ nonit illae fibi
minime p2ofieua©.(E|tpe:ientia no© fe
pe oocuitcu5 omnes qua© incinerari
feeimu© cp earum eonfelfionibo© pa^
it^asfuifre inuoluntariascirca ma<^
leneia inferenda«^ec bfubrpeeuadd
di Dicebant cum ee plagis et verberi^
bu© eis a Demoiubtr©[iIlati©*vbi ad e©
tum nutu tfonferuiebam veritae con>
(labat^repifiime vife cum faciebn© toi^
tnidt© a iiaidid*Ct
fcflfroncm aiminu fubtonura femper
fdprasvitupziuare laqueo fatagunt*^
Iteritas eje nofira pzacricababtf: cu5
femper poli crimlnu confclfionem cu/
ftodes oepmanf ITngulisbozi© fup ra^
Ha attendente©*vbl etiam ep negligcn
tia imerducuflodum ad cotrigiac vel
pepla© reperiebanf fufpcnfe* jnimico
vtiq^vt Dictum eftboc pzocurante nc
P contritonem aatfacramcntale5 cou'
felTioncm veniam confequcrcnmr, (£r
quas co:deallicercmm$ poterat quo
etiam facillime gratiam apud oen in^
neniirent.3l3m vltuno per rempoial^
confufiouem etbozribiiem mones tn
Dcfperatonem Deducere conat^uis z
per oei gratias maio: vt pie ell creden^
dum veniam p veram ptritonem t pn
ramconfeifionem confecuta fit vbi nd
voluntarie illis fpmcic^ inbcrenmc
‘patem eje bis que pD^ocefes argen U
nenfcmconftanrtenfem croppiduba.
gcnouic z raucnfpurg acta fut vip am
ni© rribuseuoruti©* Jnprimo namm
oppido vna vili peplo et fragili fe fu^
fpendit.Sltera nomine ivalpurgis oe
maleficio taciturnitatis miro modo fu
itnotataaliasmnliereula© infbzman
do qualiter talem taciturnitatem p‘ptt
emmmafcitlnm^t pzimogenitum in
foznaccDccocmm procurare Deberent
i^ctaetgdlaadbuc^ manibus babi
tar*erfimiIiterDe alt|© in fecundo op/
pido incineratisdparfimbincinde VC'
ducenl.i^il et quarta caufa cur Dcmo>
nes bomagiu recipere fnper certa^bif
feront/uper alias vero minime eo Vl^
delicetgeu pcriodubol© cognorccrc
fubtili’^ afironomi pnrfacili^eis ter^
minu vite veiffigcrevel terminu na^
tural^.p cafuale rab^ Dictu ell puenf
re|p6t.^ecbtcu(e pacta tgella mala
ficap oeclaranl* ^rimoDcmoni© afi»
tii in taIlb«^oednc^do.^5 qj fm aug*.
i»0itDeu4mta Dcmonudifigiianl» vi^
©.udKopjuiw
C9ttfc.vndc etia^babflftcr cSfccmrant
fUittra ptingentia.^ou qrtUa fcirc ccr
Kfuduralitcr valeant. |5>:inia cft. qr vi
Scnr{i‘obtil(t3tc natnralt 4 ad OQztioc^
incclicctno ipfom. l^ti t fincioifcurftt
qui nccdTari^eft in nobis ronis imeUt
gunt.Scda qzj^tcr cjcpericnrtas tpm
creudacdnefupno;; fpirituum plura
fdut ^ no«.10fi c]t yfio.allegat fupcri
us a oocto:ib’:iripUci acumine fcirevi
gent ocmoncs>^bt(ittate n3mrc.€]C'
pertcntiamm.€trcttelatohe fupno?
fpirimu.i&aarta cft ^ter celeritatem
mot^.vn 4 iu odentcncribnt pdicere
potmira fcelerttate in occidete.(Bttitt
ta q: (icut fua potentia cn$ oe^gmittit
pnt inducere rao:bos.attau mncere.ct
famem induccredta pnt z illa poicerc
^qcta q:p fi^a pnt fubtiii^pzedicetc
mon^ ^ medicas videdo v:ind z pul^
fnm» ^am (Tcut ille p flgna videt aliq
fn infirmo q fimplejcno pfiderat.^tez
oemon ea 4 nullus bo videt naturali^
cer.^eptima qe eie %ni 0 44 )cedut ab
animo bois couiecturat ea que fut vel
crutin anima aHutiuspiudenti viro.,
^ciut eifi qui inllincrus funt vertiltt'
ter fecuturi z pfequenf cuiufmodi ope
ra.0ct3ua quta acta^betarum t feri
pta nofcut melius ^ bomines iz cp ii'
lis multa fumra pepender. Udeo ejcii
lis multa futura Pdicere pnt. fdec eti^
am tan 5 unf.)cicvf.q.iiq.fciendu.l 0 nd
no mlru ft periodu bomis feire pot na
mralem licet fecus (it oe termino cafu
ali qui fieret p mcincratione 5 qua 5 oe^
mon finalitcr^curatt qn vt oictura e(l
Ipfas inuoluntanas repperit tim^s oe
cairrcdim'tpuer(iOBCCU5tn alias qs
nouit voluntariasetiaad naturale vt
(ic vfd^ mo 2 tC 5 oefendit.j^em^ec vtra^
cp pte eicempla 4 a nobis repta funt et
acta.l^am in bafilienfi oiocefi villa fu
pia renu (ituata noie obeivuiler pleba
num puerfatoue boiiedu babuit iUiuf
tn opinionis feu poti^erioiis <$ mal^
ciu nibil efTct in mudo:fi tm m opinio
ne boim qui bmoi effeaus muliercu'
lis attrlbuebat.qua taliter a fuo erroic
Deus purgare voluit qd etii et alia oc /
monu fup pfigeiidu terminis vite ma^
Icficio pmercia patcficrent.l^am Dum
feftine pontem ob caiufda5 negocil cp
peditone ptranfirc vellet obui35 {fimi^
li impoitunitatc quandam ^fnla
bmt cui oam fn pontis accelm locum
vt piret oarenoluiftet :fed importune .
incederet cafu vctula 3 luto intrufit vn'
dcindignata in verba ptumeliofa pta
pit eiep oijcit.pfaffdmpuncnon tranii^
bi3.Sed ille licet verbalparora aduer
teret oenacte fe Infra cingula? »bi fur/
gere e lecto volebat fcinaleficiatusfeii
(lt:ita vt biacbqs alio? fuftentari Cem^
per babuit vbi eccleliam vifitarc voic
bat.lta^pertricnn.ittm3nftt:fnb ^ra
tatu^^ oomellica matris camar. <©ui
bus e]cp letis on5 vetula illa egrotaiet
qua etia p verba ptumeliofa'quib^mt'
nata fuerat fp fufpccta oe malefico fiW
illato babucrat.acc|dit tameu vy? co/
feffionis audietia infirmata ad eu mit-r
tcrct.€tfaccrdosi(c5 imponuncDiCf
reticofiteaf oyabolo fuo mgro/^fd ia'
Itantia tamen matris p duos vtllanos;
fuflentatus inter biacbia DoraS accef'
fttt ad caput lecti in qua malefica iace
bat fedendo. Buo illi vttlani ab epm
tttfcultarc volebSt ^c feneflra:fic cfn
ftuba fu plano erat fituata an malefici
um illatu plebano pfkeref *vn contigit
vt licet infra pfeffionc mentione nulla
Dc malel^cio illato fcciffet. ^pfa tn cou
feffione peracta oitrit.^cis ne tu pfaff
quiste malcScauit. (£t oum blaude il
le rnderet fc nefcirc.illa fttbintulit. C»
babes me fufpecta5 tbcne.^cias me
tibiintuiilTctalioecavtfupia tactum
cfl,€t oum ille p fui liberatonc inlta^
retzoi;^r*Cccetps(tamtum adnenit
’ t mozi babcotfcd itz oifpen5 vt paucj
oicb^cuolutis poft moztC mea fanabe
tiQizitzeucnit*f^z^ (Ua lu^ta datum
t Demonc termlnii obitt.T infra rrisiii/
ta Dic3 quada5 nocte facerdoo cp intC'
gro fe fa im repperit* 0omi facerdot^
pfaffbemn.iam m oioccfi argen^
nncnlT.Slmilc in oloceli bafiUcfi vtb
' Ia bnbel^e opptdu geivyUr contigit
3Hnlicrqncda captat tandem incine
rata:i^e]cannid incubu Demonebabue
ratetia in latere viri Dojmicntia in Ic'
ao«€t boc ter in feptimana^^abbatj
. qmntiettercqeferqa autaliia nocti'
budracratiotibu6*CaIeaut bomagiu
pftiterat b^abolo tt poft rcptimu5 an'
nnm in coq>o2e t anima ppetne fibi Di
cau cdet.^^ie tn Difpenfaoit oe’4^^a5
(n feicto capta t igni adindicata vere a
integre confdfa veniS credif a Deo per
ccpiflc/^lurimu enim voluntaria ad
mojtem ejctitit alTcrene q? et fi liberari
poflet moitem tamen amplius pzeeli'
' geret Dummodo potcftatem.oemoms
cuaderer*
©c ftiocJo ct^a localiter
feruntur oe loco ao locunt^ .
Capitulum reremnu
'— tpam antmag'
7 IgrediendncftDecayccrcmo'
_ I l i i jtg “2 quibtto infirio^ operib**
jKcdtmtmodis. pnmo oc bis que
erga fe t j!peias pTonao operant* (^t q:
rranfferri oc loco ad locum cojpotalit
cd De ptecfpms carurnactiontbue car
■ Ufllibus etiamfpurcicifo cum incubis
©emonibnsiniiderc. j^eili^gulie ali'
qua Dcduccfnu0.et pdmo De caru coj'
■ po:alitranruectione*‘^bi notandum
cd q bec tranfu ectio patit Diiricultatc 5
vtfcpiuotactuincde^vuo Dumtajcat
^ellu feriprure put3*jc)cvj.q6*v*(Ep<'
uopi«)^bi Dicit cj: confiUo acqpircna
L
Jlliid non cd obmfttcndu quedam
icclerc maUcreo podfarban retro coii
uerfcDcmonuillorionib’ z fantafina'
tibue fcducte credent fc ct pfitait cuj
Dyanaboztsnocrarnie Dea paganoru
vel cum berodiaDC z innumera multi'
tttdine mulierum equitare fuper quaf
dam bediao et multa terrarum fpada
in tempede noaie dlentio! pcrtranlue
cic^ tanm Dne in olb^ebcdire zc,i^nz*
propter i^erdotea Dei f dicare Dcbenr
ppfo vr nonerint omnino bec falfa z d
a Diurno ^ a maligno fpu talia fantaf'
mata mentib^fidcliu irrogari* (T quid^
ipfe fatbanas traffotnaat fe in Dinerfa'
rn pfona?: fpes atep fil’itodinc6*€t m^
tem qua caprina tenet in fomnia dcIU'
dendo p Dcuia queq^ Deducit ac*(£t ad
b pdicat interdu a quibufda ejcempla
publice De fancto (germano*! dc quo
dam alio qui dlia fulfup 5 obfcruautc
qd oino bcc fiut impodibilta iicri*€t i
aifcrcte applicant ad maleiicao z eom
opa tan^ vr z (Tngnla co? facta in IcfT
onibu0bominu*Jaincnto:pttcrrcfi:U'
gum:n5 dnt cis appKcanda.co q ficur
fantadicc in tranfuectionib^itt! cicca
creaturarum lefioncs iUoduuf*qut4'
dem opinio cum in pzima quedionc
tan$bcrctica fit reprobata vfpote co'
trapiuinspmiffionemrup Diabolipu
rentiam que ad maiora vt defe cjctetv
dere potethmilitans (inUliter et edtra
facre feripture intentoest ad cccfie dan
cte intolerabile Damnu vbi ias mnliriu
annis impune ep boc pedifera opiuio
ne pmaiTrerut*fecufafi braebio punicu
di facultatem amputado*10n z iu im
meuTu (Tccreuerdtvt i^ no iit polTibilt
cas eradite* ^deo Diligens Uctor ea
que ibi podtafum iu Dtdructi6e3 Uli^
opinionis pdderabiretadpns qualif
tranrfcranf «quib^odis boc iTr poiTt
biltaduertetenm rdfiombTup eicenv
pfa qnc ab cta iu medm^ Deductmmc;,.
*0^isfccandi
1
lftf^fco:po:aWterpofrftit tranlTcrrl
varqe modfe oftcnditar, (ft prtmo c)c
alitama^omoperatfonibaa. 0 am Hi
non poflenf tranfftrrf boc clTct» vcl 4 ^
oene non permitteret autjquia o^rabo^
Ino boc facere non poffet eo creato^
re rcptignarcc.|^on primu.qt vbi ma^
(oa ttic^ et minota oei pmifuone iferi
ponnnt.^ed maioza tam.in pnerio $
in bominib^epiffime facta funt vtpo^
te initio et in gratia conilimtio* patet*
tbi qnerutan campHoneo pne
ro2n opere oemonum fieri poirantCt
an Demon localiter polTit traniferre ali
qn^bomine oe loco ad locu etii inni/
fum*?lld pnmn refpondent 9 (ic,0z$
«(5nllbelm’parifieii0invltima par^
te oe vninerfo Dicit*CamplIoneo pue^
ro2n fieripoflhnt: ita q? oeo pmittente
Demon tice 5 infantis gerere potell vel
etii tranflation^ facere* Cales ctia pa
eri femper funt miferi elnlante0*€t li^
eetqnatuo2'aacqain(^matre0lvi)c fnf
ficerent ad laaandu nnn$ tamen im^
pingnanffed vitra modas ponderof!
e)rt(tunt.JHnlicribuo tamen propter
nimitt terrotem qu 2 concipere polient
nec affirmanda funt nec neganda: iti'
Itrucnde frmt vt literatop indicia qoc'
rant.^crmittitemDeus ptopterpec^*
cata parentum cum;mterdnm viri im •
pzegnatis v]E02ibno maledicut* ) 0 elle
inquiunt vt oyabolura portares vel (P
milia *€t fimllitcr impatientes mulie/
res fepe fimilia proferunt.Be altfs eti
ambominibusintcrdomiuflis e]cem
pia plurima reperiunt^aml^inccn
tius in fpeculo biito^libro.pjcvj.capif*
jcliii*e]crecit 3 tione petri oiraiani.rc/
fert Debuero quinqnennq cuOifdl no
bilifiimi viri,qni puer protunc mona^
cbus factas a monallcrionocte illat’
eil piilrtno daufo vbi mane reperms
tt interrogatus oi)citfe;p quofdamad
0ueflioprima
magnu conuinifi oelatu et vt comede
retinlfiim*€fipollpfnpcriora pillrt'
no immiiru5.(Buid oenica oebio ma^
gis 4 vfitato vocabulo a nobis nigro^
roanticivocanf nuncnpanfct perae^
ra fepe a Demonib*ad longinqua terta
rum fpacia vebunf*< 6 lai ctia5 altfs in'
terdu boc idem fnadentes cos fccn fn«
der caballu5 qui vtic^non verus equ*
fed Demon in tali forma ejeifiit vebut»
et vt loquanf nec in figno cruc^fc mu^
nfantbortanf* 0 t licet DUO fimus buc
tr8aatU5 fcribentcsrvnns tame c]c no^
Uris fcpilfimc tales vidit et repperir»
^amfcbolaris cmidam protunc: nuc
vero facerdos frifingefi* vioccf adbuc
lupereffe credif quiet referre foUt^dl
femel fe corporalitera oemonefuifle
er aera fubaecm5 et ad remotas ptes
latum. ^nperelt facados alius iti
oberdorff oppido*D 2 opellant 5 batam
qui protunc confodalis illius citiitens
ocniisproprqsillam fubttectiondvi/
dit.€t qualiter qctcnfis bracbqs in al/
tum clamando et non ciulando tranP
larus fuit* Caofa aurem vtidem rera^
Ittbec erat. ^35 puenientibus,quadi
Die multis fcbolaribus in potagqs cer
tttfic omnes m boc confenferant: vt il^
lequi cemifiam afferretnil cjcponcre
baberer:et fic vnus cp foct} 4 t>um pro
ceruifia apportanda cjcire volebat bo>*
ilium apenendb nebulam Derifam ati
tcbofliuiutuims fuit: vndcterrit^rc'
dqt et potum afferre nollet caufam
aperiendo eis infinuauit* Cunc idem
qui illatus fuerat indignatus Di)eit*( 5 t
fi Dyabolusadelfctpomm apportabo
& fic ejciens alqs omnibusvidentib’
per aera fubucetus fuit* 10 crum qui'
dem nou folum vigilantibus: fed et
Dormientibus talia aaidere polfint fa
teri neccITccftvtvidelicet Dormiendo
per aaa localiter ct corporalitertranf'
Xapimluin iq
feramur. *Patet et oe qufbufdam qui
fupcr tcgiulao Doni©2Uin et edificia al^
nflima fomuiaudo iuccduut.^c quic
$ cis obllare poteft ad eozum traitli^
tum iii altmiK^iu pjofundum.^tfi
p2op2ij9 nomiuibus ab alijfi circufta^
tibus vocamur (latim ad terram qua
ficollifi rum.1!3ec vtic^ opere oemo^
num fieri plures arbitratrf et nou abP
cp ratioue.i^am ciunocmones fiin itr
multiplici Differentia.'Aliqui oe infe^
rioH cbo:o angelom qui etiam ejctcjU'
is penis vitra penam oanrni qua cter
naliterpaticnftan^pro paruis cel^
ctis crucianf.qui etiam nemimm pof
funr ledere faltim grauiter: fcd folum
pzincip a liter ioculatones jjcerce.lBbi
ctiamaUjiucubi funtvel (uccubi pm
nicntcs nocturno tempore bomies vf
peccato lujcurie coinquinantes eos ^
^on mirum fi ctia 3 bis trufisinfifiut
l^oteff Deduci veritas cicDicris caffia
ni coUa.i.vbi Dicit tot effe immundos
fpiritus quot in bominibus itudia no
Dubie comp2obatur.0am nonnullos
cotum quos etiam paganos vulg^p'
pellar: nos vero trollen. et abundat in
regno nonuye* ^ut fcbjetel. ^ta fedu^
ctotesct ioculatoteseffc manifelhim
cft vt certa queqi loca vias iugiter ob^
fidentes.^cqua^ptmetis pjeterem
tes ledere poffuntDerifu tantummO'
do et illufione cotenti fatigare eos po
rius ffudeant^ nocere. (0u©fdam vc
folummodo in nociuis incubationib’
bominu pernoctare. ?l!liosita effefu^
roji ac truculcntie Deditos vt non fint
contenti illotu tantummodo cojpota
quos fuppleucrint attroci oilatone ve
jtare.fed etiam irruere ruperemin^tra'
feuntes atqj affiigcze illos feuilTima cc
de feffinent, vult Dicere ^non tantu5
obfident: immo botribiliter cruciant
qnales ilU in euangelio JiSiatbeirVUir
LI
Dcfcribtmtur.iEic quibus concludere
poffimius ptimu q non eff Dicendum
maleficas non tranffer:i localiter.eo q
Deus non permittat.Sii enim fuper in
fios et innocentes aut etias fuper ma^
gos permittit quomodo non fup illas
e)c toto fe Diabolo Deuouentes, (ftvt
CU5 timsze loquamur.^onne Dyabo^
Ius faluatotem noffrumfuffulit c du
iit et fiamit bincinde vt euangeliu te-
ftdtur.^ec etiam febm fuffragatur ad
uerfarqs quafi DyaboPbocfacere non
polTit cui vt in fupzadictis patuit, tan¬
ta ineff virtus naturalis omnia co:po
ralia cjccedens q nulla ei virtus terre¬
na comparari poteft.Iujcta illud. |^o
eft poteffates fuper terram imo ipi
lucifero tanta naturalis inell poteffas
fcu virtus qua maio: etiaminte/ ange
los bonos in celo no e]ciffif.$lcut em
omnes angelos in naturalibus cjccef-
fit ernaturalia per cafum non fmir imi
minutaded tantumodo gramita. Jbo
adbuc inecrremanenr:licet obfufeata
et ligafa^rBnde glofa ibidem fuper il-
Iud.^on ellporeffas fuper terr35tc4
(£t fi omnia fupereat meritis tame fd^
ctouT3 fnbi3cet.|^cc vafet fi quis Duo'
obifceret./pjimo ^anima bominis
poflet refiffere.et q tejcms videtur fen-
tireoevno in finguiari fcificctlucifc-
ro cum in finguiari loquatur.^tquia:
bic fuit qui cbnffum in Deferto tente-
uit.iEt p 2 imum bominem fedujcit iain
aute 5 religatus fit etalii angeli no fint
tante virtutis cum ipfe oifies etcedat*.
3deo alq mali bomines rranfferre lo¬
caliter per aera non poffuMf. i^on va¬
lent in fantiCrpzimo Dicamus Dean^
gelis.^am mimnms angelus omne 5
bumanam virtnte 5 incomparabiliter
cjccedit.l^arioncs fuimmf et plurib^..
'pzimo quia virtus fpiruualis foztior
virtuttcozpotali fiaw virt? angeli aut
g m ■
*^ar5fecDnda
etiam anime fiiperio: m Wrms cojpo^
raUcu^ecundo quo aa an(mft« <0ma
cum omnle foima co:po:9U0 eft foz ^
ma indiuiduata per materiam ct octer
minata per bec ct nunc ptout iam ani
ma Hoftra cicirtit^^omic antes imma^
tcrialea fune abfolute et intelUgibilee.
l^itde etiam potedatem babent abtb-
lutam et vutuerfallotem. Ideo anima
coniunctanonpotellfta mbito tranf^
ferre cotpuofnum localitcrtncc inal'
tum elcuare«l§cne aurem faceret cum
dfet feparata oeo pmitrente: que om^
ntaafbmotipoteftfpirima omino im
matertalioptout cft anfi:elus ram bo^
nue ^ malus.iTcut etiam an^elue^o^
nu^tradulitabacucinmomentoa iu^
dea in cbaldeam.et cp bac ratione etia
concluditur g? illi qui oe nocte in fo m
nie per alta edificia vcbunrnon feruU''
tur 9 p:opaj> animabuo occ e)c influ^
entiis cotpomm ccleftiu/cd ab aliqua
ejccellenrioti virtute vt fup:a paruif,
percio quia licjiamra coipotalio na/
tacft moneri immediate anatura fpi^
rimalifm locum .tum quia motus lo^
calis ell piimus momu 5 .vUi,pbi.tum
ctiamquiaperfectiot cit inter omne®
motus co:po:eo 0 vt ibidcmpbat pbi'
lofojpl^us ea ranone. quia mobile ftn
locunoueilinporentiaao aliquidiu/
rrinfecu inj^tum bm^i fed foliis ad ali
quid ajctrinfecu.vnde etia non tas a po
aatibus fanetis^ etpbilofopbis cou
dudif fuptema cotpota fupple ctlc'
ftiamouenf 3 fubitannjs fpiritnaiib’
ct feparatisbonis zfm naturam ct vo
luntate.tnm etia qnia videmus ($ mU
ma p:imo^ ptincipaliter monet coip’
motu locali.f deo oicerc opottet ® ra
tio cotpotisbnmaninec $tum adip'
fumco:pu 0 necatum adipfam anf^
mam obllarcpoteftqmn vtruncpmo'
jueri pofTiC Cubitoueo pmitrente oeio^
0uei1topama
co ad l#cu 3 fpirituali fubllantia bona
fm voluntate enaturam qnboni et iii
jjratia conllitoii tranfferunf.aut bona
f manaturam non aures fm voluntarcj
quando mali rranfFcmnf. Si cui plt'
tet viderefanctu Cbomd in piima pre
q.cp.per trc« ibidem articulos aut eri/
am queftionibus oe malo.fcu etias iu
i).fcnrai.t>^in»vij.pc porcllarc oemo/
num fuper cffecms cozpotales, ’)^0'
dus autesrranlferendi talis e(l. ^am
vtcjcpzeccpcttbus patuit vngucnrum
c)c membns pueromm prccipuc inter
cmptozdab cioantc baprifmn confice
rcbabenretadoemonic inftrucuon^
fedilealiquod aut lignu ningere quo
facto ftatim in aera ferunf et boc fine
ne oie fiuc oe nocte vifibiliter fcu ctias
ft id volunt inuifibiliter Pm oemon
ct obllaculus alieni^ cozpozis alterum
corpus occi^itarcporcfl: vt in pzima Q'
te tractatus oejjzefligiofa appatitonc
operu oernoHU patuit. IBctn^ licet oc
monpcrtalc vngnentfivt plurimum
bmoipzaaicat in fin^ vt baptiCmi gra/
tia infantes pziuar et faluatione.tam^
et abfc^ bis pluries etficere viTus e vbl
per animalia quevticonon animalia
vera fed oemones fub foimis illis ejef/
llentis ipfas tranfiieirerunt.aut (T/
ne aliquo e]cterion]admmiculo folum
modo oemonis virtute innifibiltf ops
tante interdum traufferniHur. giits gc
fla oc vifibili et oe oiurna traufoectio/
ne. In oppido ivaltsbut fuper^rnne
rbeni ConftantienfisoyocelTs-,
lefica qnedam oppidanis cu5 etfs plU'
rimum odiofa z ad quafdam cclebzan
dasnuptiasnonfnilTct tnuftatacuti
pene omnes oppidani illis intcrelTcnt
Ipfa indignata vindicare fe ellimasoc
mones aduocat ct fue trifticie caufam
aperuit a vt grandine epeitare vellet %
cunctos oc cbotea oifpergcre petut.^
/Tapimlij'!»/ JLII
antinmte fpram fabkuiioft z per aera
Qd moiuc p2ope oppidw videiitib^ccr/
tt^3fto2ib^tranfuc)cCr.<vt poftmoda
faffa fuerat cu aqua fibf ©ecifct std fuu
daida m.foiiclqu^inoda 5 vt patebic
vbl ijrandincs ejccult obfcruat. <pra in
fouea qua parua fecerat V 2 bTa Toco a^
fmmffift z CU5 Disiro inote Tuo affame
t)cmoiK mon(f.ctocnioii fubito illuj
buni 02 e furfum cicuana grandini f e^
bcment£ fu laptdib^pcr cb(y2<53nte0
tancumodo et opp(dauc«5 irnifit. 10fi
fpfia &(fperft 0 et oe catrfa illi’ mutuo
co!ifcrenrib’malefic3 opptdu (ngredf
turt^defufpicto magfa a^tgrauatur.
5^t vero cu paUotes eu ^ viderant reci
taffentrurpirio vebemens in violenta 5
creauiLl^n capta t^ffa qbeaoccau
fa q 2 inuttata non fuerat talia ppctraf/
fet ob multio etiamaliTO maleficijo ab
eappecratiaincinerata fuit.(ftq: pu^
blica fama oebmottranfucetonib^eti'
am apud vulgareocontinue volae no
cjcpedit plura ad boc ptobandu D bio
bic inferere.Canruntodo bec fnfFicilt
aduerfue illoe quilfc^moi co 2 po 2 ales
franfueerioned aut oino negant aut qf
folumodo imaginancet fantaftice fit'
«ntaffifmare conanf qmvticp^in fuo
crro 2 e fi relinqnercnf paru effet immo
irec adu erten du oumodo in fid ei con^
rnmelia (pfou erro 2 non vergeret. Mt'
raito aut c? illo errotenb comenu eria
olioo infercre z publicare in malefica-
rii augmentatione et fidet oetrinientu
non vcreuf.Jl^um aifcrntq^ofitia ma¬
leficia queeio iufictan^ iirfirumentj
Dcm^nu vere ct rcaliter imputanf. eis
rantfimodo iinaginariect illufo 2 icra-
^innoicuo cITe impnfanda fienti z ip-
fa rranfueetio f.iiitafiica. l0ndc z plu¬
ries iuipime in magna creatotis cotiK
melia crgrauilTimu iam ipfo? augnr^
tum remarncror.^cc argumem etia5
8 pmcipio cis adductafuffragarl pof-
funt^^am piimu cum allegant capi-
fulu epifcopi.iejcvt.q. V. vbi afferitur ^
rantu fantafiicc et imaginarie tranffe-
ranf.quie tam infipiens qui velfrcou-
eludere q^non poitint etiam coipo^HI
ter tranfferri.^icut em ejtfiire iHi’ ca¬
pituli vbi ponifi^qui credit pcffe bo
mine in melino vel in ©cteriue tranf-
murari aut in aliam fpeciem traniTo:-
mari.^nftdcli z pagano ocrerior fit c^
fenduo.qs poffcf concludere q> no pof
fentbomines inbcftia» ptefligtofa il>
lrrttonetrfinrfo 2 mari ant etil oc fanita
tfinflrnntateotan^ameliozii» octe-
nus rranfmuta ri^f 4 fif I cor¬
tice verbop canonlo laboraret, vrttp ^
meme oCm oocrop fancto:{ 2 :imo z cen
tra feriprore facre^ceffum fentir€t.€;t
quibus rmiitipticfter oppollttt 5 appa¬
rer vt ex fuptodfctfo in plerifcp locJcH*>
ca prima pte tracrat’oeductu^vBpo 2 >
ferergo ad nuefeum verborum arteu-
dcit.lujcta quodin prima qncllione
prime partis rraaatus^; tactum eit.ct b
circa folitfiottcm fecnndi errorisinter
tres qui ibi reprobantur q> qnatucrr in-
iunguumr’predicaroribu9 popufoad
predicandunurranifemiif cih eteorpo
faliter et fantallice. ^ujcta qb ep mtrp
propriis cofeiTiomb^puret no rajiMa?
que indneratcfoernr ^ cndaltarum 5
ad fidem et penitentia redicrnt.^ntcr
qs z ilfa in oppido j^rifiacointerrona
ta a nobis, a» ne fantafiicc cf rtluforfe
aut^coiporaliter poffent tranffcrri.fxc-
fpondit q> vtros^ modo.^i em calli ar-
Kquo itolteitt corpomlfrer tra ulTerrf fei
re tanteu vcHent omia que in contione
ilTa ab eap confodalibus agerenf tunc
talis ab cfs rcruaref modus: vtilta iif
nolc omniu oy»3bolop ad lotus finifiu
fe reponercrad aibiruifi.exinnc quafi
vapor quid3 glsticue cp eius ore^ce^
deret, )0h ftngula que ibi ageref ptuef
dc plidcrorct/i vero corporaliter rrab*
S
•pa:sfec0da
ferri vellet modii fupjadicmm feruarc
neceffeclTet. I^ietereain cafu quoca'
non Ulc nude abfqj omni occlaratone
(ntelligcndus elTetqulo tam^ftoliduo
vt propterca omia eo:? maleficia ct no
cumenta eflTc fantaflica et imaginaria
affinitareteum ad fenfum omnib^ap^
parcat contrarium eo p:ecipuc ^ pli^
res fmt ftipcrilitionu fpecies.vtpote q
fuojdcim.lnterquasmaleficaru fpc
t-ies fupremu in maleftcijs et nocume
tis continet gradum et fpecies pbito-
num ad quam reduci polTunt qui faU"
tallicc vebun^ minimu 5 gradum* "Bc
mu nec eicempla e]c legenda fancti ger
mani aut aliorum quorucunc^ eisfuP
fragan0*10ti<pqui3poiribilc erat OC'
monibuslvtfeipfos ad latera viri oo:
mientis tempore uitermediojquo feru
tinium oc vjcoribus fiebant applicarft
J iuafi viris condormirent, quod tam^
3 ctumfuiiTe propter bonorem fancti
non alTeritur cafus tamen ponitur vt
non crtdamreircimpoflTibile. oppofi^
tum illius quod injegendaponif.^0
limili refponderi potefiad quafcuricn
alias obiectiones quia ficut inueniun
tur ^quedam tantummodo imagina
rie* jta etiam reperiuntur in feriptis
coaoru plurcs fuilTe corporali! tranP
latas.^i cui placet Cboma 5 braban^
tinum in libro fuo oe apibus infpice^
re mira inuenict tam uc imaginaria'^
etiam corporali bomiuum tranfueet^
one. ' • _
©equitur modo quofe in
cubi0 oemonibuo rubqcmut.
Capitulum'quartum*
/ quanms ad
i l Tuodu quo malefice oemoni^
bus incubis fe fubqciunt fep
videnda funt. 'Aliqua e|c parte oemo/
His et corporis ab eoalTumpti ejequo
Qitclfio prima
elemento fit illud formatum, ©ectiu^
do c]c parte actus an femper cum infii
fione femis ab altero recepto. Cercio
c]c parte temporis ct loci an poti’vno
$ altero tempore fe cjcerceat. (Buarto
to an vifibiliter fe agitat c% parte muU
eris.et an tantummodo ille que eje bu
iufmodifpurciais procreanmr aoc'
monibus frequentatnr.dSluinto on ib
le que ablobftetricibus tempore part’
ocmonibus inferunt.Scjtro an remif
fior vel intenfior fit in talibus ipfa vc^
nerea oclcctario et primo fup altum p/
ti corporis materia et qualitatc.Bicc^
dum ^aereum corpusaffumit z qpaW
quo modo^cfitcrrellre inquantum ba
bet terre prbprieratem per confideratb
onem:quodfict>cclaratur.i^am quia
aer iu fe non cll ftgurabilis nifi f m fi"
gurationem corporis alterius in quo
includit vnde etiam minime fuis ter/
minis tcrminaftfcdfanmmmodo alb
enistvt vna pars aeris alteri continua
rur.jfoco fimpUeiter vtficnon potcll
corpus aereum a(tumerc.?Otteuto aut
qp aer e majcime trafmutabibilis z ver/
iibilis iu quodcunc^ cuius figuum e(t
q» quidam nitentes corpus a ocmonc
alTumptum feindere gladio vel perfo/
dereid efficere non valucrut. quia par
tes aeris biuifi ilatim continuantur t5
nouo.Hdco patetq in fe aer c bene co/
petens materia, ^ed quia non potefl
figurari nifi aliquod alib terrellre fibi
adiungamr.j^deo oportet q|aer ille fit
aliquo modo infpiffatus et ad proprb
cratem terre accedeustferuata tamen
aeris verrtate.et bauc condcnfatione 5
facere poffunt oemones et anime fepa
rate per vapores groffos c)c terra elc/
uatos.etper eorum motum localem
eos congregando et figurando in qub
bus manent tanq motores tantum ct
non vt infamatores vitem lUi corpori
formaliter influentes, quia fic fluit ab
<apiml«m'uu; LIII
fltifma (n coipus confunctu. ^unun
tcm in fals fic aflTnmptis z fisorat^cor
po 2 ibu 9 ficut nauta in nani quem nio
litt.^ndc quando quertf quale fit eo:
pu« $tu5 ad materia a ocmone alTum^
ptum* J^lccndu q> oc eo aliud eft lo 4
^tum ad p:(nclplu alTumptonls e ali'
ud ^mm ad termlnum.( 0 .ula quo ad
p:lnclplu iTc eft aer. i 6 S:tum ad ternio
num eft aer infplflrarus ad propnerate
terreaccedens.^ec 3 Ute 5 omnia poP
funt oemones oco pennlttcntc c)c na^
tura cum natura fplrltuallsfitrnper^
o: naturcicozpall. Wfndc z necelTe ba^
bet fibl obedlre IntelUgendo ^ ad mo/
tum localemmon aute5quo ad foima
Tum namrallu tam accidentalium ^ t
fnbftantlallu fufccptlonc nlfi i allqm^
bu 9 paruls creaturle z boc amlnlculo
allcul^altcnus agentis vt fup;a tactuj
<ft."per motu aut localem nulla foi^
ma pomf In remota.vnde fic ad nutu5
mouere polfunt cum aliis clrcuftatiis
qulb^ tamen fi quis Incldentallter
quereret qtilo fentlendu vbl angel’ bo
nus vel malus aliqua opa vite eicerce^
ret per co:pa vera;naturalla non ae^
rea ficut In afina balaampquasange^
Ius loquebaf ct vbl oemones m obfefi
fis cotplbus agitant j^lcendus qp illa
co 2 po:a non oictmf elTe alTumpta I1C5
tantus occupata.lnfplclanf oleta 00^
cto:um In.fj.oif. vlii. SiVangell co2po^
raaffumant.^edmaneamosln p20^
pofito.j^emoneslnalTumptls co2po
ribus cum maleficis loquun^ vident
audlut comedut t generant. ( 0 uomo
do 15 ftlntelllgenda.zbec eftrcbapa2S
■bul^ptlmcolfficnltatls. Bicendus ad
p2lmu^ ad vera locutione tria requl-'
runtfclllcct pulmo cum retractone ac
ris que non folu p2opter vocem fed^^
pter refrigerium eft cotdls vnde z mu
tl babent attractionem ncceffaria.^c
eundo requlrlf^fotmef cy, pcuftione
co:p02is In aere ficotcom quis ligno
percutit In aere vel campana fonufS'
clt magnu vel paruu: quia matena Ut
fe.fonotabllls et pcrcutlf cum fonabllf
Uiftrumento reddit fonus fm quanti
tatem cotpotls et rccipif In aere z mul
tlpllcaf vfc^ ad aures audientis, qui II
eft remote poft fpaclu vt vldef pteueni
re babet.Ccrclo requlrlf vojc z olcl po
teft q> fon^ln co2p02lbus Inanimati ol
clE vop Inanlmat^corporlb^-t Ibl e litu
gua que acrem refplratu z Iteru emlfi'
fum pctttlt In Inftrumento z vafc fufo
a’t)eo z vluo naturaliter quod non^eft
In campana.Jdcoqblbl fonusbvojc
Mclf.^tbocterclupoteft ejcempllfica
rl per fccundu vt patet.etbec ideo pO'
fui vtp2edlctt02esbabeant modu tra
dendl p0pulo.(0uarto rcqulrlf vt Ille
qui vocem fo2mat concepmm mentis
vult altcrlper voces ci:p2lmcre ct vt Ip
fe lntclllgat.^deo Illam vocem 02gani
5at.ideftt>lftlngult fuccelfloeln otep
llngua;Dcntes pcutlcdo p labia claii
dendo et aperiendo pculTum aeres Iti
02e ad aerem eictrlnfecu emittendo vt
fic multlplfcado fuccelTlue vfcg ad au^
res audientis qui tuc Intelllglt concc^
ptum memls.itd ^pofimm. j^emo^
nes carent pulmone z lingua quas ta^
men attlficlata oftendere pnttu]cta co:
p02ls conditione ficut z oentesz labia
vnde non vere ct ^2le loqui polTunt*
©ed quia Intclllgutt Intellectu men^
tls vbl e]cp2lmcrevoluttunc non p vo
CCS fcdpfonosgul babent quanda d'
mllltudlnc vocu aerem non rcfplratit
ct attractum vt In bomlnlbus: fed Im
clufum In co2po2e aflumpto percutlut
ct ad acrem eictrlnfecum artlculatlni
emlttuntivfc^ ad aures audientis, et qp
abft^ aere attracto z non refplrato pof
fit fieri vocis fimllltudo ps p certa ala^
|la no rcfplratla q olcunf vocare z cer^
t 3 alia Inftfa vtoldt pbus ln,ii.t>e aia*
IParsfeamda
iticc cm Dant capitur Cjrtra aqua fnb^
to V0CC3 emimt -i mo:if polTut bcc ap^
plicari t ea que fcquuf ad vimlge^
ncratiiia cjcclufidc tamead boitoa au'
§eio9,Sii50vclit vlteri^fpcculari »5 !o
curione oemoiiu in obreflTio co:po:(b^
5 bi cm vtunf co:po2alib’mftruni^ 5
veri co:po:i 6 obfeiTi. q:illis illabutor
ficuucUigcndo infl-a terminos co2pO'
rolis quantitatis t non infra termio»
clTeittie neq^ cotpods net^ anime^Ba
Differentia inter fubHanria z quantita-
icm feu aceidens;fed oc bis nibil ad^
politum ♦ ^i cui aute placet tnfpiciat
fanctu Cbo.in.ii.fcntentiay.Di. viq.ar
ri.vXonfequcnter aiu qualiter vident
t audiilt Dicendu q^ quia Duplcjc cft vi
iT^Sipiritualis er cojporaiis.igt prima
in infinitu ci:ceditaltcru. tum quia pe
Bctrat tum quia per oiifantia no impe
ditur iucfa luminis facultatcj libi dc^
feruit. 3 <lcoDicendu q nullo modo vi
det angelus liuc bonus fine malus p
oculos corporis alTompti necaliquia
corporale fibi Dcferuitncut tamen i lo
cutionc Dcfcruq fibi aer et peuifio aerf
•d fonu procuranda z vltcrins ad mf;
tiplicandum vfc^ ad aures audientis.
l©ndc oculi C09 funr oaiU Dcpicti.li
bciiter aut fub bis finulitndtnibns bo
minibus fe offerunt vt cis co^ propri¬
etates qnas naturaliter baber z loqui
fpiritualircr per b^moi opera imnifC'
ftcnt..ldeo cm z patribus fancti ange
lifcpe appamerutejcDci ordinatione
ct eius perimfTionc.IBalis bomiirib’
fefe manifefiant vr bomines eorit pro¬
prietates cogiiolcaTtes illis fe alfociet
bic in culpis et alibi in penis, Of-
onifius ccleftis bicrarcbfe in fincoicit
< 5 )C omnibus partibusbumani corpo
tis DOcet angelurruao proprietates co
fiderare.CoiKlUdedo q? corporalis vi
fio cu fit opatio corpisviucnris p orga
Bnm corporale quibus Diiuoncs.iu ft
0.ijcllio prima
Cdrent.‘Jdco in affiimptis corporibus
fient fimilitudiiics membroru babem
ita et fimilttudines operationu5.(f r ii'
militer Dicere polTumus Dc cius audi
m qui miiItU 5 nobilior corporali eo q
conceptum mauis ct anime locurtocs
fubtilius cognofeere poteft $ bomo
audiendo conceptum mentisper ver-
balcorporalia eicprefTura. 10 idc fetm
vEboind in.ij.rentcntiau* Dtfti.viq. $»{
enim invulw bomin/s legiffecrcta ei’
voluntas et e]c motu cordis ctqualira^
te pulfas a medicis paffiones anime
cognofenumr a fortioriper Dcmoncs.
§quo ad comellionem.fercam^q^co^
picta ratio comellionis qnatuoa Dicite
Biuifionem cibi in ore et trafectionc5
in corpus virtus corporis potentisjpl
gerere ct quartum .connertere necena^
riu nntrimemu et fuperfiunm etjcerc*
*;^ngeU quicunc^prnnaDUo in alTum
ptis corporibus comedend 0 fadut rer
ciura ctqu8rm5non poffnnt.fed loco
virtutis Digefliue ct eiectiue adeft ei ^
tnsafia qua cibus Diffoluirur fubitol
prciacentem materiam.J^r cbrifto-cri
arn fuit vera comefiio in omnibus.da
babuitvirtutem nutritiua et conuerfi^
uam non autem coimertendo in ruu5
corpus quia ille virrates fuerant glo^
rificate fiem z corpus vnde etiaj refol^
uebflfur cibus in corpefubito ficut qui
aqua fuignc^pHccrcf..
®uomodo'modernt 0 cempqi
nbu0 malcftccactue carnalem
cum incubi0 temonibus ejcar-
ceutet qualiter ejcb 10 mutopli
AjL€d quo adactus canales Deq^
\ principaliter intendif ^is
1 V^^etfam cum maleficis ran^iii^
cubiin aifumptis corporibus cjccccnt
quarta LIlH
nulla fubcfl pffFtcultas et p2cmifli«n<
fi foztaffis quia oubitarct* '^u prcfcu^
tc 9 malefice fpnrcfcijs lutcudc^
reut a au ozigin^ malefice eje bie fpur
cfcqa fampferiur,?lci bae ouao Dubf'
tatloucs rcfpoudeudo.l^lctm^ao pil
mam.(jam'cquid oe pzecedcurib’ ma^
leficia aute anuos iucaruaroufa Domf
Dicc. XBflle et quadrmgcinoa vel efr
ater actam fit au vfdelicer Wa fpurd'
cqs mferoiebaut ficutab tUa tempore
luodcruc malefice boc fguozatur eo
^nafc0 boc qp cjcperieutfa lam edo/
cuit biftoUa oifferait. ^Haleficoo euij
femper fulITc et ejc co2a5 pzaulo .opcrl^
boa pluriraauocomeuta bomimboo
iomeutia er terre frudibus eucuiffeifi'
«tet (ncuboo et fuccub 00 ipaijoneo
tierao.quf biftfotias peragrat Dubftarc
pofeftcumtradftfouescauouom
crozom ooctom plurima a multie cctf
teuio anuom oeiplTs iu pofterom relf
Qoerut et tradiderojtJicet iu boc fit otf
rercutia ^ iucubi ocmoncoi» rctroa^
ftis tempotiboe iufefii fuerut mulier^
coliocoun aipfaro voluntatem pzout
bi;roo fornicario uidcr.t iu lib:o 6 vni
oerfalibouo fiue oe apibtm.Cbo.bta'
banrin^plortma rccitaut.l^uicautpo
fitiouiqoa aflTerifprefeute© maleftcao
b’raoifpurcicijs DyaboMcia cITe iufc'
ctao uou uofira fentcutia iutaum5 ad"
beretquautuipfap maleficaru eicpcr^
ta telltmouia que cuncta itla reddide
rut credibilia uou iam vtbactcu’mui
tis auimio fed fpoute p?o voluntate re
fetidiifima mirabili feruimti fefubijci
euteo.dSiuotdteiuauobio fecfari bra
cbio ad puuieudujrdictefocrm iu va
rija oyocefiouib^precipoc iu coultan,
et iu oppido Eaueufpurg multie an
mobisiubeferut fpurciciio certis fub
;c)c.a.Uio (b.jdf.aut n 5 .)C]t:|c, 9 Uist fp cu fi
dei abucjatiouc iu toto vel iu parte te
fleo ibidem oros incole, j^emprio 'ero
fccretc peniteHtib^etad fide reuerfio
non miu’^.)cl.et octo iu quiuc^ auuis
igni tradite fucruut^luec tm illis acco^
modata fides ^mm fpoute reucrf ad
peuiteutii credulitas adbibita fuit, oi
bus (u boc cocozdantib’ g bmoi fpur
cicijTin augmeura bm’perfioie babft
fufiftcre.Be quib’ etia figillatim iu fc
cuda parte operis vbi eom 5 particula
ria opera ocfcribeuf tractabif. obmit'
t^do ea que et focius uofter iuquifitor
cumau^iu comitatu burbic peregit. <S
etiufpacio vui^anuiqui fuit JBillcfi
mufquadrmgeutcfimuroauagefimuf
qaiut’.)cl.ct vuam maleficas comburi
fecit.(£t omuib’ publice affereutib^ il"
(is fpurcici)s oyabolicis iubefifle. Co
flet ergo omnia aut vifus vel auditus
propria eicperieutia autftdediguop rc
Iarib’<^oadfecimdttvbi oilficultaC
auipfi malefici c)c bisIburcicfis o:igi
nem fompferiut.Bicam^^f m ?Euguil.
i>' 0 c vticp vero? «fie omnes fuperftitio
fag cntcs ep pefiifcza focietatcbomiim
ct?®ieu^ouum oiigincm fumpfilTc.Sic
eiu Didt Jibto.i.pe ooctriua i:pi3ua .et
babcf.4fcVvf«q^‘(b^^^^^ 0mcs
artes bmoi uugatozic vel uo^ic fu
gOttoie cf.
roiBU z ecm9»6^?l* pactaj^fideTt o»
lofeamicicie^5*!i
aude.! Ilo att^to ^ ^
Hcrfe funt fpesfiipftitoK^f® ^ ^
art^ita z oiuerrejfuut cpy
ficut fpcsmalcficon inter
illius artis fpespaffim^ eicifilt.^
p pactu tacitu rcdeepicITura vitris'
q' cultii latrie per ficiei abucgatio«e.' 7 i
ipfis oenionibusbabcut ejcbibcrc.^'
etpelTimam cumipfiscoucrfaudo r^
tiueiit focietarem.‘5u]cta mulierum q
femper vanis oelectaul couditioucsj
'aOtteuto iufop q» iu)cta t>oc Jcti Cbo.t
i|.fniap.oi.uu.arti.in|.lu fo|uti6e vul
us argumenti vbi querit .V^n geniti
*Pars fecilda QxietHo p:ima
ocbmurmodi Demonib^modi> prcta
ens fiut ina(o:io vlrmtis ^ alii bomi'
nes» ^xefpoiidit boc veru clTe no folii 5
e)ete]cm fepture v).^lti fur pot6
IC03 feculo tc»©cd etta3 ca ratione ^
temones polTimt feire virtutem femi'
nis ocdfi» Pnmo cx oirpofitonc eius
a quo oecifum eft. $5ecHndo mulierS^
p:opo:nonata ad feminis illius fufee-
ptionem.dTcrcio con(leUatione 3 iima
tem ad effectum co:po:3lem,(HrquarA
tum addere poffumus etia eje fuis ver
bis icilicet ipfius geniti comple)cione 5
optima ad effectos illi p^opomonatof^
eje quib’ omnibus fic concurrentibus
conclndif q tales fic geniti funi fones
ct magni co:po:e» IJdco ad pzopofitu
cum q^iieritur»?[fn malefici cp bis fpur
eiajs o:igine 5 fumpferunt: picamus»
^:igine 5 fumpferiw vtic^ eje peltifera
tnutua focietate vtejcpnmo notabili
patuit.jllSlultiplicatione vero no fum
pliffc c]c illis rpurciciis nemo negare
poreftc)cfccudo notabili cunon oele^
aationis: fed conuptionis caufa illis
temones intendut» €rit ergo talis or^
doq^fuccubustemonabbominc fce
'lerato femen bcidat qui fi cll pzopnus
aii bomini oeputatus rt noluerit fe in
cubu facere ad maleficam tradet illud
femen temoni mofieri feu malefice te
pntatus»ct ille fnb certa conftellatonc
fibi teferuieni« vt talis genir^ vel geni
tafoffis viribus ad peragenda malefi[
Cia perfilHtfcincubU5 malefice facien
^ecobftar^illitequib^tedus loq.
tur non fuerint malefici:fed tanttlmo^
do gigantes et viri famofi et potentes
quia vt fuperi^Dtetu effnnalefida non
fuerutperpetratatempe legis nature
ct boc p:opter recente memozia creati
onis mudu^^nde idolatria loctt 5 ba^
bere non potuit» lam aut malida bo /
minu ejccrefcentetyaboP m3io?e5 ad
idinnandnmbQcgenfpfidie repperit
cpo:tunitatc.$)ed neqj illi termini in
bonu virtutis intelligi poffunt vbiilli
afferuntur fuilTc viri faniofi ticeban-
tur»
Snfcmpercum oedrione fc
minie incubus oemoumaIeft>
jcom aggreditur*
^ i \ ^ fflud etia? ybi querif. ?Eu f^
I ^T^ruinfufione feminis‘tc.fxefpo
I l _ Idefcu milleuocedibabeatmo'
IdosetOTtes vfpote qui a pnndpio ru^
* iue fue conatur ecclelie vuitates refein
"dere et bumanu genus omnib^niodis
auerterc»pi.q.ij» jjdeo te (Ilis regula
infallibilis non potdl bariifed p:oba^
bilis Diltinctio videlicet gp aut malefio
calanuofa eft ct fterilis aut uou< fic
tue vttqj abfcB feminis oedfione cu ad
nibilu valeret et temouiu fuis operi/
busctia3^tumpoteft fuperfluitatem
fubterfugit ficut et natura malefica ag
greditur. IBcl ct fterilis non fit tn te/
lectatonis caufa ex parte malefice cau
fande ipfam aggredit» ©i vero ad im /
pzegnatione oifpofita tunc fi comode
femen a viro tedfum babere poteft cu
illo ipfam aggredere ob tnfcctionep'
lis non tiffert» } 0 erum fi qnis quere/
ret an femen emiffum per nocturnam
pollutione ita culligcre poffet ficut tc
cifum per aeram carnalem»'^d boc ^
babilis poteft tari ratio qp non licet a/
Ujs videri poieftioppofiwm» 0^5 mi
to gp temones vtpjcmiffnm eft virtU'
tem feminis generatina attendfit.etfa
lis vis in femine per actn carnale am/
piius effundit z pfcraat fcindit femen
per pollutione nocturna cnnffa5 tatu^
modo eje fuperfiuo bnmojc z no cnm
tanta vi generatina tefcindit»lo cum
co fe inin^erercere ad gener 3 t 6 e 5 p:o/
lis credit nifi fo2taffi0 vim illa3 adeffe
femini iuteUigeref»^ed z boc oino ne
garc non pcffnm^gp malefica marita^
ta. t pinariin imp^egnataeda pcom-
jCapimln quarti
LV
L ^ tCTOCt
iSs
l‘““'
Ittfonem altcHna femftite fncubus x>C'
mon pceptam inficere pot.
3tt potiu 0 vtio tcmpoic $ 9l
O tero ctfimiUtcr oc loco*
““ ■ fllttd an obfernat tempora t
loca* 0 (cendn q^ vitra obferai^
4tiam tempoip qno ad pftellatio
neo qnaa obfernat qnado ad pralia (rt
fcaionc operaf.Bbrernat etiam certa
lempa qnando nan infeaonis: Ted ve^
nerce voIaptatiacanTa e]c parte malefi
«e ejcerc^de asitafxt fnnt facratiora to
tina anni tempavt natalia jcpipafcba
lia z pentbecolren folennitatib^t alqa
feflinia&iebna«(£tbocfadant triplici
c^canfa^^nmovtitc malefici no fO'
tum perfidi per apoflaila a fide vernnt
€tid facrilegti vicin incnrrdt in quibus
ipii oemoneo oeIectan( vt ipfe creator
smplt* offendant et graui^n proprd^
tnimab^malefice condmncnU^eca
da cauTa 9 cum oetto ftc graui^ offen^
dit eis maiot^ poteilat^ feuiendi i bo^
mines et puniendi illos line in reb^if^
oe in corpotib^etia innojeios relinqnt*
0S^ €th oicif filius no portabit iniqui^
cacem patris zc«tntelltgitqno ad eter>
nampunitione.temporaliant fepiflr^
me innoeq^teralioru facinora zffii'
ctione pnntnnf« 10 nde et alibi oe^ cla>
mat.(£go Dens fortis 1 5elotes vilitas
petd parenta in tercii z qnartd genera
tione5* Calis et punitis pamit in fili|s
rodomita:p rubmerils^ter parenmm
fcclera^Cercia canfa vc maiori oportn
nitateplures ruere faciat prefertimin
nencnlas que feflinis Dieb^octo z cnrl
olitatibus Du amplius inlilldt eo faci
liud a maleficis vetulis reducant pro>
Ut in terra natiuitatis vnins e)c bis inj
litoribns cnm duo fimus bocop’cob
figentes contigit> 0 a 5 innencula qnc/
dam et virgo Denota follicitaca feiitU^
Oie ab vna vemU vt fecum per gradus
ad camera afeenderet eo <^certi ioq^
nespnlcbcrrimi ibidem clfcnt inclUli
et Du illa annueret afeendentib^ (imni
vemla pcedente inidjcit iuuecule nefe
ligno crocis mnniret.(Et licet illa dno'
iflet occulte tamen iigno illo mnniuft
qua cp re ptigit vt onml afeendiffent et
virgo nemine ?fpcitiflr5 eo 9 Demones
fijidem cjctllcnfcs fua pntia5 in affnm^
ptis corporib^flli virgini nequibat on^
dcre*10crola maledicendo virgini Df^
|:it*10adasinnoteomnin Dyabolont
cnr te iignaih*3?ec eje confeiuone ptt^
ra illius virginis csllegi.l^oicll z ad-*
dilqnaita canfa vt iic facilius bomies
feducir.qoi Dnm plideranc 9 talia eis
1 060 facratiorib^tempib^ficri pmitm'
tnr non eihment illa tam grauia ci 11^
ent fi ilUs tempib^nequird facere* Be
ioco vero an plus in locis certis fe ep^
ercent.l^icc»dum 9 e)c verbis factifep
maleficarU 5 condat qr fpurciciasiltas
oino in Iseis facris eeerccre no poifdt*
(0aa t re ppendit cificacia angelice co
dodiesb reuerentia illius locLz quod
amplias ed* afferunt fenon^ baberc
pac^nifi tempe oiuinop cu5 ptefentes
fuerint in eccle(Ta*t ideo citius et tardi
us ingredinnt z cgrediuntnnlica alia
pelTima certa cerimonialia babentad
indructonemDemonnobferuare vtvl
delicet tempe eleuatonis in terrd fpuc'
cre*rcucogit3tt5es ncpbandiflTimasp
verba aut (ineverbis^onerevt vtini
effes in tali vel tali Joco^ut (35 in febs
parte tangemr*
Bn viftbiUter/icut cjrpartd
malefice to etiam quo at) cir ^
cumllauteo fe mutuo agitant* ^
^J^illod an viiibilitcr vel innid
3 bilif bmoi ipnrcicias agat mu^
^^...JXtpo Dicendu qnantU3 cpgienti^
n 0 s’cdocnit qp licet fpvifibiUter cp pte
malefice.Demon inenb^opef: ita q?os
*Pars fealda Q.\idUo pjima
tUnccdTartil (nuiUbAircr p2?ptcr fc'
dcrerupaao z c)rpfi'um ci appropinq
rc.Cft quo ad rtrcumftanrce fepi^ipfe
iHaleftcc fupinc ^accl^tc9 agirjfeu (iV
tilo vifc fum z ocniidare fupra vmbiM'
<um.(f tiuicta o<rporir6fie5 ilU^fpurc^
^ <(€ coaptaris mebas libqs z cruribus
* Jfc 3$;ft4nrc9 ocm DUib^ incubis iuuUi/
l)ilitcr ibidem d ad circuitancescoopc
TantibMicet iD nue aaus vapo: nigcr^
. fim^inlonsitudiuebOisfurrns a ma^
Idica in aerem e!euabaf:rcd boc rarlP
limc.^tqua oe ca nouit ille mille arrl
feje vtluuencula» circuflanria vel a lio
' rumboim mentes valeat aurallicerc
’ mjtimutarcoequib^geftisz qualiter
In plerifcp locis tam in oppido rauen^
Ipurg $ eria in Dominio nobilium Dc
tkoppelftain^et certis alijs terris talia
funt pacta in feba pte patebit* ^5 ct b
priaifTc certu eit maritis vifibilif
terdum cerncntib^incubos Dcmones*
qnostnnon Dcmones fed viros puta^
banteum eo? v)corib^talia pagere DU5
arma arriperet z tranffoderc volebant
fubito Demon Difparuit fc inuiiibilem
.fecicndo.vu-tmnlicrib^ manus ctbta
' cbia obifcicntib^: licet interdii leli fuif
fentdpfos rii viros obiurgantes jju nc
oculos baberent aut li a Dcmonib^ ob
feffi fojcrtt Deridebat*.
ie^ non folum oemone^ mcu
bt mnlicree et co:u5fpurad|0
p:ocrcati0 aut cie obftctriab^
oblatae mfeftant* febquafcun
q5 indiffereter ciun maioti vel
mmozivenerea belectatdne*
•■^Jbalitcr vero concludendo D(>
I Udpctcft ipfosDfmones inctt>
JJ-^o 0 nontantD 5 mulicribus qc
: com! ijmt ciciis ptogenitis aut eis ob
. Retricibus oblaris fote infeftos tfed to
10 amam InqusTcuins fanct^rce vir^
§incs illius terre aot oppidiper fpfas
mnlcticasreductrices aut copfatnces
anbdare.i^oc enim cjeperientia rern5
magifti 3 edocuit vbi in oppido ranen
fpnrg certe combuile ante fina|c3 (ert'
tentiam/l^uic limile afferuerur quod
eis ab earum magillrls iniunctum fu^
iITet omuicouara Debere in fubucrlio^
nem fanctaramvirsinum ctviduaru5
labotc.^tDe venerca Delectatione an
maio2 fit vel mino: cu5 incubts Demo^
nibus iit cotpote aiTumpto quam cete
ris paribus cum viris in cotpozc vero
Dicendn. ;^idcmr ^ licet natu ra Us ot
do boc minus ejccufat quin maiotllc
vbi fimile fuo fintili alludit* ramd mil
IcilleartifejevbiDebita aaiua Debitis
paiTiuis: licet non in natura tam^ fnb
qualitatibus in calo2e:vel temperamd
to aliquo coniungit vric^ non mtnotd
cjccitarc videmr patpifcentiam* fcd dc
bisinfeqnemibnslariusquo adeotk
ditionem fertus feminei Declarabit*.
©c modo gcnemliqwo per
raaamcnra ecdefic fua malefit^
da malefice ejcerc^:£t be mo^
do quo vim generatma impe^
direrolent*reucttaalio0 oefe^
ctua fuper qttarcuq 5 creatura0
^emptio cozpcaib^celeftib^*
Capit ulum quinta»
"-jpam aure qualia
2I ter alias creaturas in vtr#c^
et terrefrnges mficiunt»
plura fonrfuper modos agendi aduer
tenda-€tprimo qualiter bomines. dc
mnm qualiter bcftiao* tcrcio qualiter
rerre frnge0*(E)c parte bominis.p2m]S
qualiter vim generatiuas fcu ctia acm
Venereum nc mulier concipere:aut
vir actU 5 ejcercere valeat maleficqs in>
pediunit fecundo qualiter acms iUe
LVI
fmpedimr refpecra vntosmnlicrCs in
terdum ct noa alterius. S^crcio quali^
ter membra virilia aufcrunf quafi om
iiiuo fiuf a cojpozib’ cunlfa* (Buarto
quomodo li aliquid pzeiiiilTo:? coiniii
geret poterma ocmonis inferente pfe
non p malciicam polTct oifcerni» (0ui
io quomodo malefice boinies vtriuf^
icjcus.in beilias ^fiigioft arte traaf"
mutant* ©cjcto quomodo obiletrices
malefice conceptibus in vtero matris
Uiuq‘ils modis intcrimut.-e vbi b non
faciut oemonibuo infantes ofFerur.Ct
nebee quail incredibilia putarentur,
jdeo iu pziraa paztc operis per quclli
onesct argumentopfolutoes funtoe
cifa.^d quas fi opus iit uubHeao:^
Inueihganda vcrifaterecurrere poteft
3 ld pfens tantum odo acta t gefta per
nos reperta.fiuc etiam ab alqs conferi
pta in t)erefiatioc5 tanti aiminis fune
oeducenda vt ptiozes qneilones fi fot
tafiis alicui uimcilcs ad int€lU$endo5
fo2cttt.(E]C bis que in bac fct 5 a pte tra^
4 nnf fidem capiatit ab erroze refiliat.
quo nullam maleficam cITc. aut nullu
maleficia polTc fieri in mundo cfiima'
oit.l^nde primo notandum q? eu fejc
modis bomtnes Icderc poiTuntabfei
modis quibus alias creatnrasledut.
€t vnus fit quo amozc malu5 ingerut
viro alicui ad multere5vd mulieri ad
virum.?lllius quo odium vel inuidia5
in aliquo feminare pzocurant. Cerei’'
Iri bis qui maleficiati oicunf.^e vi ge
oeratina vtivalcantad fcmina5 vel vi
cenerfa femellc ad virum vel ctia alfis
modis abozfnmpzoeurando vc fupra
tactnm!eft.<Bu 3 rms cnm in membro
eliqno bommc5 cgrot3rcfaclnt.(Boi-
ms cnm vita pziuant.^cjcms cn vfn5
rationis auferunt. (Et fateri cum boc
opoztct ^in omni genere rcrumtoem
ptis cozpotibus celellibus veros oefe
ems ct veras infirmitates, licet non n
ras fanirates eje vtrmte naturali infer^
rc poflimtzet boc qc potenti virtute ns
turalietfpirimsliqua corpozalt qua^
ennep eminenf virtute.^ttUa etias in^
firmitas cum altera concozdatzfeu erf^
am oefecms naturalis vbi infirmitas
Dcfif.(deo oinerfis medris vrte^ ad oi^
uerfas infirmitates et oefecms pzocf/*
dunt.l^c quibns aliqua quanmm no>
ceffiras pofiulat in medium pzoduca^
mus pzins tamen ne animus Icaoris
maneat fnfpflas cur fnpza cozpoza cc^
lefiia aliquam immutationem facere
non pofTont. ^icemao triplicem effe
caufam.^zimaquiefuper eas etiam
quo ad locum penalem ejtifiut qui lo^
cus eil aer caliginofus.et boc propter
Ipfozum officium eis oeputatus:vide
fupza in pzima parte traaatus in qne^
itione fecunda oe incubis oemonibus,
fecunda cauraquia cozpoza alefita'
monentur a bonis angelis.vide m ple
rifi^ locis oc motozibus ozbium^ prc'
cipne fancrum Cbomas^in pzima pm'
tc.q.cjc.in quo concozdautpbilofopbl
cum tbcologis.Ccrcia caufa^tprer vnl
uerfale rcgimcnict commune bonum
vniucrficui octraberef in gcncrali.fi
malispmittcrcf fpiritibus in illa cor^
poza celeitia aliqs imrautatones cau^
fare, ^nde t ille imutatones miracu'
lofc faac in vc.ant no.tcfta.a oco p co^
«15 motozes. feu angelosbonos facte
furtt vt in ilatoe folis fub iofnc. detro
gradatonc fub e5ccbie obfcnratoc i n a
rurali in pafTione epi.^n oifiib^aut c)c
pvoft clementis z elcm^tatis fna malefi
Cia oeo pmittente:z p fc abfm maleficj
z cuimaleficis epercerepnt, (Et 6 facto
cjcercere no cefiant vt patebit. ^ct 5 o
notanou ^ in omnibus modis malefi
ciandi. vt plnrimn femp maleficas in/
ra 5 f .Vt inilrumenta fue malicie per fi|
•^arafec^da
cramcnta fcn facramcntaUt cccttc, vd
per quccuq^ Oiu^na: fctt oeo confecra^
ta emeiam vt quando ^ma5^nc5 ccr ea 5
ftb palla altaria ad tempus ponunvT
per crifma facrum filum trabuttvel ep
fluibufcut^ rebue confccrarts* (£t boe
quidem tnpMcl ratione, fient etiam q?
fanalonb’annltempo:lbu 0 : ct ptccP
{ mc circa adueutu oomlnl:^ fefia nata
la fua maleficia cjcercerefolet. *^2l-
tno vt nonfolttbomlncs per talla per
fid(fiant:red etla facrllegl olulna qua
tu In eis cfi comamlnanda.€t ficpluf
tta crmo2i fou offendant
tnas ptoptlad condemnent: et plures
In peta ruere faciant, fecundo Tt
pett0 fic graulter per bomieo offenfus
©emonlmaloteporefiatc In bomlnes
feulendl rcllnquat.^lc etla (gtegod^
plclt q mallo Interdu lu]cta eomm
fiderla:etpctlt 6 ne 9 concedit. Iratufq^
alfie oenegatptoplcius. Cercio vt
fic fub Ipecle bonlo apparentia plurcd
fimpllcld facilius oeclplat quando p
tacta olulnlo rebuo putant aliguld na
minis a oeo obtlnullTe vbl folu malo<^
ra pet^ funt commlfia. 'potefi et addi
quarta ratio fuper facratlom tempora
ct ptlnclplu anm.^as quia fefia plus
frangunt peccatis mottallbus^ mc<'
cbanlcls operibus. lujcta Jlug^ln
t)ccecc5 co:dls.$>uperfiltio autem ct
maleficia uematlmls ferulllb^oper^
bus oemonls efi contra olulni reuer^
tld.ldeo vttlctu efi homines ptofun
dius cadere facit z creato: amplius of
fendif.€t fuperpfinclplu anni olcerc
polTumns, 3 u]cta yfidop ll.vlq. €tbl..
ca.lj.q? ficutlanusa quo lanuarl^m^
fus olctus efi.qul et In ble clrcumclfio
His Incipit Idolu fultoluerfis faclebuf
conficmm.vna tan$ efiet finis anni p
cedentls.ct alia tan$ elTct pundplum
fufurfiet vt Imminentis anni eflfetpto
tcctot etfotmnatas oneminete
Cuiefilopnma
Derenrtam fcd potius ocmouls in Ido
lo faclebantpagarl varias comotones
luicurlofastetllrennuasa localia fibtl
mutuo rradlderut.cboteas varias ou^
jccrunnmcnrcs pjcparaucrut. oe qui-*
bus mentio fit per bcatU 5 ^lugufilud»
ln'multls locis ct fereper rorantrecltl
tur.]c)cvl.q,vatq0.€t licut la^ mali crl>
fiianlbascotruptelas Imitantur, licet
quo ad lafdulam fint tranfiataab ds
ad tempota carnirpnutt quando cum
larulsct Indis et alqs fupcrfildon^*
Plfcurrunt.ltactnuc malefice bis g/
ruafiontbus a oemonlbns in Ipfbtum
complacendam circa p:lndplU 5 anui
quo ad olulnum officium et corm3.vr
fellnm ^ndrec ct fefia natalia Cbrlftl
c]dftuntfaa maleficia €)ccrcau.(Et qnl
dem lam In fpeclaU qualiter per facta
menta pdm 9 .Bemn 5 qualiter per(ii«
crameutalla tafia etercent aliqua no^^
ulter faaatet a nebis per fitqulfiroeni
reperta referamu0..lEt oppldn5 quod
nominare non etpedlnqnlaordo cba
ritatls et ratlols Imperat et fuadctivbl
malefica cotpns comlnlcu fiimpfit et
Decllnansfubltovtoetcfiabllls mod*
efimnllemmpeplum?o:l adblbuittl
pannlcul» Domlnlcn co:pns ejetrab^
do,lnnolnlt.et in olld in qua bufo erat
fic a DTabolo Infotmata ptoiedt tfub
terra;infiabulnmp:ope botreum tO'
mus lue occultault cu5 alfis plurimis
rebus sdmncds ep quibus Tua 'malefi
da cjccrcerc babulfrct.^cdafflfiente
blulua pietate tanm facinus betectum
ad lucem perncnlt.i^am fequenrt olc
mercennario quodam cauTaftti labo/
rlsptopefiabulfi Iterfadente vocem
quafi culufdam Infantis {dnlands an^
dlutt.etquanio pjoplus accdfit vf«
bn ad panlmeutu fub 4 olla abfcodlta
cratpculTlt tanto clnri^audinitteteftt'
mas Infanti aliqui a muliere Ibrumu
latu rcultecu fcu ^fidente accclfitta m
jCapitulurextu LVII
gcllam ftia clKmatfoitc a paridda per
petratam narrauir:qtt( cito mifliafcr/
uitonbue ita cfTc vt ille narrauerat rc ^
perm eftiejtbumare aut puerum [nole
baiu: ^ potius vt cuftodes a remotis
pofitC ftqua mulier accederetfauo ffi
conltUo atteudere baberet. ^ec enim
oominicu cozpus ibi Qbfcondittt5 elTc
iiouerant:vn z contigit tt eadem ma^
Icfica locii accederet z fub pallio alqs
occulte cernentibus ollam abfeondit»
■^nde capta z queftionibus expofita
facinus octcicit afferens oominicu co:
pus cum bufone in olla fuiffe abfeon
ditum ep bis pulueribus fua ad libitu
nocumenta hominibus feu ali|s crea^
turis inferre poffct.Jnfuper aduerten
dum ($ banc obferuant malefice com-
municantes confuctudinc5 vt fi abfc^
nota efficere valeant oominicum co:^
pus fub lingua z non fup:a recipiant
rationib’ bis vt eftimaripoteff vt ab ^
negationis fidei remediu nun$ perci
pere velint nec per confeffionem net^
per facramenti eucbariftie perceptio /
nem.^ecudo vt eo facilius ejeote oo^
minicum cozpus accipiaf ^C3ru5vt
Dictum eft vfibus applicandu 5 in ma^
(o:cm creatotis offenf35.(0.uare z om
niu ecclefie rectotibus z populum co-^
municantib’ femper iniungitur fum^
mam adbibere Diligentiam vt pluri -
mum aperto oie z lingua bene ejeten ^
fa cum amotione pepli mulieres com
municct.Ct quanto maioi adbibetur
oiligenna tanto plures malcficep but
modum notantur. I^e alqs rebus fa ^
cramentalibus innumeras eicercft fu
perftitiones.lnterdum imagines ce^
reas quandoc^ res aromaticaf fub pal
Ia altaris vt fup:a tactum ell ponftes
z fub limine oomus occultantibus vt
per tranfitum ille pio quo pofitum eff
maleficiamr.lnnumera poffent oedu
aiib.ecmuniin per maioia inalciicia
appiobantur*
©e modo quo vim geucr^
rtuam impedire foleut»
Capitulfi.^vf^
i modo autem
M 0 Fquo vim generatiuam impe
X ^ dire folent tam in bomimb’
$in (umentis etiam in vtroc^ fetu*
^oteftlectoi eitbis quefupia tacta
funt in queffiotw ?En oemones g ipas
maleficas manes bominu ad amoie5
vel odium immutare valeant.^bi p^
folunqnes argumentoiu5 fpecialis fit
Declaratio Dc modo quo vim generati
nam impedire valeant Deo permittens
te.l0bt tamen notandum tale impe
dimentumabintrinfecoxab ejetrinfes
co pi3cticatur*'|ntrinfecc autem fit ab
cis Dupliciter. ^limo vbirigoie5 mc
bii pio fructificatione accomoda Dire^
cte repamunt. j^cc boc videatur im <
poffibilecum-t motum alias natura-*
lem in aliquo membio impedirepof/
lunt.^caindovbi miffioiiemfptritit
um ad mebia in quibus eft virmsmo
tiua piobibentciuafi iiuercludendo.vl
as feminis nead vafa gaierotionis dc
fcendat vd ne cjcddatur vel emittatur
Cjctrinfeccpiocuraminterdum g ima
gines vel eje berbarum comefliouib^
jnterdum per alias res e)cterioics pii
ta e)egallo:iitefticulis vcl cicberbaru 5
comeftionibus.l^on meredendueft
($ -btute illaru rerunxvir impotes rei
datur ^occulta virtuteDcmonumiliu
dentembmoi maleficas perbuiufmo
di vim generatiua ne videlicet vir coi-
reaut mulier cocipere valeat malefici-
are poffunt.€t buius ratio eff q> pl’ p
mittit De^fUQ bucactu gquepumunt
petm Diffudif fuper alios aaus bua
nostfic z fug ferpentes 4 magis inca-
tatiou:buf oeraiimixt aliaaniniil^
10n t pliir(c9 a nobia z ab alfla
(ItoiCbua repertum cll <$ per rcrpcics
am per cutem ftrpeuria bmoi impedi
mcuta tmulcrunr*^ quidam capma
maleficus falTue fuerat q» multis Suis
fterilitatem tam in bolbus^ iu ium^
tiequandSoomu inbabitanribue per
maleficii iumlilTct. ^ider iufupcr vbi
fupta refert quendam maleficii uomic
^Stadliu iu oiocefi laufaucufi captu
dtfalTus fuerat qpiu certa t>omo vbi
vir z veo: fimul permauebaut per fua
maleficia fucceffiue iu vtcro vjcozis vi'
ri feptem infantes occidiflTe. Jta vt fem
ptr abozru 5 fecerat femina annis mul'
tis. Sife fecerat in eadem oomo om'
nibus pecoribus z iumentis fetofis 4^
rum nullum viuu pami 5 edidit in eif'
dem annis.iEt cum maleficus quefiio
nareT qualiter talia ^xurafTettaut quo
reus elfe polTet:facinus aperuit oic^
Subter limen bofiit oomus ferpente
pofui qui fiamouebitur feciiditas in'
pabitantibus refhmetur:^ fient pzedi
|cit ita euenit. i^am licet ferpensnon
iuCifet inuentus quia in pulueres reda
cms terra tamen omnino afpoztabat *
<£t eode 5 anno v)co:i z omnibus iumS
ris feciiditas reilimta fuit;^liud oeni
c^factum iu Ixicbfbofen paucis z vijc
quamo: annis elapfis contigit: famo'
ItfTimaquedasmaleficaerat vtpote 4
Colo tactu z omni boza maleficiare et
dbofiu procurare feiebat. Jn quo 0 U 5
vrorcuiufdam potentis impregnata
eifet z ob fui cuilodiam quandam ob'
Hetricem ad fe rcceptfiet: anifatac^ ab
eadem obllatricc fuiflet nceaftruy cjci'
rct:i^pzccipuc a colloquio e couuer
Catione illius malefice fupzadicte fe ca
oeret^l^ofl aliqs feptimanas imemo:
illius auifsmenti cailru eries quafda
mulieres cogregatas iu quoda conui'
uio vifitadi gra accelTitivbt cu paulU'
lumrcTediiTet malefica fuperueuit et
(2UJellio prima
ibam oftam quafi falutationis gratia
luper ventri ambabus manibus tett'
gittt fubito puerufe oolorofc moueii'
tem pcffeuit.l0ri territa vbi ad ^ria
rediit z rem gella obftctrici narraflet •
Beu iiiquicusjiam pueru perdidiftis
e)cclamauit:e vr pdi)cit iu partu conti'
gic.^a ucc aborfum mtegru § paula ^
tim frulla iam capitio iamqj pedum z
manuu peperit. jiBagna vtiqj eje t>iu 4
na pmifiionecafligatio in penam eius
videlicet mariti qui tales maleficas pu
nire t iuiurias creatoris vlcifci oebci^.
Tuit z in oppido merfpurg pfiauticti
fis ciocefis quidam iuuenis intantU5
maleficamsqpnullu actum carnalem
CU5 aliqua bempta vna cjccrcerc potC'
rat. ]fBulttsctia5 audientibus retulit
q^fepifl'imet)n5earot>ecliuare e alias
terras inhabitare z fugam capere vo/
lebat» ?ldbuc interdum nocturno tp'c
affiirgS z fclline curfu vclocifiimo: 185
per terra il per aerem quafi volado re
dire folebat»
©e modo quo mcmbta xiri
lu auferre folent.
Opitulum. vi|'.
: /'li^d-rbocq^me
’ /A f V virilia auferre lolent: no
quidc 5 in rerum veritate cor^
: ^ora bumana illis fpoliando:^prcfli^
giofa arte occultando vt fupra in que^
Ilione Defuper tacta Declaratu ell alif
gella in mcdia5^ducamu3.1n oppi'
do nam reuenfpurg iuuenis quida iU'
uencuieadbefitqna relinquere vol^s
memb;r virile pdidit pfligiofa vticp ar
tc vt uibil videre aut tangere 6tcr pia'
nu corpus poflrct.?fu)cius inde cellare
quodda adfit vt vinu emeret z panlU'
lu refid^s mulieri cui alteri fupuenien
tc caufam trtfiicic fuc apiendo fingula
enarrattitrt ita effe corpe oem^firaba
jCaprmfcptimu LvlII
^tdota flla fln ne aUquI fuirpecta3
bcret inciniuir» (£t (Ile vilc^ tale (pa5 pe
nominando z re ^efta narrando man(
fcllault.Ct illa,€(:pedir vt per vlolcn^
rtam aliqna vb( bcncuorenna tibi non
fiiffragamr p aegrenda fanltarc Ipam
indncao/i^lr luuenis in crcpnfculo no
al6 via qua ptranflre malefica folebat
obreruaulc z l^am rcpcrleno 0U5^fa
nltare cotplo fibi reddeda foppllcarct
t lita fe lnno]cla necqulc^ fclrealfcrc
rcti^m Inuad^do mannterslu quod
dam ad collu fomter c 5 p:lmcndo llri
pt olccne.^ifi mlbiranltatcrcftltucT
oe manlbuo melo plblo. Illa quia
damare non poterat ct lam faclco m'
mefacta nlgrcfccbat. ^inc ln4t me U'
beram e te fanabo* (£t luuenlo PU5 no
dum fen flrlcmra lajcalTet malefica ma
rmlpm mter fernota fen cojcao tetigit
Piceno: la5babeo qb bcflderao. (Etln
aenis vtpollmodu referebat notabili
ter perfenferatante^ vlfu aut tactnfc
l^m certlficalTet membm fibl e)e tactu
Putajcat malefice fullTe reftltutnm.^l
mllCtl^cncrand’ qulda pater bonefia
te vite z fcientla p jcclamo in otdlne z
conucnen Splrcnfi referre foler.tBua
da Indt ole ou confefiionn audl^trln
ftarc. ^uucnlo accelRt -e lirf ver
ba cofclTionlo m emb;: vlrlk lamenta^
biUtcr fe pdidllTe alTerim - Wmmirana
ego pater z verbis fuls^lllteF crede ^
re nolens eo q'leulsco:de4factk cre
dtr a faplente ludlcaf * €]tclenfla oldi^
clpvirumnlbll cernendo ou luucms
locu velles Detegendo ocmonftraffet:
vn m me fanocp cofillo vfus 5ln nc a«
qua baberer rufpecra 4 cl.talc malefici
rnn Imuinrec indfiuut tunenls vna j fc
baberc fafpecta § abfente z l vuotma^
da relidente afTerult.dTuc ego bec tlbl
Inlugo qntotlus ipam accedas t ^mlf
fionibus ac bladlo ^bbls p poffc Ipam
cmollfre llndeas:qb z fec* 0 ^ p’ pau
cos oles renerfos efl gPas mlbi referef
fefann zcucta recuperaffealferult: cc
fle tbls credidi ejcjjlentla tn viTus ccr^
tificat’ Oenuo.^ut tn z blc aliqna no>
tlda ad Intelllgendtt clari ’4 Tupta oe
cade materia tacta funt. ^tio nullo
modo credendu efl talla mebta eoellf
am fcgrcgarla cojplb^: ^arteplUglO"
fa p oemonc vt nec vfdcri aut tangi va
leam occultari* (£t b auctate aratione
licct fupta tactu5 fit vbl '^le)candcr oc
ales parte fecunda olclt * l^jertiglum
«pptlefumptuedtlla lllulto ocmonts
que non babeteaufam eje parte muta
nonis rcl:§folnmodo cjc parte cogm>
fccntls qui Deluditur: fiue qmu ad In^
tcrlotes lenfus (tue quentu ad ejcterlo
re 6 *SHper bec tamen verba notanda
q blc Illuduntur fenfus ouo ejcterlojef
fclllcct viTus z tacms z non lnterlo:esi
vt funt renfus coiimnls fantafia Ima^
gluatlua e.ctlmatlua z mcmoua* llcer
fancrus Cbomas tamumodo ponat
quatnot vt fup:a tactum ell*€o gp faa
fafiam z Imaglnatlnam ponit vnam z
bene: pauca enim olfcremla cll inter
Imaginarie fantlfart» Cbomas In p:l'
mapte,q*r)c)cl)c * Ct bq fenfus imutanC
eno e)cferiozeofolU5 qn nlbil occultaf
velmanifellaf vcl vigilando vf oozml
cndo* 10 lgllando vt oum res aliter vf
det $ In fe fit: vt cu quis videt aliqucf
equucuma(re[rozeoeuozante5:aut ui
belUamcflebomincm tranflbzmatu^
autfelpmbelllaelTeecum befiqs oe^
berc Incedere cdimzntcituc eib fcnfua
cjcterio:es oetudunf z occupa nf per
terlozesrqula virtute oemoml fpeclest
renriblles onoum referuare In tbefau-
ro fpeclc? fcnfiblllum vt efl memozla
non Hia intellcalua In q fpes intelligi
biles pferuanf memoila 4 ell confer
uatrl]cfperum fenribllm 4 ctta e(li po^
(lerloit parte capitis edncunf tmre oe
nionu oco interdii pmlttetc ad fenfus
b it
‘^arsfectmda
c6mimcm (maginariua. €t tam fo:t(f
(mpttmunf q ftcut nccelTc babct f ma^
gmarc cquu vel beftla per impetuofu
aau5 qwo oemon educit oc memotia
fpcciem equi vel beftienta necelTe ba^
bct eflimarefe videre per oculoe e^tc/
riotes tantum talem beftiam que iurc
ab c)ctra non eft beftia ^ per impetuo^
fam oemonis opationem mediantib^
lilia fpcbue ftc videtur* 0 cc miru xi'
dcatur q oemonee polTunt: cum -t na
tura boc facere poteft etia oefectuofa
vt patet in frenetici0:melacolici0 :ma
niaci0 z ebtqa aliquibue qw' non poP
funt oifccrnere. €t frenetici putant fc
mira vidilTe z videre beftiao z alia bo;
renda cum tamen nibil fit in rerus ve/
fimc*10ide fup:a i quellione ?tn ma
leficementeobominuad amotemvel
odtU5 poffunt immutare vbi plura no
iantur*(£ft oemum z ratio in fc clara ♦
cum oemon babeat quanda po
tefratem fuper quafdam rea inferiotef
cjccipicndo tantumodo anima5« Ideo
potefr't efrea ifiaa rea aliquaa immn
tationea facere quado oc’finit vt rea
appareant aliter ^ fint4(Et boc vt oi)ci
aut turbando aut illudendo o:(;anum
vifua vt rea clara videatur nubilofa:!!
cut etiam poft fletum ^ter bumotea
collectoa lumen aliter apparet $ ante
l^el operando In ima^inatiuam po ^
tentiam p tranfmutationem rpecieru5
fenfibilium vtoictU5 cfl:vel bumotea
varioamouendo vtappareant ignea
vel aquea que funt terreflria vel ficca
vt quidam faciunt q omnee in babita
tione aliqua babent fc veflimetia ejcu^
trez oenudareputateafein aquiana
tarc, l^lteriua autem fuper modu pte
fatum fi queritor ?£n bmufmndi illu^
fioncainditTeremer bonia -tmalieac
cidere pofTutficutvt flifcrtos patebit
cotpalea alieifirmitateaetiaingra eje
iflentib ua inferri a maleficia pefiunt t
.^uefliopnina
^uper quo inberido vcrbiacaffianf
caiTia.ij.abbatia fireni* i^icendu c(tq
no*')0nde oca ifii qui fic illudunf piu
munf in peccatia mottalib’ effe: oicit
em.€)c verbia antbonij patet oemonc
nullatenuapoffc mentem cuiuf^vel
cotpua inuadere nec babere facultati
in cuiunibetanima3 penitua irruendi
nifi ea ptimo oeflitueritoibue cogita^
tionibua fanctia ac fpirituali contem ^
piatione vacua nudamcB reddiderit •
Cocotdatcueoquod pbilofopbia pti
mooeconfolatioead |g)oettutangit.
Calia tibi contuleramua arma que ni
fi po: abieciflea inuicta te firmitate tu
ercntur.^n CalTianua ibide refert oc
ouobua maleficia pagania qui oiflferc
tea in malicia fucceffiuc per fua malc^
fida oemonee miferunt ad cella beati.
SUntonq vt CU5 tentationibua cjcindc
fugarent odio viri fancti infecti: eo q
multitudo populi ad eu quotidie cou
flncbat,(0ui oemonee licet amariflTi ^
mia cogitationufiimulia i^ntonium
pulfarunt*lllo0 tn femper repulit fi ^
gno crucia fronti z pecto:! imp:clTo z
o:ation incubationibuainfifiendo.
Ita eicere polTumua q omnea qui fic •
a oemonibua ludificantur abfq^ alfia i
firmitattbue co:po:alibua:vCfc^ oiuia
gratia inhabitante carent * 10n z illud
dTbobie. vi* (0oi libidini oeferoiunt i
eo oiabolua accipit potefiate.Concoi
dat z illud qb fup:a circa pma partem
tractat’in qucftione*?f n malefice ope
ranf circa boiea in befiialea fotmaa il
loa tranfmutando tactu elltvbiiuucu
cula conuerfa fuit in equa fua eflima/
tione z omniu eam 3fpicientiu3 oem
to fancto >Bacbario cui’fenfu0Oia
olua illudere no poterat: ad que3 ou
cta ^fanitate cu ii vera muliere z nou
cquaafpicerettz econuerfo oea ali} ac
clamaret-q^ equa eia videref*,lpc fan<- >
(tp fu(@ c;bmb’ ea z alioa a'tali illu
jCapitulufeptimii LIX
(Tone Ubcrauit alTerco boc ei accidilTc.
qi Diurnis iio vacalTct nec facramenta
vt Decebat fc 5 coiifeiTioiiis z euebari ^
ftic vt Dcccbat frequentafTet. 10h iuue^
nis qui C35 Dc mrpimdme folUcitauC'
rat licet renuiflTet e)c boucftate tn iude’
maleficus quej iimenis ea De caufa
iunccula maleficiaret acceiTerat virm
te Dcmouis ea in equa couerterat^^u
marie cocludanms q m bonis fo:m"
ne fi^ fuut res eicter/ozes vt bona tepo
i:3lia:fama z fanitas cotpis: licet boni
p ocmoncstfua membza ledi poflTmt
in eo? meritu z ^bationcificut De bc^
ato Job patuit q iu talibus per ocmo
nem leTus fuit»Cameu eis luuitis fic
iunuUu peccatum per maleficia trabi
poflunt aut violentari: licet ab intra z
in carne ab eptra valeat tentari^^ta eti
am nec bmoi illufiones fataflicas acti
ne z paiTiuc iitferre pofiUn t> i^ctiue vt
co? fenfusbaber^t Demones illudere
(icut alio? in cbaritate non eicifientiu.
l^alTiae vt eis eo? raembta pfiigiofa
illufione baberent anferre/j^cc enim
ouo beato lob nun^ Diabolus infer--
repotuifTet pfertim paifiuu nocomen
tum fup actit venereu qui tante contio
nentiecrat vt Dicere poflet^ "pepigi fc
dus cu 0 cutis meis ne quidem cogita
rem dc virgine* fo:tio:i De muliere
0 liena:cu 5 tamen fuper peccatotes dc
mon magna nofcif e? verbis euange ^
Ili Auce*i:iXum fonis armatus eufto
dit atriu fuu in pace funt omnia q pof
fidet baberc potentia*^eru 5 e?bis fi
quis quereret circa illufionef membti
virilis q licet illi illufione non poflet
Demon eicillenri ingratia inferre palti
ne an nepolfetacriuc vt fcj ejcns i gra
(lludercE in fuo vifu q: viderer mebni
iinne]eu:cutfi ille qui fibiefiimarctab
latu no videret anncicunecctia alq cir
curtantes qd fi coccdif videf efle ;xra;
(dicta^pocert Dici q qz non tama- vis>
ejeirtit i Damno actiuo fiem paiTiuorc*
piendo actiuu non qui actiueintulit^
qui Damnu ab e)ctra videt vt Defc pt 5 *.
Jdeo ejens in gratia licet polTet videro
Damnu 5 altcrius;z in illo Demon fen^
fuo Cius flluderet.^o tfi portet fibiipi
tale Dinum inferre palfiuc vt rc 5 fuo
membto puaretur cu libidini non dc^
feruit ficutper oppofitu vt angeP dP
)cit Cbobie, (0ui libidini vac5t oemo’
niu accipit potertat^* (Buid Dcni(^ fc^
tiendum fup eas maleficas qui bmoi
membta iu copiofo imerdus numero
vtvigiutivel triginta m^za iufimul
ad nidu aUiu vel ad aliqd ferineu iclu
dunt vbi z qfiad viuentia membza fc
mouent vel auena vel pabulum cufu^
meuda ^ut a multis vifa fuut z com^
munis fama refert.^iccndn q Diabo>
lica!opatione z illufione cncta ercrcefi
tonficein fenfus videntin illuduntur
modis fupta tactis. Retulit em quida
(? dum mcmbzu pdidirtet z quandam
malefica caufe recuperande fanitatis
accelTiiret.jfila vt quenda 3rbo2c;afc^-
deret infirmo iniuneit t vtDc nido in
quo plurima erant membra fi qd veL
Ict accipere poflet indulfir.Ct cum ille
magnus qnoddas accipere attentarter
non ait malefica illucT accipias z qui»,
vni ejepfebanisattincra fnbiueit:bcc
omnia vti(p prtiglofa illufionefieri a'
Demonibus modis fopia tactis orga-'
num vifus per tranfmutationefpecic
rum fenITbiliu in imaginatiuampot^
fiam rurbandb.Pec em opoJteraffero
re ^ Demones fint in aifnmptf fie m^-'
bzis ortendentes quemadmodum fo ^
lentin artumptis cojpozibns c? acre
maleficis z interdu bominibus appa >
rere z cum cis conuerfarL Ixatio e: qr
faciliozi modo videlicet per motu in
teriozem locale fpecieru fenfibiliuse?:
cofernatona feu memoratiuia potetisu
adimaginatiuailta facere potrttnr*(fr
fip m
T^arsfcba
ii quts ofcere vellet <3* etiam fimlli mo
do facere poflent vM m alTumptlo co:
ponb^alTcranf maleficio autalijobo
nnnibuo conuerfarl vt videlicet taleo
apparitiones faceretptranfmutat6c5
fpcmmfetifibiliain imaginatiiia3po
tentiam vt boleo oum putarent oemo
Dcs in alTumptis co:pibu0 e(Te ptefeti/
tcsrtuc non effent nifi tales fpcru5 feti
fibiliu in interiotibus potentiis tmu ^
rationco*Biccndum q fi nil altius oe
inon oftenderc vclletmifi tantumoda
bumaite effigie pfentation^itunc vti<^
opusnoneffeteiinaffumpto co:po?c
apparere cum fufficienter perpfatant
traiifmutatioitembocefficere poffet.
^cautqtaltiotababet ejcercerepu
ra lo(mi'couerci 1 ali{s fpurcitiis inteti
dere. jdeo z ipm pfentem effe opottet
ab e]etra vifui realiter iti affumpto coi
potefe obiiciendo qt virtus angeliib
cft vbi opaf fm oocto:es»‘ln quellio
ne vero qua querif* (0uid fi oemon p
fe abfc^ malefica memb:p virile alicui
auferret, ?tn aliqua fit Differctia inter
vna ablatione5 z alteram. I0ici poteft
vitra illa que tangunf in ^ma pte tra ^
ctatus in quefiione ?Sn malefice mi'
b:a virilia poffint aufferreqi’ vbi oem 5
per fe memb^ auferret:tuc vere z reali
ter auferrettz vere z realff reilitueret
quandocu^ redimere babcret.‘Jn fe^
eundo ficut non abfi^lefione ita noti
abfi^ ooloze auferrer.Ccrclo q nun^
nifi coacms per bohu angelum boc fa
ceret eo q materiam fui lucri amputa
rebaberettnouitem plura maleficia
fuper illum actu ejcercere $ fup alios
humanos actus: fic etia t>eus plus p^
mittit illu actu maleficiare $ atios bu
manos actus vt fupza tactum cft :que
lingula locum non bab ent vbij? male
ficas Deo permittente operaf. (Et fi Du
bitatur an oemon plus affectat bomi^
nestaeamrasper feipm Icdere^p
(Huefiioptima
maleficas, ^ici poteft q> nulla cft co'
paratio.'Jn infinitu cmplus affectat p
malacas ledere.dTuquia maiotem
infert oco contumelia creatura fibi d<
catam vfurpando.^cbo qi cum oeua
amplius offendif tamplius fibi nocen
di bominibus potcftas permittif .Ccr
Cio ipter fui luerfi quod in perditis ^
nem ftamit animarum •
iBe modo quo malefice ^0
mineo in beilialeo foimao tmf
foimanr.
Capitulum* vu)»
'detbocqtnia
lefice bomines in beftiales
, ):ma6 virrate oemonu quia
raliaptincip aliter opaf tranffotmant.
Tlicet in p:ima parte operis queftioc
^n -alia malefice valeant efficere fatj
fit Dccraram: quia tamen aliquibus il
Ia queftto fub fnis argumentis z folu
tionibusnimis poffet effe obfcnra p'
ferri cu acta z gefta fuper bcc no fiit oe
ducta.^Bodns etia quo feipas fic trSf
f^otmatnoit eft cjcpteffus. j(dco ^fens
addenda eft Declaratio p folutoesplu
nmo?: Dubio:p.(Et ptimo q canon ille
)C)cvi.q.v.cpi.non cft fic nude intelligfi
dus circa banc materia ^ut plures eti
am Docn § vtinam bene oocti oecipiu
m:z 4 publice (n eo^fermonibus aP
ferere non verent bmoi tranfmntatio
nes pzeftigiofasinnllo modo etia vir^
tute Demonu5 poffe fieri. (Et boc vtiep
in magnum fidei DctrimentU5 vt fepe
tactum cft z maleficarum confottatio
nem que z multum oe talibus co£;au^
dent fcrmonibus.(rontingit autc boc
buiufmodi ptedicatotibus co q in coi
tice ^nsn in medulU Terbomm cana
Xaprmfeptimu LX
nfo labojant vt fiipza tactum cft.Cnm
cnim olcu,(0uirqul9 credit pofTe fieri
«Uqua3 creaturam aut in melius aut
luDeterius tranfmutariaut rrauffoz'
mari in altam fpeciem vel in aliam li'
tnilitud mem nili' ab ipfo creatote qui
omnia fecit ptoculdubio infidelis ell*
^ic pius lecto: attendat ad duo p:iii
cipali 3 .*^:imo fuper verbu fieri ♦
eundo fuper verba in alta fiTitudinem
puerti.^up p:imu fit rcfolumscy fie¬
ri capif Dupliciter; videlicet jp creari z
fi n aturali ^ductoe alicuius rei.*P:i
mo modo foli Deo conuenit vt notum
elt qui fua infinita potentia aliquid cic
nibilo creare potefi.^cPo modo Diili
imtndumcftoe creaturis «(^uia aut
fut creature pfccte vt bomo afinus tc,
?iut funt imperfecte vt ferpentef ranc
mures tc.que ideo Dicunf impetfecta
quia e)c putrefactione generari etiam
poifunt.dicet em fem per De ptimis lo-
quif canon:non Defecundis:quod po
teli parere eo 'libertus in libto Dc
animalibus vbi querit Wn Demones
poiTmt facere vera animalia, (f t refpo
dit q> fic.^ boc quo ad imperfecta ani^
malia. (f tia cu ea Differentia q^non in
inflanti fif Deus operaf fed motu quo
da licet fubito:ficut patet De malencio
^po.vii.ft placet vide aliqua que i no¬
tata queflione tangunf circa pumam
partem opcris:t in folutione p:imi ar
gumenti.^uper febm vbitangiturV
non poffunt aliqui creatura tranfmu
tare.^icas q? eil Dupleictranfinutatio
^ubflantialie« accidentalis.Ctbec
accidentalis iteru Duple!c:quia vel per
fo:ma5 naturalem t inberentem rei ^
videf vel per fo:mi non inberente rei
que videtur: ^ inberentem otganis et
potentijs ipfius videntis ♦ i0e p:im(s
loquif canon z ptecipue De fotmali fen
quidditatiua trifmutatione^ut vna
iubilaiiria in aliam tranfnjntamr cu ^
iufmodi folus oens qui talium quid ^
ditatum creato: cjciflitfacere potefl:lo
quimr cti35 1 De fecunda licet illa5 De^
mon efficere poffit in quantum per in
firmitates Diuina permiffione immif-
fas aliqua fo:ma accidentalis co:po:i
inducimr:vt vbi lep:ofa facies appare
ret vel buius fimile: fed quia p:op:ic
oe bis non loquiturtfed De ptefligiofa
apparirionerrm quam videntur res
trafmutari fn alias fimilitndines.
cimus (f bas trafmutationes allegat
ca.ejccluderenon potc(l:quod aucto:fi
tatc:ratfone:^ ejeperfentiainfimui e]c
bis que fuper certa ejcperimenta que
?Euguitinua li.)cviii.c3.]cvti. De ciuita*
Dei refert Deducuntur: etp varfas que
Iliones illa etiam Declarando:nam in
ter alias ptefhgiofas tranffo:man6e3
refert q famofiffima maga arces mu^
tauerit focios vUjcis in beflias. €t q?
dam (labularie mulieres conuertiffet
Iwfpites fuos in iumenra onera po:t|
cia«liefert etiam focios Diomedis irt
anc6conuerfos;etq>pollea longo te-
po:e circa templum Diomedis volaf-
fcnr.iEtquod p:cilantiusnarraffetDc
patre fuo veraciter: q>ipfe pater Di)cif-
fetfe caballum fiiiffe et annona3 tum
alijs animalibus baiulaffe.lBe p 7 imo
nanc^ q^ foeti* vlijcis fuiffentin beflias
mutati:ibi vritp fola apparentia fuit z
oculo:um Deceptio ita ^ fo:ma illa bc
(lialiseductafuitDe coferuatotio fen
memotia fpecieru5 ad ibam vim ima-
ginetiuam: vnde et vino imaginaria
caufabatur et confequenter er fo:ti fm
pteffione in potentias alias et o:gana
videns eflimabat fe beflfa3 videre:mo
do quo fiepta in p:ecedeti capimlo ta¬
ctum efl:fed quomodo ifla fieri poffut
virmteDemonisfinelcfione infra pa¬
tebit ♦ j^e fecudo vero vbi bofpitcs in
fumenta onera pottantia a flabularfis
eSuertebanf z fili boc pflatq paicr
b ilii
*^3rsrecimc(a
ft equa fUiIT c a bladu po:taflrc narraf
^orandu ibC tree fucrut occcptoea
‘|^^:(Ttia.^ iUi boies^fKgiofa arte vi'
oebanf conucrH (n lumciua.^ conuer
iio facta fuit mo fupia tacto. Sccuda
lUa oncravbi cjcccdcbantvifcs po:^
tantiu ocmonee inuifibiUtcr illa attu
leruut.Ccrcia ($ UU' 4 aliis videbatur
rranfmutati in fpcs.rtbi i^ia etia vidc
bantur fc (n beflias couucrfoa.fic
buebodonofo: contigit, vbi fepte tpa
^ fup cii fucrut imutata.vt fenu qfi boa
comcderet.j^e illo aut q focii oiome^
Dia fuiffent in auce couerii:-: circa tc^
pluvolalTc.Bicendu Q’ille Diomedie
qj in cjccrcim grcco:p circa oblTdionc5
ciuitatia troyc lijcrat.vbi ad 4pu3 rc^
DircvolebatimaricufocMe fBmerfua
ifuit.Jdeo cu c% fuggcllione cuiufdaj
idoli templu fibi quafi inter ocoe aU'
numcrafelTct coftructu fuerat, oemo
nea irtconfirmat65 crroiia longo tem^
pote tan^ auea loco eo:^volabat.qua
ret aliud genua fupilitionia apdictia
f Ifigqa ibi fuit.q: videlicet non per rc
Ductione fp^ fenfibiliuad vim ima^
ginatiua.^ in alTumptiacotpib^tan^
aueavolantea feociAia arpicientiu im
gerebant.i^fi qucrif.i^n c-tia ptedi^
cto mo p reductione rpc;r fenfibilium
afpicientca illudere potuilTentvt oc'
itionea no in aflumptia cotpib^cjc ae¬
re tan^volantee auea fe ingeffilTcnt.
j^icendum q fic.j^am et opinio 4m^
Dam fuit vt recitat fetue tbomaa in.ij.
fniar.oi.viii.ar.Q, q angeli quicuncp
liueboni ituemalinun$ affumerent
cotpa.fed q oia 4 De eo:;^ apparitoib’
leguntur in feripturia facta fuerint in
^ftigija.vel fm viiione imaginariam
jn quibuaverbia notaf a Doctoie fan
cto Diiferciitia inter pftigiu z imagina
riaviilon^.(0nia plligiu potefl: babe-
re rem ab e)ctra cotpaliviiui fc ebijeie-
tcmrAicet alitcrrideatur $ fittlmagi
0.tteftiop:ima
naria ailt viiTo non boc neceffario re4
rit.vtvidelicctrcsab e)ctra obt|ciatur.
fcd potcll fieri abftp illa cjcrerioti obic
ctione tantummo per illaa interiotea
fpea fenfibileavbi ad vim imaginati^
uareducuntur.l0nillo9 opinionem
fcquedo focq Diomedia no fuerunt rc
ptefentati p oemonea in alTumpt^ cot
potibua<t fimilitudinibua auiu.§ tan
tummodo fantallicaz imaginaria vili
one.per illa:pvic5 fp^ fcnfibiliu redn
ctione tc.vt fupta.^ed q: Doctot fan^
eme opinione illavt errotet no vt opi
nionem fimplicereptobat.licetno vt
berefim fottevtpiccreditur.cum etia
talea apparitonea imaginarie infdus
z a boniaz a malis angelia fuerit abP
mcotpibusalTumptis vlltate. Hbo vt
ibidem Dicit cu feti coiter Dicunt ange
ioe etia cotpalivifione apparui lTc.'i ta
lis apparitio fit in aflumptia cotpibuf
Icjctus etia fcripmre facre fuper tfes
cotpalea apparitiones plus cdcotdat
q fuper imaginarias aut pteiligiofas
3 ldeoe)cbiaadp:efcn 6 Dicere polTu^
mus etiam fuper quafcunii^vifioiiea
confimiles illisDefoci|s Diomedis.^
licet illi foeti imaginariavifione videit
tium potuiflTent opere Dcmonumvidc
rimodo quo Dicmm ell.tamen potiuf
ptefumitur q per Demonee in aiTum^
ptis coipoiibua e)c elemento aeria ta^
q aueavolatea fuerint vifi.aut q alie
auea naturales a Demonibua agitate
illos reptefentauerint.
©.ualitcr Demonef mtm coi
poza-i capita ejrtftut fme lefioe
quando pieUigiofaf operatur
traufmutationee. Capi.ijc*
/ 'V^odfl vlterins
mupermodu5picfiigiofetraP
^ mutationis queritur. ?ln in^
tra cotpoia % capita tunc ejcP
x:3pimUimnonu
(lant*(Et an fl tales (Tnt tam^ obfclTi a
Dcmonibas cllimandl ♦ z qualiter fic
ri poflit vt abfcp lefionc potentiarum
« virium interio:^: polTint fp^s ab vna
potentia interioii ad aliam ocduc^» et
vtru tale opus oebeat cenferi miracu^
lofum factu aut nd«^dp2imu opo2t5
oillingucrc oe pteftigiofa illufione.co
Q»vt oiau cft^^llla illufio fit interdum
fuper fenfus e]cterio:e0.rnterdu fuper
fnteriotcsvfcp ad fenfum c)cterio2em»
“Ptima ergo licet poiTit fieri abfcB b
^ oemones intrent potentias cjcterio
res illas occupando^ tm e)cterius oc
ludendo.vt vbi coipus aliqb occulta-
revellet per interpofition^ alicui^ alte
rius coipis vel alio quocuncp modo,
^tfutvbipfe coipus alfumerett fevi-
fui obijceret.^cda th non potefl: fierf
Bifi ipm caputt potetias i^ncipalif oc
cupet. (£t boc ofieditur 'auctoiitate et
rationc.0ecobllarepotellq>ouo fpi
ritus creati no poflrintefTc in vno z eo
Dem loco.t anla fit in qualibet pte bo
poiis.(5fi: aiit auctoiitas fuper B Ba'
inarceni.?lngel’ibi eflvbi opaf.ixato
feti tbome.tj.fen.oi.vn.ar.v.Bmes an
geli boni? mali eicvirtute naturali q p
llantioivticpellquacunq^coipali bnt
ptatem tranfmutandi coipoia nofira.
'I^atet boc ne oum .4pter pftantiam z
nobilitati nature.red etioq^ tota ma
cbina mundi? creatura coipaf ammi
nillraf per angelos (grego.iiij. oialo.
3ln bunc munduvifibile nibil nifi per
creatura inufbbile oifponi pot.vn oia
coipalia regunf p angelos.ficut ? mo
toies oibiu afl eruntur non folU5 a oo
ctoiibus (anctis fed etia a pI 5 is omni
buo.'^tct et c)c eo q omnia coipoia
bumana monentur ab animab^ ficut
omnia alia per coipoia celeftia? p ipo
rumotoies.^icui placet videat fan
ctu tbomam m piima parte.q.cjc.ar.i.
Cjc quo cocluduur <$ qz oemoncsvbi
LXI
opantur ibi fnnt. Jdeo qn fantafias et
finerioies potentias permrbam tunc
etiam ibi ejcififit. Item licet illabi aic
illi fit tantu polTibile qui eam creauit
tamen oemones etiam illabi polTunc
Deo pmittente coipibus noftris.^t qi
g) tunc poffunt impieifiones facere in
potetias iterioies afiijcas oiganisco:^
poialibus.^deo z p illas impiefTioes
ficut immutantur oigana ita imutahf
opationes potenti 3 :p. modo quo ocm
eflq» educere poffuntfpis referuatas
in vna potentia affijca oigano ficut eje
memoiia que elf in vltima pte capitis
educit fpem equi localiter mouendo
illud fantafma vfcp ad media pt^ capi
tisvbi efi cellulavirtutis imaginatiue
? oemfi confcdnter vfc^ ad renfum co
mune cui^refidetia eft i anterioii par
te capitis.Ct oia tnfubito fic immuta
re? pturbare polTunt vt foime tfes ne
ceflTario efiimentur ♦ Mc fi cjcterioii vl
fui obticerent (£icempluparaitc)c na
ruralioefectu in freneticis?aliisms
niaci 3 .( 0 uod fi queritur quo boc abf
c$ ooloie capitis efficere polTit.facilis
efl refpofio. 0iimo qi em oigana no
Diuidit nec immutat quo ad ipo:p fub
(ectU3.fed tantumodo fpccies mouet
^tem fecundo qi non alterat imitedo
aliqui qualitate actiua.vn neceltario
palfio feqtur.cu? ipe in fe oemon om
ni qualitate coigalt careat. io fine oo
loie talia opari pt.lftem tercio quiavt
oictu eft tantumo facit tranfmutatio^
nes per motum localem ab vno oiga
no ad aliud et non per alios moms eje
quibus altcrationes lefiue interdum
cauf3ntor.'|llud ergo quod oifficulta
tem facit q» quia ouo fpirims uou pof
funt elTc in eodem loco puta oiffmiti
uc. ? anima etia5 eplbt in capite quo
modo tuuc oemones ibidem ecifterc
poffunt.Bicendum q refidentia auie
alfiguatur centrum coidis in quovita
fecuda
inflocdo omn<bo0ma):(0coicat.€t
crcmpld oamr oc aranea m medio te
Ic que fenrtt tactum cp omni pte, dTa^
men quia otem au^uflmi in lib:o oe
fpiritu et anima.q' ell tota in totoi to
t« qualibet pte co:pi0«ldeo oato q (xt
in capitc.adbuc oemon ibi opari pot*
quia alia ell eiue operatio ab opatoe
anime cum operatio aniein cotpecll
vt infozmawvitam influat*vn 5 ibi fic
fotma in materia no fient in loco. Be
mon aut fient i tali pte cotpio z tali lo
co immutandot operando circa fpe0
renribile0.'^nde quia nulla confufio
operationn ell inter eoo.^deo vtrucp
fimul in eadem parte cojpio effe pnr.
^d illud.Wn taleo fint tan$ obfeffiz
arrcpticq.i.a oemonibua arrepti elli'
mandi.quia fpecialem boc vult babe-'
re oeclarationem.^ln videlicet b pof"
libile fitvt opere malefico? aliqnio vt
obfcflTuo a oemone.i.q» ocmu eu poP
lideatverez cotpaliter.^t^o oc tali ma
teria fpeciane tractabitur modu0 i ca
pitulo fequenti.babet em et boc fpeci
alem t)ifficultatcm. 5 !n operibua ma
lefico?id ficrivaleat;^d illud tantU'
modo.Wn talia opera maleficorum et
ocmoutim fint ad modum miraculo^
rum operum ccnfenda.ita ^oebeant
opera miraculofa elltmari. ^icendu5
q fic inquantum fiunt preter 02dine5
nature create nobie note pervirtutem
creature nobie ignotedicet non fint ^
pric miracula ficut illa qnc fiunt pter
ordinem totiua nature create qualia
funt miracula oei z fanctorum. )0idc
que in prima parte operie fub qninta
queflionc-rreprobatone tercij errorie
tacta f^untvltra que addenda funt bec
^terleosquibmoi opera impugna^
re poifent quafi no Debeat cenieri opa
miraculofa fedfimpHciter opera Dia/
bolica eo q cum miracula fintoata in
confirmauon^ fidei non Dcbem ccci^
0.uellio prima
bi fidei aduerfario. Cum etiam qrfig
anticbrifli oicutur ab apollolo figna
mcndacia.Sed Dicendum adpmum
>^’miracfe facere e Donu gfe at[ Date
10 ndc fiait p maloe poflTunt fieri bo^
mince.ita t p maloe fpu0 in bio vidc^
licet ad que eorumvirmo eictcndere fc
poteil.l 0 ndc etid Difeernuntur mira^
cula per bono0 facta ab illis q per ma
Io0 fiunt ad minu0 tripliciter. 'prio
e)c c6Ficaciavirtutis ©patio qr figna fa^
cta p bonos Diuina virtute fiunt in ilf
etia ad quevirtus actiue nature fe nui
lomodo cnendit.ficntrufcitare mo2'
tuos t bmoi que Demones f m titatc5
facere non pofTunt.fed in preiligijs ta
tumvt fy^mon magus oe mortuo cui^
caput agitabat que Diu Durare no pnt
Sct 5 o eicvtilitarefigno?. qr figna per
bonoe facta funt Dc rcb’ vtilib’. vt in
curationibus inftrmitatu z bmoi.^l
gna ant per maleficas facta funt oe re
bus nociuisvel vanis ficut q volit in
aere vel reddant membra bomlnum
ftupidae bmoi.^t banc Differentiam
affignatbeatus 'petrusin itinerario
Clementis.Cercia Differentia cft qn^
tu ad ftnem.qr figna bono? ordinanf
ad edificatione fideit bono? morum,
^ed figna malo? funt in manifefiu5
nocumentu fidefe boneflatis. ^tiam
(^tum ad modum operandi Diiferut.
quia boni operantur mirabilia per in
uocationem Diuinf nominis pie et rc>
uerenter.$^ed malefici etmali qnibnf
oam Deliramentis ct oemonum inns
cationibus. ?Sliud etiam non obftae
q^videlicct apoflolns opera Diaboli ct
amicbrifiinominatfigna mendacia,
quia tunc illa mirabilia que fiet ab eo
Diuina permiffione funt vera ct etiant
falfa Diuerfis refpectibus.l^era i iliis
que fiunt virtute oemonie ed que
virtus fc ejctendere poteft. Jalfa qui*
00 faciet ea ad que fua Tirrus fc no pt
^piwlunortum
cjctcwdcrcxtftircitarc mojmoe.fllumi
iwrc ceco0.qtua (n pnmotbf fac2 attc
ubtc aut fittrabit cozpus Pcfutiai aut
tlludamouebiulocoUUua (pe(u aP
lumpto cozpozc c)c acrc fc pfcutabit.ct
lic in recuHdo pzefli^iofa arrcvifu5 au
fcit.aut(ulirtTtCtatc9 altaa z fubito fa^
nabitaleftotieccfTattdo.uon qualita^
tce (ntcriozcs rccrtficando (Tcutlu U'
S^da I^artbolomci ponitur» ‘j^olTut
ctlaloia mlrabiUa opa auticbrimtnia
Icflcay DCcl figua mcndaaa luquautu
folummodo ad Decipiendum duutti
z tunc operabitur antlcbzlftus ♦ ibee
rbomas Difhn.vq.De virtute oemonu
(n operando.l^olfet etiam ble addu^
cl Differentia mlraculozum que ponlf
In compendio tbeologlce verltatla. t
Inter mirum et miraculum.qula cum
miraculum pzopziequatuoz requirat
rcllicet <$ fit a oeo.et ^ fit pzeter eelfl^
riam nature.contra culua ozdlnem fit
ct tercio ^ fit euldena.et quarto ^ ad
fidei cozrobozatione5»quia ergo i ope^
rlbua maleficarum pzimum z vltlmu
adminu0.DeficluHr»ideo mira opera
non aurem miracula olei poiTunt* (£a
etiam ratlone.quia e fi aliquo modo
miracula oici polfunt: quia tamen q-
oamTuntruptanaturam^quedam cd
rranaturam.quedam pzeter naturam
(£t fupza naturam fnnt illa in quibus
non eltfimlle in natura nec In ei^po'
centia, vt virginem parere» Contra na
mram vt que fiunt vfu contrario natu
re terminanmr aure5 ad confozme na^
ture.vteeei illuminatio. Ct pzeter na^
mramtvt que fiunt ozdini fimile natu
re non tamen per p:inclpium nature,
vt in mutatione virgarum infcrpftes
quod namra facere pomiffetper loU'*
gam putrefactionem ptopter ratdnes
feminalcs.fic etiam opera magozum
Dicentur mirabilia.ixem gefiamnar^
rare cjtpedit et paululum tim becla^
LXII
rationiinfiltere.Cft oppidum in oio'
cefi ’i!rgentinenfi cuius nomen occul
tareozdo cbaritatisz benefiatis po>
fiulat.ln quo labozatoz quadam ole
oum ligna ad comburendum oumta
jtatluDomorecaret.Catmsqulda nS
parue quatitatis Ipm molefiare ei im^
pomme fc obticiendo nifus efi.quem
ablcndo ecce alius maiozis quanttta^
tls fimul ca5 pziozi acrius Ipm aggre^
Dluntur quos Iterum vbl repellere vo
Icbat. eae tres pariter et iam verfus
vultum faliendo lac^ inter tibias mot
fibus lacerando ipm aggrediuntur,
'perterritus inde et vt retulit maiozl
anxietate nun^perplc]cnsfigno cru^
cis fe muniendo et opus pzetermltten
DO per incifa ligna cattos Infefios et
modo ad faciem modo ad guttur oe^
nuo faltanres iamvnam ad caput iam
alteram ad pedes aut fimer Dotfum
C ercutiendo vi]c abegit. Ct ecce poft
ozefpaciumDum iterum fuo operi
infifieret duo famuli oppidi confulu;
tancj^ malefactozem Iprum capientes
adpzerentiamballuifeuludicis Duce
re volebant qui iuder a longe ipfum
afpicicns.^ec audientiam ubi pzefia
revolens:imperatvt ad pzofiindum
culufdam turris feu carcerisvbi ple¬
ctendi includebanmr ad moztem pzo
qceretur.Ciulons ille et cur talia pate
retur cum in nullo crimine fe confein
agnofceretper triduum cufiodib’ car
ceris querulofe lamentabamr.Ctbl
quidem quanto pzo audientia fibi p-*
fianda amplius infiarent. Canto acri
us ludet ira feuiebat verbis contume
liofis afferens quomodo tantus ma^
lefactoz adbucreatu fuu nd agnofeet.
aut quomodo fe innocente pzoclama
reteu culdftla facti ei^fiagtcia bozreii
Da Demofirar^t.Ct ci) bimi pficerent
tnfuafualio:pconrulu iudet Induet^
audi^tia fibi ^fiarebitir. Cduaus ita^
pars fecunda
(jt oc carccre cu 5 ante iudiccm ITarct et
tude]c ipm intuert rcnucret:paupcr gc
nubus ali 09 circufedcntiu ^uolutus
pcnir vtcanfa^fuccalamitatls fibi ape
rircror: ficqj iudcjc m bcc vcrbapjortt
ptr. Cu fcetefttmrn’ bomtnii quo tua
flagnia non recognofcis. (fccc tali oie
t tali bo:3tre0 matronas peipnasbu
ius ciuitatis vulneralli vt in lectis oe^
cubentis nec furgere aut mouerc fc va
Ient*4efocill3tu0 paup z ve oie z bo-
raacoeeuetu rei apud fe ruminans:
oi)cit.€n oiebusvitemee mulierent
nunep percuffi aut verberaui : z q tali
Oie t bo:a fectioni ligno:p inlleti teltiu
legittima ^ductione pbabo ♦ Sed et
Yri familiares fequentiboza bnicope-
ri me infilteiite comparueruttCuc ite-
mm furibundus iudeic ♦ €ccc ait quo
fcelera fua palliare nititor ♦ TOulieres
Terbera Deplangunt oemonftraut tq
cas peuiferir publice teftanf .Cuc pau
per amplius fupereuentum rei rumi
nans.llla inquit bo 2 a creaturas me p
cuiTiffe recolo: no aiit mulieres* H'tto
niti circufedentes z vt cuiufmodi crea
tnras peuiferit referari copiut * dTunc
Ille rem geftam z jpux fupta tactum ei
cibus ftupentibusfccitauit*<ftintelli
gentes opus oembnisfuifle paupere
folurum z illerum abire z q negotium
nulli reuelaret piecipiur.Sed nec a fi¬
dei 5 claro:ibus qui -t interfuerant cul¬
tus occultari potuit rfuper quem mo¬
dum aliqua oiflTercndo. ?tu ne oemo-
nes iu aflumptis fic effigqs abfcp pfcn
rta maleficarum apparucrut auteani
co:po:alis pfentia pteltigrofo artificio
inbefltales illaofo:mas tranfmutata
fiierit.fxefpondendo cocludere opo:-
tet: licet vtruc^ virtute oanouum
fieri pofret:ipm tn fcbin factum fuilTe
amptiusprumimr ^i^m motu loca¬
lem vbi oemoues iu elfigi|s cattoy la
bo:atQ:6 tuafetutetii labQ:atQ:i 0 iof
0.ucfiio p:iina
-t '{jbers cattis illata mulieribus in oo
mo refideutibus fubito z per Qerc5 in
ferre potoiiTc:': boc ^tcr pactum mu
tuo Dodum initu nemo oubitat* Sic
em z lefionem vel puncturam qua5 iu
ferre volunt feinnt alicui imagini oepi
cto vel fufo vbi aliqne5 malcnciarc vo
lunr q no illi imagini § illum que p:e
fentare babet iujeta puanras fup ima
gines factas Icdunt * ^aria fnp bnne
modum gefia oedneipoiTent. ^ec va
let initantia fi quis obijceret illas mu
lieres fic lefas fo:tairis fuiffe innocen^
teseoqp-tper exempla taaalcfiones
etiam innocentibus pofTc contingere
patet* Biim aliquis igno:antcr p ima
ginem artificialem a malefica leditur
initantia non valet:quia aliud elt a oe
mone per maleficam ledi: z aliud per
fpfum oemonera abfq? maleftca:quia
oemou per fciueffigie animalis tunc
verbera fofcipitquando alteri fibi per
pactum coniunctoinferr* (Et quando
cum eius confeufu ad talem apperitio
nem fub ralifojma et modo fe ingeffit
■^nde fic tanummodo uojcios z fibi
per pactum coniunaos nocerepoteil
et nullo modo innocentc;0*^cr male
ftcas aurem vbi oemones Icdcre que-
runt tuuc etiam innocentes permiffio
ne Dioina in vltionem tauri ertminia
fepe affligunt: verum q? etiam oemo -
nespef fe interdum oeo permittente
etinuocentes leduntet oudUm ;fob
fanctiifimu Icfernnttfcd ibi no fuerui
nec vfus fuit oiacoluf bmoi pltigiofis
apparitiombusptoutintaU facto tu
tale fantafma cam' qt 3 animal pfidoiu
elt 3 pp:op:iatu fignu: fic canis pdica
t09 in fcripturis.Bn femp mumo fibf
infidianf*(Eto:do pdicatoipfubfigu¬
ra cattuli latrantis in p:imo fundato -
re adncrfns berefes pmoltrams fuir.
'p:cfumif aut q> p febm modu malefl.
cciUcrres labo:aKi;eiudfa:ur:mq^ gii
^apimliwnOcdnut
nitts modoe no tm cfe placnilTct tn*
qz fct 50 ca? cariofitati magia cogruir*
Jn ^0 ctia talis o:do circa tria fiia^
tua rait.f^zimo q ad oemonn inftan
tia foIUcitatc fup boc fncrut ^ non x>C'
monca ad initantia malcftca;r,^ic ci ^
fcpifTimc c)c ea^z fafTionib^ reptum c a
nobia q ad initantia ocmonu caa con '
tinncad mala ppctranda infcltanrca
plnra babft faccrc.€t verifimilc q oc
feno cogitalTent paupem molcltarc»
O aut quare oemonea ad boc follici-
tabant Une oubio ejctitit q q: bene nd^
fcuntvbi crimina manifeita impunita
remanent ampliua oena offcnditur.fi
bea catholica Dcbonellatur.t iparum
numerua ampU^augmentaf.^ecun'
oo.babitocfluconfenfu bemonea ea^
rum cozpa localiter traffulerut ea faci
litate quat fpualiavirfpzcitarioz coj^
pozali c]cillit. Cereo q pftiQioh appa
ritione modo quo fupza tactu eit i foz'
maa illaa beitialca couerfe ipm labo^
ratoze inuaderc buerunt. nec oefcnrc
averberibua lient vtic^ ea facilitateq
tranflate fuerant caa oefendere potu^
Iffcnt.fedverberarimverberatoze mani
feilarc:pmirerunt.fcientca illa flagicia
per effeminatoaviroa nullu sclu fidei
babentea remanere ob caufaa ptactaf
impunita/^lluditquod legitur oc
oam fanctoviro quioum fcmel pzcdi
antem Diabolum in fozma facerdott
oeuoti in ccclefia reppiffet. et per fpm
i^m ocmoncagnouiffeteffevcrba fua
obrcruauitctan bene vel male pptm
infozmaretattendcbat*€t 0U5 ipm ir
repzcbcniibilem potiua criminum ob
iurgatozem perpendiffet. finito fmoc
co acccrlTto oum caufam fuper bia
rerct refpondit.€eceveritate5 Dico fd^
cna^ Dum auditozee fint verbi et no
factotea ampliua oena offendit z lu^
erum meurii augmentamr.
©c modo quo omonc( per
LXIII
maleftcarilopcratoef bommef
interda fubftaatialiter inbabi^
taat. Capit.je*
I '^Bia l pzeceoen
& ^i capitulo tactu eit qualiter
ZV- oemonea ctia capita bomi^
'num aut aliaa partea cozpia occupa^
jire z ttrarem fpea interiozea oe loco ad
locum monere poffunt. dubitare 4s
poffet.?!nne cictotoboleaad iilltia
m fllcfica:^ oblidi poffe t.c oe Diucrfia
modia ob fidendi abfc^ malefica:^ liti
fia.10nde p ba^ oeclaratioe tria fune
Declaranda. "Pzimo oc Diucrfia mo'
Diapoffideiidi.^cbo ^ad inllantia5
malefica:pDiuina permiffione oemo^^
nea interdum oibua illia modia poffi
oent.CcrcioactactgefiafuplS oedu^
cenda. (Buo ad pzimum. feclufo illo
generali modo quo Diabol’bomine5
cum quolibet peccato moztali inbabi
tar«i^e quo modo fanctua tbo.qblib*
iij.q.iti.rub oubio.? 5 n Diabolua fem^
perfubitantialiterinbabitatbomines.
quandocuncp peccat moztalttcr.Cau^
falDubitatonia eiua fit q cu fpua fetuf
femper inhabitat bom inem cum gra
^ujeta illud pzio.f.ad Cou.!n.Ceplu5
oci cilia z fpiritua oei habitat in vobif
mgre opponitur culpa moppofita bnt
fieri circa idem, '^bi etia5 occlarat ^
qz inhabitare homine potcll intclli^
Dupliciter."Bel ^tum ad animam vr
quantum ad cozpua.Ct pzimo modo
cum non eit Diabolo poffibile inhabi¬
tare animam co q folua oeua meti ii
labitur. J^cc ite:^: Diabolua ita ell cau-^
fa culpeficutfpiritulTancrua efficit in
anima perfeoperado.ldeo fimilitu^
00 nonvalct.(Bu3ntum vero ad coz-
pue Dicere poffumua q Dupliciter Di
abolua potell inhabitare homine, fic
etiam Dupliciter hominea repcriwtur
vel in peccato vel in gratia cjciilentea.
'^arsfecuda
't^2(mot)(ccrcopo:tct c)c ^Ubct
peccato niotrab bo feruitiirt oiaboli
addWmr(iiquanm oiabolus inida ^,
cjctcrfus fuggclTit peccatu.vd quattm
^ fcnfum*vcl $mm ad imaglnatouc'
jdeo oktmr tnbabftarc affeau boio.
cit ad quemlibet motu tentatonio mo
netur ficutuauio in mari (Tue jubua^
to2e,*|0oteft ctiaoiabol^bommc fub
ftantialitcr ibabitarc (Tcut p 5 iu arrep
ticqo.Ct q: boc ma^io pertinet ad ro
nem pene ^ culpevt patebit. €t pene
co2palc0 non fp confequumr culpam
fed qnm peccantibue z non peccanti
bus inferuntur.^deo^ in gra z cf gra
tiam cjciilentediFm altimdine^incop^
bentibiltu iudicio;p oei inbabitare Id^
ftantialitcr poflTunr.iEt bic mod^ polTi
oendidicet non fit nre rpeculatoi0.po
nimr tn ne alicui (mpolTibUeyidcatar
q etiam oei pmilfionebotee a oemo^
iiibuo ad initanti! malefica^: fnbltan^
tialiter interdu inbabitant.l^olTum^
ergo oicerc <$ fient quintp modis oc-
mones p fe abfc^ maleficis bomies le
oerez poflTidcrc polfunUtat omnibuf
illis modis ad initantia maleficarum
cu cjctunc licBt ampli^ oeus offendit,
ita z maiot fcuiendi in boies p malefi
casoemoni permimtur facultas. (Et
modi perftjuaoiie recitando bi Tunt
oempto eo ^ veeaiit aliquando in bo
nis foitunc cweriotibus aliquando
eria aliquos in d>pni 6 ledunt tantum
modo cojpibus.VKliqri in co:pib’lim 1 ’
zin potenni0mterio:ibus.’;^liqn fo^
Iu tentant intnse qctra. ?lllio0 yfu ro^
nis ad tepns p 2 in 3 nt.':?llio 0 velut bc'
ftias irrationales reddunr.Be fingaT
oicamus.^ed p:ius qmne^ caufas ^
pter quas oeus permittit boies polfi>
oeri pzemittamus.q: bunc o:din^ fer^
nare materia poltulat. 0 am aliquan
co quis polTidetur p maiou fuo meri
ia;4!Uqn P alieno Icui odiao.aliqua.
0,ueltio puma
00 <p fuo veniali peccato .aliqn p gra'
ui peccato alieno.aliqn p magno facf
note^ptio.f t bis oibus oc caulis nui
lioubiudn et oeus ad initantia male
fica? p ocmones ctia (imllia fieri inter
oum pmittat.-t fingula cp feripturis z
nonp nona gella rantu probare eicpe^
oit.cu fp noua p antiqua roborantur*
0sim oe primo patet in oialogo feue^
ribeati >Bartinicbariirimi oifcipulf*
vbi fertur quenda prem fanctilTimc vi.
te tanto ootatu in gra etpelledi oemo
nes vt bi ne onmverbis .fprqs fugari
mr.fed etta eiufdem patris e^is z cilt
tio.^cucora mundo pater clTct cele^
berrim^fc tentari fenfit vana gfia. cni
vicio licetviriliter rcfilteret.tn vi bumt
liaretur amplius totis ^cordije oeum
pcabamr.quateims^r^ mentibus a
oemone polTideremr.quodz factu eft^
0Q cu Itatim pQlTclTumvinculari op^
tebatt oia applicare fibi ocmoniacis^
coia. JFmimaut dRto mcnfe prorfus t
ab omnivana glouat a oemoiie liber»
tus cit.^edq^bacoccaufa4o p ma^
Ieftcu 3 alterius poffetaocmene polft
ocri ficut factu fuifle non legitur. 'Tta
nec ad pfis affirmaturdicetvt pmiflii 5
e(t incompbenfibilia fim oei iudicia
^e febsaute^ q cp alieno leut oelicto
aliquis polfidetar ponit ejccmplubea
tus (gregorias oe beato €lentberio
abbate viro fimpUeiffimo qui cu 5
monallerium virginum pernoctaret:
et ignorami ordinauerunt ad rua 5 cel/
lam poni parunlnm puerum 4 omni
noctcve/cabatur aocmone.^ed cadS
noctea oemone liberatus cll per pri»
prcfcutia53i< cum rem oidiciiTet se>
fiametptteriampofiruselTctiu mo^
naderio faiictiviri.z rranfactis multid
oiebus paulo immoderate letus oe II
beratoue pueri ait ad coufratres fuos
j^iabolus fibi cum tllisfororibud ia
cabatux»^ed vbi ad fernors oei vetut
•t>ocrum bBBc accedere non pfumplic
€t;cccc ftatCm otebolus piurum veica
recepft.^rperlacbrymao ct (eiusia
fanct(vfr( t cotifratmm Diflfiailtcr fed
eodem DIC liberatue fuit* 0: quidem
cp ahmo et Icui ocUao quia (mio
cena poffidetur.^on tnimm fi ^pter
veniale p:op:(um:autp:optcr grauc
alienum pcccatum.am etiam pzopter
p:opnum facinua aliqui etiam ad ma
eficarum inTlantii per ocmonee pof'
lidentur» 0am et oc ptopuo veniali
eccato patet per caliianum colf, ab^
3 .ferentp:ima,oicentemoc
]f©ovfea inquit in beremo cum fing;u
Caria etincoparabiliavirelTet ob rep
benlTonemvninarermoniaquem c6
tra abbatem maebarmm oOputana:
paulo ouriua protulit quada5 fcilicet
opinione pteuentue oiro conferti tra
oitua ert ocmoni vt bumanaa egertio
nea o:i fuo ab eo fuppletua ingereret,
i^uod flagellum pnrgatioma gratia
j>omin^ intuliirevidcmr.ne.r.in eovel
momentanei Delicti macula refideret
patuit cjc miraculofa curatione.l^am
rontinuo abbate ^Haebario in ojatio
nefabmirta citiua nequS fpirima ab
co fitgatua abfccifit. Simile videtur
fonic quod gregotiua ptimo Dialogo,
refert De moniali que lactucam come
Dit non pnua (too crucio fe munienf
ctper beatum (tquitfum pr^m libera
ta^Be quarto etiam videlicet p:o alie
ifo graui pecc no alique5 poiTideri ib i
Dem refert beatua grego:iuo De beato
3 Fonunato epifcopo.qui Dum Diabo¬
lum ab obfeiTo bomine ^tpuliffct.fero
idem Demon in fpecie peregrini p pia
leae ciuitatie clamare cepit. 0 virum
fanemm yo:tunafum epifcopu.fcce
De bofpicio me perigrinnm ptoiecit
necvbiquiefcam inuenio.Cunc qui
Damcuvjcotefuaet rtlio fedene peri
^um inuitanitrnum ad bofpuium
LXIXII
etqSerendocaufam ejcpullTonio e ga'
uifuo fuper Dcrogatonefanctiviri qui
a peregrino flae audiuit.(E)cinde aute
Diabolue putp inuafitz pmnie inie dt
ac omma eiuo c)cculTit.©ic<p pf mifer
primuque recepirtet bofpitio intelle
^it.€t De quinta ca ^tMfadnone ec
magni coiter tam infacra fcnpmra ^
in fanao^r paflfionalib^legimuo.^aj
ct ITc legim’ p:imi Heg.jcv.Dc faul re¬
ge ifrael ^inobediens Deo poflclTuff
crt a Diabolo.(Bue omniavt Diicirnuo
tacta funt ne impolTibile cuiquam vi
Deatur fi ob facinomm malencarum
vt aliqui etiam ad earum inrtantiam
pofltdeantur.Buperquo vtDiuerfoo
modoe polTidendi itelligcrcvaleam’.
quo ad fcdm rem gertam in mediu p
Ducamu 9 .Cempo:e(Tquide 5 pa
pe fecundi ante iniunctum inquirttio
nie officium vni c ouobue inquirttoti
bue bone tractatum conficientib^tar
accidit cafue.li>obemue quidam De
Daebouo oppido filium vnicum e ft
cerdotem (ecularem ob liberationi®
gratiam quia obfeffuo erat romam vf
cp perdu)cit.?| cafu aut Dum ego vnuo
cp inquilitotibuo bofpitium refectio
nio gratia intraffem contigit vttan^
comenfalio idem facerdoo cum patre
ad tabulam pariter mecum cofederet
Conuefeenteo aut t mutuo vt mozio
fozenliumertconfcrentes.Jdem pafi
plurieo fu(pirin0,0 pzofperu5 iter
compleuiltct a Deo omnipotenti opta
bat.cui cp intimio compatiendo. que
nam fui itineris et caufa triftitie effet
inquirere cepi.Cunc ille filio audi^c
qui et mibi collateralis mmenfacrat
refpoudit.l^eu filium babeo a Demo
neobfclfum quem ob libcratonisgra
tiam magnis labozibus et impenfis
bucufcDpcrdu)ci.(£tcgo. Bbinam fi
lius effet Dum inquirerem q> nubi coi
lateralis effet indicauir. s^tterrit'' ego
fecunda
paululut ofltgcntcr i^m intueo g? cos
tanta modeftia cibu fumcrct aa
^^tcrrog3ta pic ruderet* 'Befitarc aio
cepk <$ obfefTns no cflTct | infirmitati
ca fibi aliquid accidifie obieci.tuc filf
»6 rem gcflam p fc narrans z qualiter
qntot^tcmpozeobrcfiuo fuiiTet idica
uit.‘iBuUer inquit qnedam malefica
banc mibi infirmitate conmlit* brigl'
ti em cotra eam roneaiiufda oifplice
tie circa regimen curie cu ca ouri^ iO'
erepaiTem q: ceruiciofcvolutatis erat
oijcit.^ poil paucos oies babere mten
,t)cre bis ^ mibi contingerent* Sed ct
t)cmon in me babitansboc idem rc'
fert ^ maleficiu fub quada arbote po
fitu fit a malcfica*qt5 nili amoueaf no
potero liberari:^ nec arbote vult indi
carc*?[ft ego nec minima fuis Pictis fi
tem adbibuifiem nifi cjcpicnria me p
tinus edocuilTct.r^am interrogatur a
mc oe inrcruallo tpisvt pteter confuc
tum modum obfeiTo:;: tantefuc ronis
eflet capatitatts*l[\erpondit.vfu ratio
nis tantumodo pnuo: qn oiuinis aut
vacare aut facra loca vifitare voluero,
■ptecipue aut oemon e)c fuis verbis
p me p:olati6 oi)cit.i£^ fic maio 2 C 5 Di^
fplicentiabacren^in fermonib^ad pO'*
pulu fibi feaficmnra vt nucmillo mo
me pzedicare fineret.gFofus em eje rc'
latu patris ptedicatoj cictitir et omni¬
bus amabilis, ?ft ego inquifito: cum
pe fingulis eertific3rivoleba.per cinde
namtvltra ad varia fetotum limia ipj
pcducere Pecreui.^recipue aut ad cc
defiam fancte *^:3)cedi3virgisvbips
flame marmozee*cui in fua flagellatio
nefaluaro: noller alligatus fuerat et
adllocum in quo petrus apolloP cru
cifijcno fuerat.in quibhs locis bo:ribi
Ics eiulatuspum e)C02ci53batur emit-
tebat-iam afferens fe velle ejeire, poit
p?«!n>nin vero ininfinc.CPtvr pmifTu
ri*: lun rb us i:i - iri nccr
Gtuellio Pecima
pos compofitus^ fine omni nota niii
pum e)co2cifmi incipiebantur* z iit fi¬
nitis pum fiola Pc collo a monebatur
c)c tunc iterum nec minimu irrationa
Icm aut inbonefium motum pemon-
ilrab3t*^oc pempto Pum ecclefiam
aliquam pertranfeundo genua p20 fa
lutarione virginis glotiofe flectebat*
dTunc piabolus cius linguam in lon¬
gum e]ctra osfuum emittebat.(Et in
terrogatuf* Wn non ab illo fc poffet co
tinerc* £efpondit*;^oc facere mime
valeo fic emvtif oibus membtis z 02-
ganis collo lingua pulmone ad lo^n-
Pum vel eiulandupum ei placet*^
audio quide verba cj fic p me z eje me-
b2is meis loquitur* ^ refifle omnino
nonvaleotqnto peuoti^otoni aliqua
infiflerc affectare tanto acrius mc im-
pugnat lingua emittendo* €t qm co¬
lumna in ccclefia feti petri ct templo
falomoBis circufcrrataejciftit.p cuiuf
ftuteplurcs licet a pemonib^obfeifi
liberatur*co q» z jeps p:edicado in tem
pio illifcappodiaifet.bic tn occulto
pei indicio liberari no potuit. ?Eliuni
modu p fua liberatione fibi Pifp6nc<^^
Po,licet em per integru Piem z nocte5
circa coluna inclufus manfiifet tame
fequenti Pie poftvands ejcotcifmos fn
per cu plcctos pu circuftaretpopul^x
magn^fieret concurfua*(Et interroga-
ms in qptecolumnefcjcps appodiaf
fet.tunc pcntibus motdedo colunam
locu Pcmonflrab3t,eiulanf*3icftetit
bicftetit* 10 ltimatim tamen Pijcit.no-
lo c]cire*(Etm 5 interrogarctur*qu 3 pe
caufa*licfpondit ^ter lobardos .(Et
interrogatus Pcnno*Cnr^tcr lobar-
POS egredi nollet.Cuncrndit in Itali¬
ca lingua cum tamen infirmus facer-
Pos illP ideoma ignozaretPuBes fa¬
ciunt fic z fic* nominando peifimuni
viciu lu,curie. facerdos pofl b me
tccrocvido bititpaftr.qcl fibi volfitS
jCapitttIat)edmtt LXV
Tcrba iwKca <\nl cjcozc meo ptotolft ♦
Ctii cu mdicairemtrndiulBcrba ddes
eudiai fed (ntelUgere non poru(.<£c qz
vrrei ^bau(t eueiimoboc oemontU 5
erat oe genere illo oe quo faluatoz tn
cuangcUo.l^ocgenuooemonCo;: no
tiicif n(ft (n ozatione et (eiunto * jdeo
quidam venerablllo.epiTcopuo p tur^
coovtfcif afede cjcpulfusplellU c6^
patlenoperrotu quadrageflmale tpa
In pane t squa lelunqd z ozonlbuo et
cjeozcirmlo quotidie Inltfleno Ipm per
Del gratia tandem Itberault z ad ^zla
cu gaudio remllTt*^up quo licet flue
miraculo nuUuo In bac vlca polTlt fuf^
fidenter olfferere qbuo z quot modio
oemonboteo polTldeat vel etla ledat *
‘f^olTum’ tri olcere q modio t>i'
pto eo ^ In rebuo foztune ejcterlozlb^
oltqri tm ledunt«0^m aliqui In ^nio
emmo vetant cozplbuo: aliqui lnco:>'
po:e limul z in potentijo Interlozlbuo
ellqul In potenttio tmmodo Interlozl^
buo:all4 cadlgatlone eouad tempuo
tmmo vfu ronto iduant zfSllqul to ve
lut bedle Irronaleo reddnntt^zefam
facerdote quarto modo polfelTum fu^
llfe Declarat* ^a nec In rebuo foztune
nec In «tpzlovejcatuocozpe fuit pzom
contigit beato Job vbl oeuo Demone
llcentlalfe manlfede fcrlptura fug boc
tradit olceno ad ratban*£cce vnluerfa
que babet In manu ma funt tm In eum
ne ejctendao manu ma eboc in reo eie^
terlozeo*^^ cozpuo ifo podmodu ad
(Ecce In mann tua eft verutamen ani ^
ma eluo femad*vitam duo ne auferao
‘poted etla Dlclj^ terclo modo fclllcet
In potenttio anime Interlonbuo ITmul
f cozpe vejtat^ fitlt: cu Dicebat vt Job
•vu*babet.i^d DnmliDlieero cofolabf
mr me lectui^ me^ z releuaboz loqueo
mecum (n dram meo: terreblo mejper
IbmnlatpervlfToneobozroze concu^
ileoocmoncrc^jpcor^cfm l^colad
De llra*z ftn Cbo.Ccrreblo me g fom
nla q rc5 Dozmlend apparenttt g vllio
neo q fC53Pparent vigilanti ab vfu eje»
terlo^tfenfuuallenato.rolem em fan^
tafmata Infozmata blurnlo cogitatio^
nlbuo ede In terrorem do rmlenttu*(Et
bec operabant In eo cp Infirmitate cot
po:lo*lDn (icconfolatoe vndlcp feclu/
i^aml remedlj* videbat 3^obeuadendl
tot angudao nlfi per mozre bozrore In^
dt concutieo* (0ulb’ modio z malefio
ce bomlnco ledere g Dcmoneo nemo
Dubitat ^tit^ In fequentlbuo patebit
qualiter g gradineo In rebuo foztune z
incozgaanimalium bolm lefToneolti
ferunt.iEt tercluo etla moduo ledendi
edlncozge^lnlnterlorlbuo potennio
abfcp pzluatlone vfuo ratlonlo. Patet
et ea:p ogatlonibuo vbl vt fupza taaii
edadeomenteo bomlnusad llllcitao
affectloneo Incendunt q^necedarlo eti
am noemrno temge ad amaftao g lon
ga terrarufpada currere babent; fifco
carnallo amozlo nlmlf lllaqueatl*Po
tedadducit 1115qbm badia oppido
margburckcontlgideDlcltoe quodS
obfedo etla facerdote Du In ejcorclfmlo
Demon lnterrogaret:quanto temge fo
cerdotem Inbabltadet* j^ndlde fertur
feptem annlo*(Etcu ejcoKlda obticerer
Cum vl]e per treo menfeo cum vc)cadl
reliquo temge vbl erao.j&ndlt*ln cot
pote fuo me occultabam.Ct ille,Jn q
parte cozpozlo vbl lnqulrebat:rndit:vr
plurlmu IU capite* (Et Denuo vbl nam
fuldet quando Dlulna celebzadet z fa
cramentu fumpddet requldtuo: oipit
^ub lingua eluo me occultanl*(Et Ille
3Wer:qua temeritate ad pfencla creo
tozlo ml non aufugldl* Cunc Dcmon*
^unquldfub ponte re nequi occulto
re potcd Donec Dcfuper vir fanctuo g/
trandblttD ummodo greduo non fijce^
rlt:Dlulna tamen cooperante gratia U'
beratud ftiltdtuc f cm due fialclum p
- T^ars fctJa
tnlcnt cum merida]c ITt t pater cim ♦
(Suarrus modus oppUcaf adpfatu 5
poflTefTum romeUber3m5rnb bacpe^
claratione <$ oemo poffit Ulabi co:po
ri licet non anime cum boc foli oeo lit
polTibile^JIIabi etia co:pi non tamen
infra terminos effentie cozpietbocin^
qua oeclarando babef modus quo oc
mones fubllantialiter interdu5bomf
nes inbabitant:^ ad tempus tantum^
modo vfu rationis p:iuant ♦ €t 4dem
boc ftc oeclaraf«0a Dicere poflum’ q?
co:pu3 babet terminos ouplicis ratio
nis:fc 5 quatitatis z effcntie. 10n qua^
do angelus dcunq^ bonus vel malus
opatur infra terminos co:pis :opcraf
Infra terminos cotpalis quatitatis.iEt
ftc ctia illabif co:pi operado circa po^
tentias quatitatiuas: fic etia boni an^
geli etia imaginarias in bonis vifioes
operanf.^un^ aut oicunf illabi elfc
tie co 2 pis:q 2 no poflunt illabi vt pars
ncq^ ficut virtU6,|^on fic pars q2 alia
z alia ell elTentia vtrobicp» 0d fic vir-'
tus quafi Dans elTe: qt fuu effebabet
p creatione a Deo*^n z ipe folus ba^
bet intrinfcca eflentie operationem z
coferuatione $diu placitU5 fuerit fue
pietati conreruando»10n concludif <$
alie omnes pfectiones feu Defectus lo
quendo Dc bonis quo adpfectoes: De
malis quo ad Defactus quando opan
turfioperanf circa co2pU6 z ptes ei’
vt circa caput illabunf tali co 2 pi fup
terminos videlicet qnatitatis z quati^
tatiuas potentias^Si ^o circa anima
tuc itcru vtercp e)ctrinfece operaf: fed
modis Diuerfis. €t Dicunf operari cir
ca anima fantafmata illa feu ipes intel
lectui rcpfentando:^ non folu ad fudi
Cium fenfus comunis z fenfuu ejcteri^
02U4iE)c 4b^ opatoib^ fequuf tetatoes
a mafangef-t affectioes^-cogitatioes
male p indirectum operando verfus l
tcllccmm*?i bonis antem angelis fc/
0,ueftiop2ima
quunf illullratoes fantafmatu ad co^
gnofccndu reuclauda ab eis:vn z talis
Diucrfitas c <$ boni angeli etia Directe
polTunt imp 2 imcrc in intellectum fan
tafmota iUullrando» Ileali autnec^ il
lullrare Dicunf fantafmata:^ poti^ob
fufeare. jtem nec Directe imptimere
poifuntt^tmmodo indirecte inquM
intelligcnte necelTe ell fantafmata fpc
culari.^erbectameetia angelus bo
nus no Dicif illabi anime:ficet ea illu^
minet.^icut nec Dicif fupiot angelus
illabi in inferio 2 e:licet cum illuminet
^ tmmodo ejctrinfece operaf z coopaf
modo 4 t>fcru ell:vn multomin’ mal’
illabi potefl: ♦ €t per buc modu Demo
facerdoti co 2 pus in tribus occupauit*
^2imo qp fic illabi fuo C02p02i potuit
infra videlicet terminos co:pali s qntf
tatis:ita caput fuu occupauit fubltati
tialiter illud inbabitando* Sebo qp ii
cut circa anima eius ejctrinfece oparf
potuit obfufeando intellectu vtratio^
nis vfum perderet ♦ Ita etia potuit vt
line intermilTionc vel etia interpellan
ti eu 5 quo ad amiffione rationis vejea^
vcu 'licet etiam Dici poteft <$ eje Dono
Dci boc babnerit facerdos vt non fine
intermiffione a Demonc vejcaretCer
cioq? licet oibns memb 2 is-e 02gani3
ad loqnendu z voces ad fotmandu p 2 i
uaretur:femper tamen ad verba: licet
non ad fententia verbo^ adnertentia^
babuittqni modns obfidedyjlurimu
ab alijs oblidendi modis Dilfert:cu c6
muniter obfelTi Icgunf fine intemilTio
ne a Demonibus’affligi:vt patet in ena
gelio tam dc lunatico cuius pater Di ^
jcerat ad iefnm.Bominc mifcrcre filio
meo quia lunaticus ell z male patimr
TOatb 4 )cvq4 ^ etiam dc muliere illa
quam fatbanas alligauerat ♦piii, au ^
nis z erat inclinata nec omnino pote^
rat fnrfum afpicerc4'ilnce4)cit|4(0nib®
etiam modis indubie pemones Diui^
jCaprnivndedma LXVI
na pcrmffTionc ad mftandam malefio
carum vejeare polTunt*
©e modo quo omne genus
infirmitatis inferre polTunt*£t
boc in generali oe ^auiozib^ •
/ si£d etbocq? no
f Mjit aliqua infirmitae co jpo:a
p ue que a maleftcio oco pmib
tente inferri non pofTic* €tiam fi ad !c
piam vel cpilenriam fe ejctendere ba^
bcat/P:obaripotell perboccpp oo^
ctoieo nullum genus infiruiratis ejcci
pitnr.0am fi Diligenter ea que fuperi
us tacta funt tam oe virrate oemonu 5
$ ad maliciam maleficarum confide^
ranf nullam patitur boc Di(ricult3te5.
^amtnidertam infuo pieceptoiio
$ etiam fornicario vbi qucrit;^n ma
leficipolTint veraciter fuis maleficiis
bomines ledere*(f t c quefiio abfqj c|c-
ceptioncalicuius infirmitatis etiam
mtumcuncB incurabilis,€t vbi refpO'
dit q? ITcrquerit confequeuter quibus
modis z quibus rebus.€t quo ad pii^
mu rdponditvtfupiae]!: piima que^
itione p:ime partis tractatus patuit*
globat etia per Ifido^i Dcfcribentis
maleficaruopcrationes*vii|\etbi.C4)c.
TOalefici Dicuntur ob facino? magni
tudinemibi em elementa concuriut fei
licet opere Demonum ad tempellates
concitandas:.mentes bominum mr ^
bant^modis videlicet fupia tactis vfu5
rationis vel omnino impedicndo:aut
tfrauiter obfufeando fubdit:^ abfc^ vl
lo veneni baullu violentia tantum car
minis animas interimunt vitam vide
licet auferendo^l^iobatur etiam e
ctum dTbomam in* n* fenten*circa Di *
vi|*-t*vin*(£c in*in|.Dilli* wiiii* (Et co/
muniter per omnes theologos ibide 5
ftribemes 9? malefici omnibus modif
polTunt^pcurarelefionesin bomini^
bus z eo:p rebus cooperante Demonc
in qbus oemo poteft folu ledere vf dc
cipere videlicet in rebus fama coipo^
re vfus rationis z in vita:vult Dicere q^
in illis in quib’ Demo per fe abfc^ ma^
Icfica pofTit ledere: polfit ctia cum ma
leftca:immo3mplio2i facilitate ^ter
maioiem Diuine maieftatis oftenno'
nem vt fupia tactum eft.Be rebus na
cp patet ;iob*i*7*n*vt fupia patuit*]© c
fama patet in legenda beati ^ieronv
mi vt refert ^o*an*tn bierominiano
Diabolus fe tranffoimauit in foimam
fancti Siluani epifeopi in n35aretb
matoiif Bieronymi*<0ui Demo pmo
femini nobiUnoae i lecto^jcarevfp
uocare cepit ad lujcuriam verbistr dc
inde factis follicitauir ad malum: que
cu 5 clamaret Demon fub fpccie fanctf
epifeopi fub lecto femine fe abfcondic
vbi requifitns et innetns per lUjcnrio^
fa verba fe mentitus eft eltc epifcopn5
11[luanam*Incrafiinnm igitur fanet’
vir Difparentc Diabolo Diffamatus eft
granifrime*(Elttc infamia tandem cir ^
ca fepulcrum fancti ’j©ieron^mi faten
te Diabolo in obfelTo co:po:e purgata
eft ♦ Be cotpote patet l beato job qui
pcrcuifnsfnita Demone vicere peifi^
mo quod ejcponitnr De lep:a. Ikefert
etiam ^igiberms et 10incen. in fpc«
bifto*li.)cicv.c.]C]C)cvn* q tempote Iu >
donid fecundi imperatons in parro^
cbiamagnntinaqnidam Demon p:i'
mofepe lapides fecit tqfi mallio ad
Domos percnflrit*(Et Deinde publice Ic
quendo furta 4 )dendo r Difcotdias fe
minando plnresinqnietanit* Beindc
omnes contra vnum (rritanit cni’ bo-
fpitium vbicnncpmanebat incendit.
(Et ob ilU’pct3 omnes pati affirmani ^
“^nde tandej tm agros p bofpitio ba^
berc pomit ^ter qnod cu 5 pfbiteri Ic^
tanias cclcbzarct mfeos iact(b’lapidu
*Par0fccwncfa
eemon vfc^ ad cm<iitatfon^ lcfTt:aW'
qnando quieoit al(qn fcnit:^ per tricti
rHutftacommDaufcqaoufc^oia edtff^
c(3 ibi incendio cofumpta funr.^tc oc
nocumento vfu ronis z ve)catoc interi
02um fenr«U5 ^batur ej: poiTeffio z ar
r€ptini )0 per euangelicas etia biiloiiaf
Jfcm oe mo 2 te ^ vita etiam quof
_«am 0uat.'patet Cbobic,vi.oefept^
viris lare virginis occifis qui ^ter lu
icuriofum atfeau z eflfrvnem appetitu
in virgine faram eiufdem no erant oi^
gni matrimonio* (0uare concludit <s
ficut per fe ita z amplius p maleficas
In oibus nibif oempto hominibus no
ccrcpof[am*10em vbi querit Mn bu
'lurmodi lefiones fTnc ponus oemoni^
bus aut maleficis imputande* ^ndet
(Tcutl^iia z immediata actione oe
mones opanf infirmitates immittem
do:ita z ipis i^ncipaliter funt imputa^
de Q q: in contemptu z offenfam crea^
totis fimul -t in pditionem animaru 5
querut butufmodi per maleficas ejcer^
cere feientes q p talem modum iicut
^eus amplius irritatur ita z amplius
permittit eis poteflatem feuiendi: q:
1 oefacto innumera maleficia ppetrau
tur que non permitterent oiabolo ifer
re hominibus It per fe rolu 5 affectaret
bomines ledere que tamen permittu^
rur tuflo z occulto oei iudicio per ma^
Icficas ^ter earum perfidiam z catbo
lice fidei abnegatis nem* 10n z eis iu
ito iudicio talia maleficia imputantur
fecundario ^tumcunq^ Diabolus, fit
8 cto 2 ^ncipalis* ^copa ergo qua mu
lier intingeret aque vt pluat z furfum
Inaerem aqua fpargendo licet in fe no
caufatpluuia5 necpoflet mulier inde
re^benduqt tamen e]c pacto cuoemo
ne initoivbi iam vt malefica talia facit
licet Demon fit 4 pluuia caufar.i^a tn
merito inculpat:eo q mala fide z ope
diabolo ieruit eius obre4qs fc tradetv
^ueffio prima
do. ^ic etii qfi imagini cereS vel Hrc
admaleficiandu aliqui maleficus faS
vel qn maleficio alicui^ i aqua vel plu
bo imago apparet 4 c 4 d moleflie infer
tur tali imagini cu tale efcperit fieri iti
imaginato*i.bominimaleficiato:pnta
punctura vel alia lefura queeunep *H
cetleiio realiter inferat imagini p ma^
leficam vel aliu hominem z inuiiibiliC
Demon maleficiatu bolem eodem mo
do ledit:merito tamen malefice impn
cat:q 2 fine ea Deus nun$ leflonc infer
re Diabolo pmitteret * nec Diabolus p
fe ledere ipm attentaffet* ^5 qt Dictuj
efl De fama in qua Demones per fe bo >
mines ledere pofTuntabfc^ malefica:p
cooperatoepoffetin Dubiuverti. ?Iltf
ctia Demones per fe poifent boneflas
mnlieres infamare vt tan$ malefice
reputarent cu in earu effigie ad male>
ficiandum aliquem apparerent vnco
tingeret tale innocenter infamari* fte
rponfTo.?l!liqua funt pmittend a.l^rl
mo quia Dictu e(f Demone 5 nihil poffe
efficere abfc^ Diuina permiffione vt in
p 2 ima parte operis circa vltimam que
itione patuit:etia tactu efl q non eft tl
. ta permiffio fuper iuflos z in cbarita^
teejciflentesficutruper peccatozes in
quos vtiq$ ficut maiore habet potefla
tem iujcta illud* Cu fortis armams cn
(lodit ^.'^ta vtic^ plura pmittuntur s
Dco in eo:p affiictione 5 $ fuper iuflos
J^emu licet iuflos in rebus ejcteriori ^
busvtfamazfanitate corpisled^pof
funt Deo permittente qr tamen feiunt
hoc eis cedere in augmentu meritoria
umrideo minus eos ledere affectant*
(Efc quibuf Dici potefl q in hac Difficul
rate refpectus potefl haberi aD Diuer ^
fa. 'primo ad Diuinam pmiffionem •
fSct5o ad bolem 4 cenfet honefl^cus
tales no femp funt in charitate ejcifl^
tes ficut funtfnb honeflate reputati*
Saucio ad facinp in quo innodes of
^apimlttvndedmii JLXVII
bcret (ttfamad:qu{a Ulad ejcfua radi ^
ce cuncta flagitia mudi e)ccedit« ideo
t)(ceudu'jliceccic oiuina pernufTidne
quK^ iunoceno fiue in gra coHitume
ftue non ledi polTintifi rebuafozmue
« fama:babeudo tamen refpecmm ad
ipm facinus z grauitate criminis cu 5
malefici fic nuncupantur ob facinom
ma 0 nitudine«iu)cta Ifib/epe allega
tum l^ici potdl gp boc vt aliquis ino^
ccnspdictomodoaoemone infamef
fieri non ellbene polTibile iteru multf
refpcctibus/pnmo q:cum infamare
in viri )5 que abfc^ peccato ejcpiefTo vf
tacito inito cu oemone pperrantur: vt
funt furta latrocinia z actus carnales*
'Mind iTt ab infamia fup vicia q nullo
modo polTunt bomini imputari aut
ab eo ppetrari nifi fupcr pactu eicprcf
fum cum oemone initum qualia funt
opera maleftcaruj que nifi virtute oe-
monu 3 maleficis ppctrafvt vbi bomi
nes iumenta aut terre fruges malefici^
anfvri z cis aliter imputari non pofut
5 deo licet oemon poiTit bominem oe
aliis vitqs infamare:oc tali tamen vi^
Cio infamare^ fine eo non poteilper
pctrari non vidcf bene pofiibile. "ptc
tercabucufcpnun^actueft nec reper
tum vt aliquis iuuoceus fitper oemo
mem taliter iufamatus* (£t iic ppter ta
lem infamia momfuilTct adiudicat^:
(mmovbi tantumodo infamia labotat
talis nulla peua puuimr uifi q cauo ^
nica purgatio fibi indicif vt in tercia
parte operio circa febm modii fenteU'
fiaudi maleficas patebit,(Et licet ibi co
tineatur quod in cafn onm in purgati
onc ocftcc rct^ reo efict babendusrad
bnc m vbi ratio fibi indiceretur antci^
vlterius fuper peuam rdaplis oebita
4 )ccderctur*^cd quia circa continge^
tialabotamus que actu nu(^ fucruut
perpetratamuUi oubium quin z in po
fterum oiuina permilTio fieri non per
mittatl^tetcrea z a fottion^tcrange
licam cnftodiam qucnonpmittit info
tes in alqT criminibus minozibus infa
mari: vt i latrociniis z buiufmodi mi
nus permitteret:immo fonius fue cn^
(lodie Deputatum ab infamia taliu fia
gitiom 5 pteferuabit.^cc valet 11 quis
acta per faucmm (germanum obiice-'
ret quando Demones iu alTumptis coa
poiibus z ad menfam coufedentibus
alias mulieres viris fuis condoimien
tibus prentabaut bofpitcm illuddes
quali ille mulieres iu ^:ris cozponb’
femper edentef z bibentes aduentaret
De qua etiam fup :3 mentio babita efl:.
( 0 uia nec ibi ille mulicref ejccufantur
quafi innocentes omnino: fed cp talia
mulieribus fepe accidunt quod iujcta
C3,)C]C v|*q.v«cpifcopi.nof3f Bbi repic
beuduutur tales ^ DU 5 in imaginaria
folummodo illuuouetranfferanf pu^
tau t fcveraciter z coipoialiter trauffer
ridicet vt fup:a tactum ell etiam inter^
dum co:po 2 alitcr a Dcmouibus vebu
tur*^ed q co:p 02 alcs ifirmitates ali
as omnesnulla Dempta Diuiua gmiP
fionc inferre poifunt.Be illo enrpfens
fpeculatio* Concludendo ejeptenota^
fis q fic :cum nulla fiat a DoctoUb’ c]c
ceptio :cni z rationem alTentirc opo 2 '
ter cum alias Demones fua naturali ^
tute cuncta cotpouUa ejtceduntvtfc.
pe tactum eft ♦ Wcta Deuic^ z gefta per
nos reperta bcc affirmant* l^am licet
maio: Difficultas foiraffis circa leptaj
aut epilenfiam oiiri poffit au videlicet
talia inferre poffeiit eo q buiufmodi
tantummo do ec Diuturnis pieuqs iti
teriomm DiTpofirionibus z Dcfectibuf
folent o:iri uibilominus per maleficia
interdum effe illata repertum efi* 0^
iu Diocefi H^afilisufi iu conftnib^ par^
tium lotbariugie z ?tlfatie cum qu^
damboneilu 5 labo:ato 2 quedamver
ba Dura contra rijeofam quandam mu
i «i
'I^ar6fci5# 0.oeft iop:mia
IierJ ^mlilTet Illa indignata minas ad
(ecuquodmbieuife oc co vindicare
vcUcr.(Ec ille licet minas paruipcndif
fcttcadcmfamcnnoctc rtbi pudulam
collo accrcoiiTe fcnlit fricando tn pau^
luium z tangais toram facie inflatam
z tumcfaaam cnm collo pfcnflt intan
cumvtbozribilis fpecies Icpzeetia per
tomm appareret co:pus qm' no oitla^
Iitg quatotius amicis z confulib^ac-^
cerfitis rem geftam fup cbminatozia
verba mulieres narrauit: t q^ fle mo2<
ca fide z fufpitione vellet q^ illa flbi ar
ce magica eade malefica imli(r5.(0nid
plura mulier capif queflionibus ejtpo
nimrtcrimc fatetur. ?Jtiudc)c oemo
do z caufa oiligentius inqutrcns.^c-'
fpondit.Cum me verbis obpiobziofls
bomo ille aggrelTus fuiffet ego ira fuc
cenfa cum ad ,Pomu ven(lte5 malign’
fpiritus caufarn trillicie mee inqtiire ^
re cepit: cui cum fingiila enarrelTcm z
vt mc vindicare poffem eidem ipfluu
ando inflarem. Ille inquifluit oicens
< 0 uidjergo vis vt ei faciam.?l't ego rc
fpondi.^^ellcm vf inflatam faciem Q"
per retineret: t fle ille abfcelTit z illa in^
firmitatem vitra qu^m petiibomini C
tuliP.ego eifi q? tali lepza cum pcutcret
mimmefperaifem: vnde^ incinerata
fuit. Jttbiocefl oenic^ Conflantiefl in
ter i§:iflacum z JFriburg Icptofa que^
da mulier multis referre folet nifl oe ^
bitum vniuerfe carnis iamab annis
ouobuf perfoluerit quod flmili oe catt
fa contrauerfle que inter i^m z quan ^
dam aliam mulierem mota fuifletou
cenoaeDomumegreiTa ante oflium
quid operis agere tentalTet vent^qoi'
dam calidus a oomo alteri^ multeris
quecjcoppoflto ooinus fuc fuerat ei’
faciem repente infufflaninvnde z fubi
to in Icpiam quam geflabat fe incidtP
fe alTeruit ♦ '%n oiocefl oenit^ eadem et
territotio nfer€ fllue malefica oow per
Iicto2cmfuperflrnem lignomm pin
cendio flbi parato a terra elcuarctur D<
>:it.] 03 bo tibi mcrccdem.€t fle infuf^
flando in cius vultu flatim lepra boni
bili per totu coipus percuflus paucis
c)cpofl fupuiicitoicbus: boirenda eiuf
flagicia bieuitatis caufa obmlttuntur
fle z alia quafl innumera fuper bcc rc^
citari polTent. (Epilenfia5 nanqj feu c«
ducum mo2bu5 certis infligiffe p oua
cum mo2moiu5 coipoiibus fubtumu
lata peipue c)c carum fccta inbiimatif
cu alijs carum cerimoniis que recitoit
da non funt vbt in potu vel abo alicui
pbucruntfcpi^anobis repertum cfl.
©uper modum quo aliao c5
fimilco infirmitates in fpeciaU
bommib^ inferre folent •
£apitulum.jtifV
Vo jtias Deniqs itu
Jl Pl infli>:ifievtcecita^
Cj—C^4cm vel acutiflimos ooloies
z toiflones in coipoiibns bominu ds
cnnmerarc poteft. dTamcn eje bis que
oculis noflris perfpcjeimusi: qucvnl
ejc iuquifltonbus innomerunt aliqua
i mediu ^ducam^C 0 in tpc di oppi>
do ^rbmcklquifirio fup malcncaofic'
retbic inter alios oeduct^fuit cafus,
^am bonefla quedam pfona z vni c)b
familiaribus arcbiducis matrimonia
copulata in pfentia notarii cc. f m fo:-'
ttiaminrisoepofuitq? cum tcmpoic
fue virginitatis cuidam eje ciuil^s fa"
mularetur.?! ccidit vt vjcoi illius gra’"
ui t>oloic capitis langueret, cui*
curatione cum quedam mulier accef'
filTet z fuis carminibus t certis piaicis
mitigare ooIoi^baberet.iEgo ems pit
cticam vbi oiligenter obferuabamiper
fpc)ct(^ contra naturam aque fufe in
fcutclla quanda aq in olla alia aceS
diflet CU 5 (crrnionqs que recitaro
Mpfinbttodedmu LXVIII
cp 03 non c(l:c61iderar(n ^ (11(0 oo^
lo2 capiti 0 in ona no mitigarcf aliqua
Iit cr indisnata bcc verba ad ni3lctica5
ptuli. 0 . efcio quid agitio VO0 no faci
ti6 nifi fupffitiofa z boc jptc r comodu
veOrum.Cunc malefica flarim fubiun
jcir/jlln iiut fupcrlluiofa ve! no: tercia
t>(c tu fentfe 0 quod rei ^bauit euent’.
^3 tercia 0 ie mane me fedente zfufu
apprebend ente:tant’ oo!o j fubito co:
pua meum inuafir.‘Primo in imerio^
ribu0 vt non effet para cotgia in qua
nonpunctionee borribileo fentirem.
ScDO non aliter mibt videbaf nifi q^
cotiniie ii^niticarbonea capiti meo fu^
perfunderentur. dTercio in cute corpo
ria a vertice vfcpad plantao pedi0 no
fuiifetfpaciumad pnncmm acuavbi
non fniiTet pullula alba fanie repleta.
Sicen in bi0'oolo:ibu0 ciulando z tl>'
tummodo mortem optandovfcnadoi
cm quartum perlliti.Candem raarit’
Dominemee vtllabuium quodda5irt
trarem mibt tniunitit» ?l[t ego paulati5
incedendo eo pcedente oum ante olli
um flabult eramuf.Ccce inquit ad me
pecia panni albi fuper odium daboli.
ego.^ideo benc.Cuuc ille. (Bua
rum poteeremoue: quia forte mcliua
babebio.Cuncego quantii potui vno
braebio me ad odium tenente cum al'
tero petia5 apprehendi* 'tffperiaa inqc
oominuG z confidera Diligenter ibi re
pofita.Cuc vbi petiam folui plura ibi
dem inclufarepperitprecipueaot gra
na quedam alba ad modum quo pu ^
flole inerant corpori meo: femina
«legumina quo:p limilia nec edere po
teram aut inmcrt cum odibusferpen^
rum z aliom5 animalium intuita fum
(Et lic ditpefacta du 5 inquirerem a do
mino 4d na agendu foret vt in ignem
cucta ^fjcer^ iniujcit.^proieci.Jt ecce
fubitolno podborc ipaciu aut qrrale $
in inomero vt in ign^ reo ille fuerant
fiicctc omne fanitatem ^dina rccupc^
rauf.(Etquia plura cotra vjcorem tlli^
cui famulabamrfuernut Dcpodra per
quefufpecta non tam leniter ^ er vc^
bementer fuit babira z precipue ^rer
magnam familiaritatem cum melcft -
ci0babit3m.'©ndeprefumiturq> con
fcia Dcmalcfidp repodto boc viro in >
dicauittDeiucepamodo pmiflb pub
licatum fanitatem ancilla recnperauit
'%n(npcr aliud maleficfitm cuida3 per
fone etiam muliebri illatum iu eodent
oppido referre in Detedatioucm taiirf
criminie cjcpcdir. li^ulicr queda5 mu
ritaract boueda accedit z iujeta iurie;
formam vtfupra oepofuit. 4etro do-
mu inquitbabeo viridarium cdt illi
ortU0 conti guu0 vicine mcc. l©n quu
dam Die cum tranlTtum deri cjc orto vl
cineadvirtdarium meum non ab%
Damno pcrfpe)cifrem dane in odio vi'
rid arq:t apud mei^m conquerendo
z querulando tam De tralim $ 1; De d§
notvicina fubito fnpucniu-t an ea5 (U'
fpectam baber^ inqniiiuit. ?l!t ego ter
ri ta ^cr malam eiuo famam nil ali ^
ud niu bec verba ^tuli. (greduo i gru
mimbu0 Damna Dcmondrant. Cunc
illa indignata quia ad eiu0 fortadio be
neplacitu me litigiofio i^bia cu ea im^
plicare nolebam* 'r^bfeedit cum mur¬
mure* (Et verba que protulit licet au¬
direm tamen intclligere non pomi;
‘podp3uco0VeroDic0 ingcnalnlir-
micao mlbi accidit cnm Doloribuo ve-
tria et acutidimia torfionibua a lateri
linidro verfna DCjctrum et vlceuerfa
qoali DUO gladij aut cultri edent peao
ri infi)cl.(Etl!CDie noctuc^ clamoribus
oea vicinoa alioa mqeraui.iEt cofluc-
tib’ bicinde ^ pfolatoc accidit vt lutid
gul’ pfara vicina in malefica adul teri^
no flagitio bna in amafia5 liTimodo vi
(Ttatoia gra accedea: t inftrminti mec
compatiens pod verba cofolatoria ab
f iiil
*^ar0 fecunda
ttt t!ik fe(Hnc rcdiir.-r in
ter alia confolatoiia Tubtunicit. (EpQi'
mcmucapia an c)c maleficio bccvob
infirmitas accidcrit.qnod li fic reper^
tnm fuerit fanitate vobie recuperabo
^Ecceptoergoplubo liquefacto t me
(n lecto occumbente plubum in fcU'-
tclli aqua plena fupza corpus meum
sppodiando infudit.^vbi queda ima
go -i figure oiucra:? re^ e)c plubo con^
gelato apparuilTent. (Ecce inquit c]c
maleficio beevobis contigit iftrmitas
€t fup limen ofiii oomusvna os illru
mentoy maleficij continetur, mceda
mus ergo^ illis amotis melius fentie
'tis. Sicq? mcrJtoeme’cu3 eo pariter
ad tollendu maleficiu accednnr.if tlu
tifigulus limen eleuans marito iniun
^itvt manu in fouea que apparuerat
mitteret t queeuep inueniret ejctrabSt
iBuodz fecit.i^am primo imaginem
quanda cerea in longitudine vni’ pal
mcvndiqp perforatam babentis ouos
acus ejcaduerfop latera ad modu54
i^a punctones a finiflro latere vfcB ad
oejctru ^ econuerfo perfenferat ejctra^
jcit.Bemu pecias panniculo:^ oiuer^
rastplurimas res ti in granis $ in fe^
minibus-i olTib^continentes ficcp illis
in igne flectis ego quidc conualui^
no ep toto*fRlsm licet tormree puncti
ones cclTalfent appetitufe^ comededi
redulTet.cjc integro tn prillinc fanitati
vfcp in prefens minimefum rellituta,
f£t cum apud lutifigulum importune
Inllarem.^^ndc boc^ priltina fani'
tas non rediret* Ecfpondir, Sunt et
alia inflrumenta alibi abfeondita q in
uenire non valeo.^t qualiter tunc pri
ma infirumenta repofita agnoumet
oum inqu(rerem*^\efpondit*(£)c amo
re quo amicus amico rcuelare folct 15
cognoui*)0nde oum adulteram pro^
cabat t mibi vicinam agnoui.Jbo ar
gumeniu fuper eam cepi furpicatenis
^ttellioprinta
bec egrota recitabat.Sed dd fi fingti
la que (n illo oumt3)cat oppido repta
funt ou recitarcvellem libervtic^ foret
conftciendus.quSti em ceci claudi ari
oit oiuerfis irretiti infirmitatib’iu)cta
forma iuris e)cvebemeuti fufpitonc fu
per maleficas cis bmoi inftrmitatesi
genercvel in fpccic prcdicetef z q» talia
in breui fentire baberct*vel ad oies vi'
te vel ad morte fiatim percipicnda.iEt
q6 fm eo:t^ auifamenta cuncra accidif
fent* vel ad rpeciftcotl infiimirate, vel
ad morte aliou.qr em terra tllavafalfT
armigeris abudaK ocia oant vicia vbi
interdu mulieres ^cabant ou illas fi'
catas abffceret alias bonefias matri^
monio fibi copulare oifpofuerut.raro
finevindteta fup maleficiu inferendU5
aut viro autv^rori ou fc fpretas’cernc'
bant.tborus coniugalis perfcucrabar
non autviris tm $ru mulieribus eove
pie efiimari porefl illis interepris aut
arefactis priores amafias^carc bab«
rcnt.i^am^ cocus quida arcbiducis
ou iuucncula bonefiaz alienigena ou
iciffet malefica ei^amafia t publica via
aliis boncllis pfonis aodicntib^muc^
cule maleficiut morte predijcit ejetefa
manu oicens.^on oiu oetuo marito
gaudeb.Statimc^ fe^nti oie lecto oc^
cubuit et pol! paucos oies oebitu vni
uerfe carnisperfoluit in ejetremis cd'
tcfiado.if n iic morior qb illa fuis ma^
leficijs oeo pmittente me inUmtttvti'
($fi meliori oeo fibi alias nuptias i ce
lis oifponente.Sit oenic^ per malefio
ciamiiles quidavt publica fama tefia'
tur interemptus fuit fic z alii pfc0 d®
recitare omitto ♦Ifnter quos-roomi^
cellus quida Ou ad nutu amafie fccu5
pernoctare nolebat «pfamulu fuum
qt5 ea nocte fecu certis negociis ppc'
oitus pnoctare non poffet ei idicalfet,
!|lla indignata famulo iniun)cit*o(cas
oomiccUo,j^cn oiu mevejeabit, ficcg
J.XIX
jCapituUim trcdfcimf!
ct feqocnrf t)(e poli paucos
t)lc 0 fcpaltU9«Sniu ct tales malefice
que ludices folo afpecmz oculo:;: Uu<
m maleftclarc fclunt*q6 en'a 5 nullam ^
molclha cis infcrrcpubllce fe lactateT
fcdt quibufeunep p criminalibus calT^
(is Detentis z grauilTimis t 02 mctis p
Dicendaveritate ejepofitis taciturnita
tem inferre fciuntq»nun^ eomm fa^
cinozaDetegcrepotcrunt. ^unt ctq
Imagini crucifiici flagellist cultris iin
pingendo ob maleficia perpetrida cu
turpilTimisverbls cotra glojiofilTimc
virginis JBarie pnrirate et nollri fal^
uat 02 ise)c eius intemeratovtero nati^
uitateiDebonellaucrutverba illa ^ fin^
gulos acms recitare no expedit cu 5 ni
mi s fint pio:p auriu offentiuaa feriptj
tamen redacta z repofita funt ^ut ba
ptifata quedaiudea z alias iuueculaf
indu]cerat«qua;:vna ct valpnrgis no^
mine eodeanno in cjctremif pofita Du
d circo dantibus ad confelTionc pecca
minu bonaretur e)cclamauit« Cojpus
z anima tradidi Diabolo nec fpes mi^
bi adellvenic,^ fic Defuncta. Siingula
bec non ad ignominia ad laudem et
gl 02 ia tllndrilTimiarcbiducis confert
pta funt cum reucravti catholicus pn
cepST piecipuus fidei 5eIato2 in eje ter
miniuea^cu adidentia reuerendifli^
mi otdinarij bzijcien. no mediocrif la^
bo 2 auit.lxccitata aut potius in Defc^
(latione-r odiu tanti criminisvt ^iniu
rias boimvlcifcinon Defidunt.quo in
iurias creatoiist fidei cotumelias cti
am non babendo ad tpalia Damna re
fpectu fufferre polTunt.olm em C 02 U 5
boc p:ccipnu fundamentu fideivideli
cetabncgatioejcidir*
Super modum quo obllctri
CC0 malefice maiora oamna m
fcrimtoumiufauteeaut mtcri
muutautoemonibu0 ejcccrau
t)o offerunt."
^ ^ Capi.mN
4 \Jiic pietcrem^
ii / i Dum cd De nocumatis a ma
( •icficisobdetricib^puerisilla
ti 6 .€tp?imo quomodo interimunt*
Secundo quomodo Dcmonibus of^
ferendo c)cecrant.3n Diocefi nanc^ ar
gentineniit oppido sabemio mulier
quedam boneda.ac beatilTime^guU
TOarieplurimum Dcuotabuncc3fu5
referre libiaccidilTe lingulis eius bo^
fpitium quod publice tenetmigri ba^
bens aquilam p:oinreriigno frequen
tantibus comemoiat. viro in(|t le^
gitimo fed iam Defuncto imptegnara.
^bi Diespariendi appropinquarent
JBuHcr quedam obdctrijc vt ip 35 ad
obdetricandu puerum acceptaret im^
pojtuneindabat.^ttegocofcia De ei’
infamialicetaliaifimibiadumcrc Dc
creuilTem.^^erbls tamen pacificis qli
fuis annuere vellem petitionibus me
fTmulQbam.’:^ducnientc aut tempo:c
partus cum aliam obdctriccm condu
jcilTem.llIa ptio: indignata quadam
nocte cameras mea cu^lntis vijc octo
Diebus cum Duabus alijs mulieribus
(ugredimr.(£t lecto appropinquares
iuquoiacebam.Cnmmarirum meu
qui iu altera Dormiebat camera voca'
rcvoluiffem fingulis membris et liU'
guaitaremanfi viribus oedituta qb
Dcmptovifu cum auditu uec pedicam
moucrc potuidem .lu medio ergo il
larum Duarum dans malefica: 5 -^ba
protulit.^fccebec pclTima mulierum
quia iu obdctriccm me recipere nolU'
it impune non trafibit. Ct cu alie duc
a latere dantes pro ea fiipplicarent Di
centes tamen nuin^ alicui eje nodris
nocuir.'iBalefica fubuin tit.H^ac mi'
bi qr Difplicentias fecit fuis intcdinis
aliqua immitterevolo. Sic tamen ^
infra Dimidium annum nullos ^ter
fccijda
vco DOIo 2 C 0 fcntfcr«fcd illo euolnto fa
ris crnciabit?tccc(flt ergo z venrrem
cnm manu tetigit videbatur
qnafl ImcftlnlB cjctractls certas res qf
rnvidere non potui Intromitteret. 1IJ
ergoabeuntlb^cuvlresad clamandu
recupaiTem maritum' quantotlim vo^
cauletrem gcltamoenudaul^^Tu aut
ille caufam puerpeno alTlgnarc vellet
olcens.^os puerpere plurimis lllun
onibusz fantalTis laboratis nec quotp
modo oletis meis fid^ adbiberevolC''
bat:3dlun)cl.(Eccc fpaclu^ anno ol^
midio mlbl oonault4 clapfo,li nulU
cruciatus fupuenient oletis mls fide 5
adblbeboXonlimllia ocnicptba filto
clerico qui et pro tunc arcbldlaconus
ruralis erat protulit cum t tpevllitati'
onls gratia illo ole eam freqnentalTct
<Buld plura fe]c menfibus ad punctu
cuolutls lntcrno:pvlfccjr tortura fubl^
lOtlpam tam olrc Inuaut vt nec olebuf
nec noctibus a clamoribus oes Inclc'
tando ablTlncre porullTct.if t qr vt pre
mifliim ell oeuotllTlmavlrglnl z regie
mlferlcordlceictltltinpane et aq fiU'
gulis fabbatlnls olebus telunado. Jo
t p Iplus fuffragla credidit fe liberari*
l§hz quada ole vbl opus nature per^
ficerevolcbatrtucois Illa imnndlcla c
corpe^rnplt.iEt aduocans maritum
cu filio ol]clt*^unt ne res Ille fantafil
ce*|^onne ol]ci poli olmldij anni Tpa^
ciuveritas cognofcef, ?['ot quis vidit
vnc^ fplnas ofia finml etta5 Hsna me
comedl(re*€rantcmrplnerora:pi lou
gltudlnevmus palmi cu al^svarfis
Emumero rebus ImmiflTe* ^nfiiper vt
tn prima pte operis e]c Ullus famule
reducte ad pcnltentlS In brlfiaco con^
felTionepamltmalora oana fidei clr^
bancberelim maleficarum ab oblle^
rricibus Inferuntur quod ctla quarun
oam confelTlo que et poflmodu 3 incU
ncrate fuerunt lucc clarius ocmollra'
QuietHo prima
Ult.l^am In olocefi bafilltffi z oppido
I?.ann queda Inctncrata falTa fucratvl
tra.)cl pucrosncc3lfep modum talcj
vt qn ejcvtcro egrediebantur acu cap(
tlbus eo:;: p vcrtlccvfqj In cerebru Infl
iclt/jflltera oemcp Iu oloccli argentlnc
fi pueros abfip numero puraqr quia
ocnumero no conflabat fe Intercmif'
f c falTa ftierat-dTalltcr aut oeprebenfa
^avblejcvno oppido Iu aliud caufa
obflctrlcandl muliere quanda vocata
fullTct.offlclo fuo completo ouad
prla redire volebat vbl portam oppidi
e)clult cafu bracblu pueri recenter nati
llmbeo quo preclncta erat cuiz luo
lutu braebm fuerat ad terram cecidit*
quovlfo ab bis qnl Infra portam fede^
bantonmllla^terliret leuatas e terra
vt putabant petiam carnlstcautlus lu
tucbanrur^t cu no petla carnis ^ bra^
cblu pueri per articulos membrorum
agnoutircnt.confillo cum prefideml^
busbabltoilnucnto^ Infans an ba^
ptlfmu5 oeccflTcrat bracblot^ careret,
malefica capltunquelllontbus ejcpolt
t crimen oeteglturlicc^vt prcdlctum
cft abfc^ eius nnmero fe infantes intc
remllTc cognonltuBua aut occa: vrf-
q5 prefumendu qr ad tnflanriam mali
gno:prpuUmetlIels interdu inulns
talla facere coguntunl^ouit em tyfZ'
bolus <$ ab Introito regnt celcfWs pro
prer pena oamnl ant originale pecca^
tu tales pueri feqllrantur* 10h ctla ol
otlus finale iudlclu^crablf fob ^ eter
nls cruciatibus 0 eputabuntur.cu 5 eo
tardius numcr^clcctor coplcrurrqno
completo mundus confumablf.^tvr
In prcmlfiis tactum ell fuafn oemoui
o:^ eje bm5l membris vngoenta caruj
vfibus accomada conficere babeut* j
et boc borrendum facinus filentio p'
tercundu lu oetcflatlonem tari criml^
nls non cfl*^am vbf Infantes non fn
tcrlmutttn illos oemonlb^c^cecrando
jCapidilu tredednm
per bunc modum offeroiu. ^ato em
mfante obftctrilcvbi puerpera malefio
ca per fe nou c)c<fttt tunc quafi 4d ope
Tio fi infantis refocillatoc actura ipiu
€)ctra cameram oepouat^ furfum clc
Dana t^cipi oemoniotum fcilicct Xu
dferoetomnibueoemonibus immo
lant et boc in loco coquine fup:a igne
Ctvt quida retulit cum perpendilfct
v)co:em fuam tcmpo2c partus q> p2cf
confuctum modum pucrperaru5 nui
lam ad fe ingredi mulierem permitte^
batniiloumtaicat filiam ^:iamquc
oblletricandi officium gerebat caur35
buiufcemodi ejcpcriri volens latenter
fe illo in tcmpo:c in oomo occultabat
■^nde et o:dincm facrilegij ct oiaboli
ce immolationis modo ptedicto per^
pendit cum eo q vt fibi videbatur per
appendicuU inffrumentum in quo ol
lefurpendutur infansnon fultus bu^
mano aujcilio fed oemonis furfum ve
bebatunvndc mente conffernatus cu
tbo2renda verba p20 0emonum iuo^
catione et alios ritus nepbandiffimof
perfenliffet fubito vt infans baptizare
cur acrius inffetit. % cu ad aliam villa$
fn qua parrocbialis erat ccclefia oefe^
rendus effet.-t per potem fuper flume
quoddam ptranfire baberenrdlle eua
f inato gladio fuper filiam que infan^
tem gerebat irruit oicens aUjs ouob’
ilbiadiunctis audicutib^,)^olo vt in
antem per pontem Deferas.quia aut
per fe pontem gradietur aut tu iu flu^
mine fubmergerif.(0ua perterrita
alqs que aderant mulieribus et an ne
copos effet ratonis inquirentes, lies
em gclla cunctas alias latebat oeptis
buobusviris fibi coniunctis.Cunc ib
Ic.^peffimamulientartc tua magica
fcandere pendiculum infantem fecifti
y ac et iam vt nullo oeferente pontem
pertranfeatautin flumine te fubmer^
g3m,§ic(^ coacta puerum fuper po
tem pofuitet arte fus oemonem inuo
cansfubiro c)caltera parte pontis in
fansceruimr.Baptifato ergo pueroe
ad apiia rediens cum iam per teffes fi
ciam oe maleficio conuinccre poterat
p20ut p2imum facinus oblationis mi
niine ptobarepotuifiet eo q? ipe vnic^
illi facrilcgo ritui interfuiffetapud m
oicem poli tempus purgationis filia
cum matre accufat ct pariter incincra
tur ct facinus oc facrilega oblatione
quod per obffctriccs fieri folct Detegi
tur.^ed bic DubiU 5 otitur. cEnid nc
operio aut efficacic talis facrilega ob ,
latio in buiufmodi pueris efficere va
imMd quod Dici pot q ficut triplici
cfc caufa boc oemoucs efficiunt ita et
ad tria nepbandiffima bec cif Dcfuiuc
^am pumo e)c fuperbia cotum que
quia femper afccndir. lu)cta iliud. fu
perbia cotum qui te oderunt afeendit
fcmper.qucrunt ^mm poffunt Diuis
rebus z ceremoinjs fc confotmarc vt
fic fub fpecic boni apparentis faciliuf
Dccipiat.fic ciz vgines pueros mares
vel feminas c)cpemt a magis vbi i fpc
culisvfvnguib^^malefico? furta fubla
ta vfalia occulta bnt manifeffare. I5 p
cotruptos ide ondS valeret. % tn vt fin
gat fe falfc callitate amare qua tft odit
cii caftiffimavirgine fumrne odit.co q
caput eius contriuit (gen.iq. )0ndc
iic animas maleficotum ct eis creden
tium per infidelitatis vicium fub fpc
cie virtutis Decipiunt. Cercio vtipfa
perfidia maleficarum amplius in fui
auiFmentum crefeat Dum a cunabulis
fibi Dicatas maleficas feruant.ig^: bif
efficit bec facrilega oblatio tria in pue
ro.l^timo q ficut e)cterio2 oblatio fit
in reb^fcnfibilib^Deo puta in vino.p»
ne.terrc frugib^^ boc in fignum-Debf
te fubicctionis ctbonotis. iujeta illud
(£cci.)C)cv.^on apparebis in j)fpectn
oni Dei mivacmis.q etia res altis poli
pars fecunda
modom ^banfe vfibas nulle moda
applicari oebent nec poffunLl^ndc z
?:.q.I*B 9 inaf.p 3 pa ©i. Eblatoesqoc
fntra ecclclii offerunt facerdotibue ta
mmodo pertinerefie tn vt non foliim
eas in fnoe vfus connertit ^ vt fideli
ter oifpenrent partim ad ea q ad cultu
oiuinu ptiiicnt: z partim etia 5 in vfus
pdupe:^: conertant.lta z tale puerum
oiabolo in fignufubiectois z bonoUs
oblatu oiuiniovfibns applicari oigne
z frncmofe fnbiectois tam ^ fe ^ pro
altjsquo efipolfibileboca catholicis
fieri. (Buis em oicere poteft materia
fcelera feu aliena peccata quo ad puni
tionem non redundare in filios fonaf
ITsille q t)ictu5 ^beticu attendit* JFi^
lins non poztabit iniquitatem patris*
‘Jjed qd oe illo p 3 flru.€]co*^*€go Po
rntnus 5elotes vifitans peta prm in fi
lios vrq5 in tcrcid-t quarti generatio^
nem*(£(l em bcc vtriufcB Icntetia vt| 3 '
ina intelligamr oepenarpirimali tiu
dicio poli fiue oci z non in indicio fo^
ri.(£t efi- pena que pUncipaliter tangit
anima (Tue fit pena oamuivt puatio
gloUe fiue pena fcnfus,i*cruciatfoni 6
ignis infernalis/l^is em penis nun$
punitur aliquis fine cnipa ^pna vfco
tracta quantu ad originale vel comiP
fo quantu ad actuale peccatu* S^ecun
da vero auctoritas quia iteUigituroc
imitatoribus patcrnorU5 fcelcrum vt
(f>ratianu 6 e)cponif.i.q*iii)*^* quibus
;^bi etiam oat alias ejepofitoes :ideo
s!i|s penis quibufcunc^ in indicio Dei
punitur quis non roIu5 pro culpa fua
cemmiffa vel comittenda vt fc5 euitC'
rurrfcd ctia5 p culpa 3 lteriu 0 *|^ec va
let fi Dicatur q^ tunc punit fine canfa
z fine culpa que Debet cfTe caufa pene
quia iuicta regulam iuris fine culpa
nifi Tublit caufa no c aliquis pnniM^
vjiile z Dicere polTnmns q» femper fu^
perctt caufa cn'l iufiilTinia licet nobis
Queftio prima
fgnota*]C)ciii)*q.iui*' 3 f ng’*r fi fup actio
nem facti ^fimditatem (udiciortt 5 Del
penetrare non poiTumus: verutamen
veru feimus ec qb oiicit z initu effe qb
fecit.(Eittamen oillinctio in puerj ob
latis eo q loquendo De innocentibus
qui non per matres maleficas g p ob^
fictrices Demombns offerunt z rapiu^
tur occulte vt Dictum efi fupra ab am
plcjcibus z vtcro bonefie matris q ta^
ies innocentes non adeo ocfernnt vt
imitatotesefficianttanto:^: fccleru fed
imitatores paternarum virtutum boc
pie credendum efi* Secundum quod
efficit bec facrilega oblatio efi. fic
iu oblatione qua bomo feipfum Deo
offert iulacrificium rccognofcit Deum
fuum principium z finem: quod qui'
dem facrifteium Dignius cft omnibus
facrificijs alfis ejcterioribus ab eo im
peufis.Jnjcta illud. Sacrificium dco
fpirims contribulatus cor contritum
t bumiliamm dcus non oefpicias.^t
boc quo ad principium creationis et
fin em glorificatiom 0 *lr 3 et ipfa ma
leftca puerum offerens Diabolo: ciua
animam et corpus tan^ fuo principio
et fini Damnationis eterne commen>
d3t*10ndc et non nifi miraculofe a fo
lutione tanti Debiti liberari poterit.
Solet quedambifioria immo et plu
res recitariDc pueris c)c materno vte ^
ro Dcmonibus improuife et e)c aliqua
pafTione et commotione mentis a ma
tribus oblatis et qualiter cum maici"
ma Difficultate i» adulta etate a Demo
numinrifdictionequam Diuina per^
milTionefibi vfurpabit liberari potuc
runt.De quibus liber ejcemplo? beatif
fime virginis marie refertus nofeitur
fpecialif t De illo quip fummu potifi'
ce DU 5 liberari a vejeatoibus Dcmonu
no potcratrmiffus tadciad quedi viru
ferrn in orientalib*' ptib^ Dcgcte cu ma
gna adbuc Difficultate g ifceff 6 e 5 ipi^
jCapimlitmtrededintt LXXI
gIo2tofTff](mcv(rgfti<0ab fllatortfdWo
nc crepme ftjrt. 10 n 11 In titione tnl’
(mpzoulfe no olcoloblatonld § ejcblbj
Dulonto vbl mater t% Indlgnatone ou
ta^atTupercopnla carnali tiro cjcbl^
tendam cnm oljcllfetmarlt^fpero In^
te fructu <pnenm?t»€t illa replicans.
©It frucma Ille olabolo oam0.tata fc
nerltaa olume punltonlo patuit lima
creditur feulre vbl tanta olulne male^
ftatlo cernitur offenla, Cerclu quod K
facrlleja oblatio efficit ell babltuallo
inclinatio ad bmol maledcla bomlnl^
bu0 lumentlee terre fru^lbuo Inferen
ta«^ulu0 ro alflgnarl pot eje ble que
fm tbo.fa fe,q.ctlij\ruppunlto5 tem
p02al^ qua aliqui ^terallenaa cul^
pae puniunf ocducuntur«Blclt enim
^qzlililTuntfm cotpuoreoquedam
pFtozferult animalia rea ono;t«(Etcit
illqula l!r pnnlendua In reb^fula om
nlbiia.loe filii punlunf plurlea p pa^
rentlb^*^t Differt bec ro ab Illa que fu
pia taaa fblt oe petia patru qt oe^tllT
tat In filioevrcp In terclaz quartam $e
nerato5*<l^ula vt ibi tactu eH boc itel
Ugltur oelmltatotlbua patemo:prce'
le9*^ecantro concludit De punltoe
fillo;t^parentlbu0tblno Imltafpa^
terna fcelera In actu p mala opa g tan
tii In babltu^lic eme nll^ar^cjc acfulte
rfo Dauld mouu^ fuit ^cltlue* €t ani
tnalla amelecbltarun lulfa funt Inffi^
cl ^ul0e In bmol ITt ro mllllca.ttbF*!
q 4 ltf.^.paruulo 0 .( 5 ]cqulb^ommbu 0
no Incouenlcnter d: q^bmol pueri fp
ad maleficia perpetrada vfc^ in finem
vite lnclln 3 tur,©lcut em oc^fua obla
tlon^ rctlficatttfct 6 mm gella Demon
flratvblparenteafobolemeic ele pto
creada oeo olcaffent*vtlc^ z Dlaboluo
fui oblato5 Inficere no cefTateic veteri
c nouo teltamento quali Innuera pof
fent gefla ocducl.lic em pfeo prlarcbe
« jpbevt famucl fampfon* Qic
ctll qle]tla 0 nfcolaoo* t alti Innumeri
^gfatqoplurlmlaadfctttatem vite fuc
^ runt«puentl.(£]tplentla Denlq^ Demo
lirat fpfillao maleficaruln conlimlll
bu 0 tan$lmltatrlce 0 matemoir fcele
rum elfe Dlffamataadmo e tota quali
PQcnim effe Infectl.^t bnlU0 ddent
z oim ptecedentlu ro qt fuplHt^i femp
babent relinqueret In augmentu (lU*
perfidlefumml 0 conatlb^ejc pacto cii
oemone Inito tendere*13rt emcontltf
gere polfet ^ feplfflme reptum ell pit
ellaelmpuberaevtoao vfDeceanno
rumtepeUateoe grSdlnea concltalTc
nili e)c tali pacto fub tali oblatione fa
crllega Diabolo per mr^ maleficam
Infantem e)cecralTe«nec ei p fe pueri ta
lia et fidei abnegatoe^put adulte ma
lefice a principio facere bab^ efficere
polfentcu nec allcut^del articuli Ibi
talTle notlda bnt.^qulb^geUla allq i
medlu ^ducam^.Hn ptlbua et fnenle
Dttquldavlllan^egece0lncampl0 cH
ffllaparoulavttoaoannop confplcS
Decrenllfete licclcarl terre pluuli
apud fe rumlnanae coferena optalfec
Dlceno/Beu qn veniet pinula* t^uel
Ia audleueverba prlaet fimpllcttate
animi Dliclt*^ater li pluulam Delide
raa facta ($ cito vcnlet.?Et pF*l^n bec
tlbl*nofcl 0 ne pluuli ^curare* iindlc
puellavtlcpe ne Dum pluulam: fed et
grandlue 0 z tempeUatea cocltarefclo*
£t pater*(Buirul te Docult* tkefpodlt
mr mea*vep qt5 mlbl Iblbutt ne alicui
boclndlcarem,Cunc Iterum pF. €t4
modo te Doculf.^icfpondlr.^ccom
mirit vnl mgro: quem omni bota ad
queeunep petita baberc polfum* at pr
t^ldlUlne lllu*i^efpondlt*^ldl InF
Dum vlroa Introeuntea z eteuntea ad
|nrem.€tcum luterrogalfem d nam
elTertt.iindlt.©untuollrl maglllrl 4
bua etiam te tradidi e comlli magni
faucoiea et Dlultea* Ccrrltua pf* Wt
reciJda
neiUa bo?a grandinem citare poffeti
qnilintr.(£tpuella.13n'c^fi i;iodlcn 5
oqne babuero facia.dTunc pr puella g
inauu ad toircnre oedii]clr.5^ac iqnlt»
fed tarum odo fuper agru nrm. Cone
puella manum m aqua miftt-t in noie
fui mgfi iucra ooetnna nirio moinr.-r
eccetantumodo plnuiaagruillu per
fudu.(0uod cerneno pr.f^ac inquitz
grandinem:^ tantumodo fupervnum
c]c agrie nollrie.cBuod cum ite? pU'
clla fecilTet pater oe c)cperientia certifi
catUdV)co:em apud iudice accurauir*
(Buecaptat conuicta incinerata fuit
t (ilia oenuo baptifara et oeo oicata
ampliuo illa efficere nd potuit*
©equitur fuper modum quo
lumentis maleficevaria nocu^
,meutamferuut*
l Opitu.mf*
T Wiq5 a fojtioji
R licu aprs oicat. ^anquid oeo
' wua elf oe bobuevolens per
boc inmief^. ^ liect oia fublint oiu(
ne ptouidentie tam bomineo $ iumc
ra vtrofcp injeta modulum fuumfer^
nansvtpfalmifta ait.filn tamen bom(
num fub tegmine et protectione ala?
amplius gubernantur, ^iinqua bo^
mines oiuina permiiTione per malefio
cos affligunf.mnocentes.iufti et pec'
C3to2e0.parenres oeniep in filifs
funt pertinentes ad eos.Cu etia iumd
fa terre fruges limiliter uc rebus boi 5
cjcifrunc vtic^ et fuper illosvaria nocu
menta poife a maleficis inferri nemo
cubitare Diuina permiiTione concup
tente p 2 efutnat.©ic enim a
bolo percoifus cuncta iumenta perdi
t)it.lic oeni® nec minima reperiturvi!
lulavbi mulieres mutuo vaccas infr>'
cere lac eas piiuare et fepiifime interi
mere non ccifant. ?! minimo autem
<auefrio prima
, nocumento inchoando quod oe p:(^
natione lactis efrimari potefr. Si oc
. modo qno id efficere valeant mjerlf.
Ixefpondcri poteft q quia fm ijtibcr'
tnm.iii.oeanimaUbiis.Xac t>c natU'
ra fit menffi ui in quolibet animali.ii^
ent etiam fruens alius in femina vbf
non rcftringitnr talis flujens aliqua i'
firmitate vel eje conditione nature vel
cic accidetali infirmitate.tnc reffringi
tur aut aufertur interdum maleficiali
opere.(E]c conditione amem naturali
lac reffringitur poft conceptum fetuj
infirmitate vero accidentali fient
pluries cp comeffione alicnins berbe
que e)c natura lac reffringere babet ct
vaccam olterare.(E)c maleficio autem
talia procurant varfis modis. (Buc^
oam enim nocturnis temporibus ct
facratioribns vtic^ e)c inductione oya
boli ob maiorem offenfam Diuine ma
iefratis in quocunc^ angulo tomus
fuefc collocant vrceum inter emras
babcmes.iEt tum cultrum vel aliqd
infrrumentum iu parietem aut colu^
nam infigunt et manus ad mnlgen^
tum apponunttuncfuum tiabolnin
, qui femper cis ad omnia cooperatur
inuocant.et q^ te tali vacca eic tali to^
mo que fanior et que magis in lacte a
bundat mnlgere affectat proponit tuc
fubito tiabolnse]c mammillis illius
vacce lacrccipit.etad locum vbi ma^
leftca relidet et quali te illo inllrum^
to fluat reponit.^^ec quidem populo
predicando nemo propterea cjceisin
formatur.quia quanmcunc^ quis tc^
monem inuocarct et per nudam inuo
cationembecfe poffe efficere efrima^
ret.feipfnm teciperet.quia caret futv
tamento illius perfidie.quia fcilicet
omagiumnonpieflmt et fidem noti
abnegauit.Becideopofuicum plu»
res bec et alia que potita funt cfrimat
populo nou clfe proponenda pioptcr
£apimlut)edinmiiqoarroin LXXIi
periculum lnfo:mationi 0 .cum fit iin
pofTibllc aliquem per p:cdicatloucm
polTc mfo:m 3 rl ratione tacta^T^otlua
autem funt In oeteftationem tanti cri
mlnlc^et vt ludlces In vltlonem tanti
rcclcri 0 rclllCet fidei abnegatlonle am
pilus inardefeant funt p:edlcanda.ll'
cetnon fempenplus etiam ponderat
feculares buiufmodl tempotalla oam
na»cum magis terrenis implicantur
affectionibus ^ fplrttuallbus» 10 nde
ttcum eis talla poffe fieri afflrm^ur
in punitionem tprojum amplius Rui
unt.fed tamen allutlam blaboll quis
c)cpllcarepofell,iaoul illos in quadi
focletate conlWtutos qui oum tempo
re 5^ay butirum mayeum comedere
affectarent eis in itinere ejciftentlbus
ctin ptato circa tonentem confedenti
bus.vnus c|c eis quo pacto cu 5 Demo
ne per antea fiue tacito (Tue ejepteffo
inito oijcit^Cgo optimum buti:p ma^
cump:ocurabo»€tfi:atim Depolitis
veftlmentis ettotrentem intrans non
flando fed fedendo contra aque flujcu
Dozfum vertebat.Ct ceteris confplcl^
tlbus ipfe Dum certa verba pzotuliffet
« aqua manibus poli tergu mouiffet*
pollpaululubutl:pfo 2 matumad mo
oum quo vlllane tpe ma^^ vedere in fo
ro folent in magna quantitate appo:^
tault,(£t aliis gullantib^optimu fuiP
febutl:{rafflrmarunt*(iauaeic re colli
gll pzlmo bunc De fua pzactlca fuiffe
certu^vel q: mere maleficus per eic^P
fum pactu cum Dcmone Initum, Bel
qz per tacitu pactum nouit fibl oiabo
Ium ad vota affuturum,Si qulde pzi
niU5 tunc non indigetiDifcufflone, qn
ver’malefic’fuerit.^iaut fecundum
mncvfusfuffragio Diaboli fuit eo ^'li
bl oblat^^ etecratus a matrevel oblle
tiilcefuerit.(0t5fiquisobiiceret Dya^
bolu foztalTis appoztaffe buti:p fine ali
quo pacto tacito vel ejcp?effo* ac etia 5
abf(^ oblatonealiqffavtpmittlf facta
^efpondef q>nun$ aliquis vtlf fuf^
(Vagio Diaboli in conlTmlllb^operlb’
fine el^lnuocatione, qz i^o facto cum
quis Demonis auiclliu petit cotra fide
vt apollata agit,3n)cta Determlnat 65
Doctozls in4,fen.Dlfl:,viii,fup Dlfflcul
tate.^^trum aujclllo Demonu$ vtilit
apollafia a fide,^am cu alt|s Doctozi
bus ?llbcrtU 0 magnus licet cocozdat
tn magis ee^ffe Dicit q femp In talib’
ell apollafia verbi vel opis* ^i ein In
uocatlones colurationes, fumigatio-
nes^-r adozatlones fiant, tunc apertU 5
pactu iuitur cu Demone abf^ bvlc 5 q
alido cozp^et anima cii fidei abnegari
one in totovel in parte tradat,qz per b
q Ipm iuocat la comlttit apoffafia la 5
verbo;rapert 3 ,fi aut no fit Inuocatio
§ folumo fit ope fimplici qz,f,ta
le op’ facit qb non nlfi Demonu au]ci
lio effectum foztiri potell, Cunc fiue
faciat Illud inchoando in nomine Dia
boli,fiuc per alia f ba ignota, fiue abf
omniverbo,5Ua tfi inrentionevt Di
ctum cll,mnc vt fubdit ?JlbertU 6 ell a
pollafia operis quia Illud opus ejepe
ctaturaDemone,(Cum aute 5 ejcpecta
re aliquid a Demone vel aliquid pe;^
clperepipm,femperell fidei cotume
lia et ideo apollafia,) 0 nde et bic con
eluditur ^quocunqj modo pzefatus
mag^ b <pcurauit vt ic^ p pactu tacltU 5
vel eicpzeffum pzocurauit.€t verlfimf
Uter fi abfc^ pacto eicpzeffo quod mc
vt malefici facere folent per tacitum z
occultum pactu vel e)c fevel a mre aut
oblletrice Initum talla effecit.(£tDico
eje fe quia tantummodo opus ejcercu
it effectum a Diabolo eicpectans, Sc
eundum quod colligitur c)c illa vel co
fimlll practica ell q quia Diabolus no
nas re:p fpes condere non potell, Jo
vbitafubito naturale butirum eicaq
^ruplt,boc intute Demonu no aqua i
pijrs feaiiida
lac nmtado^gvfbutte alibi ep loco rc'
poUto acceptu Uli ad manuo tradfdlc
vd e)clacte nararall b cp naturali vac
ca recipiendo t fobltovt lic coagulan/
to (n natura butirl.qt aro muleruj
g fpaclu tplo effldtbutlu foimando.^
f^elnbjeullfimotpeemcere noult et
tunc Illud Hbl obtulit/^d Idl reducit
moduoquo aliqui TuplHtlolT vinum
out alia necelfana non bfireo* noctup
nlotptbuo tantumo daf^n^ant alld
vafculu reclpluntu oum p^l vlcn all^
que Incedut fublto vao vino Impletos
repouant.Cunc em ol 3 bol’vlnu 3 na>
rurale ep all^vafe reclpl^oillljl^co
nem Implenlt* ^up modu aut quo
enlmallat lumenta malefid tnflmut.
IBlcere optet q^ licutboieo Ita z tum^
ta taau^vlfu.velvlfu tmvelvbl fubter
limen oHq l^luo ttabull aotvbl fotent
adaquari malefiau aliquod feu illro^
mento maledcti reponunt* $lc em et
lite In rauenfpurg lnclnerate*l^e qui/
boo et infra patebit fp ad Inltaotla t>e/
monuvbl m elloteo equi aut plngulo
ra lumenta erant maleliclarebd> 3 nt«
€toum interrogate fulffent per ques
modo talla efflcercnt.findltvna noie
%ne0 fubter limen ollq l^l’ llabu
II certae reo occultarcnt.€t Interroga
taculofmodl rc0*Endlt*Bluerfaru5
fp^rum anlmallu offa* (Et vireri’* In
cultto n omine bo c facerent Inf rogata
rndlt*ln nomine olabollt olm alio?
t>emonlo9.©edt altera nomine anna
que Dumvni ejc clulbue fnccelTlue vl/
^tltreo equo0 malcficlaflet qtvectot
crat» 10 Itlmatfm oum vlccflmuqrms
cmlffeulam.ad eietrema pauptatem
t)eoenliret.ve:cto} Ifane lu odio dabu/
II Dljtlt ad maleficam quez In odio oo
tuu0 fue dabat*(Ecce lam emi equum
piomltto Deo t fue matri d equuo Ille
molietur q? manlbuo melo <tp:i}o te t
tcrticla.$(c^ territa maledcao^mm
Qneftio pnma
Itbl Intactu rellqulr*Bnm aut capta z
interrogata fuldet per que modum ta
lla effeclffet.Endlt fe nil aliud nlli fo'
oeam feclffe^iBua facta olaboluo cer
rao reo Impofuldet libl Ignorao.iBua
cp re colligitur q^ tantumo aut manu)
autvllbm apponere babcnt.lEt boc vi
quoquo modo malefica coeperetur*
allao em olabolo feul^dl In creamrao
facultao non permitteretur vbl male/
dea non cocurreret vt piluo tactum
(Et boc contingit piopter maloi^ effen
fam Oiuincmalcdatl0*^epiirime erf/
am 3 padoilbuovlfa funt.q certa ani/
malla In camplo oum treo aut quatit
01 faltuo In aerem fecldent fublto i ter
ram collapfa lnterlerunt*(Etboc vdt^
oemonum ad indanda malefica? vir/
mtelnoloceltaugudlenft Inter oppl/
ou fyeffcn-r mont^ferrerlu.qulda pic
olueo alTerult ftblT alliovltra quadra/
glnta lumenta In bobuoTvacclo In al/
plbuoful(femaleficiata*(Etboc Inda
onnl fpaclu no pede aut aliqua Indr/
mltate ^cebente* (Et p2o;interfTgno ol
^lt:q^ vbl pede aut alia cafuall Infirmi
tate moliuntur no fublto fed paulatit
fuccedlue Deficiut*^llud aut maledd/
um fublto abdullt oemvlgoiem Ita tp
ab omnlbuo ludlcabamr Illa malefici
lo fulde lnterempta*10eru5 talem an/
notaul numerum*edlmo tamc qr am/
plloiem ejcpiefrit J?oc tam^ verlfflm» •
g^lnpartlbuo et pteclpueln alplbuo
plurimum lumenta afferuntur maled
clarl.( 0 uod genuo etiam maledetf vn
ol(^ oifiufu3 nofcltur* ':^llqua ftmllla
Infra In caplmlo oe remedtjo adbibi/
olo contra maleficia lumenro? olfetp
tlftntur*
t c^uper modum quo grandi»
nesettempellateocddtare ac
c(tam fitlgura fuper bomfee et
tumenta6ilmtnarcrolcitr*
^apitirtmn.xv
Opitulum.jCV*
/ l|^mq5 q? bemo
^ t) Mnes z fui oifcipuli ralia male
^ficia m fulmmib^sradinib’
tcmpeftanbue concitare poffint.z ^
accepta poteflrate a oeo quo ad oemo'
nes.feu eiuo pnuflioncquo ad ^p^^u0
Pifcipulos facra fcnptura Job.j.-r.if.tc
llat.vbi accepta ptate a oeo ftatim oe^
mon^atrauitvt fabei quingenta Uiga
boum 1 quingenta afinas anferrent^-r
cemde Ignif oe celo refcendens. feptc
milia carnelo:^ cofumeret. tandc etia5
feptern filq z tres filie p vebement^ vc
tumz per lapfum oomus occumbere
z fcmp puerid.famuli multi, vno 4 nu
daret oempro intcricFt.vtiqjvIcere pef
fimo fancti viri corp^pcuterettvicott
tres amici eius.vt i^m ve]carcnt graui
ter^curauit.;^bt z fanct^dTbo.in po'
ftilla fua fup ^ob ita loquit^eceiTe c
confiteri q oeo pmittente oemoesipnt
pmrbaroemaeris inducere, ventos co
citare z facere vt ignis oe celo cadat,^
nis em natura co:palis noobcdiat ad.
nutumangelis nec^ bonis neq^ malis
ad fufceptoe5 fomiaru fed foli oeo crc'
atoti.tn ad motu locale natura co2pa^
lis nata e rpirimali nature obedire. cu'
Ius iudicinm inbomineapparet.nam
ad folum imperiu voluntatis quefub*
Cectiueeflin anima mouenmrmeb2a
vt opus a voluntate otfpofitu^fequa'
tur.quccucp igitur folo motu locali fte
ripolTunt bccp naturale virtute non
ibln boni fed eti35 mali facere poffunt
nifi oiuinims^bibeanf.^enti aute z
plnuie z alia.bmoi acris pturbatones.
folo motu vapo;: refolutoijr C]C terra z-
aqua fieri ponunt.vn ad bmoi^curan
da naturalis virtus ocmonis fufficit.
bec rbomas.USala.n.quc noftris e)ci^
gentibusln mundo fiunt. oeus vclut:
fi fuoatoitoaes iufie p. oemones folec^
Lxxni
infligcre**^n 5 T glo.fup illo pfal.ciiii.
10ocauit famem fuper terra5'tomnc
firmamentum panis cotrimt. oicit fic ♦
bec mala pmittit oeus p angelos ma^
los qui talibus fipofiti funn^ocat er
go famc.i.angelu fame fipofitu.pof»
fent z illa que rup:a notata funt circa
qone an femp m 3 lefici.circa maleficia
inferenda babent peorrere cu^ oemenl
bus.vbi oc triplici nocumento, z quo
interdu oemones fine malefias varia
nocumenta inferunt, cu maleficisaut
oemones plus aflfeaant bolbus noce^
re eo ^ cum oeus amplius per boc ir^
ritaf inde cis maio: facultas puniediz
affligendi cocedif. Beferuiunt tilia q
oo£to:es fup febo fentdiaruiOf.vi/^n
locus fit couenicter oeputatus malis
angelis in aere caliginofo moucnt. 43
cum tria confiderantur inoemonibus
natura officiumt culpa.^icut nature
cozrefpoderet celu empireuVculpe i>o'
infernus.ita eo;:officio cum tonotes^
fint z miniftri. vt fupja tactu ell.in pu ^
nitoem mare:^ t eicercitiu bono:}: com'
petit aer|calfginofus.ne vic5 nimif nos
infeftarent.fi in mundo inferiori circa
nos babitarent. vnde z in aere z circa
fperam ignfs.actiuapaffiuis coiungc'
reXciunt.vbi a oeo pmitnint t igne oe
cefo cadere fcnfulgura fulminare ^cit
rant.l^arraf in fojuicariooe quodam'
capto p iudicem% oum interrogaretur
quo ad grandines t tempcftates coci>
tandas^ccderd.t an facile boc cis fo^
ret^curare.likndif.Tacilitergradincs
^curamus fed ad libitu ledcrenovalc
wus.^ota cuffodia bono:}: angelcwu;.
vnde addidit.Cos tantumo ledere pof
fumus qui t>ei oeflifuti funt aujcilio.t
qui figno crucis fc mnniut illos lede^
re non poflbm^.eft .aut bic nofler mo^
dus ♦ ‘ptiino verbis certis in campis-
principem omniu oemonio:}: implo:ai
mttStVtocfnismittat aliquemda iio>
*Par0fecuda
Wsocfignatum pconat.Bemdcvefii^
te certo ocmoiie eide in binio pnUum
nigru injolatnue eunde in altu^i)cien
do in aera.quo a ocmone fiinipto obe
dit.z (latiin aura concit3t»attamen no
femper in loca oeftinara a nobio fed|iu
)ct3 oei viuenris pmiiTion^ gradince et
fulmina^cit^^arratur etiam ibidc 5
oe quodas anao:c feu berefiarcba ma
leRco:;: (lafud oiane.qui in bernenriu
terrirodo «locis adiacentibuo collitu
tno.pnblice t? boc ^otiari audebat» q^
qnandocucp veUct|ipc fe in olm emu^
Io:}: oculis velat mur^ facere vellet et
oilabi manibus inimicop ruo:p Ictaliu
t ita etia 5 capitalia fuo^ inimicop ma
nibus fepius euaitlTe» Biuina tu indi
Cia cum termina fue malicie facere vo
luirper bofles fuos in duba quadam
jpc fenedram qnenda federe ou 3 caii^
te cjcplonbaf a libi infidiantibus.gla-
dqsetbadis inopinate tranfRicus .ob
fpa facinota miferabiliter obqt.fupdi/
tem tu oircipulU 5 qui bcppo vocabaf
reliquit.qui^t fuptadiem dadelin oe^
in capitulo ferto mentio fit magidrus
fecit.^ciuerunt bi oao qn eisplacmt
terciam partem fimi feni vel frumenti
flur cumfeut^ reioc vicini agro nemie
vidente ad^uuin agrum Deferre, gra
dines viuacilTimas t auras lefiuas cii
fulmimbus^curare.in afpecm parea
ru infantes pzope aqua ambulates in
ipam nullo vidente^i)cere.derilitate 5
litboibus-tiumeutis efficere occulta
alijs mamfcdarc.in rebus t cotpibus
modis quibufenue^ Icdcre. icm fulmi
nisnonuu^ quem vellent interimere
^ mfta alia pedifera .pcurare.vbi z qn
oei indicia bec fieri pmifit. ?Jd ea tu Ci
pnos repta funteicpcdir puertere. Jn
Diocefinancpcondan^.ab oppido Ea
oenfpurg ob viginriocto miliaria teU'
tbpnicalia verfusfalt 3 burga 5 grando
reuiffimae ejccir^m^.cuctad frpgcs
i
^Luediopjima
getes evinctas adeo in latitudincvni*
miliaris cotrineratq» tercino ann^vip
iadicabaf frugiferusinvinetts. Bnde
resgeda cum p notariu inquilirioufs
innotuiffct.i: qb^ter clamore populi
inquifitiouc opus effet du certi p male
ficia imo ornes pene oppidani talia cd
tigiffe iudicarent. (^aarcpfulibus an
id cdrentientibus p quindena iujtta tu
ris forma fnp berefim Dumtajtatmalc
ficarum a nobis inquiritur, -r ad Diias
Dumtaicat perfonas pre alqs qoc tamc
tnparuoimmcro non erant; Diffama^
tas pcrncmt.nomcn vni’ agnetis bab
ncatricis.altcriuf anna d m in dclbeim
quibus captis tfcorfu 5 ad oidinctos
carceres politis ignorante penit^vna
Dc altcra.fequenti mane balneatrijc.d^
dtonibus leuilTimir a reaore feu ciuia
magidro magno fidei 5 clafore ( 5 elrc
cognominato? ab alfis ejt cdfnlibusll
biadiunais’in §fentia notarii ejtponi
mr.? I 5 maleficia taciturnitatis mdu^
bic penes fcbabuiff 5 .Dc quo? femper
iudicibustimendu ed. eo in primo
aggreffu no ia moUebri fed virili anio
fe innoicia affirmabat Diuina tn fanen^
te clementia ne tanrn facinas impune
tranlirer. fubito libere ? a vinculis ab
folura licet in loco torture ? cuncra fia
gitia ab ea ppetrata Dctc]cit. 0 a 5 a no^
tario inquifitiois interrogata fuparrf^
culos e)c Dcpofitoe tediu circa uocum*
ta bolbus ? iumetis illata. cjc quibus
iam violenter reddebatur tau^ malc^
fica fufpecta. cum nemo tedis De fidei
abnegatoc ac carnali fpurcicia cu 5 Dc^
mone incubo aduerfus eam Dcpofuif •
fet.co ^ illa fecretiffima fint illi^ectc
ceremonialia.attamen vbipod uocu-
meura aiaUbus ? bolbus illata vti rea
refpondiff 5 ,ceter 3 ola dc fidei abnega
t(oc?fpurcitns Diabolicis cu incubo
Deraonc paais interrogata publice fa^
tcbacur^ffereno fe y\m occem % oao
£apimlttm.xvi. CCLXXIIII
annos flU (ncubo cu oimoda fide( ab/
iicgafoc faccubuiffe.qnibus cjcplctis
vbi fupcr grandme3 pfaram. an ne ait
a iHd oc ilUs ferret mquircref» txcfpoil
it q ficCt interrogata qno z qualiter
rndlt.^n ooino eram tboja meridiei
ocmon me|accer(Tult z rtfup campU5
feuplamctem kitppei licem noiarar*
paiilaln5aqucmecnm oeferendome
trantTcrrc Iniuiiclt.z on5 lnrerrogaire5
quid nam opis In aqiia eicplcre vellet
pluula revelle caufare refpondlt.pona
ergo cluiratiieeiens ipm oemonc fub
arboze ftanrc repperi. ^nfrogata ante
9 ludlce fub qua arboie.refpodlc«fub
illa que ck oppoAro Ullus turris tpm
oenotando.-i Interrogata 4 d fub arbo
re egllTet. refpondlt ocmom vt fouea5
pua foder^»^ illi aqua infundere tniu'
Interrogata an ne pariter confe^
diifentjndit.meredentelpe oemo Ua
bat.^ntefrogata oemu quibus ne ver
bis aut modis aqu 35 monlffer. IVndlt
blgits quide moulfed In nomine llli^
biaboli z oim allomj oemonio:p.« rur
Aini iudcjc.quld actU3 fuit oe aqua, rn
dlt.^irparult z furfum In acre5 olabo
Ius oujctt.t oemu an ne aliqua foclam
babuiiTer interrogata rndir. ep oppofl
tofnb tallarbo2ealla5 capta maleUca
onnamvic5 mlndelbelm noiandocon
fodale babnl.quld aur egerit ignoto.z
finallf Interrogata balncatrl]c oe inter
uallo tpis'ab aqueaflTnmptone ad
grandine.rcfpondit.tanta ollatlo fuit
quoufcp ad ooniu puenilTcnt. Sed et
boc mirabile cu5 fcquentlole altera q
(honibus erlam leuiiTimls ejepoAta p
mo fuKTer vrporc oigiro vijc a terra ele
nara poft Ubere foliira. pfata oia no oi
ferepado in minimo.nec quo ad locu 5
^ut altera faffa fuerat, q: vlc5 fub tali
srboze.-t alteram fub alia. nec quo ad
tpus qj b 023 meridlei.mccquo ad mo
dum.qt c motoem aque;!n foucas Im
mlife In nole olsboll z oim ocmonio?
nec quo ad fntcruallu m(s. q: ou eius
oiabolus aqua accepifler i ftiblime ek
uando.regrefTa ad oomum fupuenllk
grandine affirmabat fuigula oetcjclr.
Siccp tercla tne icineraf. z balneatrijc
contrita z cofertt plurlmu fe oeo pm^
dault afferens fe libenti alo moti vt oc
monls Inlurlas poffet euadere. cmce$
In manibus tenendos ampleicandp.
qua tn altera fpernebat. que etia vitra
viglnrl annos Incubu oemone 5 cu oi
inoda fidei abnegatoc babuerar.pmi
In multis maleficiis boibuf. lumentls
z terre frugibus illatis c)ccedens vtl p
ceffus ad confularu repofirus ocmort
ffrat.Sufficlant lila cum reucra quali
Innumera circa bmoi maleficia illata
redtari poffent. Sed z oc Ictu fulmis-
qb fcpllnmc.aut boico folu aut cu 5 bc
lit}s.auc cu oomlbus zbotrets cofum
pferlnt.l 50 ccultlot^imagts ambigo
am vldcaf babere canfam.eo q» afo oi
ulnapmlffloncfepc connngant abfqj
Oialeficaru vlC 5 coopatoe.tn vbl fpotc
ep eau fafflonlb^alla cas feclffe feu p
curaffe reptu ell fup que ctlavaria acta
-rgeffa^rer ea que fap:a tacta funtoc
duci poffcnr.ro etla fuffragaf cu 5 ca fa
cilli^te qua grandines fic z fnlmina^p
curarepoffunt In mari etla repeffares*
Ideo olo ambiguitas oe medio tolUf*
Super trc0 rnodo^ quo xiri
i: nou muUerc0 repenutur ma-
leflcqo infecti. per tria capitfa
5puo Defasittarije malefiam
Capitulum.jcvi*
timiijaci pn0
5 cu^ malefiet} ^ viri Inficiun
|ur In tribus fpeaebus. 0o
tandn 3 cilCTgopjlmoocgrauitare cri
inlnlslquo ad maleficos faglrtarios lii
H ij
*0^r6fccnd4
fcpte bo2rendi'G flagrti)s, 0 am p2{mo
f9cr3ti02i oie onice palTiojuG re]cravic5
ferta pai afceueti.vr fer^ infra miiTaru
folenuia babentfacratiiTimas crucifijci
jci (magmc,telo qnafi ad meta fagitta^
do>0 qnta crudelitaG z tniuria falua
tO2i0.«^cdo I5 r»b oubiovertifan alia
apoftafia -i^bovlrra illa apollalia 0010
bnt cu oemoib^inire. m ^ciic^ mo nat
maiot Cornelia no pota icpiano irroga
ri fidei cum certum fit ^ii iufidelie c 5
fimilia ppetraret uulli^ fotentcfficacie
iu uulio etiam tanto coplacerc aduer-'
fario faluti0 opere poteil. 10nde mifc
ri tali0 fidei catholice ventate z effica*
Cia potius ppendg oeberet ♦ qua etia 6
ca oe^ bmoi flagitia iufie pmittit. Ccr
Cio q> tres aut quatuot iactus p totide
tela babet infigere» z c)c cofequenti tot
fm eunde numeru bomiries quajibet
oie poterit interimere>< 0 ttarto fic t 5
pmiiris certific^f a oemonibnfiquod
tn cotpaliyifu illupccidendu ptius ba
bent cofpicere z cotdis voluntate»vbi
cp integro illu ad interimedu flectunt
talis qudcunc^ loco inclufusfe tueri
non poterit 4n tela emilTa Ceraf z p oia
bolu ei infigat d^nimo qp fub tali cer^
titudie fagitta emittere valent* vt in ca-
fum quo oenariu a capite p fagitta oe-
ponere abfcn capitis lefione voluerint
bocipm ctfic6 valeant fiPi mo zq bom
barda quantucuncp magna, ^ejto q^
fnp bec elficieda boraagiu tale cu C02-
p02is z aie pditoe Diabolo ^are bnt *
fnp quibus aliqua gefta in mediu^du
camus.namp2incepsquidarbenibar
batus cognominatus eo qt barba nu
trtebat.cum ante annos feicaginta ad-
(unctis (ibi terris impialib^quoddam
caflp lendenb2unen*^ter rapinas qs
caflrenfes inde faciebant obfidedo cir
cuuallafTet.babuit i fuo comitatu que-
dam bmoi maleficu puneber nomine
qui intatu caflrefes molefiabat*^ vno
0.ueftiop2ima
Dempto ornes fuccelTiue fagittisinter^
cmit.talemc^ modu feruauitvtcu quS
intuitus fuiifet.quocunc^ fe oiuertifl5
pemiflam fagittam letaliter vulnera'
ret z occideret» talefcn tractus quolib5
oie tres outajcat in fua ptate babebat.
eovic5 ($ tres fagittas imagini faluato
ris infijcerat.cur aut Diabolus ternaria
p ali |5 eligit.eftimari pot in abnega
toem fanctifllmeirinitatisboc efficiat
illis aut tribuscmilTis tractib^ no nifi
inio2tc vt ceteri fagittas emittebat, ac
ciditoemu vt oum quida e)c caftrenfi-
bus oeridedo ad ipm clamair5 pucker
nonecirculuinp02ta pendente iUefu5
pmittes.-t rndentetllo ab ejctranoctur
no tpe.non fed ipm oiem captionis ca
ftri auferam^bocidem qt 5 pdipt adim
pleuit.nam omnibus vt pmilTumeft
Dempto vno interemptis: caftru capif
t ipe circulu Domui fue in ro2bacb bo:
macenfis Dioce.appendit, -zlfic appen^
fum in bodiernu5 Diem cernitq etiam
poilaruflicis qbusplurimu moleil’
erat qooda5 fero cum foffo2n0 eop in
llrumentis occidif z in petis fuis mo-
ritur.JFcrf oeniq? De ipo ^ quidam oe
optimatibus Dum artis fue ejcperietia
certam cape voluifTct.eide^2iufiliU5
puulum ad metapofuit z p figno fup
biretu pueri Denariu. fibie^ mandauit
vt oenariu fine birretop fagitta amo^
ueret.cu aut maleficus id fc facturu ^
cum Difficultate affereret.libenti’ abiM
nere ne p oiabolu feduceref in fui inte
ritu.verbis tn ptincipif inductus fagit
tam vnam colari fuo circa collii immf
fit.t alteram baliftefupponcns Dena¬
rium abirretopueri fine omni nocu¬
mento eiccuffit. quo vifo Dum ille ma¬
leficu iterrogaffet cur fagitta colari im
pofuiiret.rndit.fi Deceptus p Diabolu5
pueruoccidilTem cu5 me motineceffe
fuiffetfubito cu fagitta altera vos traf
fijciffcm vt vel fic mo2te mea vindicaf-
jCapimlttm.xvi. LXXV
fcm.(Etqn(dc5l5t>fDtn3 cmiffiotmU
bm5( (ti pbatdcm t cadigatoemtidcU
om fieri nnit.cjc aduerfo tft in cofotta'
tione z glojias ^dei potto2a miracula:
clementia faluatotis opaf* Idam t Dio
celtcdflamienfi^ecairra boben502ti
acmonalleriomoRialiueccta queda^
(am De nono cernit c5llructa« in q bu*
(ufmodi imag;o faloatotio cum fa^tta
infiica ac cruote efiufo cerni^.cuius mi
raculi verirao tali ozdiite pamtt«XBi^
fer.n.quida Dum iu]cta otdines^nota^
tum fuper crc0 aut quamo: rracma ba
lifie ad interitu alio^ a Diabolo certtfi
cari cuper in binio quoda imagini cra
cifijci fagina petit z mo quoufc^.in plto
cernif tralTijcit.-t oum eruo 2 miraculo^
fus erumperet mifer imobiltter Diuina
virtute grclTu pculTuo figit z vbi a pte
reunte quoda cur ibi fijcuo maneret in
terrogarctur.mifcr caput agitabat bza
cbt{fq? acHmanibuo quibus baliitam te
nebat ac toto cotpe tremene nil refpo'
dere potcraf.z alter bincinde circufpi'
ciens oum imagin^crucifijci intuetet
fagittam infi)cam cu5 crno2c effufo fpc
culaf.pcffime inquit nequa imaginem
Dfil nritrantTiieifli z altos conuocans*
attendite inquit ne fiigam capiat.Dum
tti vt pmifliim e(t fe b loco monere no
poterat.ad caltru cucurrit z rem gcfta
narrauit qui concite Defeendut z mik'
mm in eodem loco perfiftcntc reperi'
imt.-e inquircnttb’De cafu. Dum crim^
faifus fuiflet et: ptaau publice iuiticic
De loco mouef z oigniqj comifTia vito
nc g miferabile mo2te recepit, ^^hen
cogitatu botribile «ifiit. nec bis bu
mana gu erfitas terret vta fiTibus flagi
Itj0fccontincat.^35in curqs oprtnw
tu vnditp vt ferf tales fufi^tanf Dc fuio
ftactitiis publice in contemptu fidei et
graucm otfeiifion^ Diuine maieftatis.
^contumelia nfi redempto.ns gloriati
z fc iactai i oc taUb^gmut unf ce
tales vtf(5 z receptatores iDefenfoies t
fautores ucdttm beretico:^ fcd z apo^
ilacan a fide iudicadi fum z penis ^e^
ctendi fubfcriptis.^t boc eltfeptimum
Idam ptimo ipo iure ejtcoicarirnnt.et
hucntes clerici ab 01 officio z benefio
Cio Dcponunf z priuanfmecad illa re^
ftituunf abft^XpIli apfice fedis induV
to.lftem pfari rcceptato 2 e 0 'po(l$fne>
rint publicati fi in ejccoicatoe fieterinc
g annum animo gtinaci velut berettcl
funt co(fenandi.que fingula fic^ban^
^am in ea.vtinquififo( 0 .^.q)bibcm^
U.vi.tangif De non impediedo oirccte
vel iudirccrepcefium iudiciu Diocefa^
no^ z inquiiTto:;: in canfisfidei vbi t$^
gif pdiaa pena infligenda po(l annn#
nam Dicif primo, probfbcmns DifirI
aius.potefiatibns Dnio tgalibusetrc
ctoribus cornnde officialibuste.fi cuf
placet capimlu glegat. I^enim <$ z ipt
malefici cu coif receptatoribuffint tpo
iure mdicati. pacet De ipfis beretlci^
malelKis in ca.ad abolenda, in princf«
z in c3.cjcc6icauimn0.primoc pfertim
z breuins in ca.e]cc5icamuSrfccudo.6
b ere. vbi fic Dicif. (Pjccdicamus ^arta^
rbem3ti3amn9vniucrro0 beretieos ca
tbaros patcrinos.i infra.-z aliof dbnf^
cimmiioibits cenfcanf zc^t nota fug
dbuictk^noibus.Dc ered^tib^aut z rc
cepratoribnsf ceteris fupradicris ba^
bef in.e.ejccoicamn9.i,^.crcdetcs. vW
ITc Dicif. Credftcs ^erca receptatorea
DcfenforesTfautoresraliu Cjccomuni
carionioecermm^fubiacere zc,z m ca,
cjccoicamns.ij.tanguf plures pene qa
incurrunt infra annum cum ipis eleri
cisvbi fic Dtcif .IVeceptatores fautoreu
aoefenfores ejccdicationi Dcceruimud
fubiaccre.vt pofi$quilib 5 taltu fuerit
etebicatione norams fi fatitTacerecoti
fcmpferit infraaunumejctunci^o iti^
re fit tfamis. nec ad publica offteta feit
cbfiUa 4tcc ad eUgedos ali^^ ^d bmH
k iq
*^a^8fec^d^l
nec ad te(h'm©n(u admittanf .iTnt etfa5
<mc(labUc0,vtn€Cteftaiidi liberam ba
beant facultateaiec ad bereditatis foc
ccflrioncacc€dat.nu{lu3ptereai^ fuo
«liiocimq^ negodo rcfpondcrc cogat,
q> fi fo:tc inde?: cctiterit eino (emenviz
nuUam obtinbtfirmitatcm.nec caufe
slique ad cina audtenriam^feranmr,
fi fuerit aduocatua nuUatenua d^ pa^
trociniuadmittaj, ^i tabellio inllru^
menta confecta nullmaiint momenti
fed cum anetote oamnato oamnenf t
mUnbnaidem bcipimua obfernari,
5$i f 0 clericua merit ab oi officio z be
nefteio ocponamr,vt in quo grauio: ^
cuJpaanaiot ejcerceaf vindicta,^! qoi
talea autem po(l^ ab eccla fuerint oc^
notati euitare cotempferint ejccoicatio
mafnia v/c^ad fatiffact6em idoneam
cellantttr,^anc clerici non ejebibeat
m5i peffilentibua eceiaft ica facram^
camec eoa jtpiane pfumant tradere fe^
pulmre.necelemorynaa autoblatoea
co^recipiant.alioquin fuo pilacnt of
Hdo,3d quod nequa^ reflituanf abfc^
induito fedie apoftolice fpeciali, ^ut
t)eni(^« alie pene ^plurea fup ptedi'
ctoa etia (inon pfiilant p annum anio
ptinaci fuper eo^ vic 5 ftlioa z nepotea
qui ab epo-zinquifitotiprit^uart feu
ptiuatos ocnunciari.oignitatibna pfo
natibuatoibuabonotibueac benefi!'
ci|3 ecdallicis z ofFicqa publicia 4buf
cunq5.iu]ct3 ca.vtcSmtffi,^, ptiuandi.
©cbcrc4li.vj,^neelligif tn li impenit^^
tee ejcfiterint.vt in ca.ftatual fclicia,c,
1 Lz ti, ‘ItejTi q etiam ipo:^ fiUj vfq? ad
fecunda gencratoem funt ptiuati o rn<
beneficio ecdaftico z offiefia publicia
vt in.c.quccunc^.^,bcretici,co.li, In-
telligendu m qui per paterna z no per
materna lineam oefcenderut. z etia oe
impenitentibua.vt in allece.ftamtum
l^tem q illia fupple crcdentibua.fcce-
ptatonbua^ocfenfotibna z fautotibua
Lucilio ptima
cor fitappellatoia z^clamatoiabdfl,
ciu intcrdictu.pt5 m.c,vt inqfitoia.co,
li ♦vbi tfi arcbidiaconuafnp.c.eo .tntcl
Ugit vr poft^ p rnia5 dfe talea fnnt oc
clarati ruc no pnt.ante aut fniamiiitt
aliquibuaaggrananf fea Indebite fati
ganf appellare pnt. plura alia poifem
©educi fi ifta rurficiant, ‘020 ampUod
tn pmino;: intcUigetia aliqua funt ©(/
fcuticnda»'p2imo 4d fi ptincepa vf fc
cularifpotefiaa meta ^notata gefia ad
oeuafiato^alicui^^cailri iuilo bello ali
que bmoi malefica fecu5 redpiat.T ci^
airift^tia tyrSuid^ malo:^ copcfcatmu^
quid torna cjcercima vt fautotee z re-
ceptatotea taliu funt mdlcmduz pdi ■
etia pcniamalctaudi.ixerpondendu 5
videtutiq^ q^^pter mftitudinc rigor iu
fiicic efi temperidna,Di,]el.c6fiitueret
Jdeo l5 pttucipalia z eiua afidfotea z
cofiliarii.talia foudeaoino.fintipo iu
re penia pfatia biodati, vbi moniti ab
eo;: ordinartfa no oeiliterintcn ia5 vtt
recepratotca fantotea indicanf, vnb et
ipia penia fubfidnnfjeliqutta tn tper
cima cum abfq^ eo;: pfilio:e fanate ta^
lia iiaur. Itno^ oefenfioue reipublice
fua cotpa ejtponere fut parati, I5 fo:raf
fia in faerfa malcficif pplacftia babeSt
tn cenfuriiila cjccoicatoia euadut, lic5
reatu iUo|:l eo;:pfeiri 5 cagnofcere ba
beanf bebtta cautee accepta fup olmo
da bmoi oetefiatoe (mppetufi a cofef-
foze abfolui,? quSm in ipia e ab eo;: (i
nib^moi maleficoa cjcptllerc.^i ^o
qiicrif a 4bna poflmt Pfiddica vbi refi
pifcat abfolui. 3 ii ab eo;: ozdlarqa aut
inqrironb’,|:5:udefvtiqj abfolui pnt»
ab otdinatqa ac altie in^fitotib^ fi refi
pifcat,bf in.c. vt officiti.in pn. ©e berc,
li.vi,vbi ficoicif .vtoffictu. z infra coii
tra bercticoa creddea rceptatotea fau
toteat oefenfozea eor.necno p infama
toaoeberefi,vel rufpectoa^m fanctio
Dca canonicaa boim metu ©iulo timo
jCapimlttm.xvi,
re po(lpo(ito4>cedatf0.fi^o aMqnfe cp
pdkrtobcretical3bcpj<mitU9 abiura
ta rcdirevoliiertt ad cccic vnitatc (orta
fozmS eccic abroliudie beneficiu impc
oatir.^C inflat qfi Dic^pnceps
vel alius refipifccrc^J^ndcf qn malefio
cu^rer infuria creaton illata f ucnicu
du tradif.vfi z vt ipm a pnio tmtno cp
pellat Ilo cft malencfifcu ijerctici mani
fede Dcpb^fi ibaerica ptauttarc« vt in.
fra patebit pena pcbfta»tvt oc ^teritis
©oleat.tplee nu^ Decetcrofoncrevti
catboUe» Decet |?ncipe firmiter in ani¬
mo fuo flatuat^q^fi quent.cui traden^
das z qtio o:df«e pom^d’, z an vtma
mfcHe oepbcnfuo in bereft fit iudican
du3«9d pjimu fpalis tagef Difficultas
in pnnctpio tercie pris.an vic 5 co? pu
«itio tntmoad indice fecolarc lito cc-
clefiafiicn ptineat.manifefln e.n.p ca*
vt inqiiifitof0«^.^bibemMi.v|, q> po^
ccftatib’^ Dfiis tpalib’ interdicit ne De
crimine berefis q4 mo indicent, abfcp
tpop fen inqnifito? aut faltim alteri’
cozud J lnia.$ q: ro qoe ibi affignat cir
ca maleficos rtd videt babere locu. da
d: ibi q» io n Debet iudUnrz eo ($ crinit
berefis ? mere ccciafficu. malefico? at
crimen no videt mere ecciafticirlgetia
tiuile ^ter Dana tepafia.quicdd tn fir
vt infra patebir.l 5 iudicis ccclailice fit
cognofeere eiudicare.tft iudicis fccu'
laris eil cjccqui z pnnirc.vt pf 3 ejttra 6
bcrctf.c.ad abolcda.z.c.vergeris.e ca..
c]cc6icamuo.vtncjf.^nx indcjc fecula
ris fi tradet tale otdinano ad iudicadu
b 5 tn p fe mde punire pofl^ ab epo fi-
bi tradit siitrclinqnrt.vel etiCejc pfen-
fn epi fccutaris iudepvrrutp facere poc
fc 5 iudicare z ponire.flecvalet fi Dica
tor q tales malefici no fiint bcrctici ^
potius apoilate.Q? cum vtrnrrcpcotm
fi:at circa fidc 5 .tn ncut bereticus circa
ttiam tautitmodo Dubitat «z boc iu to
LXXVI
to'vcl fn pte.fta tapoflatc maleficiro
etiam p fe oiaawum enis grauius ell
cotriimperc fide5 p qnam ell anime v<
ta $ falfare pecunia p qua vite tempa
li fubucntmr.l^n fi ralfarq pecunievl
alu malcfaaotef flarim p feculares po
tcilates iuile mo:ti tradunt.multoma
gis tales beretici a apoflatc llati q ca
uincunt pfit iuile occidi.vn z p bec eil
rcfponfio ad fecundu quo fc5 ojdinc z
a quo ittdice fit pnniendus.fed darinf
oe illo tractabit in tcrcia parte opif cir
ca modos fententiandi qualiter Dcp:c
benfiis manifcilc iu bcrefi fit fenrenri
andus circa octauu CDUodccimumo
dum.Tfnpcr Dubiae quid fi pcnfteret
anadbncelfef occidediis. iixeuera eitr
fiberericusfimplec rctapfus qnant»
cunfp penifcat etl occidendus,in capi*
ad abolendam allegato.-tboc rarfona
biliter fim Cbomam cum per bde pto
uidcmrbono comunr.qoia fi bcretiei
reuerfi fepe redperemut vtin vita ca
feruaremur.i: alqs tempalibus bonis^
poffer boc efTc irt ^indidu falufis alia
rum.tum fiiUia fi relaberentur alfbsin
ftccrcnt.tiim ai^qai^ddncpcm eua
dcrent,ali) fecuriasin bcrefim rchbc
rcnmr.cjcrclapfn etiam ipommpjcf»
inimrDc inconilantia eomm drcafi^
dcm.-ridco iuile occidendas quare ct
bic Dicere oponcr quod fiptopterfuf
pitionem folam inconilantie cedefit
llicus iudeje relapfu5 babet tradere cu
rie feculariad ocddaidum .a fo2tio2i
fi non velit tradere apofiaram aut ma
leftcam quamcunc^ curie fcculari p:a
pter penltentiam z cius conueFfione5
tamen rdinquere babet ralcmt no int
pedire cum rndeje fecularis jpter Dant
na tpalia fpo? malcficn vult occidere
fm legcs.licct ecclefiaflicus iodcjc pj^
itsbabeat penirentem makficDmab
ibluerr ab ej:coicatione quam^tes
li iiil
•^arsfeamd^
bcrcffm maleficam iticarrfi: cu t bere
fit ei:c6(cam0.(tt^a ca^. eiccoica
tiiDdj\q4.t ad gremia ecdKe recipere
¥t fpuo falnaa ft3r.vt t>icif
dl,5|lic ronea afrigitanf inferiae circa
q^rtem piimi tercie peie«fuiflci$c ifia
sd pne.tantnmodo adaertaot anima ^
rii rectojce ^dara i oiftricta e^igef ab
cie ratio a tremendo iudice* ca reaera
(adiciu oariffimu bie qui pfunt^acvbi
talee ininiarii creatotieviuere permic
'| 0 nt.^eqDif 5 Duobne alt|e malefico
ru generibue^^am ad idem gen^ma^
lefici^ rcdacimf t illi qui g incantatio^
tteet carmina facritega arma queeuti
(ncantarercuint^vteienuUo md noce
re valcant^vndenecetia vulnerari poP
fune bi em oiuerfificanf»i^am aliqui
^ funt qui compdictieragittariiemale^
fide ^otdant tn eo $ eti§ circa imagi^
nem cmcifijci c pmmelia ei iHata talia
> oddifcunt^gfa ejcempli qui vult vt no
valeat ledi in capite ali4 rerro aut ient
caput imaginie auferre 4 eirca col^
lu auferat collu.qui circa btacbiu aufe
r^t feu cominua t btacbiu* t fic pTeque
I ter* 3fnterdu5 fupta cingulu aut infra
' Interdu cjc toto cominuunt.cJnMue
fignfi vj]c inter imaginee in biuib
aut in camplerepdfitaevna integra re'
fierimr. ?Sliqai ifo funt 4 certa bteuia
lecu oefemnt.aliqui verbie interda fa
crie aut etia ignotie talia^curant^^n
ter que bcc efiimaf oiuerfitae, ^a pzf
mi I 5 in ptumelia fidei circa oebonefta
tde 5 imaginie faluatoziecu ^fatiema
lefide fagittarqe cocozdant. vn t veri
apofiate reputandis iudicandivbi fiie
rintoepb^ualiotnrefpectu fagittario
ru.nec etii in mal^ptmi manifefiu^
ntinmitoem^zii'cozpie fupza cingu
lu vel infr34Ut etiam totius cozpis fer
nire videf 46 ran$ beretici penitetes s
no relapfi vbi funt malefici puicti z pe
niteantfunt indicandi z iujcra octauu^
modii penitcntiddi^cu abiurat^ne t (n
clufione.vt in rerda pte opio ungetur
•pto fecundisf 0 4 p carmina arma in
cantare nitunf .s fup illa^nndis piatis
incedere t fifia (xcrccre,Jfncamatozee
eib uiconf iuicta jfid^viq.c^imof.qul
arteatiquS verbie pagut oiinngncdu*
q: interdii incantatoee fiunt pverba fa
era aut p carmina faipta fup lUftrmof
sbequideincautatiocelicitc fieri pne
fepi^ c6dir5ibtts feruarte vt inferi^pa^
tebit circa modoe cnradl maleficiaroe
infirmoe*3ncauut6nc6 aut que fiunt
fup arma p aliqua verba. aut vbi ulia
carmina feripta ocferunf boc iudicib^
attendenda q^ fiibi funt noia incogni'
ta*3te caracteree z figuamrc alie pter
fignaculu crudemie talia funt oino re
futanda z aucrtedi funt boiee pie a ta
lium audelirate. qd fi oefiftcrc noll^
tunc tanib leniter fufpecti funt iudic5>
di oe 4bue in fecundo n0 fcntentiadi
infertus patcbitmo.n.caret tunc ferti/
pulobereticepuuicattiniqitnia talia
oino ope z aujUUo ocmonti bab& fieri
cuius vc fupza patuit qui auitilio vti(
apoilata a fide iudicaf.l5 etia «fpter ig^
rautta.s emcndatdie OTarn miti*^ ^ cn
fagittarqs maleficis lu agendu. (£t 4«
plnrimu coc cemif apd cliftcs t met'
caiozes fecum oeferre. bmoi carmina
sbenedictoes que incanrar6is rpecie5
babere videnf.etpedit oino fiucin fo/
ro pniep confdtozezfiue in fozo ptetio
fo p ecciailicu iudicc bmoi eliminare*
cum tacitum pacru 5 gpter verba igno
ta z caracteree fignatt cn oemoiie inif
z ocmoii occulte fe ingerit z optata ^
curat, vttand^ ad peioza alliciar, vnde
vbi iu fozo contentiofo talis oebet ad/
iurare iu]cta fecundu modu fentemian
di.vbi in fozo confeientie cofeflbz t)cb 5
carmina infpicerc.s fi nolit oDio^nce
rc.oebet tft noia ignotas caracieres oe
Iere,reliqua vt euangelica verba et
anefKofeamdS LXXVn
ffenacola cmds pmfttcrc, 4ba0
cinrtibud t bdpuerui; maleflcoe faoiCc
toriod notidu.q: fup:a tacm cll an vt
vt mantfelte oe^bcnli' in bercttca p:a
uftate todtcandi rint*oe q marcda etii
pnad tactum eft (n pdma qone ptime
pri0*€t qtudc q (ic patet tbidi, fea vt
J^erndrt glo.otdtnarta Ut. c. abo^
lendl.^.piin.t vcr.oepbcnli»trtb’mo^
dia oclitrc.qurs^maittfcllc oc^bcit'
fo Ut beretica ptauftate Itt . paca faai
cutdtntU.vt in limpUd bercfi qfi pttb
lice ^dicant bcredm.tf.De rttunup.pa
Ia5.^.vlrt. vd legtdma^bacoe p tcfteff
vel eje fua cofelflonc * t elttfd^ J^em,
glodtt.c.e|ccelcama0.ti.fup ver. bepte
beitf? pubUcedea q rtototlu fit lUfferiI
qt condemnati fant.add fdem vfdct fa
ccre fap,cdup qnibtifda. ejetra oe i^Su
^utpantfrftt pdma qotte ptfme prfo
Boi’opf0.€p qbu0 pat5 q^ male^cf fa^
gitrarqTiDrzaltiarma Utcantiteo pto
maitifefleoepbettfioui beretica ptaal
tatcpalfqdpaadcicptefrum comoe^
motte fttfta5<(pter maittfeUa ipoi^ opa
que uo nili Diabolica virtute Reripnt
Babendi fuut* ^atet et fecudo q eotu
fautozeo receptatotee Defefoteo vt ma
Itifeite taleep talibufbabedi fune ^ pe
Itio pfcrtpttf mauifdle fubiacere ita q
Ito iam fnb oubio aut tati$ rufpecti re
ceptato teo leui aut graui. vd violenta
furpitoeiudicandu^ucplureoalti epi .
flere polTuunvudctfcmp grauifTimc
cotra fidem odiitquuitt. z femp mala
motte 3 oeo pcutmnf.^amvt krt qui
d§ ptUtcepe cum piTmileo foucrct ma
Iciicoe.z cum boc quada ciutratem in
certta iicgocqo Cdebite aggrauaret Du
boc flbi a.quoda familiari obiteeremr»
ille ornm timoteoei poflpofito rdpo^
dit. ©et Dc’q? in boc loco monar.fi Ut^
tolle a me illi aggrauenf.ad queVerba
fubito Diuia vitio fubfecuta fubitanea
motee ejcpirautorcuera in vUtdiccaoo
tam intolle ag^auatoto uuamtfau/
cotie berelie.'Patet t terao q piati 4 *
qnq^t reaoteevbi bmoi flagitiid z coif
auctotibuot fauco2idu0to]cta omne$
polTibilitatenon rcltllut.etia can$ ma
nifcttl fautoteo.z q ^feriptj! pento ma
uifeile fubiacere Debeat iudicanf»
0equimrrecuiidil putictpa^
pale bume fecunde partiemp
modo9 coUendi zeurandi ma»
iefitoaf mircendo otfBicuUatejr
^ ©uelUo fecunda*
i
^ '^min licitu Ut
A maleficia p alia maleficia vd
^ iper aliqua illicita tollere. a
argoU q^ nd.quia vti aujcilio oemoim
uon eft licim vt fupta pamtot in fecd^
do fntap DillUt.vii.a ooctotibue cornu
Ititer Dctcrminaf. quia vic5 ell apolta^
lia a fide* z quidem q line ait]dUo De^
monn no polfit DilToluU^batur. quia
autoilTolutfbumanoartilicio autoia
bolice aut oinUta poc^a*^onlptimu
qt inferio: potcllao non potdl Utfrin^
gere fuperi02e*cu5 uibil agat vitra fui
virtutem non etiam oiuina. qi boc eet
opno mircnlofnm.t cum illa oeud ad
fuum nutum operamr* t tton ad infla
tiambominn.ficnt«)cpc matripcteii' '
ti miraculum De fubuattone necefTita
n0vUti.vtDocto:c0 cjcponunr ^pboc
miraculum conucrlTonl0 Dcliderabat
ppc.rc(pondit.(BMid mibl z tibi mulf
er.fc5 comune in opere miraculofe.ap
paret etiam q rarilTime Uberatur qua^
tumcunqjolumnm anjciltumt fuffra
gia fanctop implo:ant * ergo non nili
aujcilto t>emonu5 liberari pofTunt. q5
tamen non ell licitum querere. *p:ctc
rea boc quod comuniter tolcraf invfu
ptaedeamr licet Iit illicmtmtfed boc
I^arsiecuda
nPmottfter pjadfcaf <$ |talc0 maUfida
rtcttrranrad mulierculae fupltitiofas
a quiboa fcpiffimc Ubcrartfi u 6 per fa
cerdotes aut e;cocillae.§ ptactica
dir g> aujcilio oemonu maleficia tollu"
mr.cuiueremenau)cilium querere cu
ftrillltimm.etiam no cfl licita malefii'
Cia tollere fed patienter fuffer:e,'^:ete
rea fmCbo.t bonaue,imf!i|\oi.]C)C]ciiii
• t)c impedimeto maleficiali.maleficiuj
eil ira ppetuu ^ non pot babercbuma
nurerncdiu.quia fijbaberet rcmediu5
tfon eil* bomiui notu vel licitu.m dbue
verbis nant inrelligae ^fit quafi inftr
miras incurabilis “t ppetue inberene.
viide rubdunrtl3 oene pilare pofTic re^
ntedin oemouc cogenda ^cemon oe-
fidendo inecurarct.ramcn curatio no
eritbumana.ergo nifi bcuf oifiToluerit
p fe non eil licitum eius oiflblutoem 4
cunc^ mo querere, p^efea in eadeoi
ftin.T.q.oiamt q etiam per aliud raa/
leficiu adbibere remediu ed illicituur*
vnde ©icunt t fi poffet p aliud malefio
ciu adbiberi remediu nibilomin^repu
raref p erpctuu5.hcet ammouerel ma^
teficiu.q: nullo modo e(l licitu per ma
icticium inuocarc ocmonis au^rilium
'^tcrcrea c|co?drmi eccic uonvalctad
rcpnmendu ©emones fp quo ad ornea
moleftiascoq?o tales. boc ©ei indicio
cp^jcnre.femper tamen valent contra
^UftS cemonu inuefligatdncs cotra qa
fofit pUnctpaliter inilimte ITcut cetra
obfeflos vf circa pueros crotcifafidoa
‘^tefcrea non optet q fi^ter peccatu
©iaboio iitpotcilasin alique ©ara ceP
fante peccato ceflfatporcilas. quia inf^
dum ceffanrc culpa remanet pena. e)c
quibus verbia videtur ptefatr ©uo ©o>
ctojcs fentire q non (it lictrnm.rnaldi
cia toUcrc fedpermittere illa fiojt per
mittinur aliclufifrmitates incurabiles^^
« pmittereilla tamumodo ©omio ©eo
qgi illdcoll^epcitad ruum placitum»^
Jn contrarium cft q> (icot ©custfratl
ra non abundant (n fupfluie. ita no ©c
ficint in ncceiTarus.quare z nccciTario
fidelibus contra buiufmodi infulms
ocmonnfuntoata non roln 3 rcmedi (9
ptcfcruatiua.be quib’ in ptincipio b«
ilis fecunde partio tactum cft.veruerf>
am remedia cnratiua cumars non fuf
ficientcrfi[delibu0a©co.puifufn effer*
z opera ©iabolividcrcnmr fbtrtotaopl
buo ©ei. ptderca glo.fnp illb Job.Ijcf
0 on eil potedas fuper terra3 if. ©icd
omnia biianafuperar.-t fi meritis fait-»
ctotum Tubfacet, vnt^ z meritis faiKto
rumvirotu in bac vita fubiacenr.^^tc
terca ?§ugttdinuo©cmotibn0 ecetefie
non ed angelus cum fnbcrcmus ©w
mente nodra poteutiot. na fi potedaty
virtus ed tu boc mundo toto mundo
fublimio: ed. mens ©eo fnbcreno.vn-'
de z talibus ©ifiblui polfnnt opera ©io
bolf.^xerponrio.bic fom ©ue foleunco
opiniones fibi innfccm(vt vfdemr)co
rrariantcs.^unt enim quidam tbeo^
logi z canonide moicem concotdatco
^licitum ed maleficia tollere, etiam q
opera fuperditiofaiT vana ♦ z bui^opi/
monis fum ^corus.^^odien.zigof''
fre.^ comunder omnes canonfdc.z^U
omm fbcologop opinioa pteapue au
riqnotum tquotondam modernom3
vt Cbome.^onauenture.?flberti.pc
tri ©e palude.t alio^ mnltop q nullo
modo fint facienda mala vtcucnianc
bona.tq^potinsbomo motioeba^
in talia confenrire.vt fc3 per opeta fup
ditiofa 't vana Uber aretur, red quiavni
ca ©idinctoe poterunt cotum ©iaa co
cotdari vidende funt ptins co:p fent^^
rie.i^am feotus in fuo quarto ©idinc*
impccUmenro malcftciali.fi-'
nc ©e frigidtccmaleficiatisjcputat fa
tuitatem afferere q etiam per vana er
fupdiriora ncn ©ebeant maleficia tolli
|^citanm.^ecmboc$d iufideldaa^
QMdnokmndi - LXXVIII
tliqOa^qataceflruensnd aflcntitope
rfbtta oiQboU.fcd credit ca5 poiTe % vel
Ic fatlgare.oum ourattale figitum* c|a
c^: pacto non affiftit ad boc niii WJ5 il'
Ind onrat.iEtillc oedmctlo fllma ftgnl
non ponet finem taU vc|cationi*vndct
ticitig? cft mcnto:m5 opera oiaboh oc
lere.t quw loquta oc fignio ponamus
c^cmpla«<$nnt queda5 mulieres que
tali figno notant maleficas, vt fi vacca
vbettate tactis e)c maleficio p2marur*
tunc vzccum laciis fupcr ignem appc"
dunt.t ccrtisverbis fugftlrtofis Infida
do.v:ccum cum baculo pcutiut. z lic5
fafculam mulier percuriar.tamcn om
niaverberaloiabolasad ooifum ma^
Icficc ocfcrt.per que fic oiabolus aim
malefica fatigatnr.licet oiabolus non
cogatur nec fatigaf.fadt tn illa olabo^
Ius vt percutientc catholica ad peioza
uUid 3 t.vndc periculofum e):iilit.alias
nonviderctur opinio tauti oocfotio ba
bcre oifficultate. poflcnt t alia ejc^Ia
adduci, '^oilaenfis ad id« in fumma
copiofa oc frigidis z maUfi.t ti, oe im
potentia coean gb.fup.c. litcrc.^.mu
Itcre aute.oicit ($ m boc oefectu rccur^
rendu cd ad remedia medko^^d^t liC 5
qucdam remedia cotra bec feripta va
na feu ruperdiriofa vidcanf.tamcn cui
Uber auctoziin fua arte credendum ed
^dz fatis tolerare pot ccclefia retun
dere vana vanis.X 3 umbertinus oeni^
(p m fuo quarto p:efata oidinctoc bis
vtimrvcrbis.t^oiTunt maleficia aut g
ozartoncsautpcr artem per quam fa^
cra funt oeftrui. ?td idem (goffrc< 5 .in
fumma fU3 eo.titJl^aleftciu non pot
folui femg per illum qui fecit.vel quia
ed mozmus vel quia nefeit oelerc ipm
vel quia maleficium edperdim.fi aut
fcircmr licite podet foluerc. z loquitur
contra illos qui Dicebant ($ per malcfi
Cia non poflTcr copulc carnali pzcdari
impcdioi^ co ^ nuUu tale eflet per^
p etn um. vnd e non oir inuret matrimo
niu iam contracmm. pzetcrea illi qui
fuerunt moti aflerere nullnm malC"
fidum fitpcrpemu moucbanfbi6rd>
nibus.quiaputabant omnemalefidu
polTe remoueilvcl per aliudmalcfidu
vel per ejcozcifmos cccic qui funt ozdi^
nartadrepzimenduvim ocmonu.vcl
er veram pniam cum Oiabolus noit
abeat potedate nilT fttpcr peccatozes
10nd€C[U9 adprimu concordabat cu
opinione aliozn qpad minas g fugita
tlofa pofTinr tolli. Cotraric aut opinio
nis ed fanans Cbo. in fuo. iiq. f^fata
oi.fic tnquiends ^ fi maleficiu no po^
tedreoocari nifi per aliquod illicimm
vt per ocmonis 3U)ciliu5 vel bmoi etia
fi fdretur pofiTe fic rcuocari. nibllomu
nus gpctnu 5 iudicatur. quia remedin
non ed lidmni. ?Ed ide 5 bonaue.*^c.
5^lbcrrus z cdmunlter omnes tbeolo
gi vbi cnm buuirer tangunt oemonis'
auniium tadtevel e^pzcneiimocadu
vidicttir fcntlrc q? per nil aliud lUfi p li^
citos cjcozcifmos vel per veram pnia 5
vt in C3.fi P foztiarias.jfile.rangitur rc -
mouerl oebeant.moti vt apparet roni^^
bus in pzindpio quedionis annotat^^
(tt quia tantos coaozes in eop oictis
quanmpodibile ed cjcpeditconcozda
rc.tboc vnica oidincrioe fieri pot.
tiotadu qp maleficiu aut tollitur o aliu
inalefiaim fimul z g aliud malenciU 5 ,
auttollitur.non quide per maleficum
fcd per maleficialcs ritus z illicitos, et
boc iterum ouplicitcr. quia vel pe r illi
citos z vanosTitus in finiul. vel g va^
nos t non illicitos, ‘pzmiu rem€d!U 5
cd omnino illicitum tam ep parte au^
ct.ozis ^ z ipims remedti.^ed tameit
quia fit oupliciter.qma aut cum nocti
mairo iUiasqui maleficium intulit^
aut fiU e nocumento .fit tamen remedu
um lilud per maleftciales ritus z illici
tost tanccompicbeiiditur fab fccudo
*0ars(ccmdi
fhodo.vfcsvbfmaldidutoinfno per
malcftcn altam fcD per inaleficlaledri
ms x ilUc(ro0*runc Iterum Ulldtu ludj
caE.l5 non tantii ficut p«mn.l 0 ndefn
mane ©Icere poffumne per tria -r tr<
bt 79 modio remedln reddit llltcitum«
cifi vlc5 rolllf gmaleficu alium z p tna
leficla allavlQVlitute oemonlo allcut’
fecundo qn non per maleficii fed bo
nella prona 5 tollirur.fic tu q rnpftitiO'
(ia remedija maleficlii qbvni pfene an
fer^ alteri Infcrf.z boc Iterum llllcitu 3 t
percio qn auferJ fine eo qb alteri Infeir
fur.vtif tamen oemonn Inuocaroecjcv
ptefiavtl tacita tunc Iteru lllldta.t fm
boemodoaoidfa tbeologlaq^ potl^
moza fit pellgaida ^ In talla pfentire.
?|lna '5^0 ouobua modia vltlmlo rclle
re malcftcm pot efie vel lldtU 3 vel non
vantt3fim canonlfiaa.-t tolerari pnt
vbl remedia eccle pzlua attemptata.vi
funt ejcotciTmieccie.fuffragia fauct^^
Implorata.ac vera penltcntla nlblleffc
cKTcnt.^t vt Clario: babeaf Imcllectna
©e fingulia fint aliqua gefia z acta per
noo reperta recitanda. iRoma
colat pape epoquldd ejcalmamepanl
Imscmaejcpedlturus negocla adue^
ncrat.euiue nome occultare o:do cba/
ffratlo pofinlat.l3 lam vnlnerre carnlo
©cbtmpfoluerlt.ldlcquattda lutrecu-
iam adamado.c Ipam adfuam oloce^
fim ocfilnare cum ouobos famulis ac
rebus altjs z clcnodqs oirpofulfTei It^
iienculaauldltafc feminea fupdeno/
dta que pclofa erant occepta modu cp
cogitare ccplt.vt ca In Itinere ejrfftcme
cps malefietis Intcrlrct.lanK^ i fna ba^
bebat clenodla comlfflonc. €t ccce fc>
qncntl noae eps fublto Infirmaf * z nc
fortaffls veneno Intojdcatus effet a me
dlds pcunctaf.c a famulis ooleter tu
bitatur. tamlttgen6.n,calo2 Inerat pC'
€tc72l vtnon nifi gargarlfmls p aqua3
fetidam continue baberet rcfodUacU
dTerda Igitur ole cfimfam nulla fpet
vite haberetur. IDctula quedalngreP
fiim ad epm Infiantcr petljt.-t^ ca fuc
famtatls 3 duenlflr 3 apperulr. jitgrcfla
(gltur epm alloqulf z fanltat^^milttlr#
oumodofuls acqulefcere fuafiotbus
vellt.lEps ^0 quid na fo:et cui acqule^
(ce:e^ recupanda fanltate qua fumme
affecrabatvbl mqutrlt. vetula rndlt.€c
ccbcc Infirmitas maleficio vobisaccP
dlt.z uonnlfi p aliud malefictu libera^
rl poteritis. vtvlc5 Ipa malefica quevo
bis Intulit motlaf z eademvfa Infirmi
rate lnficlatur,(rtupefactus epus z q
alio modo Uberari no polTet vbl pfen^
fit.nilm temere volens agere papico
fulere p ruppllcaroem Occrcult. Wt p 5
tlfcjc cnm cum tenerrime oillgcbat. et
^ non nlfi per mo«c3 malefice libera^
rl pofiet ciim oidldlfet* annuitvt Inter
ono mala minns pmftteref ♦ «.fnp boc
fappllcatoem fignamt* )0ndeoenu»
vetula accerfita.t tam Ipt ^ fummna
pontlfeic in motte malefice confcmlrft
onmodo priflinefamtart rcflltuercmr
oilTerult.ficcn ^vetula abfcelTlr.-t q» fe*
qncntl noere Uberaref pmlfir. (Et ecce
drea mcdiU3 noctis vbl fe fanum z ab
omni lnlirmltatcfiberatU5 perfcnfiffei
nundo mifib quid namoe muencuU
fo:ctperfcrutatur.zecce aderat^lpaj
circa medium noals In [laterelmatrld
oo:mlentc Infirmati fuilfe fublto alfir
mabat.qua In re oabaf mtelllgl q ca^
demboracmomento Infirmitas cp(/
feopu relinquendo maleficam lunen/
culam per aliam maleficam vefula3i»
nafit.z fic fplruns malignus a lefionc
eplfcoplcenando tpm fanltatl per acci
dens refiituere vldcbaf cum tfi^jlc fa
nltatem non imltr€bat.qu3m tn occo^
pare oeo pmlrtentc poterat ^ ^pter pa/
erum cum malefica alteravnltom qnc
fomme alterius Inuldebat.lpe ocmon
maglfiram luucnculam tnneetebabe
(aoemofeciida LXXIX
battbeneclhmartpotilia ono male^
fida rio p vim oemone ouabus perfo -
nis fed a ouobns ocmonibuo ouabua
maleftaeferuiemibuo faiflTe inflicta*
nec in illo oemonee fibi inuice contra
rianf .cum femp in pditocm anim3ru5
qua fume ^ c6co:diter affectant fingu
Ia opcranl.if p0 oenicp cu pietatis cau
fam ipam vifita rc<|y oneret, cameram
ingre((ien0bo:ribilib’maledict6ibus
lufceptus fuit eicclamado.Cn cu5tU3
que te talia Docuit z te liberauit male-
dicamini ineternu. z eps emolire eius
animu ad pniam. z ^ oem offenfa5 ei
remifllfet vbi tentabat. illa vultu auer
tendo clamabat ejeeao maledicte.lll^ic
nulla rpes venie fed aiam med oibus
Demonibus comendo z miferabilif in
teriit.t eps cii gaudio ad^piia remea-
etia notandu q? q: pziuilegiu
vnittsno facitlegem coem.io oifpefa-
tio pape in boc cafu no arguit oib’ fic
licere.?0d idem refert nider in fuo fot^
nicario.Dicit em./^odus tollendi ma
leficiu.autfe vindicadiin malefico ta¬
lis ptacticaf interdii modus. 10enit ei
aliquis lefusin fe vel in fuis ad male
ficam feiffitans fcire malefactoic.mnc
malefica plumbu liquefactu aliqtiens
fundebat in aqu35qttoufq^ ope Demo
nis in plumbo imago aliqua videref*
(0ua vifa malefica quefiuit ab ejcplo-
rante.in qua pte vis ledi maleficii tuii
z iii eode vulnere eum agnofeere. cun
C]cplo:at02locu5 eligeret llatim ma
lefica i eade parte imaginis que in plii
bo relucebat ft)cura vel vulnus per cui
tru’poruit. z locu vbi reum inueniret
indicauit.nomen tn nullatenus mani
feftauit.fed ocperictia teffc maleficus
per omia ledi reperiebaf ficut 'fua ima
go plumbea Demoftrabat.l^ec in$ er
media z fimilia vtic^ iudicanf illicita,
^uis bumana fragilitas fub fpe venie
pfequerde a Dco* fepius is inuoluimr
plus effuansp fanitate coipis $ anic
^ecujidu 'bo remediu.Be ipis malc^
ficis maleficia Diffoluentesfub cjcpief
fo pacto CU5 Demone inito abiq^ nocu'
mento perfone* z quidc dc eis qd age
dum litz qualiter cognofcunf infra in
fedecimo mo fententiandi patebit.H^i
em Mplures ejciffunr z fp infra vnum
aut DUO miliaria teutbonicalia repiuf
in quo fpacioquiccld alie malefice le
dunt boc illi curare videnf. quas etia5
curatoesaliquefimplicirer quoadoc
tempus, alique 'bo tm apjcima anga
ria lefos maleficus curare fe iactitant*
'Mique ^0 no nifi in cofcnfu malefice
que maleficiu5 iiitulit curare pnt * z be
notanf fup e)cp:effum pactu cu Demo
ne iniram ^ter boc q> occulta mamfc
itare folent illis q caufa fanitatis recit
perande ipas acccdunt.ipis enim cau
fas fue calamitatis fubito manifeltant
Dicentes qp^pter bzigas z riicas cu vicf
na vel alia muliere autviro babitas Ic
fa fiierit in fe vel in fuis attinentibuf.q
etia ad occultadu fua flagitia interdus
peregrinatoes vel alia pieta|is opa iu
iungunt.quas quide5 accederep recu
peranda Janitate tanto* pnitiofius ejci
(Iit quanto p illis4 folu p pactu tacitu
curare videnfinptumelia fidei ampli
us Delinquunt ♦ Wi em Dum e]c vna p
te fanitate cojpaleoeo pponut eicalte
ra parte fibi ipis in vindicta criminis
vitam Deo peuttente abb2euiant.fic.n#
in faul Diuina feuit vitio cu p:imo ma
gos z ariolo0abituliff5 6 terra, poltea
cofuluit.vn z in bello occifus cu5 filiis
fuit.i.lxeg.icicvul.z culpa tangff.i.^pa
ral’.)c..ppter boc etia oebofiaf infirmus
mo:i babuit iiii.Jieg.i.tales etia vilita
toies maleficaru infames. vn6 nec ad
accufatioem Debent admitti.q.q. viii.
quifquis nec.^te tales f m legef Deba
pena capitio plecti, vt in i 5 ma queltoe
opis tactu eff t^ed bcu Dne ocus cum
•p^rsfeamda
omiifa fodfda ma fafta funt ds libera^
bUpaupcemalefidatos. z (n connDis
t)olo:ibu6 ctulantca peccaris iifis c)ci
gentibus inimicus nimis pualuit vbi
fnnt qui licitis cjcotcifmis illa opa uia
boli oiiToluerc valcant.boc vnicum cr
go fupclTe videf remcdiuvt iudices eo
ru infult^ad minus rcfrenaiuvurijs pc
nis auctrices maleficas caftigado, vn
^infirmis facultasvifiradi maleficas
smputabif.fed bcu nemo peipit cotdc
o^s que fua non que lefu jcpi funt que
rcntcs.l^lla♦^.malefica in ricbfbofen
ee qua fupta mentio facta cft adeo affi
duis frequetabaf^ recupanda fanita"
te maleftciatr.qp comes caftri rbelonci
lucru babere voluit ita q quilibet ma'
Icficiatus in fe vel m fibi attinentibus
©enariu vnum in introitu pone folue^
rebabebat.vn 5 z magnu cjcinde fe ba
buiffe^juentu afieruit tefie ctia cjcpicn
tia oidicimusplurcsralcs p oiocefim
coftanf .ejcifterc.no q ipa p alns oiocc
fibus fit mfccta CU3 boc genus inftdie
ferptt p oes Diocefes^-z beu totu mun^
du infccilTe vidmir.fed q: ipa oiocelTs
ampliur elabotata fuit.-z qtiida bcngft
nolc reptus qui msiote cocurfum z
tidianu a maleficiatis paupculis babe
re cernitquem ctia cocurfum fic ocur
nfis pfpejctmus t villa quada eningen
ofineoubio ad queeunep loca beatiP
«me virginis fine aquifgrani fiue ad
beremiias tantus pauperu concurfus
110 e)ci(lit ficut ad eunde fupfiitiofuin
boiem.nam biemali z frigidiffimo tpc
bum p abundantia niuiu ornis via re
gia z publica obfiruif adbuc a circuia
cctibus terris ad buo vel tria miliaria
cu magnis boim fatigaridibus frequd
taf.qmbufda remedia pcipietib^«ali)s
^0 minime vt reo: q* non eque omn ia
maleficia Diifolui ^pter varia vt fnp:a
tactum eft obftacula pnt. z bi quidem
fub c^iTa oemonu inuocatioe uiaUfi^
Cia oiiTolucntes qno ad fecondil reme
diu illiciru.nd tn ficut ptimu. C crciB5
i^o remrdiu q quibnfcla cerimoniis fit
pftitiofisptacncaf.ncn tfi in nocumc^
m alicui^pfonc.aut p manifefios male
ficos agiraf ejepientia tefic p bunc mo
du«'5n ciuitatcfpircnfiimercaio: dda5
fotenfis bunc cafum fibi accidific pto^
pofuitr<n ptibus inquit fucnie i quo^
dam caitro nobiliu me oegcnte.quada
tieoum pacto ptandio alTbciat^ tuo^
bus oomicellis^folati) ca fup ptaru in-
cederem qiiedam mulier obuildo.ous
a remotis adbuc incederet ♦ z a ouob^
oomicellis agnita fuiffet vnns eo^t ad
mc bcc vci ba^ruUt, munias tc cito d'
gno ctucis.z fifr ad idem aliuf ab alio
latere bc trabaf/oit ego caufom bui^ii
motis inquirens, jf\fidcrunt.inpcio:
malefica rorius^uiiicie iam nobis ob
uiam t>at. ipfa.n.folo vifu maleficiare
boies licuit, dTuiic ego flomacbando
z mm^ talestimuiffe me iactitabam.
cccc vieverba ccmplcHi,^ mc grauiter
in pede finifiro lefum pfenfi.itavt fint
grau i colote oc loco figere pede no po
tui aut grcfTum.vnde e alii c^cito c C3>
firo p nuiiciu mibi equu ccfiinado.ad
illud rcdncunr.colotibuf atltp tridua
augmcntatis.pfati incole intclligetcs
maleficio mc infectu quenda rulticus
ad fpacium vnius miliaris acccdnnt.
z cafum^onunt.qucm noucrant per
artem quendam maleficia tollere. qu<
edeifo venies z pedem ^fpicicns.fi in
quir c)c vobis comigitant naturali t>t'
fccfu erpimemu capiam, z fi qnide
maleficio accidit cu5 cei adiutotio cu/
rabo.fin aut Kmcdijs naruraltb^opuf
erit infificrc*?tt ego fi abftp i^upfiitdnc
et cum cei adiutotio curari potero Ib
bcnsacceptabo.quoniam cnmcemo
neiiibil cemune babere vclo.ncc cius
adiutotiumaifccro.jtd idem z ipfcvil
lanus refpondit fe non vdle nifi liata
Quemo fecoitda LXXX
fcmedCa t cum ocC adiutodo adbibere
t curare.oummodo cjcperictitia oidi
diTet boc p malcfidumibi comiginc*
•d ^ ouo alTcnfi lUc plumbu vt fup2a
x>c aUa malefica tactu cft Uqfacm iii co
dead ferreo fupza pede teuufi t m fen
tclla aqua plena fudit.t fubito oiucrfa
ru rcru fpea^ruperut acfTfpine vel pi¬
li autolta z fifia fuilTentitromifla. jfa
Inqutmdeo ^ Infirmitas bccno et na
mrall oefeau fed maleficio vobis coti
filr. ego quo talla eje plumbo lique
f aao fclrc polfet du Inquirere. (Ecce in
quit.vtj.funt metalla eje fepre planctis
«qulafatumusloominaf plumbo el’
^netas cftvr fl plumbu fup malcficlu
allqd fuTum fiterlt p fuu Influjcu male *
ficlu Demonfirablt. t bene Inquit actu
clfvt cito rcmedlu adbibeaf.q2 tot ole
bus vos vlfitare babeo quot fub male
fido IletKWs.-t Interrogare 4 t oles eia-
pii fuilTent. lam triduo falTus fum.vn
«ipe lingulis olebus p trlduu me vlfi-
tando z pede Infplclendo folu z tmsi
do z cuncta verba penes fe rummado
Incegre fanltarl fugato maleficio me re
certe modus actore no mo
Urat maleftcu licut modu fupfiltloru5.
<n eo.n.qr adlutojlo z non ope ola-
boli fanitat^^mlfit.-t boc q» faturnl lu
fiu^u fup plumbu5 tatti^ eic eius onlo
coufatu allegault Irrepbenflbills cjctl-
tlt-rpotmscomcndadus fult.^cdq
virtute maleficltt fugaultzfpcs reru5
In plubo caufauitfub oublo rellnqulf*
0 am cum maleftclu nulla virtute na¬
turali polTltamoueri llc5 mitigare va^
lear ♦ vt Inferius oe obfell ou remedqs
paieblt.porlusvidef g? per aliquod pa
cfum ad minus tacitu cu oeinone Ini¬
tu boc practlcauerlt. z olcif blc p 3 Ctu 5
tacitu qii ad minus aucto: tacite In af-
fiftcntia Diaboli cofentlt. p que modu
Innumera rupfiltlofa opa p:actlcanf«U
cct oUTcrcnter quo ad olulna offenfam
cum in vno ope malo: fit creatoris of'
fenfa ^ in altero.^n eo.n. q 6 fanltatc
4>cur3nd3 cerms ftilt.'!: In eo qtot oie
bus quot fub Infirmitate c)ctttaat Ipni
vlfitare babult.itcc allqbus mcdlcami
nlbus naturalibMus fult.^ m lujcta.P
mlflTa egrotii fanitati refiltuit. no ta fu-
fpccms^vtmanlfetle oeplbenmsad
minnsb no fup etpflTus inku cum oc
mone pactu.tn ludlcaf z tan^^ coui'
cto baberlz penis ad minus tn feciido
mo fentenilandl Infra cotentls. fed pii
nlrl Debet cu abluratlle folcnnl nili le^*
ges que In cotrarlu fentlre videnf iptn
fufientaret. Jnquo cafudd ordinario
Iit fadendu in folutoe argumento^r pa
tcbit po(lea.(0uartu <>0 rcmedlu tolc
randii t dc quo canonlfic ad minus iii
tendunt cu ccrtls rbeologls olcif vanii
tantu z ^clfe.puta qr folu fiipllitlofunt
z no fub aliquo pacto ejcpffo vel tacto
c]c Intentione «polito practlcatls ope
raai.-t Dico ad minus, qr fortalTls (i vc
llnr etiam tcrclu remedm bule quarto
adiugere.potlusvldef nobis co^r affer
clonl cedere ^ cotentlotbus Deferulre*
z boc qulde rcmedlu vanii. fuplus epi
plliicatii De mulieribus que vrceolum
fiipra Ignepolitu pcutiuiit In fine5. vt
malefica que vacca vbertate lactis prl-
uamtverberef .I3 fortalTls talla i nomi¬
ne Diaboli facere b3beant.aut fortalTls
fmc eius e)cfilTioue.'^d ide5 polTunt et
alia ea^ gefta adduci, i^am interdum
vbl vaccas bmoi Icfas ad pafcua emit
tere volunt.ejcplorare «ia ipam male¬
ficam nituuf.tunc braca viri vel aliud
.mundu fup caput aut Dorfnm vacce.
•i boc potius fcftiius Diebusz facratio
ribuslpam vaccam cum bacculofor-
talTls Iternm fub tali vt fnpra ejcprcITio
ne peraitiendo ejcpullnt. z tunc vacca
reao tramite ad oonm malefice prope
*PaJsfedida
rat 'i C 02 nu 3 m eiuo ollmm vibzat c«5;
tnagiio cuilam coriinie pulfando. z 15
vnqj oyabolue in vacca operatur tau^
diu quo per alia maleficia fedatur .iKe
ueraccfi fm prcfatoe ooctozes talia
(inttolerauda.nou tameu meritozia vt
quioam alTereze coiiantur e)ciftut,cum
enim iujcta apoftolu omuia que in
bo aut opere facimus in nomine bo^
mini noftri lefu cbnfti facere p:ecipi'
murdicet ibi non Iit eicpzelTa bemonis
muocatio.ettameneius nominis e]C'
preftio,et (terum licet ibi non fitinten
tio per pactum aliquod tacimm vf e)c
prefTumtalia facere, quia foztalfis oi^
cet..voloboc facere fiue oyabolus iti'
tromittat fe liue non. ipfa temeritas q
oiuinum timozem poflponitt>eu5 of-
fciidit.vndc etofabolo potellatem ta^
ba faciendi permittit. inducendi ergo
tales funtad penitentiam adboztandi.
vt potius oefiftant.z ad remedia infra
feripta er fuperius etiam in parte tacta
per vfum videlicet aque benedicte z fa
lis c]cozci5ate 'z:c.recnrrat..^imili mo
do indicandum oe illis quibus oum
aliquod iumentU 3 maleficio interimi^
turetejcplorare maleficum aut etiam
li;natnr 3 lieefectu vel maleficio fit in^
teremptU 5 vbi nituntur adjloca vbi ca'
dauera beltiaru5 c)ccozticanturp2ope
rant et intellina cadaueris fuper terra
trabendovfc^ad oomum beferunt no'
autem intra nomum per boftium fup
fed fub limine nomus ad coquina tra
bunt:et igne facto fuper cratem intelli
na ponunt.ettilc vt e)c relatu talia p:a^'
cticantium fepilfimeinfozmati fum^
ficut inteflinecaleftunt et ardenttita in.
teftine malefice caloze et nolozib^ cru«
ciantur.aduertunt ergo illi cjcplozato/
res VIbolfium nomus optime fitob'
ftrufu m t eo q? p 2e nolo rib us m al efica
ad introitU 3 feiiinauitnomus, z fiqui' •
dem iniroitum.babebit. carbonem, oc:
0.ttellio fecunda
igue aufert et tuc omnis erneiat^effu/
gatur.repcrtu3 nenie^ fcpius nouim’
q vbi introitu babere non poterant ec
tunc ncnfilTimis tcncbzis noinn intuo
etejetra vallabanncum pmotionctam
bozribili ct llrepitu vt e]c ruina nomuf
ornes fe tandem interire putarent niit
oftiu apcriref.':^fd idem etia5 certa ep
periineiua redncunf.nam certi voleip
tes e multitudinetitu!ieru5 in ecclefia
ejcilfentium ejeperiri maleficas que cti
am rmecozum coufcnfu ecclefiam ni'
uinis peractis ejcirenou valeat tali ep
perimeufo inliflunt. ^am nie nomi'
nico fotularia iuucnu5fungia feu piu'
guediue pozci vt moztis ell p:o reftan
ratione fieri perungur.et fic vbi ecelefi
am intrat tamdiu malefice eicirc ecclc'
fiam uou poterunt quoadufcpejcplo'
ratozes aut eput ant illis licentia fub
eicpzefiione vtfupza ejeeundi cocedant
Simile fit etiam per certa verba q au/
notare non c)cpcdit nc quis per n^-abo
Ium fcnucamr; ^amncc mdicesaut
prcfidenresbis infallibilem fidem aut
opininiouem accomodarencdentmfl
talis perfona alias plurimum ef[^ nif/
famata.cum tali pzctejtmiJlc mille ar
tifeje etiam !uno)cias infamare polTer.
10 nde potius.auertendi fmu bomies
a talibus ejeperimentis et falutares pc
nitentie iniungende licet interdu5tO'
Ierant per bcc’patetrcfponlio ad ar'
gnmenta qnc concludut maleficia no
elTe tollcnda.quia pzimis nuobus mo
dispmnino illicitU 3 eft tolerare terciii
remedium febm legcs.et fi toleraf ta'
men non paruam fuper ecclefiaflicus
iudejc nebet babere aduertemfam. 0a
($ leges videntur tolerare patet.C. nc
maftcis.l.eozumivbi (ic babemr. '^lii
aurem qui faciunt id ne labozes bomi
num vcntoznm grandinifep lapidario^
nefi-ernnntnonpcnafed pzemio nig.
ni fnnt.ff ri^ntoninPin fumma ne legt
JCapimlupJimiint LXXXl
buo (n quibuame caitoiucu5 ct ciuilc
Pifcrcpantboc idcmlallcgatejcquo v^
detur conccdurlcg;c 9 p:o conCcrua^
nouc frugu z iumento:}: iii omne eue^
tum polTe certoa bomtnee taUa practi
cantee no folum tolerare fcd z premi'
arc/vErit ergo ecclefiaftld ludicle ad'
uertere li taiitumodo mcta;mente5 Ic'
gis contra gradines et aerie remperiet
modie cogmie vt inferine patebit aut
etiam quibufda fiipHitiofie ^acedit, et
tiic Dum inde nullu5 fcquif fidei fcan-
dalum etiam tolerare, fcd reuera boc
non erit iujctaterciu fedquartii modn
« quintu oe quo pfequcnter tractandil
eritoeecclefiafiicie etlicitie remediie
inferendo interdum oe fupftitiolTe ad
qiiartu modupiinentib’* z boc g capi
tula fequentia^j
iRemedmm ecdefiallictt con
tra incttbo0 et fuccubos Dcmo
nce*
Capitulum primum;
C iBia vero m pre
^dentib^ capitulie giixwt^'
. ,4^onie fup modoe ma leficia^
di boi^umenra et terre frugee, tacta
funt arue omia ea que ipfe malefice et'
ga^tiae pfouae piactieat qualiter vi^
delicet innoiciae iuucnculae iaugm^
tum fuc pftdicalliciutuioaKe etia mo'
due fitpfitcndi ea^^-t bomagq pieltau
di.qualiter etia infantee ^ioe aut a'
lienoeocmonibue offerut,etq.uo loca
liter tranffcranf ,t^cc inquam z fimilia
remediarerqufa no eftpolTibile nifivr
per fuoe iudicee oe medio tqllanl.attt
ad minue iu ejcempiuomniu fiitujo?
puniant .ideo oe bmoi remedqe no ao
picfene fcd iu vltima parte operie,ybi
viginti modi p:ocedendi et fcutentian
di contra etfuper maleficarum perfo^
uaa ocduceiil tractabimiv’^d prcfma
tm fuper remedia contra carum malc'
ficialee effcct^ tendcrc|opo:tet ct pmo
qualiter boiee maleficiati remediatur
oemu qualiter beflie: et vltimo qualia
ter frugee terre^nferuant.Be bomi^
nibue vero maieficiatie quo ad incu^
boG demonee vel fuccuboe.quia funt
in triplici genere fcd carum que fc vo'
luntarie oemonib^incubie fubqciunt:
vt funt malcfice,quia oe fuccubie quo
ad viroe non ita voluntarie ptactieatu
reperif.cum cjcnaturali vigoieratiO'
nie quo viri mulieribne peminentua/
lia pluoabboircnt.eft eomm 4 a ma
leficie cum incubieautfuccubie cou/
tra eo9 voluntate inuoluunf ,ct cft tcr^
Cium genue ct boc ptecipuevirginum
quarundam que contra earum omni'
no voluntatem ab incubis oemonib’
moleftanf.oe quibus etiam fepe ptefu
mitur^ 3 maleficis fie maleficiantur*
puta quia oemonee ad initantia male
ncarum/icut fepilTime aliae tnfirmita
tee immittere foUtata et incubos illie
pfonie fe facere babet vt vel fic eoe ad
ru 3 mpfi'dia 5 allicere valeant. Bemue
qnedam e]cempla.(£il in ciuitare pflu>
entia paup quida5 iicmaleficiacue q
in pzefentift v)C02is omne actum veue>
reum ptout viri cum mulieribue age^
re folent etiamrepetitie vicibus per fe
e]ccrcer,ucc ab illis ad iuft8Utia3 z civu
latu mtteris aucrti pot. qt vno aut ib’
actib’ c^:pletj i?ba replicat, volum^ ite
rum oe nouot iteru oe uouo iueboate
cuftfi nulla pfo na cotpalivifu cernat
ei fuccnbere.fitcp vt pt^oiutinas bmot
veicatioes paup ille colUfus iutertanr
oinib^^virib^oeftimitz ou p^^liqnaru
viriurccupatoejmterrogat quo z qua
Uter iftaTibi ptinganw au uc pfouam
fuccubaiUQ babuerit. jfiifidere folet fc
roibi videre:^ ita mente captiuatU 5 vt
olno abltiuereuo valeat.-t quidem fU'
petbQC malefici» mulier queda pluri
i l
•^arefecuda
mumbabe! fnfpecta qpcC (iimlcrftco
g illi pauperi minata fuerit pvcrba co
tumeiiofa:g? ipfum^er 0ilplic5ntia5
fibi facta ejcpedirc vellet fed iegu z tji'
ccutotef tufticicic no alTunt qui faltim
fup oiffamia ct graucm fufpitoncm in
vindicta tanti aiminits^ccderau.piv
tantee nemine oebere pdemnari nifi d
pfelTione^zia auttriu teftiu^ductio^
ne legitima puincatquafi indicia facti
aut euidentia fup graues aut violctas
fufpitdc0 nullae mcrcanf peuas t»c 4 '
bns tamen modis fentcntiandiinfciv
«0 vt pmiiTum efl: patebit» j^e fc 5 o ve
ro genere 4 puelle ab incubis Demon!
bus moleftanf»(Etiam nollris tempo^
ribus referre nimis longum fo:et: cu5
biftozie certe De fimilibus e)cillant re^
ferte.^ed.cum quanta Difficultate ta^
lia remediari polfint patere poteftejc
bis q oibomasbzabantin^circa finem
opens fui De apib^: De quada in bunc
modu rcfert»^idi inquit z in pfelTio^
ne audiui virgine quanda in religiofo
habitu q pzirno Di]cit fe nun$ i peubi^
tum prenlilTep boc tamen Dat intell^
acre fe cognita fuiffe at ego no credenf
artaui eam ratonib^et curis pminato
nibus fub periculo aie fue.tandem cu
lacbzymis pfelfa efl fe pzius cozrupta5
incnte^ cozpe.et cu 5 poflea Doleret
fi ad monent z pfiteref omni Die cu la^
cbzymis non potuit tn ingenio lludio
vfarte ab incubo oemone liberari, nec
figno crucis nec aqua bndicta: que ta^
men fpaliter ad fugados Demones oz'
dinanf.nec facro jcpicozpisipfis etid
angelis terrifico Donec peft plures an
nos ozatone z iciunio pie lucardis fn-
garef.t cft credibile faluo meliozi iudi
cio.qppoll^cepeccatoruo Dolens c 6
fitcbaftpoti^ei^ubitus cemonis pe^
na culpe^ culpa fuit/l^ec etiam cu5
In vigilia pentbecoften querularetur
dpudcrifiiniin valUDuciffe biabatie
(anclliofecimda
monialem ceuotam que mibi boc re-'
tulit 9 no auderet coicare fl)ter Deino
nis imponuna vetatione. compaties
Di)tit ei crilfina. "^nde quiefee fecura
coicatura cras Dominico cozpc. ego in
merecipiapenam tud. j^ecedens illa
gaudens Dozmitin pacc.ad ozatione5
De nocte furgit mane cum omi tranql^
litate facramenta fufcipit.Criftina au^
tem fufeepta in fe pena no ponderans
vefpcre quieti fe Das.audit i firam fuo
quafi^cellam pmouentem (c:z inquis
etius agitantc.nec fufpicans Demone*
arrepto colo fugare nitif quicdd effet
Decumbit iteru.fed p 3 Uida:ve)cata for
rcjcit ct boc plorics.tandem fenlTt z yl
dit euerfis fere llraminib’^ Demonis
nequicia vc]carcf. BimilTo ergo lecto
noac Ducif infomne5: et ozarc volens
Demoniscruciabaf infultuetvt Di)cit
nun^ talia paifa fuerat, vnde predtete
mulieri manc,gtcnuncio inquit renu^
Cio pene roe:vi)c fine vite Difcrimie v^
olentia tentatozis pcflimi euafi. i 0 ua
c)c re ppcndif Difficile efl b^moi remc^
diare fine maleficio fiucabiqj eo con-
tingot.Sunt tamen adbuc aliqua per
qucfoztalfis ipfi oemones fuganl. ce
qnib^etnider in fuo foznicario. 'licet
em vt ibi refert quintp modis valeant
puelle et viri liberari videlicet p faers'
mentalem confelfionem z fanctam eje
crcitatione in crucis confignatone vel
angelica falutatone.dTercio p ejcozciP
mo:p applicatonem.dSiuarto per certi
loci mutatonem.et p cauta fanccozum
c)cc 6 icat 6 nem:t eje pzemifTis patuit q?
pzima DUO moniali no^fuerut. no ta^
men ^terea obmittenda funt.q^ ein
vni cft remediu no ^ter boc fcquif q?
ct alteri.ita et cconuerfo. 0 .^m et inen
bos fepe p ozationem Dominicam auc
aque afperfionem . vel etiam p angeli^
cam falur 3 t 6 nc 5 fuiffe rcpulfos. biflo
rietraduftjg^efcrr em Cefari^in oyalo^
Capitulum.?.
go fuo q facerdos quidam poll^ fe fu
fpendcrat eiiie pcubma monaderium
imramtz per incubu ad lujcuna p:oca
ta eft.quc tame p crucis pftgnaionem
repulit et p aque benedicte 3fperrioc5
licet ilatim pollea rediit» (B.h aut ange
licam falutatione Dicebat: longe velut
fagitta Difparuit z receffit fed interdu5
rediit.licer^c accedere eam non aude
ret» jftcni De tercio videlicet per facra^
mentalem pfeiTionem pater p eundes*
(Ecfariu qui Dicit concubina antedi'
cta cum iam confelTa eflTet pure i toto
Derelicta cft ab incubo.txefert idem q
quidam vir in leodio pafTus incubum
cofclTione racramemali finita totaliter
liberatus cll.l 0 on it infup eicemplmn
De quadam indufa quam incubis nec
oiatione nec cofeifiene nec^ter aliud
fpirituale ejccrcitiu reliquit quin eius
lectu afcendercnfed cum ad infoimati
onem cuiufda viri religiofi Diceret bc'
nedicite.ftatim eam Demonrelidt» Be
quarto loci videlicet mutatione. Dicit
qui piias.g filia cuiufda facerdot^ dti'
piata per incubu et facta eje Doloic fre^
netica.transrbenucplongata abincu
bo dimiiTa efi.fed pater eius quia a lo^
co filia 5 Dcpofticrat a Dcmon^cuffus
Cii adebvt moicref in triduo.^^it z mi
rio Dc quadi que per incubu crebio in
lecto vcjcata^fpiio.pfociam Deuota pc'
lijt vt loco veicate iaceret qb cum fecif-
fettota nocte quafdam inquietudines
grauifTimasfenritzpiioi tunc quieta
fuit.iaotaf etiam a (gullbelmo q iiv
cubi plus vejcarevidenf mfieresepu
cllas pulcros crines babentes.ideo dia
«ut cure aut ornatui criniu mmiU 3 in^
cumbutbmoi.autquia per crines xi'
ros inflamare cupiut vel pfueucrunf*
aut quia in cis inaniter gloiianmr.aut
quia Diuina bonitas boc pmittit vt ter
reanf mulieres viros inflamare p ea q
ctia Dcmoncs inflamari viros volunt»
Lxxxn
I 3 e quinto De cjccommunicaonte que
foitafiis aliqn eadem eft c)coici3anoni
patetin legenda fancti ^ernardi. Jn
aquitania fiquidem mulier ab incubo
fe]c anis incredibili ab vfu libidinis ve
jcata.audiuit fibi incubum nc ad viru5
fanctum qui venturus cratappiopin^
quaret minante.i^ibU inquit tibi^fiv
cict ^ eo rccedcte tuus crudelilTim^eio
pfecutoie qui actinW amatoi eetiri»
< 0 uc cu viru5!fanctu l^ernardu inuo'
caret:rcrpondit. 3 rollemeubficulu 5 er
lecto tuo infige: et faciat malignus qt^
pot.boccum feciffet: Demon camer 35
femine no efl: aufus intrare fed foij mi
nabaf atrociiTime feeam velle pfeqnf
bernardo recedente. ( 0 uo p feminam
audito conoca» ppfm beatus bernap
dus omnes iubetaccefas candelasge
flare in manibus z Dcmone cu vniucr
fo 4 aderat cetu c]ec 6 mumcauit. ac ne
ad illa vel alta Deinceps acceffum beat
interdijcit. er ita illa plane liberata efl,
10 cru bic notandu q ptas clauiu coiv
ceifa petro z fufs fucceifoiib^:q: fonaf
fup terrH tmp viatoiib^jec iurifdictf
onisptas fitinVemedium ccclefie con
ce(T 3 .mirU 5 vidcf q z aeree ptates bac
iurifdictone valeant arceri .^3 Dici po
teftqquiapfoneqa Demonib^molc^
flanf:ll ftib iurifdictone pape z clauiu
no miram fi per indirectum bmoi po
tcftates vigoie clauiu arccanf.ficut erf
am indirecte animas poteflate clauiu
a penis purgaton') ignis abfoluere po^
teft.non obftanre q potcftas tlla fonat
fup terra z anime fint fub terra.Be po
tcftate etia clauiu concefla capiti cccfc
fc5 vicario )cpi non efl tutum Difputare
cum notu fit q> tanta poteflasfif a cr</
flo ecclefic et eius vicario concefla qu
ta puro bomini cocedi a Dco peruit er
b in vtilitate cccfie. ^ie ctia5 eflimari
pet q fi egritudines a malcfic^ virtute
Denionu inflicte ejccoicat^ cu ipis ma
'0ar6feamda
leficfe 9 ctncft) 9 ct ocmonibas no adeo
mipfos infirmos fenirent.ct^ citius
liberarent adbibitis fupcrboc etalfis
cjcojcifmis licit^^n prib^oenicpatbiP
vulgaris eft narraiio/tmul a altjs i lo
cisqdoum oiuina permiflionc locu^
Ite volantes cum ingenti multitudine
'J^inetasfrondesfegctcstcuticta vi'
rentia eradicarcnt.buittfmodi eiccom
mnnicatione etmalcdiaione fugate z
iubito interempte fuerut fi fancti'
ficati viri quisaferibere velit etno vir'
tuti clauiu fit in nomine oomini vnu5
p:o certo babemus q^nec virtus mira
culom nec potefias clauiu* gratia gra'
tumfacientemoenecelTitatcptefuppo
nut.cum vtrunc^ eje graua g:atis oata
ptocedat* €ll et iteru5 notandu q vbi
nullup:cdic 4 to:u remediom iuuatq?
tuc ad e)co2cifmos licitos fit recurreti'
dum. oe quibus inferius patebit q et
fi bi ad fugandu oemonis nequiciam
non fuflficientmK reuera talis veicatio
t)emoniseilpenap20peccatis fatilTa'
ct02ia.fi ptoutvt opo2tet fufiineatur t
cbaritateficutctaliamala buPmuu'
di que nos fic p2cmut vtad oeum ire
compellant, '^erumetiam aduertem
dum q interoU5 alique in veritate per
incubunon vejcanf: fed tantummodo
ita fe ve)cari putant ♦ et boc q mulieri'
bus p2ecipue et non viris cu alias fint
timide et mirabiliu fotmarum in ima
ginatione fufceptiue. "^nde et ( 5 nib
bclm^fepc allegatus* multe inquit oe
appa2itionib’fantafiici6 c)c mo2bolme
lancotico in multis flut et in mulieri/
bus ma)cime ficut apparer oc vifioni'
bu 6 etreuel 3 tionib^t( 5 tcauf 3 in boc
c(l vt no2unt medici ipfa natura muli
ebrium animaru eo q longe facilious
et lenioris imprefiionis funt^ anime
vif iles.et fubdit ibidem, ^do me vi'
dilTe mulierem que credebat fecogno
fci ab int^a otabolo z alia incredibilia-
€tuelliofcamda
fe fentirc Dicebar* ^onnunep etiaj im
pregnate fibi videnf mulieres ab incu
bis er intumeicunt vebemenf vmtres
caru.€t cum partus temp^aduenerit
fola emilTione mfte ventofitatis Dcmu
tefcut.^am Deouisformicaru inpo'
tu fumptis incredibilem ventofitatem
et mmultu in ventre generant bomls.
Similiter oe granis catapueie er De g'
nis arboris que Dicif nigra pinus cori'
fimilia in ventre fiut. Jacillimu cft au
rem Demoni fimilia et maiora in veu'
tribusbominuprocurare.lJ^ccaddi'
ta funtvtnon facillime quis muliercu
lis fidem adbibeat* fed illis Dumtajcat
fuper quib^ejcperimcnta fide5 fecerut
vt Dc illis que Didicerut in proprifs ic'
ctis* vel alio modo condormientibus
p ejeperientia talia vera elfe*
iRemedta pro 1II10 qui circa
vimaencratiul malcficmutur»
Opimium fecundum*
-rr-scec mulieres
11 _ in maiori numero fint malefi
J-“^c^viri vt in prima pteopC'
ris ofienfum efinamen viri plus male
ficiunf.et buius ratio ell.quia cum De
us plus permittit fuper actum venc'
reum per quem primum peccatU 5 Die
fundif^ fuper alios acms bumanos
ficut et per ferpentes qui magis incl'
rationibus oeferuiunt^alia anima/
lia.eoq^Draboli primum infirumeU'
tUm .(£t cum actus ille venereus plus
et faciliori modo poteft maleficiari in
viro ^ in muliere.idco.€t quidem pa
tet quod tacmm ed* ^am cu quiiic^
modis Demon in generatiuam potem
tiam poteft agere z illi modi citius ^/
curantur in viris. Eemedia adbibem
dafup vnuquemc^modu lucta polffi
bilitate funt Deduceda .-r ille 4 viciat^c
in tali potentia attedaufub 4 md fnu5
JCapimlu fecundum JLXXXIII
lnalcficmm?tfneaf*^untattt qofu®
modi (U)cta perru oe palude lu faoaiif.
t>l.)c)C)cui|,UipcclTubui’malefia|.j^a?
Demon c)c boc q? c(l fpuo babet ptatc5
fup creatura cotpalcm Deo pmlttente*
^ eic couditonc nature fue pteclpue ad
motu localem vt lllii^blbeat vel vt p
moueat«^nde p banc ptitem pnt co:
po:a vlrietmullcne Impedire ne fibi
appjopinquat.-t boc Directe vel indirc
cte^Bif ecte qu vuu elongaret ab alte/
ro vel no lineret ad alteru apptopinq/
re. lindirecte qn aliqb impedimenm5
pcurarcttvel qu fe interponeict in coj/
po:e alTumpto.licut cuid35 iuueni pa/
gano acciderat qidolu Defponfauerat
« nibilomin^ptraiccrat cuquadSiuue
cula.ncc.ppter boc poterat eam cogno
fcere vt fupn patuit» ^cbo modo vbi
boiem inflamaret erga vna i refrigera
rct erga alia.-r boc polTet occulte pca.'
rare p applicatione quarunda berba:;;
aut alia;: rerum qo optime nonit ad 1^
validao.Ccrcio modo vbi efrimarioes
viri aut mulierio tuibarct.qredderet
vna pfonam alteri eicofam» q: vt fupw
patuit in pnina pte operis p6t imagi/
natione imp2imere.(0u3rto mo repti
mendo vigote membri qui ad fructift/
catione necclTario requirif»licut t mo/
tum locale cuiufcucp owani reptime/
re pot.cBuinto .pbibendo miflionem
fp(rituu5 ad mebta in quib^ e(l virtus
motiua quafi iutercludcdo vias kmi'
nis ne ad vafa generatSnis Defcendaf*
vel ne ab illis vijs recedat, vel ne cjccP
daf vel emittaf .(06 ii (Js Dicat, nefeio
fub quo mo maleficiatu inibi illatum
ptineafvnufcioq» generatiua poteria
erga V)co:e mea carco. l^erponderipo
teft.fr potens ad alias mulieres no au
tem aeJ^ppriam. tuefub febo modo. 4a
De pzimo mo certifrearef p fuccubu Dc
monc.i.q^ p Dcmoes incubos z fuccu/
bo0.Deludcref.3|tC3 fi vjcoje no babet
eicofam.^ tu no pot ipam agnofeS: fed
benealiasituciterum manetfubfcDo
m6.fratttb5C]coram c no pot agnofe^
tuc fub febo z tercio mo ptmef. fi
no b5 ejeofam vellet>ut cognofeere; fr
no b5vigotc membri tuc fub qrtomo
^i i>o b5 vigoje mebri.^no b3 ejcclfi'
one feminis tuc fub quinto
dus ergo curandi patebit vbi Dcclata^
rur ii equaliter in cbaritate z ejetra cba
ritate cicfites bis maleficiari valeat.iFt
quide q nomempto quarto mo qui tu
etia rariifime.accidere em pbt (\ in Sra
z cbaritate ejciilit iic Dcclaraf .tn lecto:i
pfupponif.^lodlmurDe actu piugali
inter mPionialiter pidaos.q: alias im
plicaref cu ornis act^vencreus cf ma/
irimoniu eil peccatu mottale z no nili
ab bis qui emra cbaritate ejciftitt e)ccr/
ccf.0am cu alTercre opotteat c|c totl^
fcripturcfacrc traditione^Demones
magis pmitmnf a dco feuirein peccas
rozes ^ in iufros.licet legaf ipfum iu/
ftiffimulob fuUrepcuifum.boctfino
fuit iingularitcr fup potentia generati
nam nec eria oircae.ideo Dice;e opoi'
tet q quibufennt^ talia maleficia inter
matrimonialitcr coniunctos coringilt
fignum eil q vel ambe perfpne vel zV
tcra ejetra cbaritarem cpiilar. et qnide5
fundamentum biiius ck feripturis dc
ducimrauctojitate z ratbne.0am am
gelus Di]cit if bobic. Jn illos qui libi/
dini vacant accipit Denionm5 potclla/
tem effectus Dcmonilrauit vbi feptem
viros virginis Sare occiderat, item
Caffianus in colla.patrum. Diffinit be
ams^fmtonius nullatenus poiTc dc'
mone maite3 cuiuf(^ vel co:pus inna
derenifi eam piius Defrirueritomni'
bns cogitationibus fanetis acfpiritua
li contemplatione vacuam nudamq^
reddidcrit.lS verba vtit^applicari pof
funr fuper maleficin3 co:pof is vniuer'
faliter fuper totU3 corpus cum lob h
i ili
‘^arsfedida
H maleficio pcuflTiis non tn niKPa
mna gfa fart:rcd ptknlarucr qn vlC 5 p
tlcularc malcfidn ratone alicui’ pecca
tt accidit co^oii.ct boc quidc 5 no pot
cITe nili petm incontinetic.fxo.namivt
t)iau cft^c: feditatem illi’actU6»t q:
p ipfum pnmu pctih oiffundif oe’ pl’
pmirtit fup ipfum ^ fup alios buma^
itosacmsergot inter matrimonialii
pfunctos vbi oioino aujcilio «ppter pec
catu Defiimunf amplius circa illavim
gencratiuam maleficiari a bco permic
wnf.^ fi queritur cniufraodi fintilla
peccata oici potell q peccata (nconti^
nentie qne inter cognatos cu varia fint
ucta illud :l^ero*'r babemr in tcjctu
?l'dultcr cft in ptopiiam amato: ardd'
tio:fimut ctbmoiamatotesaniplius
i p:cdictis malcficiun0,Eemcdia ergo
ccclefiafiica funt ouplicia* "^num (n
fo:o contentiofo alteru in foio confcp
entie p23cticat1^:imtt fi in indicio al
lifgatur impotentia cie maleficio illata
tunc oiftinguendn cll:*q: talis impotc'
tia aut efttpalis aut ppctua*^i tpalis
no impedit.rucautptefumif ccrpalis
qn infra fpacifi rriu anno?: cobabitan*
tes^i quantfi pfit operam oantcs.fiue
per ccclefiafiica facramenta fine p alia
remedia fanari pfit. $»i i>o no fanetur
eliquo remedio eictuc pfumif elTc per/
pema.^tem aut pzeccdit mfionq coti'
tractione e pfummatione.etfic impe-
dit ptrabendu et oirimit iam ptr 8 Ct 05 .
out fequif matrimoni) contraaionem
6 no pfummation^,ct eft pmunis mo/
dusmaleficiandi viros qndo fpernut
amafias.tuc em q: ^crabatfc mrimo
nialiter copulari z oefraudanf inferut
maleficia viris: vt nec aliis pmifceriva
lcant.in tali em cafu vt oiefit aliqui bi^
rimit matrimonifi ia 5 ptractu nifi fub
prtnentiacobabirare velint, vt jlBaria
z iofepb z babent^ fe cano.oicif enim
ftjciij.q.i.q' coniugio confirm^f ofiiicio
bdellio fecunda
fcflicct camis, vt eicit glofa. (Et parum
poll.t)icif.$ amecp coufirmcf impolfi'
bilirasofitet) feluuvinculn5 coniugfi.
i^ut fequif matrimonifi pfuminatuni
z rac vinculum matrimoniale no oiri/
mit.*pluraaUaa boaoiibus notatur
fed q: no pzecifc fuut puris fpeculatio
Itis uotauf aut in variis feriptis oocto
tum vbi oe maleficiali impedimento
tractant.ideo bic eft fuperfcdendu tan
tumodo fi quis biiTicuitaretquo acmf
ille pofiit impediri rcfpectu illius mu'
lieris et non rcfpectu alterius.Eefpd/
dit l^onauenf.boc ell vel quia fonilc/
gus ad boc refpectti pfone oetei mina/
te Ofabolu inuitauit.vel quia beus re*
fpectu perfone cuiuflibet impedire no
{ >crmitrit.0ccultu em iudiciu ocibic
atet vt in v^^ote dTbobie.^aliter aut£
Cfabolus boc facere pofitt patet e)c ^/
mifTis.ticit tamen bid^onapen.^jm
pedit generauna:non impedimento itt
trinfeco Icdendo o:ganu.fcd cjctrinfe-
co impediendo vfum z eft impedim^
tum artificiale non narnrale.et ita po/
tefi impedire ad vna5 er non ad alias«
vel tollendo qcercitation^ concnpiki
tie ad illa vel aliam.et boc per virtute)
p:op:il vcl per berba vel per lapidem
vel per aliqua creaturi occulta.t fatis
pcozdat cu oictj pctri.|\cmcdiui>o ec
fiafticu in fozo ^cictradif.)cpii.q.vli|,
fi per fo2tiari3S.vbi fic bz.^i p foztiari
as atq^ maleficas artes nonun^ occul
ro iufio beiiudteio pmittente ^ ovabo
lo f paratepeubit^fequif. iOoztadifut
quib^ifta eucnintvtco:dcj>trito tfpu
bnmiliato oco z facerdoti 6 omib’pcc
catis fuis puri pfeffione faciant z jjfu
fis lacbtymis z largiojib^efrnis z o;i
tionib’atcp ieinnijs.Duo fatiffaciar.ln
quibus verbis notaf q t4ntumodo*«p/
pter pcaata z cjctra cbaritatem cjciile/
ribus talia contingunt.fequif et per ejc
otcifmos ac cetera ccclefiafiice medici
LXXIIII
ne ccclcfte tales qn
ru aniHierlt oommns qtit abyrnelccb
er Domu ctns ?f;b}ae otationibus fana
uit fanare pwcorcnr, l^nde rnmma'
rie Dicere po(fumus qpqumc^ funtre^
media ^ tallb^lic maienclatls Ucite ap
pilari polfunt.Tlc 5 ranao:p allqua:p ll^
mina pegrlnatlo«t ibidem peccaco2U5
Tuo;: cu ptrlrione vera confeffio.ridni
crucis t ozatoniQ ocuote mulnplicatd
p verba fobzia llcira cjcorcifatio q qua^
Uter fieri Debet Inferi’ patebit, et cauta
maleficii oblatio facit ad boc quoD fu^
p2a Devomite tactit efi qui cu per men
nium fibi matrimonlaliter copulatam
virgincni cognofeerenon potuiffer*
iRcmediacontm malcfiaa
to0 fuper amoicm vel odium
inozdiuatum*
apimlum tertium,
[ciit inaleficm
VJm potentia generatluatuaet
Tbilocaptio er odium Invo^
lontat&caufanf.ejcpedlt ptlmo De eluf
caura:a t-inde^ quantu polfibile ellDe
el^remedws trafeurrere. ‘pbilocaptlo
Igif feu amo: inordinatus vnius fejeuf
od aiteru5 triplici ep caufa oriri potelt*
^llqn ejcfola incautela oculo:p.allqn^
do ejctentatoneoemonu folu.allquan
do ejc maleficio nlgromancico;: et ma
leffca^ flmul et oemonu♦J^c primo Dl
cituriaco.f.l^narclftptcntat acocu^
pifeentia fua abfiracras x illectus Deln
de pciipifcent(a cu peeperit parlt petm
peccatu <^o cu pfummatu fuerit gene^
rat mone.^ic fiebem cu vidiflet Dind
creunread videndu mulieres resiois
Illius adamauit eam z rapuit et.'oorml
uit cum illa et coiigilutinara efl anima
eius cum e3l(5cn.]c]ciciiii.fm glo.
firme anime fic accidit quado pofipo •
fitis propriis aliena ncgocia curat.;fc'
ducitur confueeudine ct fit vna.vnitare
confenfasicum lUlatls.^efecundo q
oriaf ep tentatone Demonu principali
ter.^ic aman foror^ tbamar fpeciofif
fimam adamauerat et Deperierat In ea
valde Ita vt propter amore5 eius egro^
r3rct.ii.l6ieg.)ciii.n6 cifi in toto ta5 co:
ruptus elTe potuit mente vt in tantu fa
ciims llupri^filcret.fi no guiter a Dya
bolo tentat^fuiffet.l^e boc etla genere
amoris refert^efi liber fancto? patrns
4 refert omne tcntat6c5 carnalis amo^
ns fibl[ln beremls fubtrajclfTe. 4rda5 4
tamcn.vltra^credlp^amore mulle^
rumtcntabanfallquorl^s.lBfi ct.ii,
Co2r.)cii.apftjsDlcit.Bafdlmibl iH'
mulus carnis mcc angePfetbanc qni
me colapbifct. vbl gtora.tcntando g U'
bldine Daros.cll mlbl llimulus. atut 4
dam.tenratio autem tui ucn pfentitur
nou cfi peccatu:^ materia ejcercedc if'
mtls.boclnteUigif De tentatlone 4 ab
bofte no a carne 5 pccc3tn5 tfi veniale
etiam fi non conimtlaf. Be b» varia
ejtempla legunf In varqs locls.l^e ter
do q? amor bcreos^cnlat cp malefio
cijsDemonfi et malefica;: poiltbllltas
bm^malcficn fupia In qudf lonib’ prle
partls.anoemonesp maleficas merv
tesbomlnuadamor^jvel odium imu
tare et indtare valeat ad longu Dcdud
mr.p varia crlam gefia et acta a nobts
reperta comprobaf.imo Inter ola ma^
leficla mlnlmu propter fui generallta^
tem rcpntaf.i£^ fi querlf. petr’ pbilo'
captus amore talis ccmefclf an p febo
autterclo;modo. Endef. odium tuter
plugatoe cu crimine adulreri} z fi ope
ratione Dcmonu fieri poflit.vbl tamen
fifeo carnalis pcupifccntle amoris. 4s
adeo Inuolnimr et fuccenditur vt nui/
la confufioneplagis verbtsaut factis
ad Defiilendu cogi valeat. Jte^ vbi qs
fepe pulcrlorl Dimittit v;co>e z turpilft
me adberet. 5t^ vblnocrurno tgetiec
quiefc^ valcnc;§ lu Of mentanf vt g dc
l liq
*^arsfecuda
iria qtiec^ uicederebabeant.^>ptnna^
t£3p:elaruiaU)0imrcs rcpilTmie b(0
mtfmis mnoluunf. (£ft quidem b rpa
muUcbic oe quo bUde^jardus
ccn.iu fpecu» refert pdijcit^ non
ranidiu ourabit quaurubucufcpperlli
tlt.cumlam mundus plenus fit adui
terfi pzccipuein optimatimatlbus.ct
quldop^fcribereoe rcmcdijsd remc^
dia abbotrent.tn vtplo leaotl fatllTiat
aliqua bteulter tan^tam^ ^up pbilo^
captione finemaleficlo» ?|ulcena fep"
tem remedia ponit qn vlc5 pfoni egro
tarc faqt:^ parum lua noftre fpecula^
tlonl nifi guantu mylllcc aie langucit/
tl oefemlut.olclt cm liMq.^ e)e variati^
one pulfus et ad nomlnatlone5 amart
cum Ibl radljc egrotatonlsbabef^tunc
fi le)c fulllnet fiat copula g matrlmonl
im^qzficfananf cum obedlf nature*
'^ut fiat applicatio inedlclnallu t 5 qul^
bus lblde5 tractat z oocet.^Eut vt.egro
tus amo:e fuu oe ollecto g licita femc
dia ad aliud olllgendu puertat ($ puo'
rl pellgere oebet.et Ita fugere pzefentl ^
am amati* quia fic mftrablf animus.
‘Mnt etla fi cotrlglbllls ell tribulef bo:
tetur.qb opus amo:ls.’elt majclma mi
ferla.vel oirlganf ad Ipfum qui quan^
tum CU5 veritate z oeo polfunt vlmpe/
rent cotpus z ollpofirionem ollectl et
motes cum tranffiguratone faclerum
turpi feu olffotml. ^el faltlm vltlmo
vt occupenf In reb^arduls et olfiractl^
uls offldfs.^euera ficut animalis bo
per bmol renKdla fanaftlta ad fplrltu^
alem fingula capiendo Interlotem bo
mine refotmant obedlaf legi mentrpo
tlus $ nature conuertlt amotem ruu5
od eremas oelltlas recotdef ^ mome^
taneum fit quod oelectat z crernu5 45
cruciat, querat oelltlas In Illa vita vb(
ITc Incboanf ^nun^ftnlunf cul^qul
amato: elfe noluerit et Illam perdet et
fila no Inucnleu etemls Ignlb^oeputa
^Uf filo fecunda
bltnr ecce tria oamna irrecuperabilia
cic amote bercos^pucnldla.^ug pbl'
locaptioncvero e]c maleficio remedia
In ptecedentl capitulo facta non Inco^
uenlenter et blc applicari polTunnpte^
clpue aute ejcotclsatlo per facra <>be ^
fiblpfi facere taliter maleficlatus pot.
(gluotldle angelu fanctu fibl ad cufio'
diam a oeo oeputatum Inuocet. pura
confelTlone fanctomm limina pclpuc
autem beatllTlme virginis frequentet
ct fine oublo Uberabitur, ©ed ^ vltu^
perablle vt batbatl bomlnes oonls na
ruralibus et virtutum armis ablectls
felpfos meri rennuut cum puellule fc
plmmc Innlcta Infirmitate bulufmo^
dl maleficia bis armis ptopulerunt lii
queru,'c6mendatloncm vnum e mul^
tls In medium ptoducamus.Jultln
rurali villa quadam prope Xlndatvc
conftanfienfis virgo adulta facie puU
cra ct elcgantlot motibus In bul’arpc>
cm captus quidam vir leuls motibus
clericus ferre folo nomine vtlnam no
facerdos.qul vulnus fue mentis vitra
celare non valens venit ad labotato^
rlum olete virginis et boncftls ver /
bis fe rbete oemonls ejcblbens ptlmu
tandem ad amote5 fui virginis aufus
cftverbls oumtaicat ptouocate anlmli
gllla olulno Inftlncm percipiens Inta
aa mente et cotpozc refpondltvlrllltef
Bomlnc cum verbis talibus oomum
mea nolite frcqu^t 3 re.alloquln repul •
fam furtlnebltls verecundia mediate^
Cui lllc.Ct fi me oillgere modo rennu
is verbis oulclbus monita non p’mo
dicum coacta operibus me amabis tu
bl ptomltto.Crat vir Ille fufpecms In^
cantato: et oe maleftclo.^3 verba bec
virgo pto vento babiUtnec fclntlllam
amotis carnalis ad virum In fe fenfit
ptomnctfed cuoluto non multo tem^
potelmaglnatonesamotofas oevlro
lUo cepit babercti^b Illa gclplens o('
ditus ^nfpirata ad matre mirerico:di’c
confugit z p:o auplio a filio impetra'
do tjeuotiiiimc implo:aiiit.(£tft 3 r(m
boncita focictatcm requirens percgri'
dari cepit ad locum beremitaru fic em
nominatecclelia in bonojcipfius gc'
mtricis miraculofc confecratain pre^
fata O^oceli.jn qua facraliter confcITa
ne in ea aliquid inuenire polTet mali'
gnus fpirims.et ad;ipfam matre pieta
tia ptecibus fulT0:pjotinu0 ornis cef'
fauit boftis machinatio ita vt ea poll>
modU5 nun$ tangeret» ©uperfunt ta
mcnadbuc et barbati viri a maleficia
mulierctta impottune fuper bmoi fol'
licitari quali neque^ a pbilocaptione
ea^ fe contineri poflfent.qui tfi viriliter
reuilentcs quantu fc vitro pulfare ille^
ceb:i0 imaginationibus fentirent /tm
ctia3pcrp2efi:diap:ermfla cuncta ma' / ^
cbinamcntaoyaboli/uperant.<£tverc A ^
fpeculum buius pu^e quidem iwwc'
niopiediucs in oppido ifbruck. qui“# Vw
quantU 5 a maleficis pulfatus fuit nec ales fojmas trafmutatos elTc putat
calamo ejcarari quis pofTct^fcmper vi/ bus remedijs fubleuari valeat c]c prc/
aut caput ferpcurio fub limie bofli} ca
mere aiu ooni^.vndctoinsauguli oo
mus funt pquirendi z innouandi 4 ad
inbabitatoncs quanm pofiibfle cfr. vl*
alienas inbabitare oomo 3 »€t quidet^
ctt Dictu fit q^feipfos maleficiati e)C02'
cisarevaleat intelligif q verba facra bc
nedictoncs z carmina fecu5 Deferre in
collo poterut.fiquide5 legere aut fcip/
fosbenedicere nefcirent:que tamen q
liter facienda fint in fequentibuspa'
tebit»
lRetnediafupereo0 quibus^
virilig rnemb:^ preftigiofa
te auferuntur etvbi interdu in
beftiales founas bomies trir
mutantur*
apitulum t)[uartum*
"^pereosqiup
igiofa arte illudunt vt fe vi/
rili mebzo carere aut in belli/
filem animu gerens per prefata remc
Dia imaems euafit.quare et merito co/
eluditur p:efara remedia contra bmoi
nio:bu5 clTecertilTima ita q 'certiiTimc
ita liberatur quicuutp bis armis vmu/
tur.z q De amoic mozdiiiato boc et Dc
odio cum oppofitoru eadem fit Difci^
pUna iuteUigeudu5 ell.licct aliqualis i
modo maleficiddicfiifit Differentia eti
am aliud remediu illa pfoua que odio
biirequirerc oebetdpfc em qui odio b5
et iu cotde Defertmou Defacili fi adulf
cll ad amoic vjcoiis etia per qfcucp pc/
griuatoucs flectit «Ct qi relatu malcfi
ca? pperru cll q feipentes bmoi male
ficia ad odiupeurat eo q Du piimum
iuftrm erat Dyaboli z in fui maledicti/
OUC5 recepitiuimicicia inreripfum et
muliere ideo z tales inimicicias eje ip'
(Ts piocurare fatagut ponendo pellem
miffis fatis euidentcrjelicif» i^a efi ta-
Ics oino Dinina gFa Deftimnnt q piin/
cipin in maleficiatis ejcillit fundamen
tum uou cll polTibile vt ferro maneu/
teiu vulnere au pia ilru cnratiuu3 ap-'
ponat.ejepedit crgojvtp verd confeffi*
onem Deo amc omia reconciliet,
mn5 qi vt fnpia in fct 5 a pte opis ca.vii*
tactu ell.talia mcbia nunc^ iu veritate
euelli aut fegregari a coipibus: § tau /
tumodo pfligiofa arte occultari ad fc/
fum tact^-i vifus. patuit aia q b^moi
illufioues iu gra pllitutis no ita facili
ter uec actiuc nec paffiue ptiugut vt
delicet eis mcbia auferant aut q i eo?
vifiua potentia qfi alijs liut ablata DC'
ludant.iboTremedium cod^capi.cic
piimit cum ipo moibovt vic5 quantu
poffibile fit CU 5 ipfa malefica amice fc
pponlt.^up eos ocnicp dtiu bcfltales
^arsfccnnda
fo:m 90 fe tranfmotatoo ee potat.^d'
cndum (f boc geiius malefica non ita
'in occidentalibus ficwt oilentalib^rc'
gnls piactlcaMnteUigc 4 3d ^bas pfo
nas Ucet ciuo ad^jfas malcficay gfo^
nas.boc feplus apud no ovifuin fuerit
ipfas 'f<c5 maleficas in effisfis 9laUu5
oculis lntucntln3 fc oblecllfe :vt fupia
ca.vlii.ocducmquarct remedia que i
tercia parte operis oeducenf.fup ejcter
mlniuvle3 malefica? p feculare biacbl
um foient applicanda» (Et qulde3 quo
otlcntalcs bmoi Uluficncs remediare
folent fic oeduat»j^a5 c]c militaribus
framb^oidinio feti lobis blerofoloml'
tani in rbodis veridica relatione plora
oe bis pccpimM^tecipue alit qr in cl/
ultatefalamina rcg:nl crp:l talis cafus
accldlt»^am cu ibi poit^fit mar^^ na^
uls qucda onufta mcrcimonijs appli''
cando pegrinis nauim cjceuntib^ vt df
tpvictuallb^fe muniret, moenis dda5
€]c eis robuft^oomu colofda mulieris
ejetra cioltat^ Topia lltusmarls fituatl
eccelTlt i: an oua bret ad videndo a mu
llcrc fcifcitaf.?lBt mulier cernas Inoe-
nem robullu foienfem z alieno a pila:
vnde mino: oe eo fofpltlo apud Intra'
neos fup eius perditonem onrl poflTet
ctpecta inquit paulula z lu)cta optata
(ingfa recipies z ou moia faceret clau
fa z Interloil pte oomus luuenis ab eic
ira vt eu potius eitpedlretnenau^eij
negllgereptlngeretclamare cepit, tuc
mulier altq oua attulit luncnl tradidit
«in cafu d naue ncgleiclflrct z ad ca5 re^
dlrct fibl Iniujcit.Beloci Igif curfu ad
naucq in litoic maris erat^erauit. ct
an ingretTum eo g nec bu alq focq o^s
puenerat oua comedere z feipm refice
rc ftuduit,(Et ecce pf^boia mut^ cifect^
« quafl mente oefiltutus vt poil Ipe re
ferre folit^erat oc fcipfo ammirans qd
nam fibi accidiffet coniiccrenon pote^
rar.volens ergo nauim Intrare ab Im'
(Eluclliofccundai
moiaotlbus baculis vcrbcrat^cpcllff
cunctis acclamantib^eccc ecce dd na5
in afino. maledicans bcllta num et tu
namm Intrabls-fiepulfus fic luuenis
1 verba Illo? qui ipm afiiium affirma'
banc furclligens apud fe ruminabat ct
qp maleficio molieris infcct^clfet cogi'
tarc ccplf piecipnc In eo q nnllu tbuj
foimarc poteraticu tn tpfc oifis mtelK
gcbat.t 00 rurfum nauim afemdS ten
taret grauloilb^ccfus vcrberib’: lpfu5
amaro coide remanere z receffum na^
uls pfpiccrcopns crar.^^nc Illuceo olf
cuneus cu oms i^m afinu eillmobant
neceffc^crarvt tan$ bcffla ab oibos tra
aoref .ppulfus Igif ad oomu mulieris
rediit cui ad plac(mm<p pferaatoevlrc
fuc vitra tricnnlli feruiuir.nll opis fad
ens manib^nifi ncccffarla oomus lii|tt
gms z bladts appoitas.ctla que ejtpot
taudaedttan^lumentu oepoitaban
bocpfolatonls rellaovt licet ab oibus
all}9 lumcntu reputaref. ab IplTs tain
maleficis piuiicum vel otulfim moii/
fibus vt veros bo bumanli^cSoerfau'
do In Inceffu itamz bobitu agnofeeba
tur.^ fi qncrlf quo onera fibl ta$ lu
mento imponebanf. Blcenou q ficur
?tug.narrat oe mulieribus ffabnlarqf
que bofpltes conoertebant In lumeu'
ta onera poirantla.libio. 3:vil|.ca. ]cvn*
oe clul.ocl.et oe patre pieffantl) qulifc
caballnm feu equum futffc ct annoni
cum alqs animalibus bainlalTe narrt
Ult.vtic^ e]c illis actis oe piefentl ludi/
camus ita q triplejc oeceprlo picftigio
fa arte fiebat. *piima quo ad bomies
luucnd^on vt bomine fcd vr afinu iU'
tucnres q qualiter oemones fadllf
curare pofiimt:fupia.v(ii.c 3 pi.patuit*
Secunda qi' illa onera non fuerut illo
foiiaifedvbivlres luuenis cjcccdebat
oemon muifibilirer oefercbat. Cercio
q fiblpfi 0U5 inter alios pnerfabaf lU'
ncnls «illum entu videbaf In imagC'
£apitulfi-v. LXXXVI
natofict)um,tat ct edimatiua potentfa
funt affijcc oiQmie cozpalib^.iio aut
<n ronc.ej no a oco erat ligata 4u febo-
miuffaebat4 arte magica Dclufu5Vt
taii^ bcftia.cftimareE.ficot z oc nabu^
cbodonofot ibidc5 cjccmplificat ^ri'
etwto igif fic claprotin c^uarto oum 4'
dam oie ante meridieciuitat^ pfata iu
traffei z mulier a longe fequeref» couti
git quanda cccleAa in q oluina celebza
pant iuuene iic maleficiam pterire;att
diens nola campanc cu mozc latinom
z no greco^t in illo regno oinina pera'
gunJ..pclcuatoncco:pia )cpiad ecclc
fia fe connertit z intrare PU5 ^ter ver'
bera z ejcpulfione non auderet: a fo:ia
genua z aura pofterioia in terra5 fticit
cranrertoteo pedeo.t.man^lTmul imi'
ctas elcuao.eif capite afinino rc pura^
baf facFm in eleuatone intuef .dSd p'
digiu Dn5 certi ianuenreo mcrcatoreo
pfpcjciircntmirafcaialinufequunf z i'
ter fe oc miro ope pfcrcnteo-ecce male
fica cu baculo a finit infcqaitz qt vt
mifium cfl bmoi maleficia illio in par
tib’plurimu5 piacticaf.ad inllantiam
mcrcatop p iudice afin’ cu malefica ca
pif:interrogata z qucltionib^qqjofita
crime;fate0ct vtad oomii redire valc^
at iuuene refiituerefue fo:mc,pmi^^t*
oimiiTa igif ad oomu regteiTaimuenio
ad ptiilina fotma reducif i^a oetmo
capta oebita vltione5 pio comiffia fu^
rcepitziuu,eniaad proptlacu gaudio
remcauit.
iRemedu coittra obfeffo^
cjcmalefido.
qufutum,
iBod interanm
ij: maleficio oemoeo quofda
^ 'boieofubaliter inbabitat fu'
//p:a ca.tc*ct.]cdatto patuit.quib^ etiam
l oe caufio q: non folu pto grauibuo cri
' Itninibua ptoptqa immo ii)terdU5 pto
Lh
4p2io fuo maion' merito aliqn pto alie
no leui oelicro*aliqn^ fuo veniali pec
cato.aliquddo^grauialieno peccato.
« aliquadop alieno facinotc^ptio.pto
quibue etia oiuerfi oiuerfimode poff
Oent.quida plus alij minus.vt etia ni^
der in fuo fotnicario recitar.non miru
fi maleficio feu ad infl:antia5 malefice
oemon oco omittente boiem fuba liter
modo quo ibi occlaraf quid vic5 p
flantia lit intelligcndu inb3bitct.(0uf
bu9aotC5remedijo liberari poffint qf
vic5 e]co;cifmo0 ecclefie ct cu boc vera
ptritfonc vel etia ?fc(Tione»vbi p mot^
tali qui0 effet obfe(fu0.patuit e,c ibidi
oeductiac cp illiua facerdotie bobemf
libaatoc.fcdqvltrabccouo remedia
etia tria alia valeat fuffragari videlicet
euebariftie facra comunio.fanctomm
loco^ applicatio vel bonotu otatio. ct
cjjcomunicatdnis abfolutio piefati 00
aotis oifcurfu.qu^ cria50educerc cp ^
pedit cum omoueceflario:^ tractamtt5
copia babent*^am oe ipfa faaa coio^
ne (Caifianus colla.abba.pzima loqmf
in bec verba^coionem facrofanctaneci
cic fpiritibus tradita a fcnioiibus nfis
mmij^meminim^intcrdictaj.quinimo
etia li poflTibile eflet cis ouottdie imprf
ri eam cti3 oebere cenfebant q ad pur^
gationem ac tutelam co2po2l9 anime^
q^ pcrucnirc credenda efi. z que ab bo
mine percepta cnm qui in mebris ci’
infidet fpm feu in ipfis latitare conaf:
quod35 cjcurens fugat incendio, t^oc
nan^ modo curatum abbate andro^
nicnm nuper afpejcimus infultabit of
fenfo.cum eum a celcili medicinavidc
rit fcgrcgatu.tauto em ourius z frequ
tius atteutabitafrtigcre quanto eum a
fpirituali remedio fenferit longius ab'
dicarum.bec caflmuus. (5t ite^ oe ci('
dem ibide oicit.i^uo biccredere imo^
biliter optet p q fine oci pmiflu nulluf
ab ci0 fpiritib’omo tentaf. fecundo
*^arsfeamda
^oifiiaqaenobioaoco infcrmfilttc
trtfticia adp:crcn9fiuc leta videantur
velur a pqirimo patre: clememilTimo'
medico p:o nollrlo vtilltatibus Irto
gamur»€r idcirco eoa velut pedago'
goa tradltoa bumlllarlvt oefccndetea
ab boc mundo vel purgatlonea ad v^
tam tranfferanf.vei penall vlgo:c plc^
ctanf qui f m apoflolu traditi funt In p
fenti fatbanc in interitum C92ni9 vt fp(
rima falul liant in oie Domini nodri le
fu )cpi.^ed bic 02 itur Dubitatio* cum
epoHol^Dicat.pbetfeipfum bomo: et
fic De pane illo edat.quomopolTunt
obreflTi non babentea vfum ratonie c6
municare. findit fanct^Cbo.Deboc in
iil.ptc.q J)c)c)c.ric Dillinguendu De orni
bue amentib^ ?l:liqui inquit Dicdtur
no babere vfum ratoie Dupllcif.lBno
tno q: babent Debilem vfum rationla*
ficut Dlcif non vldene qui male vldet^
(5tqi talea pnt aliqua Deuotion^ con^
ciperc bui^aaamenti non eft eia boc
facFm Dcnegandu.^flio mo oicunf ali
quinon babere vfum ronla.q: fic a tu
tioitare pmanrernr.^ fic talib^ no eft b
faerm^adbibendu. qi in eia nullo mo^
do pcelTitbul^facramenrl Deuotio.aut
no femp carucrut vfu mmieiz tunc fi
p:(u6qn erantfue mentiappotea ap'
paruit in eiabui^facrameti Deuotio D5
cie In articulo monia boc facrm ejebi^
berl nifi fone tlmeaf periculii vomlna
vel cj:pmt5m9,^n Icgif e^ pniio car-”
tbagincnri,tb9be0,jc)cvi.q:vi*je qui l
Infirmitate pmampctit:ri cafu du 3 ad
cum inuitatua facerdoe venit oppzeP
fue infirmitate iiiotuit vel in frenefim
puerfueftieritDent teftimoniu 4cnm
audierut.€tllic6tinuo credif momU'
lua reconcilietur per manua Impofitl
onem ‘zinfundanf oiieiua euebariftia
^e bapti 5 atie qui cojpouliter ab im-
muudie ipiritibua veicanF ell eade 3 ra
no z 6 alqa amtntibua.bec Cbo;^d-
(^Uefiiofecundai
dlttnin.iii|.Di.i)c.q^Demortlacle no cf?
Denegandajpmuniotniit fotte certii fit
fi aliquo crimine a Dyabolo tozqticrf,
d'ul fic petrua dc palude addit. 3fn b
cafu^ ejcceicandle funt babendi 4 tra
diti funt fatbanc. (E)c quibua liquet q?
fi aliqui funt pofTclTi a Dcmone .etiam
^tcr fua crimina babentea tamen In^
eida interualla etratomevfum pofiea
pterunf dc peccarla fuiavel Debite coti
fitenf talea cum fint abfoluti co:§ Deo
nuUatenua funt a communione Diul^
nllTlmi facramentl cucbarlllic feque ^
firandi.jE)c fanctojum applicatoe vel
Deuota o:atlonc quomodo per bec ob
felTi etiam poteniliberanf legende fati
ctomm referte funt.XBerita enlmfan^
ctoy marty:;! confelTop virginu e]cigut
vt bl fpua nequa fanctop in patria c^l^
fientlum ozationc et Intcrccliione vim
canFrquoe fancti In via vicerut.^imf
Uter vlato^r Deuotc 02at6nee:libcratlo
num obfelfomm obUnullTc fepe legn^
tur.l0n ad boc bo:taf caffienue vbl fii
pu.^i Inquitbabcrem^bac firta5 im^
mo fidem qua fnperPpp2ebendl vtet
omia per Dominu fieri fi vtllitate aia^z
et Dlfpenfarl vniuerfa.no folu3 nequa^
^ Defpiciemue eeatfcd etiam fi eie ta
c^pzomembzlanofirla Incefianf oza^
bjmua.elfip totie vifceribuaac pleno
ppatiemur affectu, j^c vltimo mo ab
folucndl alique [ab cjccomunlcationc.
iSciendum qpnec iffc pmunie eff nec
fouelicituanifibabenti auctem -tfpc
cialem reuelationem vel jpbabllitate5
q poffeffue eje fit^rer e)cc6icationc5
ccclefie.ficutapfa.i.ad Cotintb.v. e)c/
comunicatu a fe -r ad plcbe5 co2inibu5
fomicariu tradidit fatbanc in interitu
carnia vt fpiritua falu^fieret in Die Do^
mini noftri iefu jcpl.i. vt glo. Dicit vfc^
adilluminarionc5gratie ptritionie vf
adludiciu.Ctpfeudo Docto:eaq fides
ediderant videlies imeneu z alcjcadru
XapimliT ottintii JLXXXVII
Tradidit fatbanext oCfccretno blafpbc
marc.i.ad tbimo.|. Catc.f^.ptat ^9 erat
apfe o(dt glo.tantdcp g:ra5 babebat vt
rcccd^tea a fide folo verbo traderet t)(a
bolo^l^tt fanctue Cbo 4 fi*tiij\t)Licvfi|
vbt maglfiertrea effectus ejccoicatoid
iradft cofde5 fic oedarat Mem ooaot*
^pbocipo mquft q allqufe fuffragi|3
tccic pnuaf tripleje incomodu fncurut
p tria que quisejefuffrasiis ecciecofc
quif^'^alent,u.adau5meiitu gfeeis
quibabent vel admereudu ei 4 no b5*
(Bt ad bo c mgr oicit q gratia fub^
trabifpejccoicatocm. valet 6 tia ad cu^
ftodiam virtutis.^ ^tu ad boc oicit
^tectio fubtrabif no ofhino at>eiU>^
ludentia ejccludanf.red ab illa qua fili^
00 eccie fpecialioti luo cullodit. valent
etiam ad oefendendu ab boflc» z$tu5
ad boc oicit q Diabolo maio: ptas fc'
uiendi in ipm Daf« copaliter z fpualif
Jdn 6 m pnmitiua cccia qfi opo:tebat
p figna boles ad fidem inuitareXie fpi
rituflanctu0 vifibili figno maifeftabaf
ita ejccomunicatue cozpozali vejcatioe
a Diabolo innotefeebat* l^ec ell incon
uenieno fi ille qui non ell oefperat^bo
Ili Datur.quia non Datur ei quafiDam
nandue fed quafi cotrigenduseum in
ptate ecde fit eje eiue manu ipm eripe
re cum voluerit.l^ec Cbo.l&bi tame
etotcilla ad cautelam obrelTum abfob
uat non videf incoueniene ♦ <Bed fub'
ditnider^ canendum ell valde eeotei
(lene De fuis viribus faciliter pfumat.
'Mat iocum z ludum feriofo Dei operi
intermirce 3 t.‘aiutfupftitiofum vel fuP
pecmm aliquid De maleficio adticiat.
?lllioquin penam vi)c cuadet vt Decla^
tur per cjcempla ♦ ^am bpnmo refert
beatus (grego:ius in Dialo*De quada
que contra confeientia fuam a marito
petente z obtinenti Debiti redditiocm
in vigilia Dedicatonis eccie fancti ^e
balliani» z quia contra confeientia cc^
clefic^ceirionifeimifcuit. polTelTa ell
z publice furiebat.( 0 uo vifo facerdos
ciufdem eccie De altari findone5 tulit*
camcB cooperuit.fed z bunc facerdotc
repente Diabolus fimul inuafit. ^t 4 a
vitra vires voluitquic^ pfamere.coni
polfus ell in fna vejeatione cognofccrc
quis eflet.l^ec greg.Be fecudo vt nui
Ius De officio ejcotcillatus fanctu o:di
nem concernens iocum faciat. j^efert
uider fc vidifTe in connentu colonicnfi
fratrem verbis fatis iocofumXed i gra
tia cjcpdlendiDemones famofU 5 . 1 (^ic
cum in terminis conuentus colonien
fis Demonc in obfelTo co:po:c artarer.
Jam Demonpetiuitafratrelocum re^
ceden di.quo gauilus frater ait in ioco
Jn cloacam mea vadas, (gjcfit igif dc^
tnonnocte cum frater ventre purgare
vclir.Demoncum tam Dure tozfit p:o/
pe cloacam vt vitam cum Difficultate
faluaret.^ed ibocpcipue caucndu5
vtobfelTi etiam per maleficas adptef!
dia maleficaru non Ducatur, vnde z De
pfata.femina (gteg.fnfert. Cugtnqoit
^inqui eam carnaliter amantes, ate^
amando pfequentes ad obtinendu fa^
lutis remediu maleficis tradidilTet z p
eas ad fiuuiu Ducta zin aquam merfa
multis incantationibus agitata fuifffs
Dum vnus Demon eicpclli Debuit legio
fubintrauit.T eo^Dillinctisvocib^iam
clamote cepit, vnde confanguind tan^
dem confitentesz De boc Dolentes ea?
pfentarunt fancto epifeopo fo 2 tun 3 to.
4 Diuturnis orationibus z ieiunqs en
e)c integro fanauit.Sed quia Dictu ell
Debere ejcorcillas cauerene fuperllitio'
fum vel furpectu aliquid De maleficio
adifeiant. j^ubitare eicorcilla pofTct an
certas berbas z petras etiam no bene^
dictas adbibere polTet.Jinfio. & bH'
dicte funr berbe tanto melius fi ^o no
vtberbaiquedaqueafsnoiaf fuga oc
monis vel etia naturas lapidu fi quis ,
adhibeat non eritfuperrtirornm oflm
modo credat q» no oirecte oc fui nati;^
rat)emonc6ppell3nr.q:tuc incideret
fn errorem q finnli modo 9li|9 herbis
aut verbis poffenr co^i vt erro: nigiro'
manticoru faref.puunres fe efficere p
naturales et inditas taliu i^tutes.l^n
fanct^dthonn.iiij.oi.vn.arii^vlf. |^on
cll inquit credendu aliquib^ virtutib^
corpalibus ocmoncsrubiacere.c; ideo
non cogunf inuocatonib^t factis qiib
bufdam maleficis nifiin(]^ru 5 p bocfc
dus cnm cis inirur. fm qo oicif €faie
)cv(ij.*perculTim^fcdu 6 cumo 2 rc tcu
inferno fecim^pactu,(Et illud Job«]cl»
irtn ejcirahere porer^ leuiathan hamo:
^fcquentia verba fic finaliter etponir
fuptcbDicens* Sidsrectecofiderat
omia premilTavidenf ptinere ad pfum
ptionenigromaiitico? pfutandis qui
iiitunf cum oemonib^ pactU3 inire ac
eos fibi inqcere vel qluercucu pltringe
re.^ftenfo ergo q ho no pdt fua virtu
tc oyabolu fuperarc: cocludit Dicens*
‘^one fup eum manu tua 5 fub audi fi
potes,q,D.nullo modo tua virtute po
les.fuperaf tn virtute Diuina*vn fbdit*
memento bellt quoXego pugno ptra
cum*etpot Dici q ponit pns^ fumro.
fc 5 pugnabo in cruce vbi capiet leuia^
than p hamu fc 5 p Diuinitate5 occulta-
tara fub efca humanitatis eftimas fal
natorem puruhoiem* ‘^netiapoflea
%\it>icithon ell ptas fup tewa q ei pt
pparart.p hoc inquit fignat q nulla ^
tus corporalis potelf adequari poteila
ti Demonis q elt potellas pure fpiritu^
aUs*iaec De dTho* Sed qr indirecte a
oemoneobfelTus potellvimnemclo-
die vt faul p cythara 3 Da uid* vel herbe
vel corpalis rei alteri^fibi a naturalfp-
prietate in e)cnte releuari* Ideo appli'
cari pnt q qmdl polTe fieri auctatibus
c ronib^Deducif. 03m.)C)cvi,q*vq.De/
monitt fuftinenti oicit, licet petras vel
0.iicllto fecunda
herbas habere ITne incantatone.etfut
Hieronymi verba* 3 tc5 mgr in hiilo.
tractas illud dThobie.v)* vbi liaphael
ait Chobie.tordis particula3,f*De pi-
fce qu33 cepifti fi fup carbones ponas
fum^eius cjcrcrret orne genus Dcmoiri
orumfiueaviro fiuca muliere:itavt
vitra no accedat ad eos Dicit* l^ecfup
hoc mirari Debem^cu fum'^cuiufd3 ar
boris adulte eandem vim habere vide
at^uis etiam fpualem mfe cotinear
fenfum fcilicct De fumo fpfiaUo oratio
ni9.?f.d idem ?tlbcrt^fnp Jin, ijc.*: 0 i
co*De lira*| .il\eg.)cvi*immo* ^ paulus
burdcg3lcn*fup*j.$\eg*]cvi,l?acpclufi[-
oiiem teuet q non folum concederulu
videt q? per aliqua fcnfibilia polfut af
fiictia Demonib^rclcuari.fcd ena3 per
fenfibilia aliq pofTint totaliter Uberari
§ hoc intcllige qn no artrociter affligit
tur*'r^bat per roncira^am cu Demo-
nes no poluiit mater(33 corpalem fm
fua voluntate tranfmutare :fcd Debita
actiua pebitis paiTiuis coiuugendo vt
^icola^Dicit*(f adem rone p aliquam
remfenfibilepot Difpofitio caufariin
corpchumanorpquafitaptuad fufeC^
piendu 3ct6ne3 Demonis*verbi gratia*
|0a5 mania elt maeime Difpofiiiua ao
alienat6e5 mentis fm medicos*t p cs
fequens ad fufeipiendu affiict6nc5 De/
moniaca.q quidem oemoniaca paflto
vbi penit^curaf penit^ afflictio Demo/
nis actiua recedente palTraam poffef-
fo reccderer*^tcm poflTet Dici De iecore
pifeis*3de3'De melodia Dauid ratione
ciimicetprrmorefocillarctfauU leui
ns habcret.tn totaliter cjcpulfus fiiit p
ipfa3*vt Dicit IFa*t\ccedebetab eo fpt»
rimsmalign^ i^ccpfonu cft iitere Di¬
cere q? hoc fiebat e)c merito i^auidfeu
p orones ei^*qr no eltverifimile q>hoc
fcriptnra taceret cu3 eflet in laude cius
notabiliter Dictum*bec De paulo pfato
Xicet nos pofuerira’ fupra in q6nc*v*
jCapitttln'Vi, LXXXVIII
p:fmc partis.^ q: ^ft^jurabaf virfcm
ci0 c cjcpanfioue venae co:pio cbrlfli:
(deo liberabat faul.-iplnra ibi cria co^
tinenf que pnti fpeculatoi feriiire poP
fuiu«tm pcludam^q» reru fenfibiliuap
plicatio in e)co:cifmi 3 licitis no eft (\i'
perftitiofumaam autem ejepedit oe ip
lis C)co2cirnu0 aliq oifferg»
Oi
iRemedia per licitor
mo0 ecclefie contra quafcun^
q5 infirmitates a maleficis illa
tas et oe modo ejcoici5andi ma
leficiatos.
Capitulum fejctum*
3ia vtin fuperi
ojib^tactu eft malefice omne
^ gen^infirrnitatis corpalisin^
ptnt pnt quare z fub generali regfa co^
yicludereopottet^quicdd remedii iU'^
/Ibis vel operib’*alii6 infirmitatibus fu
ibta notatis applicari p6t,boc etiam 4
bufeunep aliis infirmitatib^in ^edeip
1 rib^io eeptelTis vt vbi epilentia aut \t'
p2a effef inflicta puenire pot «(Et q: int
remedia perboy c|co2cifmilicirt copu^'
tant.oe ipfo ctia3 fepe mentio tan^ oc
quoda generali remedio babita erria
pjincipaliter oe ipfo funt ptacticanda»
';^2imo anno babens e]CO2cift3tu0 or
dinem vt laicus vel fecularis perfona
valeatliciteoemonesauteius malefi'
' Cia cico2ci5are vbi tres alie annectunt»
qualiter vic5 funt liciti,ct oe fepte cou/
ditionibus que requirunt ad carmina
z ad bndictoiKS vt 4 s valeat fecum ta
lia oefcrze^t tertio qliter mo2b^at e)co:
cisandus z oemon piuradus. $^cDm
pzincipalc qd agendu vbi gfa faniratf
g etotcifmos u6 obtiuef.-z tcrcio 4 ad
remedia no iam verbo^fcd opern.cu 5
iblutionib^certo:?: argumcntotu3» ?i(-d
ptimu eft ooctotis dEbodn.iiii.oujciciii
fnla»3n oidine inquit ejcojciftat^tet in
aliis mino:lb^o2dinibns omib^ cii coj
ferunt recipit potcftas«vt 4^ b vel illo
ce officio faeS polTif»pnta ceo2ci5arc.et
(dem a no bntib^02dine licite fieri pot
^uis illi boc n6 beant ee officio» fient
in oomo no pfecreta pot oici miffa
uis pfecratio cccfic ad boc 02dinet vt i
ea miffa oicaf .fed b tunc magis perti¬
net ad gram gratis oatam cp ad gfam
facramcnti»€e quibus verbis oici po
teft*q? licet ad llbcratoe5 maleffciati bo
nnmeftpcurrcrc ceotciftabns ptat^
eeo2ci5andi mo2bos malcficiales tam
etiam interdii oeuote pfone abfcp eeo:
cifmisvelcumipfis fugare pnt bmol
mo2bo3»J^3mfertoequad35 virgiuc
paupculatioplurimu ocuota aiius
ou amic^iu pede maeicp malcficiu Ic
fus fuerat qf iudicio mcdicorii pa tuit*
eo cti35 q2 nullis medicamiuib^fanarl
potcrat.contigit vt virgo iufirmu vifi-
taret qui et ftatim ab ea petiuit vt ped(
bcuedict6c5 aliqua applicaret/^Hnuu-
(t illa z filenter tifimodo oratione oni-
cam z 3plb72 fimbolum cu gemmatis
vmificc crucis fignis applicuit» Cunc
ftatim inftrm 9 curafU 5 fcfemien0»fcirc
voluit in remediu fiuuro^jr 4d carmla-
tionis i>go applicaffcr»<Buerndit»vof
oebili fide oiuinis z approbatis eecrcf
cqs ecclefie non inberetis» et carmins
ac remedia^bibira» crebro veftris in^
firmitatibuf appiic2ti0»idcirco raro in
corpore curamini qrXp in aia lediminf
^3 fi in orationii z figno:p licitor effi¬
cacia fparctis.facillimcfepe curaremi
ni.nibifenim vob appUemnifi onic 35
orationem z apibir fimbcUl z ia3 fana
tus cftis.gratia bui^cjccmpli queritur
an non alie bndictones z carminatio-
nesfen etia coiurarouesp cvorcifmos
babeat efficacia cu bvideauf reprobari
Jxefpondef q? bec virgo non reproba**
uir nifi illicita carmina cumiUicit^co^
(uratbib^i e)cp:fifmie. *P:o cuiusiu-
*^arsfecimdii
tcUcctu confiderarc opo:tet vn b^mof
babucrut o:igine ct quo ad abufU5 OC'
uencrut.^ani pjmcipiu bo^ fuit fau'
crtffimu: fed ftcut onmta ocmonio iti'
ft(ncmocp 2 auanfmedi'anbu 0 ocmo-'
oibus-rmaliebonuuibusuta ct
nanomma/tftpodoUcmctfancri viri
fm illud 5H3rcLvltinio»^n uoic meo
oemoula ciicieut infirmos vifitarunt*
et oiarones fup cos p facra verba fude
runt.ocinde fuccclTutempis facerdo^
tes oeuori fimilia rlm pegert. pjopter
qb ocuotlflime oiationcs er fanctl e)C/
oidfmi reperlunra: in antiquis bodlc
ecclefqsad omlaqucbomines facere
vel pati poterant poeuotos viros ap^
plicati olim line orni fupfiitione» ficut
etia bodie literati et facre tbologic oo^
croics reperiunf qui infirmos vifitan^
tes fimilia i>ba egrotis applicat z non
folu 5 oemoniacis,^ed beu fupftiiioii
boies a fc multa vana t illicita adiflar
bo^inuencrutquib^bodie vtunf cir-'
cainfirmos^ iumcntamecclcr^amplt
os eic fua oefidia licitis vtif verbis xU
fitado infirmos^^prer qb (guif^oictuf
burandi glofatoi J^aymudi oicit cp ta>
Ha pfata facerdos religiofus aut bifere
tus.autetialaycus virfiue mulier ep
cellentis vite^bate biferetionis facere
pot^fufa ozaronc licita fup infirrnu no
lup pomu aut fup cingulu z fimilia: §
fupinfirmantesdujcta illud euangeU^
fleiup egros man^imponettemee fut
bmoi pronepbibendea taltb^nifi fo:^
letimeafq^ad ejcemplu lllop indifere
tietfupftitiofi alij carminationis fibi
vfurpentabufum tuentes fe e]cemplo
illop.bi ergo fupfiitiofi carminatores
repbendunf a pdicta virgine z oi)cit il
los babere Debilem fidem :imo malas
qui tales pfulerut./|teru afit gra bui’^
beclaratonis querif quib^ verbis car^
mina z benedictones cenienf licite vel:
fugditiofe*! bc mo quo oeben t appli'
0.iicih'ofeamda
cari.-r an Demon firpiurondus z mot'
buo cto 2 ciranduo.?td pnmu q>q:boc
biclf licim in cultu jtfiiane religtois qb
no ed fupfiitiofum^t rupfiiriofus oieif
vt notaf ecglorafupilload (Tolf.ij^q
funtrationem babenria in fupfiitione
qbfupia modum religionis feruaf.vn
de ibi Dicit fupcrllitio eft religio fupta
inodufcruatad.religio modis velcir^
cumftatiis malis z Defectuofis piacti
cticata.Ctiafupftitiofus cIl quicquid
traditbnebuana nome religionis vfur
patabfcpfuperiozisaucte vtbymnos
iungereadinilTas Defuncto:^ ^fatoem
imerrumpe fimbolu in mifia cantadu
abb 2 cuiare,aut i« ozganis z no in cbo
ro oecantarelin mifia rcfpondentcsno
babere.-tbisfimilia.^ed ad^ofims
nollru modo qn fit aliqb opus eje 'btu^
te religionis jc^ianevt vbi qs vellet in
firmo fubuenirepaliqna ojatonesvcl
benedictoesp verba facra De qua ma^
terianncmtcndim^taltebabet pfide^
rare fepfcmpditoes^ fi reperiunf ta^
lis benediaio cenfet licita.et 11 fiatlper
modu-adiuratois p «^tute Diuini nois
z p virtute operu )cpi 4 eje fua uatiuita
tcpaff‘ionc peiofa mo:tc tc, innotuert
p 4 cfia DyaDol^vict^t ciect^fnit.oiccn
tur ille bcneDictbncs carmis z ejcozciP
mi liciti t bi 4 p^acticat pfit Dici eicotci
de aut ffTcatatozce Ucitfi lujc Yfib.vii^
cthi-Incantatotes bicunf 4 artem ali^
qua -bbis pagunt«(£d p:ima pdttio co
fiderada vteje Doctrina feti Cbo.fcba
fcbe.q.]ceiij\elicif z verba no cotineant
ali4dqbptmcatad inuocatoes Dcmo^
nu ejcnzeflamvel radfa. 4 d fit cjcpzefia
patet 4 d tacita bocpfidcraf cp intenti
ene z c,c ope» 3 wtent 6 c vt vbi operans
no curat fiue a Dc_o fiue a Diabolo bi5at
in fuo ope intentu. Dumo fine optatus
cofequaf opc.vt vbi op^qb facit no bs
aliqua^jietare cp natura ad ^ducem
du. tal^.effcm b q n folu medici z nftTA
jCapittilufetta LXXXIX
rmmo z tbeologf bnt fudkarc per
quem modum uigromautici faciunt
imagines anulos z lapides artificia'
Ics q vtiq$ nulla3 bnt naturalem inclt'
natiouem ad etfectus quos ipi
ctaut fepifTimctvn z in eo:p opibus oia
bolus fe babet immirccre.^ct 5 o cofi^
derandu eline benedicto es fcu carmi
na ptineant aliq nomina ignota: quia
fm CrifoHo ♦ talia metuenda funtne i
cis alidd fupllitionis lateat^dTercfo ne
materia verboijraliqd falfitatisptine/
atrquia fic eius effectus non poffet ec
pcctari a oeo cu ipe no fit tell^ falfitatj
ite eifi queda vetule iu fuis carminib^
vmne rigm 3 ti 3 ado:beat 3 virgo iotda'
nem tranfiuit z tunc fanctus llepban’
ci obui 3 Uit:e 35 interrogauit z multas
alias fatuitates, (Quarto ne ibi conti'
nuanf vana z caracreres inferipti prer
fignit crucis: vn bteuia que pouanf a
foldatis rcpbcndimf,f 0 ninro nefpes
babeaf in modo feribendi aut ligandi
aut in quacuq? bmoi vanitate^ ad ob
uinaiu reuerentia non ptine 3 nt:q: ali^
as omnino iudicabif fuperflitiofum*
Septo vt in alligatoe .piatione oiniO'
rum verbo:u5 vel feripture facre refpe
ctusfolum babeaf ad ipa facra verba
z ad intellectu eo:p z ad oci reuerentia
feu ad virtutem oiuina aqua eppectaf
cffectus:vel ad fanctoip reliquias a 4 ^
bus etiam ptefata eppectanf fecunda <
rio licet a oeo |jncipaliter,Septimovt
comittaf effectus qui eppectaf oiuini
voluntati qui fcit vtru3 fanitas vel tri
bulatio plus ^fit inuocanti vel min’
vcl an obfit: z b 3 ncconditione 5 ponit
Cbo.in ^ma fc,in materia oe gratia z
Di(lin,pv.in 4 iiif,, 10 n concludamus q
(i nulla oictaru conditionu opus infe
ccrit illud critlicitu,*P:obat Cbo,rup
illud JBiarc.vltimo,Signa eoscicrc'
didcrltrt poli. In nomine meo oemo
wa^cilpient-tSifcrpetcs tolUnt:epqpo'
elicit q ^dictis feruatis conditionib®'
p oiuina verba licitu ell arcere ferpen^
te 9 ,ltem ;pb 3 t pmilTa vlrerius,feorp
mino lis fanctitatis fut verba oei ^fa
cto:52 reliquie:Oicente 5 imgullino ,^3
eil minus verbu oei q corpus ppfifed;
fm omnes licet reliquias fanctom fe^
cum reuerenter po:tare:ergo qualter^
cuncp nomen oeiinuocemr rite p orati
one onicam:per falutatcem engelic 35
per eius n 3 rtuitatem:paffione:per 4 n
vulnera: per feptem verba que .ptu
Iit in cruce:per titulum triupbale: per
clauos:-: alio^z 8 rmo:;r militic ppi:c|i*
tra oiabolu z eius opera omniiso erur
licita z fpes potcll baberi in.etseomir
tendo effectum oiuiue voluntatuiEt
q uod oiem cll oe coartatione ferpen>
tum idem intellige oc alfis animalib^
qn folus refpectus babef ad facra ver
ba z ad oiuina virtutem oe ipis tarnera'
caute ell sgendu in incantationib^: qt
vt oicit oocto:, Cales incantatores re>
pe babcnt'illicit 36 obferuantias a per
oemones fortiunf effectu peipue i fer^^
peutibus: quia ferpens fuit primu oc
mouistnllrumcumadbomincoccipi ^
cudum, l^a iu ciuitate Salc3burgeii.2 /\
fi quidam incantator erat: bic quada55? \
oie ad fpectacnlu alio?: ennetos ferpe^^l
tes ad qnanda fouea incantare voluit 1
z interimere ep fpacio vc fertur vnius l
miliari 3 :c 6 gregatiscrgo vudic^ ferp^ \
tib^ou ipe fupra fouea liaret: nomini*' I
me quida5 ingens z borribiUs ferpes^ L
Ibuca intrare oifficultabat: z fepe qua i
fiipm abfccdercpmitterct-t libere fer f
perc quovellet motibtfs innuebat,S 3 r
cu ille ab incaucatoe eius oefillere no
lebat aliis omnibus in fouea intcreitr
pti 9 :qr llatim ibi moricbanf:t neceffe*
erat vt-t ille horribilis intraret: llana
ferpens cp oppofiro incatatorisfupra L
fouea faltnfec'tiniam incatator^irra: V
It« veire eius vtcingulu llringcs ipnu-^
m»
Tdarsfctia
tncantatojcm fccu i» foueam tra]c/t et
iiKerem(t.(I^ua ejc re perpcndif no m'^
fi p vtiliratc ad fuaandom vCdcU'c5 ab
boim uibabitatoibustalia funtf>tutc
Dlmna pjacncadatz cu od timoie zrt
ucrentia» ( 0 uo ad fcbm videlicet qno
fnntbmoi eicojcirmuvcl carmina Dcfe
renda z ad colla rufpendenda vel in vc
ftimcnrts infucnda. ^idef aute q tZ'
lia iTnt illicita. l^am ooc*
icpiana ♦ '^d fnperftitione ptind mille
magicaru artiu z ligature^ remedia q
medico:^ quoc^ bifcipUna condemnat
fine in pcantationibne fine in dbufda
notia qnaacaracterea vocat: fine in
bnfdam rebna fnfpendendisatc^ inlT'
gnadis. Itc Crifo.fup mattbeii (Bui
dam aliqua ptem cuagelq fcripta3 dr
ca collu5 pejtant fed nonne quomdie
euangelium in ecclefia Icgif z auditur
ubolbiiarcui ergo in auribus euange
lia pofita nibil^runt:quo cu pnt circa
collu fufpcnfa faluare» j^einde vbi eft
virtus euangelii in figuris litterarum:
an in intellectu fenluu:!! in figuris bn
circa collu fufpendis liin intelleCruter
go melius in cotda pofita ^funt^ cir
ca colla fufpenfa.Sed bic efl: rnfio oo
cto:p pdpue feti Cbo.vbi fupza ar.iiii
vbiqritanfufp^dere oiuina verba ad
collu fit iUicim:q' in oibus incatationi
bus vel feripturisfurpefis ouo cauen
da videf.l| 0 :imo 4 d^ dd fitqb fcribiE
vtru fit ad inuocatoes ocmonu perti ^
nes manifefte tunc no folu fuperllitio
fum immo illicitu z apofiafia a fideiu
dicaf vt fupza tactu fiiit fepe.^ilV ctia
cauendu ne contineat ignota noiate,
accipe conditoes fupta pofitastc tunc
iTcut licitu efibmoifuper ifirmos ote
p:ofcrre:it 3 licitu eft illa fecum befer
re♦'^Jefati aut ooctotce refpecrum ba
bent z Damnant cu quis ad figuras et
litteras feriptas maiote baberet aducr
tentia z rcfpectum $ad inteUeem ver
0.uellio fecunda
bo:|r.€t 11 Dicatur q laicusnon intellj
gciisvcrba nou potefi babere refpccm
ad intellectu co;i rcfpondetur.babeat
refpectum ad virtutem Diuina:^ illam
comlttat Diuine voluntativt faciet (\C'
quid placitum fuerit fuc pietati»( 0 uo
ad terciu au fimul Demon fit couiura^
dus^mo2buse]co:d5anduovcl ccon
uerfo: aut vnu fine altero* txefponfio
'iaic plura funt aduerteda* p:imo an
Dcmou femper fit quando malcfidat^
affligif * Secundo aiiufmodi res pnt
cico:ci5ari aut adiurari. Cercio De mo
do e)co:d5andi, ?lfd ptimum cum iu /
)cta feamaf.Demon ibi cll vbi operaf:
videtur q maleficiato femper pzcfens
fit cum eum affligat * ;|tcm iu Icgeda
beati ^artbolomei: tunc videtur fana
re Demon quando ceflat a Icfionc* f^c
fponlTo q Dcmon p2efens fit maleficia
to 'e 3 fflicto:bocpotcft intelligi Duplf
citer:vel quo ad fuu efle: vel quo ad fa
um effectum * 10 :imo modo ptefena
cfi: in p2incipio Dum maleficiu5 intro^
mittit. Secundo modo per fe non Di'
cif pns in fuo effectu ficut etia cum do
cto2es ^runt an Diabolus cu qualibet
culpa mojtali bomine fubffatialitcr in
b3bitat:Dicut q uojt per fe g per fuu ef
fectu ficut Dns inbabirare Dicif feruu 5
i|tum ad fuu Domimiim aliud tamen
Dc obfelTis.dSluo ad fecundu cuiufmo
di res poffunt e)co 2 ci 5 ari. 0 ofandu efl
fup Docto2is Cbomc iu.iiq.Dift.vj.fen
tentia vbi Dic:g q: ^rcr peccatu bois
Diabolus accipit poteffate iu bsminc
z iu omnia q in vium bois veniunt in
ipfiusnocumcntn.(Etcum ctia nulla
coueuiftia ^ jcpi ad bclial .16 quado'
cu(^ alt 4 d fancrificaudu e adeulru Di'
uiinl pus epotei^zt vt liberatu a ptate
Diaboli qua illud iu nocumentum bo'
minis affumere poterat dco confecrc'
mr,€t boc patet in benedictione aque
m cbfccratoc tempU z iu o ibus bmol
CipYmfcxtn
10 ncu| 5 m 3 fanctificatio quabo oeo
confccraf fft iii baptifmo o p 02tct q? cri
am bo pzias^ cxoici^ct ^ baprtfcetmni
to romonrone^alfe rcd:q:(iT ipo bo
mme c canfa quare oiabol^ptatc accc
pit in alia 4 funt boicm fc5 pctni
originale vel actuale: z bec flgnmcant
ca q mXcojcifmo oicuuf vtcu burecc
de ab eo farbaua z bmol :z filV ea q Ibj
ftimr. d ^politii ergo cum querlJ an
mozb*' (it cico2ci'5and’ z oemo adlura^
dns z 4 d i'Uo:(z pmo^EndeJ mo2b’ no
c)co:ci5af:§ ipe bo mojbat^ z malefici
smo fic m puero no e]co:cl5a0 Irtfeaio
fomitlo § puer Infectuo* Ire fic pzlno
puercco:ci3a0z poli oiabol^adiuraC
vt recedat ita malcfiiciat’ puQ e)t;ozci5a
rur z poli Diabolo z eiuo facmre impc
rat vt recedat» 3 [t»! fic fal z aqua ejcozci'
53 nE:it 3 maleficiato oia q in ipius vfu
couerti polTunt vt cibaria -z potagia e]c
o:ci 53 re z benedicere pUirimu ejepedit
licet ritus c]co:cirmi tenet in bapti
fandis vt fliar ejcnfflatio verfus occide^
talem pte5 z abzcnuciario ♦ ©cbo ma^
nuu ad celu erecno cu facra fidei cofef
lione:« ^felTione jcpiane religi0ni0:et
tcrcio ozatio bndictio z mm^impod'
tio:z qrio Denudatio z oleo fctovncrfo
cicpollbaptirmu comunio z candidio
re vellis induitio:tn no ell necelTc vt b
circa maleficiatii e)corci3andu fiant: §
q |3mo pure z Debite Iit cofeflus cade
lam accenfa fi pt teneat z facra coione
recipiat;^ loco vellis candide candela
benedicta in logitudine cozpis cbzilli
aut ligni crucis nudo coqje circuliga^
tus maneat^Bici ergo poteU» €K02ci'
fo te petru aut barbara inftrmaifed fa^
cro fonte baptifmat^ regencrata:pDen
viuu>I'^pcr Deu veru^^per Deum fau'
ctum^I<pcrDeum’quitefuo pzeciofo
fanguinercdcmitvtfiasbomo ejcozci
53tus:vt effugiat atep Difcedat a te om
nis fantalla ^nequitia Diabolice frau>
xc
dis:ommT(p fpiritus fmmudusadiu-'
ratus per eu qui venturus ell indicare
viuos z mozmos z feculu3 per ignem
?!men. ^zemus«Beus mifericozdie
Deus demes qui fm multitudine mi-'
ferationu 5 tuaru qs Diligis cozripis ct
qs recipis pie ad emendatoe? coerces
te inuocamus Dne vt famulo qui i cot
pozepatii memb:o:p Debilitate gratia
ma coferre Digner^ vtqcqd frena fra ^
ilitate cozruptu qcqd Diabolica f ran
e violatu evnitati cozpis cccXic mcbijr
redeptois anectetmiferere Dfie gemitu
umimiferere lacrimarum eius et non
babentem fiduciam nifi in mifericoz ^
dia tua ad tue facramentu reconcilia^
tionis admitte:per jcpm Dominuno^
Urum 5 !men»(£rgo maledicte Diabo>
lerecognofce fententiam tuam:da bo
nozem Deo vino et vero: oa bonozem
Domino ibefu cbzillo vt recedas ab b
famulo cum tua factura quem Domi¬
nus nollcr ibefus cbzillus fuo pzecio^
fo fanguiue redemit: Dernu fecundo z
tercio iterum e)co:ci5ct vtfupza cuoz»
tionibus. 0 :em us.Beus qui facture
tue femper pie Dominaris affectu incll
na aurem tuam fupplicationibus no-
liris ct famulo tuo eje aduerfa valimdf
necozpozis labozantem placatus re-
fpice et vlftta etfalutari tuo et celellis
grane pzella eis medicinam per )cpni
Dominum nollrum ?lmen. 0 rgo ma¬
ledicte Diabole -zcvtfijpza.^pzo tercio
ejcojcifmo ozatio ♦ Beus infirmitans^
bumane fingulare pzeiidium aiitilii
tui fuper infirmum nollrum ollehdc
virtutem vtopemifericozdietuc adin
ms vel adiura:ccclefie tue fancte inco¬
lumis repzefeutari mereatur, per )cpm
Dominu3 nollrnm Wmcn,z femper 3-
fpergat cum aqua benedicta * €r nota
i bic modus pzefcribimr non (^om¬
nino ita fieri Debeat aut ($ alq ecozei -
fmi iid fine maiozis efficatie ^vt mod^
*^arsfcamcla
C)co:cf5and(« adiurandi babeatnn^it
antiquio em Wftozijs z ecckfiarum U
bjis iiucrdum oeuortojcs z efficatlo ^
ree eicozcirmi repcriunf:^ q: m oibiis
oei reaeremfa ftt ^ponenda: agat fm
hoc vnufdrq? ^tu ejepediee ftjcrk con
<lijiiuc c)c pzemilTis conclud^do^tcr
(TmpUcce.^it modue iftc c)coci5and(
inaleficiam vt pnmo pura faciat pfelTI
onem. 3 u)cta ca.alf.fcpc.fi per fonlari
ae.Bemu fiat oiUgens mdlitio g fin^
giilos angulos z in Icctiilerniis culci^
tris z fob limite oftii fi fottalTis inftru
menta malefioi caute pofTent imeni'
ri mucntacria5ftatim funtad ignem
^ndenda:e)cpcdiret etia vt cuncta rc^
nouarenf in lectifiernns z indumetis
babitatoern etia zoomu mutaret*ln
cafn vero d nil inuentu fuerit tuc ejeo:
a3andus fi pt ecclcfia intrabit mane z
c^to oieo fanctio2es:vt fcila beate i^gk
nisautvigtlie ejciilut tantomeliusfa
cerdos etia eonklTus z in bono fiam
ampliuspficict:tenc3t itac^ c]C02Ci3an
dus candelam in manu benedicta mc
liuf quo poterit fedendo airt genua fle
<;tcudo: z 4 affunt oeuotas ojones p
eius liberatione fundant ♦ (Et incipiat
Ictaniam ineboando» ildtutonum no
ftru in nomine ofii: z babeat rndentc5
efpergat ipm aqua benedicta : z ftola
circudabit coUu z fubinferat pfalmu.
^eus in adiutojiu: z ^fequaf letanid
vtmoflscllfupinfirmos oicendoad
Inuocationem fancto» oza p eo vlfo2a
iciz Ritius eflofiibera cii ofie: fingu^
la ^fequetido vfq? in finem vbi oiatio
nes funt oicendettuc loca o: 6 num in^
eipiat ccozcifmu z continuabit modo
pferipro vcl alio meliori vtfibividebi
tur 'polTent etia bmoi eeozcifmicoti
nuari ad minus ter in feptimana vt fic
multiplicatis interceffoiibusgra obti
neaf fanitatis.lBcru poli omnia com
municandns e eucbariftic facrameto
licet ante cjcojcirttiu ^ faciendom
0,uellio fecunda
puratie in pfcflTionc attendat confeffoi
(i aliquo vinculo eiccoicatois effet in ^
nodatustvel fi vn$ temere innodatuf
abfolutionea fuo ludice no recepiffet
tuc em licet ad cautela eu abfoluat: tit
reddita fofpirate a fuo indice4eu liga
uerat querat. i^ttendendu q vbi C]C02^
Cilla no btbet otdine ejcozcillatus tilc
^cedere pt p ojones: z fi legere nouit
fcripmras legatenangelia qnattuo: p
ma cuagelillarn.litc enangeliil.
fus ell angelus,(Et paffion^ t>ni:q oia
magna babent virmte ad e)cpuirione5
opern oiaboli.lfein enangeliu fancti
Cobannte* ^n p2incipio erat verbum,
feribaf t ad collu infirmi fufpendatur
z fic gratia fanitatis a oco cicpectetur.
70 crum fi 4^ q uererct oe cFa inter a4i
benedicte afpcrfione z c]co2cirmu cum
vtrn(^ in ciTccm cotra ocmonis mole
llia3 02din3f«^\ndit fanctus dTbo.vbf
fup 23 0uvpt>iabolusipugnat nos ab
e)cterio2i z interio2i. ?iqna ergo benc^
dicta 02dir,atur cotra impugnationem
biaboU que ell ab e]cterio2l.$)3 e)C02Cif
nins contra impugnatioem oiaboli q
ell ab interio2i:vn illi contra qs oatnr
bicunf cnergumini ab en qb ell intra
z geron labo2 qfi intus Iabo2ate0. Iti
maleficiato ergo cico2ci5ando vtruc^
adbibel cu vtrobic^moleilenf ♦ )0ertt
4 ad fcdm pncipalc 4d agendum vb<
gra fanitatis p e]co2cifmo9 no obtinef
t\nfio:lic5 fej: eje canfis b fieri poflit:c
m vna feptima fnp qua iudicium nfm
fufpedil»^a q> alids no liberaf. aiit b
pultate fidei circnilatin ant ipm
egrotn oflFerentiu.^lut ^rer pera ma^
leficiu fullinctiniaut accomoda re
media adbibere negligcnniaut ppi e]c
02ciflc aliqt 5 in fide victu: aut p^i rene
retia f>mtu in alio eicntin: aut pur
gat6e5 vl meritu maleficin patietium
Be pmis qtno2 oocet euagelica ifitzs
^Batb^vn^t :tBar.i]c,ln pris vnice ft
Inn^ttci % oifcipulo^jcpi pfenria
iTapitiUufextit XCT
cm offerens t turba fide carc^
bat: vn pater cu lacbtymio oraufr.C rc
do One adiuua incredoliratem meam
z ad turba ibs a(t, 0 gcncratfo (ncre^
dula T puerfa vinoufqj ero vobifcum *
^e fcoo videlicet oe follinente oemo^
nemtibo increpabat cu3 rc5 filiu: q: vt
beatus Adiero . ibi Dicit <ppter peccata
fua a oemone fuerat oppjcfTus.Be ter
Cio oe neglectu oebito^j remedio:? pt 5 .
quia non fuerutprentesboni i pfecti
viri» 10 ndeCrifo 4 bi oicit.Columne fi
deividelicet petrus lacobus % iobanef
non aderant fic in tranffiguratioe jepi
ptefentes erant . 0 ec otatio z ieiuniU 5
aderant.^ine qbus xps 3 it:boc q,c\V*
oemomo 2 U 5 non eqcic. ^nde 0 :ige.
ibi oicit.$>i aliqn cpo:tuerit circa cU'
rationem aliquid patientiu remanere
non admiremurmecp interrogem^ ne
loquamur quali audienti fpiritui i
niuudo:^ abigamus iciunijs z oiatiq
nibus nris fpus malignof/vjrt gloHi Di
cit^^i^oc genus ocmonq .i.ilta carnali
um voluptatu mutabilitatis ad quam
fc5 fpiritus ille inclinabat non vincitur
nifi fpiritus oionc confirmef z caro p
ieiunin maccref ♦ Be quarto cjcozcifte
vicio pfertim in fide:pt3 ibidem oe xpi
oifcipulis pntibus.'^n pollea fecrero
oifcipuli querentes cau fam fu e im po
tcntie,txndit.pprer incredulitatem ve
ilra^ofmenoico vobis li babueritisfi
dem ricgranu 5 finapis Dicetis monti
buic tolle te ic. Bbi BilariusX redi
derut 4 dem apft: ^ nondfi erant perfe
cti in fide. 0 am ono in monte motate
cu alijs trib’:*! illis cu turba refidenti
bus 4 da tepo: eo;r fidem relaxauerat.
Be qnto p» in vitafpatru: vbi legim^
aliqn obrciTos no liberatos p fancrum
Vtntboniii: §p cius oifcipulu Baulu
fuilTc liberatos.Bc fcjcto patuit mpta
qt no femp cuds liberaf a culpa libe ^
raf 'apena:^ remanet interdu pena in
vindicta tfatiffaetSem ^cedentis oeli
cti.€t adbuc aliud reinediu oe^ferf
cp plures fuerint liberati vic5 q maleff
ciati oe nouo fuerut baptifati licet fub
conditoefuper q vt pmiifi nil determf
nare audemus. tn ejcilKt
qca Debite quis ante baptifmn nofu,
it ecoteifatus vtitp oiuina pmilTionc^
oiabol'* femp maiote recipit in tale po
tcll 3 te:pt 3 c)c pmilTis nec ambigua ell
quin pluries negligetie fine a facerdo
tibiis no bene oifpofitis vbi ia quartu,
impedimentu pnotam tangif videlicj
ocotcille viciu comirtunf: fine a vetui'
que tpc necelTitaiis oebitu modum ba
ptifandinonfernant. f^ec tnalTcrerc
volp qnfacram^ta a malis coferri pof
iintrx immo ^rucuncB malus bapti
fat z cofiefr oumodo oebite fub oebita .
fotma verbo:? materia in intentiie ba
prifat otdinatus z conficere intedat fic
3 filii in cjcotcijando rite ^cedat: n on
fufFnfiis aut violemus: vn z fiucacma
Ii vel habituali iutentoe z vtina no cef
pitandot-r verba necelTaria obtnitreu^
do:binai facrisofficiis fe immiTceanr
Jxeuera fiaitad coficieudu5 quattuor,
effcntialia oefcruiut: fi materia fotma
inteutio otdo: modis tn ptactis z vb<
vnu Defuerit nec conficere'pofer.t t ita
circa ejcotcifmos fuo modo affcrcrc
opottet^Becobiectio valet q> fine eic>
otciffnisiupmitiua ecclefia baptifa-'
banf auteria q> uuc caractarem baptif
male fiuc eo valeat baptifatus recipe^ .
rc.(Buia fic (gregotius inuatm c]cot^
cifmos iullituiffet z ecclefia iu fuis ce/
rimoniis poti^ errarer* d^uare nec att
Cns fitm oino repbendere d maleficia^
109 fnb conditoe vellent rebapnTare z
neglecta fottalfis recuperare. JFnt eti
amocillis qnocturuo tpe infomnis
p alta cdificia fine Icfione folent ince^
derctqnod vric^ opus elTe maligni fpf
ritus nles iic oeferctes plures afferuc
m iq
, ’par0fc(54
H cu rcbaptifanf nieli^ baberc nofcu^
tm:z miru q vbi uoibus ^pjijs anuu
rubito ad terra cplUdun^:ac fi foz'
ufli9 illwd nome non oebuc in baprtf
mo fuerit tmpolim,(E)cpeditlcao 2 cm
effe attentu fup fc)c iUa impedimenta:
licet em fup energuminoe aut poffeP
fp 0 z no fuper malciiciatos Tonant: tn
quia equa virtus vtrobi(> requ/rif oi^
iiin3:imo oici potefl ^ maio:is fit oif/
ftcultatie maleficiatu curare ^ energu
minu aut pofreiTum: ideo itla impedi^
menta fi ibi poffunt baberc locum z a
fo:tio:i fup maleficiatos quod tali ra^
lione ^baf»03 vt Topza patuit capitu
lo oectrnoialiquipoliridenf interdum
QttUo^no delicto ^ p leui alieno zv^
rtjs alita De caufia.in maleficio aut qn
do adulti maleficiunf vt plurimu eia
contingit quia in anime necationegra
uiflimela oemonc ab intus poffidenf.
10nde oupleje labo: circa malcficiatof
vbi fimplcic circa pofTefibs ab e)ctra:rc
quirif oc bac grauilfima poiTcfiione*
(^aifianuscolla.abba.fcreni Dicit*'^ Ili
fimt veri rniferi ac miferabiles iudica
di qui cum fe vniucrfis criminib’ fia^
gitttTcB contaminant non folum nul ^
Idm in eis verifimilitcr ITgnu Diaboli
cefuppletionis ofienditur: fcd nec ali
qua quidem operibus eo:u condigna
tentatiotnec vllum flagcllU3 co:reptio
nisinferrunt^on enim merentur cclc
rem temporis illius cicpeditamc^ me
dicinam: quo:;: Duritia z impenitens
co: pena vite prefentis eiccedcnstbc'
fauri53nt fibiipts iram z indignatocm
Iji Die ire z reueUtiois iulti iudicti Dei
in quo vermis eo:;: non ejetinguef, (£t
Ittrumidcm (Tafllianus comparando
corporale poflcflrione ad anime p pec^
catu:paulo ante Dicit. 'JBulto graui^
indt confiat illos vebcmcntiufcpvcjca
ri:4 CU 5 corpaliter ab ipis affligi mini^
me vidcanftanimo tnpnitiofiuspoiri
0,uellio fecunda
denf cor fc 5 vicus t volupratib’ inOo
luti.^cbm apoftoli nanm fententiatn
a quo 4o fuperaf cius et feruus ciflcif
nifi cp in bocifii Dcfperatius egrotant
z CM fint eo? mancipia nec impugna^
ri fe ab illis nec Dominatu eo? ferre co
gnofeut ♦ €ic 4bus elicitur ^ a fortiori
maleficiati in corpe no tn poiTeiTi a Dc
mone ab cjctra fed ab intra quo ad ani
me nccationem grauiUs^cr plura
impedimenta fananf. (0uo ad tcrcin
^ncip3le:fc5 quo ad remedia non tam
verbo? g operum.^up cuiufmodi rc
media notandu ^ quia opera illa fune
Duplicia. licita orno z non fufpecra •
aut fufpecta ^non omnino licita: z De
|3mis fupra tacm efl immediate capi ^
tulo quinto.circa flnem.vbi Dubitatio
ponif fuper berbas aut petras vt ma^
leflcia repellant quomodo boc licitU 5 ^
fit. Bc fecundis vero remedijs que
videnf e(Te fufpecta non tn omnino il
licita nuc tractandum aduertere opox
tetea que in fecundo pncipali buius
fecunde parris opis tacta funt De quat
tuor remcdns quo? tria cenfenf illici^
ta:quartuautnon omnino illicim fed
vanmocquoc canonific loquuturq?
licitum eil vana vanis cotundcrc.
q: nos indfitores buius opinionis fu^
mus cu fanetis Doctorib^^in caftt 4
remedia per facra verba ^eicorcifmos
licitos non fufficiunt:t boc ^tcr im^
pedimentafuperius tacta in numero
fejiaur feptem:^ tunc tales maleficia^
ti bortandi funt ad patientiaj cquani*
miter ad tollerandum mala prefentis
vite in fuo? criminum purgationem.
z non vlteriuo querere quocuntp mo ^
do fuperllitiofa z vana rcmedia.;jdeo
fiquispmiflTislicins cjcordfmis non
contentus ad bmdi vana ad minus re
media De cibus fupra tactu cll fe tranf *
ferre voluerit:fciat boc non noflra vo. '
lutate autadmtlfione fleri; g ^pofits '
jCapRn ferta
t ctiQcleata fuerut ibide laUa remedte
faau fiitt yt tanto;: oocto» vt ^coti z
3^oftien.zc.c)c parte vna iaUoijttbco
logor c)c pte altera oicta qoocuc^ mo
do cocoidarenf. J^atcmiir § ai fancto
^ugallino in quoda fermone contra
lomicsos z Plulnatojcs«(Et unltulal
fermo oe augurifo vb( olc* jFe^noftf
me frequentiae fupplicaflTe vt cof^netti
dinea pagano;: z tnalefico:u minime
feruarc oebereria g boc^jficit apnd ali
qaoa paru.(Et q: fi vobia no oircro p
mez4>vobiareddimrua fa 5 indielu
dicii rationem z vobifeu mibi necelTc
erit ecerna fapp licia falWnf«<Ergo 8p6
oea me abfolno oum iteru ate^ iterum
ammoneo conteflo::vt nullua ejcvo
bie Diuinoa aut fottilegoa redrat: nte
eoa de qualibet re:3ut caufataut infir^
mitate interroget: q: d^uqj fecerit boc
malujjlatim pibitin eo bapnTmi Iaera
mentut cotinuo facrileguatpagan^
etficif z niA penitentia fubuenerit fla^
tim incternum pibit.€t poftea fubdit
nulluaoieaejceunditredenndi obfer
uatifecit edi oeua oia bona valde et d
vnu oiem z alteru iYatuit:^ quotiena
Deceffitaa vrget factui altdd aut qceu
di:Agnare voa in noie jcpi z Ambolunt
vel otonem onicam Adelttcr oicetea fe
curi in oei adiutodo agatia^t^ia aure
ddam rupAitiofi z Alij buiua feculi nd
^ conteri erro:co errotibua accumulare
volenteavitra intellectu': intentione
^coti z canoniAaru bia argumentia
fe Defendere conanf. <0uia em rea na^
ruralea bnt quafdas virtutea occultaa
quaru ratio ab boie alfignari non pt (i
cut z adamaa trabit ferrum.€t multa
aliaq De ciui.Dci enume
rar.jdeo indrere De bmoi rebua jp fa"
nitateaedrenda vbie]eo:ctfinK nalea
medicine DcAciutmo erit illicitu licet
videaf vanu b aut Aerct vbi d^ p ima^
ginea nd nigroraaticaa g aArologiaa
xcll
vel per anoloa z bmdifanitatem in fc
vel in alio patrare venct.'^ic 5 arguut
^ient cotga naturalia fubdunf cotpo
ribua celeAibuanta etia cotpa artificia
lia puta imaginca fottiunf quafda vir
tatee occultaa fpem cdfequentea eje f-
p 2 elTicneco 2 po:u 5 celeAiiim: ergo eti
am co 2 pa artificialia puta imagines
fouiunt aliqua virtute occultam a coa
pojibuaceleAibuaad aliquoa effect^
caufandoaergovti eia z ali|a bmdi n5
eft illicitii. ‘pwerea Demonea pofTut
multipliciter cojga trafmnrarc vt
guAi.ii|.Dc frinf.Dicit:t pt3 in malefjfl
atie:ergo licetvti etia 5 eo» virtute ad
tollendum illa*^5ed reuefa in oppofi
tum funt Diaa omniu fancto;: Docto;:
vtfytl z rparfim bincindcpdtuit*10fi
ad piimu Dicif q> fi rea naturalca fim^
pliciter adbibenfad aliquoa eifectns
ptoducendoe ad quoa putantur babe
re naturalem vit mtemmpn eA illicitu
Si vero adiungantnr vel caraaeres
aliquivel aliqua quecunc^ ignota ‘tva
ne obrentationea:qucmanifeAum ed
naturalem non babere fuper boc eiA
catiam eritfuperAitiofum t illicitum*
10nde fanctua Cbo^fa fe. q.jccvf. ar*
it.in pede queAionia tractana bac ms
teriam Dicit q in bia que fiunt ad aU'>
quoa effectua co:po:aled inducendos
vtputa fanitatcmvcl aliquid bmdi:cd
Aderandum cA vtrum videantur na ^
ruraliter pofTe talea cAecma caufare z
quia licet caufaa naturalea adbibere
ad fuoa eAeaua ideo non eA illicitum*
Siautvideanf non poflTe naturaliter
talea eAecma caufare:cdrequcna cA gr
non adbibenf ad boa dfectua canfan^
doa ta$ caufe:§ folu qua A Agna z Ac
ptinent ad pacta Agnincationu cu De ^
monib’inita, ydh ?5ag’.)tici.Dcci.De<
alliciuf Demdea p creatnraa qa no ipl
g Deua condidit Dclcaabilib^ p fua Di
uerAtate oiuerAsnon vt aialia cibia:^
m 'iui
fecunda €luellio fecunda
vf fpuofTgnfs per varia genera lap^
cum berbar ligno» animaliu carmtV
'nmn ntuu/?i^d.fct^m Didtide 5 ooctoj
'^tutcQ imturalee coipo» naturaUum
confequuror eo» foimao fabUlnalea
quae loiriunrur e» ipjcflTionc coipo»
celeibu.Tio e» coiundej impielTionc
foiUuntUr quafdavirturee acrfuae.fed
coipo» artidetaUu foime ^cedunt e»
conceptione artificieccu nibl! aliud
fintlpcopofitlo oidot figura.vt olclf
|.pbifi.ncpntbfe naturale virtutem
adagcndu.-ilndeefl: q eje tmplflcne
celcltlu coipo» nulla virtute foitlunf
inquantu funt artificialia^ folum fm
materia naturale 5 .falfutn efl; ergo q6
poipblrlovldcbaf vtauginolclt.». ce
cluucel.bcrble lapldlb^-t anlmanttb’
t fbme certis qulbufdam etlanr vociv
bueetfigurationibus ate^ fignientla
mubufdam ctla obferuatle i cell auer^
nonc.motibu3f»de»fab2lcariln iriff
eb bolbus potcllatee Idoneas variis
effectibus fyde» cjccqndas.quafl effe
cttismaglcarum artium e» i>mte ccle
(lium coipo» ^ucnlrent. ^cd ficut
augu.lblfubdltiotubocadcemonef
pertinet ludiffcaroies anima» flbl fIS'
©Itarum.^nde etlarn imaglncsquaf
aflrottonmlcas vbcatejcopatcne oe^
monubntcul^fignu cftq nccclfe ell
cis Infcribl quofda caracreres q natu^
raliter nlbll opantmo ei eil figura pn-
clpiii actonls uaturallsifed m boc cl-
ftaniallronomlce Imagines a nlgrO'
manticis q Iu nigromantlcls fiunt e»
picfle muocatoncs.vri z ad cjcpffa pa^
aa cu oemoulb^inlta prlncnt. ';^llrO'
nbmlce ad tacita pacta ^tcr figuratu
«caracte» figU3.?td terciu no efl bol
ptasfupoeiiiones pmlffavtcfs licite
vri pofTlt ad qbcuncfe voluerlt.fed e el
contra oeinones bcUu ludlctn. vnde
nullo modo llcct bomliil oemonum
3U?:lllovtf per pacta tacltavel ejcpiclfa
um(
rem
’ I
N
r/ r
bec tbQ»?td ^^olTtu qi clcit nullo mo
nec etla qm'bufcun(^ vanis quib’ vlcj
fc cemon quocunt^ mo polrit imlfce^
re,^l tamen funt adeo vanavtz fragl^
litas bumana pio recuperanda fanita
te Illa aggreditur: coleat ce pterltls*
caueat ce futurls.oiam fibl cebltum
clmlttal et m tcntatlonC non ampUuf
luducaf Inquit augu<ln fine regule.
iRemediacontm grandinca
et fuper iumeta malefidata.
Capi.Ti/.
aliter t)cmq5
fumenra maleficfata poflinc
remediarfififr t tempeflatef
aeris.^otandafuntlpilmo quedam
remedia lUfclta q a qulbufda piactfci
tur.l^am quibufdi verbis aut factis
fupllitlofis vtqui vermes m ctgitls
aut membils p qnedaverba-t carmina
Illicita curant.oc quibus carminibus
qualiter ccgnofcunturvt flnt licita vt
non In pcedcntl caplrnlo tactu e. '^llit
funt qui fuper Inmda maleficlata no
aquabfidlcrafpargnnnfedoil Infnn^
cunt.“pnnul rcmrdfuverbo»efrc ll^
licltumvltra piemlffa gull.fepc allega
tus fic rcmonltrar.^i eifiverbls Inef
fctvlrtus z clcam^verbls vt tbls. tuc
e» 4 nc^ modis eet vn^.vel e» ptema'
terle.i.aerls.aut e» pte fo:mc:boc c fo
iJi.ainejcmodollgnificadl.aot c» pte
oim fimul. 1^^6 piimu.qi acr no Inter^
ftclt nifi fit vcncnofus.fonus ctla non
qi cjccellcns cblectu coirumplt poten
tlammcc tcrclil-qi tunc boc nome ci--
abol^vcl mois.mfern^illa noceri fp*
er fanltas bonitas fp ^deffent. ^tem
nec oia fimufiqma rorum aggregatus
e)c partibus Inualldls etiam Irorum i
inuallduni.l^cc valet fi obikltur.oe’
coimilltvim yerbls.ficut berblst lap(
clbus.quia fi.que virtutes Infunt qui^
bufdam Tcrbis aut facrameiiialibus ■
jCapittilum feptinujm XCIlI
«nt ali|0 bcnedfct(onft)^ et «rmmib’
Ikitio bae bnt fti fe n5 vt verba § cp (n
flitutionc et ordmatone oiu^naz ep pa
cto oet.flcut fi ofi0 Diceret.quicunc^ b
fecertt facia e( banc gram.z fic verba t
facramentia cfficmntq6 fignat. ^ui9
fm alio0<tia bnt virtute mtrrnfecam
fcd prima opinio qz iam oeferuit ideo
amplecttf4 j^e alijo aut verbioz carmi
nibuo patet ep pmiiTio q vt verba fut
verba compofira vel pzolata aut figu¬
rata nibil elficiut fed inuocatio uonii-
ni0 oiuini et obfecratio que eil per fa-
cra 4ueda ^rellatio comitcnduni eiTe
erum oiuiuc voluntati pfunt^lixeme-
t>ia etia ope;^^^ illicita videntur vt fu-
pza tacfu efi.igt etiam vbi in prib’ fuc
uieplurimnpzacticamr^ pzima oie
may ante 02tU5 folio mulicreo villanc
cjceunt et eje filuio vel arbozibuo oefe
runt ramoo oe falicib^aut alioe fron-
oeo z ad modu circuli plectente© in V
troitu fiabuH fufpendunt. aflereteo q
p integru annu iumenta cuncta tllefa
a maleficio remanet ei pzeferuanmr b
quide remediu fm opinione illo2U5 4
oicuntvanavanio cotunderc poife no
elTet illicitu.ficut nec etia qui p carmia
ignota mozbo0 ejcpellerent.^c^TTiTc
ojg nj gT KL3 TOt^^
Oie ve ficcunHalnuri erq^ ^redl
atur no bno refpktu ad foTio occalum
vel ozrum colligit berbao frondeo aut
ramoo cu ozone onica aut fimbolo fi-
oeifnjjpcnditilla fupbofitum ftabuli
bona fide comitreno effectum cufio-
oie oiiiine voluntati non erit repzebe-
fibilio vt fupza in pzeccdenti capitulo
eje verbiobicro.-t br.jcjcvi.q. vltima.l5
berbao-t petrae bre etia fuffineiui pci,
moniti fine incmtHdncMd idem fut
qiiitnrrd vifieao aut iegete^rfignii cm ^
cio frondeo aut flozeo benedicroG in
oie palmarum continent ejcigunt-z af\
ferunt ^vnoic^ frugib’ per grandiiief
... /
lefio fegeteo in eo^ campio illefi remi
ferunt. 0 c quibuo iujeta oifttnction
tactam oifcernendus videmr.ftd tde ^
^iint que pzo wrilerOitonc lactionc
videlicetvacceper maleficia pziuetur
integrum liquozc lactio quem oic fab
bati colligunt paupib^gratio pzo oeo
otftribuut etp bmoi elemofyna affert
vaccae etia fub vbertate ampliori la-
crie a malenciio pzeferuari, Jn 4 ope
nibil fupititiofum iudicamr Dumodo
icratio caufam qua paupibuo ejebi-
entetiaiii oiuinam pietate imploza-
re pzo conferuarione iumento:p taliter
pzoponunt vt tame effectum cuffodic
omine pzouideiitie pzo fuo bencplaci
to relinquut* ^zeterea ^ider in fuo
pzeceptozio. pcepto.i.c 3 «)C).oicit q eri
am per carmina feripta z <>03 facra I5
tumenta ficutboieo infirmoe bndicc
rc,z p ea q incanrationio fpem baberc
videnmr oumodo fepte pmiffe coditi
onee feruanf. oicit etiam q a oeuoiia
perfoniezvirgimbuo erpientia buerit
' q adbibito figno crucie fup vaccam t
onica ozone cu fafutatione angelica fri
nieo vel circiter ceffat opue ocmonis
fi efl:permaleftciu5.€t in fuo foznica
rio pilat q malefici oe ritibuo ccclcfic
venerarie^t feruatie f ua maleficia pbc
Piri fateiTfprr vt p a Mebndtcerc aTper ^
"^'iionc-perfaJj oconiecratR nmptl^^
p candda» in oie^urifi catonf e^al^
~ina^~.rn oi e papTay co fccrata :;zvlu3 Ti
*icifum z p"fim?naTqz3dT3bc taTlTec^'
fia ejcozcifatvtviree ocmonio imiuuat
10zeterea qz malefice qnvoUlt lumcn
tu pziuareliquoze lactio folent cp illa
oomo in qua iutrieumm mozaf modi
cum lactie vel butiri cp illo iumento
coagulatum petere vt et fic confequen
ter valeant per luam artem iumcnm5
nialeftciarerfdeo firit caute mnliereo
a quibuo furpcctebmoi petunt nc eio
in miniino.mutueni aut ooner» 'pze-
t
'0HY6 fCCUdI
tcrca funt ccrtc nmUcreo ^ oum Unti'
nntg? m coagnlondobutf^nil p:o^
ficuimficutmvaftsoblongis ad pap
tislabojarcfolcnt.tuncfi fubito cj:fu
fpcctc malefice oomo modien butirf
baberc pnt.tria ffufla fcu bolos ej: ih
lo bntiro faciiit.i fnb fctifTimc triiiit®
tis inuocatoc patrisz filij t fpuflTancrf
illa friilla in vafcnlii wiuK fic ome
maleficiu fugaf . 10 bi (tey !nddit«103
nuvanis conrnndcre^tantumocK eo
cp biiri:p a malefica fufpecta babet mti
tuare»g^r(3bf(^bocfub inocaroe fan-
criftime'rrimrat(so:o 3 onicam adiim
Ijendo.ctia fi oe ^:io bnriro (Tnc alie
no fi ^mim non baberet.rres petiao
imittcrcf.eflfectu oinine voluntati c 6 '
mittens irrepjebcnfibilis maneret I 5
comendandanoelTer^tertres vide
licet petias butiri immilTas^comcdan
ta aijt (i per afperfioncaqne bndicte
falis ejcojcifatiimilTione cu otone.vt
fup:a maleficiu fugaret, ^tetcrca 4?
fepe oia iumenra malcficijs interfictu
mr.aducrrcre pcbanqnib’talia acci*
tiint vt fub limie boilij fiabnli aut
fepe velvbi adaquanf. terra amotieaf
«aliaterracuafperlioe aqnc bodicte
ad illa loca reponaf. q: fepe malefice
falTifnmmaleficii aliqua tnih-umeta
'ad tUaloca occultaiTe falTe ad infla^
tiamocmonu tantummodo foueam
facere babebant.ocmon aut maleficiu
repofoifie.quod quidem maleficium
resvilifi^ima erat.vt lapif lignuvfmus
aut ferpens aliquis.conftat cm ^ oya
bolus maleficia operatur per fe nec iu
illis rebus indiget confenfu aut« pdi
tione malefice querit: vn t ipam ali^
mo coopari cogit. Contra grandines
vero-t tepeilatesvltra ea 4 fupta oefi^
gno crucis erecto boc rcmediu ptactl
caf.lapilli em tres ejcgradine in igne 5
inuocatde fanctiifime triniutls
0.nefiio fecuda
qciuntur oro onica cu angelica falnt»
tione bis aut ter adiungif. cuangeliuj
^obannis.^n pncipio erat verbn: cu
figno crucis vndicp cotra tcmpef!atc 5
ante et retro .t cic omni pte terre fnbifi
fertur.Ct tuc cu in fine replicat trinies
verbu caro factu eft: z trinies c)c polb
Piiceritpcr euangelica oicta fugiat ti'
pefiasifta.fubito fiquide tJpcllas ejf
maleficio fuitptocurata ceifabit.l^ec
verilTima c]cpimcnta nec fufpecta iudi
canrortboc ipm em q> lapilli in ignem
^ijeiuntur fit abfcyt inuocatone piuini
nois fieret fuperftitiofum cenferctur*
^ fit Dicatur: nu4d finetllis lapillis
fedari polTit tempefias.liefpondetnr
vticp.pcrali3 facra verba, ‘^roijaens
aut intendit Diabolii molellare ou ei*
factura pinuocation^ fanctiffime tri"
nitatis oefiruere conaf.?fd ignem po
tius $ ad aqua ptoijcit.q: citius Dum
refoluuturteo etii citins ei^factura DC
firuitur.effecttt tn cufiodie Dioine vo^
luntati comittit. Cfi ad 5 qr malefies
quedl a indice interrogata an per alf^
queimodumtempeflatesa maleficis
concitate fedari poflTent.tiefpondir.
poflbnr.perbocvidelicer.^Idiurovos
grandines z ventos per dntp vulnera
tpi« p tres clauos qui ei^manits z pc
Dco perfotarut.z per quatuoz euange
lifiasfancrosmatbeu:marcu:luca et
iobem.vt in aquam refoluti Defcadar|
]f atentur ctia multe licet qneda fpori
te.queda in totturisz oiiftcultcr.q? 4«
m funt per que multum impedininnr
Aliquando in toto.aliqfi in pte. aliqfi
ne in perfona bominis fiant.aliquam
Do ne in fuis amicis.Ct funt.fidem in
tegram vel Dei pcepta feruanrib’.fe d'
guo crucisc o:6ne munientibus.
fust ceremonias ecclefie colentibus
publicaluiWciabn ejceqntibus. et jcpl
paiTioneverboTelmente rnminirib^
jCapitulu feptimu
10fi ct |^(der vb( fup:a.(Ea bc ca vni'
nerfaUtcr vel coitcr tn eccIelTa campa
tic conrra auram pulfantnr* tu vt ta$
tubae t)co confecratae oemonee rccc
t>ant a fule malcfici|e. tum ctia vt po^
puludetcitameoeumconrra tcmpc'
ftatce mHocer»€t candi^ ob caufa5 cu?
tttarie facramento t facrls verbie ad
OTram fedandam «pcedtmr coiter ejc
antidlTlma conruemdliiceccIclTarum
in gaHia ettu gcrmania^Scd q: lj mo
t)U9 circa C)epo2tat65 facfl ad aura5 fC'
tanda videtur mulrie quoddam fup'
IWtlofum. no IntelUgcnteo rcgulaa p
quae agnofclf aU4d rupUltlofum vel
non.^jdeo conflderandu elt^pqulnc^
eantur regule feu confidcratonee per
4® 4bbct cognofeere ^t, an opue oeo
cjeblbltulitrupillnofum.Kfupta mo^
tmmicpiane religionis obferuatu vel
fit ad oebltu culme bonoic oeo etbl'
bendu ta In co:dis $ co?pls actlb’ ec
vera <>mte religionis ^grediens. Illa
clb ellclunl eje glofa.fup illud apti ad
Coir.ij.q funt r65 bntla fapie In fupltl
tlone4t)lclt.0upltltlo eft religio fU'
p2a modu feruara.vt etla fupta tactU5
cfl*'p2lma ell q» In oibus opibus no^
(Iris cu gloria Del Debeat elfe piiclpal*
finis noder.^ujcta Illud, ^lue madu
catis flue bibitis (Tue aliud 4 d faciat^
oiunia In gloria Del facite.^deo t om
ul ope ad religione ptlnens jcplanam
ottendal an opus fit ad glorla5 Del. et
bomo In ope Det |>napallter gloriam
Dtoltaqpper Ipm opus et mens bo
minis Deo fubiiclamr.^t qulde I5 pro
pter banc reguli cerimonlalla vel etli
(udlciallaveterls tedamenn lamino
uononc]cercentur cum fclamus Illa
fub ftgura.l^ec autem In veritate lam
eilTe propalata.tamen Deportatio facra
menti vel reliquiarum ad auram feda
oam nonvldetur contra banc rcgula5
mtUr<rc.3tem cum fccuda regula fit;
XCIIII
q^attendamran opus quod fit fit ad
corpls cjccrclriu.velrefrenatmu cocu
plfcentle vel abdlnentle corpalis: mo
tamenvlrtutl Debito boc ed^m ritum
ecclefie vel fm morale Doctrina, quia
apfus Dicit ^om.]cl(. fxatlonablle fit
obfequluvrm e ^ter bac fePam regu
la fame faclut.vouentesno pectinare
caput fabbato.vellelunare ole Dtilco
tan^ meliori t>ict fimilla.no vldef Itc
rum ($ Deportatio facrl tc-fit fupdltio
fiim.;f te cu tercU regula fit attenda
tur an op^fit fm damtu vnlucrfalls ec
clefie.vel fm facre fcrlpture tedlmonl
uin.vel falrt fim ptlcularem ecclefie rl
tu.auc De cofuemdie generali, que f m
augu.p lege babenda ed.^n z beat’
(grego.fcrlbit angllcorum eplfcopo.
conquerctl. ^ funt Dluerfe ecclefie co
fuetudlnes in mldarum celebratone.
Eefpondlt (grego.placet. vt fine i ro
mana flue In galllarum feu In quacutt
ecclefia aliquid Imienldl quod pl’
omnipotenti oeo polTit placere follici
te ellgas.Dluerfe enim confuetudlnes
eccleite In cultu Dlulno In nullo verita
tl rcpugnant.et Ideo feruande: et eas
fiterlre llllclru e.Jo vti pnclpio tactu
e atldflTme pfuctudies eccia;: gallle et
qruda germanle cu Dccreuerlnt eiuba
rldiam ad auram Deportare non pote
rlt boc ede Illicitum verum quod no
in patulo fed In facrarto abdondlto z
Inclufo.item cum quarta regula fit
q Infplaatur q opus quod (Tt babeat
naturalem proprietatem ad effectum
qui ejcpectatur.allas enim fi boc non
babet cenfetur fuperdltlofum. ec qua
confideratlone caracteres ignotle no
mina furpecta.ctlam Imagines adro
nomlcc et nlgromantlte refutanturi
omnia ran^ rufpecta. Jdeo et e)c bac
confideratoe non poffumus nteere q
Deportatio rellqula^r aut eucbandic
? Dlabollcaa ifedatoues fit fupcrdltto
pars
rumtunmo rcHgio(ifrimu:cfi5 lb^ tota
fnluc noftra cotra aducrfariu cottncaJ
Jtc cu dnta regula fu vt aftciidatur ($
opusqt^ fit no pbeatoccafto^»^^caclaI^
vel rutnc:q:tuc Iicct no cflet fupllitio
fum iii ^tcr fcadaln cffet oimittcndii
vel Differenda vcl occulte fine fcanda^
lo faciendfi.l^dco fi oeponatio talis fi
ne fcadalo fieri pt:vel falte occulte tuc
non efi obm(rtendu,(J:)c ifia em regula
fepe obmmnnt benedictoes per-^ba
Denota line fup infirmosfiuevr ad coi
Iu alligenf:-: boc a fecularibus obmit
tnnf Dico q» faltcno publice fiunt vbl
occafione ruinc in alfis fimplicib^ p:c
Itare poffent.ll^cc futficianr quo ad rc
nieoia cotra gradines per verba x ope
ra licita.
iRcmedia quedaocculn coti
irdquarda5 occultae ocmoua
infcftationee
Opitulum, vuj*
iain iterum
^ f l fufpendit indiciu ad feriben
remedia cotra qda ter¬
re frugu nocumenta:^ per vermes in¬
terdii feimfes p turmas ad longiiTima
terraru fpacia in acre volantes: ita vt
iupftcic terre coopire videant radicit^
cilcta viretia tam vt vinetis^ fegeri-
bus z graminib^ cormmanros immit
rnnt.ltem remedia pera pueros ope¬
re oerhonn c3mbitos.Vtd priinfi m oi
eendil iuicta fanem Cboma fa fie que
(tione.cc.vbi petit.otii liceat adiurare
irrouaicm creaturam.^xndit ^ fic per
modii tn copulfionis que referri tunc
Debet ad oiabolu 4 in nocumentu no-
ftru vtif irronalibnscrcararis: t talis
c mod^ adinradi in ecclcfie eicotcifmis
p quos oemoml ptascjcclnclif ab irro
naiibns creaturis, ^i em intetio refer
rcc 4ad irronale crearori 4 adfcfiiii-
tam
bil (ntclligitvana ect.iEp ^ oaf itclligl
q p c)co:cifmo 6 licitos z adinratioea
polTut Dcpclli Dinia til affilletc deme-
tia taliter vt piius populo iemnia pjo
cefTdcs z alie ocuotoes iniilgauf t
adulteria cifi z multiplicaroem crimi-*
ml bmoi mala imirtuiitivil z ad cofef/
fiones boies inducedi fuut.lJn nonui
lis ena Quintiis e)cc 6 icaioco fulmini
tur:§ fuc viiu adiurarois fup Dcmoea
fortiunt. (Et cftalia bojnbilis Ddper-
mifiio fup boies vbi interdii mnlieri-
bttsfubtract^ ^21)6 filijs z pueris z\U
enia oenionib‘^fnpponnnt: zbidde
pueri vulgariter campfo:cs in alinant
co vuecbfclkind nucupari funt in tri -
plici Diiferdia.^a aliq funt femp ma¬
cilenti etulatestcutamd qnattuot mit
lieres nulla vbertate lactia vnu lactare
fufficeret.tfdiq ^0 fnt incubo:? Dcmo-
ml ope ^dneti: ejuo? tn filij no fut
p:ie illi^ bois z viri ciii^ fem^ recepeft
vt fuccubi vcl in fenis viros polln^tes
bos em pueros interdii oinia pmiflbe
fupponut fubtractis^afisfilfis.iEft
z tcrciu gen^ vbi interdii oemonea in
fpecie parunlo? appardes nntr icibuf
fc coiungut .Comune in oibus tribue'
<$ mulnl poderofi: macilentcsno cre-
fcilt z nulla vbertate lactis vt pmilTus
cft lactanf.^t fepins oiennf enanniffe .
(Bnare aut Diuina ptetaf talia pmittit
Dici pr eje ouplici caufa.*P2io q: pa¬
reres pueros nimis oiligiit: vn $pi eo
ru vtilitat^ talia pmittunf .^coo q: p.
fnmcdueftq’bmoi mulieres dbnsta
lia accidut vt plnrimil funt fupftitiofe
z in mulr[ alias a oemoniib^ feducur.
l^hz Dfis ver^ 3dotc0 fm recm3 3du
quieftvebemensamoi initia fpon
fam ee quo alium non folum accede -
renonpatiturrfed necfigna adulterii
vcl fufpitionisvtmaritus 5elofu6 fu-
per animam quam pjcciofo fangni-
ueeuiftict per fide oefponfauit fuHitic
rvonuin XCV
rc pot (n t3au:colloqu(o:3pp:op{nqrf
ciic qiiocuc^ modccu mimico oi 3 bd
loz 3duerf3;io fslurie.et (i figna adni
terii m3rit^5clofus no patif,qu 3 nmni
tunc mrbaE qn adultcriu comittit. vn
no miru fi ^nf fnbtrabnnf filqz adul
ferini fupponnmr.et quidevt fojtiuf
lita iphmltur t quanm oena anima 5
5 elaez no vult nec ligna furpitos caufl
tia P3ti.'^afet cc antiqua lege vbi vt
ppfm fuu fundit’ elongaret ab idola^
tria.^bibuit no folu idolatria § mul^
ta alia q occalionein polTent pbere ad
Cdolatria.-t q ctia in fe no videntur bre
vtilitatem qua tn in fuo millico fenfu
mirabilif retinft.vn no folu oi]cit. epo
t)i.]Ci:i| JHalcficoa no patieria viuerc
fup terram. § z b adiutit non babitet
(n terra tua nefotte peccare te faciat*
ficut copulatriic occidit z puagari ini
boiea no pmittif.^ota 5 elu oci Bcu^
tero.]C)ci|.oeua ptecepit. i^idu cu ouif
aut pullia oefup cubate mrem no oc
bcrentlimulfcruare.^ mrem pmitte
rc auolare.q: b gftilea ad IleriUtatem
i>tebant. 5 elotce ona i fuo pplb noluit
tale ITgnu adulterii patulic ia vetule t
uentioneocn4ri|lignu5 magni foztu
niiz p oppofitum vbi tbefau^z fomnia
rentiudicant.ltepcepitoia vafa coo
periri.zvafculunobfia opculu fmutt
ou ccnfeii.€rro 2 eratvtvenictea oeno
cte oemonib’autvtvetule oicut.oiefc
ligen.ft ftmt malcRce.vel oemonea in
car elTigije oebet oia cofumere vt p’
abudantiuo tribuaitt.Coloiant ddam
ct oicut fcbrettel funt.p oetermin3£05
oocto^r q> pter boicaz angeloa no fut
alie creature ronalea.vn no fut nifi oe
monea.lte Jieauj:i]c.0em romndu
attodetie coma nec radetia barba.
Ia em faciebat idolatrcin veneratione
(dolo^. Jte oeutro.ticij.vt virino idu
crenf veftib’ mulie^ nec econnerfo
Ule inveneratoj oec veneris z alij i ve
neratSs fnartia et oce piiapia. Ite; ea
oe ca inITit oellrni ar&a idolojr. z (£ 5 c
(biae oeftrujeit ferpente eneu qn ppfs
civolnit offerri.oicee cnpm; eft. 4 1 ea
oe ca ibibuit fomnia non obreruari et
augnria.z pcepitvt vir ant mulier i 4
pbitonic^fpna eet occideret licutiam
funt et vuarfagerin nucupart.q oia q:
fnfpitione generat ad adultcriu fpua
le.iovt oictu e eje 3 elo que ocua babet
adamaeiibioefponfatae ficut fpoiv
fua ad fponfam iubibuit.Sic ctiamz
noe pdicaiozeaz auimarnm rectoiea
aduertere oebem’ <$ nullu facrificiU5
oeo magia acceptu ^ «clua auimaru*
vt 'i(^3ierouim’fup c 3 ccbicl^ arteilaf.
10nz coufeqnter iu tercia pte opia oc
cjctermiiiio malefica ad vitia rem e
oia tractadu crir.boc tpm em Vitimu 5
ccclclie refugiU3 ad qo «ia eje oiuino
obligaf vt oictu eft p:ccepto.]i^alefi'
coB ue patiariaviuere fup tcrra.vbi ct
remedia ^ maleficoa fagittarioa indu
ouf.cuz b ipm gcu’nifi p feculare bza
cbiu poterit cjcterminari*
lRcmcdiap:oilli 0 qui fe t)e
moiiibue mmim alicui^ conio
01 teinpoiaUo totaliter Deuo^
uer^t* Capitijc.
f jCmcdiumOum
J )T da iumitu comodi tpaffe ep
I ( %coto oemoni buouit.ficut eic
pcrictii fepe oocuit p vera pfelTiones
l 3 a otaboli p'rate liberabantur.m oiu
c)c poft grauifrime molcftati ct peipue
nocturnie tpib’fuerut:et boc in eo:u
penam oena permifit.iignum autem
q liberati eram ct illo aguofccbatur.
quia pecunia iu burfia aut capfufp’
confelfionem oeficiebat fuper que plu
rima gefta oeduci poifent fed bieuita
tiacaufaomitruntur.
©eciuiturterdapar^ totins.
opcrts fuper modos ejctcrmi^
nandi vel ad minus puniendi
peroebitam luftidam in fo:o
ecclefiaftico et ciutii et babebit
queftiones^jcjcjcv.generalis ta
.menet introductona piemitti
tfur/
V Cmmmalc^
^ I ficetea:^: famozesrcce^
A n ptato2e9 'i Defenfojee ira
fubiicianmr indicio ec^
' ijcigriaftico oioccfano^ret
duili <$ab caK inquifitoe valeant be^
rcficc pjainratie incirirc2e3 eflc cjconc
rati,(£t argnitnr q fic,0.a in ca.accn^
fatuo* ^.fanedi*v]* 02 *^anc cu ncgod
nm fidei qb fnmme p 2 iuilcgiam 3 cjci^
ftit.p occupationes alias no oebcat l'
pcdiri pedis idfiroKsberetice afede
apodoUca oeputari^oe oininatonib’
aut fottilcsiis nifi bcrefim faperet ma
nifede intromittere fe non oebent nec
punire talia c]cercctc6,§ relinere fuis
indicib^pimicndo6*^ccvidet obds'
re q^berefis malefica^ bno c]c0mif*
tum q: eifdem penis in foto confcietic
puniuntor* t)c core.ouij*^ bilectionc*
$ii Diuinato:^^ ma!cfico:p petm occul
tum iltintcrponif penitetia.icl* oieru 5
fi nototiu euebaridia oene^af* z quo^
rum in eadem pena etia idem indiciu
t>cccrnif*tum etia 3 q: eadem vrrobicp
videtur ede culpa.aj ficutrotrilegi in^
oiciu fottiut* ita malefice nocumenta
creatura? a oemonib^ejcpectant z ejef
gutvtrobi(B«fdo beo ^renduea
creaturis illicite terrentes*vn vtrobi^
ep pam idolatrie ad quS fenfum (£ 5 C'
cbic*)c)c|.noraf q rej: babilonis detit l
' binio i capite oua?via? coniifcensfa
ctittas interrogauitidola.^pjeterca f!
ticat q ca.rcdf ingit oiuinatoi€ 0 t foi'
terda
tilegos fup crimcbercfis.fn qflo fbei
bebet iudicio inqfito? cu bicit. nili bc
refim fugent manifcdc.ita q> ad min’
biuinatotes-t fonilegi bercticales lini
eis fubiecti.Cotra.q: tuiic ciTent badi
biulnato:e 6 artificiales.be quib^nulll
bi in feripturis fit mcntio.^tetcrea (I
malefice fimt inquifito? iudicio fubic
cte.boc erit ^tcr crime berefis,^ qt fa
cta malefica? line bcrefi pofTuut fieri.
*f02obaf*^aficcoculcarc co?p’)c^il
luto qbvalde botrendu eet pcttfi pt fie
ri fine crro:e in intellectu, z q cofeqns
etia line bcrefi.qj dat firmiter olique5
credere ibi ec cojp^o^ftcerct tn tu lutu
ad coplacendu bcmoni eje alid pacto,
iovt optatu fin^puta tbefauriiuuert*
onevcl fimile obtincret.itat faaa ma
lefica? fine errozc fidei licet non abfcp
gradi peto fieri pnr.vn in illo cafo vti'
q iudicio indfito? fubterfuglutt fuis
iudicib^relinqoutor.l^tefca fient fa^
lomou bi|0 fua?vjco? rcuerentia e)cb<
buit opter ?pl 3 cetia.nec rn opf ea apo
dafia pfidie icurrebat.q: mete fidelis-i
vera fidefp retinuit.itat malefice pzo
pf reuerenrta qua ejebibent biabolo p
pter pactu initu mente fide rctinetes
no funt opfea beretice nucopade. p:e
terea li bicaf q ode malefice fide5 b tit
abnegare:vfi e beretice iudicade, Coti
tra.q: in cafu 4 etia mente z co:de ab^
negarent adbucno beretice^ apoda>
te nuncoparur.-z cu5 fit biiferentia ini
bereticuz apodata* z bererici indfiton
iudicio fubt)cinnf*vticB malefice eo:S
iudiclfi fubterfugere bnt. ptcrea.jcievf'.
q.v.bLCpi eomm minidri oibus mo
bis elabotare dudeat vt pnitiofam z a
jabulo inuenta foJtilcga z magica ar-»
fem e)c parrocbqs fuis peuit’ eradica
re dudcaht.Ct fi alique viru aut muli
eri bui^fcelerts fectat02cra inuenerint
turpiter bebonedatu be parrocbt)s fa
is eif ciac zc.vn cu ca.bicat fuis iudicio
€Uieftio pjuna
bos rcUnquat,-r q: loqotf in plurali tl
©c ecclefiaOico a auili iiirc. io ad mi-
nus p«c.allc,fubdunf oioccfano:}: iudi
cio,iSii (i ©iocefani etia feipos ejconc'
rarcvcll^f.put mdfitojcs pfaris ia5 ta
ctis argum^ris ronabilif facere viden
wrvellctc^ malefica;: punito5 ad tem
pojales iudices reto:qre,| 3 is arsurn
tiB pbabiliter boc facere poffcnt«b^f i
cvt indfitonis.S^.pbibem^^jiS oiftri-'
cri^^pfaris onis tj^alib^z rccto2ib’ipo^
rumc^ officialib^.nc ipi oe boc crirnic
cu fit mere ecclefiafticu5 quo^ mo co^
gnofeat vel iudicent.Ctlo^tur ©c cri>
mine berelis.fequif ergo <$ vbi crime
ti© efimereecclefiailicuficut ^ crime
injbmoi maleficis q ^ter ©ana tepo^
ralia ^ ab eis inferuntur a ctuili et no
ab ecclefiaftico ©ebet puniri* ^teiea
C*©e iudeisXvlti*in fi*o?,Cernat p:c
terea bona fua pkripta.z moie fangui
nispena ©eiltnad^quifide]cpi eicpU'
jgnabit puerfa ©oarina*^ fi ©icatur ($
icfc loquif ©c tudeis conuerfis et poft
redeutibuf ad ritu iudeo:;:: inflatia no
valet.imo argumento ampli’ p b fo:-
tificateo ^eu tales ^pter apoilafiam
a fide iudeic ciuilis babet punire.ergo
ctia maleficas fide abnegates cu abnc
gatio fidei in toto vel in pte fit funda^
ittentu maleftcaip^l^teterea licet tn fo
lutione ©icaf p eode apollafia z bc
refis fit capicnda.adbuc m ecclefiafti
cus iudcic no fe b 5 oe cis intromittere
fed ciuilisaia occafione qftionis bere
fum nullus ©cbet populum comouc
re*fcd p«fcs ©ebet perfe p:ouiderc*
;|n autenti.©c manda.pjinci.id efi ©c
mandatis ptincipum^colf.iii. §, necp
occafione.vbi ©icitnr*ne(^ occafione
religionum bcrefumc^quefiionis p'
mittas alicui pzouinclam comouerc*
aut aliter quadam pzeceptione iniuii
gip20Uinciam cuip:efidcs*fed ipe^
uidebis^u competenti Tttlitatc fifca^
XCVI
libas et qtie alia funt pferurarie non
permittere aliquid fieri circa nfas pcc
ptiones occafione religionum, ^atet
c)c bis q ©e ejcpugnante fidem nullus
©cbet fe intromittere nlfi ptefes. ‘| 9 :e
terea fi cognitio indicium et punitio
taliu maleficarum non fpectaret tota
liter ad ciuilcm iudiccm.quomodo Ic
ges©ebis tribus fe intromittere pof
fent. ^am.€.©e malefici3.l.ncmo.l.
culpa.l.nullus.o^s illos i^s vulg^ ma
leficos vocat capitali pena fubilcit. et
e.l.rmlifi.bellijs obijeere ©ecernitqui
magica arrevite innocentum infidian
tnr,‘5tem q queilionibusz tonnentis
ad interrogandu fubiici ©ebeaut. z q
ad eomm accufatione quilibet admit
ti ©ebcat.-t q» nullus fidelium fub pc
na ocilij et amiflione omnium bono;?
cnin eis participat cum'multis alijs
penis annejcis.que legenti illas leges
occurrunt. (Econtrario vero ctp:o vc
ritate legu ©ocroies talium malefica;?
punit65in ecclefiafiicu iudice poflTut
retorquere vtfimul copulatiue babe
aut cognofcercz iudicare.t b fic ^baC
3fucrimie canonico pzcfcscu metro
polirano babet ©iTcernere ct non me
tropolitanus perfefed adiimcto p:e(i
©e.patet in anren.oe ma.pnn.^ .fi vc^
ro canomen fit quod querif.vna cum
metropolitano ptouincieboe ©ifpqnc
re et ©ecernere p:ouidebio.fiuc alij 4
©am ©dbitant.glofa.id ellin ftde.qno
cafn folus cognofcet.fiuc alfi quidam
glofa.tunc epns cum pjcfide.f. cogno
fcct et caufe ©eo ©are amabilem et ©e
cibilem tcrminum.qui et©ecenter o:
tbodoicam cuftodiatfidem.ct indem
nitatem ptocurct fifcalibus.ct nollrof
fubicctos fuet inuiolatos.glo.i. eos
no cotrupar i fide. “Ptefea ptinctps
fccularis licet puniat pena faguis. no
tn p b indiciu ecclefie cjcclndit. c’ e co
gnofc?i©i6i(niretimo necefiario p:c
'pnrsi
fupponit.vt5.€.oc foitima trfnrt.-rfi.
c9.Lj\in fi.et c)crra oc berc*c.9d abole
oam,t,c,vergenti'9,'r.c.e]cc6ic9m’.|.‘r
y ammo cade pena efl: z ^in leges*-: ^5
c9no*vt5*C*oebcretlcis.l,m9nicbeo0
-r.l.arrlani.vfictad eosptmct ^cipuc
infimultnoolmlim talium punitio,
■pzetercaricutleges becernut cficos
a 4pnj0 indicibus emendari et non a
tempozalibus fcu fccularib^.eo ^ eri-
men eccleliaIlicum in eiscenfetur.ita
z maleficarum crimen cum fit partim
ciuileetpartim ecclefiallicum piopf
oamna tempoialia fidem quam vio
lant.ldcoad vtriufcp parris indices
pertinet ad cognofccndum iudicadu5
et punicndum*(Et fo2tificatur ro i au^
ten*vt clerici apud *tp:ios iudiccs.§’.
fi vero.colla.vi.vbi oicitur.^ivero ec
clefiallicum fit oelictum egens calli^
gatoe ecclefiallica mulcta. oco ama
bilis eps boc oircernat nibil commi'
bus clarilTimis p:ouincie iudicib^mc
emvolumus talia negocia omnino
fcireciuiksiudices cum opreat talia
ecclcfiafiice eicaminari z emedari ani
mas oelinquentiu per ecclefiaflicam
mnlctam:fm facras et oiuinas rcgfas
quascrnoilrefequi non oedign^ur
leges.bec ibi.^^nde er per oppofitu5
crimen mijctum abvtrifi^ efl punieiv
tum.C\crponfio cumprincipalis iten
tio nollra in boc opere fit ab inquifirt
onc maleficarum $tum cum oeo fie--
ri pofter.nos inquifito:es partiu fugi
o^is almanie ejconerare fuis iudicib^
ad puniendum relinqndo*-: boc^rer
ncgoci) arduiratem.oum tamen ind^^
nitate fidei et faluti animarum non eo
minus pjouideretur.quarc et pjefens
opus aggreinrumus.ipis indicibus
modos cognofeendi Diffiniendi z fen
tjcnriandi relinquendo.]^dco ad ollen
pcndu5 q» epi contra maleficas i miib
Cis procedere poffintctiamfcclufis iu
terda
quifitoribus.licct ipIT epi fine tempo'
rali ct ciuili iiidiciovbi punitio tranfi^
invindictam fanguinis non ita proce
Oerevaleant.e,tpedit certas opinionef
aliorum inqulfirorum in Diuerfis re^
gnis bifpanie in medium oeducere.et
illasfalua eorum femper reucreniia
cum fub ©rdine vno predic9toru5 mi^
litamusanfringercvr eo clarior in fiii
gulis babeatur intellect^.(Ell itaq^ eo^
rum opinio q omnes malefici fortilc'
gi oiuinatores nigromarici.-: breuircr
fub quocuuo) genere oiuinationu5 ep
illant er qui fidem racramfemcl fufcc
perunt ct profelTi funt iudicio inquiii
torum fubiaceant.ralirer vr in tribus
quenotanrurincapi.multorum que^
rcla.in pun.oe bcrc,in clemen. nec in<
quifitor fine epo.nec epifeopus fine V
quifitorc procedere babeat/licet i du
alifsvnus fine altero procederevalc
anfi cui placet capitulum legat ct iuc'
niet*vnu aut e tribu s ell fentemia Dif^
finitiua ad qua vn^fine altero n;03^ct
oere*-: bocvbi prcfatiberetici funt ba^
bendi*?2ddunt infuper blafpbemos.
erquocunc^modooemones inuoca^
tcs.-tejccoicatosqui in ejccoicationc
ffetiffentper annu animo contumaci
in caufa fidei vel etia in non caufa fidi
fub certis cafibus et plura alia indu-
ount. per que auctoritas ordinarioru
nimis enernatur. nobis inqnifitori-
btis ampliora onera imponunf min®
fecuri cora tremendo indice quivricp
Dillricta a nobis fuper comifti officit
cjciget ratione.et quia cov opinio non
infringiturmifi eo^fundamentus fit
annullatu.ldeo notandu q prmeipa
le fundamentu per glofatores cano-
nu et precipue fuper ca.accufat*’.-:.
fane.i fuper verba bcrefim fapiat ma-
nifelle accipitur.fundant infuper fe fit
per Dicta tbeologo:ir.tbo.3lbcr. bona-
u en.in.ibfen.Dfiwjj^jcbis fpcdalitciv
QMctiio i'ntrod«cto:ia XCVIT
aHqna cjcpcdit recitare» j^35vM ca.oic
Tt in argumento pmo oeducm ell q? i
quifito^ee bcretice p:auirati 3 De foni'
legits z oiuinatioiiibuo fe non oebent
in tromittere nili bercfim fapiant rtia'
nifeile: Dicunt gp fozrilegi vel Diuinato^
ree Tunt DU|plices:rc3 artificialeo z bC'
rctic3le6:'t pmi Dicunt meri Diuinato^
rc 3 q: videlicet mere e)c arte agunt: Dc
quibuo etiam loqui0»c.c]c teno:e.e)ctra
‘oe f02tilegii9:vbi 6? qpvdalricus pfbif
cu quodam infami boc ell Diuinatote
Dicit glo.ad fecretu locu prejcitnon ea
intentione vt Dcmone inuocaret qUali
Dicat qz boc fuilTet bcreticu: ^ vt cu in
fpectione altrolabii furtu qnodda3 im
ueniretqfi Dicat ($ ell mera Diuinatio
vel foztQcgiu. igcdi bercticales Di
cunwr Dluinatozea qui in eo:^ arte dc
tnonibu3alique5bonozem latrie vd
Dulte impendnnt 4 Diuinando futura
^dicere conanftvd 9li4d iTmile quod
bercfim fapiat mamfeile ejcercentt-tta
Ic0 indicio indfitoy ficur z alii beretici
fubiacent*€i ^ fit mens ca ♦ pbaf
p canonillas glofantes verbu Taperet*
l^am l[o* 3 n*fup allc^c.accnfat^t ver.
fapercnt:oicit ita fapercnt Hcut efl cir
ca arae idolo? nepbariae pccs emitte a
rc:racrili[cia offerre Demoneo corulere//
cozucp refponfa fufcipere: vel affociat
fibi ^ter foztcs cjcercendae bctcticos
vel faciut pdicta cu fanguine vel cum
cozpe ]cpi vel in foztibue vt polTint ba ^
bcrc rcfponfatpuerum rebaptifant vel
bio fimilia ♦ eundem fenfum alie ^
gant '^rcbi/upcr eo^c-r. §■. fanetz fup
eodcmverbo fapercnt. Item allegat
3o.mo.tkaymunu.(5iiilbcl.oe mon
te! Xaudn.jtes ^bant per Determina^
tionent ecdcllc cfc conlilio acqnirenli
?|cvi.q.v.cpifcopi vbi buiufmodi mu
licrce fuperilitiore infideles nominan
fur cu Dicitur vtina be fole in fua perfi
dia pcriffcmn p^erfidia in icpiano Dici
tur bcrc(i0.'^ndc z inquifito? bererf
co? indicio funt fubiecfi.^zobant in>
fupcr per tbeologo0.‘^zimo per fctni
Cbo.in.q.fcnten.Di.vi|»vbi qucrit vt?
vti aujcilio Demonis fit peccatu vbi it?
ter alia becverba dicitfuper illud (gfa.
vii|. 0 .m(\d no populus a oeo fuo re
quiret vifionem(|n omnibus in qui^ /»
bus complemcnm5 operis ejc virtute 'l
Demonis eicpectatur efl apollafia aff^
dc ^ter pactum initum cum Dcmonc
vel vcrbotenus fi inuocatio interfit vlT
facto aliquo etiam fi facriftcia Defint.
?i!d idem allegant 'libertum in eodc
fUo fcripto z Dillin.ltcm 'Petrum Dc
tarantbafia.lte petru De bona veutu^
ra nouiter canoni5ato: qui tfi no petr^
nominatur cu fuerit verum nomen fu
um. te3 '^Icjcandru Dc alcs.if 1 0 ui
donem ozdinis carmelitarum qui oni
nes Dicut q Dcmones inuocantcs funt
apollatc z per confequcns beretici. vu
inquifito? bcretico? indicio fubiecti.
^5q>p:efatiinquifitorc0p beet pci
deunep ab eis allegata no poffunt fufi'
ficienter 4)barc:4n etiam pfati fo:tilc>
gi tc.iudicio ozdinario? fen cpifcopo>'
rum feclufis in4fito:ibu6 poffunt fub'
facere:t ^ inquifitozes a taliu oiuina
tounigromantico? feu etia malefico^
rum fc poffunt c)coner3rc:n6 q» illi in^
qnifitozes male faciut inquirendo fip*
per tales vbi epi non inquirunt: in 4
cafu potins inqfitozes illi funt comeu
dandi:fic;pji) 3 tur. 3 nquifit 02 esn 6 bs;
bent fc intrmittere nifi foper crime be
refis:tcumbocopo:tetq?innd crim^
fit manifellum. *p 3 tct per frequenter
alle.ca.accufatus t.^.fane. (0uo flari
te tunc iterum arguitur cum quis ali^
qua committit que abfc^ vicio berefis.
committere potcflrquantumcunc^ il^
la funtgrauia ctcnozma: adbuc noti;
efl vt bcrcticus iudicandu9:lic5 fit piv
nicndns c)c quo feqpitur qjvbids nom
n^
cIl ftjdfcaitdus vt bercticCfo: fcd vt ma
lefacto:pun(aidu0 uiquHito2fioii fc
, oebcc intromittere:fcd oebet talem lu
jcta tmo:cm canottis fuis iudicib’ ad
puniendum relinquere »(Buo iterum
flante fequitur q omnia inducta q glo
fato2e6:canonilla6:^ rbcologoo vt oe^
monee inuocare t cis facrificare cc ,vt
fup:a tactum eftnifi eje vitio berefis p
ceirerint:inquilito:e0 non fc bebent inf
tromittere fed fuis indicibus vt fupta
relinqucre,(Buo iterufu dante: dxpzc
fata fepilTimc fine vicio bereds neri
poflunt iti quo cafu talia facientes no
iunt vt beretici babendi aut condona'
di:fubfcripti0 p:obatur aucto:itatib’
z rationibus ♦ l^am ad boc q aliquis
I At ^nc bereticus quinc^ requiruntur
J ^2imut cft vt fit erro: in ratione,
^ eundum cd q erro: ille tit circa ea que
SPsfunt fidei vel contra vcritate5 octermi'
nationis ccclefie in bis que pertinent
ad fidem vl'bono 6 motes i neceflaria
ad confecutionem vite eterne. Cerciu
cd q erro: tal is fit in illo qui catboli >
cam fidem ptofeffus cd: alias enim ef
fet indens vel paganus non bereticus
(Buartum ed q talis erro: in eo qui fi
demifufeepit fit taliter q aliquam veri
latcmdcjcpo confiteatur pertinente5
ad oiuinitarem vel bumanitatem: ali'
as fi totum oifcederet edet apodata ♦
(Buintum ed vt talem errotem perti'
naci voluntate t obdinata eligat z fe ^
ciuatur:z quod oe berefi z beretico fic
fumpto,c, 3 lle,accufatU 6 . z verbum fa
perent intclligatur: glofas tamen ca'
nonidarum nou reptobando: fed fal^*
uando:licp:oeatHr. i^am q p:imu re
quiratur fc5 erro: in intellccm:boc no
tum ed omnibus per comunem regu'
ilam.Buo requiruntur vt quis Dicatur
^^crcticus:vnu 5 materiale fc5 erro: in
ratione: 3 lterumfo:malefc 5 pertina -'
«a in voluntatCtpatei z per ?^ugudi
n imrJ^ercticuscdquinouas^ falfas
opiniones aut gignit aut fcquitur.li«
tio etiam aded quia berefis cd fpecies
infidelitatis:*! infidelitas cd in intel'
lectu fubieaiuc:licut z fides fibi con'
i traria z oppofita babent fieri circa id^c
< 0 uo dante factum vel opus quodeu'
q fine crro:e non facit bercricu:vtpU'
' ta fi quis fo:nicatur autmecbaf: licet
agat contra veritatem que Dicit nou
mecbaberis: c)c boc non cd bereticus
nifi credat vel opincf fo:nicari ede licf
citum .Stratio edq:quandocuq$aU'
qua DUO ncccdario requirunf ad con'
ditutionem alicuiusiDcficieiite altero
eo?: impoffibilc cd illud ede: quia Da'
to oppofito q fine illo podit effe: iam
non necedarip requireretur ad condi'
turionem illiustficutquia adconditit
tione Domus necedario requirif fun ^
damentu paries tectum ideo altero De
ficientenon babef oomus, ^ic ergo
quia ad berefim condituenda requiri
tur erro: in intellectu neccdario:nullu
factum abfolute fine crro:e in intelle'
cm facit bercticum. t qpter boc nos*
inquifitotesgermanieDicimus cii be
ato ?§ntoninoinfcDa parte fume fuc
banc materia pertractantis q baptifs
re imagines ado:are Demones cis tbif
rificarerconculcare co:pu0 )cpi in luto
z omnia bmoi que funt valde bo:ren'
da peccaratmfi fit erro: in itellectu no
faciunt bomine bercticum* €t ideo li
4 s faceret ida vtpura baptifaret imagi
nem non male feiitiens De facrameto
baptifmfinec De cius effectu nec cre^
dens idum baptifmum ede alidd. nec
baberc effectu ep vi fua fi facit b qpter
alique finem facilius adequenduma
Dcmone cui qrit ^ter b coplacere: ita
^ali^ pacto implicito vel e)cp:edo il^
lud agat vt Demo fibi vel alicui faciat
qt 5 petit fm q caracterib’ z figuris fm
msgicac ab bsibus oemoes
0McMointYodnctoiU XCVIII
cto cijpzcITo vel tacito muocanf ad oc
fidcrta eo:;2e*:plciida:c»uniodo non pe
tanta ocmone qo ritfupta facultatem
ciusmcc $mm ad potentia: nec ^tn5
ad cognitionc:iic fc5 ^ non male fenti
atoe poteftatc aut cogmtoc oemonio
ficut eflent illi q crederet ^ ocmo pof
lit neceflTitare liberu arbitriu bominis
vel illi qui crederent q oemo omnirto
o: tali pacto z in omnccuenmquatu^
cucp abeo non pmiiTuo polfetfaceqb
petunt vel qui crederent ^ polTet feire
alteram partem futuri cotinsentis: vf*
effectu alique5 facere <1 eft ^ffuafoU
^eo:taleo em non eft oubiu <$ baberct
errotem in intellectu et male oe ptate
bcmonis fentirent: z per confequeno
fttppbfttis alq 0 conditionibus que re
quirunf ad berefim effent bcretici z 0:
dinario^t ffmul z inquiiitom5 indicio
fubiccti. ^cd ii cp caufis ptedictis fa
cerent non male fentienteo d e baptif ^
mo t alqa ptedictis^ut comunirer fit
co q» tpo facto malenci z nigromanti'
ci cum fcitint ipm oiaboltt5 effe mimi'
cum fidet z aduerfarium falutioiam
coguntur in eo^t cotdibue fenrirema^
gnam vim cifc in fide: z qp nulli falfita
tifubiacerepoteil cui pater mendacq
pntum pzeeffenofcitur^ldco licet ta^
lia facientes peccarent grauiffime no
tamen effentberetici.(£t ratio eft quia
non male fentiunt oc facramento; lic5 ^
co male z facrilegc vtamurzvnde funt'^
magis foztilegi $ berenci:z oe numc^
to illo:p oe quibus alle.c.accufat^.pze
tendit non fubiacere indicto inquifito /j
rum cum non mantfeffe fapiant bere ^' '
fim imo vijc occulte z quafi nullo mo^
do.(jf eode modo oe adozantibus oc
mone z facrificatib^ ci: qz fi b faciunt -
credentes oiuinitate effe in oemoibus ■
vel CTedmtcs q cultus latric fit cis e]C
btbcnd’:vel q oluo e)c c]cbibit6c talis
cuU^affcqnanf qb requirut t oiabolo
no obllantc oei pbibiroc fen etia per >
miffione tales effetberetici, ^5 fi iffa
faciut no ita fentictes oc oemone:^ vc
aliquo pacfo cu ocmone facili^ p iffa
ejcequanf ab ipo qb intendntitales n6
funrbcrefi^p cc namra rei licet grautf >
pcccft» €t qdem ^ maiozi occlaratoc
fnnralique obiectoes monende, 035
obilarc videf q fm iura rymoniacu^
non eft berettens vtq.qq, quifds g pc'
cuniam:z tn non babet errozem in in>
.tellcctu, 0 am fymoniacusnon eftbc
reticus ^zic § large ^tcr qaanda5 fit
militudinem : quia ecquo vendit vel
emit facra ita agit ac fi eftimaret 00 ^
nn5 gratie pecunia poffe poffideri fiti
Cbo * ^ed non boc eilimando fient
communiter decidit non ell beretiens
quia non boc credit fcd bene ve^ effet
fi boc crederet fc5 oonumgratte poffe
pecunia poffiderfil^tem obffare vioef
qnod oicintr oe bereti. qnienne^ z al ^
lc,c,accafatU 0 : q adozans bcrcticum
cft bereticns,^ed grauins peccat qur
adozat oemonem ^ quiadotatberctf
cumtergo zc, ^tem qni indicand’ cft
vt bcrcticns videtur dfcbereticus: qz
iudiciu oebet feqni rei inm^fcd talis
indicandus cft bereticus, 0 a ecclefia
no pt indicare nifi oe bis (jf patet occul
to;: em cognitoz eft oe^ z iudeje oiftin^
fcjociii.ernbercat. ^5 caQ funt in intcl
lectu non pnt patere nifi ejc factis cjc '
trifccis vifis vel ^bat^zg talio faciens
talia eft iudicand'' bcretic’, ^zeterea
ipolftbile vidcf q alids facies talia fc5
cocnlcado cozpus ppt z bmoimifi ma
Ic femiant oe cozpoze ppi: ^bamr boc .
qz impoffibilc eft maliciam effe in vo ^
luntatezqutn fiterroz in intellecm: cn5
z fm pbm omnis malus dtignozans fj
feu crrauszcugtaltafaacntcs babeat'^
malicia in voluntate: ergo bnt errozc5
lintcUcau^lkefpodet ad ifta, (£t
fitp ^mu % terctii qz coicidut^ Buplett
R «
¥
‘^31*0 r tercu
cfti'nd(cfu5:fc5 oe< quf videt (nterhta
bomltm qu( non poffunc indicare oe
intcrio:ibuo nifi per e)ctcrio:a vt argu
menmm fate^ tercium. JBodo ille d
indicatur vtberetiens indicio oei c vc
re bcreticus er namra rci,j^ens enim
nnlln indicat bereticum nili babente
errote fidei in intellcctn» ^5 IHt A iwdi
catnrbercticnsinditioboimlno opo:
tet q fit beretiens ejc natura rei; § ^ fc ,
cerit tale factu per qb apparet ipfum
malefentire oe fide: z per confqnens
inrio pfnmptione bere ticue reputaf»
€t fi queratur ? 0 n: ecclefia babet ftati
tudicare talea q fic adotant oemonea
vfbaptifant imagines bereticoa z pu
nirericutbereticoa ♦ linfiones nota ♦
^:imo q ad oifcernendu illud magj
pertinet ad canonoilas ^ theologos ♦
tTanoniile Dicent iuria pfumptbe bc ^
rcticua reputatur z vt bereticua c pu^
niendua.Cbeologua oicet pfimo iu ^
dicio fub co:rectoe fedia apfice ^ non
quantu eil e^ natura rei dc 4 d fit iuria
pfumptoe«(£t ratio poteft eflTe iftatq:
qncunq^ aliquis etfecruaoepederepo
teli eje Duplici caufa: nun$ eje natura
rei e]c illo etfectu pt iudicare ^cife alte
ra caufaXu igitur ille aifecrua qui eil
ado:are oemonem vel eius auicilium
ad maleficiandii poilulare imaginem
baprtfando vel infantem viuu offeren
do vel occidendo vel aliud bmoi pof'
funt ^cedere c]c Dupl/ci caufa fcilic 5 vl*
credendo ocmone adojando z fibi fa^
crificandu z imagines capere facrame
talcaeffect^:vel q: aliquo pacto facto
cu Dcmone facio vt fadliua obtineam
quodvoloaoemone in bis que non
funt fupza facultatem fua vt fupza ta ^
ctum eil no Debeo ilatim iudicare er
tali effectu pcife altera caufam fc5 q 5
faciat vt male fentienaoe fide. '^ndc.
quando conilat oebmoi effectu vlteri)
ua inquirendum eil oe caufa z fi ejc er
ro:e z p uerfitate|fidei boc fecit 'indieS'
dua eil bereticua et iudicio inquifito
rum cum ozdinartiafubiacebit* ^5 fi
cp alia caufa indicandus vt foztilegua
z viliiTirnua peccato: ♦ ?llia refponfio
\ ad nollrum «ppofitum quicquid fit er
jomnibua Dictis ? allegatis conilat q
Ii 0 mnea Diuinatozea z malefici qui ivt'
^iCanfberetici iuria ^fumptoete non
c]c natura rei ozdinariop iudicio tuo
inquifito^ fubiacenttitec ^foti inqui^
fitozea alio:;: regno:;: per allegationes
canonu z glofato;: fe tueri pofTunt: eo
q talea Dem onibua facrificanttbua e
adozantibus iudicant bereticoa iuria
pfumptione z non cp natura rei ♦ Ce'
jctua aut^ Dicit q Debeant fapere berc^
fim manifeilca.fapcreintrinfece: z cp
natura rei:t fufficiet nobis inqnifitozl
bua De bereticia ep natura rei infectis ,'
fe intromittere alios fuia indicibus re
linquendo ;^t quia Dictu eil qp inquis
rendum eil De caufa vtrum ep erroze fi
dei boc fecerit vel non: vtic^ boc facilc
crit.0.am ficut babitus fidei cognofei,
tur per actu fidei qui eil credere z con/
fiteri ea que funt fidei:z babitus calli ^ .
tatis per caileviuere:ita ecclefia pt in
dicare aliqui bcreticu5 inquirendo [fil
babet actu Difcernendi fcu male fentl
endi De aliquo articulo fidei.^ic etia$
malefica que fidem in toto vel in par^
teabnegauitvel cozpus rpi viliifimc
tractauitbomagiu pilititvtru5 bmoi
ad complacendum Demoni tanm5fe
cerit:immo fi in toto abnegauit etiam
cozdciam indicabitur vt apoilata: et
Deficiet quarta conditio que babet co^
turrere ad boc vt quis ^ie Dicaf bc^
reticus.i^^ fi buic Dcterminatoi obq^
citur bulla zcommiiTio nobis ab Jn-
nocentio octauo facta vbi malefice in
dicio inquifitozum fubijciunmr ♦ ^e'
fpondemrpcr illa non ercluditur 4n
z Diocefani etiam. Tfd^ ad fententia oif.'
Qucftio introdttcto:ia XCIX
ITnftftia contra coopcedere polTinti?
rtla antiqua inra vr oicm e(l: cum bec
bulla ponu0 in partem follicuudinio
nobis inquilTtonbos tradita fitrquam
z ope ^ruin polTumus cu oei adiuto^
rio cicbibcmus. ^^uzpiiinuar^jiimc
mm non fuiTra^atur inquifitonbns il
lis:^ potius contrarium concludit c»
tales fimoniad rantumodo iuris p:c ^
fumptoc cmknt berctici oe quib^o:^
dinarq per fe iudicare poffuntiirrequi
ITtis inqui(ito:ibus:immo nec inquiH
to:cs oe rimoniadsvariis fe itrornitte
re bnt z pari rone oe al4s qui tantum
inris firumptione beretici indicantur»
l^amcoiit^a epifcopos rcifiiuticos p
cedere non poffuntzplaros alios fu^
periotes npt^in.c.inqritionis oefje-
re.luvi'»vbi lic oiciT.l^ndlitoica bcreti'
ce ptauitatt ab aprica fede fcu alqs d ^
bufl»bet Deputatis oc bm 5 i crimine i'
quirerc contra eos vt nequeut aut ei’
ptcjcw ^cedere contra cos: nili in Iris
comilTionisfedis apo(toUce<y b pof^
(int contineaf ocptclTe» @i tfl inquifi^
tojcsipi epifcopos vel alios Tupiezes
ptclatosfciuennt vel inuenerint circa
crimeubcrefeoscomifiiTe aut cos De
bmoi Diffamatos ociUcrevrrufpcctos
id tmebuntur fedi apollolfcc nuciare*
fecundum ftmiliter patet c)c pba /
bitis refponfio* ^amadotans bcrctO
cum eittunc bcrcticus fi adozet ipfust
credens clfc adozandu feu bonozdduj
^er fuam Doctrinam z opinionem»
&i aut bonozatipm ^ter aliqb rem-
f iozale fine aliquo erroze fidei in intel'
ectu non eft ,pp:ie berertens: iuris fi
ctioncvel pzefumptione fcu fimilitudi
naric: quia agit ficut male fentiret oc
fide ficut ille quem adozat: vnde nec i
quifitozum indicio fubiacebtt.^d ter
Cium patet eje pzemilTis q iii licet tu ^
dicamrabccckfia vt bereticus ^rcr
qctrtnfea vifatpzobatamontae
menrequitor^ fempcrfitbcretic^ec
natura rei § iuris pfumptione fic repit
tamr:vfi z in illo cafu mdfito^t iudiciii
fubtcrfiigit:qni3 nofapit berefim ma
nikitcMd quartu Dicendum (? falfu 3
pfupponir.quia non cft poffibile ^ ali
quisc6cnlcctcozpus]cpi abfcp boc^
male feruiat vel peruerfitatem fidei ba
beat oeco 2 pe]cpi:qiiia poiefl: boc face
re fciens fe peccare z credens firmiter
ibi efie cozpus icpi»Facit m bocvt pia
ceatDcmonitfacilins obtineat quod
vult ab eo.ift licet omnis malus erret
non tamen erroze intellectus qui ebe
refis fcu errans male fentiensDe bis
qnc funt ftde(:fi oe bis que fuiit virtn^
tis alicuius aiius contr3riU5 in victjs
opcraf^ifttmDcpmo i^cipaliquod
aa berefim ^ziefumptu requiritnrir
fm <f indicio inquifito? Debet bcrcti ^
ens fubiaccre^f^cc obfiat fi Dicatur tn
etiam contra Diffamatos autfufpcctof
Icnitcrvebcmenter autviolcnter dc bc
tciiiz qui no vtdcnmr fapere bcrcfiin
manifcfte inquifitoipoteft pzocederc
l^efpondcturtiuquirerc potefi z pcc^
derefnper tales inquanm funt fufpc^^
cri aut Diffamati oe bcrcfi ^zie oicta
DC qua etiam nunc loquimur vtfepr
taaum efi que babee errozem in intel
lecm:z alia qnattuoz fcquentia anne ^
]ca:qno 9 febm cll rt talis erroz fit cir^
ca ea que fumfidei vel contra veritati
Determinatois ecclefie in bis que per-»
tinent adfide z boiTos mozes z necef^
faria ad confecutioem vite cterne»©i
ein erroz fit DC bis que non pertinent
ad ftdemtputaq» credat quis folencm
maiozem terra z bmoi non eft pericu
fuserroz»(5rroz autem contra fderant
fcripmram contra articulos ficki:coii
tra Determinationem ccclclic vt fupza'
cfi baefis arti»)C)ciip* 4*1 -bcc eff fides.
;|tcm quia Determinatio Dubiozil cir
ca fidem pertinet pzincipaUrer ad cc ^
n tti
■pars
cltdam 'Tpcipucadponrtficem fiim ^
mu ppi vicanu/pctri fuccefTojc.vt c)c
pjeffe Dicif.)c)cuij.q.|.qtioti€n0.(£t con
tra oeterminatioue ccclefie nuUue t>0'
cto: vcl fanctus fua feuteima oefcndit
vt oicit dTbo.fa f e.i^cc 'Hieroni* nec
nec aims. ‘Sicut ergo afferens
ptmacffer contra fidem efl: bcreticus:
fta 't ptra oetermmatoem ecclefie i bis
que ptinent ad fidem ct neccffaria ad
falutem ptinaciter afferens ell berett^
cusrfpa em eccleffa nun^ erraffeifi^
de^baf.vt t5:,)ciciu|.q.|.3 recta, -raliis
c.Signanter autpicff q: afferens con
tra Dctermmatoem ecclefie no fimpli-
citer 1$ in bis oumtajcat q ptiiient ad fi
dem et falutem eft bereticus, i^am in
alijs c^ntrariu fentiens non c(l bcreti^
cu0:fic iu0 non ( 3 t fepari ab vfu in rc
bus vfu c6rumptibilibus:qb oeclara^
wit z oeterminauit. ^obanncs,]C]cn,in
C]ctr 3 U 3 ,ad condito2em,;^bi oie: con
tradicentes buic fententie effc contu <
maces z rebelles ecclefie no bcreticos
dl^erciu quod requirit ell ($ erro: fit in
illo qui catholicam veritatem ell 4>fef
fus, ^i qms em non^ effet 4>feffn0 fi
dem jcpiana no effet 4p:ie bcretic^fed
Itmpliciter infidelis vttudens z genti
lis qui fotis funt, '^h ? 0 ug^oe ci,oei
"bidens Diabolus genus bumanum
B cultura idolojp z Demonum liberari
bcreticos mouit d fub vocabulo jepia^
no Doctrine refilleret )cpiane. 0 po:tet
ergo qp erro: fit in illo qui in baptifmo
lufcepit fidem jcpisni ad boc vt fit be
reticu0,(0uartum qb requirif ell qp ta
lis erro: fit in eo d fidem fufeepit talif
q aliquas veritatem Dc jcpo confiteaf
ptmente ad Diuinitat^vel humanitate
fei em nullam veritatem penitus cofi
teretur magis <pp:ie apollata ^ bereti
cus cenferemr, ^ic lulianus apoila ^
u:z Dillinguitur vnus ab altero: licet
aliquando vnurnmaf p:o alio * ^ub
terdi
bac conditoc reperiunf certi d iritcrdu
cgcilatc z molcllijs varfis afflicti co:-'
pu 0 z anima tradunt Diabolo z fidem
abnegant Dumodo in eo?:ncceffitat^
bus-.-t ad poffidendu diuuias z bono
res Diabolus cis affillat, idouim’ ccr
tos nos mqiiifitotes z poli alido peni
tentcsrdvtic^ abfc^ crro:e fidei in intcl
lectir.q: tmmo ^ter comoda tpalis ta
lia comiferut: vn nec beretici ^:ic nec
itern apoflate c)c co:de z Julianus: li^
cet magis apollate cenfe nf ♦ co:dc
vero apollate fi nolunt rcfilirc vt bcre
tici impenitentes traden f curie fecula
ri.^i ant velint rccipinnf ^ut bereti-»
ci penitentes iu)cta,c, ad abolenda,
^fentuoe b€rc,li,vi,C6co:dat tkaymn
dufti,De apollati9,c,reuertete0,vbi Dl
cit,{^ renertentes ab apollafie pfidia
cu fuerint beretici tan^ reuerretes ab
berefi funt recipiendi, €t bic fumitur
vnn p aliovt p:ius tactu eil,€t fubdit
Jlli vero dmetnmo:ti0 fidem abnc/
gant:bic tu accipe d Wer comodum
tempo:3l^ Diabolo fidem abnegant ct
erro:ibus no credut: licet inrc beretici
non fint: nota bic qp non funt <fp:ie bc
retici,^ubdit:pofl$ no babent in mB
te erro:em, Jndicio tam^ ecclefie qui
babetper e]cterto:a De interio:ibus iu
dicare beretici babendi funt: nota bic
inris fictione:^ fi reiiertantur vt peni'
tentes beretici recipiedi /unt ♦ 0.6 em
mems mo:tis ell metus cadens in c 5
dantem virum ad fidem )cpi abnegati
damtfic z tn accipe ^ter comoda te'
po:ali3, ^nde concludit Sanctiusc
mo:i ^ abnegare vf vefei idoloticis vt
^cit Wuguilinne z recitaf ,)C)C)CM .q, iii|
indiciu dc maleficis fidem ab
^negantibnscffetvtibi rcfilire vellent
rccipercnturvt penitentes abftp boc qp
curie feculcri relinquerentur: omnib^
tameu modis ad gremium ecclefie rc
(ipiufitur ybipcmnt; % caricfccuUrl
Quelho in troducto:ia C
fi nort traduntur reltnqounft-t ^ ^ter
Damna tcmpalia illata p:outi modis
fentmtlandi patcbit:<omiiia ptcfarus
otdinarius etequif:ira q» ctia3 inquifit
to2;fna0vicc3 tlU committere poteft in
boc Dumta)C3t cafu apoltoaeifccue cll
in alqs caAbus fottilegoy, (0uinru5
quod requirif ad boc vt quis ^:ielit
bereticus ell vt talem errojem firmata
voluntate z obllinata eligat z pertina^
citer fcquatur opiniones ♦ ^nde fm
l^^icro.berelis ab electioe ell Dicta.(£t
Ideo f m 5 l[ug^non qui falfas opinio-
nes gignit vel fequil: § qui pcrtinacii
Defendit bereticus ell cenfendus.*^!!
(i quis no pertinaci malitia fentiret ali
quid contra Udem:^ tgnotanria para^
tus cotrigi (i quis fentit falfnm oflen-
detur fibi elTe contra fidemvcl facram
fcripturam vel Determtnatione5 eccle^
ne.]C)ciiij*q.ii|.Di)t:it 3 pollolus,(Et ideo
ipe ^llu^,Diccb3f*€rrare potero berc
ticus non ero qz rc5 paratus cozrigi cn
(ibi fuerit oHenfus erro2*€t conflat <$
quotidie inter Doaotes circa Diuina
funt varie opiniones z aliqn contradi/
ctozie ita <$ necefle ell alteram elTefal/
fam:-! tamen nulla earu reputamr fal-
fa Donec per eccleilam fuerit Determi-
nat3.ar,)C]citi|.q»iu«qui in ecclefia.Cic 4
bus omnibus concluditur q? pzobare
maleficos fubiacere iudicio inquilito-
rum vel etiam alios quocunc^ modo
Demonesinuocanusperoiaa cano-
Hillarum fuper alle« verbum faperent*
in*c.accuratus compzebenfum no fuf-
ficienter p2obaror;cum tales ab eia bc
retici indicantur quadam iuris fictio-
ne:nec etiam per Dicta tbeologo?: cii
z i^i tales nominant apollatas verbo
vel operemo autem mente z co:de :dc
quo erroze verbn5 faperent pzetendit.
(t t licet indicantur vt beretici non ta -
nKH ptopter boc fequitur q epifeopuf
fine inqoiritote non polfit ad fententi
am Diffinitiuam contra eoopzocedere
aut carccri ad penam Deputare aut to:
mentis ecponere.^m mo m cafu quo
bec Deciiio non videatur fufficere ad b
vtnosinquifitozcslimusa malefica¬
rum inquifirione ejeonerati: nolumus
tamen boc via iuris e)cigcrc:cum vicef
noilras in bis Dumtaicat fuper fenten-
tiam ferendam i^is Diocefaniscomit-
t ere polfumus ♦^oc epim babemr in
capitu.multomm in pzincipio^Dc berc
tian clcmen* 10 bi fic Dicitur* 3 Bulto-
rum querela z infra vt negotium iudil
tionis buiufmodi eo pzofperctur feli -
ciustquo Deinceps eiufde5 labis inda
go folertius Diligentius z cautius per
agetur ipfum tam per Diocefanos epi
fcopos q per inquilTtojes a fede apo^
(lolica Deputatos omni carnali odio
vel timoze aut cuiufmodi commodi
temporalis affectione femotis Decer¬
nimus c)cerceri:iic q quilibet 0« p:cd<
ctis fine alio citare z arellarcrcu cape
re ac tute cnilodie mancipare ponen -
do in compedibus et maccis ferreise
fi ei vifum fuerit fuper qiitbus Scien¬
dum ipfius confeientiara oueramus:
nec non inquirere contra illos oe qui -
bus pzo buiufmodi negotio fm dcus
et iufliciam viderit qcp^ire: Duro ta-"
men tradere carccri qui potius ad pe¬
nam ^ ad cullodiam videatur vel toa
mentis ca)oncre illos aut ad fententi
' am pzoccderc contra eos «(Epifeopus
fine inquifitozeaut inquifitoz fine Dio
cefano aut eius vel epifcopali fede va¬
cate capituli fuper boc Delegato, fi fui
ad inutcem copiam baberc valeant in
fra octo Dierum fpacio poll$ inuicej
fc requificrintnou valebit: et fi fecus
pzefumptum fuerit nullum fit et irri¬
tum ipfo iurc.poft fcQuimr ad no -
(Irum pzopofimm ^ ^Perurn fi epi -
feopus vel eius feu capituli fede va -
cante Delegato cum inquifitoze aut iti
0 uii
<jni(it02 ctttn altero cotondem P'
miffa nequeant aut noluerint efonau'
ter conuenire e^o vel cluo feu capt
tuU fedevacante oele^tmo InqulAtoji
^ (nqullitot epo vel eluo oclegato feu
fedevacante tlll qui ad boc fuerit p ca
pttulu oeputatuo/up illlo comlttere
vlccoftiasvcl futo fignificarcp IFao
conlillu et confenfum.lEic quo patj ($
licet In dnep cafibuovnuo Ane altero i
tribuovero minime ^cedere poiTlt. q:
tamen vnuo alterlvlcco fuao comltte
rcporeft.pjefcrtlmquo ad fententla5
ferendaaotnos boc p pnres facere oc
creulm^altjo iqulAtonb^ln fulo llml •
tlbno remanentlb^.Wd argumenta cr
go refpondendo patet eje ptemllTio ad
fe]c pjima argumenta x> InqulAtonb^
militantia occlAo,^ 00:51 InquiAtlonl
maleficlt fottllcgl non vldcnf fubijcA
?Ed alia aut argumenta p oiocefanlo
<n cafu quoi Ipl amaleAca?r InqulAtl'
one fc c)conerarc vellent, z clulll ludl^
clorcllnquerc.^patetq^no pntb ea-
ocm facilitate quo InqulAtojco facere \
q: in crimine bere Ao lu]cta.c.ad abole j
oa5.«.c. vergentia. t.c.c)cc6lcam’vrrtt i
cp.cjctM t>e bcretlcio.ludiclo ccclcAa^
Ilici cllcognofcerc et ludlcarc. z ludl^ll
ctofccularlo cteqult punire, vbi fnia''
tranAt In vindicta fangulnlo.fecuavbl
fld allaa penas penltentlaleo. ^idef
ctla qp In bereA maleAca^r licet non In
flli)9 bcrefibuo ctla Ipl otoccfanl fuao
vlcco ad agnofeendum i:ludlcandu5
In fo:o cmill comlttere valeat, tum vt
i| In argumeiulo tangitur boc crlme ma
lcAca:p non eft mere cccleAaftlcu5.lm^
Coi mo poriuo cluile ^tcr oamna que In
^feruntur temporalia.tum etiam quia
/fk Lleges fpeclales In punitionem maleA
>^02um quo ad omnemvlam punltols
edite cernutur.l0ldetur oenicp q bec
via plurlmu In cjctermlniu maleAca^
ccferulrct.t In ma^timu releuame qv
teraa
&lnarfo:5! co:S tremendo ludlce fuper
tiArlctnm eeamen qb qclgetur CU5 ti
Ae fcrlpmra ludlctU 5 ourllTlmum bl 0
qui ptefunt Imminet.^ fm banc oltfc^
rentlS ^cedemus videlicet q iadep fc
cularlo cognofeere z ludlcarc pot vA^
fid fententla ollAnltlua ad penltentlas
qu 5 ab oidlnarijo recipiet, fecus fup
fangulne m qua p fe ferre poteft.
ergo iudlceo tam i f020 ccclc
mp lAaAlco $ clulll modos pgno^
fcendi Indicandi efententladi
fp In pWmpm babere valeant, confc^
quenrer circa tria j 5 nclpaliter ^ceden
tum erit.JBnmo quis modus Incbo
andl ^cenum Adcl.^ctk> quis mod’
continuandi.Cercio quis mod^rerml
nmdlz fententlandl In bac mafla ma
leAcay.Clrca p:lmu dncp olfflcultatef
^xlma quis inter tres modos ^cede
t)l qui In lure tanguntur At magis co
pctcns.ScbaDenumero tcftlu.Cer^
cla an polflnt compellliad lurandum*
(Quarta De conditione tcAlu.ig^lnta
an Inlmicl capitales ad teAlAcandum
admlttunmr.^cba paro continet
ftlonesvndeclm.l^na qualiter teftes
funt cjcammandt.e q fp qulnc^ pfonc
Debent effe pfences.tltem qualif male
Ace Ant Interrogande generaliter z p/
tlculartter.terltfejcta in otdlne libil.
cii numerus mutatur eovt lecto: facl^
Ilus replet materia optata, fecunda
varia Dubla Declarat fup refpoAones
negatluas.z qn Atlncarceranda zqui
DO p manifefte Deptebenfa In bereft
maleAcarum.Cercla Dc modo caplcn
Di maleAcas.< 0 ua/ta De Duobus que
poA captione facienda fmu ludiclzan
Dcponentlu nola Ant el manlfeftadaz
DefenAones concedende. (Bulnta qfr
Defcn Aones cu5 DcpmatoneaduocatI
Ant conccdede.^cjcta quid faciet ad^
uocams cum Abi teAiu nomina non
publlcanmr»i vbl inimicitia C3pitale5
Qiilcitio
•llcgatcowntod(cc»^<prtma qtiaU
ter indep inimicitii cap(taUm mucftf
garcbabet.0ctaaa oc bis4 iodee b$
ediwtcrc ante^ Delatam to:mftis eje
ponat»0onaDc mo fcntciniandi ad
qaeHioneset toimcrtta.l^cama fup
to:menta contirmanda z qualiter iTut
lojmentandet dc cautcltsz (tgiuis c6'
tra malcficiu tacitu rnitatis.l&ndecu
fup finales iuterrogatones z cautelas
d indice obferuadas^Cercia pars con
tiuet p:imo ^Iliones tres quas iudcjc
oebet aduertere z ep quib^ois fuia Dif
fintriua 05pcedcre*^zinia an fup ep
amc candentis ferri pofiit fententiari,
fecunda oemodo quo omnisfent^^
fia efl ferenda.Cercia ejc quibus fufpi
tionibus potefi iudicare^er qualif fup
vnlquac^ rufpmone oebet fententiare
j^emu ruperTltima parte5 oe vfginti
modis rentcmiandi.qua;t tredecim ff
coesfuperc^mbereum.reliqui fpeci
aliter fuper berefim malefica^.t quia
locis fuis patebunt canfa bteu itatis b
nonaiTignanmr.
@.ueltio puma fuper modu5
O udi pzoccflum^
Berit" ergo pn
mo quis fit modus copetes
ad ineboandu pcelTum fidei
jConframaleftcao^tiefpondctur.Cum
il Inter tres modos qui tangutur ♦ c]ctra
II t>e accufa.oenon.z inquifitio. z ptim’
/ ’ cfi qn aliquis accufat alique oc crimie
^ bcrefisvel fautotia co:i iudice otferen
^ DO illud fc ^pbum^z infcrtbit fc ad pe^
nam talionis nifi ^bet.€t fecundus
modus quando aliquis oenunciat ali
qucm.ita tamen non q offert fe pba/
turum nec vult facere parte^. fed oicit
q oeninciat selo fidei,v:l rone fenteit
tie c)cc6icat6nis late p 02dinarium vel
ciusvicariu.autrationc pene tcnipal*
qua fccularis iudejc contra non ocnu
CI
ciantes.Ct terefus modus per inquifi
tion^.boc ell qn no cft aliquis accufa
t02 vel ocnunciato?4 fed fama labozat
in aliqua ciuitate vel loco q fint male
fice.ttunciudcjcbabctnoad iiiftanrt
am partio fed etia eje officio ptocederc
3 deo aduertendum q piimu modus
procedendi iudcj: no libenter admit^
tat.tumq: non clt in caufa fidei vfita
tuo nec etiam in caufa malefica:;: qui
fua maleficia occulte e;:crccnt.tum eti
am q: eff accufanti mulru piailofuo^j
pter pena talionis qua plecrercturvbi
in p:obatione oeficeret.tum etia quia
cft multus litigiofus* ^jncipiat pzoccf
fum per citationem generalem affigi
00 illam advaluas ecclefieprocbialis
vel pzetotu per modum qui fequitur. /
CTum nosvicarius talis ordinarii, aut /
iiidcjc talis oni totis uris affcctib^ibi^
antes ac e)coib'’noftris pzecordqs af
, fcctates populum jcpianum nob com
miffum in vnitate z ferenitate catboll
ce fidei cofoueri.ac ab omni pelle pza
uitatis bcrctice vifceraliter elongari*
jccirco nos iudeic p:cfatus.cui cic iu
ao officio bcc incubunt.ad gloriam z
bonorem recolendi nominis ibu icpi-t
ad c)caltatione fancte fidei ortbodojcc
ate^ ad oepreiTionem bereticc prauita
tisprecipuein maleficis vniuerfis et
lingulis cuiufcuncp conditionis fiat’
^^icnota.$ii ecclefiadicus iudee ind
rit addattordinis religionis aut oigni
tatis eiciilat.q funt infra terminos b’
ciuitatis aut circa illas aut oppidi ad
ouo miliaria.ad quornoticia puene^
rintbec m^ndata.ecclefialticus iudep
adiungat.’^iuctoritatc qua fungimur
in bac parte invirtute fancre obedicric
ac fnb pena eccoicatonis precipimus
mandamus ac mandando redrim’
*: monemus quatenus infra.jcij. oies
•pciuic copntandos. Sic fccularis iu
oc^modo fuo mandabiterpemo eis
confuctfs quozu p2(mo0 p:o
p2imo.et reliquos quamo: pmis qua
tuo2 imediatos 4> fcj^o.ct vltimoe qt^
tuoj^ tcrcio rermino ueirmtis.^Et ir<
na monitione canonica amgnamue:
nobie reuelant ii quis fcit vidit vl' au>
oinit aliqua ee pfona bereticat malefi
cam oiffamatam vel fufpectam % l fpe
ciali talia p:aaicaiem que in nocume-'
tum bominum iumcntozum aut terre
frugum.-t oamnum reipublicc cedere
valcant.q» It noftris antefatis monitis
et mandatis non paruerit cum cffecm
ptemifla infra taicatum terminum no
rcuelando fciat fe» Jndcf: eccidiallf
cus addat ei:coicatonis muaone per
culTum.^ecularls iudcjc addat penaf
tempo2ales.(Buam e)cc 6 municat 6 is
fniam in omnesz Ungulos taliter vt p
©icitur cotumaces ptefata nollra mo
nitione canonica ptecunte z co? obe^
©ientia requirente.nucvt c)c mne z mc
vr e]c nunc ferimus in bis feriptis* ab
folutionem barum fententiarum nob
tantumodo referuandum. Concludit
iudeic fecularis modo fuo Iratum zJc*
^ota infuper fuper ftbm modum q?
cum vt ©ictum cft fecundus modus
ptocedendi ctp:ocefTum fidei incipic
©i ell per modum ©enunciatonis» vbi
©enuncians non offert fe ptobamrum
necvult facere partemded ©icit ©e^
nunciat ratione kntcntic eiccoicatois
late*vel 3clo fidei z ptopter bonum rei
ublice*ldeo fecularis iudeic boc ©c^
et in fua citatione generali aut pmif
fa monitione fpecificarc*q>nemo elti^
met fe penalem fieri etiam (I in pwba
rio ne ©efeccrit.qj non offert fevt accii
fans fedlvt ©enucians.Ct tunc q: plu
res comparebunt ad ©enunciandum
(udicimotare ©ebet iudeje vt ptocedat
modo qui fc4tur.*^2imo babeatno^
tarium et ©uas boneffas perfonas fi^
ne fint clerici iiue larcitvel d notarius*
terda
non polTetbaberi tuc loco notarii fTnt
©uo viri idonei.l^oc em tangif iii.ca.
vt officiu.S^.verum.li.vi. vbi ita ©iciC
^erum q: in caufa grani crimine cu5
multa opotteat cautela piocedivt iti
re os fine vllb ptoferaf erroze ©ure a
©igne feueritas vltionis.lBolumusz
mandamus vt in cjcaminatoe teff ium
quos recipi fuper boc crimine pdicto
ipmqj contingentibus opmerit.adbi"
beatis ©uas religiofas et ©iferetas pfo
nas» ‘Bic -^rcbi^in glofa poffunt itf
telligiperfonebonefle fine fint clerici
fiue laicfi^equitur in qua^t pntia per
publica fi comode baberc potefiis Q'
fonam aut per ©uos viros idoneos fi
©eliter eomm ©epofitiones teftiU3 t>c
fcribatur.^ota ergo q? bis pfonis ad>
bibitis mandet ©enuncianti iudejcq^
©et infcriptisvel faltem ©icat tbo.€t
tunc notarius feu iudcjc incipiat <pccf
fum per modum qui fequitur»
“In nomine ©omini amen* Wnno s
natiuitate ©ni tctali ©ie talis menfis
in pntia mei notarii -z tefiinm ifra faC'*
ptomm«talis ©e tali loco z talis ©iocc
us vt fupia coparuit perTonaliter in ts
li loco co]a5 bonotabili iudicet obttp*
Iit eidem cedulam tenotis fequentis*
inferatur tota»^i aiit non per ccdula5
fed verbo.ponatur fic.C 6 paruitzc»et
©enunciauit eidem q? talis ©e tali loco
©iocefis talis afferuiu ©ijcit ^ feiret ^
vel q fecerit talia nocumenta fibi vel
alijs perfonis.( 0 uo faao in contineri
ti faciet iurare ipm ©enunciantes mo^
©0 confoeto.vel ad quamo: ©ei euart»
gelia*vel fuper crucem erectis ©igitiai
tribus et ©uobus,:©epieffis in tefiimo
. nium fancte trinitatis et ©amnatonej
II anime et co:po:i 3 ©e ©icenda veritate
fuper ©cnunciatis*et pteflito iuramc^
to interrogabit eum. Bndcfcitee ve>
ra que ©enunciauit et fi vlditvel audi
uittSioicatrevidifie aliqua vtpma
/
Q. «elKo pjima
q: fbf rcper^ tal( bo:a t^pcHat^vd ^a
Ktigit mmm qz iitrauit ftabuludnfro^
gabit m&cjc vbi eu vidit -r qri t dtiea z
e quemodu-r qui eram pntcs»^it)i/
cat Q? iiou vidit fed <$ audiuit^^^nterro
gabit eum a quibue audiuitz vbk qu
« quotieus-r quibus pzefentibus audi
uit.fomiando articulos oe quolibet p
t)icto:um (Tugulariter et oiuifim ,z uo
tariusreufcripto: ponat totU 5 i actis
feu in ptocelTum immediate poli pdi
ctam oeimneiatione continuando fic*
(Buaquidem Oenunciatone vt pmitti
turfactadpeinquifito: in continenti
fecit iurare ad quamo: oei euagelia -tc
vtfuptadpmocnunciant^ oc oiceda
veritate fuper oenunciatis.t iterroga'
mtcundevfi et quomodo eaqocnim
ciauerat nouerat vel fufpitionem beat
clfcvera.Eefpondmq: vidit vel audi-
uit interrogauit vbivi dit vel vbi audi*
uit*t oijcit^ tali oie talis rnenlis talis
nnni in tali loco*lntcrrogauit. quoti*
ens vidit vel audiuit-tc*^ fozmentur
articuli vt oictum ell et totu ponatur
Inpzoceflut-rfpecialiterinterrogatur*
qui feiunt cum eo in tali caufa 4 pnt
fcirc.(0uibus omnibus lic pactis viti
mo interrogabitur fi oenunciat mala
voluntate odio vel rancoze^vel obmit
tat aliquid fauoze^amoze^vel alias
oenunciat rogatus vel fubozdinatus*
Ctpollremoiniungemr ei virtute iu
ramenti pzelliti tenere fecremm quic^
quid ibipijdt.vel per indicem (ibi oi^
cmm fttit.-r ponetur totum in pzocef
fu et in actis et omnibus ejcpletis po^
tur paulo infra, '^cta funt bec i tali lo
co tali Die talis melTst tali annot p:e
fentiamcinotarq vel faiptozis adiu
ctomibi aliinvigo:cm 5 officq tabel^
lionatus.^ talium teUiumad boevo
ca^mm z rogatozum.
modus pzoceirum inct
^ Xpiendi qui etiam elf comuuisz
Cii
viitatnsmodus.zcum boc fccrctus
clTet vbi nullus accufatoz vel Denunci
ato: fe offerret fed fama labozarcr i alf
qua ciuitate vel loco Dc aliqua malefit
ca et etiam taliz dPter famam iudec
abfc^ citatione generali De qua fupza
feu monitione ct olficiD pzocederevel
Ict.co Italis clamo: frequens perne
niret ad aures ci^.tuc tte? Icboare pt.
pzoceflum in pzefentia perfona^zvts.
Jn nomine Domini amen/^nnos
nafiuitate Domini tali Die menfe talt
feu menftbtts talibus.W aures talis
officialis aut indicis talis loci perue
nit pluries fama publica referente ac
clamofa inftnuatione pzoducente ^
talis De tali loco oijcitvel fecit talia ad
maleficia pertinentia contra fidem ac
coemvtilitatem reipublice.i: ponatur
totum pzotttfama labozat. €tp aulo
infra. 3 ![ct 3 funt bec Die tali meniis ta
lis De anno tali in pntia tedium talin
vocatozum et rogatozum et mei nota
ri) talis auctozitatefeu feriptozis vigo
retali.^ed ante^ fecunda pars icbo
eturvidelicet qualiter buiurmodip>
ceifus e.ptinuanduspzemittenda fut
aliqua fuper tedes examinandos 4 t i
numero mc Debeant et cui^ pditonis*
©ucftto fecunda t>c numero
n.
iBiaDicroc ifc
'eundo modo oe pictis tediu
qualiter inferibi Debeant, fci
numerum et conditionem illotum
^pus ed.( 0 ueritur vtrum index duo
rumtediumlegitimozu non Cingula
rium podit licite aliqoa5 Dc berefi ma
leficarum condemnare, vel plures^
Lpuo neceflario requirantur, z Dicutur
Vedes dngulares quando in Dictis fuc
piiales.pcozdat tfi i fba feu effectu rei
vt fi Dicft maleleficiauit mibi vaccam
olter pncruifitconcoidarent in malefi
pars
cfo * “Btc aute Querfmr vb( tcdcs non
fimt partiales Icd omnino concoidSt
<frrndctur:Q> ^tiis videanf fufficcre
ou 0 tcllce oc inrie rigoieiqnia regula
efi cp in o:e ouo? vel trium itat omne
vcrbouamctt oc iuris equitate non vl
den^ in boc crimine ouo fufficerc: tuj
^'ter criminis immanitatem * ^n cri^
mimbuo cm piobarioneo oebent efle
luce clarto^eo ,ff.oe piobationibus. (T
aiit.lft berefio peipue talio inter maio
ra crimina enumerat, (Et fi oical q xn
boc crimine fufficult leuioieo ptobarf
oncotqtleuiargumemo quio oetegiC
C.oe bero.Ktj^ltiit argumento rece^
dendo a ludicio carboiicc religionio z
tramite bcrericu fe facit»|\ndct*(10e:5r I
cll ad pfumcudu uon adt ad condem^v
uandu tum ^ter iurio ozdinio in boc
crimine oetrutationc»j?nbQccm o:do
iudiciarmo in fauotem fidei Detrunca
tur:q: nec oelatuo videt teiteo iiiraret
nec eria fibi publicantur vbi poiTeteio
graue piculum rmminercvvtin.c. lla ^
tuta.oebei.cdi«v}.^ter qb Delat’ non
potefi: Diurnare tenef ipe iudeie p fe t
€)C officiooc teiliu inimicicia pquirerc
qt ejccludunf vt infra parebit z «135 fi
tepofuerunt confufe oc caufa fcieiitie
€00 iteru interrogare: q 5 potefi fa cerc
ejctra Dc tcfii»per ruao ,^.^06 quefiio^
nibuo repeti»nam ^to magio via dc '
ftndcndi Delato fubtrabif: tanto ma^
gio incumbit iudici roUicitudo Dilige
euo inquireiidit/^bi ergo iimenirenf
ouo tefies concotdeo z legimmreotra
qncn$ nec ep boc vellem eum De tanc
to crimine condenare:^ purgatione fi
cITet Diffamat^ indicere ve! ^ter vebe
ruenti fufpitoe5 ^ otif ep Dictio DU09
tefiiu facere eu abiurare vel quefiiona
rc feu fententia Differre: non cm videf
tntu ad voce Diio:p tefiiu boiem bone
Same oe tanto crimine pdemnare.^c
cua fi fqcr it male fame ♦^e la ‘^cbfi
terda
plcnfuo.in^c.vt officiu.y*veru iu pfirt,
oebcre.li.vl.rup verbo teftiu:^ iu.c.fi^
dei» in fine glofe illiuo ca. (Et jjo. an.
ibide 5 »Tn,c.eti 3 eiccoicamuo itacp ♦
De bcre. 5 ', addinmuo bj» q faciat c^o
iurare tres vel pluteo boni tefiimomi
viroo DC Dicenda imitate: fi feiuerint in
procbiataleo bereticoo ibi elTc.
idem cp fi qrif. ) 0 tru iudejc
p tcfico iuigulareo folii vel fal
em CU3 infamia poffet iufie dc .
alique condcmn 3 rc»l[\ndeE
quoufnecp tefteo fiiigiilarco folum
nec etiam cu infamia»cjc oe tefii» cu Ur
tcrio:pfcrtim cum in criminibuo^ba
tionce Debent efle lucc clanoteo vtfu^
pta patuit: z in 5 crimine nemo fit ejt
ptefumptione Damnandus »eictra dc
p2erump.littera0/ergo tali indicif pur
gatio ratione mfamic: z abiuratio rafi
one furpitionis vebememio que cofur
git ep Dictio tefiium: tamen vbt tcfico
funt fingulareo cocotdant tn in fubfia
tta faai z euidentia facti concurrunt«
tnc indicio eoufei^ria ibi oneraf ep in
directodo babetur quefiio quotiens,
pofiitu tefies cjcaminari».
0Mc(ito tercia
i^|3od fi queritur
% qr ) 0 trumiude]c tefies poflica
pellere ad iurandum ocDicc
jda cidem in caufa fidei feu maleficarn
, jvcritatcm»(Et etia3 pluries eoo eicamS
Jnarc»^nDcf q fic:p2cferttm ccclefiafii
fcuo iudeje vt fup:a paruit in »c»vt offici
iim.§’,verum»(Er q tefiee cogendi fut
in caufio ccclcfiafticio ^bitate^ Dcpon 2
medio iuramento eje oc tefti.cogen.c,.
peruenit.aliaotcftimonium non vale
bit.lEt ertra oe bcrcd.capirulo cjccom
municamuo itacp.^. addicimuo.Diciv
tur :q arclnepifcopuo vel epifeopus
parroebiam in qua fama fuerit berc#
ticoa babfiare ciccuineac a ibf treo
Q,tt€ftioquarw
plurcs bonf teftfmonii vCrosivcl ctiz$
fi expedire vidcblJ coravicfnas iurarc
compellart fcqme infra*©( dvcro c)c
viQ iurammtC rcUgfonc obftitiartonc
Damnabili rcfpultesmrarc fpztc no^
Inerint cjt bodpo tanm*?crctici repn^
tentur,j£^ aut plunee pofTit c)camia>
ri_» 3 ta oicit arcbi*in.ca*vt ofTiciu*^*ve
ru.rap vcr«teftiu.vbi oz (ic*]i^nquilTto:
bic aut iudc)c ocbet efTc foIUcitua vt fi
teftce confufc oepofuerut.t oe ca fcic'
tie minud plene requiftti fuerut q> itc^ .
raroicu em inquirat,j^35lb oc iurc fie
ri poteft.ejctra oc tefii^cogendis. vt fu
p:a tactu cll,'t,ff,oeqlWonib’ repeti,
©Mettio quara oe coivdirto
netefttum.
/'“^Bellio fup coit
t fcitione0 tefiiu,|^ota $ e^rco
'^municarf.Jtempticipcszfo
criminrn, Jti infames ‘t criminofi
A ferui contra bfios admittutur ad agen
/Idu^ tefiificandu in caufa fidei quacun
/ ^♦!ftem ficutbereticus contra bereti
cum ad tefiiiicadu admittitur: ita ma
leficus ? maleficum in oefectu tamen -
V alia^tpbationu^fpp-tnonpzo.vico:
’ ctiaz fili|T familiares p z no pzo,ar.p*
c.filq,oebere.li,v|.zb io. qz eo:;: teU^
moniu efl: magis efficaic adpb 3 ndu 5
i^e pzimis patet in ca.in fidei.b bere,
fbide.^n fidei fauoze concedim^vt in u
negocio indfitionisberetice pzauita' ('/
tiscjxoicati et participes vel foci) eri
minis ad tellimoniu admittant in oe
fecm alia:;: 4)bationu ^ bcreticos cre^
Dentes receptato zes fautozes-t oefen^
fozes eo:;: fi eje verifimilib^coniecturif
z c)c numero tefiiu aut pfona;: tam oe
poiientiu ^ eo;r contra quos agitur z
Deponitur qualitate autalqs circufii
tijsfictefimcatesnofalfa Dicere pfu-
mant. ^e piuris qn pfumit qt) o^o
imnt 5elo fidei.pt; intC*accufdtusti^.U
CUI
cet.vbi fupza.vbi Dz. 'licet vero periu
rilet poft pniam repellantur fi tfi bi q
cozamt infra.fi e)c manifefiis indiciis
apparuerit tales no ante leuitaie aut
odi) fomite feu cozruptone pecunie ^
5 elo fidei oztbodojce Dictu fuu vellent
cozrigere ac mo que pzius tacuerat re
uelarc in fauozc5 fidei nifi aliud oblli
terit liari oebet tam contra fe m
attellationibus cozunde.(£t cp infami
z criminofiz ferui p ons admittuntur
i^rcbi.in.c.allc,accufatus.in.^d5.ru2
verbo ejcceptuDicit ita.Cantac labes
criminis berefis ^ ad ei^actione eria5
ferui aduerfos duos fuost quilibet cri
minofus.etia infames aduerfus qu:
libet admittuntur. vt.if.q.vij.^. buic
opponitur.
qumt^ait mimictca
pitalce ad teUificandum ad--
muiiaiitur.
Jveroquerimr
^truiude]cinimicos capita
les alic^blati polTit i tK ca ad
tellificandufeu agendu admittere c 6
tra illu.^xefpondem*' ^ no.^it arcb.
vbifupza.J^otri intelligas ^in boc
crimine inimic^capitalis admittif ad
actione.iq.q.v.c.ij.z De fymo. licet bc
li.in finc.De boc etia fatis notat botll.
in fum.Dcaccu.S^.do poflTit.^d oiennf
inimici capitales, ^ota qz folii roc
inimicitie 4 s repellif-z no quecunc^ rc
pellit § capitalis intelligif:qz mozs in
ter eos elt oe facto illata vel fuit inten
tata feu ca q funt ad mozte inductiua
autviavelvulnera grauia -i letalia fut
fecuta:^ fiTia que ad peruerlitatez ma
lignitate agentis cotrapalTus indicat
manifellc.^terqbpfumitttr q? ficut
intentauit contra illu moztem cozpo
ralem per illum modum fc5 vulneran
Do.intcntaret etiam per illum crimen
berefis imponedo.z ficut voluit ci au
pars tcrda
ferre vitam vellet auferre fama qUarc
taleo Immfcicapitaleo a teltimomo Ic
gitilmc ejcpcllutuf/jjflie vero
ne pferrim srauce z ^ut ctlal faciliter
mulieres ad immicirias comouemr;^
z (i no repellunt totaliter m oictu eo:^:
Debilitant aliqualiter vtnon Iit plena
fides co:p atteftationib^adbibeda.led
cu aliis adminiculis^ teftiii ol¬
etis poifunt plena facere jpbationem
pzefertimvbi iudejc oelam interrogat
'^n ne putet febre inimicu* 4 tale cri^
men ad motte fibi ej: inimicitia impo
nere auderet* fi Dicet ita, interrogabit
a illalTtperfon3,'ttunc iude)c aduer-
ter ii illa pfona De qua furpitio c ^ ejc
inimicitia Depofnerit Denotauinln ta
Ii em cafu vbi iudej: etia oe ca inimici'
tie per alios boneilos infojinaf.-r alia
adminicnlano occurrutzalio:p tciliu
Dicta poterit fecure talem teftem repej
lcre,^i vero Delata perfona Diccr,05
fpero alique tale bfe inimteu licet inf'
Dum brigas cu mulieribus babuerim
vel fi Dicet babeo inimicu, z no e)cp2ef
fit Debite fed quenda alium dfoztaflTis
no Depofuit,tunc Dicta talis teilis ert'
am ffalii Diceret cp ca inimicitie Depo^
fuiiTet,indc)B m no Debet repellere fed
ad plena ^bationem cu aliis arnmini
culis coferuare, l^xepiunmr Mplures
min’ ^uidit circufpccti qui bmoi Dc
politiones mulie^t reftuarc z annibi^
Ia rcquerutDicetes Illis ftanduno ce
co q fepilfime cum ri;:ofe fint eje inut
©iaDeponere folent,1i5iq2 ignojant
ftUutias-t cautelas iudicum loquutup
€t iudicant vtceci dc colo:ib^, dc 4b^
gftutqs iu,]ci.'e,)cij,quellion€ ptebit.
0ecundfl pare qualiter ^cef
fu@ eft contmuaud^ queftio fe-
m*£rQii^ltf^truuttcfle0 ejra
mmauduupiefcutia quattuot
aliarum perfonarruet qualiter
•t>elataelt luterrogauda DupU
citer^
nunefettq
j I queritur qnaliter pJOcelTus
»- ^ > moi aduerfns maleficas in
ca fidei (itcontiuuandus,(ronfiderari
Du eil p:imo q q: in ca fidei a>ccditur
fummaric ITmpUciter ctDc planoz abf
c^aduocaro^-ciudicio? firepitu z&
gttra,vt 5 .c,ilatuta,li,vi.qualiter etiam
ill3'{>ba inrelligautur p5 ejctra oc ver*
lig.c,fepccoBniigit.in cle.vbi Dicitur*.
Sepccontiugitqpcaufas comitimus
z in co^ aliquibus fimprr z dc plano
ac fine llrepituz figura iudicii pzdcedi
mandamus dc quo?: fignificatoc ver^
bo;: a multis contenditur tqualiter^^
cedi Debeat Dubitaf, ^oo aut Dubita
tione bmoi ^tum eft nobis polfibile-
Decidere cupientes bac in perpanum
valitura coullitu tione fancim^ vt (n^
Dcjc cui taliter caufam comittim^ne'
celTario libellu no e)cigat,liti6 cotclla^
tionem non pollulct.tgc feria?: ob nt
ceffitates boim indulta^zaiurc p:occ
Derevaleat,amputetDiIatione.raatcrl
am litis ^mm poterit faciat b:euio:c 5 '
cjcceptiones appcllatones-r Dilatones
frufir3f02i3s repellendo* partin aduo
cato?: z ^cur3to:nm contentiones ce
iurgia.reUifjqj fupflttam multitudini
reffcnado,no fictu iude)c litc 5 obmat:,
4n ^baiioncs necelTarie admittentur
citationem vero ac ^tellationcm iu>
ramenti DC calnmniafiueDe Dicenda
veritate ne veritas occultcf per comif
fionem bnius intelligimns no cjcclu^
Di,bec ibi,(£t quia pjocelTns vt vifa 3 f
fup:3,crt: tripliciter incipiendu0,quia
vel pzopter inilantiam accufato:is. .vT .
pzopter 3 elum Dcnunciatozis, vel pjo
pter clamoienWame labo»m(s.« piOi,
QxicfUo fem
ceffue fttad mHaittlam partii K'
cufantle iodcjc in bac matcrfa non oc
bct acccptarccnm maleficarum facta
opere ocmonom occultanmr»nec ac^
cufato: per culdenrtam facti fic i alfis
crlmlnalib^^cedere z fe oefendere
immo confulere oebet accuflatod qp a
moneat verbum accufatlonie z ponat
tennnclatonle.^ boc^ter accufato^
rle granec(cnlnm*ldco fnpcr fecun
onm modum quitviitamot fimiUter
fuper terclu in quibus ^cediturz non
ud inllantiam partis, ^otandu qp da
oictii eil in pzecedcntib^ ^ iudee fpe^
cialiter oebet interrogare oamnciate 5
qui feiunt cum eo in tali caufaz d pnr
rcire.Jdcoiudcjcfacietcirari illos tC'
ftesqiiosoenuncians intimauit.etd
magisvidentur feire in faao:etfc0to:
conrinuabit ^celTus feribedo fic».
que attendens ipc iudeje oenunciata
nbi bereticalia antcdicta fote ejc fui na
mraelTetalial^tamgtauiaqueno pof
fuiunec oebent conntuentibus ocut'
tol erari.cum cedant in obptobtiu oi'
uine maieifiatis. z tam fidei catholice
^ reipublice oetrimentu.Dercendit ad
fe infonnandu z ad teiles ejcaminaiv
per modum qui fequitur*
^^^ terrogatoua fug tc[leg>
J "\?l!listelKst)ctalilocodrat^iU'
m t ;| rams z interrogat^fi cognofeit
^l^ eicptimendo nomen oelati
(Et oi]cu^ fic. ^te interrogat^ oc ca
pgnitoist oijcit q» ^ eo^ viditt locut^
i fibi pluries.feei fic vf alias q: ftiert
fociiz ejcptimenmrcaufe cognitonis.
^tem interroga.oe cognitois tpe.ei
oicit gp funt occem anni vel tot.
Jtemlinterrogatus oe fama illiusf
pteferti ad ca que funt fidei. (Et oicit
qpquoadmo:3liaeft bomo bone fa^
me vel male.^tum autem ad ea que
funt fidei oijcit <$ efl fama in tali loco
g p?acti«t aliqui contra fidem vt ma
cim
Icficus. Jt^rfi interrogatus quid c(t
fama^toidt» Item interrogatus (t
vidit vel audiuit,talem talia faciente c
oi)cit. (Item interrogatus vbi audp
nit Dici ruptadicta.-t oi)cit q?i tali loco
Item interrogatus iu quomm pte^
fcntia.zoidt^illomm.
;f tem interrogatus ficjc fua confati
guirtitate aliqui p 2 oprer maleficia fuif
fent oudum iucinerati vel fufpecti ba
biti:etoi)Ci't.
“^te interro.au cum fufpeais maie^
ficis buit familiantate:^ oipit.
Item interrogatus oe modo « cau'
fa g Dicta fueruut.(£t oi)cit g ca oe ca
z tali modo.
ftem interrogante fi videtur fibi ^
taiis Dijeit feu fecerit trufato:ic feu rc^
citatozic feu auimo indeliberato vfpo
tius afTertiue et animo Deliberato. (Et
Di)cit(peredit^fecerit fuptadicta iO'
cofe et trufato2ie feu rcciratiuc et non
animo fic credaidi vel aiTcrfiuc.
jtem interrogatus De canfa credat
ticbmoi.(EtDijcitq'crcdit pzo eo fic.
quia file qui Dicebat ridendo Di)cif.(Et
oc illis elt multum Diligenter inquire
Dum.quia noituunq? Dicunt aliqui rc
citando aliomm verba vclrrufandovr
conferendo vt alios alUciant vel inci''
tent* licet etiam interdum afiereudo,
vel affirmando.
■^tem interrogatus fi bec Deponit
odio vel ranco2e feu Dimittit amo:c
vel f3U02C.(Et Di)cit q ec. (Et fequitur
ftiiunctum e(l fibi tenere fecrctu.^ctt
funt bec in tali loco oietali in pzefcu'
tia talimn telltum vocatouiin ct roga
tomm.ct mei notari^ feu feriprons.
^btfemper aduertaidum q in tali
cjcamine ad minus perfone quinc^ dc
bent pzcfenres effe.fciUcet iudeje iqmv
rens.tellis vel Dcnnncians. ^c(po\u
oens vel ipic Delatus pollea copares;
Cercius ell notarius feu feripro:. vbi
Dedi notarius et tunc adiwngat fi-
par6
bi alfum boncItu3 qui cuo fnpplcbut
vices notarq vt fupia tactu c.-z & apo ^
(tolica autoutate qua tunc in (Uo actu
fnngunftVt fupia in.ca.vtofficiU5. oc
berc.li\vi\(Et uuo boneftjyiri ran^ tc
Hes eoxr quiuepoimtur. Jte aduertc^
Ou q» tertio citarus oebet ctia eflTc iura'
fuo.i.vtprtet iuraitientu mo ^ fupia
cc oicendaveritarc.alias falfe infcribe
returcifat^-tiuratus» (Tonfimllrt ejc
aminenturalqtertes.iBuib^ e]camia^
tis.^i iudejc videat factu efle ^jbamj
plcnetvcl (i no plene tn efle majcima l
oiciaz fufpitones vebemetes^iEtnota
qj loquimur non oe leur fufpitione 5
ejc lenibus coniccturif ozif,^ q? multu
oiffamsca ert fup maleficia pueromm
iuniciiio:;: ic.Cunc ludejc fi timet oc
fiiga oelati vel celate faciet eii capi* fi
alit no timet ce fuga faciat eum citari
(J:t fme capiatur fine non p:ius faciat
iudev' eius cornu impjouifcfcrutari z
cuncta fcrinia aperiri z in angulis pf
jcidest: oia inrtrumcnta tolli q repiun
tnr.^t lic conrtitiuodudeic.coltectfbif
ce qmb^ert celat’ et ce bis ce quibuf
crt p tertes conuictusvel babit’ fuipe-
crus foimetinterrogatortafuper illis
ac inarat babito fecu notario -tc* vt fu
pia.pftito pji^coipafi iuramento ad q
mo? cei euangeUa ce ciceda veritate
tanicefe^cealijs.ift bocp moduj
qui fequitur cofcribantur etia fingfa*
5nterrogatoua generalia fiv
pefmaleftca aut m3leftctt5. i£t
d^pttmugact^.
j ^?0li6 bc tali loco cclat’iuratus
4 t uup quamo:cei euangelia C02*
Tpoialitertactatlcefc^cealiV
iscicereveritatem.zvnde interroga-^
tus vnde ert feu vn ozigine traicitiEt p
pendit q> tali loco talis ciocelTs
“^tem interrogatus d funt ei’pareit •
ites fjLfontviui vel mQ2tm*(^c rcipddit \
terda
$ viui in tali loco vel mo2tui in tali,
3tcm intcrrogatus.vtrnm naturali
mozte vel icinerati*et ciicit 9? tali.l0bi
nota q boc fit q:vt plurimuvt in fecu»
ca pte opis patuit malefice ^iioq in
fantes cemonib’offernnt aut cos in*
llruut.-r coiter tota ^pGcnics e]cirtit ife^
cra.iEt vbi ccponenrco affirmaffent et
ipa negaret iam eflTetfufpecta. jtem
interrogatus vbi fn it nutrit’* tvt i pUi
ribno conuerfams.z ci]cit q> in tali lo'
covel tali*(Etrtvideat ($ mntauit locu
^2in q? fo:te mater non fuit fufpecta
nec alids eje parctela*^ tu conuerfat’!
alieno z prertini in locis in quibus co
fueuert malefice vigere infrogabif fic*.
• ^tem interrogatus quare mutauit
fne natiultatis locu z fe tranrtiiUt ad
c6mo?andu in tali loco vcl talib’.^: ci
>tit ($ cjctali ca. IJte interro.li in cieris,
locis vel alibi audiuit loqui ce mate^
ria malefica» puta q? tempertates c 5 >
citate vel iurheuta maleficiata t vacce
liquo:c lactis ptiuate 1?*cc tali mate¬
ria ce qua crt celata* t fi cicit q fic.^ii
terrogeris* ^tc interro. dd audiuit
lod»€t feribatur fingula q ciccr.^i af
negat et ciettre nibil audinifferue fic*.
■5teminterr05a.fi credit maleficas
clfe z q» talia polTint fierid referuntur
vtrepertates concitare.iuraeta infite^
re-t boies.-t ci)cit*.(Etnota q malefice
vt plurimu negant pjima fronte. vm5
fufpicio 02itur ma^is^ fi refpoderct
fi fint aut no fint comitto fupiojibus
vnde fi negant tnne interrogentur.
5tcm intcrro.quid ergo vbi cobura
rur tunc innocenter pdenanf.^-t ci^ciu
3lnterrogatourt particularia
^ fupereordem*^
^>-rHn!^ijertatiude)c q no ajcrarticr
fnbfcdntes interrogatones fcd
delate aponat.
rogatn^cur cois populus eam time^
tet,^;ci;:itN 3tcm interrogat’an feC'^
V
€tuefHo.vq.
CV
Tct Tc clTe DiWamat 5 »t odio babcref*
«oitit. ItcmiiKcrrog.curilW gfone
obiccit oiccndo.m tioit trlfibio impu-
nc,€t oijcir, Jtc5 imcrrogatiw quid
mali fibi fcalTet Hia pfona ralia ver
ba iu ciu0 oamuu ^tuUIfa TCijcit*
(Ecnotaq^bccimerrogatioeil necef
faria vt ocuciriaf a 4 fuudamem inimi
ae.q: i fine oelaca allegabit inimicitia5^
fcd vbi non eft capitalt&fed modo mu
licbti cocirata no impeditr iBocat.cll
malefiicaru^Hu cocirarc adtterfU3 fCr
vel vcrbto iniwHib^aut faai0« pura q:
perit fibi p:ellari aliquid. aut infert ei
oamnu aliquodinouo zfifia .^^ad boc
vtoccafionc recipiant^ fe manifcftat
in verbo vHn opc»qu3 manifcftatoem
babent facerefad inllamia.oemonu^vt
(ic peccata aggrauenf iudicu 0113 ma>
nent impumta»i^ota etiam q talia fa
ciunr nb m alio;: putia vt li oeponenar
vellet tcllcs^Klucerc non baberer.
ra etia q^ inatanf a ocmonib^vt a mul
ris maleficiaz poli incinerads eicpti ftt
inuddra q> ? iparu volunraie babet iU'
dtare z maleficiare. Jtbinterro»quo'
effea^potuit confequi fuper minaa vr
puer aut iumentii ta5 cito malef(ciar?\
iur«t oi)cit. jreminterroateru-rqua^
fe oiicilti q^nun^oeberct I>abcre fanu
Piem.t ita faaum cft.z oi]cir^ 5te5 fi
omnia negat.imerrogcturoe ah|s ma
leficifo alife tedibtis iilario puta in iu^
mentisvel pueris^ l|tcm interro.cur
vifa fuerit in campis vel in flabulo cu
iumentisran^^endoput interdu folct
facerc.t oijcir. Item inrerro. cur reti'
gitpuerum.^ q» poflca male babuit:ir
t>i^:in rem inrerro,quid egit fn cam
pis tempe tempeftatio^t fic oc multis
aliis» jtem vndecum babeatvna
vaccam aut ouas ^plus abudat in la
cte ^ vicine babentesquatuo: aut feje
^rc5 cur manetin (latu adulteri) aut
cb<ut^ta.l5 non Defcrniant ad<® ofitn
tn rurpftoem generant amplius^fup
^bas z boncHas oelata8.it nota q fc
pius fuper articulos cotra ea oelatos
interroganda eft viru maneat in eode
polito autuon. (Bua cofcfltoue
aaa ifcripta ftuead ptem negatiuam
fiueaffirmatiuamiiuefub ambiguo,
feribatur poto,'^eta fui w bec iu talf
loco.ec.vt fup:a,
©ueftio fcpfima irt quavarfa
tmbiacfcdammrruper ptemi.f
fa inrerrcrgatotfat refponfioea
ncgatina^.an odafa (it mcar^
ccrenda.-r qn pro manifefte oe
prebenrain Ocrefil maleficarum
iit babencla:£t eft actus fccu-*
I \3eritur pjimo
^ f quid agendufi vt plurimum
contingit perfona oelata oia
/ti egat.lxefpondef. ;jud eje babet errea
itria attenderc.f 4 ‘aperinfamiam 4 uper
wndicia facti.-t fuper oiaa telUum.fiv(
\ delicer omnia in (tmul cocurrunt. aut
I non.fi omnia, iniimul vr plurimn etr
i am contingit eo q malefice fiarim pto
pter fote faaa in aliqua villa ant ctui^
rate infamanf»indicia etiam faert funt
p:e ocirris.puta in puerismaleficiatis
autininmentis que fepius inficitor
aur lacte ptiuanf.numerus etiam telll
om c iuferiptus. qui I5 fint fingnrarcs
puta quia vnus oepofuir q pueru fibi
malcficauerit.aliusfo iumentu.terci^
^0 fup iufamia.t fic b alqs, C”
ftamia facti concordant puta in malo
ficiis-t q vt maleftcafif fufpecta. z ifM
reites licet noii fufficiaurad condona^
dum abfc0 infamia vel etiam cum infa
mia.vt fnpra rafaum cft quefiioncter^
cia.tamc cum irtdicus facti polTer poP
fetembis tribus itp umul reputari, n®
•p^mtcrcCa
ttftifpectavebemmter «rnt violenter
©cquibiio fofpirtoinb^inferiao occla^
rabitunfed reputari vt manifefte oep"
beufainbereri malcftcaru vb(v(c5 te^
fleo idonei id eft n 5 eicinimicicia t fuf
licietes in numero puta feje octo vl'oc
cem inrati cocurrcrcnt. z confequettr
beberet pcnfe*in*c;ad abolendam,^
fcnti40eberc»rubiaccrc,-t.c.e]cc6ic9m^
ii*z boc fiue critnai fit fafla fUnc no, et
bec 0cj>b3n^*^am qb oictu cft ($ vbl
omnia tria ptefata cocurmt tuc p nvi'
nifefte oepbcnfa in berefi &eb5 reputa^
ri non cft imelligedu q neccITario oia
tria incurrere led^batur fic g argume
tum a fottioti, i^am vnilquodc^ per
Te inter illa ouo que fune iudiciu facti:
z tellium^pductio legitima pbtreddc/'
re aliqu^vt^ Depbenfo in bcretica pra
uitatebabcaf.quatomagj vbi ambe^
batonea pariter concurrunt^ jf^am iu^
rille vbi querunt iit modia De iure ali"
in alia bcrelT folom fofficeret.bic adiu
gamua tria.j^e fecundo f o q talia Dc
pbenfua I5 negaret tn iujcta illa capim
la effetpuniendue fic^b 3 tur,^a 5 dc.
pbeitfua facti euidentia vel per tcllca
aut faterar crimcnvel non.fi fatef z cft
pcnitena tradendua eft btaebio fecula
ri vltimo fupplicio feriendue. iujcta.c»
ad abolendam,vtfup:a,cft carccri per
petuo Detradend’,iu)cta,c.c)ccoicam’.
tj\^i autem non fatetor fed ftat in nc^
gatiua cft vt impenitene trad^dua ^0
teftati corie fecularia animaduerfioc
Debita pimiendua. vt notat l^oftie.ifi
fum.ti,Dcbere, qualiter Dc^bendanf*
^5ic ergo concludif q fi iudep ifto m 5
^cederet fuper interrogatoria z tcftiii
Depofit6ea,cumvt oictuj cft in caufia
fidei fummariefimpliciter z dc plano
^cedipot.-iipam.Delatflcarccri Dcpit
taret ad tempua vel ad annoe pluree*
fi fortepoft annum fqualoribua carce
ria Depreifa crimma fateretur non in^
QMc^oodsm
CVI
nc ofmfttcnda.t bi rom tacte
m^ccdei|dqucftione»qoia vic 5 babeJ
A> imniflik oc^cnfa vbi tlla trfa coti
ante (ncamatoncm
pojp cauriont ndeuiiro;: reUiiquiata
^riTugam caperet ^ tunc conuicta
baberetnr.ls poli uic3rccrat6c5 fup nc
gatmae refponftonce non fit cam^ont
vel maimlente rebnqtfcnda,qn vlC 5 il'
Ia tria pcurrunt fupta notata, eo q mc
non pofTer fentenclart z plecti ad moz^
tem.^ bic innirtf confuetndinf.Ccrcii
funt qui Dicnt ($ no fit oanda Infallibl
lid regula.fed indicl fit reUnqnenduvr
fm Oleta teflm z infamia pfonc.« fi In
dlcla facti concurrunt ranco ^aui^Dl'
fccrnamr per modu patrie fernado er
confuemdine 5 ,concludeinc^ q^finon
polTet babere fidclulTozed iiot^ilco z
rou^alTio fnrpccta oc fti^a q> tunc carce
gom5 fcntcntia licitum fitboc tripli
cl refpeau. Pzlmo quia vtlti qncftoe
(ntroductozla bulua tercle partta pa
tult plurimo? fent^tla. immo talium
oocto? quo? oleta rpiobare nemo ait
det.vt ^olncn.t (^ffre. cll q llcltuj
cfi vana vanlo contundere, (teperlcii
tia ocnlqj Immo z maleficanmi faffio
neeocmonftrant q»^feplus per takm
modum capte raclmrnltatlf malefiais
amlferuntimmo ^plnrea Incinerade
petentee vt faliem pede vno fcrra 3 tan
gere permlttcrcnf.oum ele fulfl^ oene
gatum z in fine fclfiitatu cur tamen terj
ram tangere optafrent,£5cefponrum (
fi retlgilTent felpas llbcralTcnt multis
aUiefulmlnlbua rnteremptlo/^lia cl ' 4^*^^
nam boclpm manlfeftu cjciftit.vtln fc
eunda parte operla patuit q? in pnbli- ///
ca iufilcia omncs|vires maleficii fran///
rl mancipetur, z bec tercia videf rona \ gunrnr quo ad pterita«fed quo ad fu
bllioz.fictamen qp oebitua feruef mo^mranlfioc nono ei a oiabolo fuccur-'
duo qui fiat in mbuol pnmovt oom^r^fatur in maleficio taciturnitatio omla
cius quantum polTibn< cfi pcrlufiref crimina fatetur. I^camuo ergo iuicta
fiib z fupza in omnibuo angulio folTio ! apoftolum.dEuecunc^ verbo vel ope
z fcriniio.z (iqnidcnt famofa malefica
ctkifiit.mnc abfqj oublo iiifi pziuo fint
ab ca occultatavarta infimmenta repe
riunf .ficttt fopza t3cm5 efi. Secundo
vt fi babet ancillam aut confodaleo q
«illevelillaireozfnm includanf eria 3 fi
non fint oclke.pfumimr cao non late
refecreta aliqua illino oelate. Cercio
^ in capiendo fi i oomo^iiacapltur.*
^non Demreifpaaum intridi Came
ram.eo q tuc folentcerta maleficia ac
re agimuo omnia in nomic oni nofirl
iefu cbzifii fiant.! fiquidem innocens
fiierit beccaptlo llon ei nocebit.Ccrco
rcrpeCtU.qaiafifmooctozcs liciracfi
per vana opera maleficia tolfere. quta
in boccoiicozdant omnes lic 3 oiicrc^
pant in illo q illavana non oebeant ti
illicita.Bndc oletum B^ofiicn.vbi of
cit q licirum fit vana vanio contunde.' ;/ ^
re.glofamr ab alifomota q Oicit vanis///
non autem illicitio.a foztiofilicitum ^ -
cipere ct fecum oeferre p taciturnitate maleficia impedire, ad quod impedi-
^curanda * datione cuius Incidit ou menmm bic rerpeems babef z non ad
bium. ?ljimodus capiendi malelkas aliquodilticims ejtercendus. ^otar in
qui ab aliquibuo obfemaf vbi a famu fuper iudejc q efi ouplej: incarceratio.
lio fubito a terra eleuamr z in fpofia fif vna ad penam vbl criminofi ponumr
iieiin fpatuUo ne terram vitra tangat Hltci a ad cufiodiam tln. z bec in pjr
tefertur: fir licitus ♦ dcfpoderl potell tofio fit. (Et bc ouecnfiodic notatur in
eje cai}onifiaru3 % quomndam tbeoto caplrutitiulto? qumlatVt fupra.vndc
• n
•parsterda
iad iii(nO0 ad coflodiam clt fncarccri'
da.rt aut Icu(a efTenr^ 4^U0 cffet accu
fata Jta qno clfet infamata ntc eent in
dicta facti in pucria % mmentia.tuc re
mittaf ad oomu.fed q: familiaritatem
babuir fotte cu malencie t nouit eotu
fecreta.oet fideiuiroted^uof fi babere
no poLiuram entia? pcnia alf ricta oo
mu no ejceat nifi vocata.anctUe autes?
oomeificeocqutbuo fupia ad citffodi
am t no ad pena oetineanf.
©ueftio notia quid agendu;
poftcaptocmtTan ocponetiil
noiafintcimanifcftandat
acgfoquarwo,
^^2^oautew poli
\ f captoem fiunt.fed quid pm u
^ inter illa ipdicireUnquifXoe
i fenlTonu cocelTio^? in loco tottureno
j| tn p tottur^ ejeaminato* '( 9 nmu no oa
J turnifipetierit,^ecudunont.niltp2i'
\ / ns ancille fe» cpnfodaleo fi babuit in
t)omo cpmincnt ' 07 occd^fnn& :taib
etdine polito. <Si oelata oicat fe inno
cente ? <$ falfe fit oelata»? ^ liberer ve^
Iit taleo accufatozeo infpicere? eoo an
dire.tnnclisnum ellcr petit pefenfio'
ne0,6edaniude]c teneatur ei oepone
tes manifellare ? ad confp ectfi ei^pft'
care.H^ic aduertat iude)c g nullu illo:;:
tenef facere nec nola manifeftare ♦ n ec
adconfpectu^fentare ni(T oeponeteo
p fe,? fponte ad boc fe offerunt.vtvic5
co:p afpcctibuo pfentenf»?ca que oepo
fuerunt eio in faciem obticere. <$ ante
notenef iude)c.?boc ^ter perifulu oe
ponentiu^batur. ^am I5 biuerii fum
mtpontlnces oiuerfa fcnferut^ nullus
infenfit ($ iudejc tencref in tali ca
telatonoia t>cpcnentiu5 manife/lare.
nec etiam accufa.tpr.lic5 bicnd^pcedi'
mu0p modu acculationio.fed potius
aliqui fenrerunc q in nullo cafuiicerct
atiqui to q^ in aliquo. Cand^ aut l^o
nifaciuo ©ctanuo flatuim pt 5 in ca.lla
tuta.^.inbibemuo.li.vj.vbi fic oicitur
3fnbtbemu0 tti q? fi accufatonb^vel te
ilibus in caufa berefis interucnietib’
feu Deponentibus ^ter potentia pfo/
naru cotra quas inquirif.videat ef 01
inquifito:. ^ota lu ^ inquifitoze et
epo iudiccquecuncn ?tra maleficas p
cedente tp cofcnfu cfii ? inqulfitojis.
q: idem efl? vices fuas comirterepnt
vt in qone introduaozia patuit, vnde
^ talis iudejc quicuni^ etia fecularis p
cedit apllcaauctozitare.? no fotu ipe^
ratpzia.requif.$raue periculu iminere
fi contingat fieri publicatdem eonld^
ipo:;: nola non publicent ?c. (Et fequlf
infra.celTante to periculo fuptadicto.
accurato^: vel teiliu noIa<put inaltjs
fit iudictis publicenf.Httendat enam
Circufpectus iudejc Depotenna pfona^
rum.q: illa efitriplejc.f. potentia gene
jiQ ? fantiliepotcntia pecunie.? pote/
|ia mMicie Q plus timeda e $ alie Due
qp eje illa tellibuf grauia picula poiTent
Imminere fi eis $5 quos Depofuerut eo
rum nomia publicarenf.? ratio e. rna/
Ius enim cflpericuiu nota teiliu publi
care alicui celato paupi bliti in malis
complices rebelles? bomicidas d ni^
bil babentnifipfona perdere.^ gene/
rofo vel Diuiti abundanti in tpalibus»
quid aut fit grane pericuiu ? quaU ce
clarat 3 o.an.fup pdicro ver.piculunu
Dicens ita pericuiu * quia timef mozs.
vel Detruncatio ipo^z vel filio:;: vel pa/
rcntfi fuo^r.vel cenaflatio fubilatievel
bis fifia/^duertat infup iudejc;^ cum
apolloltca auctozitate eje beneplacito
ordinari) t bis^cedir.qd ad illud fecre
tumXtenb rcuclando tefiificantmho
miuatamipe^omnes alii aficlTozes
quicepofitoes teiliu interfucnmt aut
in futuru circa fniam ferenda interefic
poterunt tenenf fu b pena cjccoicatois
dftfllio.r.
«Itiam contra eos IT oppolTm 5 fcccrfnt
c(j6 folminarcporerit «z m iicrcuclet
a pznicjpto^cefTuo ad mifins tmplicl'
te fnlmiiiauit. 10nde m allcg^c.ftatU'
ta.^.z n eo:midem,ita_o(cif,€t vt eo^
rutide 3ccufato:p zrelliu periculis effif-
cacius occurratur z cautius inqfttidis
ne^ocio ^cedatur pntiscouflimtonis
aucioiitate pmittiinus qp eps z inqulf!
tozes tu ituelUge ficut fupza pofTint iii
dicere illis quibus vt ^mifluin c(tp:o
ceiTum bmoi cjcplicabunt. z in eos ar^
d)aua cofilq feu^celTus fibi fub Tccrc^
to ab eifdcepoz iuqmTitojibuspatefa
cra pter ipo:p licentiam alqs pateface^
reiit cecoicationisfiiiam qua ejc fecre-
tt violatoc ipo facto incurrant fi eis vi
debit^mul2:3re.i^otandu vlterius
fient pena anneica e(l vbi nomina tellf
om indebite publicarenf. ita pena ell
anneica vbi indebite occultarenfXilUs
quibus merito funt manifeftanda. fc 3
peritis z aflTelTonbus oe qao:p confilio
Cii ad fniam^cedendu.vel vbi no pub
licarenrvbi line periculo tediu publica
r( polTmt.vt in oicto ca.(latuta. circa fl
Item fcquftur.Ccterum in oibns pteci
pimus tam e^os^ inquiiitotes puras
t4)uid3m intentoes babere ne accufa^
toB vel tedium nola rupp:imcndo*vbi
ed fecuritas periculum ede oicat * nec
Ui eop Difcrimine fecuritate aderit vbi
tale periculum immineret fug boc c§^
fcientias eo? onerantes.vbi 'drcbi,ita
Dicit. j0 tu quicuntp iudeje in tali cafu
bene aduerte verba ida nam non oicit
leue periculu fi jtratte,noli;isif reu pjf
Dare iuris o:die fine magna caufa. qm
boc fieri non pot fine olfenfione oei. z
notandu ed lectoti q: omnia pcede^
tia z etiam fequentia vfcpquo pueniaf
ad modof fentemiandi abfc^^pena fau
guinis in quibus ecciadicus iudcjc iu
dicare babet fieri pofiuntcumlconfetv
fu Diocefano? per fccularcm iudicem
CVII
fdeo non impediat lectorem fi in ca.a
legatur iude^ ecclefiadicus z no fccu>
laris qui modos fentennandi fupfan^
guine capiet cj: modis fentenciandi a
penitentionandi ordinario?.
Dccimd qualiter funt
t>efeiirioiie0 concedende cu oc
putatione aduocati ♦ % c actua
quintue*
i igitur befen-
V lionc3 peritqno concedi pof
funt vbi nomina tedmsoino
occnltanf. I0icendu <$ ocfenfio dat in
tribuo.‘Primo^t ei aduocatus oepu^
temr.^ecnndo vt illi adnocato nom<
na tedinm non publicent nec ad fecre
tum etias tenendu fub prediro iurame
ro fcd informetur oe fiugulis cotentis
iupceflTu.Cercio oelati caufa quantuj
poted in meliori partem interpretet li
ne tamen fcadalo fidetz oano iudieic.
vt patebit z procurator pari forma cui
^kcITus totius copia ♦ fuppreffis tam^
tedinm z oeponenrtu nomiuib^.z id^
aduocatus etiam ^curatorio nomine
pcederc poterit. (0no ad primu.^o^
tamr^ aduocatus non oepuratadbe
neplacitn oclati.pura quiaivellet babe
vnumadfunm placitum oe illooino
caneat iudcjc non concedere boiem
ligiofum.maliuolumqui faciliterpc^
cumis pofiit corrumpi, put fepe tales
tnueniuntur.fed concedat fibi viru
bnmz oc legalitate non fnfpectum.ft
notare oebet iudcjc quatnor in adnoes
to.qnefi obfernata fuerint ab adnoca
ro permittat cum adnocare. afo baber
eum rcfutare.i^am aduocatus primo
oebet eicaminare qualitatem canfe.z (i
viderit cara indam tunc fi voluerit aP
fumat cam.fi <»o iniuda rennuar. vnd
oiligcntercauerc oebet ne caufas aifii/
mat iinudam r oefpcratam* Berus q
p fS
•parstcrda
ab fnftio occ^taoit c 3 m
i:cu5bocpccDnta.<ii^cdrutft cosuo^'
oit cim ocfpaata.tunc (ic cliccalo fno
.{.oclato^ quo oiii aflompfit «6 con
fulultvcccderccratadu rcccpm3 tcnrf
rcftimerc f ra (gotfrc.qb^pbarmdef p
ir«t>e iudt.rcm nS nooa, JI(C5
cicat^pporitu.f.Dcfalario rcflicuedo*
iilii moullrtofcfcdirct.^n ii nequam
ednocatue cUenmlu fuuni fdeutcr ui'
ducat ad otfendcndu cam (niqua5 ad
oatuna z ad ejcp^aa taie^«€*t)e admt.
Ctt.nd cft tgnotu*^ccnndn <$ obfcrua
re 05 vtfcruct Ut adoocaudo tda.
tno modefham vt nou ^cacUcr uec c 5
u(c(audo necvodferando^onac» C
co.qm.^ccundo vedtat^^ vt no m
damr.falfaoroneovd^batScs (udu^^
cendo.nccfaifoetefteoamtura fiperi
tue effet.ncc oUatbee petat pfertim U}
bac caufa vbl fummarte liropliciter er
t)c plaito^vt fupja tn qonc fc)cta ractuj
cft.z taiig:!? dM.q.vtj.bcc tria» €t rerciu
bebet abforare publice eo tam epoda«
fEta.c.accuratue.freqader alkgamm*
bcc ad longum polita funt nec parui«
pedat illa:U]de]c.qDia cjtaduocato fets
^curatote vbi falfc^cedere nitlf. plu^^
rima pericula euentrefolent* rnde lu>
dee oino bebet cum refntaret^cedere
fm actat^pbata vbi rcpbenftbilie ad-^
nocat^ fuerit* 10crutainen fx iudejcba
buerit aduocam irrepbenftbile pto be
lato virum Klofum z inUicie amatotd
nomina teUium ei indicare poterit^ad
recretum tamen tenedufobiptellito i»
ramento*
©udtio.jcj .qwd fmet aduo
caru0 cutn fibr nomiiia reitiunt
notr publicaiiturtacma,vf» ^
( ^odfiqucrimr
\ Jbimd ergo aduocattib enant
d>cnrato 2 io nomine p bclatb
qnod obfcrwf ifteitetcfalarii
deraffm cotoetpdmSrcgfoufo.bqna^ Stoem w^^atonm^^eoara ^
roaterfatract3E.itj.q.vi|.S.arcOTr.t.S.
^udejc itapfcriptascoditoco aduoca
to^onar.e in fine adiungat nc fauto^
liam bcrclio incorrat.q: tuncl.c)cc6iea^
tU0 efret.iu]cta ca.ciccoicamuod ,§xrc
denteo* 0 cc valet fijoicat iudici no
bcfcndit errotem fcd perfona.q: no bc
bet bcfendere quouifmodo vt ndjpcc'
datnr fummarte fimpUater e 6 plano
q6 faceret Upeter evellet oino bilatio^
nco*vel immifccre appcllatoncs*^ pia
refntanf *vt ibi in qone fejeta recitatur*
q: I5 errotem no oefendat cU5 lic bam-
nabiliot ipto maUiicis effet* z potile
refiarcba $ bcreticao maleficu6*vt pt5
|ceuii.q.iM*qui illo^MU q: indebite be^
fendit iam ruTpcctu be bcreli tan^ fau
to:em fe fadt.e no folu leniter fed z ve
bcmeitf er f in bcfenfione quam feqt.i
dem copia5 babere velit* ruppteiTio th
noibuo teihnm tradaf fibi * z (ic infot"
mams accedat pelatu z (Ingula fibi^
ponat.« ii materia poilplat* vtpote qt
multu onerofa bel3to*cum ad patiam
quatu pot bo2tef*€t telauie vbiiteru
ate^ iterum inllatvt iibirelfc^j publicd
tur.lkprpondcre p6t ep faais que con
trate belata funt cbiecturare teiteo po
terioma tali malciiciamre puer anriiu
mentu.aut tali mulieri feu viro bi^tilf
co qp talem rem qua petebao tibi ppte^
ftarcnolebat.tulenries q meliuofuif'
fet vt mibi rc5acc6modafre9.poll: que
verba taUs infirmat’fubito facta tua
vttellimonia claniant.que plus pode
ranf $ teftimonia verboy^vel etiaj tn
(Suieftio.xi.
fds tc fnfamatS.-i a longo tpc fnfjKaa
oe multit* makfkiio t olnto boibud ll
latis. lic r wUcando finaltrcr ad boc
t)cnenict c? ipa aat immicitias allega^
bit alTercne fibi c]c inimidrid oWccra^
aut oiccf ,5^atcoj mc t>i)ci(Tc fc bcc ver
ba*rcd ncaio nocendi. (0aareadus^
camo miK indid z alfeirotibuo t>e
ino,v(c 5 Dc inimicitia babet^^ponerc t
ludejc inquirerc.Ci fiqmde ilU ountaf
lnucniret.vtpore«q: inter maritosvd
confangninfoo fuiiTet mo :0 intentata
vel fectita vel alicuiuo criminis incul^
pacio.vn^utdfoaet pleaeduoQpnbU
' cam (odicid.vel fuerutvulnera grania
e]c cotroneritlie z btigio illata, mc
tlidue ittdeic cnm foio aifelTotibuso^
fcutiet an e]c parte Delate inimicitia^
granalf vel ejc pte Deponentis. puta ja
marims aut amici Delate alios ejcptc
Deponentis iniuile;opplTernt.mnc qui
dem fi n5 afTunt indida facti in puerif
fcn iumentis fi ne bolbus malenctatis
nec etia5 aifunt alt| teiles am etiam q
publica infamia no labo:ac.mc pfnmi
tnrq^roneviiidicte cdmi ea Depofoc'
rit.z eil Dclata olno abfoldenda z libe"
re Dimittenda fnb oebita camdc De n6
vindicattdo-tc. vt mods indicd ed.©}
lqncrif.kat!jerina babetptter» maled"
ciatd fcn ipa per fe cd makdciata.feD t
iumentis pcepit^pturima Damna<t fo"
fpicaf fuper illam cnins marit^am c6'
fanguinei erii p piius iniiide M ms"
rim 5 aut confaiiguined op^ifem^rin
pnblico iudido.vut^ cn bic Dupler (ir
6iinticitia er prc Deponentis, q: inuni
caf roue maleiici} illati ‘trone infamie
^iudeobiectefuo marito aut confan^
guiuco.cdneeiiisDepoiltio repelkn^
daaufn6.zqoidc5ervn3 parte vfdef
fi[c.q: tnimicitia ibi l cjc-altera <p no:
qt^err indicia facti, idndef ^ in cafn
quo no alTunt alu Dcponetcodicc etia 5
cvin
pnblica labotat infamia pDclarS.mnc
non flatur dus Dcpofitioni tm § repei
limr.t Delart tfiTeddif fufpecta fi«in
quamu motbus e malcdciorus.t non
ejc naturali Defectu, z qualiter boc co>
gnofcimr inferius patebitq^canonice
eft pnrganda * ^ed fi treru5 querif an
alif Deponeres <m babent fup indicia
facti ptimu Deponere qnc ipis aut aliff
cotigemnr.aut folumf^ infamia.^e
fpodef g> fi fup aliqua indida facti De
ponunt bene quide.ft autem tm fup in
famia c ita in re e^flitmnc inder I5 re
puleririDeponcnt^.^er inimidnatd
indiciu fac^’qd^ultr. t ofledk indcjc
ejcaf^ tdfibus que fup infnnif Depo
fueruntcapiet^^interdgno fup fufpi/
toem vebemane e]c qua ipa Delata dc
tenta indicari poterit a iudice fup tri"
pUcempeua.f.canonicepurgatdis.^"
prer unamia. ea* inter follicito.
dirtcs.ejcrraDcpuT.car^iemfoij abiU"
ratdem apter fiifpitidcm.iujctax.occn
fams.i» pjindpto.afm varias fufpitf
dnesad varias abuirorocs vi patebit:
in qrto modo fententiandiviftppindl
da fwti fl crimen fatetur spenitet. nd
relfnquimrbtacbio fecnlariad puni-
tSem fangufnfs fedper ccciaflicn iudt
cem ad perpemos carcer^udicatur..
per fecularjtm tamen indicem non ob
flame^ad pcrt>ctuos carceres fit p re
dcnafncumhfdfc^ fudicatns.poret^
famcu fpm propter Damna rrmpalin
tradere fgnf.iujcca!.c.a<iabolcndam.^*
pfentf.T iu]cfac3^e]cc6inttnicamu0.ijw
De bcre.que omnia patebunt inferius
cfrcsfccmm modii fententiandi. (^pl
loganao.i^ttendatindejcptimo ^ns
fit facilis ad credendn adnocato.^f^
Ddata allegat intmiciriam capiralcm.r
eo <¥ rarifrime in tali crimine ds Deps
nit flue fnimicirfa cnmimaldlc fp eco^
fc oibus babeanf * f^ccudo arrodat
p Wi
cnm qnatlfo: niod{0 mdlefica por con
uitici.r.p tcdcd.p eatd^ria facti.p indi'
cti faai.T p coiifclTioric t boc
vel fup infamia ttb. qd tm fieret boc g
fellee»vel fug fafpltoem tunc g euide/
tiS facti aut Indicia facti fierct»e)c dbue
fufpltlo pot ludlcarl Icutevelvebemce
veJvlolenta^Tbec omnia abfcBcofeffl
one^tla que ll concurreret tuncvt vi'
au5 clt p:occdaef»Ccrclo applicet p/
lUlITa all fuum ptopolltu fup pfonam
oetaitam ad obulanduaduocato: fed
videlicet fit tanmniodo fup Inr 3 mla 5
telata^aut ($ ibl concurtant allqUa In^
dlcla vndc rcddlf fnfpecta vebemfter
vcl leulter.^ttuc aduocato fup Inlmlcl
clam allegata refpondere poterit* (Etb
• ^tum ad Illam partem vbl aduocatue
p20 oelato In Inlmlclclam oeponentlu
cllcgault.^ed vbl allegat fcbm vldc>
llca ($ Illa verba que p2otullt cotra oc^
poncntc*tufcntic 0 lnb 2 eul 4 dbl eue^
filent*autmnonbabebi0 pluree vies
fanoo* aut veniet In b:eulf tu velles
fnlbl talem rem aaomedalfc aut ven^
dlpllTe et fimllla* Cunc aduocams ad
iungat. licet malu aliquod fuerit fub^
fecumm Deponenti In rebus vel cotpo
rlbu0,non tamen pjopter bocfequlf:
^ Illa oelata buluo mali fit caufa tan$
inalefica*eo Infirmitates varqs mo-'
dis accidere polTunt.iltc 5 allegat ^ c 6
inuneellmullcru5 verbis bulufmodl
mutuo contendere -tc.Super Illas al'
legatones ludejc babet obulare p bunc
modum fi quidem infirmitas ce vcfc'
cm nature acddlt tuc cecufatlo locum
babcfl poterlt.Sed quia ce fignist ce
perlmcfuls oppofitum confiat vtpotc
q: nullo remedio naturali curari po"
tulr* Jtem q: ludlclo medlcop ludicaf
vt motb^malcficiallsvulgarltcr naebt
fcbaden*'|tcm ludlclo foztalTis Incau/
fatrlcum aliarum que alTcrut feu alTc'
rnerut motbum ciTcmalcficlaUm^Itc
quia fublto fupcraenlt abfq^ aliqua p'
ula ocbllltaflone«cum tamen naturt-»
Ics infirmitates fuccelflue folent oebl^
litare* Jtem quia fottalTls curata fuit
Ideo quepperlt certa Inftrumcuta fub
leao aut indumentis fue altjs locls.ec
illis amotis fublto fanatl refilmta fuit
' ^ut fepllTlmc ptluglt* IBt rup:a i feba
parte operis pamit vbl b remedijs tra
ctatur.tt per bec feu fimllla ludeje fa/
clUlme pot obulare ^ talis Infirmitas
potlnfeic maleficio ^ naturali Defectu
contlgit*€t per minas oblectas fufpb»
catur b maleficio* Cicuta fimtll Tl (\s
dlceret*volo rtbl cobnrere bo:ren*t ef'
fecms fubfcqnlf* vtltp violenta caiifat
fufpltloncm*^ Ille d minas ^tulltboi
reum fucccnderlt.ljfojtalTls ali^inoii
ipe cobulTertt*
©equitur ad idc qucflio ouo
decima magie occlaraue quali
ter fit mimicitia capitalia mue
ftisanda*act^fcptimu 0 *
jaCtentoqjare^
J\ t^lfilmonlofercdo tantnmodo
CLt^^-lfplmlcl capitales reppellunf,
vtfupia quinta quefilone tactum fuit
^nlmlcltlS aut talem Declarare e]c bis
W^ue in caplmlo pcedentt tacta funt iU'
dici fottalfls nimis obfcurnm z Dltflcl
le vldearar*attcnto Delams vel eius
^curat 02 nollent faciliter elns acqule^
facere Dcclfionl fnp materia taaam que
Dicatur Inimicitia capitalis z que non»
5deo cjcpfimcndl funt aUj modi dbus
fn notlclam tallf Inlmlcltle ludejc Dcue
niret*vtlnfont€m fic minime Danaret»
tamen reum per Debitam lufilcla pu
nlret*€t bl modi llc 5 fint caurdofi feu
criam Dolofi* tamen ludee lllospjacrt
care pot In bonu fidei z relpubllcc.cuj
z apofiolus Dlcat*cum elTcm afint^ do
Io eos cepl.fpcclallter eti^ bl modi
QMctHo.xii*
ctfanf rnpcr celatoa non eiffamatos
publice fcu etia no notatoe p altqnod
indicium faai.15 etiam iudeic fup quof
cuncp oclato0»vbi inimicitias cotra oc
ponentes allegarent.t nomina teftiu5
omnino fcire vellet. :|^:imu0 modus
e(t.^am Datur oelatofeufuo aduoca
to copie^eflfus ad partem fuam.fcils
Dco:fum t nomina Deponentiu feu dc
ferentiu ad prem aliam.non tn eo otdi
ne quo Deponunt, fed illo modo vt no
men tellis qui.'e phimus in copia fit fc^
fcms vel feptimus in ccdula. z 4 fccun
dtts litpcnultim^vel vltimus. z (ic dc
I ams.quis{boc Deponat vel illud, z 40
fit ptimus vcl fecundus in fua copia *
quo (tante, aut Dabis ornes inimicos:
aut non. (T omnes, eo citius rcp:eben^
detur Delatus Dc mendaao.vbi ca ini/
micitie per iudicem ferutabit. fi quof-
dam <>o mne facilius caufa fnimiertie
fnueitigabif. fecundus modus cfTct
e (imili vbi Daret aduocato^celTus co
pia ad ptem vnam t Deponentiu nola
' id ptem aliam.t adfuncris altis ejctra
neis que alibi a maleficis fuerut ppe^
trata.z nd a Depon^ibus feu tedtbus
fuferipris Depofita.lic Delatuf no pote
rit alfertiuc Dicere illum vel iftum ini'
micu capitale5. quia nefeit que (int ab
filis contra eum Depolita. CcrcPmo^
dus qui z fupta taaus capitulo quin^
to. ^am quado Delams cjcaminat in
fine fecundi ocaminis ante^ petat Dc-
fenliones z ante$ aduocatus fibi Dc^
putat.yntcrrogetur.?|n repurct fe ba
bere inimicos capitales qui orni Diuio
timotcpodpofito falfo imponeret Hbi
iabecu berelis maleficarum.^c nlc fo:
te impmeditatus ac imptouifusz non
vifis Deponentiu atteilatoibus.refpo^
det q> no reputet fe baberc tales inimU
cos.vel fi Dicit puto me babere.tucno
' minat.-t illi infcribant z caufa etia ini^
inicitie.vtpodmodu5 mdc;c valeat co
CIK
certicis irt&edigarc.pod$ copia ^cef/
fus t nola ieod^um fuerint tradita mo/‘
dis4buf fnpza.i^df quartus modus
vt iterom in fine fecundi eicaminis aut
confeiTionis De qua in fejeta qone circa
fecunda iuterrogatotta ante^Denmr
bi Dcfcnliones interrogat dc tedibus
4 sratti’Dcpoftterut?eup bucmodtt
ftognofeio tu talem vnu nolando b te
dibus qui grauioza Depofuit. z tuc Df^
cet q fievd q no.Si Dicit q no.mc no
poterit cjcpod Dando fibf Defenfiones
z aduocatu ponere illnm capitale ini'
micu.cum Dijcerit medio iurameto p:i
ns opporini5.f.non nofcere illum.
aut Dicit qfte. tuc interroget fi fcit vcl
andiuit q ipc vel ipa egerit ali4d cou^
tra fide ficut malefice folent facere.^!
Dicit q fic. Calta z talia fecit, ^nterro'
get fi ed eius amicus vel inimicus.da
tlm refpondcbit q amicus, z boc ideo
vt eius tedimonio demr.i: ejctunc in il
Ia caufa nd pot Dare illum inimicu ca ^
pitaleperfuumladtiocatu cu5 medio
iuramento p antea Dijcit eu amicu.^l
aut rcfponcfcat q nibil fcit dc eo.tuc in
cerrogat an fit eius amicus vcl inimi'
cus.‘t ipe datim rndebit q amicus. qt
allegare inimidi b quonil mali nouic
nb fadt.Bicet ergo fum fuus amicus*
'btttamen fi feirem aliqua nb omitterb
4n illa rcuelarb. ^n tali ergo caufa nb
poterit cum ponere cjcpod inimicu. vP
ad minas allegabit caufas inimicitia
capitalis a pzincipio.tnmc aduocato
adbibebit ftdcs.vBuinms modus cd»
nam Dat Delato feu aduocato copia p
cefTusfuppzclTis noibus Deponentiu5
^vbi aduocatus infozmabit cu5 De fin
gulis.coiecturatquisvel qui Depofue
runt tulia p eu. z frequeter venit in co
gnitbcm.zmncfiDicet talis edinimi
cuscapftalis.-ivolopbare p tcdcs.tnc
indet babet confiderarc fi concozditer
iujcta^ccdum.nolauit ♦ z tnne q? Dij;d
T^afstcrda
vcll^^arc 5 tefte0*fllo3 cjcamfnabiw
canfad cjcamiaba fecrere.co
nocato adboc bono confiUo ptritoju
velantiqooisfiiqbae later pmdemta.
^ fi fra tnncnerft canfafintoitcine capi
ralidrntficlenteo^cancrepellat pno te^
ftes.-z dU ormitieJ fi no aflTnnt aUa gra
namina aUo:p moduodn
fuo vt comunfe obfcrnat i bc fco rna-
Icfice cito ec copla^cciTuf eliciunt qbi
vel qnc adocrfna eam oepofneriim«€t
qnarfiTimefn talt canTa inueniii mtmi
omnes aftringar.t bc (Ilo an boc face^
re velint pziue babct inquirere«qt afa
cnno no funt eis nomina illa eirponen
da.^icpoft bicat qualiter p talem z la^
leni modum inquirendo bc uiimiatia
nulla potuerit ppendere;:^ttame fub ^
inferat fi videbitur Tibi e buobnsvnu^
aut per cofiliu bifeernaf qm fint oe
ponentibusrepell^ditan^ inimici ca^
pitaleazquo aut eligant tree quatuot
aut quinq^ qui amplius nou erur invii
la aut oppido.amicitia vel inimicitia*
citia capitalis.q 2 niit ea que ejt cau ma belati z tediu.z qui no funt pntes i co
lis operibus Olitur* 3^6 iudejcbefacili filio ^publicent illis tantumonomCa
febabet per pfatos modos refolucre
attento etiam q? fepius beponetes affc
ctant fe pcrfonaliter maleficis 'pntare:
z in facies obijeere ea ^ p maleficia cis
funt illata. z alius z vUim'’ad que
finaliter iudep recurrere pot vbi piedi
cfi modi foitalTis iudicarent ab aliqui
bus bolorf^t per afiutia piacticatt bfer
tim qnamoipiimt.io oino ad fatiltad
endu z quietandu fcmpulofas metes:
z ue indici quic^ obqciat* aduerrat $
f>o(l$ p pedentes modos c^epertus i
no eife aliqua inter Delatu z xkf^oniti
capitali inlmiciri j.vult tfi boc ides
cofilio alio;: aiTeffo;: c5cludere infin^
rre ribt|4c^ obifciatiaciat boc. oet be^
latoli^cu eius aduocaro copiam piocef
fus.beponentiu tn z oeferentiu nomi^
tiibnsfup^flfis.zqibcfendcndo Dicit
febabere inimicos capitales, z foiraf^
fis caufas inimiciciaru varias allegat
fiue in re ira ftnt (Tue no. congregat tii
belati z tefiiu.no aut articuli ^ceiTus*
z fiabimr iudido eomd^. €% pmo no
poterunt bene tefies repellere.attento
qpiudcicruos modos inquiredi piaal
€aufi.€)c fecundo to totaliter fe imu^
nc faciet Tocm a fe finifirs fnrpiticcm
Occutiet.Cenef etiam buucvltimu mo
du feroare vbi beUms in alieno locos
patria effet captus. €t bec fuificidt a4
bifeernendu fup inimicitii*
^ueltto.jauf.fue ea que
te luKrrogatotiatn lococar^J
cert 0 ;« totturepropou£da.
bctiudeeaduertere ,ti9cta9
oci^uue:
/ ^^ d beniq 5 iu>
A ' Idice agendi fit clare ps
ice agendi fit clare patet* fl
^ cfii vt cois cjcigir iufticia * ad
apenam fanguinis b 6 indicat uifipio^
|>:ia confemone pu ineat .$Uis c]e al^
<udc)c cSfiliu perito? cuinfcnc^facnlz-^^uobusbabet^ manifefiebcpbcnfal
tatis fi comode baberc p6t. vel ad mi^ beretica piauitote.f.oc euide^ feu in>
nuscjc^uidistbonefils pfoni&dbuf
cnncp.qi ad boe tenet iujcta ca. fiamta
ficqncnter allegam.a iliis tomj5cclTu5
(ntegraliter z ^<cK p uotariu feu feri^
pto«m tegi faclat.t tcfiiu feu bepen^'
tiu5 nola publice eicponar.ita tn qb ad
tmeuduicccemrub ptefiiiio mrameto
beretica piauitote.f.cjc euidetia feu in>
dida facti z e)c tcfiiupdnctoc legitima
vt fup:a qonc feptima tactu fuit. i b ta
li etiam Delata ad pns agitur, tunc vti>
m qonibus ^Jtojmcnris^ crimini faf^
iionc ejcponcfur.iEtvt quefiioclara fit
ponatur cafus qui z fpirc contigit z ad
C9eait.Ctuida}ba>
QxieMo.xia* CX
fteftod wim mtiUerd ctranfcn
do «wi rt ad natum fn vendtSone ct^
tofdam rei voiaUa complacere voluif'
Itt.nia Indignata poflerg (}5 clamauic.
<n b:euC optalTca vt annuOTea. z cft vlt
tattta ITc ntodna loquendi maleUcaru
tcl a (imilt fenfu qn maleficiu p auiTa'
menta rolunt lnfcrre,mc Ille Indtgna^
ftt& ?no Immerito fup eam vultu poft
tergum vertit vt eam quo animo ver^
bzjpmM^ Infplccrct*^ ccce fublto ma^
tendo pcttfluaoa fuumln obliquum
boutblU uefotmltate vfcp ad aurea cp'
tendlturaiecrerrabere potuit fedmul
tot^c In Illa uefojmitatepdltlt. i^lc
euldcna fatt «5 ludld^jponlmr. cafuj
ponlmna^an^raanlfelte oepbenfai
berelT maleUcaru^ fltbabenda qucrit*
liefpondere optet eje verbla l^crh* in
iglo.ozdlnarla»^ m ca.ad abolenda* vt
fupta q5ne notata tangit qplic-ico q^trl
bua modia vt Ibl tangif quia vt taliter
be^bcnfua Indicatur * tilia ^lam tria
tion copulatiue*!*^ omnia tria babent
litlrmul edeurrere. fed vnuquodc^ per
fe.r.euidentla facti.tdllu Icgitima^dn
criotj)3uac6fe(rio.reddlr maleiicavt
rnani^Heoepbenfam reputari. Judi^
dum aut facti oilfert ab euldentla * 4^
cum mlnua ITt# euldentla tn capitur
etiam cc verbiat opibue maIefico:p,vt
(n ilia qonefeptima tangltur.t ludica
tur c]c maldictia non ita fublto fed p'
ceiflt templa lllatla*p mlnaa tame etll
pccdentca.ltcc^ concludamua ^oeli
mllib’malcficle otlatla ♦ t que fub oc'
fcnfionlbua vt pmiflum eft .oefeccrut
etiam vd no oefcccrunt*co p no fnert
concclTc,no concelTe aiit quia no fuert
pctitc.iam noftra queftio verfaf.dd In
dici agcndu.t qualiter ad q6neo llt.p^
cedendum^ oicenda veritate In puni
t6cm fangul^iia. ^bl plura funr indi'
clarer Ingcntca labotea cotra malefio
du tadturtntatla aduertendo que etll
fuccclTioc p caplmla tcdiiccntl<Et
mu ed^q^ad maldaci quedlonandanf
n5 fTt^ua*babeat td ad ceraa Itgna 4 *
fequenf aduertcntil«<^uare aut no oe
bet dfc facllla.catifa ed*qula nili oiui^ I
na coactio p fanem angdu vt maldici ^
clu Diaboli abfccdat*pcnrrat*ita infen' ^
(tblllo in illia Dolodbuo dficif *vt mi'
btatimdtiuojDifccrperef ^aliquid ve
ritatlo fateri valeat, ^cc «ppter omitte
du.m qt non equaliter oco funt bmol
maledctto irretlrc.tnm etiam quia ol»
boluo fponte imerdu non coaaua fan
cto angelo malefica fateri crimina per
mlmt.^pto cninaincellecm ea que fu
p:a infecunda parte operio. De modo
^(ladibomaglu Diabolo tacta funt ad
uertenda«^untnancD que fub ccrtlo
annlo ptluf Diabolo milltatvt fcp octo
aut Dcccm annlo ante^ fibi bomagld
piedanr.f.ln cotpote z aia fe elo Deno '
uettdo.vbl tamen alie a ptlncipio fibi
^Utendo fidei abnegat$cm eria 5 fubi^
to bomagiu ptcftant.Cur aut Dlabol^
bocfpaclum templo podulatumacce
ptat vtlc^ ea oe caufa.vt Illo itermedlo
maleUcam ejcperiamr an otc nfit; non
cotde fidem abnegando. limlll modo
etiam bomagiu flbl ptdlaret. cu 5
olaboluo Intima cotdlo no nili per eji'
terlota z colccturallter cognofeere b5*
vt In pnma parte operio fub olffilculta
rate an Dcmoneo ad odium vcl amote
mcntcobomi Immutare polTunt. plU'
reo cttanj rcpcrlanf que neceflitate ali
qua aut egeO:ate Inducte per allao ma^
leffcao.T fub fpe confelTionio z enzfio'
nlo a fide In toto vel In parte apolfatat
taleo vtlc^erlamnort ccaaus a faiicro
angelo rcimquIt.vut) z faclltrer fua cri
mina fatentur.cum tamen alie q (Tcut
ozclmmo zcoidcfibi adbefcruntpzo
vlrlbuo ab eo DefeJidanftinduramur
ad taciturnitatis malcficiu.€t per bcc.
patetfpluflo ad qduera.vuddwcni*'"^*
*Par8terda
ccrtc matfffcc tjcfacfli fatcf. aUe ni<
nmie,q«(a vbi ominims Diabolus uo
repellitur adbuctn fpoteillas rclmcif*
vt per tpalem cofufioiic -z bozribilcin
moue ad oerperardem luducat coz' *
de allicere nuncp poterat. 'Parent bec
etiam ejcfacramentalibus earuconfef
(ionibiio.m 4 bus afTcruntfenuncp vo
luntarle adbeliire.t plura maleficia co
acte a ocmonib^intulilTe. (5lte^^a!ia Dlf
ferentia Q>cernufalfque poli falTlon^
chniiun libipis mo 2 re 5 Intenrarcvt la¬
queo vel furpendio vitam fibipisaufe
r 3 nf.qt 5 vtic^ inimicus ille operaf.ne p
iacramentale confeffione venia 3 a oeo
confequanf.z boc pcipue illis que no
voluntarie fibi adbeferut I 5 e altis q (i
bi voluntarie adbererurpoit crlminu
falTion^intentat.rcd tunc cernil q^Dia
bolus coscte malefica babuit relinque
rc.vi ccludamus q tantus vel etia ma
ioz pfupponif laboz ad quefiionandu
jP Dicenda veritatemalenca quam’ad
^o:ci 5 andu a Demone polTelTum^ '%6
iudejc nec voluntarius nec facilis ad l>
cfTe Debet nifi vt Dictum cft in punitio 5
fan^sUinis.Sede in bac caufa faciat Di
ligcntia^uc fequtf pzimo ferendo fen^
rentiam*
@ueft^o♦jl:^^|^^cmodo fent^
tiatidi Delatam at> quellionea
^ quo puma Die fit queftionau
da^Taupoflitcouferuatoemvt
te ^^zomittere^actus nouue:
I |BidDeniq5fe-
^ f cudo loco iudcjc babet aduer
tere fiat poftacms in coqfc^
ret fnfam p modn qui fcquif* l^os iu^
dc)c t alTelTo:es.attcndetes merlris.fcu
cofiderantes merita ^eflus facti per-
nps cotra te taleri1.talis loci, talis Dio-
Dilificmcr omnibus cjcaminatJ
(nucnimus q> tu es varins in mfs coit
felTionlb’.vtpotc qz Dicis tales minao
^tulilfe no aiit co nocendi aio.-z tn ni-
bilominus fnnt indicia varia que fum
fuificieutiatead ejeponendu qombus
z ro:mentl 8 .(ra.|ptervt veritas ab ozc
tuo^ziobabeaf.-z vt Deinceps aures
iudiemn non offendas. 5 ntcrloquedo
Ded3raiT!us.iadicamus z fentetiam’.
Die pnti-t boza tali te fiipponendii que
fiionibns z tozmms.lata fiiit bcc feti
tentia -tc.Sjecundo ftataaus in co q ?5
vtpmtirum eft adbuc non fit volunta
rinsad qucfiionandu.red carcenb’a4
penam mancipams.-rnon iam adeu/
ftodia 3 tni vt pzins z adbibitis ei’ami
cis vt penas fnbterfugiar.t f foztalTis
mozti non tradef .15 a^s punicf vbi veri
tatC 3 faref.tUis.iponat.z ($ ad bocipm
Delatu inducere velint boztaf. 0^ me
ditatio frequens t carceris calamitas
ac replicata infozmatio ^o^z virozuj
Difponut adveritat^ erudienda.'^ a no
bis cjcpcrtu efi ^ p bmoi infozmatoeo
malefice taliter confoztaie fuerut vt iti
fignu rcfificntlc in terram fpuentes q<
in faciem Diaboli Dicebant.ejceaf male
dicte Diabole faciam qb iufiurn erit et
confequcntcrcrinua fua fatcbanf.^f
❖0 couenienter Delato cjcpeaato z tpc
congrueter^rogato z multipliciter lil
fozmato.Credatiudejcboua fideipfu)
Delatum negare veritatem.quefiion^c
CU 5 moderate vtpote fine fanguiiiis cf^
fufione.fcientes ^ quefiiones fum fal
laces.z fepius vt tactU 5 efi inefficaces
(Eft aut modus incipiendi talis, vt du
minifiri fe Difponut ad quefiionaudu
poft ejcpolieut cum.vel fi efi mulier
U63Ute(^ad carceres pensfofDucemr
al alqs mulieribus bonefiis z bone fio
me ejcpolictur.ea Dc caufa vt fi mafefi •
Cium aliquod infutum effet veftimeris
^utfepec)cinfo:mati 6 e Dcmonupza
cticanttcjc membris queri non bapUfji
CXI
tf.fn vtpoen' vflTofte beatifica pii
acntur«(Et oum inftrumciita oifponii '
tur iudc]c p fc zp alioe bonoe tiroe fi
dei 5cl3to2C0 inducant quellionandu^
ad fatendo veritatcfibere.t fi faterino
lueritmadetmimllrie^ adcotdasM-
gef«vct adalialnlfrutucnta applicetur
^ ibi ilatim obtempent u6 leti fed qua
fi turbatupofl: itero foluaf ad petit6e5
aUqoo^i»-; ad ptem trabafe iteru indu
caf z inducendo mfozmef <$ n6 tradef
tnoztt 10bi qoaif . -^n boc iude]c fup
celatu infamatu.^ p tcfles z indicta fa
cti legitimccouictu.cum nibi! oeiitni
IT vt oze^zio crimen fateatunpolTitli
cite in coicruatocm vite c6pK)mittere
cum tn fi crime fatef vlttmo fupplicio
puniet 6:ndemr a varno varia fentiu/
tundam quida ita fenriunt ^ ii cela^
raeil plurimo infamata z fup indicia
facti violenter rufpeaa«7 $ i 5 a in ma^
$nu nocumenti} iit tan$ alia:pmdlefT v
caru magiltra^etiatuncfecurari polTet /
ce vita fub bio circuilatqd* vt ppetoio
carceribu0m pane z aqua adiudicare
mr.oumodo aliae maleficae fub cert^
z veriffimie lignis manifcilazet.nectn
illa pnia carceris vt ponif ei manifcfla
da elTetded cutajcat fecuritas vite pzo *
mittenda taliquali pnia puni^daper
cjciliu vel alio mo punieda. (£t fine m
bio^ malefias famolTs z ^ferrtrn que //
maleficis medicaminib^iniTfiut. z ma
leficiatos rupilitiofis aaibus curat ta^
liter feruande eflent.vt aut maleficiatj
rubuenirent autmaleficas^deret. nec
rn eoo ^ditioni flaref eo^ oiabolus
mendaenifi pariter z alia indicia facti
cum tellibus cortcurrcrent,?llM0 vide
tur ad idcm in cafu quo fic carceribus
ceputata effet ad tps^miiTio feruada»
z poil fpaciu tempis incinerSda, Cer
cti funt qui Dicunt iudicem fecurepof
fc in coferuatonem vite copiomittere^
ita tamen q cf^poit a fnia ferenda fe.cjc
oneraret e in fuu locom aliu fobihtuc
fet^lnter quos modos ptimus l5Vidc
retor vtilis^ter maleficiato^r curatos
tamen quia no ell licitu malcficiaper
maleficia feu illicita opa tollere lies vt
in qoncpzima z introdoctozia bui^ter
de partis patuit.plurim©:? opinio fit*
q^licimm fit maleficia per opavana'et
fuplhtiora tollere, S 5 in bis magis
cocet indices ejeperietia ate^ vfus z nc
gociop varietas^ ars alicuius feu oo
ctrina,ldeo relinquit boc indicibus.
Certum eil autem vt eicperientia plii-'
ries oocuit,multi faterenf veritate nllT
meto moztls retrabtmf. Cercio itat
actus in iito cpfi nec minis nec talib*^
^miffis fateri voluerit veritates, tunc
minfiri fniam latam cjccquanf. z que *
(lioncf confuetis modis z non nouis.
nec ocquifitis lenius vel foztius fm q
crimen cjcigitDelinquentis.i oo quc'
ilionaf De certis articulis. fup quibus
queitionaf.interrogetur. tbocfepe et
frequenter a leuio 2 ib%cipicndo*qz c<
tius concedet leuia ^ grauioza. Ct do
bec fiunt notarius totum fcrtbatin^^
celTu,t quo queliionaf z Dc quibus in
terrogaf z quo refpondef .Ct nota ^ fl
fatetur p t 02 mcnta Ducatur poftea ad
alium I6cum,vt Denoo recognofeat. z
non tantum odo vi tozm^o^cogno
iierit,<©uarto tlat actus in illo ^ fi d'
(honatits Decenter noluerit fateri veri
tatem/Ponanf aliatomiento:? gene^
ra cozam eo Dicendo q oponeat eu fu^
(linere niTi fateatur veritatem, (0uod
ii nec fic poterit ad terrozem vel etiam
fl d veritati induci,tunc^ fecunda aut
tercia Diequcllionanda ad continuan
dum tozmenta non ad iterandum,
iterariiion Dcbcnt,infi noua fupuenif
jent indicia feretur cozam eo fenrentia
in modum qui fe^itur.Ct nos pzefa^
ti iudej: vt fupza.Wignamus tibi ralt
piem talem ad queilionesprinuandu
iTParstcrda
vt a tbo o:e.fp 2 fo vcrftas ouiatur^t tO' rt pot Pelatam maleficio fadmrnftatj
ru 5 ponat in^cclfu a notario, €t infra infectam, qnam tacimrnitat^ eiwUcrc
illud tpe airignam 5 iude)c per fcautp non p6t.vna t mfatlibilis oepingi rc^
aUoojJboo viros inducent cu ad fat^' gula fiue modus.imo etiam oare non
dum veritate modo pmiflb cum fecu^ clTetmmm.co q cum illum modu cd
ritate vite ii itavidebitur e)cpcdire.?!d fequenter alTnetum ac regnl33 genera^
iiertat etiam iudc)c vt infra illud tpns Icm.oum tcncb:a?r filq puiderent ipm
cotinuc apud eam fint cuilodes.vt vi' tan^ laqueum fuc perditionis facrii’
delicet fola no relinquat, qt a ocmone cnitarentfeu ciiam pcauerent. Curet
frcquentabit.vtfibipimo 2 tcm inferat igit pmdens ac induftrius iudejcocca
fi t inquam» Diabolos i(>am oefererc lione z modo inten ogaedi accipe fiuc
Intcndit.aut ad oefermdu ip33 oioini^ c]c teitinm refponiis ka aneftatoibos
tusarcetur.bocif)m.n.Diabolu6meli^ fiue eje bis que alias cjtpicnria eu3DO'
Hs nofeere pot ^ aliquis feriptis refe• cuit.fiue c)c;bis que ingenu aeii^
rare
men aperitjWcriptis cautelis vr^o.
■js fi inneffiaare affectat an mal efio
@ite(!io.ri>Xuperto:mmt^:^ioBcitiuii5^iijiiLiiittQ^
j^AMfiniianda T Oecautflis 'Z ft aql^cbnmareco^ameoilandoqnpflf^
iii^ autto^mi flUis eicponendo.bocipm .U»
gni0 QUl^ cogltofcere pot lU ^ certiffiririoTiguo eje nuedigno^anti'
OCjC ntillCiXCam♦ Z quo ic ao qua relatione ac^pjia ejcpientia ooceit
maleftcijo oebf t pzcmuuirc.ct te adeo reptum clt q etiam fi ad lacbit
oaofmtabradcdcivbifttatja •"»'»'’» cefDratjonf^sbeatftcom'
8,«mak(lmat.fco»Jua.»
^eclaratloniboo vanjo ab ob- <jcni nebiies voces z cp fputo genas %
uiaudum maleftcio taaturu ita
ti0*teftactu0*i:.
oculos linire aefi fleret attentabit, (uff
quo acircomitantibnscaute aduertd
dum erit.I^odos aut piurandi ad la^
cbtymas veras fi innojciafueriMcobl
_ ICl 911CC COn tC bere lacbJfmas falfas ♦ talis vel con^
lUenter reflat iudicifup er tor fimilif in fentciia p;acticar( potell a^iu
_ menta ptinuanda.Cftaduer diccfenp(b«>.manufnper caput Del®
/fendupjimo.q?ficotnooim mo:bo 9 tifeuDefatcponendo.Conioro teper
/f cft eadem medicina.fed potius oiucr^ 8ino:of3s faebtimas a noftro faluato/
/Iro» z fingulo:{z funt Diuerfe aX»ng«lS' re uno iefu^po in ctucc^ falutc mmv
/Ires medicine. ficnec ad oesbcreticos di elfofas.-jlcpcr ardentifTimas lacbjl
/ - feu oe berefiiDelatos. idem modos tti' mas tpius gloziofiiTime virginis ma^
^ tcrrogandiinquircndl-tcKaminandi^. r te marris cmsfii per vulnera ipiusbo
' ad articulos cft fernandus.fcd fm vc' ra vcfpertina fparfas. z per omnes la/
ritate fectaru z perfonaru varius t Di> cbzymas quas bic in mundo oes fan^
Bcrfus modus cjcammadi.lccirco If^ cti z eleai Dei effoderunt, z a quotum
pmdes iudejc vt medicus qui putrida oculis iara oem lacht^mS abfterfit. vt
membta z fcabiofas oues refccare z fe inqoantu fis innojcia lacbtymaf effou
' queflraic db inuo; Hs.nitiftiam efiima das»fi ootens nullo tno4o4n noU pa/
trfe X oocaif
quanto amtniuocoiuraban^canto m<
nus flere poterant* cum tn vebemeter
fc ad fletum fltmulabant z $emo fpU'
to bameaabant**poiTibfle m vt poli i
abfentfa fudfao z ejctra locum z tem^
pustotture co:am cullodibus flereva
Icant * q> ll caufa tmpedfmetf fletua fn
tnaleOcif querfmr. t^otcfl ofet quia
gratia lacbnmard in penitentibua p^
cipuidoomsafcribiturcum celumpe
tmrarcz fnuincibil^vinccre bumilia
lacbzfina a bernardo alTcrif♦ nulli m'
bium quin z inimico falutio plurimn
©ifpliccrcnofci{,vndcz fummia cona .
tibua illaa impedire nemp.ambtgatvt
Analia impenit^cia potiua introducal
^ed quid fi adutia Diaboli oeo pmic^
tente etiam maleficam flere continge^
ret cum flere nere z oecipe etiam p20<'
p^ium mulierum Dicamr* l^efponde^
rf potell cum occulta fint Dei iudida*(l
afa non poifct conutncf per legitimoa
tedef fuper aliqua indicia facti* nec ett
am furpecta effet grauiter aut violeter
vti(B etiet abfoluenda zp leui fufpitio
ne in qua daret piopter infamia qua5
tedea oepofuerut baberet berefim ma
ledcaru abiurare* vtin fecundo modo
fenteutiandi Difcutictuil^ecuda cau^
/1 tela non folum pod banc ptitna obfer
uanda^veruetiamomnitempeiudto,
^ ' ofnllTbiia aiTOToMbur aduerted i^no |
• perthittani: i^ab ea tairgicoigallR r^^^M
lertim juper nudam iunciuras mMuu>
^"BH^PlDCTd omnino iaum pertiw
iflieyoicKamin Di e onteo palmanTe n
^g^'ba$ bffledlctaCT eem re a infimni
cu3 CCra bgttgdictiThuoluta z in cdTlo
Depottata.vt fupza in fecunda pre ope-
ria Dc remediia cotra malcficiaiea in-'
firmitatea z Defecma patuit, miras ba
bent efficaciam pieferuandi n@ folum
cjc malcficaru tedimonija ♦ veruetiam
exn
et vlft «pfuctudirte ccclelTc que in buc
ffnc$ bmoi etozeisate benedicit, vtpQ
in earu ejcozcifmia cnm Dicitur ad effit
gandas omn^ potedate inimici <tc, (Et
nonvideatur qaraneu De tacm iunetti
rarum fcu membzop.quia Diuiua per^
miffioneinterdupertacmaliqnpervl ,
fum aut per auditum verbo? ab cis.p
lato? malcficiare operatoe Dcmouunt
poiruut.pzecipuc eo in tpe vbi quedio '
nibuse)cponttnmr,(E)cpcrientia no9\
edocente,nouimua quafdas in cadrie(
Dctentaa que nil aliud a cadellauta in> |
ftantifTimia ^cibua flagitabam nili vt^
fn aducnm iudfcie aut alterius ^lid^- '
tiseiscoucederef vtpzimu intuitu vi
ftts m ipm iudices Dirigere polTent an>
te^ ab eo vel alqs effeut vifc e)e quo in
tuitu etias foztite qi talis iudcjc aut alij
fui adeffozcs,ita alienati iu eo? cozdi^
bus fuerunt qi omnem fi quam babue
ram Dignatoem amifert.ncc ipas mo^
ledare quoquo modo pfumeBam,fe<l
libere abire permiferunt: qui fcit z e)c,’
pertus ed verum Dat tedimoniu,-! vtO '
nam taliapcurarc non polTentno par
uipendantmdices talia auifamenta et '
remedia.cum vilipeniio talium p’tan
ta auifamenta in eternam eis cedet dS
nationem.iujctafaluatozis oiems,^!
nonveniffem z locutus cisnou fuiffes
peccatum uou baberent, nunc aute c?
cufationem non babent pzo peccato ♦
;jiauniam ergo fc pzemilus ep eccledc
inditiuoc,-: fi comode ftcri poted. ipai
a tergo oozfnm vertendo ad iudices et
affcITozcs introducatur, z non folns fd
pzcfentiactuvernm in omnibuspee^
dentibusz fcqnentibu& figno crucis
fe muniendo et viriliter aggrediendo
frangcnmr cum oci adiutoziovires an
qu i ferpentis, ^cc quis bomiuus cdi>
mat fuper ditio fum vt a tergo iutrodn
catur cum(vtfepe taaum ed)caiionf^
*Par0terda
ftc an follcndtt t (mpcdi^dS maleficia
' 777^ maioia coccdunt.'?: vana tani e corun ^
, ' V / dcrcfpokantcffclicmudTerdacautC'
^ ^ la^n pnd acm viidedmcv obfcroanda.^
vt pUi c]c omni' prc coipia abradanf.et
cft cad^ ro fient fnpta oe vellimtis eic^
Dendis.babenrmdnrcrdn p maleficio
tacimmitatio aliquao fupftitiofas alU^
gamrae quarnnda rerum fine in vefif
mentio fine in pilio coipio z interdii i
locio fecretilTimio no noiandio, quod
fi obiicercf*|^unqd oiaboluf abfq? b»
iufmQdt ligaturis rerupofiet mentej
malefice indurare*vtermina novalcat
fateri.ficut Talij fcelerofi fepiuo inue-
niunf.fub quibufeue^ majtimio totme
tioquatumcuncp per indicia ^ctiaut
g tefieo fint couicti* j^efpodef vtic^ ve
rum effe q abfcp rebno dbufcune^ oe^
mon valeat talem taciturnitate^cura"
re«illi0 tn rebuo vtfi in aia^z pdiroem^
©ffeniim maiozc oiuinc maiefiario*q6
Tytclariuo pateat JBalefica queda5 in
oppidobagenotvecequaa fupta in fc
eunda pteopio tactu cfi.talc malefici
um tacirornitatf^curarefeiebat vt ma
feuluo recenter natus z n6 baptifams
« eumboc pzimogenituf interempms
^ in foznaceaifams^ cum alno rebus
quas c)q>nmcrcn6 ejcpcdit incincrat’^
z. puluert3atuo*fi qua malefica aut fia
gitiofuf c)c bis quic^ fecii Deferret nui.
Is mo fua crimia fateri polT5,:^ic cla^
rum ell q? fi centum milia pueri adbi^
berenf ei: naturali inclinatoenun^ ta
tem effectu taciturnitatis caufarepof'
fent.vtif tn vt cuicp intelligentl pat5 in
— aia:? pditoem -i Diuie maiefiatis offen
fione.Sed-tbocqd allegaf q^.fepefla
gitiofi boies z n,malefici tale penes fe
taciturnitate rctinent*Bicendu c taf
taciturnitas triplici eje ca puenire por.^
•I^dmo ee naturali quodan^o Duricia
mentis. quia ficutaliquifunt molles
eotde feu vecoides,.^ ad leuem totto/
ram omnia concedereuretiam qoecu^
cnfalfadtaaliquifuntifa ouri q^quan^
tumcuncp vc)cbif veritas ab cis no ba
betur*^ peipue illi dafs fiieruf quefii'
onati.quo^ biacbfa cito ficur trabunf
itatflcauuf.^cundo^uenit tjcma
leficio penes fc rctcnroput Diau eft fi
ue iu vcfiimcittis feu in pilis cojpoiis
Cercio q> interdu licet peius fe no ba^
beat malefida infuta aut allegata ma^
leftciimf rn ab ali|s maleficis quannV
cnuq^ rcmotis*,putmalefica qucdl in
tfbzuckfciactarefolcbat q> vbi ad m<
nusftluejcveftimetis alicuius octen^
ti baberct tm efficere pofiet quanru^
cuncB ronneiitarcf etiam vfcp ad moa^
tem nibil fateri poffet. quare patetru'
fio ad obieaoem.Scd quid iu oiocefi
ratifboncnfi cafus ptigiffe afferitur *q?
Dum quida bererici ejc^tia cofetTioue
ocuicti uonfolumvt impenitentcs.im
mo vtbefenfojcsinittsptrfidci mottf
fuifTentfadiudtcativacciditvt illefi in
igne renranctent.tande p aliam Tniam
ad rubmerfione adtudicati nibil;pfice
re potuerurftupentibus oflms z fidc 5
ipo^vtiuffamoefcndere DumquidI
conabantur follicituf ptefui fuger gre
gem triduanu icfunitt,indi)cit. quo oe-
notc c)cpleto cuidam nonficaf q^ in cer
to loco cozpis vic5rub btaebiovuo ma
leficium quodda inter pericmt C8rne5^
infutum baberentquo reperto t amo*
to cotinuo incendio cofumpti fuerunt
licet ab alqs opinaf ($ quida uigromS
ticus c]c Demouis confultatoc qui iibf
boc indicaucrat^didiffct.fed quo cucp
modo facm5 fuerit.verifimile eil q^ of
uiua virtute oemon coactus oum fent
per ad fubnerfione5 fidei maebinarur
boc manifefiauerit. ?11 fimil i vbi talis
indici acciderit cafus. qnid faciendu5
fojet elicere p 6 t.fi videlicet ad Diumn5
rccnrrcrc pfidium. vt ieiuniis trotoni^
bua oeuotaru pfouaru boc gen^ocma
jCapimlum.xvi^
CXIII
Rfo:om a maledcia e)cpella(in cafu^
n« per mntationem indumento:? ant
_ toiifu2am pilo^ ad veritatem fatendaj
—- fub tonura Induci valeant,,(Et Ucet (n
(Ji l • alemanicpartibue taUeabiafura pte^
ferrtm circa loca fecreta plurimu ceuPe
rurinbouefta.quaoecaufanec noeiri
quifirozeo vft fum^fcd tonfic capillio
capitiscum calice aut cipbo aque bC'
nedicte guttula cere benedicte immit^
fcndo.et fub inuocatoe fanctilTimc tri^
nitatio ieiuno llomacbo trinieein po'
tum miniftrando per bei gratia a plc^
rifcB tacimrnitatio maleficium abliult^
muo.tamen in alito regnio iuquiliro^
res talem per totu coipus abzafurd fic
ri mandat vnde z cumanus inquilttoi
nobis inlinuauit q anno elapfo 4 fuit
' TOccccljc)c)cv.]cl.et vna malcncas^inci'
nerari mandafTet^omnibus per torum
. cotpus ab:afis.et boc in oiflricm z co'
mitam burbie, vulgarii ivurmf er bad
fn pftnib^arcbidncis aultrieiifus mc>'
diolanu,<Bb liquerif.antpc oeceiTita
tis quo nullis remedqs pgruis malefi
. cin ranoueri vt pmiiTum elt liatU 5 fo
jec oiuinatrices que etia 5 maleficia cn^
rarcettollcrc folent^ amotione talis
in feqRcfitCqocftone patebit,ti*Co:in.
i[t:,?Cbudcti« in ome op^bonus.^icbo
q fi ocficii recurfu 3 b6at <p confilio ad
alios boic04 fojte fibi remcdiU5 4
nunc^ cogitauerat impartirei eo qv^
rij funtmodi ad maleficia toUCda,Ce:
Cio fi pdicta oeficiut b^t rccurfum ad
oeuoras pfonao. in)rta illud (Ecctt.jcjc^
pvii.Cu viro fancto affiduus cRo que
cu(^agnoueri9obfcruantc timoieoei
Iftem vtfeti in patria inuoccnf g cos*
fene Ii omia befeccrint recurfum ba/
beat immediate ad bcu 5 iudeti otnis
pprsieiuniis ctoiatonib^vttale malc^
ficiu fua pietate amoucaf, ficut ;|ofa^
pbat,ii»palip.icic.Cum ignozam’ quid
agere ocbcam^.bocfclujbabem^refi-'
duiivt oculos noftros oirigam^ ad te.
z fine ottbio oe^ in ncccfranjs uris no
Deficiet,'©!» z ?5ug,et babef, )C]cvi.qo.
vit.no obferu8b^t^(0^^ bas z quafcu^
q^ Diuinatoes aut fata aut auguria ob
feruataut attendit,aut confentit obfer
nantib’,auttalib’CTcdit,f.ope^fcqu£>
do,aut ad oomu ea? vadit, aut in do>'
mu fu^ introducit.aut intertogat.fciae
fe fidem jt^ianam^ baptifmumpuarl
cafTe.i: pagana tapoRata-roei inimi'
malcficit cofulcrcJiVftfio quiccld fit oc cum ,iram oei in ettrnu grauiter incur
negocioratifbon^aao ejcboitamur fi rcrc.nifiecclefiaRicapenitentiaemen"
' in DUO vt in nullo cafu^tumcunqj ne datus: oeo rcconcilicf,^on oeficiat^
, ceffario^ republica oiuinatrices cofn^^iudej: femper licitis vtendo iujcra pre
lcnf,t boc^ter magna offenfam oiur mifia remedijs et finaUtcr fubfcriptis
ne maieRatis cu tot alia fint nobis rc^
media coccffa.p que oino alTequi pote
rimus.autinpzopiia petiti foima.aut
■ in equiualenti.ita q oino veritas c)cpe
rictur vel ab eius o:c vt incincrari va^'
Icat vel ocus auferet ipfam oc medio,
elia mo 2 t^ fuper eam pmittendo.i^cc
aut nobis remedia^onunf, vt piimo
faciat bomo id qb poteR e,c pjopiia in
duRria et eje p jopna viriu fuaru5 c,cer^
citatone modis fupza tactis ‘infiRendo
plaries er pzefertim cerris oiebus vr ii
cautelis,
©ueiKo, jcv j, De tempoze z
De fecundo modo interrogldi
z eftact^,jcj,fuper fiualeo cau
f clao a tudice obferuauda^.
/-^Bperpremilta
h V fuutaliq aduerteda. ‘pzimo
q facratiozib^oiebus et iufra
Inifia? fol^nia fut inf rogande, ita vr z
pp^s adborref ad implozidu oiuinum
P
*p4r5terda
•vir
W/i
Win
oatf0 vcffto^non? brcf: Tmd fg pcfo^
r£0eflFicianf,$)3bocp|^curctQ> bua^
nitcr dbo et poto rractef et imerim uu
trcnt boocftc znd fufpcctf q etia frcqii
ter oc oiucrlTeiii princntib^ei coUoqrv-
mr.i tande vtpfidcntcr cofultar q fare
atur vcr(tate3 jjmittcndo q' uidcjc fibi
fadet gratiat-r q vcimt ce tatt^ m cdia
to:e0. t in fine bni^mtrabit iudeje^p
mittet facere gram.fub intelliscndo vf
fibi ant rcipublicc in ctii^pfcruat5e5 to
tum q 5 fit eft 0ratiofa5.l1 ^0 fibi ao vl
ta^mitteret qne fap:a.q.)ciiij.fug tres
modos tacta uu.lcribanf iTngnla a no
lario z fub q fotroa verbo:;: ac intento^
tie fitgratia ^mifla» (£t fiquide oelata
ITc gra5 picticrit z facta oi]cerit. oicatur
, ____ verba generaUaq^ampU^fict fibi quaj
idfrontare:tac iade]c in^ ipfa petierit in fine vt amplioti conde/
fateri veUct fi tclles fibi tia loquaf* ^^a cantela i boclacm q
wuii.vbi fi annueret tuc indu oino noluerit oetegere vcritajted?eat
cendi tefies eent z cotaj eo (latuendi fi^*^(ude]c vt fupta tactu Dc ei^ pplicib^finc
fotte rubo« feu verecudia quic^ fate- ipfi’ feitu ejcaminatis et fi quidb^mol
ref .Ultimo fi videat ip35 no velle oe^ t)epofuilTcntp q coiiinci poffetbec iu/
tegere flagicia fua«iuter:o0abit an pto de)c.fponatteioiligenter oe fingulis in
/ua innocetiaxudiciu candent^ferti vel — uelligeM: ad idem fi q infirumenta vlT
let fubirc.-t q: illud oms affectat feien^ vnguenta et pieides in como fuiffeni:
les Q? p bemones a Icfione preferuanr reperta fibiofferentur.e ad fj vfa fuerit
Soitfliu frt gcneralinibil fpecificado ni
fi vt cetra qfcucscemonu infeffatoes
feti itmocenf. ©c6o ea d fup:a tacta 5
fale z alifo rcb ^ bndictio cu fepte tb(s
dicpc^tulitincruccin cedula pfcrip'
tioe iniimul colligat^collo ei^alligenf
longitudo epi fug nudu5 co:p’ejccera
bndicta circudngaf.fi quidc5 longitu^
do ipa comode bri pot.e]cpientia oocu
It miro mo bia rcb^ipas moleffari vi)c
es retinere peipue aut relidas fetomm
^is fic cifpofitis et ad bndtcta inj^o/
lura potrecta.oifponat iteru ad qoes,
ptinno ejcboitando vtpti^ onni aura
certa elenaf.fi p tale moduiotmcntaf^
(udcic legatvel legi faciat cteta teffiura
fnbraiffis noib^taliter oicendo.ccceu
teffes pniaa es.lte5 fi tcftcs vellent le
fadead fade adfrontare
lerjtogaret.an
faci^ pfitarenf .vbi fi annueret tuc indn
vn etia q vere malefice eeiffant cogno
fcunf.replicabit indejt. q temeritate fc
tantis periculis fnbraitt^ poffit.-t om^
Hia coferibanf.^ illud candem^ferri
ludiciuuo fit cis c6ccdendu5*inferius
p 3 tebit.?l[duertat eria iude)c q fe)ct[fe/
riispcipuevfcs cum fit copulfuspro
cjcpiratoe nri faluato^is iuterrogate fc
pe faffe fuerut.S5 qt fup cjctrtmu uof
^cedere optet vic5 fup oimoda ei^ ne-
gatiua^.in q fi pftiterit iudcjc rclaicabit
ca.': fequcntib^adboc vtaf cautef.edn
cendo ea ce carccrc penofo ad aliU5 p
cuffodia tnbh munim.ua tn q fibioi-
uo caneat q» nullo mo tradaf cautioni
bns feu fideiuffiomb^nec alias mann
leiucjia cecreto^qt a talibos manulete
^.Cercia cantela fi adbnc pfeucrat iti
fua ptinacia et babeat confodales e)ca/
minatas cpte cotra et no oepofu^
iffcnt.vel fi no bab5 ^jcuret alium fido
cignu que nouit cetente no ingratum
fed tan^ amien z fant02t\qui quoda5
fero intratad malcftc35 ^trabendo lo^
cntiones.ettandem itquidem non cft
cc complicibus, fingat nimis effc tar/
de^ receffu et remaneat in carcere cuj
eadem z ce nocte pariter colloquatur.
fi vero oe complicibus tunc edentes z
bibentes mutuo etia5 conferunt ccre
bus comiffis. et tunc fitotdinatuni q
fient ejetra carcerem in loco cogruo ep
plotames eos anfcultafcs z verba coi/
ligcmes,-; fi optis fuerit feriprot fit ctl
(auemo.wf. cxmi
XI
dfdcmQuarta cautela vt fi' tunc fnc(
piet otccrc vcniatc5* nullo modo oimt
dictludcic reclgcciuo confclfione ctta5
media nocte fcd continuet quamu po/
tefi«t fi in oie no curet fi ^to^et p:an^
dium vel cena fcd inflet quoaduic^ t>i'
jccrit veritatefaltem quoad pnneipa^
Ii3,na5 per oimidiatoncotintermpti^
onco ftequentius cft repertum q rede
unt ad vomitu z no aperiut veritatem
qu35 Detegere inceperat babtto cofilio
oetcrio:i,€raduertatiude)cq? poflco
feflfionem nocumento? bominib’ aut
lumentio illato? inquirat quot annio
incubu Demone3babuerir.'z a quanto
lempe fide abnegaueritqt fient De bio
mm^ fatenf.nifi ptius alia fuerint faf
fc,ita ctiaoinoinfine funt intertogan^
de* f^uinta cautela fi predicta omnia
©eficerent.tunc fi fieri pot Ducaf ad aU
qb callru tibi certio Dieb^cultodiema
cipata fingat fc caflellanuo ad partes
longinquas p€regrinatnru3 et interim
familiares aliqui vel etii mulieres bo
iieflc eam vifirantrs ^jmiftaut ei q vc
Iincca50ino Dimittere libere abire du^
modo infotmet cos vel eas oe cerree?'
pertmenrfs.i^t aduertar iude? q Tepif
fime p talem modii faffe fuertit et con
i>icte,(gtnouifiime in Diocefi ^Irgentf
iten.^eoppidu ^lailat z caflto kyn
iiigfbeim malefica Detenta nullis tot'
mentis z qonib’ induci poterat ad fa-'
rendu fua crimina.rand^ modo fopza^
dicto oe cailellano feruato, licet fifens
erat in caflro ipm tamen malefica cili>
mabatabelTe.rrcs familiares iPirablit
z cr liberam relajcationcm ^jmirerunc
Dumodo fuper certa ceperimenta cos
info:ni3ret*€tlicetp2ima fronte renu
crct.c! q Dclofc cum ea agerent^onc
rer.randem imerrogans oe quib^infot
mari vdlent,vnus Di)eir fop grandme5
occitandu.alter fup carnalia facta tan^
dcmvbifupgrand(ijeillu 3
volebat rtfcotella aqua plena appotta
ta malefica fibi iniU]cilTet vt Digito pau
luluaquamooerct^inipfa certa ver^
ba^tuUlTct fubiroad locii qnc 3 eicplo^
rato: nolaucrat.fifilua adiacentem ca^
ftro tanta potcftas z grado repleuit ff"
cut a multis annis vifU5 no fuerat.Jit
cafu tamen quo omia Deficeret vel ctia
in cafu quo crimina farcref quid vltC'
rius fndrei p fentdia fadendu fit vt to
tus^celTus fineaf in quo vltima parsr
bui^operis rerminaf reftat Declarate,
©equitur tercia pare bui^vl
time partis operis qualifer^^
eelTtts ifteftdei fit oebito finc
per feuteutiam oifFmitiuam ter
S dus^
:r Deigratiam bis ejcpcdiris q
d cognit6ncm.fp:ietatum fnp.
erefim malcficaru Deferuiunt
ia) qualiter ptocetTos fidei ad
«erfus lUa fit initiandus « ^inuandPt
refiat nnc Difetitcre qiwlitcr talis p?o^
ceflTns p Debitam fententia fiteongrui»
fiiie terminartdus.)gibi primo notan^
dum.qrcu 3 bcrefisbec vt in ptincipia
bui^vltime partis tactu cfi* p affia bc^
refib^fimplicib^boc babear q^noneft
pura fcd mi]cta crimine cccleiiafiico ct
cinili.vt dc fc parct,3f6o dc modis fen
tentiandi tractando 4 ):imo tractandu 5
cft DC quadam fententia ad qnam ma>
icfice fofent appellare oe qua fcculatisi
mdejeperfeirrequifito oidinario agie
fecundo De bis in quibus fine otdt^
nario agere non poteft. fic tertio ^
modo otdinarqfc cjccncrare poflunt
patebit,
0 Mcifio*jcrijJaperpurgQti^
onem vulgarem tpreeipue fip
pcrcjcmcncmdentie ferri ad
quoD mqleftce ap pellant.
>
•0aJ6terdt
—TiM atitem tmle-
Ii fic3;vu!gar(pnrsat6c.oeqoa
ca» mono-
macb{a*ritfup Fatu tcptartuc purgada
z 0 laofce fccular^ ad d alhing^da vcl
admittenda ad indicins candent^ ferri
fi ad boc appellat tv: q^fiCt^^asficut
t>nellu ad preraat6e5Vite^2ie In.ca cri
tninaU vel re:$r rua:p in ca ciuUi otdinaf
Cea t ludicln candmtTferri p tactU5 vel
aq bnlltent[p patu. f p^imu licitu e in
alid cafu.iujcta fetm Cbo.fe^ fe.q, jccv*
<n fine vltimi articlV.vbi oicit ^ tuc OU'
cllu pot effe licitu vbi ad coem ronem
roztiuappzopinquat^ctia in ali4 ca^*
fu iudicium ferri ca?\dent^ 3re3 mnItC
pzincipea fete vite z 4 bono:p pfilio vtc
banf vt fanct9:^enricu3 impatot erga
piug^virgin^ kunigundaiqua oe adui
rerio fufpecta babuerat e^edenit» '%tc3
ficut iude)c qui babet cura coitatia licC
ce pot minoza mala pmittereadvitan^
dumjjeiozavt nieretrices in ciuitatib’
ne omia turbenf libidinibMuicta aug*
fnlUrbi.tollc meretrices-r omia tur^
babis libidine,^ta p tale iudiciumvbC
quis ab infultibus z iniurifs alicuius
coitatis fuper cam criminale aut ciui'
lem liberari polTet.ltcm qz min^ell Ic
fio manuu p candent; ferru ^ vite inf
feaio p ouellu.ideo z fi oucUu admit>
Citurvbi cofuemdo babefafomozict
cicamen candentis ferri, Contrarium
b 3 bef.ij-fi‘V.monomacbia,vbiDicitut
bcc 'tbmoifectantcsoeu temptare vC
dentur,vbi attendendu elTe oicunt oo/
ct02es,Q» quia non folU5 a malo iuitta
flpfmq^Cbef.v, fedetiam ad babente
fpeciem rhali abfiinendu cfi.ideo non
bicimr in illo ca, omnes bec fectantes
temptat oeu/edvideF temptare vtin^
teUigaf gppofito cafu^ aliquis talia
cjcercene intendat aliu nne foztc rectu,
quia tamen apparentia efimala cau^
dum efi.iRndeo,^ tale fudiciu feu epa^
men fit illicitu pzecipue candent^fer li.
oeducif e]c t>uob’,p2imo, qz ozdinaiiF
ad indicandum occulta,q oiuino iudC
Cio rcreruant,Scbo etia qz bmoi iudC
ciu noniell aucte oiuina aut etia ooett '
mentis;rct 6 p patru fancitu, 10 h in ca,
confululfii,i),q,v.q 6 feto;: patru oocn
mento fancitu no eft, fupfiitiofa adin^
uentione cll^fumendu,et^tepban’
papa in code ca.fpontanea cofelTiione,
vel teftiu appzobatone oelicta cocelTa
funt veftro|regtmini indicari zocculta
<mz incognita illi funt relinqueda quC
folus nouit cozda bown, ell tfi oJia inf
buellu z ferri candentis cjeamf. feu ert
amputubulicnti0a4,qzt)uella magf
accedut ad coem ronem foztiu, vtpotc
qz pugiles funt penitus pares virtute
« arte,^ecame cadentis ferri.qz licet
vtrfiqj ozainaf ad alicui^ facti occultC
inquifitdnem per aliqb factu ab bomC
iic,tamcn quia in indicio candentis fec
ri aliquis miraculofus effectus cjcpc/
ctaf qi 5 non coringitin ouetlo,vbi folu
modo contingit interfecuo vniusvel
ambozum.ideo ejcamen illud eft oifii^
no illicim.lic5 ouellum non fit ita iWU
citum.‘Ifncidentalitertn pzopter pzin^
cipes tludices feculares fup buellum
admittendu eflnotandu. occafione
bo;: vcrbo:pfcti Cbo.qui bac oiftinctt
onem ponit i^icola.oe Ifza in pollilla
fua fup bliblia.i.Ecgu.jcvif.occafionc
etia ouelli feu condictus ipfius oauid
cum pbilifieo vult dicere q» in aliquo
cafu ouellum polTit clTe licim5, ideo qg
boc no fit oe mete oocto,tbo.§ potius
oppofim^bat paul^urdegalcfi, p ni'
colau pfaD'KUi^^batoe5 bn aduertere
bebet pzicipes z iudices fecfazes, ^zi
mo p boc qz ouellu ficut z eicameu ab
tern5ozdinaf adiudicandu occulta 4
biuiuo iudicio referuantur vt fopza ta
cm e.nec pc otei q infionf babnerit e|e
Lucilio .xvq.
jWCceooatifd.q:fibircuclatufuit aoo
mino imcri02i initiem vt tale certamc
tnircoebercr z ($ iniurfa fibi illatam q
cum vindicare ptra pbiUllcu volebah
qo c% verbia J^auid elicif, (£go venio
ptra te in noie oei viuentia,^ iic no fU/
it<pp2ie ouellatoz. fed biuine iullicie et
ccutot.^cbo et boc qt 5 p2ecipue iudi
cibud elt aduertendum*qaia in Duello
Daf potellae vcl faltim concedit licen^
tia vtri(^ intej-ficiendi fe mutuo z cum
alter eo;: Ut innocens.ideo pilatur aU'
cto 2 it 39 vel faltim licentia mterncicu'
di innocente.qb cum fimplicirer ell il'
licitum. q2 contra oictamen iuria na^
ruralia z oiuinu pcepmm. ;|deo orni'
noillicimm tam e]c parte appeflantia
^ recipientia cj^ etiam iudicantia z c 5
fulentiuquiomebomicidc reputatur
iercioe)cbocq2cnmDuellu litfingu
laria pugna Dttoip vtp victoriam vni^
apparear iuHicia tan^ p Diuinu iudicl
um z altertua iniullicia. non obHante
q? tuc oe’temptaf. vn reddit illidtfi ete
parte appellantia et recipictia* tri cum
(plT iudicee alqa mebije fulltim indici
um aut terminat6c5 liti0’pcarare poU
fent.cum boc no faciut fed pfuluntfeu
oifiino pmittunt cum ^bibere polfent
vticp ad interfectonem innocetie coU'
UminulBcm q: non ell vcrifire.pollil
latore Nicolaum bec latuilfe aut igno
ralTe.'|dco vbi Dicit in aliquo cafu DU'
clluni-abfcp peto pmitti mortali, loqui
rur et: parte iudicantiu aut pfulus* vbl
non p ipfo:^: induct6e5 autpfiliu fed p
Ipfoa appellante-t recipiente tale ejea/
men ecercet liuealio rcfpectu. et quia
non ell nollre fpeculatoniabia imora
ri 4 De iplia maleflc[ DilTcrere.clare pa
ret ^ U in aliia criminaKbua canlia cir
ca furtii aut latrociniu tale ejeamen in^
babet.quanfomagia bic vbi pilat ma^
leficaaciJncta maleficia aucilio Demo
nuA)cwfate.lioe ilefionOTfefediftiiu^
cxv
cftrandia feu tollendia.am ipediett dia
^ccmi:{:q?opeDemonua lelionibua
in tali ejeamine pferuant malefice. cu5
vtnaturalea tradurd‘uccua cuiufdam
berbe vbi man^inugunt pbulloe poP
ritpferuare.<cu ipfum Demon^ virm
tea berba:;:minime latet.Dato q> p int^
pofirfenc alicui^corpia inter man^De-'
ferentia z ipfum ferru.lefionc no inter
cipet ^ut inuifibiliter peutare poteU*
tnpbmoinamralea rerum^rietates
boc efficere poifct.vnb min’^ quibuf'
cuncp alfis malefactorib^ipfia maleff
cia^ter intima familiaritete qua cum
Demomb^ten^t tali ejeamine funr pur^
gande % ipfo facto vbi ad boc appellat
am v£ fofpeae m alefice funtbabende
l^eferultadbocfaauqbin coudanti
cnfi Diocefi rrib^annia vi|c iam elapfia
ptigiiTe ferf.^am in Dominio comitii
De furdeitberg ptinet nigre filue.male
ficaquedafamofatplurimuab inco^
liapiffamata. vbi p comiti adindantl
am plurimo^rfulnetppbenfat De plit
rtmia indiaia fup varia maleficia Dela
ta tande ini tormeta et qonea intcrro>'
gareror manua oim volca euadere.ad
cjcam^ candentia ferri appellauit. lu^
nenia cornee nec multfi inbia ejepert^
ci:amcn^dmifittDumcandeu9 ferrd
p tres Dutaitat pafP bferre adiudicata
p fcjc fijiffj Deportauit offerea fe Denuo
ad ipfum languori fpacio Deportare*
(0ua eic re Dum manifedu babuilfent
indicio maleficii iudicare.qr nuUua 11
cto;r pfumpfilVettalii Dina alTidentil
teptare. ipfa tame abfoluta a vinculia
z illefa vim in pna non vtic^ in partiuj
fidei fcandalupreuerat*
Difftmtiuji in fc tt qudlitnr eft fe
p in
wJstcrcia
i lOnfeqii&erad,
^ A tractartdij oc bis m quib’ fc'
V^'ViMarisfudcjcpre cosuofcerc
t fniare pot Diocefanis ii Ubct maiicri'
iib’C)coneratis.boc (pnt ctn pfupponi
mus vt.nedu noHpfi ^nqmTitoies (sU
ua fide z iiiUicf a fimus ab bis rentemt
audi modis cpncratiivcm t ipfos oi
ocefauos cade fiuceritate cjcoucratos
Qffectam‘'ipf(?:p facultate z iurtfdtcrio^
ne minime amput3do4 tu (ivtijvelia
necclTefoiet^ nos inqiitotes, iujcta^c*
multo;: querela^oc bcrc.in de.piter co
currereSttendant tn ^ q: boc CTimeii
malefica;: no elt mere cccftalhcu. 10n
nccp^tlb^^onistpalib^ad iudicadu
z fentiandu n imc«t>t inqiTtonis. §*s>'
bibcm^.oel^credf vf.interdictu 4^
bus tn pfata potellaf Diffinire z cogno
fcerc fine Dtoedanismb p6t;fimilif dc
dttcct .^5 p:imo vidcndu 5 oe ipfa fnia
fn fe*fcbo qualiter fit fereda. rercio
modts*i©c piimoXum fm aug.vt.q*
q.f.c.f* ^os in qnen^ fniam ferre no
polTum^.nifiaut eonuictuaut fponte
c6felTum*(Et fententia fit triple?:»vt Di^
citglo.fummaria in piindpio queflio
ni8»f»^uterlocuto:ia.Diffinitiua z pcc'
ptLz a.aymund^e]tcmplificans Dicit*
nterlocutozia fnia Dicitque non fup
pjincipali fed fop aliisqueftiouib^^/
fertur inter p:incipiu caufe z fine eme:
geutib^vt eflDetefie repellendo vf De
DilaroneDanda vel non»-t bmbi, ^cl
fo:te Dicitur interlocuto:ia»q: inter par
tes loqucndo^ferf fine feripture fole-
nitate»^iffinitiua aute fententia Dicit
qfi ptincipalis queftio Difflnift ff* pe re
fudi.l»!» lententia pzecepti ellquado
maio: p:ccipit mino:i*^e pzimis du^
abus noftra pfcqaenfer erit fpcculatio
pzecipue fup fententiam Diffininuam*
dotandum fecundo ^ licet in glofa p
fau Di€atur*9^ fi fent^a Diffiniriua fu
erit lata obmilTo otdinc ftirfsfpfo fore
nulla cfi.q.q»v|.Si.quando.^.8ilfim-'
tiua»€t pofi Dicaf.fcias <$ Duplcj: e o:^
do iuris» 19nus qui cft De iiecefTaria
fubllantia iudicio^.vt fiat litis coutc'
ftatio-r teftes recipianf.^i contra biic
o:dinem feraf fententia non tcnet»C£ll
alins ozdo qui non efi De fnbfiantU iii
diciotum vtfcilicet fententia non fera
curfub conditone.z vtpnusno^nun
cietur De polTcfiionc ^ De ^rictate» fi
tamcnbocnon feruef tenet fententia:
vt4»q.vi»'^tcrio:;:.^.bidnn5*lnbac
tamen caufa»qnta efi caufa fidei z bere
fis crfiiten.licer miptn.pccdif fumma
rie fimplidter z Dc.pl3no*vt pat5 in.c*
fl:atnt3»li,v)»« qualiter ifia verba inteb
liganfbabcsfupza.q^vi»-?: vt ibiDedtt
€(tor»indc)cnecenrario libellu non cjd^
gat»litis ptcftatoncm non poftulct zc*
fequif^bacones tamen ncceflarias ad!
miit 3 t,fimilitcr citationi zptcMoc^
iuramenti Dc calunta «c* l^nde et ali*
moduspccdcndiiam p iura noUa De>
daraf*Bc fecunda afjt qualiter ftrfa^
rcnda»|?iot3 qfiftrri Dcbct a iudicc ct
non ab alio afs non valet* ^tem in lo^
co publico z bonefio etia 5 fedendoM
ii].q»iij.fndudc»^.fpacinm» (5t fitnilif
Dc Die z non in tcndbtie.z fic dc multj
que ibi notanf. tum q: ibi contmef,q?
no Diebus feriatis»^ gp no in feript^ fc^
ratur» potanda q> qma bic fummarie
fimpliciter z De plano vt fupza tactum
cft pzoccditur.-i De verbo»figni.c. ^C'
pe contingit.in (Elemc.Dicitur.q^ tem>
po:e feriarum ob neceflitatesbommu
indultarum.a iurc ptocedere valcat.et
q> iudeje amputet Dilationem* jdeo fi
indici libet feruarc illa potuit» l^ec feri
pto pwferrctenctnr.cum fmlob.an.
^lurcs fint cafus in quibno fine feri^
pto fententia val 5 . z inter illos enume
ramr confnemdo loci vd fo:i» Diftinc.
ftltcorifucmdinis* i^piTcopns eriant fi
fft(adc)cpoteftpcr alium fcutcnriam
recitare ad inllar lllufl:rium* 3 Jcm no^
ta Q^Iicct fn actioufbua crimiualibuu
ei:ecutio femcntle uou iTt oiffereda.fal
Iit tamen boc in certie cafibuu peipue
quatuoi.fcd^bac materia capiimmr
t)Uo*p:imu 9 filataeilin muliere p:e'
gnante oifferf enim vfcp ad temp’par/
tu 9 .ff.oe re.in.l.ptegnantis. ;^te 5 cum
quis ell confeflue crimeu z poftea ne'
gat.intellige fi confelTio p:iu 9 non fu/
ft reiterata modo quo fupiatacmm fu
tt.q,i:v«Be tercio autem quot fcil 5 tno
di 9 fit fereuda.quia pfcquenter vfc^ in
finem operie oe bia tractibimue. funt
tamen adbuc aliqua pcermtttenda oe
luodia quibua pfona oelatareddif fm
fpecra.eo q? variefententie fuper vari^
00 furpitonea funt feren de*
©ueltio Decimanons* quot
modio capitur rufpitiopzo fm
tcutjafercuda*
/^BfpcetiOe be^
alio crimine quotmo
» dia z quib^ticendi funt.ctan
fn tali cafu^ tali cnmine e]c illia tudi^
ciindi z fententiandi fUit vbi queritur*
^Kndendum c&.z p antiqua et pcr(no^
naliura.l^am glo.fup.c.noa in que
(n ^cedenti qone allegato.oicit q qua^
tuo 2 funt modi puincendi ren.aut fcilt
cet iure.vt inftrumentia z tellibua.aut
facti euidcntia*c)ctra oe cubabi.cler*c*
tmMm iurie interf ratione, vt fcpiua
citatum efTcreum.iii.q.ii:* occreuim^*
Mm violenta fufpiticne.iccjCM.qo.i.oi^
|cif* 0 otant etiam canonilleq? tripleie
cftfurpitio.*p 2 ima temeraria, oequa
canon, pullum iudicetia rufpiitonis
arbitrio.i|.q.|.p:imo.^ecundapzob 3
bilia «becpnrgatonem inducit, no au
tem piima vt.ij.q. iiii'. pzef brter.dTer^
Cia eu violenta, que comdemnationes
fnducitt-t oe baemtelligimroiaw l?ic<
CXVI
r6nrtnf.^v]ca:oimirti poteifpzoptcr
foznrcat 5 nem aut fozuicatonta fufpiti
ouem.)C)c>:u.q.i.ciicit. 0ota inrupcr q
fecunda que cft^babilia admittit ad
femiplcnam pzobationcm. vt ertra oe
pfumpto.in moltia.'^ude coadiuuat
ad pzobatonem fi alfiutalia amiuicu^
la.vndc foUim admittimr ad purgati
onem indiccndam.Bc violenta etiam
que ad condemnatonem fufficit: nota
q eft ouple?:.oum quedS iuria z oc iu
re.vt cum iua;fingitt (latuit aliquid fii
per facto et contra banc non admittit
pjobatio.ejcrra oe fponfa. nec 4 fidem
vbi oicitur q fi quia oederit fidem mu
lieri oe contrabendo matrimonia ;cu5
ea:t pollea copula Tequitur: matrimo
nium eife piefumitur z ptobatio in co
trariu uon.admittieur. (0ucdam c ia*
rie fed nou oeiure:vtvbiiue pfumit:
fed nou (latuit altqufd.vt ftvir oiu mtt
liericobabitauitpzefumimr abeo co^
guita.|:iU^fi.q.|.oicit.(Etcoutra bac ad
mittit p»3batio*3lpplicando ad ^pofe
lum nofiru fuper bcrelim maleficard
z fup noua iora.oicimua q in ture trt/
ple)c fufpitio fuper crimen berefia ba^
betur. pzima eft modica, fecunda ma^
gna.tercia maieima.l^zima que a mo.»
dica in iure vocat Ibfpitio lenia,ita b«
betar.c.9lccUfatn9.ocbcrc.libjo.vi.iri
pnn.ybi oidrur.^i autem lenia z mo
dicafufpmotUafmtqnan^ ejcboc fit
graniter pnniendnemon tamen oebet
pena in berefim rclapfozuj puniri* (Et
bec fufpirS ideo oicitur modica (lue le
uie.tu quia modica et leui oefcnfionc
toUif.tnm quia e)c modicia etleuibuo
oaitur coniecturia* oicitur mo^^
ca a modicia indicije. et oicitur leuis
a leuibue coniccturi3.'Btpofc (n fim*
plici berefi circa fide5 fi aliqui reperi$>
mr occulta puenricula celebzanrea vel
vita vel mozib^a coi puerfatone fideli^
pm ocn(aU0tVi patct*ta*eji;c6icamu0,
P iuj
•parstcrda
jfmo.ejctfft ^ebcr^'c(rca malcficaru
erclim.^unilimoclo vbt coucnrtcu
fa m angariis aut facrat(o:ibu 0 ani
p«:ib’ in campis aut filuis fiue oc oie
fiue oc nocte conuenirent. aut aliq fc-'
o?roni reperirentur, aut non frcqucn^
tare oiuina tcmpozibus confuet^-r me
dis confuetis.autcum fufpcctis male
ficis familiaritates fccrctas contrabc'
rc.talcs enim leniter ad minus oc berc
fi babentur rufpcctuco talia frequc'
ter facere buiufmodi comptobamur*
oequa etiam leui fufpitionc babef.lT*
oebere.l.q.in fine*vbi oicitur/^ereti'
C 02 U vocabulo continenmr t latis ad-
uerfuscosfcntemijs oebent fuccum-
bere.qui vel laiiargumento aiudicio
catholice religionis et tramite octecti
fuerint ocuiarc,€t buiefententie con-
co:d3t l^oftien.in fumma^ti.oe pfum
pri.^^ftnaluvbi oiciM^otandnm
uis beretici Icuiiargumento oeteganf
fciltcet ad boc ^ fufpccti habeantur ta
itiert non oebent vt beretici babcri.z ^
batpcr p2ecedenti3t ©ecunda fufpito
que c(t magna i iurc vocaturvebtmes
fiue fortis.oe qua iterum in allegatote»
?§ccuratu 0 tin p:incipio. ^tcru 5 fic ba
betur accufams oc bcrefiVel fufpectuf
contra quem oe boc crimine magna z
vehemens fufpitio 02 ta erat zc» 3bi.n*
bec coniunctiOt et. non tenetur copu-
latiue: fed ecpofitiuevt notat Joban*
andree ibidem. ']0cbemens aut idem
cft quod fo 2 ris vt picit 'tfircbidi.fuper
aMegato.c. Hccufatns. z verbo, vebe-
mens.vt oicifpapias z ;]^uguitio.q?
vehemens idem efl: (yfoJti«liuegranr
dis.?tllegat etia ^teg.i.motaf.^eu/
IUS vebemes irruit. 10n oicimus ali/
quem vebemente 5 habere cafum cum
babet fo 2 tc 5 .bec ibi.Crgo fufpitio ma-
gnaioicif vebemes fiue fo 2 tio z fic uo -
min3l'.q2 non nifi vebemcntib^ctfoz-
tibusoefenfatonib^^repellif» z etiaj^®
eje magnis et vebementib’ ac fo 2 tfbod
02 if coniecturis argumentis z indiefir
10rpotc in fimplici berefi fi alid com-
perianf qui eos quos fciut bcrcticos
fo 2 c occultant.fauord impendat. alTo-
ciant.vifitant.mucraofferant.recipiat
oefcnfat z fifia cjcerc^es .tales ni^vc
bementer oe berefi,Tofpecti funt.z fifi-
ter cognofeonf circa berefim malefica
ru.eo Q' fufpitio 02 itur q» participat cu
eis in criminez peipue notanf:bic mu
lierifam viri:qui ad amote vel odium
inotdinatu.licetnon ad alias lefiones
boim tendant aut iumento^ folet ma^
leficare.^imilia em vt pmiffum cft;irt
quacunc^ berefi cjcercentcs vebemen-
ter funt fufpecti.vt patet p allegatu ca*
accufatus.t.^.illo vero.-i p notata ibi¬
dem p arcbidiaconu.Cum no fit oubf
um eos talia facere in fauote illius bc
retice ptauitatis. Cercia fufpitio B eft
inajcima.-i in iurc vocaf violcnta.cap»
cum ptumacia. z ca. ?Cccufatu 0 . li.vf*
oe bere.t per notata p atcbidiaconum
ctlobanncandrce.fuper.c.^llccufat’.
et verbo.vcbem^s.vbi oicut. Bicit vc
bemens no violenta.fupta oepfump»
ca.literas.10e bac fufpitoue loquif ca-
non.oi.]C)C)ciiu.quo 2 nnda 5 .(Et bec pte-
fumptio feu fufpitio oicif violenta.tU 5
2 violmrat cogit z artat iudice ad cre-
endil. 0CC tergiucrfatonercfcllif qlf
cun<^«tu qi eje violentib^couincentib’
ateo coberccntib’o 2 if coniecturis.
pii gfa in fimplici bcrefi.fi alid reperii
turquibereticosadotauerim. id efire
uerentia fuo amote ejcbibuerint confo
lationem vel communione 5 ab eis ac-
ceperint.vel fimilia que ad ritum cotu
pertinent perpetrauerint. tales nan$
violentajufpitione oe berefi et bereti-
cotum credentia funt conuicti .per ca.
fili|.€t per ca. ^Jccufatus. oc bere.lib.
vf. et per notata per ?trcbidiaconum
fuper capif .quicunc^.bereticos.et ver-
QMeMo^XiX*
bo.crcdente0*codcm libzo.vi.cnm no
fit oub(um CO0 raUa facere in credenti
am bercticc ptamtarf.^uper berefim
vero malcftcaram 3 fimikqni perpe^
trant ea que ad rftum maleficarum p/
tiuent.et talia cum fint varia videlicet
eliquando per verba folum contume^
liofa.oiccndo»m fcnties in b:eui que ti
bi euenient vel fimilia in effecm* vel p
tactum folum tangendo bominesaut
beiliammanibue.autper vifum tan^
tum femanifeftando nocturno vel oi'
nrno tempotecertis ootmientibus iu
cubilibus^et boc vbi bomines aut iu<
menta nitunmr maleftciare. licet circa
grandines varios alios obferuant mo
dos fc alijs oiferendo ceremoniis* cir^
ca flumen aliqb fe agitado oiuerlTmo/'
de vt in ptecedentib^circa modos ma^
leficia inferendi patuit.tales vtitp vio^
lenta fufpitonefup berefim malefica;?
vbi reperiunf z fama labotat funt pui
ctit^ferti vbi effect^ell fubfecut^in ma/
leficio fiue ilatim fiue^p fuccelfum tem
potis*quia tuc euidens factum cocur^
fit fiue indicium facti vbi inftrumenta
malefioL} in aliquo loco repofito repe^
rietenf. licet fuccciTus tempotis no ita
aggrauaretqd euidentiam facti manet
tamen.fufpecta vebemeter z a fottioti
amplius ^ circa fimplicc5 bc:efim.€t
(t queritur nundd oyabolus abfc^ vifo
aut factu muliezu malcficiaze P0IT5 bo
mines feu iumenta * fiefpondef vtic^
(i ocus permittit.^ quia maio: oei per
milTio vbi creatura oeo oicata per fidei
abnegationetaliis bozrendis icelcri-
busconcurrit.ideo zoyabolus ampli
us talem modum maleficiandi creatu
ras affectatamo z oici potefl: q> o^^abo
Ius etia3 fi abfcp malefica poff5 adbuc
fumme p maleficam talia ejcerccre af'
fectat variis refpeaibus vt in pceden^
tibus pamit*€pilogand0 ad noftruin
pzopofitumfupmodosejc pzefumpti
cxvn
onibos fodicandi. J^icendu ^ fup pfj
tam Difiinctof m furpecri oe bcrefi ma
lehcarufunt in triplici genere cum qui
dam leuitcr.quidi vebementcr.t ddaj
violenter.leniter funt fufpecti qui ta^
lia modica vel lenia pagut e)c eis ozi
tur modica vcl leuis fufpmo ptra cos
oe tali berefi.-r I5 vt oictU5 eft vbi quis
fic inuenif fufpectus non fit bereticus
babendus.tn oeb5 libi indici canonica
purgatio.vel iniungi tam^^ leni abiu
ratio.(£t quide5^ purgatio poflit fibi
indici babef ca.ejccoicamus.i. in pzin.
ejetra oe bere.vbi oicif. (0ui aut inue-*
tl fuerint fola fufpitocnotabilcs.rurpf
tione^babili.boc eft leui.^: que Icuiter
apparet.oic ^oftien.fcquif. nifi iujcta
cofideratoes fufpirois qualitatcc^pfo
ne|p:iam innocentia cogroa purgati¬
one moftrauerint anathematis gladio
feriantur, z vfc^ ad fatiiTactoem condi'
gnam ab oibus eoitenf. Ita q» fi p aiv
nu in c]cc0icatione perftiterint eictunc
velut bcrctici condenenf. 'Bec ibi. €t
nota ($ indicta fibi purgatione canoni
ca fiue confentiat liue no. fiue oeftciat
fiue no.eft p oia iudicandu ficut oe oif
famato oc berefi cui eft purgatio cano
nica indicenda. (Bed t boc qp abiurato
poflit tali indici fan$ leuiter fnlpecto
oc bcrefi.pt5 p ca.accufatus. in pzinci*
vbi oicif.'^ccufams oe bercfivel fufpc
ctus.cotra que oc boc crimine magis
z vcbemes fufpitio ozta erat, fi berelT3
in indicio abiurauit-t poftea comittit
in|ipa cenferi oebetquada iurilTictonc
rclapru3.l5 ante abiuratoem fuam bc>
refis crimcnpbatu no fuerit ptra ipm
<JBi aut modica z lenis fuit fufpitio il'
la.quan^ e)c boc fit grauiter punied^
tn non oeb3 in berefim rclapfo? pena
puniri.'^ecibi.(0oidam autem cum
fint fufpecti vebementer.t fqnt illi qui
talia vebementia z fonia peragunt.qtJ
ejc eis onrur vebemens z magna fufpl
terda
rt0*« UUs Ucct criam non (iiit hcrttki
ncc vt bcrcnd pdcmnandi co ^ cppiic
badcf c)ctra oe pfumpdo.c.lftcrao.^.ci
circa.^ullusi) fnfpitione vcbemaiti
eft oc tanto crimine pd€mmnd\0.a3
ibi ita ol,( 0 ao circa mandam^^qjjatc
nuo cu^tpter folain fnfpitionem ^uie
vebemcnie.nolnm^ illfi oe tam grani
crimine codemnari.m oc tali (ic vebe^
mentcrfufpecto ocbcrfibi mandari;^
abinrct generaliter omnem berefim z
fpalitcr in qua incidit taii$ vebemen-
ter fufpeauo.p allcgam.c/^gccurams*
in pjin.vt eft oictu.t p,c,inter follicim
dlne0,e)ctra oe our.ca.-r p.c« literae.ejc
tra oc pfump w li ponmodii rclabaf
vel in pjiftina vel in alii» vel in eoo qs
fcit malcftcoo aut bereticos aflbeiet vi
fitetveloeducac^vcl confiilat munera
oonando.vcl mittatlcu fauotc eis ini
pcndat.rclapforu penam no euadet.p
aUcgatu^c/tfl^ccufatue.lBbi oidmr.fic
lEumi>oqaiinvnaberclis fpecie vel
fecta pmifit^aut in vno fidei artiefo feu
facrameto ecclcfic errauit*(Etpoitmo/
dum berefimifimpliciter vel generaUV
ter abiurauif ejeme in aliam rpon
bcrefis fine fecta ac alio articulo feu fa
cramento pmittat^volum^vtrelapfus
in berefim iudicari.IUe ergo oe cuius
lapfttinberefim an;abioratone 3 pfiite
rit vel nuc pllar.fi poft illam abiuratio
nem receptat bercticos oeducat. vifi^
tet fine aflbciet.ac oonaivf munera eis
bonet vel mittat.feu fauozem eis im^
pcndat.-t infra merito ocb5 indicari rc
lapfus.cum illu eje app jobato a fe pn^
us errore non fit oubium illud fecilTc.
bec ibi. €ic quibns verbis apparet q? i
tribus cafibus in genere fufpectus oc
bcrefi vebementer poft^ abiurauit pc
na plectit relapfomm.prim^eft qua^
do relabimr in eandem z prifiinam be
refim oe qua fufpecras fuerat vebeme
tci.^ccttndtts quando berefim fim-
pliciter vel generaliter abioraoit et re^
labitur tame in alia berefim. efio q> oe
ea antea nnncjp fufpectus babims fuc/
rit nec oelat^. Cercius qn bcreticos re
ceptat.z cos oeducit z fauo2C3 impen^
dit.Ctbic cafus pplcaif multos cafus
z babet multos finus.vt pt5 in allega.
^■.Cnmfo.in.c.^ifccnfatus.freqncnrf
ne repetito, ^cd qnerif quid ageu/
dum fi talis vebementer fufpectus ad
mandantu fui iudicis no pfcnferit coii
tinne abiurare. aCn tradendus fit fccm
lari arbitrio potefiatis almaduerfione
oebita puniendus p.c. ^.d abolcnda5
§.pnti.vero,^\ndct,neqna$.qr.c.illd.
«.^.e^epreife loquif no oc fnfpccrj:^
oe manifefte oepbeniis in berefi -ic.ct
rigorofius ptra ocpbenfos manifefie.
^ pira fufpectos tantnmodo eftagen'
dum.€t fi qnerif qualiter ergo fit^e
dendii ptra talem.jliftdcf. ^cedetur
ptra cum.p.c.eiccoicamus.i.-t p.^.quf
vero fola fufpitonc 'tc.fupcri^iiiferioz
ejccoicabic in qua cjccoicatone fi p an^
num ficteriteftvtbereticus pdemnan
dus.p allcga.c.i 0 nida autfufpectifut
violentcr.-t funt illi qui talia violentia
pagut.qb e^ illis o:if violenta fufpitio
contra eos talis vt beretteos eit bab^-'
dus.tficutceoc^benfo in berefi ^oe
co pomia indicandu.p.c. cj:coicamus
|.e)ctra oe bcre,§^.qiii vero.i p.c.cu co^
tumacia.-r p.c.vt officiu.li.vi. |!^a3 vel
fatenf crimen.vcl non.fi fic.-t volut re^
dire-tberefim abiurarcadpniam rc'
cjpiendi funt p.c.ad abolendam.-t p.c.
ejccoicamu^.ij.^. finali qd fi non pfen
ferintabiorare tradendi funt cnrie fc^
culari animaduerfione oebita punicti
di.p.c.?Ed aboleud 35 .S^.pnmo allcga-
tum.^i autem non fatenf crimen p^^
^ eft connictus.nec confenftt abiura>
rc.efl: vtbereticus impenitens eodem/
nandtts.per.cad abolendam, '^iol^/
ta em fufpitio ad pderanandu fulRcit^
Qndtioxx. CXVIII
.«^bationcm in contrarin non admft'
tn.Tt babef ejctra oc pfun]^4C.litcri0,‘C
c.‘?ltfcrte.(Et cii bcc oifcamo locu5 ba^
ber in fimplici berefi, ablq^ cuidentia
ant indiciu factuficut ecii in Tcjcro mo^
do fcmcnrianoi patebit, vbi quis vi bc
micuspdcmnaf.etiallno fit bctctic’
bi rc.quatomagis circa berefim male^
fica:;r,vbi femp peurzit aut cuidens h'
ctum in pueris,bominib^antiumentj
inaleficiatis,aucindiau5 facti, puta p
infirumenta reperta. (Et licet in fimpR
ei berefi penitentes^abiurantes ad pe
nitenti 35 z ad ppetuos carceres recipi
anf vt tactu cit.ln bac tamen berefi li
cet ecclefiafticus iudeje recipiat vtfic
ad penitentia.ciuilis tamen ,pprer fo2e
facta circa oanatempalia vltimo fnp^
plicio punire pot nec cccUfialticus i p^
fnm impediet qui licet non eu5 tradat
od puniendum tamen relinquere po^
teli.
©ucftiovicefwna fuper pri-'
medum kntcnmndu
ia ergo bcla^
fa perfona.
' 0 cl reperif immunis et ab^
^fnenda totaliter.
10cl reperif folum Diffamata oc bC'
efi generaliter.
“j^el reperif vitra infamia quefi6n(>
bns t totmentis eeponeda aliqliter.
10 el reperif fufpecta Dc berefi leuif.
"^elrepiffufpectaoe b6fi vebem^
T 0 c\ repif fufpecta d befi violenter,
■^el reperif Diffamata dc betefi z fu
fpectainfimuUcoiier.
10 el reperif cofeffa berefim z penl^
tens z no relapfa veraciter.
■^el reperif pfeffa berefim z peniti
relflpfa p 2 ob 3 bilirer.
IBci repezif pfeffa berefim z impeni
tJs^ no relapfa realircr.
^el reperif pfelTa berefim t impeni
tens atq? rclapfa cerrimdinalitcr.
IBcl repif no pfelTa ^ puicta D berefi
legitimis reftib^ z alias indicialita*.
) 0 cl reperif puicta De berefi § fugiti
tta vel Qbfens cotumaciter.
■^el reperif ab alia malefica incinc'
randa vel incinerata Delata.
"^el repif maleficia no inferedo fcd
tolledo p remedia illicita z incogruef.
^el repif vt malefic^fagittari^ et ar^
mou incantato: interim^do letaliter.
I^cl reperif vt malefica obftetrije in
fantes Dcmonib^c)cecrado boflilitcr.
10 d reperif remedio appelbtois fc
tuendo frinolc z fraudulenter.
(Et fi qnide reperif imunis totafr erit
p fequente modu fententianda finaUt.
;^bi notandu q> pfona Dclata mc repe
ritur fmmunis totalif qfi 4>ee(Tu6 mc^
ritls Diligcterlcttbono pfilio pcritom 5
Difcoffisrto puincif nec cofelTionc^^
p2ia.nec facti euidentia.ncc teftiupdii
ctionc legitima ,q 2 vic 5 Diferepat in pn
cipali,ncc etia5 alias illa pfona fuit fu>
fpccta aut Diffamata publice b antedi-
cto crimine.q:ftaio fi oealiq alio cri-^
mine cff5Diffamata,nec etia fnntindi
cia facti ptra talem pfonam, Circa tale
talis pjaciica feruaf, quia abfoluenda
efi: per cpifcopu5 aut indicem p fniam
tenqtis fcquentis.
/ \^0.^.mifer3toe Diurna crnis
j /Halio ciuitatis.aut indc)c talistc
1 / ferten dcJxscp tu talis De t?Jtlo
co z talis Diocefis fuifti nobis celatus
vcl Delata De tali beretica p 23 nit 3 tc,fc 5
m3lefica:{r.?Ettendctcs etia iUa effe t 3 '
lia q’ n6 valebamus nec Debuimus cp
niuentibus oculis pcrtranfire.Dcfcen^
dimus cd inquirendum fi ptcdicta fui
cirentur aliqua veritate tellcs recipies
do te ejeammado z alia faciedo q oece^
blt fmlcanonicas fanctones ea pp vi'
fis z Diligerer cicaminafroib^acfit acti
mli bac ca, babitoc^ pfiUo pito? in iu
‘parsterda
rcaccHafntbcoloj^kaficoItatc fllotij
fcplus repetiro fcdctef^ rrlburtali nio
re iudtcre ^ndicanrid ac bnted p ocuUs
folu ocu-r negocij veritate facrofanctj
cinanselijQ pofitie co:a iiobie vt 6vul^
m t)ei iudiciu noftrupdeat z oculi no^
ftri videat equitati ad no lira oiffinlti^
uafma 5 ^cedimnbuc moduicpinoie
iuocato.(Buia p ea q vidim’^ audiut-
m^-t^ducta z oblata^acta z acticata (t
cota nobis in pnti ca. no innenim^ ali'
quid ptra te legitime ^bam fote b bis
x>c quib^oelatus fueras co:a nobis.p
nunciamus occlaramus z fenretalitcr
citfinim^ptra te no ce aau legitime co
ram nobis.^ter qb polfis z oebeasvt
bereticus aut malefic^ indicari nec fU'
fpectusbaberl aliqualiter ocbcretica
ptauitate.quarc a puti indantia indii'
tionc z indicio totaliter te relaicam^da
ta fuit bcc fnia «Xaueaf vr no ponaE
infniaquacuncBq? oclatus fit infons
vel immunis^ q no fuit^batu legiti
me contra cu.ifeuia fi poilmodu tpis
^ccifu iterum ocfcraf z legitime ^baE
/"p6’t non obllantc ptcdicta abfolutotia
fnia pdemnari.l^ota etiam q^eifdem
modis abfoluendused quisqnelloc
latus oe receptatione oefenfationefeu
alia fautotia berericc ptauuatis vbi ni
bil^batur legitime ptra eum.^ecula
ris iudcjc commiffionc epifeopi modo
iuo indicabit*
©ue(lio*jCjcj*riiper kcmdns
modum fententiandi t)el 3 ta 5 z
tantummodo Diffamatam.?
/^£cundii0 mod9
jv Vjfententiandiellquando&cla
-Iv^ rasveloelatapcelTusmcritt
bfligerneroifcufiiscus bono confilio
peritotum repetitur tantummodo oc
tali berefi Diffamatus in aliquavilla ci
uitate vela>niud3.(Etboc ell qn Dcla'
os talis no pninciE necopna cofeffio/
nc.nec facti cuidetfa.ttcc
one legitimamec fnnt ^cunq; indicia
olia^bata cotra eu nifi peife fola infa^
mia ita q in fpcciali nullupbaE malefi
ciu ppetratu.qb quidc5^barc potfup
vebemente aut violenta fufpitione qn
verba pminarotia fup lefionc inferedS
O^ruliffet oic^do in effectu vel in fent^/
tia.ln bzc tu fenties ^ tibi cucnidz p’
effectus aliquis fuiff5 rubfccutus in le
fione co:po:tz aut iumcto^.Circa ifiU3
igiE ptra que nibila3baE nifi peife infa^
mia talis ptactica c feruanda, ^n tali
em cafu qtfnia no p6t<p ©elato rcrii ab
foluendo eunde, ficut in p:imo mooo
tactu ed:^ ptra indicedo fibi canonici
po:tionc4|bo epusfeu eius officialis
autiudejcaduerrantptimo q incaufa
berefis no refert fi aliquis fit tantumo
apud bonos z graues pfonas oiffama
tusdmo attendiEbic q etii apud quo/
cunc^viles z fimplices fit Diffamatus
^t ratio ed,quia a quib^quis pot acen
fari (uaimincberefis apud illos etii
pot quis infamari.^ quiUb5 bereticus
pota quibufcutppfonis accufaricum
taimimodo inimici capitales vt fupta
patuit cjccipiunE.ergo apud illos pot
infantan.
eretleri^o epifeopuo feu
dejcfupercano* pur.lfententiaj
per buuc modum vul conffmi^
im*
( V ^s.^^,mireratone Dlna cps ta
J /r lis ciuitat^ant iudeie talis Domi
I Imnii.Cofidcrates q meritf
Tus facti p nos p te tal^ talis Diocelis
nobis Delatu De tali beretica prauitate
Diligcter Difcuffis -ic* 3^6 inuenimus
te pfeffum nec puictu5 De pdicta labe*
nec alias fufpectu ad minus leuiter ni
fi q te rcperim^legitime z vcradtcrdn
tali villa citatevel Diocefi z apb bonos
z malos publice Diffamatu. €a!pp ad
purgadu bmoi infamii ^vt bon^odot
Qaeflio.xnV
(h ccm fidelia indicim^ca/
ijonicd purgatoes vt eft iiiria alTignan
do rtbi tal^ oiera taliomenfio t talem
D02I talio oicLjnqaappareao pfona
liter cotanobio vtporgeoma infamia
tanta manu o20iniotiii4 quide5com
purgato:co lint boieo fide catholici ac
vita^bati z qai puerfat6c3 tu 5 ac vUS
nouerut n 5 tam moderno tpe$ tranf
QCto»^ignificanteoq? fiin purgatone
©efcceriotcbabebimu0p2o conuicto
pjOttt volant canonice fanctioneo,
'—t 7 >k Jcautaatpfiderandaeilq^qn
I Ij alids repif legttime oe aliq bi(i
_ _^ /publice oiffamat^tp cn alidd
nonpoafmifi infamia (pfa fola indici
tur libi canonica purgatio boc e cp ba^
beat ali^o viroo.^eptem oecmvcl vi
ginti vel triginta fm q pluo vel mi^
nuo z in locio plurib^vel paucio:ibuo
magio vel minuo in fignib’fuerit oif^
famatuo.qui funt fue pditonio feu
dinio^vt fi oifFamatuo religiofuo et illi
fint religiofi fi cleric’ fecolarioe illi cie
rici fecularcoifi militeo z illi militeo» 4
purgat cum a criminc.Dc 4 efl oiffama
mo qui ppurgatoteo oicunf cifc boieo
fide catholici z vita^bati qui z illi’ co
uerfationc z vita no tam moderno tpc
^ 3 nti 4 'nonerut,vt babef c)ctra b pur*
ca.inter foliicitudineo.^i autc fc pur^
gare noluerit cjccoicctquam cjccoica^
tionem fi pannum fuftinuerit animo
indurato eictuc vt.bereticuo pdemnaf
iujcta ca.cjccoicamuo itac^^^. qui aut*
©i aut fe purgare oecreuerit g in pur'
gatone oefeccrit.boc efi^ copurgatO'
reo talco z tanto0 put ei iniunctu fuit
qui eu purgcnt.no inucncrit^ conui/
fto babef.t fic vt bcreticuo codemnaf
vt babef c]ctra 6 here* cjccomunicam’
|,y. 3 di(cfmuo.z verfi.qui non fe.et oe
purga.ca.Cum oilectuo.Cenfideran"
dumautellbic q> quando oicif^ in/
dicaf Ditfamato qtenuf purget fe trina
CXIX
vrquarfamann otdinioTuiq^oidofii
mif ibi in genere z no in fpecic*vnde (i
epo purganduo elino negaf quin cu5
epio purganduo polTit admitti* i^bba
teo z reli^ofi pief byteri z in alfio pari
foimaloe purga*ca*( 0 uotieno purga/
bitautfebiifamatuo pmodu quifed/
ror.vt colligif cjctra oe purg.ca. quoti
eno*^.po:ro*etc*acccpimu0*tI^uo ad.
6 fec undum *
or^T-VjPbenientcaut termino eidem
I oiffamato ad fe purgandum ca
fl J\ I ^ pnice alTignato coparebit pfo/
Haliter purganduo cu fuio copurgato/
ribuo co :3 epo z inquifitote i loco vW
nofeif infamat’^ ille qui Diffamat’ cll
poneomanufuplib^: eu 3 ngclio:pan/
te eu pofitu, oicet fic, (^go iuro fuper
iffa quatuoi euagelia feti oei q talem
berefim ejeptimendo ea oe q fum oiffa
matuo nun$ tenui nec credidi nec 00
cui nec teneo nec credo* ncg 3 bit*f*illt 5
cu iurameto oe 4 cft oiffamat^qcdd fit
illud,( 0 UO facto 0^ ppurgatojeopo'
nent manu fuplibip pdictueuagelio^
( 5 t 4 libct oicet ita ♦ €t ego iuro fup iffa
feta oei euangelia q credo ipm verum
iuraffe,€ttuc canonice e purgstuo.
Confiderandu eff etias Diffamat’ oc
bcrefi ibi eff purgand’ vbi nofeif oiffa
mat’.‘r fi fuerit in mult[locio infama/
tu^imponaf fibi q in omibuo illio fi/ ^
dem catholica publice^ftteaf et oete/
ftcf berefim oc qua nofeif mfamfit’oc
purg,C 3 .inter foUicitudineo.nec ptem
nat qui canonice fe oc berefi purgauit
nam fi poffpurgatoe5 incidit inberc/
fim iam purgata p lapfo babef z vt rc
lapfuotradenduo eff curie feculari.iu
)cta,c.e)cc 6 icamu 0 *i.^.adticim’* z ver*
vel fi eff poff purgat 6 e 5 .‘r.c. 3 d abolen
dam. ^.illoo quocp fecuo aut fi in alii
berefim incidit oe qua fe ante no pur/
gauit,iu]cta*(a,aliegatum«
•parsterd^
©ucfto-witl.fuper teratt mo
dum fentcntiandt Mffamatam
t ^ue ftiontbua ocponeudain.
i A -^ 11 ^ 1101110 (^ 1 X 0
m A ftdc^ ftnicBdi z tcrm<
if^dtcftqnoelgmsDcbcieri
^cefTus mcnris oilfgentcr confideratj
cu bono conliKo perito?: repertf vari’
vel babcne uidicfa contra fc ad queft^
ottcs vt,f*c)cponaf qwcftionibus z to:^
mcnti 9 ,vt (i quefl:Conat’m'bil conceflTe
rtt^immuntztnnocerc babeaf. (ft^.
cll qn oelame no cft Dcpbcnfns nec p
pnaconfeflioncnec facti enidetia nec
teftin legitima^dnctionc nec funt in^
dkia ad talem mrpitionc vr babeat bc
rcftm abmrare,(Ell tamen in fmocom
feffionibii3 variuo.l^el aliae funt in/
dicia fnfficientia ad queftionce etto:^
menta.Circa iilnm talie pzactica i fer
ttanda,'|n tali aut cafn q: fententia itt
terlocutozia eit contra oelatu^fercnda
«nd^eo.^deopinqmfitotem conin^
ciim ^no oiuifim e(l ferendaauicta ca*^
iimlto?r.‘fn pamie fi talis deterit i'nc
gatitiie firmiter et nnflatentts licet in-
duane p ptobos viros fateri voluerit
veritatem feref fententia^ videf fapc-
re vim oiffimriuc fnic p modum tcno^
|Meqnentis«
/ iL ^s.^^^miferatione oiuina eps
J /r talis ciuitatis aut iudc)c in ter^
i / l^ris Ditioni talis tmi fnbfcct^?ilic
1 tciAlentes meritis p:occffus facti per
R OS contra tc talem talis loci talis oio
cciisetoilicenter qcaminatis ^tues
vanus in tuis cofeffionib^-t nibilomi-
nus funt indicia multail funt fufficie^
tcad eicponcndu quedonib’ et tov
tneims.iEa^ter vt veritas ab oit tuo
^:io babeaf z vt Deinceps aures iud<
cum no offendas interloquedo Decia.
r3m.^mdicam’« faitcntiam^oic pftut t
z bota tali tc fuppsiKndu c^nib’i t(oa
mentis lata fuit becfententta.
^i ^ffionand^reperiaf vari’tt in It-
mul fint indicia alia td qdnes fufficil'
tia ponef vtru(^ in fma.vt in pdicta po
fitu eff:fi aut bec duo no pcuriat ^ vnfi
tm vtpote varietas (Tne a!t)s [indictis:
vel alia indicia liiie varietate portetur
in fcnt^iavttnuenifXnia ailt lata mo]c
ecequaf vel cjcequi fimulef,iS6 fit ta^
men iudejc mulm voluntari’ad ^ffio-
nandu aliquema 3 qucfliones z totme
ta no inferunf nifi intefecm alia?: pzo
bationu.iEt ideo pquirat alias^jbatio-
nes ($ (i no inneneritt tcnct^babiliter
q> Delatus eff culpabilis: fed metu ue-,
gat veritate bonis modis z qnt^ cante
lolts interdu adbibitis.eius amicis |tn
ducentib’ad veritate Dicenda faciat fu
am Diligentia vtab o:c ci^babeat veri/
tarcm z riegociu no feffinct,na 3 medb
ditatio ffcqu^s z carccris z calamitas
ac replicata informatio ^bor viroms
Difponutadvcritate eruDicnda»<Bb fi
Delato puenlcnter ejcpectato z tpe con-
graeter^iogato ac oclato moltiplici/
ter info 2 mato»€redat fide bona eps er
indejc omib^pfidcratis ipm Delam ne¬
gare veritate qucHionent eii modera^
te fine tfi effnfione fanguinis fcictes q?
qucfliones funt fallaces z inefficaces*
^am aliqui funt in molles coide cvc
cordcs q ad lene to:tura omiscdcede
rent quecut^ falfa, '?!liqm aut foutita
ptinaces q ^tumcunqj vejcarcnmr ab
cis veritas n 6 baberef/alliqni fut quf
fuerat altas queilionaii z iftom aliqui
melius fuffinent qones, qz ffatim bza/
cbia trabunf z flectuuf.aliqui aute rc-
manftDcbiliozes -tficminus fuftincf
qones aliqui etiam fiinf maleficiati et
in qncilonib^maleficijs vtunf quii an¬
te mozerenf ^ alicjd faterenf:efficiniu
mr em quafi inkn(\bikQ,<^mrc4nil*
dionib’ cu maxima pmderig ed agcn/
0.netti(y*xx^.
cxx
iam X ad pdirioite^ciBcIhonadi mplu
rimu attcndciidinCum am lata rncnt
mo)c mmillrt fc otfponSr ad queftona-
t)um oclam5* (Et cum oifpondt fc eps
aut fudcjc ct p fc t p alios bonos viros
fidd 5ctato:c6 Inducant qucftlon3du5
«d fatcndu Ubere. ctla5 ppzomlttcndo
ad coferuatlonem vite li opus Ut vt fei
pta tactum e(l.j£^ U nec lic pot^t ad
tcr:o:c vel ctl 5 ad veritati fatenda5 Ir
dud potcrut fc 6 ara vel tcrcla aflTl
finarc ad ptlnuand» to:maita non ad
iterandum q: Iterari no oebent nlll no
uls fupuenlcrtb^lndldis ptra eu t mc
pnt fcd ptlnua:l non^pblbef olcef creto
1 Tc.(Et nos.l^.c^s x.f^Audcpfi afflt p
fati aflignam^tlbl tali t)letale5 ad que
itiones ptlnBandB3 vt a tuo o:c ^:lo
veritas cruaf z tom ponaf In pzoccffu
<Et Infra temp^cldem alTl0nam5 -i p fc
^ p allos^bos viros Inducet eu ad fa>'
tendu veritatem. l*l fatcii noluerit
ole aflignata poterunt qones pnnuart
^ fic qucltlonef clfde vel alqs graulb^
to:mcnro;r fo:tl^vcl Iculusfm maiote
culpa? gr 3 ialt 3 tc 5 . ^tpoterutludlccs
tnulias cautelas licitas adbibere z In
Ws z lu fact Is.vtverltas babeaf quaf
jna^soocer ejcplentla atqj vfus et nc'
"^odom varietas $ ars alicui^ feu oo/
ctrlna.) 0 bl aut occenter qdionatus et
totmetts cjcporit^oluerlt oetesere ve
rltateampll^no veeef ^ Ubere abire ol
nilttaf.^l aut pftltcrlt In Ipfa cofclTlo^
nc cuderit veritati culpa^pjla cogno
fccndo z ab ccclefia veni 5 poltulando
fan^ oe^cnfus In berefim^Ua con^
feffionefed penltes. 7 fu)cta.c.ad abol^
dam. f.pnrl.abmrct z fniallter vt ocp^
benfus publice pdemnefp modum d
pdemuanf In berelim ocpbculi ^prla
pfclftone.vt olcef infra in octauo mo^
doetpedicndlbmoloepbcnros vldea
turibi.vblvero verita tendent et non
ci ceaturit)
rii¥'
M (Igt
® bll coBnt
lliteritc rclaprusnon fuerit condem»
nabif .lu]cta.c.ad aboicda3,^.pritl.c c]c
pcctafcopetenter Infotmat^ occenter
tradef btacbio fcculari vltlmo fuppU^
clo fcrlend^rvt oiclf Infra In occio mo
00.^1 aut relapfus fuerit pdemnablf
p modu quo oocef Infra i oecimo mo^
do pzoccflTam aliquem terminandi v^
deaturlbl»
'fc autc efl olUgentl’ attenden^
dum ($ Ille q qucftlonand^e ari
uedlbnes Interdu coutra fe ni
tef nec allquldpbaf ^pter qi
polTlt nec oebeatbereflm abluratc nec
^tcr^bcreUm pdemnari z oc talib^agl
tur blcc olet» eft ftatlm.^nterdu amd
Ipfc oelat^ell In berefim ocpbenfus vf
afs funt alia ptra eu<pbara Indicia p:o'
pter queoebet ablurare vt Icultervel
vcbemfteroc bercfl furpeems p:opi
que iion ell dlllouandus: fed fl vitra &
negat aliqua q non pzobanf: fcdfut In
dlcla fuffidentla ad qucftloncs.c cum
jp talibus qucftouaf fed nlbtl ptopter
qouca conmeaf nibllomln’ llfa no eH
abfoluenda lujcta p:lmu modu: ^ fm
^bata contra eampcedaf z adlurablt
vclvt fulpcctusvcl vtocpzebenfnslt
vir ptout ptoceflTus mcrfta ejdgent ct
requlrcnt.ri vero ptopter queftbesco^
fitearar IHa vel comm aliqua p:opter
que quelllonaf mn c ablurabit bec z ll^
la et p:o iftls et llUs fcntentla cotraidi
eft ferenda.
©.ucfi:io,ji*jaij.fuper quartuj
modum kntcntimdi odatam
0 rectam Icuiter,
Bartns modus
^ccITum fidei fniandlct rcr^
^ mlnadleftqnioelatus oebe-'
TefipccIfuG meritis olllgder oiTculTls
cu bono pfillo In lurc piro? reperif tin
jKHlmedr fcdlln bcreii pertlnadtcr per | fufpectus oe bcrefl leniter et b cft qn
•parsterda
delatos oe bcrcff n 5 Depbcndif nec c 5
fcITfone^iia nec facri euidetla nec tc^
(Itu^ductone Icgttima.nec afa funt irt
dicia fo2da feu vebcmcnria oc tUa be^
reli cotra cu fcd tmmodo modica ct Ic
uia z taUa cITe p cofiliu fiidicata flJtcr
^ vt fafpcctne leniter oc berefi potcfta
t)ebct;vt taUe illa berefim oc qua ocia
tus Cjctitir abiurarc z talis fi relabatnt
pena rclapfi oobita no punif. liccr gra
uius tuc fuerit puniendus ^ fi non in
antcabiuraflTet.luictatC, accufatus. in
pjin.oe bere,lKV|. Circa illu talis pta^
ctica elt^eruada, Calis em fi babemr
fufpeaus publice, abiurabit publice
in ccclelTa per modum qui fcquitur in
3 ^
Rotalis oiocelTs talis babita^
2 ciuitatis vel loci talis in iu^
Cio pllimttts co2a5 vobis ono
ciuitatis.facrofanctis cuage^
li|s politis cora me z ^pnjs manibus
cis p me tactis* ^uro mc credere co2^
de ct^liteo2 02e illa fanai dde catboll
cam et apodolica qua facrofancta lio
mana eccleiia credit confitef ^dicaret
obreruat.'5tem iuro me credere co2dc
f ^co2 02e <$ ons iefus %pc cu omib’
fanetis octcftaf bcrclim pelfiml male
fica? z q’ oms illas inrequentes feu illi
adbcreiues cternis ignib’cruciabunt
cu oaybolo z angelis ei^ cternalirer nf
fi rclTpircat ct ccclefic fanae p peniten^
tiainjccociliati fiierint.Ct pnter abin^ *
ro abnego et rcuoco illas berefim ocq
babetis me fufpecta vos otii eps z ofFi
cialis dcsq> familiaritate cumalcficj
babuCeo? errotes ignotanteroefendi
odio babui inquiiitotes z illarum per
‘fecutotes feu etiam <$ eo2um crimina
non oetejci.^tem inro ^nun^predi^
ctam berefim credidi nc<p credo: nec
Illi adbclT nec adbereo nec vn^ credi
nec^ berebo nec illam oocui nec oocc^
rc imaido q d aliquid prediao? fece^
rim in foturu oeos auertat penis itt
ris taliter abiuratis ^mpto animo me
fubmitto paratus fubirc omne peniti
til q«a.pbis que kciz oi)ci merito mc
baberis fufpectu volueritis'inibi inu^
gere illa iurop virib^adlmplercvtlnul
latenuscontrauenircficut meoe^ad-'
iuuet z bcc euangelica facrofancta*
^tedicta aut abiuratio fiat in vul
gari vt ab omibus intelligaf. (Bua fa-^
cta iudejc fi adefi aut olficialis pot fibf
oicerc publice in vulgari taliaverba vt
fimilia in etfectu.fili vcl filia tu fufpitf
onem qua b te babebam’ vt non ime^
rito abiurafti z purgaflK p abiuratide5
prelibata oc cetero coueas tibi <$ no in
eidas in banc berefim abiurarl. 0 ain
licet fi peniteres non traderis btaebio
feculari.fluia abiurafii tanquafufpc^
ctus leniter z non vebementer. tamen
mc multo fo2tius punieris ^ fi no ab/
iuraifes z amodo p20 modico baberis
fufpecta vcbemenrer z vbi vt talis ab/
lurares z prolaberis peua rclapfis oe
bica punieris z abfc^ mifericozdia tra>
deris curic fccfari vltimo fupplicio fe/
rienda.^Bi autabiurat fcCTctc in came
raeptfeopi vel camera iudicisquado
fcilicet non ell factu publicum modo
confimili abiurabir.(Buibu0 peraais
'axtfniz in bnne modu*
\ 0 s miferaroe oiuina eps talia
^ /f^initatis aut iudejc fi adell \ tcr^
/ Wris talis ofii oitoni fubiect^
renuentes vifis z olligentcr confide
ratis ptocclTus meritis p nos facti con
tra te talem oclatum nobis oc bctctica
prauttate reperimus te talia z talia c 6 /
mifilTe oicanf illa que te reddut fufpc/
ctum leuiter oc berefi ‘rppter que te ta
Icm merito babentes te fecim^vt leuif
fufpectu oe pdicta labe eand^ berefim
abiurarc.l0c?nep2edicta ptcpmifia
remaneat impunita z vt efficiar^ cauti
02 in fdmm oe mXtoi^z magnn? pfilio
0juellidvicefnim Q»aita OCXI
fh (urc perito:;: ac ct(a rcUstofo9«ln t
fupcr bio babfto maturo pariter i oC ^
gcftio bnteo ^ocults folu oeu ac <rrc'
fragabilcm fanae fidei catholice i>ita^
tem facro fatictld euagelitopoiitia co/
ram uobis^^t oc vultu oci iudicium
nrm ^deat z oculi nolfcl videant equi
tatemfedentefcp^ tribunali mo:c iu^
dicum iudicanciu te tal^ bic in nofka
pntia pfoualiter conditum per modii
qui fcquiJ condemnamuo fentiamue
feu potiue penitentiamus rc5 ne oe ce
iero vnqp fciehter teneae aflbeies *^bi 3
oefendao lei>a0 feu babeas talem :7 nc
Deinceps -ic ♦ ponaJ illa que commifit
Apter q furpecca fuit babita oc pdicta
beretica pzauitate lata fuitbec fenten
tiafeupenitentia.
Caucate^ notarius <$ in pceflTu po >
nat q^ talis abiuratio ed facta tan^p
furpectubabimmoe bcrefi leuiterce
non vebementer: alias periculum ma
gnum efTc podet*
®ucllto*jcjcui|*ruper quintft
modum feuteucuudi fufpecri
veb^euter*
i \Bmtus modus
\ q f ^peeiTum ftdei finicdi e termf
nandi cd quando oelata oc
/bered^ceirusmeritisoiUgeter oifcuf
1 (13 cu bono confilio in (ure pitop repe
vitur fufpecta oe bcrefi vebementer.et
p ed quando oelata oe beretica ptaui''
tate non reperif legittima oeptebenfa
nec cofefiionc <m:ia nec facti cuiden ^
tia nec tediu A>ductoe legittima: % fut
magna z grauia A>bata indicia contra
camtz talia p confilin indicata d illas
reddunt fufpcctam vebementer ocp ^
dicta beretica pzanitate, Circa idu taf
ptaettea ^ feruSda * Calis nanip oebet
vtfufpecmsvebem^er oetali berefi
dbiurare ilU beretica ptauitat^: ita q^
It pod modtt relabaf pena rclapfi oe /
bita puniaf b ^ q? tradaf btaebio fecu"
lari vltimo fnpplicio ferieda»lu)cta.c«
accttfat’*(n ptin^oc bcrc.li.vi;Ct abiu^ .
rabit publice vffecretcfm^ fufpect^
c babif*^ publice vel fccrete z apo plu^
res veljpauciotcs z graues vel leues:
vt oiem e dati oe illo 4 e fufpect’ Icuif
oe berefiti babet vt tale berefim aWit
rsKce^TBod’ aut oifponcdi ad abmra^
ttom talis e*^dueni^e nanc^bie oni
ca ad sbiuratoem fact^da z ad audie^
da fuiari feu puiam abinrado iponett
da;bdicaif>j fmone faciet generalem *
(Buofactcieganf publice p notarius
vcldcricuei»t)c4busipc abiuranduf
e couiaus z aia c)c 4bus bitus ed fu^
fpectus o^berei vcbemeuf»1^odoi'
ccf fibi p iudicevtl officiale^Ccce q^ep
bic recitatis m es lobis fufpeaus oe
tali bcrefi vebemeier qrc opottet q tn
purges te tabiuresberefim fupzaoi^
ctamt^ttucponef coiiabiurado liber
euigelio:p t ipe ponet manu f^ illus
z fi fcit legere copctcntcr tradenibi fe
quens abiuratio in feriptj z leget coti
oi populo^Sf aut nefeiat legere c6pc>
tenter notarius legat ea fpaciofe ^ab
iuradus rndebit alta z itelligibtli voce
pbucmoda*^anotan'usvel clericuf
oicetfic:€go talis oe tali loco«Ct ide
rndebit p eadem ^ba: z ille in iudicio
coditutus:^ ide rndebit p ead^ verb^
vulgari femp^Ct fic 4»^^ abiuratio fit
(inita z abiurabitper fotmam tenoris
fequentis^
tsUs oc tali loco talis oiocefis
(n indicio pfoualiter conditums. Co>
ram vobis veneradis onis eptfeopo ts
lis ciuitatis z tali indice in terris oitio
ni talis ont Tubiectis facro fanetis ca$
gelns politis corI me Aprns manibus
p me tactis* luro me credere corde et
A>fiteo: ore ilia fanctam fidem catbolf
ca z ap^ca quas Iscro feta romana ec ^
€lefiaooc€tA>ficef pdicatt tenet*
Q
T£)ars
Jtcm fttro mc credere et ^fiteo: ojc
zc. (EicpHcef articulus catbolic’ co
trarius ilU berefi oe quavebementer c
fufpcctus vt verbi gra.Si eft oc bcre^
ITmalcficaru rncef nc»;f uro me crcdc'
re <$ no folu (impkceebcrctici aut fcif
marici cternis ignib’ cruciabunftve^
fu p omnes berefi maleficarum infectf
oemoniis fidem qu^ in facro fonteW
ptifmatio peeperut abnegares z pur^
cifi|6t>iabolicispimplendis er^pia
uis oefideriis infiftut boibus «meti^
terre frugib’ pfima nocumeita infere
tes.vEt confequenter abiurt^abnego z
rcuoco illa berefim fcu pdrius infide^
litarem q falfe z menda^ter afierir no |
aliqu5 malefica in terr0 z q nemo cre,
derc oebeat illas pol^ nocumenta iti'
ferre aujcilio bemonu cu talis infideli
tas ejcpteflTe militat^^t ia 5 cognofeo ad
uerfus oeterminatiocm fancte matris
ccclefie z oim catholico? t>octo?umo
z aduerfus leges impialcs ^ bmoi c6'
buredas DecreuerSt/ 3 rc 5 iuro ^nu^
pdicteberefi credidi fupple ptinaciter
neq^ nuc credo necp credam: nec adbc
reo oe pnti:nec adberere intendo: nec
oocui nec oocere intendo nec ooccbo
Jtem iuro z amitto q talia z talia qi'
ptimanf f^ter q betis me fufpectu oc
bmoiberelivebementer nnm faciam
nec operi vt fiant oaho.iS^ li aliqd oc
pdictis fecero in fumru qb oeus auer^
tat penis oe iure relapfis oebitj;p:om
pto animo mc fubmitto patus mbirc
oem pniam qua p bis que fcci z oijcf
^ter que baberis me furpectum oe oi
cra berefi vebementer oecrcueritis mi
bi iniugerc z illa iuro z ^jmitto p viri
bus adimplere z nullaten^ ptraire: fic
mc oeus adiuuer z bec euangelia fa ^
crofancta*
^tedicta aute abioratio fiat in vul-
gari vt ab o ibus capiaE:nifi fieret folu
modo cota pfonis cccriafiicis 4 U0Ua
tcrcii
latina irttclligeremppetentenSi autf
abiuraueritfecrete rc 3 in palatio e^ivf
camera epi qn rc 5 factu no elt publicu
modo conlTmili abiurabit«
jFactaaucepdicta abiuratoe iude?
auifabtteuvr fupza^no incidatrcta^
bendo in penam relapfo?»
^it cautus notarius q ponat i actj
quo talis abiurario facta efi p tale vt p
fufpectu oe berefi vcbemenrer ad b vt
fi relabercf feiref ^lif^r puniref tqz pc^
na relapfis ocbita,<0uib’ pactis feref
fententia fcu pnia in bunc modum *
/f ^V^s*|^.eps talis mimwtz friS
In / r ter fi afiit. 0. «indiito: bereticc
I ( ^tau itatis iu terris talis oni oi^
notn lubiectis a fancta fede apfica fpe
cialiter oelegatus * ?Erteudenres q tt»
talis oe tali loco z talis oiocefis tali»
z talia pmififti oieanf illa:vt e)c ^cclT^
meritis oiligfteroircuflTsIegitime no
bis coftat ^tcr 4 merito bemus te fu
fpectu vebemeter oe tali berctica pta»
uit3tc,(Pt vt taliter fnfpecmjte fecim^
abiurarcoc magno cofilio iniureperi
to:u lufiicia roadentc*10eru vt cfficiai
ris cautio: iu fumru z ne reddaris
cliuio: ad fifia pagenefa z ne crimina u
maneat impunita vt fis ceteris oelin >
quetibus in ejccmplu oe mnlto? ^ ma
gno? in iure c5filio pito?: ac etiam iu
facultate theologica ingFo? fcu oocto
rum.ln z fuper bis habito maturo et
oigefio bntespteoculisfoluoeumac
fancte fidei catholice z aptlice veritate^
facrofanctis euangelijspofitis coizs
nobis:vtoc vultu oci iudiciu nofiruj
<pdeat:t oculi noftri videant equitat?
fedentefe^ p tribunali mo:e iudicu iu^
dicauriu te rale bic in nofira pfentia p
fonalitcrconfiitutufomiaqua fcquif
condemnamusfeu potius penitcnri»
mus: videlicet nc oe inceps talia vel t»
lia facere vel oicere aut ooccre p:ertt
nif 0 : p onanf illa 4 coimlcil comifiiTe
0.uelKoviceriniaqnmm CXXII
^terSifuftrarpccmsbitustie pdicta
bcrefi t>ebemeter z nonulla q fi comit
leret mcidcretIcultc r m rclaprum:fed
alfa fibi Irnpouan! ^ut nesocq vanlCf
tas c^pofiiilat z rc4rit* )0rpotc gp mv
^ fdentcr babeat taUa cjcerciaa vcI ne
CO0 4® rduerit abmraflTe receptet z fi ^
inllla lata fuit bec fentcntla*
■^^t^endendu aut ^ fufpectl t>e bere^
f( z no oeptebenfi fiue fint fufpecti ve
bcmtouoeleultcrno oebet ppetUo
incarccrari nec ppemo imurari: quia
bec efipena illo:{r 4 fuerunt bercrici et
poftea penimerut. vt pt 5 imc.ejccoica ^
bcre«t in,c,qm oe berc^U^vi
g pnt ^ter Illa q commiferut e)c 4bu0
babiti funt fufpecti ad cerm tps carce
ri macipari z poftmodu^jutvidebltur
bifpenfariaujcta.c^vt comilTi.oe bere ♦
luviM^ec bmoi fufpecti funtcrucibuf
66(ignandi:na crucee funt iufigim be
retici p enitetis :fufpecti aut no fucrut
beretici babiti quare nd funt cofignau
di p5t tfi ei 0 imponi <$ lient certis dic
bns folennibus in valuls taliu ecclefi
aru: vel circa altaria ou mllfaru folen^
nia celebjantur bntes in manlb^cere»
ardenti tanti poderis; vel <$ vaddt ad
talepegrinatoemt fifia ^utuegocq q
litas e)cpedit-t requirit»
^ueftio .jccv. fuper fejca mo
dum fenteutt^udi pelatam vio
/<^£rrus modus
/k f \ l^ceffus fidei terminandi eft
IV wlatus oe beretica p:a ^
Siitalricemis meriti olligeuter oifcuf
fis cubono confilioirt iureperitoms
reperitur be berefi fufpcausvebemen
ter.€tbocellquadoocUtu0 ige mn
reperif le^jlttlme oepteb^fuscofcfltO'^
ne xpii^ nec facti cuidentia nec telliU5
pzoauctlone legiittima; fi funt indicia
non lenia folu vcl vebementia; fed fo;
tilTima z violentilTima que ipm oela ^
tum reddunt mento fufpectum oe Dia¬
eta berefi violfter z apier que talis oe
bet vt fufpcctus violenter oe oicta be/
refi iudicari»'(^t vt modus ille clarius
mtelligatur oemus cjcempla ta oc fim
plici berefi In fide c^ztc berefi malefi
caru«^3m in fimplici berefi cafus co
tingeret qn oelatus ipe non reperif Ic'
gitime oqpbenfus cofeflionc ^tia zZ^
vt fupta.tamen «ppter aliquid qb oijcit
vel egit vtpotc citatus in non caufa fi
dei fufiinuit ejccoicarocm per annum
vel plasualis ia5 efi fufpcctus leniter
be berefi:quia boc non caret fcrupulo
beretice ptauitaris.bc penis»c3»grauc
Citatus autem refpofurus be fide vbl
nou comparct:fea renuit contumaci /
ter comparere apter quod cjccoicatur
tuuc fit fufpcctus oc berefi vebemcu/
ter: nam tunc lenis fufpitio tranfit iti
vebemente zji fufiinet illa c)cc6icatis
nem per annu animo pertinaci mc fit
fufpecms be berefi violenter* l^m et
tnne vebemens fufpitiotranfitin vis
lentam c§tra qua non admitrif bcfeu>
fio :fmmo ejetunc talis cllvt beretfcus
codemnandu0*vt patet tn.c. cn contit
macia*»notaf ibidem ri*vi * Jn berefi
veromaleficarucitenipliftcatur fnpcr
violentam fufpirtonem quado otjat z
egit aliqua que a maleficis ptacticatiE
quado volunt alique malenciare:^ qj
boc comune ellvrverbis cominatotna
aut factis p vifnm vel tactn fe babeat
manifellare ^ triplici c)c caufa vtpec/
catu iu indicibus aggrauet“i vt fim >
plices co facilius feducanf: z vt bc^ p
ampliusolfeudaf tmaiot reuiendiiri
boies fibi facultas relinqf: vude vio /
Imf malefica fit fufpectaqn poll^ba
cdmiuatotia bIcedo:facianbi q in bje^
ni fenties vcl fimiUa iu fentetia z poft
verba effectus aliquis in ipo vel i alio
fuit fubfccutus;mnc enim no leiii fit
qij
ftIfpecta^lclltqa^^tcr famfl^ar^tat^
babita cu malencte fiKrut rnfpeoi aat
qai pcare ad amo:^ itioidmamm aU ^
quevoIainrnt:v(delbp2a octrib’fU'
fpitionibne leni vebementf t violeca*
^uc videndum e(l qualia pzactica (it
cu talibue feruauda *0Am circa violc
ter fuipectu in limplici berefi bcc pra»
ertea feruaf. ^am licet in re fojtalTia
nouAtbereticuavtporcqz nonbabet
erro:^ in mente nec oe illo peinatia iti
volutate :vt notat ?frcbi,foper*c.3lle.
nibilominus eft vt berericus pd^nan-»
dust^pter pdicra fufpitionc violentaj
ptra qua non ellpibario admittenda:
condciiar aureberetica (Tc: qb A'nolit
refilircc berdim abinrare % f&tiifuctio
nem codigna cjcbibere tradit btaebio
feculari animaduerAone uebita punie
duedu]eta« c«ad abolendi.^.pnti.
aut velit confentiat cu effectu adiurat
bereAmccarcerippetuo mancipatur
iU]cta«c.e]ccoicamu 9 .n.De berc * l^ari
fo:ma ille d Ac elt fufpectuo oe bereA
violenter. Circa fufpcctu aut violcter
fup bercAm malcAcarudicet idc m o ^
du9 eAet obferuandue: tfi mitiozi mo
;pcedendo/:^duertendu <$ A Aabit in
negatma affereno put facere Colent q^
non ea intentoe verba Ala ^tulerit: $
c)c vehementi z muliebti pa Aione: vn
z iudici non videt ipam igni poAe ad^
(udteare non ob Aatc violenta fuCpitoe
luciudejc ea in carceribu0 oetenta ind
rat z ^clamare faciat A in AmAib^ ou
du notata fu(Acr:*z A Ac vtrU5 publice
tit oe tali bereA oiAamata: ep qbuo p
cedere ad vlteriota pt taliter vt aft om
nia queAionibue totmentis cjcponat:
z A indicta apparuerint fuper tal^ be^*
rcAm aut fuper nialeAciU5 taciturnita
tis:puta quia lacbtymae non effudit:
immo z quaA infenAbilis ad totmeta
reperitrqt videlicet cito poA totmeta
elbus viribus rcAinntuuc ^cedat per
tcraa
varias cautelas fupta poAtaevbi oe (1
mAibus agit.Ct in cafu d oia oeAcerft
tuc aduertat q^ A AAa oudU5 ppetrauit
tuc oino non eff oimittenda:§ p annu
ad minus Cqualotibuscarcerif manci
panda z cruciandaffepifftme etiam ejc
omAianda bcipue facratiozib^ oiebus
^i aut oiffamata cu boc: licet tunc in
de)e p ea d fupta tacta fut circa Amplia
cem bcreAm ipam poffet igni adindi ^
care:pcipue ppter mulAplicatione5 re
Aium: z qt fepius iu AmAibus vel in
alqs maleAcqs fuit notata:tn quia cu5
pietate ^cedere vult * j^deo indicet el
canonica purgationem:vtvic 5 .)C]c. 3 Ut
j:)c]c,c6purgat02es bebeat z ^cedat p
ut iu febo modo fententiandt tactu eA
ita vic5 iudicado Abi q^ A fu pnrgatoe
oefecerit:^ tunc tan« rea igni adiudi^
cabimr:cfmbociudc)Cp20ccdere po
tcA*lu cafu vero quo fe purgarct:tuc
abiurationc omnis bereAs cum pena
relapfop ac ppetua pula p modu d fe^
quif iu fnia fotmandatfaciat z moduf
Oifponendi ad abiuratoem talis eA vc
otetu eA iu quarto z quinto modis p»
cedentibus ^ceffum fidei terminandi
^ota etii ^ in fequentibus modis oi
bns fententiandt vbi indices p via pie
tatis pcedere vell^tuunc p modu iam
taaupcederc poffeut*^5 qt feculares
indices varqs fuis vtuuf modis iu]cta
rigotem ^noufemper iuicta equitati
p2ocedentes* 'fdeo ipts infallib ilis re
gula z modus affignari non poteA A 2
iudici eccleAaAico qui abiurationent
recipere poteA fub i^etua peniceutia
p modu qui fequif.fEgo talif oe talilo
co talisoioceAsiu indicto pfoualicer
c 5 Aimt’ C 029 vobis venerabilA>’ onis
epo talis ciuitaAs t iudteib^ facro fan
ais euagclqs poAtis coti me eifqj
pn)s manibus p me cotpaliter cact{ itt
ro me credere co2de z pAteo? ote Alas
ranccaAdc^catMicIfapficl^ faao .
0!iie(lio vicflTm4 ciitmta CXXIII
fartcta r04ccclc.tciict crcdft pd(>
cat arcp oocet ♦ (£t colcqocnter abiuro
o^in berclim z abnego z renoco ectoi
lenrcm fe aduerfuo fetam romanam z
apK^am ccclefia co^^^cuc^ fectcfnerit
vel erroiis ♦ ^tem luro z ^mirto taUa
z talla cjcpnman^ rtla que egi fen olKl
^tcr^iet eje culpam ea babet^ me fu
lpcctU5 oe oleta berefl vlolentfer:oeln'
cepa nui^ facla vel oic3 vel q? fiat ope
ram oabo* Jtem luro z pmltto q om
nem pnlam qua mlbl Inlugere voluc^
iltie pdletf vlrlbua adimplebo :nec
ptrauenla In all^Mic me oeuo adluuet
t Illa facrofancta eu^gella. fl ptra
ablurata fecero In fiuuru qi5 oe^ auer^
tat e)ctuc penle oe lure relapfla oebltj
nue pjotuc obligo z allrlngo qtenua
Illis fcrlo:4^lt cautusnotarlus q fcrl^
bat In actis q oleta abluratlo elt facta
p vnu oe berefi violenter fttrpecm 5 : vt
n ^baref poli relapfus vt tfic talis iW'
dlcaref talis z traderef bracblo fecula
rl* 0go talis oe tali loco talis oloce^
ris In ludlclo pfonalltcr coftltutus co*'
ram vobis venerablllb^ onls> ^ .c6o
talis duitatis ludlclbus In terris talis
onl facrofanctlscuangelqspofltls co
ram me elfcp ^:ljs manibus q mc co:
po:al(tcr tactisuuro me credere co:dc
z 4 )fitco: ojc Illa fancta fidem catboll^
cam z apflcam qua facrofetd ro*eccle.
tenet profitetur credit predlcat atep oo
cet»€tconfcquenter abiuro abnego z
reuoco omne berefim cjctollente fe ad
uerfus fancta romana z apoftollca eo
defiam culufcuqj fecte fuerit vel erro
rls* 3tem luro z ^Itto z talla z i5 ^
lla ejtpzlmanf ttla d egi feu ol)d ^ter
d e e)t culpa mea betis mc fufpectum
oe oleta berefi violenter odnccps:nu^
& facla vel ooccam q^ fiar opera oabo»
^tem loro z .pmltto qf oem pniam
qiia mlbl Intiigere volueritis p pdlctf
vlrlb^ adlplebo; nec ^uenll In allq
fic me oens adlnuet z Ifia facro fancta
euangelia*^ fi pablurata vel lurata
fecero In futura 5 olabolo Infilgate qt5
oens auertac penis oe lure relapfis oe
bitisnucpromeme obligor afirlgo
qtenus Illis ferior cu Icglttlmc collite^
rltmepfeclfic^^lt cautus notari’q?
afcrlbat lu actis q oleta abluratlo e fa
cta p tale tan^ p babltu fufpectum oe
berefi vlolfter.rvt fi <pbaref abluratuf
rclapfns ludlcaref etvt talis tr3dcre0
Eblo Peculari ♦
;^lbus fic aals ©bfoluat cum
fa fnia cccolcatols oe q c fufpc-'
'cms bablt’vlolder ^ Inddcrlt
Icut In berefibns fupradlctls. ^nde
'fient bereticus cum rcdijt z ablurat i
3 fenrentla ejccolcams abfoluend’: qr
omuls bereticus elt cjccommunlcatuf
lujeta.capltu.e^jcolcamusq^-r.li.ocbe^
re^-t etla IO]ct9«c*9d abolendamfin ^n*
^Ic talis oe quo aglmrcu fit vt bcre
tlcus condemnandus vt olctu elt prl ^
DS polt$ aWurauerlt elt ab eiccolcatlo
nls fententla abfolueudus* abfolit
tloue facta fercf fentenda feu penlten<
da per modn tenoris fcquentls*
/ Y^s^^.eplfcopus talis dnfta^
in J ds z fi adell mdejt i terris talla
“ l®onl/?5ttcndentes q tu talis oe
tali loco talis olocefisrfulltl nobis oe
iams oe talibus z talibus fidem fetam
tangendb^ cjcprlmanf Illa z q uos p'
cdflmusadluformandunos fuperll
ll6 vt lulhcla fuadebat z meritis pc^
fus olltgcntereicalatus-z oibus actis
z aedtads lu caufa pnd Inuenlmus oe
talla z talla pmlfilfc c)cpllcenf illa.
^ter z no Imerlto oe tali berefi ejcplp
ceuf lUa te fufpecm violenter bntes fc
dm’te:vttaUffurpectu oem berefim
' generaliter publice ablurarepnt no-^
bis mandat canonice fanctoes. Sane
cufm eade canonica iltlmta ois talis
fit vt bcrctlc’ c64emn.and’:t tu fanis
q fit
T^ars
tI con filio inberendo ^ad {jiTcmm fali
cte matrld ecclclie redcudo abturaue ^
ns pmittif omtic bcretica piamtatcrrt
flJter qp abfolmmus tc a fnia ejccoica
tionio q vt obnojcius oei cccldic aflrl >•
ctiio rneruo tenebaris» tn dc cotdc
vero % fide non fiaa rcuerfus es ad ec
clelic vnitate.lccireo inter pcnitentes
Deinceps coputaris ad mie finnm fa ^
crofancta eccleiia te recipiens oe pnti»
^ern qt indignu valde e)ciilit offcnfaf
Dininas ipunitas pninentibus oculis
ptraniire z iniurias boim caitigarc cu
grauius (It Diuina $ bumana kd€ ma
ieftate z ne tua crimina incentiuu e)ci ^
dant 3li)3 Delinquendi: t vt efficiaris
cautio: in fmnn ac minus ^jcliu^ red^
daris in pofteruad pdicta feu (ifia co^
mittendavt in futuro feculo leuius pa
tiari6»|^oscpsciudejc ^fatuspbabl
to.^tt z fup bis fano z maturo cofilio
pito;: fedentes p tribunali mote iudi
cnm iudicamiubntespoculisfolu dc
um z fancte fidei irrefragabilem verita
tem facrofanctis euangeliis pofir^ co
ram nobi3:vt oe vultu Dei iudiciu uo/
(Irum ^deat z oculi noffrivideat cqut
catem te tak in noilra pfentia pfonalif
conditum bac Die z bo:a tibi in antea
affignatis fententialiter p modu qui fc
quif c6demnam’feu potius penitctia
mus/fn ^mis q datim induaris fup
vedes oes quas Defers vede Ifijida ad
modii fcapularis monacbi fine capu^
Cio facta ante z retro bnte crucef oe pa
no croceo longitudinis palm3ru5 triu
z latimdinis palmae Duo;;'quam ve^
lle 5 Deferre babeas fup oes vedes ali
as p rtn tempus ejcpnmaf vnius anni
vel Duo:p vel plus vel minus putati ^
pa eicigerit oelinquetes z nibilomin’
di oiaa vede z crucib’ des in po:ta ta
lis ecclefie tali z tanto tpe: fc 5 in qtuo:
fedis ^ncipalibus i>ginis glbfc vel ta
Ub’ z talibus fedmdaiid’ in valuis ta
tcrcid
Ws z ta liu ecclefiaru tecp ad tal? carce-'
rem ad ppetuii vel ad tale tps fnialiter
codemnam^^ponanf illa qvidcbunf
magf ad bonotc fidei eicpedire attenta
culpe maiozitate feu minoatate feu co
tumacia Delinquetis ^fequaftretinen
tes nobis certa fcia z cjipzcfTz vt no^
bis cocedut canonica indimta qtenus
Dicti pniam poflTum^ mitigare aggra^
uare mutare tollere in toto z in pte toti
ens quotiens nobis vifum fuerit facii
dumdata fuit bec fententia»
(0ua lecta mo]c ejcecutioi Debite dc >
mandef z induatur vede ptedicta crip'
CCS buiufmodi continente»
0Mcftio.xxvi*(npcv modum
fmtmtiandioebitam fufpcctS
x Diffamatam.
/^"i^ptimnsmod^
'iVf Vj^ceffum fidei finiedi z termi
i nadicdqn Delatus Deberetl
capzaOitate^celTus meritis Diligent
Difcuffis cu bono cofilio pito:u in iure
repimr fufpecms De berefi -e erii Diffa^
matus ♦ (£t b ed qn Delat’ ipe no repit
legittime Depbcnfus nee^ptia pfeflTioc
nec facti euiddia nec tedium legitima
^duct6e:firc^f puWicc Diffamaf: ac
erii repiuf indicia p eu qi^ reddutfu
fpcctu aliaf dc beretica ptauitate Icuif
vel vebcmenf»'^tpote q: babuit ma ^
gni familiaritate cu bcrcticis qlis ftjit
file DC ^ agif ♦^n.cdnter follicimdines
DC pur»ca» (Et tali rone infamie ed indi
cenda canonica purgatio z rone fufpi-*
tionisDebs berefim abiurareduicta» c.
alle»mter follicimdles.Ctrca idu talis
p:actica ed feruida»Calis emfic pub
lice DC berefi Diffamatus z vitra infa'
miicjc aliis indiciis fufpecms babit^
De berefica pzauitate in primis purga
bit fc publke p modu 4 in fcdo modo
CXXIlII
tactos e(l.<0aa purgaroc ejcpleta ptr
<pm Diffamatu mo)c idem Diffamatue
vt fufpctme alif -t c)c alite indiciie bc ^
rcfipeqcfufpccmebime ^dictubne
libiu cuagcUo^ coia pofitie abiurabit
p^rbunc modum*
(Et ego talie De tali loco taf Diocclie
<oza vob isvencrabiUb^Dniemcie.^*
cpotalie ciuitatie t iudicci terrietalie
tmi i mdicio collitutue gfonalii facro
fctie cuagelije pofitie cozam me cifcp
;pp 2 ife maiiib^ cozpalif p mc tactMU'
fo me CTederc cojde ac ^fitcoz ©jc illa
fetam fide apricam qua ro.ecclefia cre^
dit^fttef pdicat z obfcruat.iEt pfeque
terabmro Deteftoj abnego et reuoco
bcreiim c)ctollfte fc aduerfue fan
<ta z apttea ecclcfia cniufcuc^ fccte fiijc
rint fctt crro 2 i 0 :»poftca vt fupza tactu
€*ltc iuro z pmitto q talia z talia que
egi ^ter cj z merito fum Dc tali bcreli
t)iffamat’vt vitra voe me betis fufpc
cm cjcptimanf illa nu$ Deinceps facii
feu Dica ne(p opera Dabo fiat* Ite
iuro z amitto q oem pniam qna mi ^
bi iniugere Decreueritf p pdictis p vi
rlbus adtplebo nec^nia 5 io aliq: (Tc
meDeusadiuueteifia euagelia facro
rcta)£|i fi ^ pdicta furata t abiurata fe/
cero l futuar qb De^ anertat a penis ta^
lib^De fure Debitf me nuc p mc libere
fupponoobligot aftringo qtenWple
ctar cumbam legittime ectiterit me ta
lia comififfe* flfduertedu tn bic q fi I
4 icia funt taliat tafojtia q cu infamia
^dicta vel abft^ ea reddat pdtetu Ditfa
niara fufpecm De berefi vebemenf mc
fibiurabit ocm berefim gencralif vt bi
w c fi retabant in qudmm berefim pe
ha relapfis Debita puniet.vt in.c*fm:cr
follicitudies.Dc pur* c* z in.c.accurat^
oe bere.li.vf*
^i aut indicia illa lutita modica et
leuiaQ^ctiacupdictaifamia n reddat
«ufofpecm De berefi vcbcmcni§ folu
leuii:tnc fufficiet q abiuret no genera^*
liter nec fimpliciter g fingulariter berc
fim Dc qua babimf eft fufpecmsfita q
fi ^baf in alia fpem berefis pena rela^
pfis Debita non pomef:g m eade rone
abiuratois q: fc 3 fufp ect’ leniter abiU'
ratuit pena relepfis Debita non punief
lic5 Durius q fi afs no abiurQir3:vt oia
bec patet in.c.accufat^.in pn. De bere*
li.vf ♦ ^jtone aut purgatois canonice i
Dubiu an fi poftpurgatoem canonicd
in eend^ rpc 3 berefis De q fc purgauit
canonice ^labaf pena relapfis Debita
b eft vitio fupplicio feriaf. (Et videf q
fiic p.c.cjccoicarn^j. ^.addqcimuf.ver*.
vel fi poft purgatocm.t p.c*ad aboleii
dam.^.illos di[c^.Dc bcre.in antiquis ♦
^it caums notarius q feribat in a ctj
an talis abiuranerit tan^ fufpect’De
berefi leuiter vel vebementertq: mul^
tu intcrell vt afs freqacntcr.Dictum eft
(0uib9 fic actj feref fnia feu pnia p foi
m 44 ^no:is fequentis*
{ \ ^s.^.eps talis ciuitatr aut ii>
In fl dcjcin terris Ditioni talis Dnf
I /|rubiectis*^ilig^ius attendert
tesfem talis dc tali loco z talis Dioce
fis fuifii Delatus nobif dc tali beretica
p tau itate cjcptimanf illa. (Et nos vol^
tesvt tenebamur iudicialiter in fotma
n an tu incidifies in ptcdictam berc ^
fim condemnatam od inquirendum:
tefies ad cjcaminandurattecp citanduj
€t interrogandum medio luramento
<ad alia facienda que fienda erant per
nos Defeendimus z ^effimusvt Dece
bat.(0uibu6 peractis vifis z Diligfter
fnfpectis pariter et oifculfis ptoceffust
meritis buiufmodi caufe et omnibua
et lingulis ptoductis actis et actitatia
babitot^ in et fnper illis tbeologotnm
atcB i iure pito? plurief maturo colilio
ac Digellio repim^te De pdicra berefi
t tali loco fcu talib^locj ap6 bonos et
gues publice Diffamatu qb vt non
fi iifi
bfo itiartdant canonfca
)cimu6 t(bi purgat65 canonica q co:a5
nob bic publice te purgalli.t ipi com
pttrgato:c6piterrcpurgarut*lnucni
muaetia te talia comiftffe cjcpzimanE
illa ^ter que t no immerito fufpectu
te babttim^vebfmanter vel leniter
camr i! eil illO( e) illud.t boc oe pjc
Dicta berctica ^/iamtate fi fecim’
tevt taliter fufpecru bereum abiurarc
Dica^ oe5 bereitm ii abiurauftvt fufpe
ctnavebcmetitervelberellm fuptadt^
cta fivt furpectus lcaittr,10tif qj non
polTumus-t ocbem^talia ^ pegifti nui
latcn^tolerare g cogimur ea vitare i\i'
(licia fuadete ad boc vt reddans cauti
07 in fiimytvt crimina n6 remaneant
impunita-ivt ceteri no reddanl ^cliui
o:co ad rifia comitreda.iEtvtcreatotis
(niurie no equanimiter tolerenf .(f a fi
pter tale pdictu purgatu « abiuraram
bic iit nra pntia pfonaliter conilitum
in boc loco^t bota tali tibi in antea affi
gnatj.^oa eps aut iudci: pfati feden
teoptribunali mote iudicu iudicatiu
facrofauctia euageltta polltie cota no
biovt Dc vultu oei iudiciu nrm ^deat
« oculi nrivideat equitate fentetiam^
fctt penitentiam^p modu 4 fequil.f.^
tencari0ic.*^onanEill3 4 videbutur
magie ad bonojc fidei elTc z cjctermia
tione bcretice ptauitatM^tpote <$ ccr
tio Diebus oniae e fefliuie b^at (lare
ad p07ta talievitalis ecclefie cu cereo
tanti ponderis in manu ou miiTarum
folenia celebzanl capite oifeoopto et
pedibus nudatisz offerre ad altare cc
rcU5 antediemz q> beat fejctis ferfis ic^
iunarcT q» certo tpc locu illu no aude¬
at e)cire fed certis Diebus ebdoniade fc
babeat epo vel indici pfitarcz filia 41-
iungenda videbuntur fm culpa:? e)ci-
gcntilt varietate q: no pt oari regula
vna gcncralis.lata fuit bec fentenria.
(I^ua lata c^cquaf poterit^b oifpcn
tcraa
farivel mitigarivcl comutari fm q>ne
gociu penitentis cotrectio t builitas
bec requirunt q:pt5tem habet epifeo
pust iudc)c.t boc DC iurc.vt in.c.vt co
iiiifff.Debcrc.U.v|,
@ueftio*]CjcvM.riipcr moduj
renteutiaudi bcrcfim cDitfdfasf
red^mitentem*
j ^tauus modus
\ P^ceffum fidet terminandi et
Icntcntiandi finiendi efl qua
DO Delatus De berctica ptauitate meri
tis p7occflti0 Diligenter Difcuffis cum
bono ^'onfilio in (urepito:? repitur co
feffusbcrcfim^penitenssalias non
rclapfusvcracitcr.^t boc cll qfi Dclaf
ipeconfitemriudictalitcrcota epo et
inquifitoze medio iuramento foteve^
qp i^e tanto tpe fletitt pfeuerauerit in
illa feu alia dc qua Delatus efl bereti'
ca ptauitate. t illi crediditi: adbefTr §
pollmoduad infotmattoneepitalio
ruvnlt refilire« ad gremiu ccclic redi
re.€t illat o^m alia berefim abiurarc
t fatiffacerc ^ut ipivoluerut otdinarc
c no repitur nunip ali§ berefim ali^
qtt§ abiurauerit fed nuc abiurarc pm
ptu anio cll patus.Circa illu talis pta
ctica efl ftruanda.Cal cm cflo q mul
tis annis (Ictertt in berefim pdicta ac
cti^ alqs quibufeue^ illafcB crediderit
p:acticaucrir multofep iudujccrit in er
roies fi tande cu effectu illas bcrefes
confenferit abiurarc t fatiffactionem
congruam ad arbitriu epiz indices ec
clefiaflici c)cbibere no cll tradend^bta
cbto fecularivltimo fupplicio feried’
nec fi ell clericus Degradandi g cll ad
mifct5iam admittendus.iujcta.c.ad a-
bolendam.^.pnti.c)ctra De bere.t abi
iiirata (imims berctica ptauitate ell i
perperou carcer^ retrud^dus.injcta.c.
cccoicami.M.^.fi quis ei abfolutonis
bnficio impartito z intuncto eide 5 q6
€Laeftioviceriinart’ptiin^ CXXV
ralib^ confacaityaptzxM
officia, fiaifo m folcrtcr nc ftmulata fi
ct 6 nc redeat fraodulcntcr/ecttiarc eri
am b:acbia fmpedire no phr, 3 Bod^
•uttbmraudt cft vt fupia tactum efi.
ttfimo addif*vt cojl pplb felltuo ote i
cedefia crtmma fua oze jp:(o confitea
tordta vCcsvtuum ab officiaU interro
gator.tu tot anute pfcuerafW i tair be-
r?fi malefica:^? lUe refpoudebtt.ita* et
pellmbecebcc feciftt vt confeffus es
z ille rtidebit itaz fic coufequentcr^^t
tuucpofloUabiurabitflccis genib^
(Et qui fufpeai oc bcrefi uuUateu^a^
beautuM^t q: ifte qui ell fic ocpiebeu
riisiubercricap:auitateell tjicoiczt^
iamxxpcdic^m^4,t,ii,6 bere, t per
abiiKat 55 redqtad gremium ecclefie.
3 ^deo eft ei abfolutonis beneficiu im-
i>end^du.ia]cta*c* vt ofiiciudn ^nci.Dc
bere.U.vf.quare pollpdicta abiuraf 65
cft abfolued^t modu bnt abfolu^
bi a maiori e)ccoicac 6 e qt vtumr apo^*
(lolica auctojitatec flarim feratur feu
a per bunc modum*
I 0 S talis eps talis ciuitat^ aut
iudeje in terris talis uni Ditoni
rubiectis*i!!ttcndentea q» tu ta
ali loco talis Diocefis fuifli nob
fama publica referite ac fidediguom 5
Infinuatoe oelatus se beretica ptaui^
tate*€t qz illa infccms fueras multis
annisirunaguu tueanle oetrimentu
que oelario nollra pcozdia acriusvul^
nerauit nos quib^icubit ee officio no^
bis tradito fetim fide 5 catholica i coz'
oibusboimcoplantare ac p 2 auitate 5
beretteam ab to^ mentibus eneruare
volentesvt tenebamurt tenemur* In
ct fuper bis certius infozmariz videre
ft clamoz qui ad aures noflras puene
ratveritate aliqua fulciretur* 10 r fi fic
veritas fe bFct^uidcrcm’oc ialubri re
medio oponuno oefcendimus ad in j
rcpdu tcfles cjcaminandu tec^vocadu
ac vt congrucmi^potuim’in et fup C9>
tra te oenuciatis te intcrrogandu 5 m e
oio iuramentoead pagenduoiat fiii-
gula q p nos erant flenda iullicia ejet'"
gente ac vt nobis mandant canonice
lanaiones.^anc cuvellem^caufe tue
bmoi congruu ffn^ oare e videre clare
q» comptu fuerat an.f.ambulares m te
nebrisvel in lucez an fozes infect^bc •
refis labe nec ne ^ceffus meritis acri¬
tatis folenne tam in facra theologia fa
cultate $ in iure cononico et ciirili pf
to:p cozam nobis confilium ozdinaui
mus congregarifeientesq^fm cano^
nica inflituta integru ell iudidu quod
plurimo^: fententris confirmaf t bito
inz fuper oibusi fingulis actio z acri
tatis in c5 pfiti fano maturo ac Digello
confTlio pito^r pdicto:pvtfiftp ac oilig^
ter inrpectispceffus meritis oibufc^z
lingulis in eo contentis libzaris inuc'
nimus te gpria confefrione*in indicio
recepto p nos medio inram^to l mul¬
tiplici pzauitate maleficap oepteben-
fum ejcpzimanf articuli* ]0e:pcu mi»
fericozs et miferatoz ofis nonullos p »
labi pmittat aliqn in berefes z errozes
n6 folu vt viri catholici literari i factis
eloqufis ejcercenf. 10cru etiavt fide la
pfi bumiliozes oeinceps fiant ac in pe
nitentie opibus ejccitenf eiufde jacef-
fusmeriris DiligentersirculTis reperi
musqmadinfozmatonem noflram
frequentem noilreqpz alio^z pbozum
adberendo confTlio faniozi ao gremiu
fancte matris ccclcWcz ad eiufdemviri
tatem falubziter euolafli pdictos erro
res ct berefes Deteflando ac fidei fete
catholice agnofeens irrefragabilem ve
riiatc 5 tuis internisvifceribus inflige-
Do pzopter quod illius vefligifs inbc-
rentes qui neminem vult perire te ad
mifimus ad adiuratszia c abiuratozil
publicam cautionem faciendo te in p
fentia:p pzefatas berefes z aliam oem
bcrcfim poblicc abfumreqoa comple
ra abfoluini’ te a (Viia e^coicatoie ma
(o:fs qua eje lapfu m berefiim eictitlftC
fnnodat^-zterecodUando fancte mrC
ccclelTe rellituim^ecclclTallids facria
tum tamcu te cojdcverot fide non fi
cra redieris ad cedefie vnitatc <put tc
fecilTe crcdimusi fpamus* Sane cu5
fndiginlvalde ejciflat tnoijz tpalin uu^
riasvkiTdstcuqp celo2u creatons oim
fnUirias equanimiter tolerare.cu mul
tograulus fu eterna^rpalcm Icdere
inaie(late5 z vt ipc peccato:^ miferato?
rui mifereatur Tifc^ ceteris i e]ccplum«
(£ivt crimina no remaneant ipunita z
vt efficiaris cautio: in futuar z vt non
reddaris ^cliuio: g tifficilio: ad 6 di^
cta-t qcu£^ alia illicita pmitteda^^os
eps-i iudc]c feu iudices in ca fidei ante
fati fedetes^ tribunali more vt fup:a
^ induaf veffe liuida «♦^te te fnia^
liter condemnamus ad ppetuu carce^
remvt ibi femp pane tolods -taq am
guftic crucieris retineres nobis c]c cep
ta feia^ e]cp2effc quaten^poffim’ libc^
re Dicta fnlam feu penitentia mitigare
aggrauare c 6 mutare tollere totalifvf
in parte fi et qn z ^ut nobis z totiens
quotiensvidebirur faciendum lata ffu
ftbecfentcntia zc.<B.na lecta iudee af
fumet per puncta ctticat fententiato
becvel (imiliain effectu fili fententia
vcl penitentia tua ftatinboc ^Xpo:'
tes toto tempo2evitc tue cruces q Ites
in fcala cum eis in po2ta talium ecde
fiarumz^ fis in carcere perpetuo ad
panem et aquam fed fili ne fit tibi gra
ne quia Certifteo tc q fi patienter tolle
rcs.mifericordiam apud nosinuenief
non Dubites nec oefpercs fed firmiter
fperes.quibus Dictis fententia e)cecu'
tionf Dcbitc temadetur-t fiatim velWs
prcdicta fibi induature in fcala in>lto
ponaturvt ab egredientib’ eminenter
videatur circudantib^cu mifiris (urte
terda
fecolaris«^02a aut p2adii tucaf a ml
niffris ad carcercz pofi fiant alia ^)ut
ponuntur in fnia.ifeum aut ipc indui
tur z ad po2ta ccclefie tedudt* Ifudcp
ecclefiafticus non fe amplius itromit
tat fi curia fccularis contentatnr bencv
quidem^fi non agat ad libitum.
^ueftio.jcjcvuj.fupcr modii
fementiaiidi berefim confeifaj
fed relapfam licet pemtentem*
/ \ 0nus modus
i / L «pccfitjm fi<^ei terminandi cf
T l^ententiandi e qn Delatus
' ^beretica pjauitatepjoceffus meritf
Diligenter Difcuffis cu bono cofilio re^
peritur confeffus berefim t penitens
fed relapfus rcaliter.(Etboe cll quian>
DO Delatus ipc confitetur iudicialiter
coram epo aut indicibus ats fe omne
berefim abiuraffe.-t ita legitime repit
€t q poft credidit tali berefi feu errorf
10 c\q fpeciahtcr bcrcfim adiurauft
fc5 maleficarum z pofi redtit in eandd
fed pofi adberens confilio faniozi pc^
nitet credit catholice ^reuertif ad cc'
clcficvnitate tali em no funt fi bnmill
tet petat Denegande pnlet eucbarifiic
facrafed ^mene^ peniteat nibilomi^
n’vt rclapfns cft tradedus biacbio fc>
culari vltimo fupplicio fcriendMI^oc
aut intelligitnr vbircpitur q» abiura^
ncrit t3$ Dep:cbcnfu 9 iu berefim feit
tancp fufpectus Dc berefi vebementer
no aut leuiter tm.Circa aut ifium talif
ptacticaefiferuanda.^am concluTu
in confilio pitotum maturo patiter et
Digefto et fi oponuerit replicato q 6^
Dictus Dclat^ DC iure efi rclapfus.Cpu
aut iudeje mittent ad Dicmm rda ^
pfum Delatum in carcere inclufu5 ou^
os vel tres probos viros et p^fertim
religiofos feu clericos fidet 5elat02e3
eidem rclapfo non rufpectoenec igr»
0.«eftiovi'cefintaomua CXXVI
tO0 fcd familiarw gratos.z ifti mtra
bunt adicum captata boza copctenter
t loqnent fibl oe contemptu mj5ix mi
ferne vttc pnte gaudijs ac ctlona pa
Mdili z ocmu bie pmllTis indicabunt
iibi. Qtc cpi feu iudicie ^ no potell
cuadere ntoztem tpalcm z io ^ curet
ocfaiuteaieilteac oii^ponatoe pecca
to;: fuo:jr cofcflTionc t facri eucbariHie
Qccptioncz illi freijntabunt eu induci
tC0 itlu ad pniam ac etia ad patientia»
CofirmStes eu fi viribue in catholica
veritate taliter vtipm oiligfter faciat
conitteri ac conferri eidem petenti bu
militer eucbarillicfacfm»^am bmoi
faefa non funt talibus Deneganda, iu
lcta,c.fupeo.i 5 bere,li.vi,(Buib’ facra
mentio receptis eo q bn DifpoiTto ad
falutcittdicio pdictoippolljDuos ’vel
tres oies.^rt anibus p pdictos in fide
catholica connrmcfz ad patientiam i
t>ucatur.€ps feu iudcjc loco cius mi
dabunt balino lod feu ptari curie fecu
laris quatenus tali Die et boza.f.no fc
HiuSf^ cu fua familia t tali platea feu
loco cjctra eccleitam tamen ad recipic
dum De fozo fuo quenda relapru5 que
l^i cps et iudcjc tradet ei.€t nibilomi
nus cp Die plijta De mane feu pccdente
faciat publice pconifari perciuitatem
feu locum in locis illis feuvicis in qui
bns peonifatones alie coiter folet fieri
tali Die et boza i tali loco pdicatoz
pzo fide fermonem faciet et epifeopus
z alq iudices cotzdemnabunt qndam
relapfnm inbereticam pz9Uitate5 tra
oendo eu brachio fcculari* Confide
randum autem bic ell q ille qui lic re
lapfus ed ii fuerit in facris ozdinibus
conltimt^ vel alias facerdos vel cuiuf
cu^ozdinisfeu religionis obumbza
ffone fufeatus pzius ante^ tradaf ell
totius eccleliamci ozdinis progatiua
nud«ttdtt0.elicomni officio cccleiia
dico cjcpoliams relinquatur fecularis
arbitrio porcllatis animadncrlioe Dc
bita puniend^^.vtin.c.ad abolendum.
§,pntuDebcre.(Bu3ndoigF talis cd
a fnis ozdinib’ Degradandus z fccuia
ri curie [relinqndus.Cps conuocet p
latosz viros religiofos fuc Diocclis.
quia licet non olim nunc tn folus cps
cu p Utis z alijsviris religiofisz pitis
fuc Dioccfis pt in facris ozdinibus co
dimtu Degradare cum ed reliiiqudus
bzaebio fcculari vel ppetuo immuran
ous^ bererica pzauitatc.^u]cta,c.qin
Dc berc.li. vi.?f^dueuiete au t Dic pzeff
Degradando relapfo ac tradendo ii
fuerit in facris ozdinibus conditurus
iu bzaebio fcculari aut relinquendo fl
fuerit laicus ad audiendu5 oiffinitiua
fmamiualtquaplateafeu loco c)ctra
eccleitam populo congregato z facto
fermoncperinquiiirozcm ac ipi rela
pfo inibi (n alto loco condituro et pzc
fenti curia fcculari fi Degradandus ip
fc relapfus fuerit.Cpus iu pontificali
bus indutus z pzclatis fue Diocefis ei
Dem alTidentibns ipm Degradandum
cozam eo cjcideiuem z indutum ac Di
fporitU5 ac fi Deberet in fuo ozdinc mi
nidrareafuo ozdiue Degradabit a fu
periozi ozdiue incipiendo et fic grada
tim vf(^ ad vlrimum et lic conferendo
ozdincm verbis vtitur epifeopns ad
boc per ccclciiam ozdinatis ita oegra
Dando in qualibet Depofrtioue z cafu
le et dole et fic oc altis poterit vti alid
bus verbis contrarijs pzimis, 0 xn
quidem Degradatione facta vbi fieda
fit per modum fmquem oe iure feu
confuemdinis ed fienda. Officialis
mandabit notario feu religiofo vel cic
rico quatenus legat fententiam que
fententia fine relapfus laycus fine clc
ricus ed Degradat^ feretur per modUf
tenozisfequentis»
pars
/ \ ^9*^.mifcr9toct)fufnae^u3
Jn /L taUs duitates % (ude]c (n terris
i ^•taU0Ofiioitton(fobtcai9*?!tt2
deteo legittlmc ifoimari ra tal't)c m
U locotaUttaUsotoceftsftjifh co:a5
nob (6 fi ita foerd feu cotra taUb’ cpo
-z indkib^ Delatus oe tali berertca p:a
uftate feu talib’ eicpliceuf. Jn db’ bc-
rcfibus vtlegimme fuit copcrm fuifii
a pfefTionc ^pila oepbenfus ac cril tC'
fiibus couia’: 't cf m llhs pftlteras ti
to fempo:e animo Indurato Dlcaf ^uc
fuit ^ poft adberens confillo fanlon' II
las berefes m taU loco pnbllcc ablura
ftllnfo:ma ecckfie cofueta abnegafil
z reuocafil flater que pdtcrl e^s t ind
firojicredentes re veraciter puerfu5 ad
grcmlu ecclefie fete te ab eiccolcati
onls fnla: q afirlcms tenebaris abfob
u entes fi tn oe coide vero z fide non fi
cta reuerf^ effes ad fanac ecclefie vnf/
tatern Iniu^crut tibi penltentla faluta
tarc veru poli oia f^tadlaa z tot an ^
nonim curriculis la elapfis noc noul^
ter Iteru oelams nobis ejctltlftl ^ Ite?
incideras In tales berefes ablurat^ eje-
pllcenf mofcB licet oirpliceter oe te ta
ha audllfemus: tn lofllcla nos cog^tc
oefcendimusad Inqrendum tefies ad
ejcamlnandu tec^ vocandu5 z Interro'
garidiim medio Inramento nec no ad
oia z fingula facienda ^ per nos fien^
da erantfm canonica infiltuta, ^anc
cn vellemus pntem caufam fine ocbi'
to terminare folennepfillu tam In tbc
ologlca facultate ^ i lure canonico ac
ci ulli plto? iulTlm^ cogregarl z bito p
dlctoKCofillo maturo plterz Dlgeftlo
in z fiiper oibus z fingulls actis z acti
tatis ac vlfis z olllg^nter olfculfis pio
ceffus meritis i oibus equa lance It'
btaris <put fieri eligebat reperlmof le
gittlme ta p teftes ^ per 4p:la tua con
felTlone ludlclallter recepta gp m relU'
cldifii lu berefes abluratas*^! reperl
terda
mus qi> talla z talla Mjclfilvel feclltl »
(£)cplicenf oia/piopt q z merito oe p
dicto? confillo tc babuim’ z babem’^
prelapfo. ^uj:f 9 canonica Infiltuta
Dolenter referim’ z referendo Dolem ®
^ q: ad Infotmatoem nFam z ^bomm
viro? catbollco? Diulna gfa mfplratc
Iteru es reuerfus ad gremln ecclefie et
ad eiufdem fidei ventate pdlctos erro
res z berefes Dcteftido z credendo ca^
tbollce 'ftdemcR catholica ^tefiado ad
mlfimus tc adrcclplcndu penltentlc
z euebarifile petita p tc bumllrt eccle ^
fiallica Iaera menta* 10 eru cu ccclcfia
Del in tc z drea te vitra nonbabeat c|d
faciat cum ira mlfcrlcozdltcr fe babuc'
rlt erga te vt ptediiclmus z tu tlla abu'
fus fueris in abluratas berefes incldd
do.Ca^ternoseplfcopusz ludicer
antefati ledentesp tribunali mote ni
dicum ludlcantlum facro fanetis eua'
gelqs poliris co:am nobis: vt Dc vul >
tu Del iudlclum nofiru5 ptodeat z octt
II nollrl videant cqultatem babentes
pieoculls folum Deum et fancte fidei
Irrefragabilem vertratem:ac c)cftlrpa>
tlonem beretlcc ptaultatls tc talem
boc loco Dic z bow tlbi ad audiendam
DltftnltluamfenDentlamlnantea afit'
gnatis fententlalltcr ludlcamus te ef'
fe veraclf relapfu In berertca ptanltatl
Ilc5penlta^tvtvcracltcrrclapfu Iti
eandem Dc foto noftro ccclefiafilco re
pioqclraus et relinquimus biacblofc
culari tradlms:rogamus tamen et efil
caclter Dictam curiam feculurem qua'
tenus citra tcclrcafangulnls effufis'
nemetmonlspertculuj fuam fentcii
tlam modcrctur*€t fic eplfcopuf z fui
eflrefTotesreced^tes curia fecularls fU'
um officium cjccquetur *
?llttendendum efi cpnls eplfcopos
ctmqulfitoz Debeant effe fum opere dI’
llgentes et per fe et per alios facere
vt relapfus peuiteat et §d fidem qtbo
^ueltiovicerunanona CXXVil
Ifcam conaertamr* rn poft^ penfme^
rft ct conclDfum fiicrit In conftUo q I5
pen(teat nibUom^nna verac((er c rela^
pftt0^ftta»0tr«(lmd’eft bacbio (c'
cuIarC fpi pfonaltter q taU fnia 05 plC'
crt c(d^ n6 mdCccnt. q: facice Micis
coiidcm 5 andu»€t f ba fua ma^
610 mducunt plectendam ad impeni
tentta m ad pat(ent<a*(z 10 nec e]cmnc
nec an miam nec poft eam fibi faciant
pfitarlvtnomoueamranto ptra CO0
q In cafa tali mottm olllgentlne eft ca
oendum^fed vt ell olcm mittat ad C05
flllquo0vlro0 ^bo0 ptcfertlm religio
fo6 fea clerlcoa el non Ingratoo ^gra
to0 qnl futnri fniam atm morte5 infll
gendd Indicant eum ad nde pUrmcnt
ad patientia ejcbottenmr z poH fniam
cu affoclent confolenmr cd eo eicoiett
0b eo no olfcedat oonec fplrlm reddi
t>erlt creatori* ^Int Iglmr canti z aul
fati ne 4d agent feu oleant ^ter qb re
nltcna n 5 tamen relaprtt0.S5 tarlf
fime Inuenlmr talla carn04lcet Inf du
nobla InqnllTtorlbua contigerit tamc
e^0z ludlceo cutall no oebent fedlna
re fed bn cnlloditlt copedlta ad pner
ftonem Inducere etla p plareo menfea
ponendo q In corpe z ania fle Impc
nlteno oamnabltar*(0ttl fl tand^ nec
p2ofperl0 necadnerfla nec minio nec
bUndlcl|0 poterit emolliri vt refillat
ab error&nafnlot fuerit p«dlcro c6
gruo tpe e)cpect3ttt0»€p0z ludlcea ol
fponent fe ad tradendueu feu rellnqit
oum bracblo fecalari z mandabunt p
cedulannnclofeuballno feu potella
cl curle fecularl quatenua tali ole non
fedlua et tali bora fit lu tali loco e]efra
ecclefta tn cum fua familiae Ipl tradet
(iblquendam beretlcu Impenlt^tem
et nlbllomlnua q’ cp pte eo^ fiaclat pn
bllce pconlfarl In Ulla vicia feu locla i
qulb^alle pconlfatlonea funt fieri con
lapfna mortem preueulafz t^l efficlaC fuere q^ ole z bora ac loco 5 dlct^'^re
Irregal3rea.(£t vu oebebant meritum olcatoz factet f mone p fide ac tradet
oeportare oeferit fecu pene plter ate^ beretlcu quenda bracblo fecularl*? lo
culpI.Conriderandu ell etla q taf feit q oeavenlant z Interfunt z b^uut In
rentle tradedl allque curle fecularl no oulgentla pfueta* (Bulb^ ejepletla tra
pfueoerut fieri ole fedlua vffolenl nec Detur curle fecularl p modu teuorla fe
etla In ecclelTa fed ejctra In allq platea
qr fbia eft 4 ad morte.? bonelll’
cd q feratur In ole ferlall ? cjctra eccle
fiam cum olea fedlua ? ecclelia ooml
no ITnt Dedicata*
quentlafepl^tnammouendop prlua
vtrelillaf? penlteat*^ li omnino no
luerit fertur fuia*
/ \ 0 s. 0 ,mifem 5 nc olulna e^a
I n/r talla clultatla,? ludejc lu terrla
®UcfllO*jCjCl]C*fupcr modurn 4 l%taUaonl*?Ertendcute 0 ^mtair
fenteitfiandibererim confeffar^ oetaMlocotaUBOjoceiisfuiiM nobis
Dclatua fama publlca oeferete ac fide
fed impenitcntem ct tamcu re-- Inanuatone oe bcretlca praul
i £dmua mod^
la^ljun.
\\ Ipcelfum fidei terminandi et
fcutentlandledqn oelat^oc
berctlca praultate ^celTua merltla ol
llgenter DlfcuflTla cu bono pfillo pito^
IU in lare replf pfefTaa berelim‘z: Impe
tate. (£)cpllccnmr berefea ? q> fu Ulla
bereflbua ? factlapdlteraa multlajan
nla lu tue auie oetrlmeutu*^orc^ qui
bua eje officio' Incubebatpraultatem
bcretlca c)etlrpare. l^olemea vtfeuc
bamur lu ? fup bla cerrl^luformarl vf
Dcreauambularealn teuebrlavel tn
lucc olllgetcr*3n4liUHa’ oe prcdlct^-
Ipars
tcc^ cftantceac cflfifcarftef fnfro^ated
rceim^repdto infccmberenca pmuf
tare^^anccup cunctfsnoftreim^tis
^ei^derab^Ub 9 infodiat co:di nro fidtt
fancta catboUd m ppfop pcotdifc
plantare eradicata beretica pzauitatc
modos Oinerfoevariosz congruos tl
per nos ^ p alios adblbnim^qtenus
f cfilires ab bcrefibnsz erro2ib’anred(
ctis in db’ deteras atep dabas ^nt et
nnne das pmmaciter ac ptinacif anlo
indurato.l0e^2cnb«ani generis ini^
mico mis pco:di )6 afrtdetec^’in oletis
crroJib^volnete-i innolnente nolueris
nec^ velis a fepe oictis berelib’ refilt^
re'plu 0 eligens mottem anie incurre^
re gebennalez co:pis tpalem ^a/ntefa
tasberefcsabiurareacadgremiu ec-
ckfie aduolare-r aniani lucrifacere iu
rep:obum fenfum oatus^iga cum
fis ab ecclefia fancta oci ejccoieatonis
vinculo innodatus^ meritot numero
a c^rege oriico fepatus ac pticipationc
bonott ecclefie p:iuatus z ecclefia cir^
cate non beat vitra dd faciat cuin ad
te puertendu fecerit iujeta poffe» ^^os
eps-i iudices in ca fidei fepefati feden
tes p tribunah mo:e iudicu indicanti
um^crofanctis euagelus politis co^
ram nobis.vt oe vultu oet iudiciu no
ftru ^deaK oculi nrivideanfequitate
babentefep p oculis folu oeu z fancte
fidciveritate ac ejcdirpatione berettee
ptauitatis bac oie bo:az loco tibi i an¬
tea alTignatis ad audiendi fniam oif-
finitiua condemnam^ac fententialiter
iudicam^te edevcraciter bereticu im>
penitentemtvt veraciter tale tradedu
relinquendu btaebio feculariz fic vt
bereticu Ipenitente p banc nfam fnias
oefo:onodro ecclefiadico te^ticim’
t tradim’fett reUndm^btaebio fecnla
ri 3f ptati^Curie feeularis oicta curias '
fcculare efficaciter oepzecantcs qten*
circa ce citra faaguis effufione z moc-
term
^spcrfcnlnmftiam fuiam moderef.
lata fuit bccTentcntia.
^ K^ueftio,jC]Cjc.riiper berefim
cofeffamT relapfet tpenicente^
Tnp^cfeamiis mo
B /1 oua ^ceffum ftoei terminldl
' l ^ finicdi e qn oelat^ oe bereti
ca ptanmte pceffus meritis oi ligenC
oircuffis cu bono pfilio in fure pitozii
repitur confeffusberefim ac ipenitcs
z relapru 6 .€t b ed qn oelat^ o:e
confttef iudicialiterltalia et talia fe cre
ocre z practi cafTe circa idu ed p2acti-
cmdttrtfupzQzfcratfniacozi epo et
iudicib^d tfi funtbereticalia maifede
p ^ml tcno2i6 fequenns*
/ Y^s^i^.miferatione oiuia eps
r /t ciuitatis ant iude)c fn fris
* ( ^talis oni/^ttederes g? m tafoc
tali loco talis oiocclis fuidi nobis feit
talib^pdeceffo2ibns nFis oelat^ oe bc^
retica p2auifate c)cpliccfit‘f n quibus
vt legitime ed copeitu fuidi confeffio
ne^p2ia iudicialiter ac fidcd^gn^sted^
bus oep2cbaifttsz <$Ui illis pditeras
jtanto tpeaio indurato oicaf <puf fuit
fed q? pod fano confilio inberedo illaf
berefes publice abiuradi in tali loco
in fo 2 m 3 eccriepilueta^pf d Edicti eps
z iudejc credentes te vieraciter refiUffe
ab erro2ib’anfelatist ad grcmiukcclc
fic credendo catholice aduolaffe tfbf
abfoltttonis bencficiu iparrirut abfoli»
nentes te ab ejccoicationisfnia q adr^
ct^ in antea tenebaris fi tft oe cozdc vc
roz h*deuon ficta conoerfus ejetiteris
Id fancte ecclefievnitate tibi falntarej
pniaminiungentesadmifctJiam recc
pernt.q2 cccfia feta oei nd claudit gre^
miu reuerteti, l^e^ pod oia atedicta
fuidi nobis oelat’ q oifpliccntcf acce
pim’ cp ite^ icideris;! oanams berefea
p te publice i antea abiuratasfea tf^
z talta comifidi f abiurata pfibatas io
0LiiclKo tricdimapzima CXXVIIi
hie anie oetrfmcntu.^icplicent 0of' mo:atf fcdftce^ tribmiaW !tio:e (adi
Pifphcctfa fautiart ^ oe te U' cu mdiciriu facrofanctis caaselijs po
lia audiffem^ nibilomin’ iumcia nos fitls cota nobis vt oc vultn oci mdici'
cogente oefcendim’ ad indrendum te iim nfm ^deaw oculi nrivideant ed^
ires e^cammandu tec^ vocanduz inter tate babftefe^ p oculis folu oeu et bo
roganduvt oecebat medio iuramento note fanac fidei ottbodoicc» l^ac oie
c ad faaendu oia« fingula q p nos fie bota z loco ad audienda fniam oitfini
Oa erant Pm canonica inilimta* ^ne tiua tibi in antea afTignatis te talem i
cumveilcm^pntem caufam fine oebi" nra pntia conftitutu fnialif codemna
to terminare fol^ne tl pito? in tbeolo mus z condenado iudicam^ec verad
gica facultate $ iniure; canonico z ci' ter impenitente bereticut rclapfum z
uili pfiliu fecim’pgregari.(£t bito cu5 n talem realiter tradendu feu relinqn
pdictis (nz fup oibust fingulis in p:e ou bzaebio feculariz fic vt ve^ bercti^
fenti carduetis oeductis aettst actita cu impenitentem pariter z relapru 5 p
tis confilio mamro piter ac oigeilo ac banc nPam fniam oiffinitiU35 oe fo:o
ctia replicato vilTfc^ ac oiligder oifcuf noftro ecclefiafiico te pioijdmust rra
fis ^cefius meritis b^caufe ac oibus pimus feu relinquimus biacbio fecu
iput iusT iullicia fuadebat copim^ U' lari ac potefiati curie fecularis oepea
^time tam p tefies oignos fide ^ p tu tes efficaciter fecularc curi35 antelata 5
am pfeiTion^^zia pluries p nos rece quatenus citra fanguinis effufioneni
pti te icidiffe i berefes abiuratas, et monis periculum erga te fuam feu
repim’^ taliat talia Pijcifii vel egifii* tentiam moderetur data fuit 15 fnia.
(£j;pliccnfoia^eq«merito oc pdeo ^MCftlO.XXXj* ftipcr COUlCta
ra coulio tebem^mis crigdib^eicceP
fib’^ rlapfo fm canonicas fanctbnes
qb ooleter referim^t referedo oolem’
nouit ille d nibil igno:at co:diu itima
oim ituef t cutotis nris pcotdijT cupe
rem’<put adbuc cupim'^ te reduc? ad
fete eccfievnitatc ac enumerare a tuis
vifccrib^pfata beretica ptauitatem» vt
fic faluares alam tua ac morte euade^
res corpist aie gebcnalP conat’ nros
cjcercuim^ad tefalubriter puerterten*
pu modos pgruosvarios adbibentes
fi tu i reprobu fenru5 oat^maligno fpi
ritu Duct^pift feduct^ pelegifii tordri
piris ac ppetuis cruciatib^i infernum
t b tpalibus ignib^co:paliter pfumari
qua adberedo cofilio fanion' ab errori
bus D^abilib^ac peltiferis refilire et
ad gremiut ad mifebiam fete mris ec
clcue aduolare^Ca .fpter cu ecefia bc(
vitra no b^at lerga te qd faciat cu ad te
^ouertedtt tom e.tprcuit poiTefuum*:
000 ep0% indices in basfidei i$ me^
ritis Diligenter bifculTiscu bono con
filio in iure peritorum reperimr in bc
refim oeprcbenfus facti euidentia vel
tellium productione legitima non ta
men confeflione propria t b efl quan
DO ipe Dclat^couincif legitime De aliq
beretica prauitare vel facti euidentia
vtpotc qr bcrefim publice practicauit
vel p teftcs legitimos cotra ds e)ccipc
re Delatus legitime u6 potuit tamen
ipeficconuictus Dcprebenfus pfifiit
firmiter iu negatiua z cofitef coltarer
iujeta notata per 2^ollien» in funutit»
Debere.S^qualiterquis in bcrefim oc
^bendaft^ patuit fBpra»queflt;:jc]ciuj'
Z Deptebenfuin omnia tamen
C^rca (ftu taUs practica efl feroanda.
dT alie t>uro carccrc ell tcnend’in co'
pcdibue-z catbcna frcqnter ab officia^
Itbua coniunctfm^ Diuiftm^ per f€;ac
paUo 9 ^ efficaciter ad monendae
cis octegat veritate indicendo ei q fic
faciat-r confiteatur erro:e fuu ad mi
fericoidia admittef abiurando p:imi'
tus illa berericam p2auitarem*ioiaui:
nolueritTed (feteritin ncgatiuaq* ad
finem relinquetur biacbio feculari et
mo2te nd poterit euadere tpalem«i£^
fi Diutius infamatus^ ejcpectatusfie^
terit in negatiua eps ^ o^iciales mo^
Doconiunctimmooiuifim nuncp fc
nunc p alios ^bosvirostrabat ad fe
movnu tefie mo aliu infomiando efi
vt attendat 4 d oepofuit^^t fi oi)cit vc^
ru vel non.q2 no feipm Danat eternaU
rerz aliu tpaliten? vereatur faltteie
recreta Dicere ne ille Delatus moiiaf i
iufie et verba talia fiudeantei Dicere
vt clarevideant fi Deporuerutveritate 5
nec ne.i^ fi tefies ficut infotmati fie
terint in affirmatiua % Delatus i nega
tiua nec adboc fiatim velint e^st of"
ficiales negotiu p fnlam Determinare
tradedo ^iter Depzcbefum bzaebio
fecularifed Diutius eu teneant nuc itt
Ducendo Dep 2 ebenfu 5 ad affirmatiui
nunc tefies Diuifim tn ad ejccutiendu
bene confeientiam fuam«(£t fingulari
ter attendant epsz officiales ad illum
lefic quem viderint melius Difpofitu
ad bonu 1 4 videatur melioiis cortfd
cntic.it circa fllu infient Diuti’ fi res
ita fe babnitvt oepofuit nccnc ei^cofd
entid onerddo % fi viderint tefiem ali^
qu^vacillare vel alias beant indicia ^
eu^cr 4 fuipectus ($ falfitatem bi)cc
rit merito baoeamr De bono pfilio pe
ritoyarrcfiaitcumct^cedant vt iu^
fiiciafuadebinComptumndt^ i fre^
quentere frequentius qp fic Deptebett
fos cefiibus fidedignis pofi$ in nega
tercia
tiua Diu pfiitit ad cot reduct’ ^fertim
veraciter info2matus no tradef bjs
cbio feculari fed ad mircDia5 admitti(
fua Detegit p2auitate z veritate quam
iam Diutias negauittunc libere confl
tetur z frequenter repertu cfi ^ tefies
malitia agitati ac inimicitia fnperati fe
adinuicemcolligaruntad impoucn^
Dum lufontiberetica p:auitate» *poll
^ ad info2mato5 frcqntcm epi z offici
ales remotfu confeientie fatigati ac Dl
uinims mfpirati reuocant qua Dieert
z fatentur maliciofe fe illi ipofuilfe t 9
tam labem ^tcr qt 5 talisz taliter d 0
benfus non efi g fniam fefiinandus |
Diutius q: p vnu annu z plures ejcpc/
ctandus aiite$ fic tradatur curie fecti
l 3 ri,(Huo cftpectato tpe copetenti et
adbibita Dilig^tia condcceuti fi fic Dc>
latus Icgtttime Dep:cbcufus recogno^
uerit culpa fuam acconfelfus fueriri»
Dicialiter fe fuiffe illaqueatu tpe pfats
beretica ptauttateacilla ac oem bere^
fim confenferit abiurarct fatiffaccre
ad arbitrium epi et iuquifitofis ^rU'
um.ejcbibcre tan$ in berefim Dep:ebc
fus et ^2ia confeffione z tefiius
tima p 2 oduccioue«^t bcreticus peni
tensabiurefomnem berefim publice
per fo2mam*Be qua agitur 6 ctauo
modo fupza pofito p2oce(rn5 fidei tetf
minaudfivbt De talibus agitur.^i vc
ro fic cofclfns ^ incidit fic in berefim
fed fiat in illa animo pertinaci vt ipc>»
nitens rclinquemrb:acbio feculari et
agarar circa illum per modus fiuo fu^
pia agitur in Decimo modo ^jcelfunt
fidei terminddi^vbi De talibus agitur*
©i aut ipc Depiebenftts fieterir cofid^
terinnegatiuafedipitefics refilierint
a fua afiirmatiua fuu tefiimoniu reus
cando ac culpam fuam recognofceds
qz infonti tantam labe impofoert ran^
coze et odio agitati pcc feo precio oe*
ouai$coelatovtimmnnea indicis
OMdUotnccfimpUmii CXXIX
relaxato panlcf i^fvt falli teUef accufa
t€f fcii oefemefvt norat paul^fop^c^mV
tom.T veUUos in ^ii,oe berc,m dc. t
feret friia fcu pnia ptra eos ad arbltrlii
c^l z Indicitroitio tfi ad ppctuos carce
res tales falfi^tcftes condonando et
in pane z in aq ad oles vite penltetlan
do tponedo etla poli ad fcalvis an pot
tas eccHe tales -tc.bnt^tn pt5tc epi mi'
rigare aut etla ^ggrauare poll annu et
teai^r fozml tenozls fequentls.
I 'J aurem ^aliter oepzebenfus p
annnrti vcl plus vel 'alio malo
ri congruo;tettipo:e cjcpectatus
>erlllterltln negatlua continue et tej^
Tles legitimi In afflrmatlna olfponant
feeplfcopusetludlcesad rellnquen
dum eundem bzacblo fccularl mltten^
do eld cm aliquos pzobos viros fidei
3 eIato: cs:et pzefertlm rellglofos eld ea
non Ingratos fed familiares et grato j
qui fibt indicent q mozte 5 non p otell
euadere tempozalem oum fic llatlm i
negatlua fed tradetur tali ole vt beretl
cus Impenltens potellatl curle fecula^
rls,(£t;nlbilomlnu3 cplfcopus et offl^
clalls mittat baUno feu potellatl ctKle
fccularls quatenus tali ole z boza z in
ralllocoejctraecdeliam tamen veniat
cum familia fua ad recipiendum que^
damberedeum Impemtentem quem
tradent el.€t edam <$ faciet publice p
conlfarl In locis lUls in quibus pzeco^
nlfatlones alie fieri cofueuerunt om
nes iTnr tali ole z boia l tali loco ab au
dlendum fermonem quem pzedicato:
faciet oc fide z tradent cplfcopus z of
ficlalesquendam beredeum pertlna ^
cem bzacblo Peculari, '^duenlcnte aut
ole pzedlcta ad ferendum fententiam
alTignatamterunt eplfcopns t officia"
les in loco piedlcto Ipo tradendo ibi '
dem c)clllentem alto cleroz populo co
gregato vt eminenter ab omnibus vl ^ '
diautur:acpzefemcpotcllatc curlcfc^
cularlsllando Ipo tradendo.(Bulbus
lectis feretur fentenda perbunc
dum.
/ \0Q mite ratione olulna eplfco^
in 11 pus talis duitatis autludejtln
1 (^Ijerrls talis oomlnl. ';j|ttenderv
tes cs tu talis oe tali loco talis oleceiis
failll nobis oelat^ oe tali beredea pza^
ultate.(E)cp 2 lmantur. t vellemus cer
clozarl an ea que oe te z contra te no ^
bis oleta fuerant veritate aliqua fulci
rentur-t an m ambulares In tenebzls
aut In luce oefcendlmus ad nos Infot^
mandum teftes olllgentlus ejcamln^
dum ttecp vocandum ac Interrogan ^
dum feplus medio Inramento oefenll
onefm eicblbendu3:3c ad omnia ? fin^
gula raclendu'qtte per nos fienda erat
fm canonicas fanctlones.l^eru cum
vellemus pzefens tuum negotium
ne oeblto terminare folenne confllluj
tam In theologica facultate ^In lurc •
canonico z clulll cozamnobis feclm’
congregari et vlfis ac ofllgenter olfcuf
fis pzocelTos merltf et omnibus z fiu
gulis (n pzefentl caufa pzoduct^ oediv
cds actis et acdtatls pzedlctomm c6 ^
filio olgello pariter et mamro repcrl >
mi^ contra ce leglttlme pzobatum
fullh tanto tempoze Infectus beretlca
pzaultate z lam reperlmus qp feclfll et
oljclfil talla z talla. (Ejcpumantejc qul^
bus appar 5 maulfelle q ef legldme oe
pzebenfuslnpzedlctam beredea pza^
ultatem.Sane cum cuperemus pzo ^
ut adl>uc cupimus te veritatem fat^ >
do refillreao berefi antedlcta z reduci
ad gremium ecdelic Pancte ac ad Pan ^
cte fidei vnltatemvf fic faluares anl^
mam tuam z tam $ cozpozls moztem v
euaderes gehennalem tam per nos ^
per alios nortram olllgentlam epere^^
tes ac per te longa tempoza c)cpectan>
tfs tu In repzobum PenPum oamscou
tempfifit acquicPcere nollro confide
r
T^ars
tcrdi
ran(o:( fmrno plhrillt z pcriTfha in per
tinada ac conmmacla arjimo mdara"
to qt 5 ooimtca refeilmoo t referendo
plangmiaa ac oolemue. ^cru5 eu ec
clefia ocf tamo tempoje cjcpcctaucrit
quatenue renitrea recognofeendo pzo
pnam tuas culpam uolucrie nc<^ vc'
119 z non babeac vitra qdtibi gratiefa
ciat ac mercedi0.(Ea .tptervt iio cctcrf
incjcemplnm ^ alq abbmoi berefib^
arceanf-t tanta facino:a non remane^
ant impunita» epifeopns z indi^
ce0 in caufa iidei memotati federee p
tribunali more iudicum indicantium
facrofanctio cnangelqspofitis coram
nobi0:vtoc vultu oei iudiciu noffrnj
prodeat z oculi noftri vidcaltt equita^'
tembabenteo p oculiefolum oeumiet
fancte fidei gloria tbonorem te talem
in nollra pfentia conlhmtum bac oie
boraz loco ad audiendam oiffinitiuas
fententiam aifignatio oiffinim^ oecla ^
ramu0 ac fententiam^ te elTc bcreticii
impenitente tradendum feu relinque^
dum vt talem braebio feculari acp no
ftram fententia vt vere bcreticu ptina'
cem t impenitente a foro ccclcfiM'
co te ^i|'cimu0 z tradimo0 feu relin^-
ttmrbracbio feculari acpotcHati curic
fcculari 9 »(^andc curiam fccularem ef'
fieaciter oeprecateo quatenuo circa ci^
tra fanguinia efiufionem z mortis pe^
riculnm fuam fentententiam moderef
la|;|^bec fententia*
Y^k^terunt autem epifeopus z iu
p ■ dices oifponere q aliqui probi
^ 4 , " viri fidei selatores ipi relicto cu
rirTeculari non ingratos f familiares
z gratos affocient oictu relictum oum
curia fecularis in eu fuu officium ejee>
q uef qui eu confolentu r z adbuc ind^
eat ^fatendo veritate c recognofcedo
culpa fua refiliat ab errorib^ fuis.
flforfanpoft fententiam z iamrelict’
0d locum vbi ell comburendus oedu^
ctos oiiterit fe velle fateri veritate z rc
cegnofcere culpam fuam z ita fecerit
ac paratus fuerit bmoi berefim z om^
nem alia abiurare licet ^umafqp boc
faciat plus metu mortis $ amore ve 4
ritat[ credere q ejcmifericordia polfit
recipivtbcreticuspenitcs I perpetuo
immurati*! u]cta g{o*fuper*c. ad abo^
lendam.^.pnti.^r ver.aQdientia*e.c. ec
cdicamus.ti.oc bere.^uis oe rigore iit
ris nec tali cduerfioni eft magna fides
a indicibus fidei adbibenda: (mmo et
;tpcer Damna temporalia illata ipftmi
femper punire poffunt.
0,uc(tio.vmi.fupcr comi^
ctum fcd fugitiuu vel fe contu ^
mgerterabfentantem *
y VRedecim^-rvl^’
m t nimus modus peeifum fidei
^ijninandi fi fcntdiandi eil:
quando oelatlrs oe beretica pranitate
^ceffus meritif Diligenter Difenifis cii
bono confilio in inrc peritorns reperif
conuictus Dc beretica pranitate eft ta
men fugitiuus fen abfens comumacif
fed congruo tempore cjcpcctams,
boc eft in tribus eafibus. "Primus eil
quando Delatus efl Deprebenfus in be
relTm vel cfifelfionc ^pria vel facti eul
dentia vel tefitu ^ductione Icgittima
g fugeritvel fe abfentauertt z citatos le
gittime noluerit pparcre* ^ct 56 cafos
eft quando aliius eft Delatus z rccept’
aliquali iformatione contra ens babe^
aliqualiter feu leuitcr fufpectus z fic cl
temr rciponfurus De fide z quia renuit
conramacitcr coparcre c)cc6icatur z c)c
coicatus fufttnet illa ejecoicatione ani
mo pertinaci z femper cotnmaciter fe
abfentatCcrcius cafus eft qn aliquis
tmpediuit Direcre fententia feu ^ccifn
fidei epi vel iudicus vel 4 ad b Dederit
auiciliu confiliu vel faoore talis eft ep'
coicdtionis mucrone peufius quam (i
0.iielliotriceiim3fccuda CXXX
fuftinocritpannttalo (ndarato cjcroc
cll vt bereticus condenand^ per.ca.vt
fndfitioni6.5^,|>blbcm’*t>e berc.U.vi *
^ «cotnmacicer rc abfentauit * Jn pm 9
caftt ille taUa efl ipenitene bcrctic’ co
dcmnandas.m^ra.c.ad abolenda, .
pha*'^n fc6o cafu z terefo no eft bere ^
cne impenitciis mdlcandns fcd tan^
f en vtpciiitcnsbercrtajscondemnan
dnsdnicta.c.cam conrumacla.T pcr.c.
vt inqnltlold.^.^btbemue oe berc.U.
vj.Cirea qnelibet illo^r taUe p:ac«'ca
cftfcruanda.Calis emeongrao tempe
cicpcctaras cltef p eplfccpnm z officia
lem tn ecclefta catbcdrall illino oloce ^
Ilo In quo Deliquit z In alqo eccleftjo t|
tino lod vbl Domlclllu contrahebat et
Ijpeclalltcr vn fugit z citabitur per foj ^
a totlofequentlo.
^o.^.mlferationcDittlna epl
:opu0 talio clultatlo -r^.aut lu
e)c talio Dloccria rplrltu conii-
rl0/p:cterca cuctlo nollre me
tio beltderabillbuo Illud potKflmu (n
figitur coidlnoftro tempo:lb’ noUrlo
In Dicta tali DloccH vberem fto:cnteq^
ccclella vincas Inqua Dnl fabaotb quo
fumml patrio Dejetera Tmolio coplan
tauit qui elurdcm patrio filluo^iq ac
vlulficlvnda cruoilovberluo Irrlgault
qua Ipe almuo fplrltuo paracllmo ml
rio Incffabilibufc^Donio Intlmuo fecu
dauluquas tota l^a incomptebenftbl-
Ilo ate^ Inattlngtblllo trlnitao bta gra-
dlirimlo var tifc^ |>ullegti[o fanctluo do
tault pfterc^ Dltault aper Deitlua qui e
c 6 : beretlctto 4llbet abfoibcat z oepa
fcat fruct’ fidei vbereo Dcuartadb ac la
ccrlteo berefirti vepreo palmitibus lu
ferendo rcrpcnfcp toituofuo nPiipto -
buo buanl generis Inimicus efflas vl^
rus defifatbanaszDlaboluselufdes
vince Dnlcc palmlrcs Inficiat ateg fru -
ctuo virus p:auitatls bercflcc imltten
dpi^ccetll ager Iconicus populus
lu qua catbollcus ad que cjccolendus
pariter z ferendu Defeaidlt De fummo
rumpolo:?: arce Del patris vulgcnlms
ate» ^mogemras lemlnault miris fan
aifcppdlcatlouibus Dlfcurrltpvlllas
t caftclla Docens non fine magnis fa
tlganonlbu0.(£le^'t apros viros vtlt^
operarios indnftrlos ac conducit dI ^
rans Illos eternlo retrtbutdibus cjcpe-
ctas ipe Del filius De agro Illo magno
Illa Dicmdlcfi ectremo vbcres maul'
pulos colligere z per manus fanctojfi
angelo^ recondere In celefil bo:reo fl
ctofuo.^ampfonifcp vulpecule icer ^
ta te q ficut perfone labe beretica pta ^
Ititate facies quidam babenteo Diuer^
fas caudas § ignitas ad initice colliga
tasrqula De varietate fiamme conueni
unrin id ipm Tegete Dfilcam iam albi
ad mcITem fplcndozibus fidefrcluceli
tcmmozfuamarlinmo Demolianf ac
Difcurfn fubtililfimo pergit impetut^
validifiimo accedat pariter t accedant
Dilfipet z Deuafiit finccrltatc fancte
dei catholice fubtlliter z Damnabiliter
fnbuertendo.(Ea ^ter cum m talis in
cideris in Damnatas berefeo malefica
rum illas publice in tali loco pzactica^
do fcu taliter Dica!: fcu fueris p tcftes
Icgittimos conulctus De beretica p:a^
uitate flue pzopna Depzebenfus con ^
feffione in indicto per nos receptus et
poli captus fugeris medicinam refii ^
tansfalutarem citauerlmus tcvtoe«^^
fuper bis cozam nobis manifeftlus re
fpondcrcstmpDucms maligno fp iri-
tu pariter z fcducms rcnnueris com -
parerc.l0el fic, €a ^tcr cum m talis
Delatus nobis oe beretica pzaultare et
recepta In fozmatlone contra teafs oe
eadem effes nobis fufpect^ leniter qm
fozco infectus labe p:edlcta.CItaulm^
te quatenus co:am nobis perfonallrer
cqpares oefide catholica rcfponfurus
cuifi citat^rennuerie cdpar^cocomacl
t 4
rer ejccomunjcauim^ic ac ejccomtinka
tum fecimus publicari» Jn qua ftcnlli
p annu feu annos tot animo pcrrinaci
latitans zindc ita q nunc quo te t>u^
|:eritfpiritusmali$nu 6 ignoiamue^
tn tc qcpectaocrimus mifcricotditer z
bcnignevt reuertcris ad gremium fait
ac fidei vmtatem tu facere contempfi'
fti in reprobum fenfum oams ♦ ^ane
votum^vt tenemur iufticia nos coge^
te caufam mam[bm 6 i fine oebito ter ^
minaremeevaleamus ta nepbanda crl
mina conuiuenttbus oculis tolerare»
^os epifeopus z iudices in caulis fi ^
dei fupradictis te talem fepefatu latita
tem ^fugumz fugitiuup pfensnfm
ediemm publicu requirim^^piter.-t ci ^
tamuspempto:^ quatenus oie tali ta
lis mentis oe tali anno in tali eccleiia
catbedrali talis oiocefis bora terciaru
copareas pfonaliter cora nobis Diffini
tiuam fententiam auditurDs»^ignifi
cantes q fiue comparueris (iue no p'
cedemus ad nollra DiifinitiuS fententi
am ptra te <put ius z iufticia fuadebut
(Et vt prius noflra citatio perueniat ad
tuinoticia nec valeas ignorantie vela
mine te tueri pfentes Iras Dictas redfi
tionem z citationem noftras in fe coii
tinentcsvolum’1: mandamus affigi
in valuis publice talif predicte ecclefie
atbedralis.ln quoy teftimoniu (in ^
gulorum prefentes noffras litteras im
prcffionenoftrorumligillorum iuffi^
mus communiri»Batum»
Bueniente autC3 Die prefi)ca ad
iioT^audiendam Diffinitiuam fente^
J tiam alfignata» Si profugi co/
paruerit z confenferit publice omnem
berefim abiurare bumiliter petens ad
mitti ad mirericordia poffulando fi re
lapfus non fuerit.admittcturt-i fi fuc ^
rit Deprebenfus ^ria confefTione vel
teffium legimma productione abiura
bit z penirebit n bercticus penices
tcrciS
modu quo agitur fupra in octano m®
do ^ceflTum fidei terminandivbi dc ta
libus agif:§ fi fuerit rufpecms violcn
ter ita q citatus refpofurus De fide no
luit coparere z fuit eje boc ejccomuni >
catus z ffetit in ejccoicarione per annii
animolpertinacit penitebit admittet
z abiurabit omnem barefim z penite ^
bit vtbereticus fufpectus De berefi vi
olentcr»‘peniteu0fmmodu quo agi
tur fupra in fc]cto modo pceffum fidei
terminandi* Si aut coparuerit et non
confenferit abiurare tradef verus berc
ticus impenitens braebio feculari per
modum quo Dicmm ell fupraa agirar
in Decimo modo ^ceffnm fidei termi^
nandi*Si aut^ contumaciter renuerit
c 6 parerc:tunc formef fententia p mo
dimi tenoris fcquentis»
/ B0*0.*cpifcopu0miferationc
, i II /iDiuina talis ciuitatis «attenden
1 i Ites q^ tu talis De tali l o co talis
Diocefis fuifti nobis Dc beretica praul
tate fama publica referente feu fidedi^
gno:p infinuatione Delatu0*^o0 qui^
bus e]e officio Decumbit Dcfcendimus
ad videndum ac inquirendum an cla^
mor qui ad aures noftras peruenerat
veritatealiqua fulciref» Berum cum
inueniffemus te in berefi Deprebefnj
Deponentibus contra te ^pluribus tc
ftibus fide Dignis te cora 5 nobis aduo
catum iuflimus Detineri: Dicatur ficui
factum fuit an videlicet comparuerit
t medio iuramento interrogatus faf/
fus fuerit vel non. Sed poft maligni
fpiritus confilio Ductus z feduct^ mc'
mens tua vulnera vino z oleo falubri
ter confoneri:aufugifti: an ponatur fi
ita eft carceremi: arreftum ffegifti pari
ter-laufugiiH latitans bine zin^czSi
te malignus fpiritus DU)cerit antefat*
totaliter ignoramus»Belfic» Bemm
cum inueniffemus contra tc taliter vt
p;edicimrnobisDelamm dc beretica
0xidli6tncctimkcMi CXKXl
fwanftatc multa inditis jj^cr ^ fufpc^
cmm Icultcr oc beretfca pzanltate f>di
ctatc merito babcamus citaulmus te
Cpublicu edictum (utaltbudz talib^
ccclefi|0 taUs olocefis quatenus mfra
certu terminum nobis pfijcum co:am
nobis in tali loco pfonallter compare
res.lfn z fuper pdteris cotra te oepolT
ils'^ alias oe fide catbolica z eius arti^
culis rerponfurus: tu ^o infano conii
lio adberendo rennuifli contumaciter
pparcretcucp iufticia ejcigcntc te cjccol
cauerimus ac fecerimus ejccoicatunt
publice oenuciarl tu medicina refutaf
falutar^ Dicca5 ejecoicationem vitra $
per annu3 fuilinuiHi z adbuc fullines
<n reptobu renfum oatus animo ptina
ci z pfugus latitas bine z inde vt 4 te
maliiFnns fpirlms oujcerit ignotamuf
Sane cum longo tempote quia tanto
^ette cjcpectauerit ecclelia fancta oei
mifericotditer benigne quatenus ad
cius mifericotdie gremium euolares
•b errotibus reltliendo z iucta fident
catholicam .pfe(ra5 operando ipac^ te
clementia vberibus cnutriet:maligno
rumreducmsconltlio ac( 4 efcercrec»
faili in tua pertinacia pfcuerans.
cum vellemus ^ut volumus z oebe ^
mus iullicia nos cogente caufam tui
fine-oebitoper fententiam terminare
citauimus te quatenus bac oie ^bota
t boc loco c 5 parcrcs perfonalitcr co'
ram nobis oifl^niriuam fententia5 a»
<liturus;zqui 3 rennuifii contumacif
comparerctmerito teotlcndis velle p^
petuo in tuis berellbns z erronb'» re ^
manere quod Dolentes rcferirttis e re
ferendo oolcmus. S 5 cum non polTu
mus nec velimus iuiticii fubterfuge'
retncc tantam inobedientiam z contii
macia ad oei ccclefia tolerare.?lld ceal
rat 5 cm fidei o:t]>odo)te z ad ccdirpati
oni 5 bcrcnc: p:auitati:s:iufticla cjcigen
ttztxn inobcdicniia z coutimucia re
quirente bac oie bota z loco tibi in atf
teaadandiendnm oiffmitiuam fenta
tiam perempto:^ aifignatispjebabito
mulfo:pconfilio pito?2tamin tbeolo^
gica facultate ^ in (ure canonico x
Ulli ^celTus meritis vifise Diligenter
DiTculfis Cedentes pto tribunali mote
indicum indicentium CacroCanaC eni
gelfis pofitis cotam nobis vt Dc vnltti
Dci indicium noitmm ptodeat z oculi
noilri videant equiratem: babentefe^
pteoculis folnm ocum z fancte fidei ir
refraglbftem veritatem contra te talef
abfentem vt pfentem beati paulrapo
ftoK vcftigia imitantes fententiam oif
finitiuam taliter ferimus^in bis feriptj
^pi noie inuocato. ^os epiCcopus et
indices in caufa fidei memotaritatrcif
dentes in caufa iila fidei ac pceiTibuar
inde confectis otdinem iuris fote fer^
nctum.?lttendcntes ctia ^ legitime ct
tatus non comparuifti nec per te ncc
per alitt te equaliter e)ccufa(li.?ittcnd 5
res ctia in pfatis berefibns longo
pote conmmadrer pllitifti z adbuc ct|
am pfeneras ac ejccoicatSem p tot an^
nos in caufa fidei fuflinuifli ptout et
HUC fuftines antmo indurato ♦ ??tten>
dentes etii q^ecclefia fancta oei no b^
bet vitra erga te quid faciat cum perfe
ueres z perfcuerarcvelis iu ejccommif
nicationc z berefibus ptelibatis.
perbeati pauli spolloUveftigia fc^
(tautes Declaramus Difimimus ac feia
tenuamus te talem abfentem vt pfen>
tem effe bertneum pertinacem z vt
lem relinquendum btaebio fccuiarn^t:
per noftram fententiam Diffimtina3 tc
a foto ecclefiallico ejcpcUimus z rclnr
qnimus poteftatl curie fccularis. (Eatf
dem curiam affecmofe Dcptccantesvt
fi quando tebabucrit in fna potcilatc
erga tc citra fanguims cffnltonem e^
mottis periculum fuamfeiirentia
deref *lata fmt bccfentcima ^c. €cv-^
t
tardi
. dcronduni cO bk q (i jUc c5
turncjjc fuerit oepjebearus iii bcrcfi xY
cofelTjoiie vel tcfribue legitimis
z aute abiuratfonc fugitieftp reiitenti>
cm vere bercticuo iinpemteo iudican^
dus z ita lu fentcntia poneiidu eft.
aut aliter no fuit oepbenfus nifi quia
©elatus z rufpectus babitus fuit cita^
tus rcfponfurus oefide: zqi rennuit
coparere fuit c]cc6icatus;t in cjccoicri'
tionc lletit vitra ^ per annu animo in
durato z tande noluit coparere ille no
clt iudicandus bereticus ^ vt berctic’
z vt talis condenandus: z ita ponedu
cll in fententia vt oictu eft p:ius *
©jxcftio.xxxiiiSaptr perfo
nam oelataab alia malefica in
cineratavelincineranda quali
terfitfententiaiidia*
/~\©aitufdedmuf
^ modus pceflum fidei termi ^
nandi «fententiandi eliqua^
(A do Dclamsoeberetica p:auiratepcef
|| fus meritis circa oeponcnte 5 oiligeter
©ifculTis cubono confilio in iure peri
romreperif ©e tali beretica ptauitate
tantumodo ab altera malefica incine
rata vel incineranda ©elatus vel ©cla^
ta z boc contingere poteft tredeci mo^
dis tan$ per tredecim cafus q: ficoe'
latus» >0el reperif immunis z abfol
uendustotaliter ♦ ^el reperitur cum
boc Dilfamatus ©c tali berefi generali
rcr»^el reperif vitra infamia queftio
nibus e)cponendaf aiiqualiter^l^el re
perif fufpectus ©e berefi leuiter ♦ ^el
repent fufpectus ©e berefi vcbemeter
X^el reperif fufpectus ©e berefi viole
ter.‘^el reperif ©iffamatuo z fufpect’
infimnl z comnniter* Ct fte confeqne^
ter iu alqs cafib^ ^utfn vicefTma qne
If ioue tactu eft vfqj ad trcdecimum itf
cluriue.'pnmu0 modus fit qn tanm^
modo ab ipa malefica ©ctenta ©elamf
cflt-i non conuincif nec confelfione fi'
p:ia necteffmm ^ductione legittime
ncc>liasrepcriunf indicia e)c quibus
verifirr tan^ fufpcaus iudicari polTet
talis orno venit abfoluendns etia5 per
<pm indicem feculare qui ©eponente5
aut incinerauir aut incinerare^na au
ctoiitate aut ec comiiTione cpifcopi iu
dicis otdiuari) babuit z abfoluef p fen
tentiam iu p:imo modo ^ceiTum ftdef
terminandi circa vicefima qucffione5
contenta ♦ ©cfis modnsincidit qn vl^
tra boc a ©ctenta ©elams ell etiam p
tota illa villam fen cinitate5 ©itfimata
c)ciltat:ita ^tantumodo infamia pteci
fe z fola labotanit femper: licet ©epoft
p©epofit6cm ©cti^tcmalefice infamia
iit aggranata»Circ3 tale talis ptactica
ell fernandaiq: indc|c confiderando q?
vitra infamia nibil in pticulari aducr^
fus eas ab alijs fidedignis in villa ant
oppido^bafilicetfotte ©etenta certa
grania adnerfns eus ©epofuit: quia tn
fidem pdiditabnegado illam ©iabolo
vn z Difficulter eius ©ictis a indicibus
fides adbibef nifi ec altjs circumflans
rijs illa infamia aggrauaretnrt-t mciti
terciii iam fequenrcs modu incideret ♦
^deo canonica purgatio erit tuc indi'
cenda :z jpcedef per fententiam in fe s
eundo modo ^cefTum fidei terminan
di circa viccfimafccunda qncllione co
tentam»(f t fi iudcjc ciuiUs illas purga^
tionern co^am cpiTcopo cecrenerit fte^
ri z folcniter (n finem vt fi ©eficeret vt
tunc per ccclefiafiicum z ciuilcm indi
CCS in cjcemplu alio:t co ftrmio:i fente
tia puniretur:bcne quidem fit»$5i aut
per fe volueriHEjccqiU mandet vt ©ecc
velviginti compurgatozes oidinis fui
babeat z pzoccoat vt in fecundo mo ^
04 jefh'otnccriiitatcrd 3 CXXXII
do fcntcnrtandi' tales tactui elb lUli c?
vbi cjccommuriicandoa c?Tct q tuc ad
Ipm o:duiarmm rccurriini b5beat.(Et
boc contmgerct vb( fe purgareitoUet*
Cercius modus incidit fuper ta!c3 oc
latum vbl licet non vincatur confelTio
ne ^:ia nec teftlum .pductlone legit
tlma nec facti cmdentia nec ctl35 funt
mdkla fuper aliquod factum In quo
vn$ notatus fuKTet ab alus mbablta
toab^ vlllc aut oppidi nlli q Infantia
tantum labozault apud eos aggrauaf
autem Infamia ep oetente malefice oe
politione vtpote qr alTcrult illuvel lUa
in omnibus fullTe foclam z fecum i cri
niinibus partlclpalTetboc ipm tamen
ficut conltanrer oelata negat Ita z ali)s
inbabltatonbus vel non eft notum vf
ce nulla nili ce bonella conuerfarloc
feu cria participatione Ipls collatXir^
ca talem talis p:actlca feru 3 b^ 2 imo
q ad frontare fe babent facie ad facle5
z oblectlones mumc z refpoliones oi
llgentcr funtconflderande: z fi quldc
varietas aliqua in verbis incideret: vn
iude)c verlfiinlllter e)c concelTls z nega
tis pfumere poteft ipam celatam me^
rlto queftlombus ejeponendam: pcc'
datur per fententlas in tcrcio rnodop
ceffum fidei terminandi clrcavlcefima
terclam qucllionem contentas ipfam
toimentis leultcr eicponcndo adbibi ^
tls cautelis alqs (^plurimis z neceffa'
ri|s ce quibus circa principium bmuf
tercie cartls fupra patuit ad longum:
et c)c quibus p:efumlf talem effe aut
innoriain aut ream^ifiuartus moduf
incidit vbl talis celatus Inuenltur fu**
rpectusleultcrret boc vel confelTione
p2op:i3 vel oepofitlone alterius ceten
te:ct funt qui ad banc leuem rufpino ^
nem reducunt illos qui ad p:ocandu5
inuUeres maleficas confuluiiTeut: vel
vbi luter coniugatos odio fe mutuo
perfequentes amotem piocuralTent:
aut etiam pro aliquo commodo tem ^
porall apud maleficas laboraiTennfed
qma tales vti(^ ejccomniunlcatl funt
bcrctlcorum credentes, lujcta ca
pltu,c?:communicamus.|. creden ^
tes libro.vi.oe bere.vbl clclrur.credcn
tes aurem eorum erroribus bereticos
fimiliter iudicamu 3 :qula etiam e)tfa-'
ctis prel^umitur ce affectu. ad boc ar.
]cjc)ci).quefiio.ii.qul viderit.idco vide ^
tur qp acrius fint puniendi ct fcntentl'
andi ^ llll qui ce bcrefi leuiter baben
tur fufpectlprout ludicandl funt a!l'
qui ec leulbus conlecturls: puta quia
clsferuitla ejcbibullfent: litteras oetn
lUTentreorum crrorlbusficnullam fi^
dcmadblbulITent^ tamen lllop non
manlfefialfent alimonia ab eis accepif
fent. I 5 cd liue llll fine llll Intelllgatur
boc quod In confillo peritorum con>
clufum fuerit fuper leuem fufpltlonc5
profeciuendum erit a indice per talcni
pracilcamttaUs enl5 aut ablurablt aut
canonice fe purgabit: Pm q In quarto
modo proceifum fidei terminado fub
quelllone vlcefimaquarta tangitur *
^ed tamen quia potius videtur q ab
iuratlo fit tndlcendarct boc propter al
ie.cap(.c]ccommunlcamus.i.^.qnivc
ro Inuentl fuerint fola fufpltlone nota
bill-jc.tamennooebent fi relabantur
pena relapfomm pnnlrl et procedetur
prout in quarto modo procelfn5 fidei!
terminando circa vlccfimamquariani
qnellloncm tactum efi. (B.ulntusmo
dns inciditvbl talis celatus inuenltur
fufpect^ vebementer et boc fimlll mo
do:vel confelTiouc proprla:vel cepofi
tlonc akerius malefice cetente et funt
qui ad banc leuem fufpltlonem redu'
eunt Impeditores ludlcum clrecte vel
Indirecte corn5 officio Inquirendo ma
leficas Impediendo cumodo boc fclc
terfeccrmt.er.^vrinquifirlonis nego
Cium* i. Vj,ce bere, 3 itc 5 reduciit oes 4
r lu|
{ftipcd(cntibtt 3 p2cltant 'fcffnter aO)t(^
liom cotifiUum vel fauo2em.patef per
allega.c^vt mqulfUionls. jtem redU'
eunt qai citatoe aut capro 0 :bcretico 3
(iiftruunt oc celanda veritate z vt iltaj
fiibtaccant velfalfttaten) afferant: et p
qc.c.accufams^^.M* Jtem reducunt
oes qol eo0 quos fciunt bererteof recc
pranr fcfenrer oeduent vffTtat vel affo ^
ciat mnnera miftfltjfeu fauotc fmpen ^
dut:que omnfa in fauotem non pfone
^ culpe ftut vbi feienter fiunt. (Et Ideo
Picant cpvbi oelata perfone participat
pe ^tniffis z bcc per confiliu ita iudi ^
catum fuerit,Cunc iujeta quintU5mo/
modum ^cernim fidei terminadi fub
quefiione vicefimaquinta fcnmtim'
^ cfi:taliter vt omne5 berefim fub pc
na relapfoq: vbi recidiuaretbabeat ab
<urare* 10 oirum’ tamen afferere adqci
endoQ^iudiceerefpectu babeant fup
vniurcuiufc^ malefice icincrateaut pe
rente familiamptolem feu etiam
niemteo t$ vt plurimit tales repetlunf
tofecte cum malefice etiam ^2ios in
fantes eje pcmonu5 informatione ip is
babcntofferrcvndetindubiein qbnf
cunc^flagit!jsinfo2marepatet bec e)C
prima parte operis. *p:obaf zepeo^
licBt in firaplici bereli ^er agnitemi
bereticorum familiaritate5 pum quis
pe bcr efi infamatus ejcillic etiam con ^
requenter ratione familiaritatis efi pe
berefi vebementer fufpectns: ita et in
baeberefi maleficarumtprcfams aure
cafus patet in.ca.mter follicitudines.
e)ctra pc pur.ca.vbi apparet.q^ ratione
fnfamte pe berefi fuit Pccano cuidam
indicta purgatio canonica* (Et rone fa
miliaritatis beret(co:p abinratio pnbli
catzronefcandaUfbitprinams bene^
ficio quonfcpfcandalum fopiref.
pms modus incidit vbi talis pelatns
efficitur fufpcctus violenter: bocautc
fit non ad fimpUeem Tcl nudam pepo
tetdd
(Ttfonem alferius malefice petaue:re-l
ad indicia facti que eliciuntur eje qbuf
dam verbis z factis a malefica peten ^
ta perpetratis'iprolati0:quib’ad mi
nus Pelata affcritnr interfuiffe z operi
bus peponentis communicalfe. ^ro
quorum intelligentia aduertanda fuc
ea que fupra quefiione pccimanona
tacta funt: prccipue fuper violentam
fnfpitionem quomodo ep violcntibuf
z connincentibus oritur conieemris t
qualiteriudeitviolentaturad creden'
dum ep fola fufpitione aliqucs eife be>
retlcum qui tamen fortaiUis bonus ca>
tbolicus in corde ejcifiir.^icut canoni
fie e^emplificant circa fimplicem bere
fim pe eo qni citatus in caufa fidei ad
rcfpondcndnm rennnit comparercco
mmacitcr:^terquam contumaciam
c^coieatur in qua vbi per annum pep
feucrauitcfficirarfurpcctus pe berefi
violenter. ( 0 U 3 re z a fimili circa talc5
pclata aduertanda funt indicia facti
ep quibas efficif violenter fufpecta: et
ponatur cafus:petenta !malenca affe ^
ruit illam interfuiffefuis maleficqs:
tamen pelata confianter negat quid cr
go f 3 Ciet:vti(^ opus erit cofiderare an
ep aliquibus operibus fit vebementer
fufpecta z anvebemens fufpitio invio
lentam valeat tta(nfire:ficut in prefato
cafu citams reiponfurus vbi non com
paret g rennnit conmmaciter fitfitfpe
ctus leniter pe berefi:etiam vbi citatuf
fuit in non caufa fidei:fi autem in cat^
fa fidei citams rennnit ceparere z pro^
pter contumaciam e^coicamr tunc kt
lufpecms vebementcr:quia mne Icuif
fufpitio tranfit in vebememem izfig
annum perfifiatmnc vebemens rran
fit inviolent 3 m:i(a confiderabit iudeje
fi ratione familiaritatis contracte cu$
petenta malefica fit pelata vebem^tcr
fufpecta vt immediate in quinto mo ^
do incidendi tactum fuit; tunc opus
0.ueftid trtcefimaquaru CXXXill
erit conlTderare an ipfa vebcmens fu ^
fpitio in violenta tranlTre poflTit: prcfu
mif em q tranlTre poflTit id cll q fla^i ^
tM 0 Detenta ipa Delata interfuit vbi fa^
niiliaritatc cum ea frequenter babuit*
ergo ^cedendum indici iujcta fC'
jctum modii ^celTum fidei tcrminan^
ditant in vicefimafcjcta quellione tan
gif fi queritur quid faciet iudce fi
adbuc talis Delata ab altera malefica
octcnta oino pfillat in negatiua no ob
flantibus quibufcnuc^ indiciis aduer
fus ea pductis*|\ridef.'p 2 imo iudeic
©ebetaducrterefupncgatiuas refpon
floncs an c)c vicio feu maleficio taci >
tnrnitatis ^ueniat ITue no: z ddem vt
in pnmis quefliontb^ quc(tione»]cv»ct
jcv)*buiu 0 tercie ptis patuittiudejc co ^
gnofccre pt fi ftere z lacbrymas emitte
renonvalcatrzvbi in quefiionib^qfi
infenfibtlis reddif ita qi’ ad pzillinasvi
res faciliter redit tunc quidem violen
ta fufpitio aggrauaf t omnino non ell
libere Dimitteitda: §.vt in feicto m9do
fententiandi z peelTum fidei termina
di paruit fupza alle^^ato ppetuis carce
nbus ad penitentia pagenda Dcputan
da.^i vero maleficio taciturnitati no
fit infecta ^ter vebementes Dolozes
quosinqueflionibus fufiinetvere et
realiter cu 3 tamen alie ck maleficio ta
citurnitatis quafi iufenfibiles reddun
tur vt Dictum efl: mc vltunu refugiu5
fudc)c babere potefl fuper canonicam
purgationem qne fi a feculari indice l'
dicif Dicef vulgaris licita jquia non De
numero illaru purgationum vulgari ^
iim Dc quibusaj.q.iiifiCofuluiftKT.ca*
monomacbia.tractatur.lu qua pur^
gatione fi Defecerit vt reus vel rea iu ^
dicabitur ♦ Septimus modus incidit
vbi Delatus Ipe no reperitur Icginime
ocpzebeufus nec ^zia cofefiTone uec
facti cuidetitia ucc teftiuj lejittima p/
d»ctione*4 rm reperimr a ostenta ina’
leftca Delatus vel oelatat-r cu boc repe
riuufindiciaqipm reddunt fufpect»
Icuitcr vel vebementer vtpotc: q: foln
modo batmit magna familiaritate cu?
maleficis roc tali ronc infamte eft indi
cenda c3nouic3purg3tio^1n)cta,ca.3l
Icanterfollicitudines:-!: roue rufpitio^
nisberefimabiurate cupeua relapfo^
rum vbi recidiuarct fi vebementer fu ^
fpecmstveHTne illa fi leuitert-t ^eda
tnrvt in feptimo modo ^ccffiim fidet
terminando circa*]C]cvu.qucftioiK 3 ta-
etnm eft.Sctauus^moduo incidit vbt
fic Delatus repertf cofelTus berefim il¬
lam ^ penitens z nuq relapfus * ^bi
notaudu q? ebrequemer vbi agif De re
lapiTs z u6 relapfis peuitentibust no
penitentib’; tales Diflinctiones facte
funt ^ter ecclefiafticof iudiccsquioe
vltimis inferedis fnppitcns non fe in'
termittut^ldeo ciuilis indeic fup con'
felTam fine peniteat fine non fiue rela
pfa fuerit fine uou p ciuiles z imperia
les leges ^cedere pt vt indicia fuade'
bit.tmmodo recurfum ad ipos trede ^
am modos fentetiaudi babere poteft
z f m illos fe refolucre vbi aliquod am
bigttuimeruemret^
^ncttio.xxxniiSnpcr modii
fentetttifindi maleficum malefi
da tolicntcm,3^(\xpcY etia ftt'"
permaleficafobftemcef-?: ma>
Icftcof fagittariof ♦
i
1 q Imod
nanti
inmfdedniuf
odus p:oceflu 5 fidei termi'
nandi-t fententiandi ed qua
do Delams oe bcretica pzamtate repe-
iritur maleficia non inferentem ^ tolle
^tem«Circa idnm talis pzactica ed fer-
uanda quia ant vritnr remedijs licitis
^ aut illicitis t-ifiquidcm licitisnouvt
r V
‘Pars
maleficus fed vt 'jcpfcola fudicand^
oequfbns licitis remcdfis fupza circa
piincipiubuiustercie part^ adjongii
patuir. vero illicitus: tunc bifiin ^
gHendu:qui3 aut funt illicita fimplici
fer aut quid: fi fimpliciter adbuc
ouplicitcrrquia vel nocumcto <p]cimi
vel fine[nocuinentovtro(^ tamen mo
do femper cum ejcpzelTa oemonu luo^
eationeifi vero illicita 9 m quid puta:
quia abfcp ejcptelTa licet non abf(^ taci
ra oemonum inuocatione fiunt: talia
iudicanf vana potius ^illicita nomi
nari a canonillj z cert^ tbeologisvt fu
ptainpdma quefiione buiusvltirne
partis totius operis patuit ♦ ludejc er
00 quicucB fiuc eccleiiafiicus fiue ciui
Iis licet pjimos z vltimos non babeat
reptobarezfignanter ptimos potius
comcndare: z vltimos tolerare ptout
canonille alferunt licitus eflTe vana va ^
nis contundere. tamen qui cus
cicp:cira oemonum inuocatione male
ficia auferunt nullo modo tolerare oe
bet ptecipuc illos qui curn nocumeii'
tqp20]cimi talia comitturiti': oicuntur
cu nocumento <p]cimi ptacticare quaii
do maleficium ita ab vno aufertur qtJ
alteri infertur* i^ec obfiat fi illa cui in
fertur fit malefica per fe fiue non:z fi¬
ue fit illa que maleficium intulit fiue
nontziiue fit bomo fiue quecuc^ alia
creatutatpatent fuper bec omnia acta
t gefia in p:ima quefiionc fupza alie -
03 ta:oeducta,:Sed queritur quid faci
et iude,t vbi taf afierit fe maleficia tol¬
lere per licita z no illicita remedia aut
quomodo poffit talia veraciter iudeje
cognofeere* ^efpondetur ($ citato il -
lo interrogetur quibus medus vtatur
nec tamen verbis fuis liandum erit: ^
ccclefiallicus iudejc cui e)c olTicio incu
bit Diligenter inquirat fiue per fe fiue
per plebanum aliquemtquia fingulis
parroebianie ejcacte fub pjeilito iura /
fcrcid
mento quod ejcigerc potell perqoira
quibus remediis vtatur: z fi quidem ?
uenta fuerit pzout comuniter inueniii
tur cum fuperllitiofis remediis omni
no non funt ^ter bozribilespenasa
canonibus innictas vt inferius pate -
bit tolerande ♦ (Et fi queritur vnae pof
funt remedia licita ab illicitis Difcernl
cum femper alferunt fe quibufdasota
totibus z berbarum app licationibus
bmufmodi amouere * t^efpondef boc
facile fotet Dumodo Diligens inquifi -
tio fieret* 035 quia neceife babent fua
fuperllitiofa remedia occultare: eo vt
non repjcbendantur feu vt facili^ me¬
tes fimpheium illaqueare valeant ♦ io
buiufmodi verbis aut berbarus appl j
cationibus infillunt:tamen e]c quatt»
o: fuperllitiofis eotum actibus tan^
fottilege z malefice manifelle reptebe-
duntur .^unt enim De occulti Diuina
tes z ea wiue non nifi malomm fpiritn
um reuelationefcire polfunt referan -
tes* (E]cempli gratia: vbi p:o fanitate
acquirenda frequentantur a lefis cau-
farn lefionif aut maleficii aperire z ma
nifellare fciunnvt fi ratione altercatio
nis cum vicina acciderit vel aliqua eje
caufa alia boc ipfum perfectiffime no
fcunt et indicare frequentanribus*Sc
eundo vbi ad vnius nocum^ti feu ma
leficii curam fe intromittunt: alterius
vero minrme:p:out in Diocefi Spiren
g^'afefica quedas in loco quoda 5un
l 5 ofen nuncupato ejcillit que Ilcerplu-
res fanare videatur cert0s:tamen mi -
nime fe polfe curare faterur:nuUa5 ob
aliam De caufa nifi vt ab incolis fertur
q maleficia talibus illata fint tam fo:-
titer ab ali|s vt alferit maleficis ip:cf-
fa e^ boc vtic^virtute Demonum quod
illaamouere non valeant quia videll
cet Demo no femp Demoni cede pt aut
no vult.Cercio vbi fup bui^ maleficia
illata fingulares ejcceptones facere no
0MdHotriccfimmi^m CXXXIIII
fcunf pm in ipa ciuftate rpiraifi cort^
tfgilTe nofcit.oum queda 5 boiiell 3 'q'
foiia malefidata m tibije bmoi
natrfcc ob fariiratls gram aduocalTet.
Ula oomu mgrclTaz eam oum inmira
fmITer talem cjcceptlonc fecit» li iqult.
fquamost capflioo in vulnere no ba^
buerisrellqna oia ejctrabere potero,
canfam etiam lefionlo apernlt licet ep
rure z ad ono miliaria adnentalfet ol^
cene.qnla cn5 vicina altercafll tali ole
Ideo tibi accldlt,p:eter fqnamoo etla5
ct plloa alias ^plnres olnerfomm ge
nernm ree ejctrajclt z fanltatl reftltnlr.
(inarto vbl rnperllltlofie InliUut ant
inMcrc faciunt ceremonlje.vt li ante
folle o:tnm vel alio oetermlnato tem
po:e fefreqntarl volunt»olcentee <$ in
firmltateevltra angariam Illatae fana
re nequeannauto» tantummodo on^
ae ant tree perfonae per annum fana^
revaleant.llcetnon fanando fed a kd'
onlbne certando fanare videant “Pof
fnnt z addi ^plnree alie conlideratlo
nce drca talln perfonarnm conditoee
quia vf plurimum retroactis tempori
bus male z reprebenfiblllevlte fuerut
clifamate feu aduttere aut maleffcarn
fupllltesvnde e]c nulla fanctltatevlte
bec gratia fanltatls a Deo collata. Jn'
cidentallter reducuntur z obrtetrlces
malefice omnes alias maleficas In fla
gltl|s ejccedentes.De quibus z In pma
pte operis Deductum eft^quarum etla
tantus numerusvt cjc earum confelTl^
onlbus Apertum ert non eftlmamr
vlllulavbi bmol no replanf eiciftlt. cui
plculovtlc^ 3 pfidentib^ foret m parte
fuccurrendii vt no nlfi lurate oblletrl-
ces a pfidentlb^Depntaretur cum alfiT
remediis q In feda parte opis tacta fnt
Tncldlt-t De maleficis faglcarlis In co-
tumella vtlc^ )cplane religionis tanto
plculofi^Detcgentes^to z fecurlores
babent in terris optlmatu z pnclpum
receptatores fautoref z Dcfenfores.fed
omnes tales receptatores fautores
«.omnibus maleficis pleruqjln cer^
tls caflbus Danabillores c]clftut fic Dc
claratur.i^am talium Defenfores a cs
nonlftlsztbeologlsln Dupllcl genere
alTlgnantur.iBulda nanc^ errore ♦ allf
vero perfonam funt Defendentes, z bl
quidem qui errorem Damnabiliores
Ipls qui errant ejclllunt cum non folii
beretlcl Immo bere fiarcbe babcdl fur.
vt5.ic)clll).q»lli.qullllorum.(Et De bis
Defenfortbus colter non loquutur lu^
ra eo ^ ab alifo beretlcls no DlrtiguuS
In quibus etla babet locu.c»ad abolcii
Dam,§^»pntl.fepe allega.iBuida alfi ff
qui licet no Defendunt errorem Defen^
Dunftn pfona errantevtpote 4 refiftut
vlrlb*’-: potentia ne tales malcfta feu
4 cu(^ alii beretlcl veniant ad man^lu^
Dicis fidei ad eicamlnadu vel punledu
z fimilla.^lmlll mo etla fautores ta¬
lium funt In Dupllcl genere 4 fi 3 nanc^
funt qui publica fimguntur auctoritas
te boc eft publice perfone vt Dnl tpalef
feu etiam fpualesrpalem lurifdltlonc
babentes qui etiam fautores elTc pnt
Dubbus modls.obmlttendo z comlts
tendo» iBbmlttendo.fifacere ea circa
maleficos vel fufpectos.lnfamatos vt
credentes.receptatores.Dcfcnfores et
fautores ad que eje eorum officio obli
gantur»cum tamen ab eplfcoplsvl’ in
quifltorlbus vel eorum alteri requlrli
tur.vtpote freos non capiat vf captos
non Diligenter cuftodlanr.vel Infra Dt
ftrlcmm fuum ad locu3 De quo elsma
Datur non Deducant aut e^ecutloneni
promptam De eis non faciat z fimiha
vt patet In C 3 .'Bt Inqulfitlcnlsan pU'
clplo.ll.vj.De bere.Cbi-nlttendo aute5
vtpote fi captos bmol line epl aut Iu-
Dicis eius licentia vel mandato a car-
P3rs
ccre Uberent vel piocefTum indicinm
vel fcntemiain eojurn oirectc vel indi'
recte impediant vel fimiUa peragunt
vtp3rer*c.alle0a.vtotficium.^.p:obi
bemns^pene talium in ptecedentib^
circa fecundum puncipalebuitia ope
rie % circa finem vbi oc maleficio fagit
ranis-t 3li)0 armom3 incantatotibuo
tactum eft Declarate funt,?tfd pno fuf
ficiatq? omneo raleo ipo iure funt c)C'
comunicati t^jci).magnae penao icur
runt.paret e?:tr3 oe bere.e]cc6munica^
inus,p2imo,§,credente9.z,c»alleg.vt
inquifitonio^S^^ptobibemus. In qua
eiccoicationc fi per annum perflircrit
animo pertinacicjctuncfunt vt bereti
ci condemnandi.vt eo.c.-t^^.allegato*
(0ui vero oicen di funt receptatozesz
an babendi funtvt beretict.txefpondc
. tur q? recipienteo buiufmodi malefio
coofagitarios aut quofeuep armo 1115
<ncantato:e0 nigromauticoe feu ma-
leficoe bereticoe oe quib’ in toto ope
tractatum cll funt in ouplici genere fi
cut etiam oe eoms oefenfotibuo z fm
to2ibu0 tactum ell^^uidam nac^ fut
qui non tm feinel vel bie fed plurieez
frequenter talco fnfcipiunt.i ifti ^2ic
cfimvim vocabuli oicuntur recepta
to2e0.a receptando quod cll verbum
freqntatiuum.t taleo receptatotee qn
oocp funt fine culpa vrpote fi ignotan
ter boc faciutnec aliquid vnq? finillri
oe ci0 fufpicati funr.illiquando funt
in culpa vtpote quando eo2U5 erroref
fciunt.t non (gnotant <$ ecclefia taleo
femperpcrfequiftanc^crudelifiimoa
fidei bollee.Ct nibilominus oomini
terrarum eoo receptant» tenent» oefen
ount ic»tale0 p2op2!e funt er oicuntur
berctico2um rcceptato2e6. z oe talib^
etiam loquuntur iura* et q-funt e^co
inimicati iurt 3 »ca. cjccomunicamuo»
P 2 imo»^»credente 0 . (Euidam aurem
tiou pluries et frea»<^nter fed tanmm_^
terda
fcmelvfbio buiufmodi maleficos aut
bereiicoo receperunt z illi non videri
rur p2op2ie oici rcceptarotco quia non
freqnenraruntfed rcceptoteo quia eof
receperunt»': non receptauerunt»lic5
i?frcbidiaconu0 oicat contrarium in
C 3 pitn,quicnnq^ fuper ver» receptato
reo.oe quo tamen iion cll magna vis
quia non oe verbio fed oe factio cura
oumell« 10 onitur tamen oifferentia
inter receptatO 2 e 0 cr rcccptc 2 e 0 . co q?
oomini terrarum femper oicuntur r»
liumrcccptatoteo» vbi fimplicco qnf
eoo etpcllere non babent nec pofTunc
fi rcceptoteo fintfunt tamen fine cni
pa»'^ltimo autoe impedirotibuo of
ficti iuqnifitionio epifeopotnm cotra
buinfmodimaleficoo bercticood fut
zfibcrctici oicendifunr»’^dquod rc
fpondetur ^ bntufmodi im peditotes
funt in ouplici genere. ( 0 uidamn 3 cg
funt qui impediunt Oirectc vt qui ca
ptoopioberciiocrimica carcere p2o
ptia temeritate liberantvel p 2 occlfu 9
inquifitionio lacerant.telleo in caufa
fidei P20C0 quia teilifteati funt vulne
rant.vel fi oominue tempojalio fiatn
at <$ nulluo nifi i^e oe boc crimine co
gnofcat.i^ntqpnnlluo nifiTibi oeboc
crimncaccufari pofTitnec reltificari nl
fi co2am eo fimrlia z illi impediunt
oirectc intra notata per Jo.andrc.ni
capitu.llatumm» luper ver.oircctc.U
b20»vi»oe bere»(Et qniptocelTum; indi
dum vcl fcntentiam iu tali caufa fidei
oirectc impediunt.vel qui ad bec age
03 ptellitcrinrautilium confilium vP
fauo2cm»€t talee licet fint mulm5 cui
pabileo.nou tamen et boc funt bereti
ci indicandi nifi aliter appareret q ef
fent confimlUbuo erroribno malefico
rum inuoluti cum pertinaci volunta
te.fimttamenipo mre etcoicationis
mucrone perculTi.iutra.ca.Btincififi
oniOtS^»i)bibem’t fic q fi i ilia cteom
€t0efliotrlcefinwquint4 CXXXVi'
munfcatoe Hctermt per atinu an loprt
nad ejctitc fnnr vt bcrctid condenadl
vt 5 .c*t,^,alles.< 0 a(d 3 vero funtd nn
pedinnt (ndirccte ytpotc 4 ftatuunt q
nullus ponet arma ad capiaidu berc
ticos nid oc famtUa oni rpaUs i fitta
ftt)cta notata per Joan.andre.m.c» fla
tutu.fupcr verbo indirecte* z toles fut
minus culpabiles ^P2lml.necfut be
reticl fed funt c)ccdicatl*^uict3 allecta*
c*.^t lnqmTit6ls*(l:t ctll pftafcs ad 15
confil!u*au]ciliu vel fauo?^.tallter q ft
ileterlntuiillaejccolcatoep annu aio
pttnacl ejctunc velut berctlcl funt con
oemnandl.p alle*c*t*^* ptobibemus*
iBuod(!ce(tlntelll0endu5$ beretlct'
condemnantur taliter q flvolunt redi
re reclplutur ad mircblam*erro2e P2l’
•blurato*al’s vtlpenltetes tradurur cn
rle fccularl*vt5 p.c*ad abolciida*^*p2e
fentl*(Ep 7 log 3 do*m 3 lcftccobftetrlces
^ut alie maleUcc malelicla Inferentes
rm qualitate crlmlnu condemnantur
^ rententlanf«c a Itmlll malefice male
ficla fupllltlofc vt olctu cft ope olabo
tl toHentes*cu no Dublu llt q (Tcut an^
ferre Itat Inferre pftt*vnt c)c quodi pa
cto taliter malcUcc eje oemonu lnfo:a
tloneconuenlut*vtbeqmde ledg alie
vero fanare oebeatvt lic eo fadll^eii
tes (impllclu tlladando fua perfidla5
ougmentant* Saglttarq vero t alq ar
nio:;: Incantato 2eslmalelicl*cu non nt
fl c)cfauo2e oefcnlTonc receptatoe
oentlu fullentanf*ocs tales penis p2e
fcrlptls fublacent 14 officiales 4fcnc^
^ bmol maleficos aut eoy fauto2cf tc*
(neo^ officio ImpcdlrJtfifl mo cjccol
cati funt.t cibus penlsvtl fau_ro2es rt 5
lacent*ve;2vbi fteterit per annii in illa
cjccoicatone alo pertinaci* fl redire vo
' luerint sblurant Impedimenmt fauto
riat ad mifcblam admittiitur afs vti-
penit^tes berctlcl tradutur btaebio fe
cttlarlti^tvblno ftentpannuj nibilo
minos contra Impedltotes bmol pot
^cedlvtcdtra fautotes bcrertco^r.ar^
c.accur 3 fa 3 * 5 '*vlrlmo* (Et quod oiaii
eff oc faut02ibus ocfcnf©2lb^ccepta'
totib^t lmpcdlto:ib^fnp maleficos fa
gutarlos tc,ldet p ola intelligendum
eff erga quafcuq^ maleficas aut male
ficos boibus lumcntlst terre frugib’
varia nocumenta inferentib’*^cru z
Ipl malefici quicfiqjvbl In fo20 penite
tie fpirltu contrito et bnmlllato pecca
ta oeflentes t pure confitentes venla5
pctlerlntrad mlfctJlam reclpiunf* 3 liaf
vbl iunotefcunt contra eos p2ocedere
oebcntquibnsejcofflclo Incublt cita
00 arrellando capiendo tpcedendo
In omnibus luicta criminum quallta
tem vfqjad fciitentiam oiffiuittua5 ut
clufiuevttaaum cft fit inquatituni
bmoi ptefidenteo cterne oamfiatSnis
laqueum piopter c)Cc 6 icanonem eis
db ecclcfia inntetam cuaderc velint*
©ucftio.jcjcjcv^biiiue vltunc
partis fuper modos kntentU'
Mmalmcos quorcriq5 firmolc
lufte appellatcs*
_ vero ad ap
►ellatonis remedium fiuall£
_ 'ociarum confugere iodeje cer
^n^ret.^otandum ptimo q>bec infdu
valida ate^ iufi 3 *!nterdum friuola at^
cj^ nulla Decernitur* Cum eifi In nego
cifs fidei fnmmaric fimpliclf t oc pia
no fit p20ccdendum vtcjc ptecedentf
bus fepe tactum eff cic.c.mulrotum q
rela*in cle*vbit appcllatois remediu5
lnterdicitur.?l!rtamcii quia iu<Clces lii
terdumrponrcp2cprernegod]| ardui
tatem Ubciucr ipm piotogart Dilatat.
Ifcdeo aduertere poffunr^vbi oelat’
fentirct fe a iudice reslttcr t oc facto p
luttiufficiam aggrauamm vtpoteqt
cum ad fe Defendendum admitr? no •
luir.vel qt folus fine confiUo dUotuin
sut etiam t
—4 ocia
'0^r3
vel etiam fuic aflcnfu cplvel elflsvlca
ii|\pnimciauit celatu qucmonarc cu
aliae fufficictee ^batoncep babc
re poruilTciu z bm^ fifia.tunc quidem
appellatio fozet iufta.aPe nou.g^ccun
conot3duq>iude]c appellatoc bmoi
fibi pnrata^tunc abfc^ pturbatde-t mo
tu cebct petere copia appellatcnio P'
reflando verbo q non currat fibi rps
T cu ipc cclatue tradiderit fibi copias
appellatcnio aduertat q? adbuc babs
cuoo cieo ad refpondcndu z poH bec
cuoo adbuc triginta ad aproo ejebibe
cum .(Et licet ftatim po (Tit r efpondcrc
'rapoiloloscareilloovelilloovbi fit
multue.rpertuoTpituo.tamen vt cau'
fiuo ptocedatur meliuo efl alique ter
minum.)c,vel.]C)c.aut.)cicv,Cfer eidem
ad oandum paritert recipiendu apo^
ftoloo qualeo care cecreueritaiTigna^.
re cum potcHate ptozogandi. Cercio
notandum efl iudici ^ infra temp^iu
riot infra tempuo alTignatus cebet ci
liberer attenderem cifcutcre canfas ap
pellationie fcu grauamina allegata.m
fi videt babito bono confitio pitomm
^iniufleet indebite celatum aggra^
uauit ad fe cefendendum no aditi itte
covelquellionibttonon ccbito tem^
po 2 e eicponendo vel (imilia aduenieu
te termino aiTignato corrigat errorem
fuum et reducat proceflus ad punctus
m (latum in quo erat quando cefenfi^
oneo ille petiuit vel terminum ad ini'
loquendum alTignauit et (Tmilia.m tol
latgrauamen quo ablato procedat^
utante.quia per ammonitionem gra
uaminio appellato que erat aliqua fit
nulIa«Tu)cta.c.celTante.c]ctra ce appel
la.^ed bic attendat circumfpectuom
prouidu6iude)c.q>quedam funt gra^
uamina reparabilia z funt illa ce qui^
buo iam Dictum ed. z tunebabeut lo>
cum ea que Dicta funt.i^ucdam awe
terda
funt reparabilia.vtpote fi oelatuo fue
ritqueftionamorealiteretce facto et
poft cuadene appellat.^^cl fi Cleno^
Ciam aliqua vrilia fimul cum vafio m I
flrumentio quibuo malefici vtunf fue
runt recepti et combudi-t (Tmilia q nc
queunt reparari nec reuccari m tuc u 5
babet locum pdictuo moduo.f. pceP
fum ad datu reducere in quo fuit gra
uamen buiuo irrogatum.tBuarto no
tandum iudici ed q> licet a Die refpon^
fionio babeat trigita cieo ad apfos e)c
bibendum.iujcta.c.oe appelf. m pCiTit
petenti adignare vitimum Diem iuria..!
boc ed tricefimum ad apfoo recipiens'
Dum.tamen nevideafur q velitvejcarc
celatum m ce vejcatione indebita red^
Dat fufpectum.-t nevideatur confirma
regrauamen fibi iinpofitum propter
quod ejetiut appellatum meliuo ed q?
affignet infra tempuo (urio terminus
copetentem vtpote Decimum ciem vf
vicefimuet poted podmodumfi e)c^
pedire noluerit adueniente termino
prorogare.Dicendo fc fuilTealiio nego
ci)0 implicatum vfbmoi^ciEluiiKo no
tandum iudici ^ quandoprefigit fm(
num appellanrimapodoloopetcnti
nonalTignetrolumadapodoloo cau
cum.fed ad oandum pariter m recipit
cum quia fi adignaretad Dandum ta^
tum:tunciudejca quo appellaref bret
appellanti mittere.Hdignabitergo el
terminum.boc ed talem Diem taf am
ni ad oandum eio m recipiendum a itt
ciceapodoloo taleo qualeo oarcDc^
creuerir.^e^fo notare cebet q in adi>
gnationc buiuo terminimon oica t re-'
fpondendogeabitapodoloa negati
uooaut affirmatiuoo «Ted vtpleniuo
Deliberare polTit.cicet q> cjcbibebit ta
leo qualeo tunc cecreuerit ejcbibcdos
^fttendat etiam q» in adignatione b®
termini appellanti yt tollatur omm '9
Queltio mcefimaqmnta C XXXVI
caatclataUutiectmalide appellatirtf
afngnet locum m rpecie oicrn z bo2a5
vtpote ^ alTignct vicefimum oiem au
gulli auiii pzcfentio et bo:am vcfpcra
rum ct cameram ipfiua iudkis fu oo
mo tali taUs cmftatie vel locf fitam ta
IfappcUautfad oandumet recfpfeu^
oum apoftoloatalee quale$^ oecreuc
rft e)cbibeudo0.^cptimo uotar
oecreuft fu aufmo fuo oetfuere Delatu
crfmfue requfreute et fuftfcfa ejcfgde.
u alTfsuatoue termfuf pouat ^ afff
guat talem termfuum ad Daudum vel
recfpfcudum pcrfoualfter apoflolo '5
Ipff appellautf alTfgnetcp talem locu5
efdcm appellautf ad Daudum efdemz
recipiendum ab eo apoflolos^oe quo
fit fu poteftate fudfcfo appellantem U
berc retfuere.oatis tamc pzfus flatfm
apoftolfeuegaimfs alfao nou, 0 cta
uo notet fudeic ne alfqufd luuouet cfr
ca appellantem fpfum capiendo vel
quellfonando fcu a carcere liberando
vel alias ab bo2a qua fuft fibf appella
rfop:el'entata vfc^adbozain qua tra
Dfdft apollolos ntgatfuos.Ctpf logau
Do.^otafcpecontfgftq? Delatus qn
Do Dubftat q contra eum feratur fente
tfa.qufacoHatnbf De culpa fua fre^[n
ter recurrit ad appellatonio remediU 5
vtficfubterfugiat iudicfs fententiam
vndeabipfo appellat z caufas friuo
lasalTignat. vtpote q?fude]ceum ca
ptum tenuit z ca utioni idonee eu3 tra
Dcre noluft]ct fimilia friuola colotata
qua appellatione indici p2efentata co
piam appellationis petat.qua babita
ftatim vd pofl: ouos Dies refponfio
ne^Diem bo 23 m ct locum appellanti
ad Dandum ctrccipiendu 5 apoflolo 3
tales quales Decreuerft p 2 cfig 3 t. infra
crmmu tamen inri 6 .vfpote.)c»]cv.]C)c
vel.tjcic.oiem talis mcnfis.fnfra quc5
terminum alTignatum iude^: copiam
appellatfonis t granamla fen caufas
p2opter quas appellat Diligenter Di^
fcutiat t cum bono confilio furifperi'
totum Deliberet an eiebibeatappellau
ti apollolos negatiuos boc cft refpoii
fiones negatiuas appellationem non
admittendo vel affinnatiuas boc eH
refponlioncs affirmatiuas-r reueren^
tiales mittendas ad indicem ad quc5
appellat appellationi Deferendo»^i
enim videat q caufe appellatonis fuc
falfc vel frinole att^ nulle et q appel^
laus nou vult mfi ludidum fubterfu^
gere feup2020gareDet apollolos ne^
gatiuosiiuerefutatorios* ^i auteni
videat q grauamiua fimtvera etiniu^
Ile iibi illata et non fnnt reparabilia
vel Dubitat ii etl ira vel alias fatig atu
p20pter maliciam appdlantts^vult fc
a tanto onere liberare etbibeat appel^
lanti apoilolos affirmatiuos feu rene
rentiales/^tduenicnie igimr appella'
titermino alTignato il iudeic nondum
fotmauitapollolos feu refpouliones
vf alias non ell Difpodms.perem pro
ricpotellp202ogare fimul vel fuccef'
fiue vfc^ ad.^:)C)c.Diem qui efl vltimus
terminus iuris ad ecbibeudum apo'
Holos alTiguatos.^i autem fotmauit
et eH Difpofitus potell ilatim Dare a'
poflolos appellanti.^i igitur Deere'
uerit Dare apollolos negattuos feu re
futato 2 io 3 aduenide termino perem
pto2io aifiguato ejcbibebitper moduj
qui fequitur iu feriptis»
a Dictus iude)c refpondens p'
X mtcriecte appellationi fi oi
appellatio niereatur,Dicit q
z fm canonicas fancriones
fen etiam imperialia llatuta feu leges
p20ccfl‘it'2: p20cedere mtenditeta iU'
ris vmufqj tramite no DifcelTit. nec nf
fced$ ittMit,miu^c^ ip5 appellate agg'
tercin
fianft nec aggranare ^nten dit aot itc!-
Ie)cft.qt5 p 5 q caufascolojafao allege'
136 fingulae Cecemcdo.l^ion em gra'
uault m boc cu cepit z capm tenuit
q 2 .’cu fit fibl Dclat^oe rali bercpca pia^
lutarem tcfleo muUoo bsbear ccrra ea
mento Ipm tan^ conulctu oe berclT*
vel fiblvebemcntcr fttfpcctu captu te¬
nere Pebint ate^ oeb3.n€Csrau3ult eu
qj oare l^m noiuli;caution(.na cii cri'
tnen berefio fit crtnie oe niato^b^’-; Ip
k appeUaa elTctconuictuat fiatim m
negattua nequa^ eret.ncc eOeaureni
ctla maicime oddue.fcd edt erat i car^
ceribae cctlnend^.^t fic otfeurrar per
aliae ratfone 0 ,( 0 no facto oicat fic q-
re apparet q> ipe indc% ocbitez luftej)
ccirit^3lurt0fcmitl0 mufinie oeuia*
nit.mmurc^ipm In ali^ aggiauault^
Ipe appellane per canfae coloratae ac
effictae nititur fubterfugere ludicms
inmfie z indebite appeUando.ptopter
que eiD6 appeUatio i Irluola atq^ nul-^
Iavtpote a nullo grauamine inrerlecm
peccanom materiae: fo?m3*€rcu ap'
pellatlonibua friuoUe nec lura oetC'
lant nec fit a ludicepcfcrendum^Jbo
tncit if)c ludcjc ($ intenectam appella'
llonem non admitrltnec admittere Iti
fendir,ncc ei oefert nec oeferre propo^
nlnCt banc refponfionem offert ofeto
tali fic indebite appellanti p«> apofto
li 0 negatlulei-t mandat Infert fiartm u
mediate poli appellationem ^dictas
eidem p 2 deiuataiii«€t fictradatnota
rto qui appellationem eide pfcntauit*.
J ^VlBibttsapofioUonegatiulofic
1 adbiblrio appcUanri.fiarim tu
X f te% continuando Ipm fuum of
(iefum cjceqnaiurvmandando cund^
j capi feu oeantTKvel ipiu arrclladovc!
'cermmuin ad con^parcnclmn coism
fe eidem alf»,ju^ ndo vd aliquod fimi
feiptoptcrquod appareeiquodoc te
ITnlt elTe ladeic, conrlnnablti^ pjocef'
fum fuum contra appeUaotem quotif
qj a ludice ad qnem e(l appeUam5 fic
ptoblbituo ne ptocedac*^ aueat tame
ludc^ ($ nullam noultatem faciat con
rra appellantem perfonammee Ipfus
capiendo nec (1 capme cft a carccre IU
bcrando nec allas>ab boaa qua fuit fi'
blappellatlo pjefcnrata.qoonfcp apo
llolo0 el tradiderirnegatiuo04 <^rtnc
vt ptcdiclmr potent fi iufiicla boc rc'
quirar.quoufqj fit pzobibitue a ludice
ad quem fuerat appellamm.-r mncca
pzoccfiVbno claufioT figiUatlet cum fl
bc ac tura cufiodla Idoiiea cautione (!
opojtucrlt rcmltrat cum ad ludice an
tedlctum.^f aute5 ludcjc ejebibere oe
creuerltapofioloe aiflrmatluoo et rc'
ueceunaleeaduenleute eidem fmtna
l^remptoJlo alflgnato adoandum et
reclp lendum apoftoloe. jcbibebitip
modum qnl requtcut In fcrlptio*
olctae lodcje rcfpondcndd
•■v^jefatcinterlectc appcllatoul (I
X ^Ict appellatio mereatur*
gtpfe lude er pzout ocbult iu ca ^eu'
ti pzocelTum ecnoualtae uee olcm 5 ag
grauamui fe appellalTe aggrauare lii'
tcndlt.quod patet ad allcgataa rarlo"
neo fingulao oircurrendo*^ou enim
Iprunt aggrauault tu boc ($ olclt 'zc.ol
fcurratpercaufasfingulae appellati
oniemeliozlmodo et cun>veritate q
poterit refpondendo* Concludenda
fio*quarc apparet qplpfeiudej: olcrug
appellantem nuHateuao aggrauauie
nec caufam ocdir cidc 5 appcUantl me
tuene nc fc-^m eiuo Dcmcrlra ad MU
clam p20ced3tur*p:oprcr ernad eiua
appclbrto cft friuda ate^ nulla ♦ quia
3 Bullo grauaminelnterlccfa.ncccl i
lure a ludice oefercudunt* 10rrimi j>
pterrcuercntlaniicdi3 apoftoliee ad
quam ejctirtt appellatum olciilpfc m
^aefliotricelimaqmnta CXXXVH
oqcQ^oictaappeUatonc admittit c(cp
Defert z oeferre ifir^dit»tottt pna nego
ciu ad fctiiTimu onm nrm papa z fan^
cta fedc apfica. remitt^do alTignando
eide appellanti certn t^oJ.tot mefes
pKimc fnbfc^lntc9»lnfra 4« cn^cciff
D^clauitdz figtUatie (ibi g i^m indici
trad^did.vel alias oata idonea cantoe
De pzefentando fc in romana curia» vf
cu (ida^r tota cullodia eid^ g ipm iodi
ce ejcbibeda.babeat fe i romana curia
pfttare ono nFo pape^Ct bic refponli^
on^ offert ipc iudejc eide appelldti p:o
apfis alftrmatiuidz mldaf el iferi (m
mediate p’infiect 3 appeU 3 t 65 eidem
P2efcnt3ta.ct lic tradet ea notario qoi
appellat 65 eide pzefentaoit.
f Ctedat autem pmdes (ude)c <$
:i «plmoicvtaprosreucrentialesap^
jLjJpellati eicbibuit in ca illa p q il
^Teapp^auit llatim ipe bftnit ec iudee
^ec pt ampU^oe illa pgnofcere nift d
bi cd remiifa g fetiiTimu Dnm nrm pa^
pa qre oe ca illa fe ampli’ non itromit
latnifimittFdo Dictu appellantem g
modu pdictU 5 ad onm nrm papa aflfi-
gnado eide termino ppetent^ ♦ vtpotc
vnius menfis Duo^zvel trio qtenus iti
ierim poffit fe ad eunde Difponere et
parare recipiate^ab eo oepgendo -tfe
pzefentando in romana curia infra eu
Dem termino affignam idonea cautoe
“^el fi aty ellis no pt illa bflare» mit^
taf cum nde et tuta cuifodia* ‘^cl
obliget fe melius ^ poterit quatenus
fe infra terminu affignatu in romanas
corii pntabit Dno nro pape vel g ipm
no ftabit,©iautiuDe)cb5cam alia ac
^cedit p ea in alia ca in q oelat^no ap
pellauit»^n i^a illa ca iudejc remanet
^ut an iudce»€tia fi poft admiflra 5 ap
pcllato 3 a Datis apfis reoerCtialib^ipc
appellas accufaf-r Denuciaf indici De
alifs berefis criminib’.oe db’ no agif
iuc 3 i)qappcUauitno Definit elTe i»
Deje imo ^t jp fe ad infozmadil z tefies
ejcaminadu libere pnt pzin0.(£t finita
pzia ca i romana curia vel ad indicem
remiffa pt^cedere.liberein fecunda.
itfOducrtat aut indices q» ^pccfins clau
fost figillatos ad romana curia init*
ratiudicib^affignatisd iufticiil faciSt
^effus meritis actitatismec indfito^
res ibi curent agere p appellites g Di^
mittat eos pdictis fois (ndicib’iudici
dos 4 iudices fi indfitozes nolut facc
regtepappellatesijcedent cp officio
ad pcurat65 appellatio fi voluerit e)c
pediri.il^uertant.etil iudices ^ fi ad
appellatio infiitia citenf gfonaliter z
ppeant^caueanttnoino Uteno (orare.
^ attedit <pceifu 3 ejebiberez tota cam
ad illos rcducere-t ^curetvt citt’potc
rut remeare ne ibi tediis mifertif labo
rib’^ ejcpefis Danabilif fatig^f*fcquu'
totnacp D§na eccleficTberetici pfoztl
tur.zcjcp^ no inueniut iudices tantu
fauozez reuer^tia nec rimef ^ut eozu
pfitia facit.^t^ ipi beretici ali| dcuc^vl
D^tes iudices l romana curiaratigail
z Detineri eriget fibi coznua z cbtenei
acmalignabuturz audacius berefes
feminabut.-tvbi agif ? eos fifi mo ap''
pellabut.^^lij' etia iudices efficiunf dc
biliozes ad negocia fidei ^fedndu 5 ct
adbcreticos eicftirpadu metueres ne
p pfifes appellatones tcdqsz miferiis
fatigemrz 5 oia cedet i magno piudi
ciu fideiz ecclefie fete Dei a 4 b’ fingulT
fpofus ipi’ecclefieea pfiuareDignef.
Bnno t>eitatLt)&cccc.]cciaf\
p:efcii 0 Uber que editoi
leumallcftcaru mtitulauit per
jglutonium Hoberger TTlurber^
eu/auceftipzelTuet ad.buc
uem pcrcluctU0.]CVM^ Dtc
ft0(fl&ard|.
.W^: r K" :' : •■.•«7,v>= ' . 1'•'ri'-,;? #° "fy.-.» ^ -f:
1 - '.v ii . V'. - ;,,:i' .':s
Vi
r '‘w>i
i " . / .. ‘ ‘« ‘
'Y- '!
.: . : il».
,';■ • .' , '' r.
“f
• f
'■.t
. t v .'^■>r..:
T 7 '
1 .' •
, r;',
■‘ vJ. . .'SC ■ ..
' i . ^
I .
■ ■ «w' V-f '• J, ' v/,
t
J
.'fl'' •-
8 ki.<*« .^K'*',
W-^Y
' ■ •.: '? ■^
Kt"' ,
,rA > *..
j /V';- ■
>* t
'H'
I ...
• "* ■ ' ■ fY- * * ■ ■'
/
.#**,..
•V . ,
.. '
. . Vl
S-"
■ I »•
k
- . - 2 .
■><■
'.^1'
>faAk«
I
Jc'
\
1' ■ ‘r;'